ព្រះអាទិត្យ - La Reine Media

រថយន្តប្រើអគ្គិសនីពីព្រះអាទិត្យឈ្នះពានរង្វាន់ក្នុងការប្រកួតចម្ងាយបីពាន់គីឡូម៉ែត្រ

(អូស្ត្រាលី) – ដោយសារមានរូបរាងពិសេស រថយន្តដំណើរការដោយអគ្គិសនីពីព្រះអាទិត្យរបស់ក្រុមប្រណាំងមួយរបស់បែលហ្ស៊ិក ដណ្ដើមបានជ័យជំនះក្នុងការប្រកួតរយៈចម្ងាយ 3,000 គីឡូម៉ែត្រ បើទោះអាកាសធាតុមិនអំណោយផល។

នេះជាលើកទីពីរជាប់ៗគ្នាហើយដែលក្រុមប្រណាំងឡានមកពីបែលហ្ស៊ិក ដណ្ដើមបានចំណាត់ថ្នាក់លេខមួយនៅពានរង្វាន់ Bridgestone World Solar Challenge (BWSC) ជាការប្រកួតប្រណាំងឡានមួយនៅអូស្ត្រាលី ដែលមានការចូលរួមពីរថយន្តដំណើរការដោយថាមពលព្រះអាទិត្យទំនើបៗរាប់សិបគ្រឿង រួមនឹងវិស្វករ និងនិស្សិតជាច្រើនក្រុមមកពីជុំវិញពិភពលោក។ ការប្រកួតរថយន្តនេះមានរយៈចម្ងាយ 3,000 គីឡូម៉ែត្រ ចាប់ផ្ដើមពី Darwin ទៅកាន់ Adelaide។

ការប្រកួតខាងលើនេះចាប់ផ្ដើមពីម៉ោង 8 ព្រឹក ដល់ម៉ោង 5 ល្ងាច ហើយក្រុមនីមួយៗត្រូវតែផ្គត់ផ្គង់គ្រប់យ៉ាងដោយខ្លួនឯង។

ក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ប្រកួតក្នុងឆ្នាំ 2019 ក្រុមរបស់បែលហ្ស៊ិកបានឈ្នះ ក្រោយពីរថយន្តនាំមុខគេដែលជារបស់ប្រទេសហូឡង់បានឆេះ។ ក្នុងការប្រណាំងឆ្នាំនេះ ក្រុមរបស់បែលហ្ស៊ិកដែលមានឈ្មោះថា Innoptus រក្សាគម្លាត់ពីក្រុមហូឡង់ស្ទើរតែពេញមួយប្រកួត និងទទួលបានជោគជ័យក្នុងការប្រកួត 34 ម៉ោង 4 នាទី និង 41 វិនាទី លឿនជាងជិត 5 នាទី បើធៀបនឹងឆ្នាំ 2019។

ចំណាត់ថ្នាក់លេខពីរគឺបានទៅលើក្រុមរបស់ហូឡង់ Twente ដោយប្រើប្រាស់ពេលវេលា 34 ម៉ោង 24 នាទី និង 58 វិនាទី។

October 28, 2023

យប់ថ្ងៃ15 កើតនេះ មានព្រឹត្តិការណ៍ពិសេសបីកើតឡើងដំណាលគ្នា

យប់ថ្ងៃសីលពេញបូណ៌មីនេះ កើតឡើងចំព្រឹត្តិការណ៍តារាសាស្ត្រពិសេសមួយដែលត្រូវបានហៅថា មហាចន្ទពេញវង់។

យប់ថ្ងៃសុក្រ 15 កើត ខែភទ្របទ ឆ្នាំថោះ បញ្ចស័ក ពុទ្ធសករាជ 2567 ត្រូវនឹងថ្ងៃទី 29 កញ្ញា គ្រីស្តសករាជឆ្នាំ 2023 នេះ គឺជាថ្ងៃពិសេស ព្រោះថាមិនត្រឹមតែជាថ្ងៃសីលពេញបូណ៌មី និងជាថ្ងៃបុណ្យសែនព្រះខែរបស់ជនជាតិមួយចំនួននៅអាស៊ីខាងកើត និងអាស៊ីអាគ្នេយ៍ មានដូចជា ចិន ជប៉ុន កូរ៉េ និងវៀតណាមជាដើមនោះទេ ប៉ុន្តែក៏ជាឱកាសដែលមានព្រឹត្តិការណ៍មហាចន្ទពេញវង់ផងដែរ។

នៅយប់នេះ ព្រះចន្ទនឹងស្ថិតនៅពីមុខផែនដី និងព្រះអាទិត្យ ហើយផ្ទៃរបស់វានឹងទទួលបានពន្លឺពេញលេញពីព្រះអាទិត្យ។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះនឹងកើតឡើងនៅវេលាម៉ោង 16:59 ម៉ោងអន្តរជាតិ ត្រូវនឹងម៉ោង 23:59 ថ្ងៃទី 29 កញ្ញានៅកម្ពុជា។ ព្រះចន្ទពេញវង់លើកនេះគឺជាមហាចន្ទពេញវង់ចុងក្រោយក្នុងចំណោមមហាចន្ទទាំងបីរបស់ឆ្នាំ 2023។ យប់នេះ ព្រះចន្ទនឹងស្ថិតនៅក្បែរផែនដីបំផុត ហើយនឹងធំជាង ភ្លឺជាងចន្ទពេញវង់ធម្មតា។

