Tag: ចម្លែក

  • គេច​ផុត​ពី​ក្ស័យ​ធន​ ដោយ​សារគំនិត​ចិញ្ចឹម​អយស្ទើរ​លើ​គោក

    គេច​ផុត​ពី​ក្ស័យ​ធន​ ដោយ​សារគំនិត​ចិញ្ចឹម​អយស្ទើរ​លើ​គោក

    (ជប៉ុន) – វិះ​ក្ស័យ​​ធន​ព្រោះ​តែ​ជនជាតិ​ជប៉ុន​មិន​ហ៊ាន​បរិភោគ​អយស្ទើរ​នៅ​ក្នុង​វិបត្តិ​សុខភាព​កាល​ពី​ឆ្នាំ 2006​ ក្រុម​ហ៊ុន​ General Oyster ក៏​នឹក​ឃើញ និង​ងាក​ទៅ​​ចិញ្ចឹម​សត្វ​សមុទ្រ​នេះ​នៅ​លើ​ដីគោក​ ដើម្បី​ផ្ដាច់​ចេញ​ពី​ប្រភព​ជំងឺ​។

    យោង​តាម Le Monde នៅ​លើ​កោះ​ Kumejima ដែល​ស្ថិត​នៅ​ភាគ​ខាង​ត្បូង​ប្រទេស​ជប៉ុន «បដិវត្តន៍​នៃ​ការ​ចិញ្ចឹម​អយស្ទើរ» មួយ​កំពុង​កើត​ឡើង។ នៅមិន​ឆ្ងាយ​ពី​ឆ្នេរ​សមុទ្រ មាន​បណ្ដុំ​អគារ​គ្រោង​ដែក​ ផ្ទះ​កញ្ចក់ដែលមាន​អាង​ទឹក និង​សំណង់បេតុង​ដ៏​ចម្លែក​ជា​ច្រើន​។

    បណ្ដុំ​ហេត្ថារចនា​សម្ព័ន្ធ​នេះ​គឺជា​កម្មសិទ្ធិ​របស់ GO Farm ដែល​ជា​ក្រុម​ហ៊ុន​បុត្រ​សម្ព័ន្ធ​របស់ General Oyster (GO)។ ពួក​គេ​កំពុង​ប្រើប្រាស់​ទឹក​សមុទ្រ​ជ្រៅ​ដើម្បី​ចិញ្ចឹម​អយ​ស្ទើរ​នៅ​​លើ​ដីគោក​ ជំនួស​ឱ្យ​ការ​ចិញ្ចឹម​នៅ​លើ​សមុទ្រ​ដូច​ប្រពៃណី​។

    GO ឱ្យ​ដឹង​ថា ពួក​គេ​ត្រូវ​ចំណាយ​ពេល​ 10 ឆ្នាំ ដើម្បី​រក​បច្ចេក​ទេស​ចិញ្ចឹម​អយស្ទើរ​លើ​ដីគោក​ ដែល​ហៅ​ថា «អយស្ទើរ​ទី 8 2.0»​។ យោង​តាម​ក្រុម​ហ៊ុន​ ឧបសគ្គ​ធំ​របស់​វិធី​សាស្ត្រ​នេះ​គឺ​ការ​ផ្គត់​ផ្គង់​ទឹក និង​ចំណី​​ឱ្យ​បាន​គ្រប់​គ្រាន់ និង​គ្រប់គ្រង​សីតុណ្ហភាព​ឱ្យ​បាន​ល្អ ប៉ុន្តែត្រូវ​ចំណាយ​ទាប​។ នៅ​ប្រទេស​ជប៉ុន និង​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក វិធី​ចិញ្ចឹម​អយស្ទើរ​លើ​ដីគោក​របស់​ពួក​គេ​ មាន​ប័ណ្ណ​ប៉ាតង់​រួច​ទៅ​ហើយ​។

    គំនិត​ស្ដី​ពី​ការ​ចិញ្ចឹម​អយស្ទើរ​លើ​ដី​គោក​បាន​កើត​ឡើង​នៅ​ពេល General Oyster ស្ថិត​នៅ​ក្បែរ​មាត់​ជ្រោះ​នៃ​ការ​ដួល​រលំ​។ ឆ្នាំ 2003 ពួក​គេ​បើក​ហាង​អយស្ទើរ​នៅ​​ក្នុង​ខណ្ឌ Akasaka នៃ​រាជធានី​តូក្យូ​។ ពួក​គេ​ជោគ​ជ័យ​ដល់​ថ្នាក់​បាន​ពង្រីក​សាខា​នៅ​ពាស​ពេញ​ផ្ទៃ​ប្រទេស​ជប៉ុន​​ ហើយ​មក​ដល់​បច្ចុប្បន្ន​ក៏​នៅ​សល់ 26 ហាង​។

    ក៏ប៉ុន្តែ មក​ដល់​ឆ្នាំ 2006 បណ្ដា​កសិដ្ឋាន​ចិញ្ចឹម​អយស្ទើរ​នៅ​ជប៉ុន​ ត្រូវ​រង​ផល​ប៉ះពាល់​ដោយ​សារ​រោគ​រាត​ត្បាត norovirus​។ អតិថិជន​ដែល​បាន​បរិភោគ​អយស្ទើរ​ត្រូវ​ធ្លាក់ខ្លួន​ឈឺ ធ្វើ​ឱ្យ​ហាង​របស់ GO ស្ងាត់​ជ្រងំ។ ពុំ​មាន​ហាង​ណា​មួយ​ជាប់​ទាក់​ទិន​នឹង​រោគ​រាត​ត្បាត ប៉ុន្តែ​ប្រាក់​ចំណូល​របស់ GO នៅ​តែ​ថយ​ចុះ​ បណ្ដាល​ឱ្យ​ក្រុម​ហ៊ុន​នេះ​មាន​ហានិភ័យ​ត្រូវ​ក្ស័យ​ធន​។

    ជំនួស​ឱ្យ​ការ​បោះបង់​អាហារ​ធ្វើ​ពី​អយស្ទើរ GO ខំ​រក​វិធី​ដើម្បី​មាន​ប្រភព​ផ្គត់​ផ្គង់​ប្រកប​ដោយ​ភាព​ម្ចាស់​ការ​ផ្នែក​សុវត្ថិភាព​។ Kyoko Washiashi បច្ចុប្បន្ន​ជាអ្នក​គ្រប់​គ្រងរបស់ GO ​នៅ​ Kumejima ឱ្យ​ដឹង​ថា កាល​ពី​ឆ្នាំ 2006 «យើង​ពឹង​ផ្អែក​លើ​អ្នក​ផលិត​។ យើង​មិន​អាច​ធ្វើ​អ្វី​បាន ដូច្នេះ​ក៏​សម្រេច​ចិត្ត​ចិញ្ចឹម​អយស្ទើរ​ដោយ​ខ្លួន​ឯង»​។

    នៅ​ជប៉ុន អយស្ទើរ​ត្រូវ​បាន​ចិញ្ចឹម​ផ្ទាល់​នៅ​ឈូងសមុទ្រ​ ដោយ​ការ​ប្រើ​ប្រាស់​ទ្រុង​មាន​ពោង​បណ្ដែត​ជា​ដើម​។ ពួក​វា​អាច​ត្រូវ​បាន​បាញ់​ពន្លឺ​អ៊ុលត្រាវីយូឡេ ឬ​បាញ់​ពពុះ​ទឹក​ដើម្បី​កម្ចាត់​កាក​សំណល់​អាក្រក់​។ ប៉ុន្តែ វិធី​នេះ​មិន​អាច​ធានា​បាន​ទាំង​ស្រុង​នូវ​សុវត្ថិភាព​ ដូច្នេះ​ហើយ​ទើប​មេរោគ​ ពេល​ខ្លះ​នៅ​តែ​អាច​មាន​ក្នុង​សាច់​អយស្ទើរ​។