អ្នកតារាសាស្ត្រឱ្យដឹងថា ចម្ងាយមធ្យមពីព្រះចន្ទទៅផែនដីគឺ 384,000 គីឡូម៉ែត្រ។ ប៉ុន្តែដោយសារគន្លងគោចររបស់ព្រះចន្ទមានរាងដូចពងក្រពើ ដូចនេះវាតែងតែមានពេលខ្លះនៅជិតខ្លាំង និងឆ្ងាយខ្លាំងធៀបនឹងចម្ងាយមធ្យម។ ជាធម្មតា រៀងរាល់ឆ្នាំតែងមានចន្ទពេញវង់មួយលើក ពីរលើក ឬអាចបីលើកដែលកើតឡើងចំពេលព្រះចន្ទកំពុងស្ថិតនៅចំណុចជិតផែនដីបំផុតនៅលើគន្លងតារាវិថីរបស់វា។ ពេលនោះ មនុស្សនៅលើផែនដីនឹងមើលឃើញព្រះចន្ទធំជាង និងភ្លឺជាងធម្មតា។ នេះគឺជាឱកាសដ៏ពិសេសសម្រាប់អ្នកចូលចិត្តវិស័យតារាសាស្ត្រ និងអ្នកចូលចិត្តគយគន់ផ្ទៃមេឃពេលរាត្រី៕

September 29, 2023

រកឃើញភពមួយចម្ងាយ 120 ឆ្នាំពន្លឺ ក្នុងតំបន់អាចរស់នៅបាន «អាចមានមហាសមុទ្រ»

ភព K2-18 b មានទំហំធំជាងពីរដងធៀបនឹងផែនដី និងគោចរក្នុងតំបន់ដែលអាចរស់នៅបាននៅជុំវិញផ្កាយមេដែលមានចម្ងាយ 120 ឆ្នាំពន្លឺពីព្រះអាទិត្យ (មួយឆ្នាំពន្លឺមានចម្ងាយ 9.46 ទ្រីលានគីឡូម៉ែត្រ)។

តេឡេស្កុបអវកាស James Webb (JWST) របស់អាម៉េរិក បានរកឃើញភស្តុតាងស្ដីពីម៉ូលីគុលដែលមានផ្ទុកកាបូននៅក្នុងបរិយាកាសរបស់ភព K2-18 b ដែលត្រូវបានសង្ស័យថាមានមហាសមុទ្រ។ ភព K2-18 b នេះគឺជាគោលដៅដ៏ទាក់ទាញសម្រាប់អ្នកតារាសាស្ត្រ ព្រោះពួកគេកំពុងស្វែងរកភាវៈរស់នៅខាងក្រៅប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ។ យោងតាម Space ដែលបានចុះផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី 11 កញ្ញា 2023 ការសិក្សាស្វែងយល់ និងសង្កេតដោយតេឡេស្កុបអវកាស Hubble មុននោះបង្ហើបឱ្យដឹងថា ភពខាងលើនេះអាចជាភពដែលមានមហាសមុទ្រទឹករាវ។

K2-18 b មានម៉ាសធំជាងផែនដីប្រហែល 8.6 ដង និងស្ថិតក្នុងតំបន់ដែលអាចរស់នៅបានរបស់ប្រព័ន្ធផ្កាយក្រហម K2-18។

ភពនេះមានកាំធំជាងផែនដីពី 2 ទៅ 3 ដង និងមានចម្ងាយពីព្រះអាទិត្យរបស់មនុស្ស 120 ឆ្នាំពន្លឺ។ លទ្ធផលនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវថ្មីបង្ហាញថា ដានរបស់កាបូនឌីអុកស៊ីត និងមេតានក្នុងបរិយាកាសរបស់ភព K2-18 b និងមិនមានអាម៉ូញាក់ បញ្ជាក់ថា មានមហាសមុទ្រមួយនៅខាងក្រោមបរិយាកាសដែលសម្បូរអ៊ីដ្រូសែន។

JWST ហាក់បានរកឃើញ dimethyl sulfide (DMS) ក្នុងបរិយាកាសរបស់ភព K2-18 b ទៀតផង។ សមាសធាតុនេះកើតឡើងតែពីប្លង់តុង (plankton គឺជាមីក្រូសារពាង្គកាយដែលរស់នៅក្នុងស្រទាប់លើនៃប្រព័ន្ធទឹក) លើផែនដី។ ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រនៅសាកលវិទ្យាល័យ Cambridge ឱ្យដឹងថា នឹងបន្តសង្កេត K2-18 b ដើម្បីស្វែងយល់បន្ថែមអំពីលក្ខខណ្ឌនៃបរិស្ថានរបស់វា។ លទ្ធផលនៃការស្រាវជ្រាវរបស់ពួកគេនឹងត្រូវបានផ្សាយលើទស្សនាវដ្ដី Astrophysical Journal Letters៕

September 13, 2023

ឥណ្ឌាបាញ់បង្ហោះយានអវកាសស្រាវជ្រាវព្រះអាទិត្យដោយជោគជ័យ

អង្គការស្រាវជ្រាវអវកាសឥណ្ឌា (ISRO) បានបាញ់បង្ហោះយានស្រាវជ្រាវព្រះអាទិត្យ Aditya-L1 ចេញពីមជ្ឈមណ្ឌលអវកាស Satish Dhawan បានដោយជោគជ័យ កាលពីវេលាម៉ោង 13 និង 20 នាទី ថ្ងៃទី 02 កញ្ញា (ពេលវេលានៅកម្ពុជា)។

ការបាញ់បង្ហោះនេះនឹងនាំយកយាន Aditya-L1 ឡើងទៅកាន់គន្លងតារាវិថីកម្រិតទាបរបស់ផែនដី។ ក្រោយមក យាននេះនឹងបញ្ឆេះម៉ាស៊ីនរ៉ុក្កែតហោះឆ្ពោះទៅកាន់តំបន់ Lagrange 1 (L1) ដែលនៅចន្លោះផែនដី និងព្រះអាទិត្យ។ ពី Lagrange L1 យាន Aditya-L1 អាចសង្កេតស្រាវជ្រាវព្រះអាទិត្យបានដោយមិនមានការរំខានពីឧបសគ្គនានាដែលរារាំងចក្ខុវិស័យរបស់វា។

បេសកកម្មនេះមានគោលដៅវិទ្យាសាស្ត្រជាច្រើន រួមមានការស្វែងយល់អំពីអាថ៌កំបាំងនៃសីតុណ្ហភាពលើព្រះអាទិត្យ ការសង្កេតមើលអាកាសធាតុរបស់ព្រះអាទិត្យ រួមនឹងការស្រាវជ្រាវអំពីរង្វង់ដែនទំនាញនៃបាតុភូតជះរស្មីជុំវិញព្រះអាទិត្យ។ល។

September 2, 2023

ឥណ្ឌានឹងបង្ហោះយានអវកាសទៅស្រាវជ្រាវព្រះអាទិត្យឆាប់ៗនេះ

បន្ទាប់ពីបានចុះចតលើឋានព្រះចន្ទដោយជោគជ័យ ឥណ្ឌាក៏បានកំណត់កាលបរិច្ឆេទសម្រាប់ការអនុវត្តបេសកកម្មអវកាសបន្ទាប់ នោះគឺជាការស្រាវជ្រាវព្រះអាទិត្យ។

យោងតាមអង្គការស្រាវជ្រាវអវកាសឥណ្ឌា (ISRO) យានអវកាស Aditya-L1 ដែលជាស្ថានីយសង្កេតតារាជំនាញខាងស្រាវជ្រាវព្រះអាទិត្យដំបូងរបស់ឥណ្ឌា បានត្រៀមខ្លួនរួចរាល់ដើម្បីហោះឡើងពីព្រលានយានអវកាសក្នុងតំបន់ Sriharikota របស់ប្រទេសនេះ។ «យើងគ្រោងបាញ់បង្ហោះនៅសប្ដាហ៍ដំបូងរបស់ខែកញ្ញា» Reuters កាលពីថ្ងៃទី 28 សីហាបានដកស្រង់សម្ដីរបស់ប្រធាន ISRO ឱ្យដឹងដូច្នេះ។

យាន Aditya-L1 មានភារកិច្ចស្រាវជ្រាវខ្យល់ព្រះអាទិត្យ ជាបាតុភូតដែលអាចជះឥទ្ធិពលដល់ផែនដី និងតែងតែធ្វើឱ្យមានពន្លឺអូរ៉ូរ៉ានៅលើផែនដី។ ទិន្នន័យពីយានរបស់ឥណ្ឌានេះនឹងជួយឱ្យអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រយល់ច្បាស់បន្ថែមទៀតអំពីឥទ្ធិពលរបស់ព្រះអាទិត្យមកលើអាកាសធាតុរបស់ផែនដី។

រ៉ុក្កែត PSLV របស់ឥណ្ឌា នឹងនាំយាន Aditya-L1 ឡើងទៅកាន់ទីអវកាស។ យាននេះនឹងហោះហើរ 1.5 លានគីឡូម៉ែត្រក្នុងរយៈពេលប្រហែលបួនខែ មុននឹងទៅដល់គន្លងគោចរជុំវិញចំណុច Lagrange 1 (L1) ជាទីដែលវត្ថុហោះហើរនានាមានទំនោរនៅស្ងៀម ដោយសារតែតុល្យភាពទំនាញ។

កាលពីឆ្នាំ 2019 ឥណ្ឌាបានអនុម័តថវិកាប្រហាក់ប្រហែលនឹង 46 លានដុល្លារអាម៉េរិកសម្រាប់ Aditya-L1។ ប៉ុន្តែ បច្ចុប្បន្ន ISRO មិនទាន់ឱ្យដឹងសេចក្ដីលំអិតអំពីបច្ចុប្បន្នភាពនៃថវិកាសម្រាប់គម្រោងនេះនៅឡើយ៕

August 28, 2023

ភពមួយក្នុងប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យទើបតែបាត់បង់អស់ពពក៖ មូលហេតុគួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើល!