    ដូច្នេះ​ GO ក៏​សម្រេច​ចិត្ត​ចិញ្ចឹម​នៅ​លើ​ដីគោក ដើម្បី​គេច​ពី​មេរោគ​នៅ​ក្នុង​ទឹក​សមុទ្រ​រាក់​ៗ។ ពួក​គេ​អភិវឌ្ឍ​វិធី​សាស្ត្រ​ចិញ្ចឹម​មួយ​ដែល​មាន​ពីរ​ជំហាន។ ដំណាក់​កាល​ដំបូង​ និង​ដំណាក់​កាល​អាច​លក់​បាន​ គឺជា​អយស្ទើរ​ត្រាំក្នុង​ទឹក​សមុទ្រ​ជ្រៅ​នៅ​លើដីគោក ក្នុង​រយៈ​ពេល​ខ្លី​ ហៅ​ថា «អយស្ទើរ​សមុទ្រ​ទី 8 1.0»​។

    ចាប់​ពី​ខែកក្កដា 2014 GO យក​ទឹក​សមុទ្រ​ពី​ជម្រៅ​ជាង 200 ម៉ែត្រ ជា​ទី​ដែល​កម្រ​មាន​វីរុស មក​កាន់​អាង​​។ អយស្ទើរ​នឹង​ត្រូវ​បាន​ត្រាំ​ក្នុង​អាង​ទឹក​សមុទ្រ​នេះ​ក្នុង​រយៈ​ពេល 48 ម៉ោង​ ដើម្បី​កម្ចាត់​បាក់តេរី ដូច​ជា​ E. coli និង Vibrio ទៅ​តាម​ស្ដង់ដា​របស់​ក្រុម​ហ៊ុន​ ដែល​តឹង​រ៉ឹង​ជាង​ច្បាប់​របស់​ជប៉ុន​។

    វិធីសាស្ត្រ​ខាងលើ​​បាន​ជួយ​ឱ្យ GO អាច​ប្រើ​ប្រាស់​អយស្ទើរ​ជាង 6 លាន​ក្បាល​ជារៀង​រាល់ឆ្នាំ​។ Hidenori Yoshida អគ្គនាយក​ក្រុម​ហ៊ុន GO ឱ្យ​ដឹង​ថា ឆ្នាំ​សារពើពន្ធ​ចុង​ក្រោយ​បំផុត ក្រុម​ហ៊ុន​នេះ​រក​ចំណូល​បាន​ 3.7 ពាន់​លាន​យ៉េន (ជិត 26 លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក)​ ក្នុង​នោះ​ពួកគេ​ចំណេញ​​ 128 លាន​យ៉េន​ (900,000 ដុល្លារ​អាម៉េរិក)​។

    ជំហាន​ធំ​បន្ទាប់ ដែល​ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ឡើង​ក្នុង​រដូវ​ក្ដៅ​ឆ្នាំ​នេះ​ គឺ​ការ​ចិញ្ចឹម​អយស្ទើរ​នៅលើ​ដី​គោក​ទាំង​ស្រុង​។ អយស្ទើរ​ជំនាន់​ថ្មី​ដែល​​ត្រូវ​បាន​ហៅ​ថា «អយស្ទើរ​ទី 8 2.0» នេះ ត្រូវ​បាន​អ្នក​ជំនាញ​វាយ​តម្លៃ​ថា មាន​រស​ជាតិ​ «ស្រួល​បរិភោគ​ខ្លាំង​ណាស់​»​។

    យោង​តាម​លោក Yoshida ក្រុម​ហ៊ុន​បាន​ដាក់​គោលដៅ​លក់​អយស្ទើរដែល​ចិញ្ចឹម​ក្នុង​វិធីសាស្ត្រ​ថ្មី​បំផុត​​នេះ ​ ​​តម្លៃ​ 6.89 ដុល្លារ​អាម៉េរិក​/ក្បាល​​ នៅ​តាម​ភោជនីយដ្ឋាន​ ដែល​នេះ​គឺ​ខ្ពស់​ជាង​ប្រហែល 50% បើ​ធៀប​នឹង​តម្លៃ​ធម្មតា​៕

  • រក​ឃើញ​ភព​មួយ​ស្រដៀង​​នឹង​ផែនដី ប៉ុន្តែ​​មួយ​ឆ្នាំ​មាន​តែ​ជាងបី​ថ្ងៃ​

    រក​ឃើញ​ភព​មួយ​ស្រដៀង​​នឹង​ផែនដី ប៉ុន្តែ​​មួយ​ឆ្នាំ​មាន​តែ​ជាងបី​ថ្ងៃ​

    ណាសា​បាន​រកឃើញ​​ភព​ថ្ម​មួយ​ដែល​មាន​ឈ្មោះ​ថា LTT 1445 Ac កំពុង​គោចរ​ជុំវិញកូន​​ផ្កាយ​​ក្រហម​មួយ​ដួង​។

    ភព​ LTT 1445 Ac ដែល​ត្រូវ​បាន​រកឃើញ​ដំបូង​ដោយ​តេឡេស្កុប​ TESS របស់​ណាសា ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​ផ្កាយ​បី​ដ៏​ចម្លែក​មួយ​ និង​មាន​ចម្ងាយ​ពីផែនដី​ប្រហែល 22 ឆ្នាំ​ពន្លឺ​ ដែល​មួយ​ឆ្នាំ​ពន្លឺ​មាន​ចម្ងាយ​ 9.46 លាន​លាន/ទ្រីលាន​ (9,460,000,000,000) ​គីឡូម៉ែត្រ​។

    LTT 1445 Ac គោចរ​ជុំវិញ​កូន​ផ្កាយ​ក្រហម​មួយ​ដួង​ដែល​មាន​ឈ្មោះ​ថា​ LTT 1445 A តែ​ប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែ​ បើ​សិន​អ្នក​ស្ថិត​នៅ​លើ​ភព​នេះ អ្នក​អាច​មើល​ឃើញ​ទាំង​ផ្កាយ​ LTT 1445 B និង LTT 1445 C ធ្វើ​ឱ្យ​ទិដ្ឋភាព​លើ​ភព​នេះ​ ស្រដៀង​ទៅ​នឹង​ភព​ប្រឌិត​មួយ​នៅ​ក្នុង​ខ្សែភាព​យន្ត​ Star Wars។

    ក្នុង​របាយការណ៍​ស្រាវ​ជ្រាវ​មួយ​ដែល​ទើប​ត្រូវ​បាន​ប្រកាស​លើ​ទស្សនាវដ្ដី Astronomical Journal ក្រុម​អ្នក​ស្រាវ​ជ្រាវដែល​ដឹក​នាំ​ដោយ​បណ្ឌិត Emili Pass មក​ពី​មជ្ឈមណ្ឌល​រូប​វិទ្យា​តារាសាស្ត្រ​ Harvard & Smithsonian (សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក) បាន​រក​ឃើញ​ប្រការ​ពិសេស​មួយ នោះ​គឺ​ថា LTT 1445 Ac ស្ថិត​ក្នុង​ប្រភេទ​​ភព​ដែល​មាន​ទំហំ​ប៉ុន​ផែនដី​។

    យោង​តាម​ការ​សង្កេត​បន្ថែម​ដោយ​តេឡេស្កុប Hubble ក្រុម​អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​អាម៉េរិក​បាន​គណនា​ឃើញ​ថា ភព​នេះ​មាន​ម៉ាស​ធ្ងន់​ជាង​ 1.37 ដង និង​កាំ​ធំជាង​ 1.07 ដង ធៀប​នឹង​ផែនដី​។ ដូច្នេះ ភព​ថ្ម LTT 1445 Ac មាន​ម៉ាស និង​ទំហំ​ប្រហាក់​ប្រហែល​នឹង​ផែនដី​។