យោងតាមបណ្ដារូបថតថ្មីបំផុតពីណាសា ភពមួយដែលមានពណ៌ខៀវដ៏ស្រស់ស្អាត និងស្ថិតក្នុងប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ ទើបតែ បានបាត់បង់ពពក។

ក្រុមអ្នកជំនាញប្រចាំសាកលវិទ្យាល័យ California នៅសហរដ្ឋអាម៉េរិក បានពិនិត្យទិន្នន័យដែលតេឡេស្កុបរបស់ណាសាថតភពណិបទូនពីឆ្នាំ 1994 ដល់ឆ្នាំ 2022 និងបានរកឃើញប្រការដ៏ចម្លែក៖ ពីឆ្នាំ 2019 នៅជុំវិញតំបន់រយៈទទឹងមធ្យម ភាពបិទបាំងរបស់ពពកក្រាស់ចាប់ផ្ដើមព្រិលបន្តិចម្ដងៗ។ មកដល់បច្ចុប្បន្ន ភពពណ៌ខៀវនេះបានប្រែប្រួលឱ្យយើងឃើញយ៉ាងច្បាស់ ដោយសារតែពពករបស់វាបានបាត់បង់ទាំងស្រុង។

បន្ទាប់ពីសម្រេចចិត្តស្វែងយល់ស៊ីជម្រៅ ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រក៏បានរកឃើញមូលហេតុដ៏គួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើល នោះគឺ ព្រះអាទិត្យ និងវដ្ដ 11 ឆ្នាំរបស់វា។

យោងតាមទំព័រ Space លទ្ធផលនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវខាងលើបង្ហាញថា មិនត្រឹមតែបណ្ដាភពក្បែរនោះទេ ព្រះអាទិត្យក៏មានថាមពលគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីជះឥទ្ធិពលដល់ភពដែលនៅឆ្ងាយៗដូចណិបទូនផងដែរ។

វដ្ដ 11 ឆ្នាំរបស់ព្រះអាទិត្យរួមមានដំណាក់កាលធ្វើសកម្មភាពកម្រិតទាប និងដំណាក់កាលធ្វើសកម្មភាពខ្លាំងក្លាដូចបច្ចុប្បន្ន។ ដំណាក់កាលធ្វើសកម្មភាពខ្លាំងក្លានេះកំពុងតែធ្វើឱ្យតំបន់អវកាសដែលរងឥទ្ធិពលពីផែនដី (ម៉ាញេតូស្វៀរ (magnetosphere)) ត្រូវរងគ្រាប់ផ្ទុកថាមពលកម្រិតខ្ពស់ បង្កឱ្យមានព្យុះដែនទំនាញ។

សម្រាប់ភពណិបទូន អ្វីដែលបង្កផលប៉ះពាល់ធំបំផុត គឺអំឡុងពេលផ្លាស់ប្ដូរពីដំណាក់កាលមួយទៅដំណាក់កាលមួយនៅក្នុងវដ្ដ 11 ឆ្នាំរបស់ព្រះអាទិត្យ ដោយបង្កើតវិទ្យុសកម្មភាពអ៊ុលត្រាវីយូឡេខ្ពស់ជាងធម្មតា។ វិទ្យុសកម្មនេះសាយភាយពាសពេញប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ ប៉ះពាល់ដល់បណ្ដាភពដែលមានបរិយាកាសពិសេស ដែលភពណិបទូនក៏ស្ថិតក្នុងចំណោមនោះ។

ប្រតិកម្មរស្មីសំយោគក្នុងដំណាក់កាលវិទ្យុសកម្មអ៊ុលត្រាវីយូឡេកម្រិតខ្ពស់ បានបង្កើតស្រទាប់ពពកយ៉ាងក្រាស់ ដែលណាសាធ្លាប់បានឃើញនៅលើភពណិបទូន។ ក្រោយមក ស្រទាប់ពពកក្រាស់នេះក៏ស្ដើងបន្តិចម្ដងៗទៅតាមពេលវេលា និងរង់ចាំដំណាក់កាលមួយទៀតក្នុងវដ្ដ 11 ឆ្នាំរបស់ព្រះអាទិត្យ ដើម្បីឡើងក្រាស់ជាថ្មី។