    ប្រការ​ដែល​គួរ​ឱ្យ​ស្ដាយ​គឺ​ថា LTT 1445 Ac ស្ថិត​នៅ​ក្បែរ​ផ្កាយ​មេ​របស់​វា​ពេក​ ធៀប​នឹង​ការ​ចង់​បាន​របស់​មនុស្ស​។ បើ​ទោះ​កូន​ផ្កាយ​នេះ​មាន​ពន្លឺ​តិច​ និង​ត្រជាក់​ជាង​ព្រះ​អាទិត្យ​របស់​មនុស្ស ប៉ុន្តែ​ដោយ​សារ​វដ្ដ​នៃ​គន្លង​គោចរ​ត្រឹម​តែ​ 3.12 ថ្ងៃ ​ផ្ទៃ​របស់ភព​ LTT 1445 Ac មាន​សីតុណ្ហភាព​​រហូត​ដល់ 260 អង្សាសេ​ ដែល​មិន​ងាយនឹង​ឱ្យ​ជីវិតដូច​លើ​ផែនដី ​អាច​កកើត​បាន​។

    ស្ថានភាព​របស់​​ភព​ LTT 1445 Ac អាច​ជួយ​ឱ្យ​អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​យល់​ច្បាស់​ជាង​មុន​អំពី​របៀប​ដែល​ភព​ស្រដៀង​នឹង​ផែនដី​ អាច​កកើត​ និង​រីក​ចម្រើន​នៅ​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​ផ្កាយ​ផ្សេង​ៗ​ ដែល​នេះ​ក៏​នឹង​ជួយ​កាត់​បន្ថយទំហំ​នៃ​​ ​ការ​ស្វែង​រក​ជីវិត​នៅ​ក្នុង​ចក្រវាល​៕

  • រកឃើញ​ «ភ្នែក​អវកាស​» ដ៏មហិមា​ កំពុង​សម្លឹង​មក​ផែនដី

    រកឃើញ​ «ភ្នែក​អវកាស​» ដ៏មហិមា​ កំពុង​សម្លឹង​មក​ផែនដី

    តេឡេស្កុប​វិទ្យុ ASKAP នៅ​អូស្ត្រាលី​ភាគ​​ខាង​លិច​ ថត​បាន​រូប​ភាព​ដ៏​ស្រស់​ស្អាត​ស្ដីពី​រចនា​សម្ព័ន្ធ​អវកាស​មួយ​ដែល​មាន​រូប​រាង​ដូច​ភ្នែក​ដ៏​ធំ លាត​សន្ធឹង​រហូត​ដល់ 60,000 ឆ្នាំពន្លឺ​។ យោង​តាម​ទំព័រ SpacePlace របស់​ណាសា មួយ​ឆ្នាំ​ពន្លឺ​មាន​ចម្ងាយ​​ប្រមាណ​ 9 ទ្រីលាន​ (9,000,000,000,000) គីឡូម៉ែត្រ​។

    យោង​តាម​ការ​ប្រកាស​នៅ​លើ​ទំព័រ Monthly Notices of the Royal Astronomical Society រចនា​សម្ព័ន្ធ​អវកាស​ចម្លែក​នេះ​គឺជា​ កាឡាក់ស៊ី​ប្រភេទ Polar-ring (បកប្រែក្រៅ​ផ្លូវ​ការ​ថា «កាឡាក់ស៊ី​រង្វង់ចិញ្ចៀន») និង​ត្រូវ​បាន​ដាក់​ឈ្មោះ​ឱ្យ​ថា NCG 4632។

    ខុស​ពី​កាឡាក់ស៊ី​ដែល​មាន​ផែនដី Milky Way កាឡាក់ស៊ី NCG 4632 មាន​ថាស​ពន្លឺ​មួយ និង​ពពក​ដ៏​មហិមា​ព័ទ្ធ​ជុំវិញ​ស្នូល​របស់​វា​។ រង្វង់​ពពក​នេះ​ភាគ​ច្រើន​គឺជា​ឧស្ម័ន​អ៊ីដ្រូសែន​ និង​ផ្អៀង​ប្រហែល​ 90 ឌឺក្រេ បើ​ធៀប​នឹង​ផ្ទៃ​របស់​កាឡាក់ស៊ី​។

    រចនាសម្ព័ន្ធ​ដែល​មាន​រូប​រាង​ដូច​ភ្នែក​នេះ​អាច​មាន​ផ្ទុក​ធូលី និង​ផ្កាយ​។ រង្វង់​របស់ NCG 4632 លាត​សន្ធឹង​រហូតដល់ 60,000 ឆ្នាំ​ពន្លឺ​។ រង្វង់​ឧស្ម័ន​នៅ​ខាង​ក្រៅ បូក​រួម​នឹង​ថាស​ខាង​ក្នុង​ដែល​នៅ​ជុំវិញ​ស្នូល NCG 4632 ហាក់​ដូច​ជា​កែវ​ភ្នែក​ដ៏​ធំ​មួយ​គ្រាប់​កំពុង​សម្លឹង​មកកាន់​ផែនដី​។

    ការ​ស្វែង​យល់​អំពី​កាឡាក់ស៊ី​រង្វង់​មូល​ដូច NCG 4632 នឹង​រួម​ចំណែក​ជួយ​ឱ្យ​អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​យល់​ដឹង​អំពី​អាថ៌កំបាំង​ដែល​មនុស្ស​មិន​ទាន់​ដឹង​ ទាក់​ទង​នឹង​របៀប​កកើត​របស់​បណ្ដា​កាឡាក់ស៊ី​ និង​ការ​វិវត្ត​របស់​ពួកវា​នៅ​ក្នុង​ចក្រវាល​។ យោង​តាម Science News មក​ដល់​បច្ចុប្បន្ន អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​នៅ​តែ​មិន​ទាន់​អាច​ឆ្លើយ​នឹង​សំណួរ​ដែល​ថា «ហេតុ​អ្វី​កាឡាក់ស៊ី​មួយ​ចំនួន​មាន​រង្វង់​មូល​ ខណៈ​កាឡាក់ស៊ី​ស្ទើរ​តែ​ទាំង​អស់​បែរ​ជា​មិន​រង្វង់​បែប​នេះ​ទៅ​វិញ?»។

  • វត្ថុ​អវកាស​ «ពាក់​កណ្ដាល​ផ្កាយ ពាក់​កណ្ដាល​ភព» ចំនួន​ពីរ​ ត្រូវ​ថត​បាន​ដោយ​ផ្ទាល់

    វត្ថុ​អវកាស​ «ពាក់​កណ្ដាល​ផ្កាយ ពាក់​កណ្ដាល​ភព» ចំនួន​ពីរ​ ត្រូវ​ថត​បាន​ដោយ​ផ្ទាល់

    ប្រព័ន្ធ​ផ្កាយ​មួយ​ដែលមាន​​វត្ថុ​អវកាស​ចម្លែក​ចំនួន​បួន​ ទើប​តែ​ត្រូវ​បាន​ក្រុម​អ្នក​តារាសាស្ត្រ​ថត​បាន​ដោយ​ផ្ទាល់​ ក្នុង​នោះ​មាន​វត្ថុ​អវកាស​ពីរ​ដែល​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​ស្ថាន​ភាព​ពាក់​កណ្ដាល​ភព​​ ពាក់​កណ្ដាល​ផ្កាយ​។

    យោង​តាម Sci-News ប្រព័ន្ធ​ផ្កាយ​ដែល​ទើប​ត្រូវថត​បាន​ដោយ​ផ្ទាល់​នេះ​រួម​មាន​ ប្រព័ន្ធ​ផ្កាយភ្លោះ​ពីរ​ដួង​​​ដែល​មាន​ឈ្មោះ​ថា HIP 81208 និង​វត្ថុ​អវកាស​ពីរ​ទៀត​ដែល​នៅ​ក្បែរ​ មាន​ចម្ងាយ​ពី​ផែនដី​ប្រហែល 486 ឆ្នាំ​ពន្លឺ​ និង​នៅ​ក្នុង​កញ្ចុំ​ផ្កាយ​ Scorpius។

    នោះ​គឺជាប្រព័ន្ធ​ផ្កាយ​​ដែល​មាន​អាយុ​ទើប​តែ​ 17 លាន​ឆ្នាំ ក្នុង​នោះ​ ផ្កាយ​ដែល​ភ្លឺ​ជាង​គេ​មាន​ឈ្មោះ​ថា HIP 81208A និងកូន​ផ្កាយ​​ក្រហម HIP 81208C ដែល​វិល​ជុំ​វិញ​ផ្កាយ​មេ HIP 81208A។

    ប្រព័ន្ធ​នេះ​មិន​ទាន់​មាន​ភពពេញ​លេញ​ ប៉ុន្តែ​មានភព​ដែល​កើត​ពី​ «ផ្កាយ​បរាជ័យ» ​ដែល​មាន​ឈ្មោះ​ថា HIP 81208B ​ស្ថិត​នៅ​ក្បែរ​ផ្កាយ​ A ដែលភ្លឺ​ជាង​គេ​។ HIP 81208B គឺជា​វត្ថុ​អវកាស​ដែល​ត្រូវ​បាន​ចាត់​ទុក​ថា​ជា​កូន​ផ្កាយ​ប្រផេះ។

    ក្នុង​ការ​ថត​រូប​​ផ្ទាល់​ដោយ​ឧបករណ៍​ SPHERE ដែល​បំពាក់​លើ​តេឡេស្កុប ESO នៅ​ប្រទេស​ស៊ីលី អ្នក​វិទ្យា​សាស្ត្រ​បាន​រកឃើញ​វត្ថុ​អវកាស​អាថ៌កំបាំង​មួយ​ផ្សេង​ទៀត​ដែល​ត្រូវ​បាន​ហៅ​ថា HIP 81208Cb ស្ថិត​នៅ​ក្បែរ​កូន​ផ្កាយ​ក្រហម​ និង​មាន​ម៉ាស​ធំជាង​ភពព្រហស្បតិ៍​ 15 ដង​ ធ្វើ​ឱ្យ​វាត្រូវ​បាន​ចាត់​ចូល​​ក្នុង​ប្រភេទ​ «ភព​ព្រហស្បតិ៍​យក្ស» និង​កូន​ផ្កាយ​ប្រផេះ​។

    ផ្កាយ​ប្រផេះ​គឺជា​វិធី​ហៅ​វត្ថុ​អវកាស​មួយ​ដែល​ស្ថិត​នៅ​ចន្លោះ​និយមន័យ​របស់​ផ្កាយ និង​ភព​។ ពួក​វា​តូច​ខ្លាំង​ មិន​អាច​រក្សា​ការ​​ប្រតិកម្ម​នុយក្លេអែរ​ក្នុង​ស្នូល​ដូច​ផ្កាយ​មួយ​ដួង​ ប៉ុន្តែ​ធំ​ខ្លាំង​បើ​ធៀប​នឹង​ភព​។ ពួក​វា​កើត​ចេញ​ពីពពក​ឧស្ម័ន​ធូលី​ក្នុង​​លំហ​អវកាស​ដូច​ទៅ​នឹង​ផ្កាយ​ធម្មតា​នានា ដោយ​មិនមែន​កើត​ពី​ថាស​ធូលី​របស់​ផ្កាយ ​។ ក៏ប៉ុន្តែ​ ពួក​វា​ក៏​មិន​មាន​លទ្ធភាព​ធ្វើ​ឱ្យ​ថាស​ធូលី​ដែល​នៅ​ជុំវិញខ្លួន​ កើត​ជា​​ភព​ដូច​បណ្ដា​ផ្កាយ​ដទៃ​។

    ដូច្នេះ កូន​ផ្កាយ​ប្រផេះ​ក៏​ត្រូវ​បាន​គេ​ប្រដូច​ទៅ​នឹង​ «ផ្កាយ​បរាជ័យ» មួយ​ដួង​ ឬ​ «ភពលំដាប់ខ្ពស់» ដែល​មាន​ភាព​ឯកា និង​អាថ៌កំបាំង​៕

  • NASA-MIT រក​ឃើញ​ភព​អេលាន​ដ៏​ចម្លែក​ និង​មហិមា​ជាង​ភព​ព្រហស្បតិ៍​ទៅទៀត​

    NASA-MIT រក​ឃើញ​ភព​អេលាន​ដ៏​ចម្លែក​ និង​មហិមា​ជាង​ភព​ព្រហស្បតិ៍​ទៅទៀត​

    «អ្នក​រុករក​ភព​អេលាន» TESS របស់​ណាសា (NASA) បាន​រក​ឃើញ​ភព​ដ៏​អស្ចារ្យ​ពីរ​បន្ថែម​ទៀត​ ស្ថិត​ក្នុង​កញ្ចុំ​ផ្កាយ​ Draco ក្នុង​នោះ​មាន​ភព​មួយ​ដែល​មាន​គន្លង​តារា​វិថី​វែង​ជាង​គេ​បង្អស់​ក្នុង​ចំណោម​ភព​ក្រៅ​ប្រព័ន្ធ​ព្រះ​អាទិត្យ​ដែល​ត្រូវ​បាន​រកឃើញ​កន្លង​មក​។

    យោង​តាម SciTech Daily ការ​រកឃើញ​នេះកើត​ឡើង​ពី​កូន​ផ្កាយ​ក្រហម​មួយ​ដួង​ដែល​មាន​ឈ្មោះ​ថា TOI-4600 ស្ថិត​នៅ​​ចម្ងាយ​ប្រហែល 815 ឆ្នាំ​ពន្លឺ​ពី​ផែនដី​។

    ក្រុម​អ្នក​វិទ្យា​សាស្ត្រ​មក​ពី​ណាសា រួម​នឹង​​វិទ្យាស្ថាន​បច្ចេក​វិទ្យា​ Massachusetts (MIT) និង​សាកលវិទ្យាល័យ​ New Mexico (សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក)​ បាន​វិភាគទិន្នន័យពី​ផ្កាយរណប​ TESS របស់​ណាសា​ ដែល​មាន​ភារកិច្ច​ស្វែង​រក​ភព​ក្រៅ​ប្រព័ន្ធ​ព្រះ​អាទិត្យ​។

    ពួក​គេ​រក​ឃើញ​ថា នៅ​ជុំវិញ​កូន​ផ្កាយក្រហម​ដែល​​ត្រជាក់​ជាង​ព្រះ​អាទិត្យនេះ​ មាន​ភព​​អស្ចារ្យ​​ជាងភព​ព្រហស្បតិ៍​ដែល​មាន​កាំធំជាង 11 ដង និង​ម៉ាស​ធំជាង 318 ដង​ ធៀប​នឹង​ផែនដី​។

    ភព​ដំបូង​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​ផ្កាយ TOI-4600 គឺ TOI-4600b ​មាន​កាំ​ធំជាង​ភព​ព្រហស្បតិ៍​ 6.8 ដង និង​មួយ​ឆ្នាំ​មាន​ 86 ថ្ងៃ​។ ភព​ទីពីរ​ដែល​នៅគន្លង​តារាវិថី​ខាង​​ក្រៅ​គឺ​ TOI-4600c ​មាន​កាំ​ធំជាង​​ភព​ព្រហស្បតិ៍​រហូត​ដល់ 9.4 ដង និង​មួយ​ឆ្នាំ​មានរហូត​ដល់​ 486 ថ្ងៃ​។ TOI-4600c គឺជា​ភព​ក្រៅ​ប្រព័ន្ធ​ព្រះ​អាទិត្យ​ដែល​មាន​គន្លង​គោចរ​វែង​ជាងគេ​បង្អស់​ដែល​ធ្លាប់ត្រូវ​បាន​រកឃើញ​។