បច្ចុប្បន្ន ព្រះអាទិត្យកំពុងឆ្ពោះទៅជិតដល់ដំណាក់កាលធ្វើសកម្មភាពខ្លាំងក្លាក្នុងវដ្ដ 11 ឆ្នាំ។ ពេលវាឡើងដល់ចំណុចកំពូល ប្រហែលឆ្នាំ 2025 ឬឆាប់ជាងនេះ ព្រះអាទិត្យនឹងផ្លាស់ប្ដូរប៉ូលម៉ាញេទិច និងងាកមកដំណាក់កាល «ស្លូត»។ ពេលនោះ ព្យុះដែនទំនាញ ឬព្យុះម៉ាញេទិចនឹងកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់មកលើផែនដី គ្រាដែលភពណិបទូនក៏នឹងមានពពកក្រាស់សាជាថ្មី៕

August 19, 2023

«រោងចក្រ» មួយរបស់ចក្រវាល ផលិតលោហធាតុធ្ងន់ស្មើផែនដីមួយពាន់ដង

ករណីផ្ទុះមួយដែលមានចម្ងាយពីផែនដី 3 ពាន់លានឆ្នាំពន្លឺ បង្កើតចេញលោហធាតុគ្រប់ប្រភេទដែលមានទម្ងន់សរុបលើសពីភព ព្រះចន្ទ និងអាចម៍ផ្កាយក្នុងប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យបូកបញ្ចូលគ្នាទៅទៀត។

ឆ្នាំ 2021 ស្ថានីយសង្កេតតារា Neil Gehrels បានរកឃើញករណីច្របាច់បញ្ចូលគ្នារវាងវត្ថុអវកាសក្រាស់ៗចំនួនពីរដែលហៅថា kilonova និងត្រូវបានដាក់ឈ្មោះឱ្យថា GRB 211211A។ នេះគឺជាឧទាហរណ៍ជិតបំផុតស្ដីពីព្រឹត្តិការណ៍តារាសាស្ត្រកម្រចួបនេះដែលមនុស្សមិនបានរកឃើញជាមួយនឹងរលកទំនាញ។ GRB 211211A ប្លែកពីគេ ដោយសារតែពន្លឺហ្គាម៉ា (GRB) ដែលវាបញ្ចេញ អូសបន្លាយពេលមួយនាទី។ កន្លងមក ថេរវេលាដូចគ្នានេះតែងតែអមជាមួយនឹង GRB ពីហេតុការណ៍ផ្ទុះផ្កាយនានាដែលហៅថាស៊ូពើណូវ៉ា ជំនួសឱ្យការច្របាច់បញ្ចូលគ្នារវាងផ្កាយនឺត្រុង។

ទំព័រ IFL Science រាយការណ៍កាលពីថ្ងៃទី 15 សីហាថា លទ្ធផលនៃការស្រាវជ្រាវចំនួនបួនត្រូវបានប្រកាសដំណាលគ្នាលើទស្សនាវដ្ដី Nature បរិយាយអំពីការរកឃើញខាងលើ និងដំណើរការដែលអាចបង្កើតបានជាព្រឹត្តិការណ៍បែបនេះ។ ក៏ប៉ុន្តែ អ្វីដែលគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ជាងគេនៃហេតុការណ៍នេះ អាចជាបរិមាណវត្ថុធាតុធ្ងន់ៗដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងពីការផ្ទុះដ៏អស្ចារ្យ ក្នុងនោះមានទាំងលោហធាតុកម្រ មានដូចជា មាស និងប្លាទីនជាដើម។

រូបភាពដែលបង្កើតឡើងត្រាប់តាមរស្មីហ្គាម៉ាដែលជះចេញពី GRB 211211A

ជាធម្មតា ផ្កាយមួយដួងតែងច្របាច់អ៊ីដ្រូសែនបញ្ចូលគ្នាឱ្យក្លាយជាអេល្យូម រួចក៏ប្រែក្លាយអេល្យូមទៅជាសារធាតុដទៃៗនៅក្នុងវដ្ដរបស់វា។ ពេលស្លាប់ទៅ ផ្កាយដែលមានម៉ាសតូចទាបនឹងបង្កើតសារធាតុថ្មីៗ ប៉ុន្តែវត្ថុធាតុភាគច្រើនទាមទារឱ្យមានវិធីកកើតដ៏ខ្លាំងក្លា។ សារធាតុដូចអាលុយមីញ៉ោម និងប៉ូតាស្យូមកកើតពីហេតុការណ៍ផ្ទុះផ្កាយមួយដួងដោយឡែកពីគ្នា (ស៊ូពើណូវ៉ា) ប៉ុន្តែ ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រសង្ស័យថា មានប្រភពសារធាតុធ្ងន់ៗដទៃ ដោយសារថា ចំនួនករណីផ្ទុះស៊ូពើណូវ៉ាដែលពួកគេបានប្រទះ មិនសមស្របនឹងកម្រិតសម្បូរបែបរបស់សារធាតុធ្ងន់ៗ។