    ទិន្នន័យ​បឋម​បង្ហាញ​ថា ភព​ទាំង​ពីរ​ខាងលើ​អាច​ជា​​ភព​ឧស្ម័ន​យក្ស​ដូច​ភព​ព្រហស្បតិ៍ ប៉ុន្តែ​ខាង​ក្នុង​អាច​មាន​លាយ​ឡំ​រវាង​ឧស្ម័ន​ និង​ទឹកកក​។ នេះ​គឺជា​លើក​ដំបូងដែល​ TESS រក​ឃើញ​ប្រព័ន្ធ​ផ្កាយដែល​ក្នុង​នោះ​មាន​ភព​ទម្រង់​ភព​ព្រហស្បតិ៍​ក្ដៅ និង​ភព​ព្រហស្បតិ៍​ត្រជាក់​នៅ​ជាមួយ​គ្នា​។ ភព​ដែល​នៅ​ក្នុង​គន្លង​តារាវិថី​​ខាង​ក្រៅ​មាន​សីតុណ្ហភាព​ត្រជាក់​ស្មើ​ -82 អង្សាសេ ខណៈ​ដែលភព​នៅ​ខាង​ក្នុងមាន​សីតុណ្ហភាព​ 74 អង្សាសេ​។

    បន្ទាប់​ពី​លទ្ធផល​ខាងលើ​ដែល​ត្រូវ​បាន​ចុះ​ផ្សាយ​លើ​ទំព័រ Astrophysical Journal Letters ក្រុម​អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​ឱ្យ​ដឹង​ថា នឹងបន្ត​​ស្រាវជ្រាវ​ស៊ី​ជម្រៅ​បន្ថែម​ទៀត​៕

  • រកឃើញ​ភព​ដែល​មាន​កន្ទុយ​ដូច​កញ្ជ្រោង​ដ៏មហិមា មាន​ចម្ងាយ​ជិត​​មួយ​ពាន់​ឆ្នាំ​ពន្លឺ​ពី​ផែនដី

    រកឃើញ​ភព​ដែល​មាន​កន្ទុយ​ដូច​កញ្ជ្រោង​ដ៏មហិមា មាន​ចម្ងាយ​ជិត​​មួយ​ពាន់​ឆ្នាំ​ពន្លឺ​ពី​ផែនដី

    ភព​ខ្នាត​យក្ស​មួយ​ដែល​ស្ថិត​ក្នុង​ប្រភេទ​ភព​ព្រហស្បតិ៍​ក្ដៅ​មាន​កន្ទុយ​ដ៏ចម្លែក ​ត្រូវ​បាន​ស្ថានីយ​សង្កេត​តារា​របស់​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិករក​ឃើញ​ ក្នុង​នោះ កន្ទុយ​ចម្បង​​វែង​ជាង​ 53 ដង បើ​ធៀប​នឹង​ប្រវែង​កាំ​របស់​ភព​នោះ​។

    ភព​ព្រហស្បតិ៍​ក្ដៅ​គឺជា​ភព​ឧស្ម័ន​ខ្នាត​យក្ស​ដែល​ដូច​ទៅ​នឹង​ភព​ព្រហស្បតិ៍​របស់​ប្រព័ន្ធ​ព្រះ​អាទិត្យ​ ប៉ុន្តែ​ស្ថិត​នៅ​ក្បែរ​ផ្កាយ​មេ​ខ្លាំង​ពេក​ ទើប​មាន​កម្ដៅ​ខ្ពស់​ខ្លាំង​។

    ភព​ដែល​​មាន​ឈ្មោះ​ថា HAT-P-32b ខាងលើ​នេះ​ កំពុង​តែ​បញ្ចេញ​កន្ទុយ​ឧស្ម័ន​ដ៏​វែង​ទៅ​ក្នុង​ទី​អវកាស​។ ការ​សិក្សា​ស្រាវ​ជ្រាវ​ថ្មី​មួយ​បង្ហាញថា វា​កំពុង​តែ​ «ព្រលាត់​សម្បែក» ខ្លួន​ឯង​។

    «អ្វីដែល​យើង​មើល​​ឃើញ​គឺ​កន្ទុយ​អេល្យូមដ៏មហិមា​ដែល​ភ្ជាប់​ទៅ​នឹង​ភព​នេះ វែង​ជាង 53 ដង បើធៀប​នឹង​ប្រវែង​កាំ​របស់​ភព​» អ្នក​វិទ្យា​សាស្ត្រ​របស់​សាកលវិទ្យាល័យ​ California នៅ Santa Cruz ថ្លែង​​​លើទស្សនាវដ្ដី Science Advances ដូច្នេះ​។

    យោង​តាម​ Sci-Tech Daily កន្ទុយមួយចំនួន​ផ្សេង​ទៀត​ដែល​តួច​ជាង និង​ស្ដើង​ជាង​កន្ទុយ​ចម្បង​ អាច​ជា​លំហូរ​នៃ​​ឧស្ម័ន​អេល្យូម​ចាស់​ ដែល​ត្រូវ​បាន​បំភាយ​ចេញ​ពី​បរិយាកាស​របស់​ HAT-P-32b​។ ភព​ HAT-P-32b មាន​ចម្ងាយ​ពីផែនដី​ប្រហែល 950 ឆ្នាំ​ពន្លឺ​។

  • ផ្កាយ​ដុះ​កន្ទុយ​ដែល​​​មិន​ធ្លាប់​បាន​ដឹងពី​មុន នឹង​បង្ហាញ​ខ្លួន​ឱ្យ​មនុស្ស​គយគន់​ឆាប់​ៗ​នេះ

    ផ្កាយ​ដុះ​កន្ទុយ​ដែល​​​មិន​ធ្លាប់​បាន​ដឹងពី​មុន នឹង​បង្ហាញ​ខ្លួន​ឱ្យ​មនុស្ស​គយគន់​ឆាប់​ៗ​នេះ

    នៅ​ក្នុង​ប៉ុន្មាន​ថ្ងៃ​ចុង​ក្រោយ​របស់​ខែ​សីហា និង​ដើម​ខែ​កញ្ញា 2023 ដុំបាល់​ភ្លើង​ពណ៌​ខៀវ​ដ៏​ចម្លែក​នឹងបង្ហាញ​ខ្លួន ​ភ្លឺ​ច្បាស់​ពេល​មើល​ពី​ផែនដី​។ នេះ​គឺជា​លើក​ដំបូង ហើយ​អាច​ជា​លើក​ចុង​ក្រោយ​ដែល​មនុស្ស​អាច​មើល​ឃើញ​វា​ដោយ​ភ្នែក​​ទទេ​។

    យោង​តាម​ Sky & Telescope ដុំបាល់​ភ្លើង​ពណ៌​ខៀវ​នេះ​គឺជា​ផ្កាយ​ដុះ​កន្ទុយ​ C/2023 P1 Nishimura ឬ​ហៅ​ថាផ្កាយ​ដុះ​កន្ទុយ​ Nishimura​ ដែល​ទើប​ត្រូវ​បាន​អ្នកចូល​ចិត្ត​​តារា​សាស្ត្រ​​ជនជាតិ​ជប៉ុន​ប្រទះ​ឃើញ​លើក​ដំបូង​កាល​ពី​ថ្ងៃទី 12 សីហា​ 2023​។

    ពន្លឺ​របស់​ផ្កាយ​ដុះ​កន្ទុយ C/2023 P1 Nishimura ​កើន​ឡើង​ជា​បន្ត​បន្ទាប់​ក្នុង​ពេល​វា​ហោះ​សំដៅ​មក​កាន់​ព្រះ​អាទិត្យ​ ហើយ​វា​ក៏​កាន់​តែ​មក​ក្បែរ​ផែនដី​។

    (រូបខាង​ក្រោម) គន្លង​គោចរ​របស់​ផ្កាយ​ដុះកន្ទុយ Nishimura (ពីឆ្វេង​មក​ស្ដាំ) ក្នុង​អំឡុង​ពេល​ដែល​អាច​មើល​ឃើញ​ដោយ​កែវយឹត​ (22 សីហា ដល់ 18 ឬ 20 កញ្ញា) ក្នុង​នោះ​ មាន​ថ្ងៃ​ខ្លះ​អាច​មើល​ឃើញ​ដោយ​ភ្នែក​ទទេ​។ វា​នឹង​ផ្លាស់​ទី​ពី​កញ្ចុំ​ផ្កាយ​ Gemini ឆ្លង​កាត់​ Cancer, Leo និង​ឆ្ពោះ​ទៅ​កាន់​កញ្ចុំ​ផ្កាយ Virgo។

    អ្នក​ជំនាញ​របស់ Sky & Telescope ព្យាករ​ថា មនុស្ស​អាច​មើល​ឃើញ​ផ្កាយ​ដុះ​កន្ទុយ​នេះ​ដោយ​ភ្នែក​ទទេ​ចាប់​ពី​ចុង​ខែ​សីហា ខណៈ​ដែល​ណាសា​យល់​ថា អំឡុង​ពេល​ដែល​ល្អ​បំផុត​សម្រាប់​ការ​គយគន់​ដុំ​បាល់​ភ្លើង​ខៀវ​នេះ ​គឺ​នៅ​ដើម​ខែ​កញ្ញា​ នៅ​ពេល​ថ្ងៃ​រះ ឬ​ថ្ងៃ​លិច​។

    ក្រុម​អ្នក​ជំនាញ​និយាយ​ថា ផ្កាយ​ដុះ​កន្ទុយ​ Nishimura ​នឹង​មាន​ពន្លឺ​ថយ​ចុះ​ជា​បន្ត​បន្ទាប់​ ហើយ​នឹង​មិន​អាច​មើល​ឃើញ​ចាប់​ពី​ថ្ងៃទី 5 កញ្ញា​ មុន​នឹង​ហោះ​ដល់​ចំណុច​ក្បែរ​ព្រះ​អាទិត្យ​បំផុត​ ហើយ​ក៏​​​អាច​ជា​ទី​អវសាន​របស់​វា​ នៅ​ថ្ងៃទី 18 កញ្ញា 2023​៕

  • ភព​មួយ​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​ព្រះអាទិត្យ​ទើប​តែ​បាត់​បង់​អស់​ពពក​៖ មូលហេតុ​គួរ​ឱ្យ​ភ្ញាក់​ផ្អើល​!

    ភព​មួយ​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​ព្រះអាទិត្យ​ទើប​តែ​បាត់​បង់​អស់​ពពក​៖ មូលហេតុ​គួរ​ឱ្យ​ភ្ញាក់​ផ្អើល​!

    យោង​តាម​បណ្ដា​រូប​ថត​ថ្មី​បំផុត​ពី​​ណាសា ភព​មួយ​ដែល​មានពណ៌​ខៀវ​ដ៏ស្រស់ស្អាត​ និង​ស្ថិត​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​ព្រះ​អាទិត្យ​ ទើប​តែ​ បាន​បាត់​បង់​ពពក​។

    ក្រុម​អ្នក​ជំនាញ​ប្រចាំ​សាកល​វិទ្យាល័យ California នៅ​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក​ បាន​ពិនិត្យ​ទិន្នន័យ​ដែល​តេឡេស្កុប​របស់​ណាសា​ថត​​ភព​ណិបទូន​ពី​ឆ្នាំ 1994 ដល់​ឆ្នាំ 2022 និង​បាន​រកឃើញ​ប្រការ​ដ៏​ចម្លែក​៖ ពី​ឆ្នាំ 2019 នៅ​ជុំវិញ​តំបន់រយៈទទឹង​មធ្យម​ ភាព​បិទ​បាំង​របស់​ពពក​ក្រាស់​ចាប់​ផ្ដើម​ព្រិល​បន្តិច​ម្ដងៗ​។ មក​ដល់​បច្ចុប្បន្ន​ ភព​ពណ៌​ខៀវ​នេះ​បាន​ប្រែ​ប្រួល​ឱ្យ​យើង​ឃើញ​យ៉ាង​ច្បាស់​ ដោយ​សារ​តែ​ពពករបស់​វា​​បាន​បាត់​បង់​ទាំង​ស្រុង​។

    បន្ទាប់​ពី​សម្រេច​ចិត្ត​ស្វែង​យល់​ស៊ី​ជម្រៅ ក្រុម​អ្នក​វិទ្យា​សាស្ត្រ​ក៏បាន​រក​ឃើញ​មូលហេតុ​ដ៏គួរ​ឱ្យ​ភ្ញាក់​ផ្អើល​ នោះ​គឺ​ ព្រះ​អាទិត្យ​ និង​វដ្ដ​ 11 ឆ្នាំ​របស់​វា​។

    យោង​តាម​ទំព័រ​ Space លទ្ធផល​នៃ​ការ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​ខាងលើ​បង្ហាញ​ថា មិន​ត្រឹម​តែ​បណ្ដា​ភព​ក្បែរ​នោះ​ទេ​ ព្រះ​អាទិត្យ​ក៏​មាន​ថាមពល​គ្រប់គ្រាន់​ដើម្បី​ជះឥទ្ធិពល​ដល់​ភព​ដែល​នៅ​ឆ្ងាយ​ៗ​ដូច​ណិបទូន​ផងដែរ​។

    វដ្ដ 11 ឆ្នាំ​របស់ព្រះ​អាទិត្យ​រួម​មាន​ដំណាក់​កាល​ធ្វើសកម្មភាព​កម្រិត​ទាប និង​ដំណាក់​កាល​ធ្វើ​សកម្មភាព​ខ្លាំង​ក្លា​ដូច​បច្ចុប្បន្ន​។ ដំណាក់​កាល​ធ្វើ​សកម្មភាព​ខ្លាំង​ក្លា​នេះ​កំពុង​តែធ្វើ​ឱ្យ​​តំបន់​អវកាសដែល​​រង​ឥទ្ធិពល​ពី​ផែនដី (​​ម៉ាញេតូស្វៀរ (magnetosphere)) ត្រូវ​រង​គ្រាប់​ផ្ទុក​ថាមពល​កម្រិត​ខ្ពស់​ បង្ក​ឱ្យ​មាន​ព្យុះ​ដែន​ទំនាញ​។

    សម្រាប់​ភព​ណិបទូន អ្វី​ដែល​បង្ក​ផល​ប៉ះពាល់​ធំបំផុត​ គឺ​អំឡុង​ពេល​ផ្លាស់​ប្ដូរ​ពី​ដំណាក់​កាល​មួយ​ទៅ​ដំណាក់​កាល​មួយ​នៅ​ក្នុង​វដ្ដ 11 ឆ្នាំ​របស់​ព្រះ​អាទិត្យ​ ដោយ​បង្កើត​វិទ្យុសកម្ម​ភាព​អ៊ុលត្រា​វីយូឡេ​ខ្ពស់​ជាង​ធម្មតា​។ វិទ្យុសកម្ម​នេះ​សាយភាយ​ពាស​ពេញ​ប្រព័ន្ធ​ព្រះ​អាទិត្យ ប៉ះ​ពាល់​ដល់​បណ្ដា​ភព​ដែល​មាន​បរិយាកាស​ពិសេស​ ដែល​ភព​ណិបទូន​ក៏​ស្ថិត​ក្នុង​ចំណោម​នោះ​។