នៅពេលផ្កាយនឺត្រុងពីរដួងប៉ះទង្គិចគ្នា និងត្រូវបានច្របាច់បញ្ចូលគ្នា ថាមពលដែលពួកវាបញ្ចេញកកើតទៅជាលោហធាតុធ្ងន់ជាងឆ្ងាយបើធៀបនឹងហេតុការណ៍ផ្ទុះស៊ូពើណូវ៉ា។ បើទោះជាគីឡូណូវ៉ា កម្រកើតមាន បើធៀបនឹងស៊ូពើណូវ៉ា តែពួកវាបង្កើតសារធាតុធ្ងន់ៗច្រើនជាង និងកាន់កាប់លោហធាតុធ្ងន់ៗភាគច្រើនដែលមាននៅក្នុងចក្រវាល។ ឧទាហរណ៍៖ ព្រះអាទិត្យមានម៉ាសធ្ងន់ជាងផែនដី 330,000 ដង ខណៈ 99.5% នៃសម្បកផែនដីមានផ្ទុកសារធាតុមិនធ្ងន់ជាងដែក។ ប្រការនេះបញ្ចាក់ថា «រោងចក្រផលិតមាសក្នុងចក្រវាល» មានទំហំធំខ្លាំងណាស់។

រូបភាពបរិយាយអំពីការច្របាច់បញ្ចូលគ្នារវាងផ្កាយក្រិនពណ៌ស (ឆ្វេង) និងផ្កាយនឺត្រុង (កណ្ដាលថាសវត្ថុធាតុ)

ដើម្បីឱ្យដឹងថា ព្រឹត្តិការណ៍ដូច GRB 211211A រួមចំណែកអ្វីខ្លះក្នុងការកកើតសារធាតុធ្ងន់ៗក្នុងចក្រវាល ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រត្រូវការដឹងអំពីចំនួនរបស់ពួកវា។ ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រកំពុងស្វែងរកអ្វីដែលបានបង្កើត GRB 211211A។ បច្ចុប្បន្ន សម្មតិកម្មមួយត្រូវបានលើកឡើង នោះគឺការច្របាច់បញ្ចូលគ្នារវាងផ្កាយនីត្រុង និងកូនផ្កាយក្រិនពណ៌ស បង្កើតឱ្យមាន GRB 211211A មិនមែនការបុកបញ្ចូលគ្នារវាងផ្កាយនីត្រុងពីរដួងនោះទេ៕

August 17, 2023

សូរ្យគ្រាស «រង្វង់មូលភ្លើង» ឆ្នាំ 2023 នឹងកើតឡើងនៅខែតុលា

បាតុភូតសូរ្យគ្រាស «រង្វង់មូលភ្លើង» នេះ នឹងអាចមើលឃើញពីរដ្ឋចំនួន 8 របស់សហរដ្ឋអាម៉េរិក នៅថ្ងៃទី 14 តុលាឆ្នាំនេះ។

នៅថ្ងៃទី 14 តុលា 2023 បាតុភូតសូរ្យគ្រាសរូបរាងចិញ្ចៀន ឬហៅថា «រង្វង់មូលភ្លើង» នឹងធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់អាម៉េរិកខាងជើង ហើយមនុស្សភាគច្រើនមានឱកាសមើលឃើញបាតុភូតនេះម្ដងក្នុងជីវិត នៅរដ្ឋមួយចំនួន 8 របស់សហរដ្ឋអាម៉េរិក។

ក្នុងអំឡុងពេលបាតុភូតនេះកើតឡើង ប្រជាជនដែលស្ថិតនៅអាម៉េរិកខាងជើង អាម៉េរិកកណ្ដាល និងអាម៉េរិកខាងត្បូង នឹងមើលឃើញសូរ្យគ្រាសមួយផ្នែកក្នុងរយៈពេលប្រហែលបីម៉ោង ប៉ុន្តែបាតុភូតរង្វង់មូលភ្លើង បង្ហាញខ្លួនតែប៉ុន្មាននាទីប៉ុណ្ណោះ ។

សូរ្យគ្រាសរាងរង្វង់មូលភ្លើងខុសពីសូរ្យគ្រាសពេញវង់ដែលនឹងកើតឡើងក្នុងថ្ងៃទី 08 មេសា ឆ្នាំ 2024 នៅម៉ិកស៊ិក សហរដ្ឋអាម៉េរិក និងកាណាដា។

អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រឱ្យដឹងថា ចំពោះបាតុភូតសូរ្យគ្រាសរាងរង្វង់មូលភ្លើង មនុស្សមិនអាចមើលឃើញស្រមោលងងឹត និងមានសីតុណ្ហភាពទាបជាង ប៉ុន្តែអ្វីដែលទទួលបានគឺ «រង្វង់មូលភ្លើង»។

បាតុភូតសូរ្យគ្រាសរាងរង្វង់មូលភ្លើង គឺជាលទ្ធផលដែលកើតឡើងនៅពេលព្រះចន្ទគោចរមកដល់ចំណុចចន្លោះព្រះអាទិត្យ និងផែនដី ហើយស្ថិតនៅឆ្ងាយពីផែនដីជាងធម្មតា ដោយសារតែគន្លងគោចររបស់ព្រះចន្ទមានរាងស្រដៀងនឹងពងក្រពើ។