    ប្រតិកម្មរស្មី​សំយោគ​ក្នុង​ដំណាក់​កាល​វិទ្យុសកម្ម​អ៊ុលត្រាវីយូឡេ​កម្រិត​ខ្ពស់ បាន​បង្កើត​ស្រទាប់​ពពក​យ៉ាង​ក្រាស់ ដែល​ណាសា​ធ្លាប់​បាន​ឃើញ​នៅ​លើ​ភព​ណិបទូន​។ ក្រោយ​មក ស្រទាប់​ពពក​ក្រាស់​នេះ​ក៏​ស្ដើង​បន្តិច​ម្ដង​ៗ​ទៅ​តាម​ពេល​វេលា​ និង​រង់​ចាំ​ដំណាក់​កាល​មួយ​ទៀត​ក្នុង​​វដ្ដ​ 11​ ឆ្នាំ​របស់​ព្រះ​អាទិត្យ​ ដើម្បី​ឡើង​ក្រាស់​ជា​ថ្មី​។

    បច្ចុប្បន្ន ព្រះ​អាទិត្យ​កំពុង​ឆ្ពោះ​ទៅ​ជិត​ដល់​ដំណាក់​កាល​ធ្វើ​សកម្មភាព​ខ្លាំង​ក្លា​ក្នុង​​វដ្ដ 11 ឆ្នាំ​។​ ពេល​វា​ឡើង​ដល់​ចំណុច​កំពូល ប្រហែល​ឆ្នាំ 2025 ឬ​ឆាប់​ជាង​នេះ ព្រះ​អាទិត្យ​នឹងផ្លាស់ប្ដូរ​ប៉ូល​ម៉ាញេទិច​ និង​ងាក​មក​ដំណាក់​កាល​ «ស្លូត»។ ពេល​នោះ ព្យុះ​ដែន​ទំនាញ​ ឬ​ព្យុះ​ម៉ាញេទិច​នឹង​កាត់​បន្ថយ​ផលប៉ះពាល់​មក​លើ​ផែនដី គ្រាដែល​ភព​ណិបទូន​​ក៏​នឹង​មាន​ពពក​ក្រាស់​សា​ជាថ្មី​៕

  • ចម្លែក! នារី​ក្នុង​កុលសម្ព័ន្ធ​ស្បែ​កស​ស្រស់​ស្អាត​នៅ​ប្រទេស​ចិន មិន​រៀបការ​ជាមួយ​ជនជាតិ​ដទៃ តើ​ហេតុអ្វី?

    ចម្លែក! នារី​ក្នុង​កុលសម្ព័ន្ធ​ស្បែ​កស​ស្រស់​ស្អាត​នៅ​ប្រទេស​ចិន មិន​រៀបការ​ជាមួយ​ជនជាតិ​ដទៃ តើ​ហេតុអ្វី?

    នៅពេល​និយាយ​ដល់​ជនជាតិ​ស្បែ​កស យើង​តែ​នឹកឃើញ​ដល់​ជនជាតិ​អាម៉េរិក ឬ​អឺរ៉ុប។ល។ ប៉ុន្តែ រឿង​ដែល​ចម្លែក​គឺថា នៅ​ប្រទេស​ចិន ជា​ដែនដី​មួយ​ក្នុង​​ទ្វីបអាស៊ី​បែរជា​មាន​កុលសម្ព័ន្ធ​ស្បែ​កស​មួយ​ដែល​បង្ហាញ​វត្តមាន​រាប់ពាន់​ឆ្នាំ​មកហើយ។ នារីៗនៅក្នុង​កុលសម្ព័ន្ធ​នេះ មាន​សម្រស់​ស្រស់ស្អាត​ជាង​ជនជាតិ​ដទៃ​មួយ​ចំនួន​។

    ជនជាតិ​ស្បែ​កស​ខាងលើនេះ​មានឈ្មោះ​ថា Tajik រស់​នៅលើ​ជួរ​ភ្នំ Pamirs ជាទី​ដែល​ត្រូវបាន​ចាត់ទុកថាជាដំបូលផ្ទះ​ពិភពលោក។ យោងតាម​ស្ថិតិ​ពី​រដ្ឋាភិបាល​ចិន ជនជាតិ Tajik នេះ ​មាន​​ប្រហែល​ជាង 50,000 នាក់​ប៉ុណ្ណោះ។

    ក្រៅ​ពីលើ​ភ្នំ Pamirs ជនជាតិ Tajik ក៏​រស់នៅ​ប្រមូល​ផ្ដុំគ្នា​នៅ​ស្រុក​ស្វយ័ត​ជនជាតិ Tajik Tashkurgan, Kashgar (ឬ Kashi), តំបន់​ស្វយ័ត Xinjiang។

    ជនជាតិ Tajik បរិភោគ​គ្រាប់​ធញ្ញជាតិ​ច្រើន​ប្រភេទ រួម​នឹង​សាច់​អាំង នំ​ផេ​ន​ខេ​ក និង​ផលិតផល​ធ្វើ​ពី​ទឹកដោះគោ បន្លែ។ល។ ហើយ​ពួកគេ​ក៏​ចូលចិត្ត​ផឹក​តែ​ផងដែរ។

    សម្រស់​របស់​ជនជាតិ​ស្បែ​កស Tajik នៅ​ប្រទេស​ចិន មាន​ចំណុច​ពិសេស​របស់​ជនជាតិ​អឺរ៉ុប ដោយមាន​ថ្កាស​ខ្ពស់ ស្បែក​ពណ៌​អូ​លីវ (លឿង​ច្រើនជាង​ក្រហម) ភ្នែក​ធំ ក្រហូង​ភ្នែក​ជ្រៅ និង​ក្ដោង​ច្រមុះ​ដ៏​ទាក់ទាញ។

    អំពី​ទំនៀមទម្លាប់​ក្នុង​គ្រួសារ​ជនជាតិ Tajik

    ឪពុកម្ដាយចាស់ៗមាន​ទំនោរ​លើកស្ទួយ​កូនប្រុស​ជាង​កូនស្រី។ ដូច្នេះ ដើម្បី​អាចបន្ត​វត្តមាន និង​រីកចម្រើន នារី​ជនជាតិ Tajik ត្រូវឆ្លង​កាត់​ឧបសគ្គ និង​​សម្ពាធយ៉ាង​ច្រើន។

    នារី​ជនជាតិ​ស្បែ​កស Tajik មាន​សម្រស់​ប្រហាក់ប្រហែល​នឹង​ជនជាតិ​អឺរ៉ុប ដូច្នេះ​ពួកគេ​តែង​ទទួលបាន​ចំណាប់អារម្មណ៍​ច្រើន​ពី​សាធារណជន។ ក៏ប៉ុន្តែ ជនជាតិ​នេះ​​មានច្បាប់​បុរាណ​ដែល​មិនបាន​ចារ​លើ​ក្រដាស​មួយ​ដ៏​សំខាន់ សម្រាប់​ការ​អនុវត្ត​ចំពោះ​នារី​ភេទ នោះ​គឺ​កូនក្រមុំ​ជនជាតិ​នេះ​មិន​ត្រូវបាន​អនុញ្ញាតឱ្យ​រៀបការ​នឹង​ជនជាតិ​ដទៃ។

    មូលហេតុ​ដែល​នាំ​ឱ្យ​មាន​ច្បាប់​បុរាណ​ខាងលើ​ នោះ​គឺ​ថា ជនជាតិ Tajik ចង់​រក្សា​ឈាមជ័រ ពូជសាសន៍​របស់​ខ្លួន​​ឱ្យនៅ «បរិសុទ្ធ» ដោយ​មិន​ត្រូវបាន​លាយឡំ​នឹង​ពូជសាសន៍​ដទៃ៕

  • របក​គំហើញ​ថ្មី​! ភព​ចំនួន​ 7 ដូច​ផែនដី ទំនង​ជា​កំពុង​មាន​ផ្ទុក​ភាវៈ​រស់​

    របក​គំហើញ​ថ្មី​! ភព​ចំនួន​ 7 ដូច​ផែនដី ទំនង​ជា​កំពុង​មាន​ផ្ទុក​ភាវៈ​រស់​

    ផ្កាយ​ TRAPPIST-1 បាន​ក្លាយជា​ទី​ជជែក​វែក​ញែក​តាំង​ពី​យូរ​មក​ហើយ នៅ​ពេល​ក្រុម​អ្នក​វិទ្យា​សាស្ត្រ​ព្រួយ​បារម្ភ​អំពី​កត្តា​មួយ​ចំនួន​ពី​ផ្កាយ​មេ​ និង​កត្តា​ផ្ទៃ​ក្នុង​របស់​បណ្ដា​ភព​នេះ ​អាច​រារាំង​លទ្ធភាព​កកើត​ជីវិត​។

    ក៏ប៉ុន្តែ​ លទ្ធផល​នៃការ​សិក្សា​ស្រាវ​ជ្រាវ​ដែល​ទើប​ត្រូវ​បាន​ប្រកាស​លើ​ទស្សនាវដ្ដី​វិទ្យា​សាស្ត្រ​ Nature ដែល​នាំ​មុខ​ដោយ​តារា​វិទូ Frank Selsis មក​ពី​សាកល​វិទ្យាល័យ​ Bordeaux (បារាំង​) បាន​នាំ​មក​នូវ​ដំណឹង​ល្អ​ដ៏​ធំ​មួយ​។

    TRAPPIST-1 គឺជា​ផ្កាយ​ក្រិន​ពណ៌​ក្រហម​មួយ​ដួង​ មាន​ទំហំ​តូច​ខ្លាំង និង​ត្រជាក់​ជាង​ព្រះ​អាទិត្យ​ឆ្ងាយ​ណាស់​ ហើយមាន​ចម្ងាយ​​ពី​ផែនដី​ត្រឹម​តែ​ 40 ឆ្នាំ​ពន្លឺ​ប៉ុណ្ណោះ​។

    ភព​ទាំង​ 7 របស់​ផ្កាយ TRAPPIST-1 មាន​ទំហំ​ និង​រូប​រាង​ខុសៗ​គ្នា និង​សុទ្ធ​តែ​មាន​ចំណុច​ពិសេស​មួយ​ចំនួន​ដែល​ដូច​ទៅ​នឹង​ផែនដី ដែល​អាច​គាំទ្រ​ដល់​ភាវៈ​រស់​។

    អ្វីដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​អ្នក​វិទ្យា​សាស្ត្រ​ចាប់​អារម្មណ៍​ជាង​គេ​​គឺ ភព​ទាំង​ 7 នេះ​សុទ្ធ​តែ​មាន​លទ្ធភាព​ខ្ពស់​ អាច​ផ្ទុក​ទឹក​រាវ​នៅ​លើ​ផ្ទៃ​ ឬ​នៅ​ក្រោម​ដី​។ ក៏ប៉ុន្តែ​ មាន​ឧបសគ្គ​មួយ​ចំនួន​ត្រូវ​បាន​លើក​ឡើង​​នា​ពេល​កន្លង​។ ភាព​ចម្លែក​របស់​ «ភព​មហាសមុទ្ឬ» មួយ​ចំនួន​ក្នុង​ចំណោម​នោះ​ បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​​ក្រុម​អ្នក​វិទ្យា​សាស្ត្រ​ព្រួយ​បារម្ភ​។ ពួក​គេ​យល់​ថា ការ​ដែល​ពួក​វា​មាន​ទឹក​ច្រើន​ពេក​ធៀប​នឹង​ផែនដី​ នឹង​បង្ក​ផល​វិបាក​ដល់​ភាវៈ​រស់​។

    ក្ដី​បារម្ភ​ធំ​បំផុត​នៅ​តែ​ជា​ផ្កាយ​មេ​ TRAPPIST-1។ ផ្កាយ​ក្រិន​ក្រហម​នេះ​ត្រជាក់មែន​ពិត​ ប៉ុន្តែដោយ​សារ​តែ​​វា​មាន​​វិទ្យុ​សកម្ម​​​ដ៏​ខ្លាំង​ក្លា​ ដូច្នេះ​ទឹក​ក្នុង​បរិយាកាស​ប្រាកដ​ជា​ត្រូវ​ហួត​ទៅ​ក្នុង​ទីអវកាស​ ហើយ​ពួក​វា​នឹង​ក្លាយ​ជា​ «ភព​សុក្រ​» របស់​ផ្កាយ​ TRAPPIST-1 ជំនួស​ឱ្យ​ផែនដី​។

    ទោះយ៉ាង​ណា​ក៏ដោយ​ បណ្ឌិត​ Selsis ឱ្យ​ដឹង​ថា ពន្លឺ​ផ្កាយ​ក្រិន​ក្រហម​ដូច TRAPPIST-1 ត្រូវ​​ថយចុះ​ទៅ​តាម​ពេល​វេលា​ ដែល​នេះ​មាន​ន័យ​ថា អនាគត​របស់​ពួក​វា​នៅ​តែ​អាច​មាន​ទឹក​។

    រូប​មន្ត​ដែល​លោក Frank Selsis និង​សហការី​បាន​អភិវឌ្ឍ បង្ហាញ​ថា TRAPPIST-1 ដំបូង​ឡើយ​គឺពិត​ជា​បាន​ដុត​កម្ដៅ​ភព​ទាំង​ 7 របស់​វា​ ប៉ុន្តែ​ដោយ​សារ​តែ​ជា​ផ្កាយ​ក្រិន​ក្រហម ដូច្នេះ​វា​នឹង​មិន​មាន​កម្ដៅ​ច្រើន​គ្រប់​គ្រាន់​ដើម្បី​ដុត​រំលាយ​សម្បក​ខាង​លើ​ និង​ស្រទាប់​បន្ទាប់​របស់​បណ្ដា​ភព​ម៉ាក់ម៉ា​នេះ​។

    ប្រការ​នេះ​មាន​ន័យ​ថា មាន​ទឹក​ជា​ច្រើន​នៅ​តែ​ស្ថិត​ក្នុង​ថ្ម​ ពោល​គឺថា​ ការ​ដែល​បណ្ដា​ភព​នេះ​លិច​ទឹក​ គឺនាំ​មក​នូវ​​ផល​ប្រយោជន៍​ច្រើន​ផងដែរ​។ ក្នុង​ពេល​ដែល​ផ្កាយ​មេ​ចុះ​ត្រជាក់​ បណ្ដា​មហា​សមុទ្រ​ទឹក​រាវ​ក៏​ទំនង​ជា​បាន​កើត​ឡើង​ ហើយ​មក​ដល់​បច្ចុប្បន្ន ​អាច​មាន​ភាវៈ​រស់​​ប្រកប​ដោយ​ភាព​សម្បូរ​បែប​។

    យោង​តាម​ទំព័រ Space ការ​រក​ឃើញ​ខាង​លើ​ មិន​ត្រឹម​តែ​ជួយ​ឱ្យ​អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​មាន​ក្ដីសង្ឃឹម​ច្រើន​ជាង​មុន​នោះ​ទេ តែក៏​បង្កើន​ឱកាស​ច្រើន​ដើម្បីអាច​​បញ្ចាក់​​បាន​ថា មនុស្ស​ជាតិ​មិន​មែន​នៅ​ឯកា​ក្នុង​​កាឡាក់ស៊ី​មីលគីវ៉េ ឬ​ចក្រ​វាល​ទាំង​មូល​ឡើយ​ ព្រោះ​ថា ផ្កាយ​ដូច TRAPPIST-1 គឺជា​ផ្កាយ​ដែល​មាន​ច្រើន​ជាង​​គេ​នៅ​ក្នុង​កាឡាក់ស៊ី​​របស់​ផែនដី​៕