ក្នុងបាតុភូតខាងលើ ព្រះចន្ទនឹងបាំងពន្លឺដែលជះពីព្រះអាទិត្យមកកាន់ផែនដីប្រមាណ 91%។ ដូច្នេះពន្លឺនៅសល់ 9% ទៀតក៏បង្កើតបានជារូបរាងរង្វង់មូលភ្លើង៕

August 15, 2023

យានអវកាសអឺរ៉ុបរកឃើញតម្រុយទាក់ទងនឹង «ភាពចម្លែកខុសគេ» នៃបរិយាកាសព្រះអាទិត្យ

យានអវកាសមួយគ្រឿងដែលកំពុងតែធ្វើសកម្មភាពជុំវិញព្រះអាទិត្យ បានរកឃើញចម្លើយសម្រាប់សំណួរដែលសួរថា «តើព្រះអាទិត្យគឺជាវត្ថុអវកាសដែលខុសគេក្នុងចំណោមតារានៅក្នុងចក្រវាល?»។

ច្រើនទសវត្សរ៍កន្លង ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានដឹងថា ព្រះអាទិត្យហាក់បីដូចជាខុសពីគេ ធៀបនឹងផ្កាយនានាដែលធ្លាប់ត្រូវបានសង្កេត។ ព្រះអាទិត្យបានបំបែករាល់ទម្រង់ស្ដីពីផ្កាយ ព្រោះវាមានបរិយាកាសដែលក្ដៅមិនសមហេតុផល។

សីតុណ្ហភាពក្នុងបរិយាកាសខាងលើរបស់ព្រះអាទិត្យ (ស្រទាប់កូរ៉ូណា – corona) អាចឡើងដល់ជាង 1.1 លានអង្សាសេ ស្របពេលដែលតំបន់ហ្វូតូសហ្វៀ (Photosphere) ដែលជាស្រទាប់លើបំផុតរបស់ព្រះអាទិត្យដែលនៅខាងក្រោម និងមានចម្ងាយ 1,600 គីឡូម៉ែត្រពីបរិយាកាសកូរ៉ូណា បែរជាមានកម្ដៅត្រឹមតែ 5,500 អង្សាសេទៅវិញ។

តាមធម្មតា បរិយាកាសរបស់ផ្កាយមួយដួងត្រូវបានដុតកម្ដៅដោយសារប្រតិកម្មនុយក្លេអែរនៅខាងក្នុងស្នូលរបស់វា។ ដូច្នេះ ស្រទាប់បរិយាកាសខាងលើរបស់ផ្កាយ មិនអាចមានកម្ដៅខ្ពស់ជាង 200 ដង ធៀបនឹងស្រទាប់ខាងក្រោមឡើយ។ ស្រទាប់បរិយាកាសកូរ៉ូណារបស់ផ្កាយ គួរណាស់តែត្រូវត្រជាក់ជាងស្រទាប់ហ្វូតូសហ្វៀ។

ប្រការនេះបង្ហាញថា នៅមានអ្វីមួយដែលមនុស្សមិនទាន់ដឹង កំពុងតែដុតកម្ដៅផ្កាយមេរបស់ផែនដី។ នោះជាសំណួរដែលមិនមានចម្លើយនៅក្នុងរយៈពេល 80 ឆ្នាំកន្លង។

ថ្មីៗនេះ យានអវកាសព្រះអាទិត្យ (SO) របស់ទីភ្នាក់ងារអវកាសអឺរ៉ុប (ESA) បានរកឃើញអ្វីមួយយ៉ាងចម្លែក៖ រលកម៉េញេទិចប្រេកង់ខ្ពស់ ដែលភាយពាសពេញស្រទាប់បរិយាកាសកូរ៉ូណា។

ពីតំបន់ដែលមានចម្ងាយ 42 គីឡូម៉ែត្រពីព្រះអាទិត្យ យាន SO បានប្រើប្រាស់តេឡេស្កុប EUI របស់បែលហ្ស៊ិក ដើម្បីថតយករូបភាពស្រទាប់បរិយាកាសខាងលើរបស់ព្រះអាទិត្យ ជាមួយនឹងកម្រិតភាពច្បាស់ខ្ពស់មិនធ្លាប់មាន។ ហើយពួកគេក៏បានឃើញរលកម៉ាញេទិចតូចៗដែលសាយភាយកាត់តាមពន្លឺប្លាស្មាក្នុងស្រទាប់បរិយាកាសដ៏ក្ដៅនេះ។

អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រក៏បន្តវិភាគលើការស្រាវជ្រាវកន្លង និងបានដឹងថា ទម្រង់រលកម៉ាញេទិចប្រេកង់ខ្ពស់ដែលកើតឡើងដដែលៗក្នុងល្បឿនលឿន អាចដុតកម្ដៅស្រទាប់បរិយាកាសកូរ៉ូណារបស់ព្រះអាទិត្យក្នុងកម្រិតខ្ពស់គួរឱ្យកត់សម្គាល់។

ក៏ប៉ុន្តែ អ្វីដែលបានរកឃើញនេះមិនទាន់គ្រប់គ្រាន់នៅឡើយ។ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រកំពុងតែបន្តស្វែងរកចម្លើយដែល «ក្បោះក្បាយ» ជាងនេះ ដើម្បីយល់ច្បាស់អំពីរបៀបដែលស្រទាប់បរិយាកាសកូរ៉ូណារបស់ព្រះអាទិត្យត្រូវបានដុតកម្ដៅ និងបង្កើតបានជាបរិយាកាសព្រះអាទិត្យដែលមានលក្ខណៈខុសគេបែបនេះ៕

August 9, 2023

យានអវកាស Voyager 2 ភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងឡើងវិញជាមួយផែនដី

យានអវកាសរបស់អាម៉េរិកដែលបានហោះដល់តំបន់អន្តរតារា និងបានដាច់ទំនាក់ទំនងជាមួយណាសាមុននេះ បានចាប់ផ្ដើមបញ្ជូនទិន្នន័យមកកាន់ផែនដីវិញហើយ កាលពីថ្ងៃទី 04 សីហា។

យានអវកាស Voyager 2 ភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងឡើងវិញជាមួយផែនដី និងកំពុងដំណើរការធម្មតា។ បេសកកម្មយូរឆ្នាំ Voyager 2 របស់ទីភ្នាក់ងារអវកាសអាម៉េរិក (ណាសា-NASA) ត្រូវបានបាញ់បង្ហោះកាលពីឆ្នាំ 1977 ហើយបច្ចុប្បន្នស្ថិតនៅចម្ងាយ 19.9 ពាន់លានគឺឡូម៉ែត្រពីផែនដី។ យាននេះបានដាច់ទំនាក់ទំនងនឹងណាសា បន្ទាប់ពីកូដបញ្ជាមួយចំនួនបានធ្វើឱ្យអង់តែនរបស់ Voyager 2 ងាកចេញពីផែនដីកាលពីថ្ងៃទី 28 សីហា។ នេះបើតាមការផ្សាយរបស់ Live Science។

កាលពីថ្ងៃទី 01 សីហា ក្រុមអ្នកជំនាញរបស់ទីភ្នាក់ងារអវកាសអាម៉េរិក (NASA) បានទទួលរលកសញ្ញាដែលអាចឱ្យពួកគេភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងឡើងវិញ។ Voyager 2 ត្រូវបានដំឡើងកម្មវិធីដែលអាចបង្វែរទិសរបស់អង់តែនដោយឯកឯងច្រើនដងក្នុងមួយឆ្នាំ ក្នុងករណីមានបញ្ហា។ ការបង្វែរអង់តែនដោយស្វ័យប្រវត្តតម្រង់មកកាន់ផែនដីលើកបន្ទាប់នឹងធ្វើឡើងនៅក្នុងខែតុលាឆ្នាំនេះ។

យានអវកាស Voyager 1 និង Voyager 2 បច្ចុប្បន្នស្ថិតនៅចម្ងាយ 19.9 ពាន់លានគឺឡូម៉ែត្រពីផែនដី

យានអវកាស Voyager 1 និង Voyager 2 ត្រូវបានបាញ់បង្ហោះកាលពីខីសីហា និងកញ្ញា ឆ្នាំ 1977 ក្នុងនោះ Voyager 2 ត្រូវបានបាញ់បង្ហោះមុន។ យានទាំងពីរនេះសុទ្ធតែបានហោះកាត់ពីមុខបណ្ដាភពដែលនៅជាយប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ មុនពេលឆ្លងកាត់ព្រំដែនឆ្ងាយបំផុតរបស់តំបន់ហេលីអូស្ពែរ (Heliosphere) ជាស្រទាប់ក្រៅបង្អស់នៃបរិយាកាសព្រះអាទិត្យដែលបែងចែកប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យពីតំបន់អន្តរតារា។

យាន Voyager 1 បានទៅដល់តំបន់អន្តរតារាមុន ដោយបានឆ្លងកាត់ហេលីអូស្ពែរកាលពីខែសីហា 2012។ បច្ចុប្បន្ន យាននេះកំពុងស្ថិតឆ្ងាយពីផែនដី 23.8 ពាន់លានគីឡូម៉ែត្រ។ Voyager 1 និង Voyager 2 នៅសល់ថាមពលដែលអាចឱ្យប្រើប្រាស់បានរហូតដល់យ៉ាងតិចត្រឹមឆ្នាំ 2025។

Voyager 1 និង Voyager 2 នឹងនៅតែអាចបន្តបំពេញបេសកកម្មផ្ញើសារទៅកាន់ភាវៈរស់នៅក្នុងប្រព័ន្ធផ្កាយនានា បន្ទាប់ពីពួកវាអស់ថាមពល ដោយសារតែមានបំពាក់ថាសដែលផ្ទុកសារពីមនុស្សលោក ក្នុងនោះមានទាំងសំឡេងនានា និងផែនទីផ្កាយរបស់ផែនដីជាដើម៕

August 5, 2023

Tag: ព្រះអាទិត្យ