Tag: ការស្រាវជ្រាវ

  • ករណី​​ធ្លាក់​យន្តហោះ​​សម្លាប់​មនុស្ស 229 នាក់ព្រោះតែ​ឆេះ​ខ្សែភ្លើង បាន​កែប្រែ​វិស័យ​អាកាសចរណ៍​ទាំង​មូល

    ករណី​​ធ្លាក់​យន្តហោះ​​សម្លាប់​មនុស្ស 229 នាក់ព្រោះតែ​ឆេះ​ខ្សែភ្លើង បាន​កែប្រែ​វិស័យ​អាកាសចរណ៍​ទាំង​មូល

    គ្រោះថ្នាក់​ធ្លាក់​យន្តហោះ​ដឹក​មនុស្ស 229 នាក់​កាលពី​ឆ្នាំ 1998 បានធ្វើឱ្យ​មានការ​កែប្រែ​ជាច្រើន​នៅក្នុង​ស្ដង់ដា​​សុវត្ថិភាព​របស់​វិស័យ​អាកាសចរណ៍​ពិភពលោក។

    កាលពី​ថ្ងៃទី 02 កញ្ញា 1998 ជើងហោះហើរ​លេខ 111 របស់​យន្តហោះ​ពាណិជ្ជកម្ម MD-11 បាន​ចេញ​ដំណើរ​ពី​ទីក្រុង New York សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក ទៅកាន់​ប្រទេស​ស្វ៊ី​ស។ យន្តហោះ​នេះ ហោះ​ឡើង​ដោយ​រលូត​នៅវេលា​ម៉ោង 20 និង 18 នាទី។ ប៉ុន្តែ ពេល​ហោះ​ឡើងដល់​កម្ពស់ 10,100 ម៉ែត្រ ក្លិន​អាក្រក់​ក៏​ចាប់ផ្ដើម​ភាយ​ក្នុង​កាប៊ីន​អ្នកបើកបរ។ ពី​ឡុ​ត​ក៏​ដឹងថា ក្លិន​នេះ​ភាយ​ចេញពី​ប្រព័ន្ធ​ម៉ាស៊ីនត្រជាក់​ក្នុង​កាប៊ីន​ពី​ឡុ​ត ខណៈដែល​កាប៊ីន​អ្នកដំណើរ​មិនមាន​បញ្ហា។

    បួន​នាទី​ក្រោយមក ក្លិន​ចម្លែក​នេះ​ក៏​ភាយ​កាន់តែខ្លាំង​នៅក្នុង​កាប៊ីន​ពី​ឡុ​ត អម​នឹង​ផ្សែង​ពណ៌​ស។ ពេលនេះ​ទើប​ក្រុម​អ្នកបើកបរ​ដឹក​ថា មាន​អគ្គិភ័យ​ក្នុង​កាប៊ីន រួច​ក៏​រាយការណ៍​ដល់​ស្ថាប័ន​គ្រប់គ្រង​អាកាសចរណ៍។ ភ្លាមនោះ អណ្ដាតភ្លើង​ក៏​ចាប់ផ្ដើម​ឆាបឆេះ ធ្វើឱ្យ​ក្រុម​ពី​ឡុ​ត​មាន​ពេល​តិចតួច​សម្រាប់​ការ​ចុះចត​បន្ទាន់។ MD-11 ត្រូវបាន​បញ្ជា​ឱ្យ​ចុះចត​លើ​ព្រលានយន្តហោះ Halifax Stanfield (កាណាដា) ដែលមាន​ចម្ងាយ​ជាង 100 គីឡូម៉ែត្រ​ពី​យន្តហោះ។

    បួន​នាទី​បន្ទាប់មកទៀត យន្តហោះ​ក៏​ហោះ​បាន​ប្រហែល 50 គីឡូម៉ែត្រ។ ក្រុម​ហោះហើរ​ក៏បាន​ស្នើឱ្យ​អូសបន្លាយ​ពេលវេលា​ហោះហើរ​ដើម្បី​បន្ទាបខ្លួន និង​បញ្ចេញ​ចោល​ឥន្ធនៈ។

    នៅក្នុង​អំឡុង​ពេលនោះ ក្រុម​ពី​ឡុ​ត​បាន​បិទ​ច​រន្ត​​អគ្គិសនី​ក្នុង​កាប៊ីន និង​កង្ហារ​នៅលើ​ពិតាន​យន្តហោះ ដែល​នេះ​បានប្រែក្លាយ​លំហ​នៅ​ពិតាន​ទៅជា​ឧបករណ៍​ស្រូបខ្យល់។ ភ្លាមនោះ ស្រាប់តែ​អណ្ដាតភ្លើង​ឆេះ​រាលដាល​ពេញ​កាប៊ីន​ពី​ឡុង ហើយ​ផ្នែក​ជាច្រើន​ក៏​លែង​ដំណើរការ ក្នុងនោះ​មាន​ទាំងមុខ​ងារ​បើ​បរ​ស្វ័យប្រវត្ត និង​អេក្រង់​សម្រាប់​មើល​របស់​ពី​ឡុ​ត​ផងដែរ។

    MD-11 ក៏​បាត់បង់​ការគ្រប់គ្រង​ទាំងស្រុង។ ក្រុម​ហោះហើរ​បានផ្ដល់​សញ្ញា «Mayday» ដែល​រាយការណ៍​អំពី​គ្រោះអាសន្ន​កម្រិត​ខ្ពស់បំផុត ហើយក៏​បាត់​ទំនាក់ទំនង។ យន្តហោះ​នេះ​បាន​ធ្លាក់ចុះ​មហាសមុទ្រ​នៅ​ម៉ោង 22 និង 31 នាទី ក្នុង​ល្បឿន 555 គីឡូម៉ែត្រ/ម៉ោង ធ្វើឱ្យ​ដងខ្លួន​យន្តហោះ​ខ្ទេច​ជា​រាប់លាន​បំណែក​ក្នុង​រយៈពេល​មិន​ដល់​មួយ​វិនាទី។

    ហេតុការណ៍​ធ្លាក់​យន្តហោះ​របស់​ក្រុមហ៊ុន Swissari នេះ​ បានសម្លាប់​មនុស្ស 229 នាក់។ ក្រោយ MD-11 បាន​ធ្លាក់ គណៈកម្មការ​សុវត្ថិភាព​ចរាចរណ៍​កាណាដា (TSB) ក៏បាន​ចាប់ផ្ដើម​ស៊ើបអង្កេត​រក​មូលហេតុ។ លទ្ធផល​នៃ​ការស្រាវជ្រាវ​បង្ហាញថា អណ្ដាតភ្លើង​បានចាប់ផ្ដើម​ឆេះ​ចេញពី​បណ្ដាញ​ខ្សែភ្លើង​ខាងលើ​កាប៊ីន​អ្នកបើកបរ ហើយ​រាលដាល​យ៉ាង​លឿន ធ្វើឱ្យ​ផ្នែក​ជាច្រើន​របស់​យន្តហោះ​ត្រូវ​ខូចខាត។ អេក្រង់​នានា​នៅក្នុង​កាប៊ីន​អ្នកបើកបរ​​បាន​ខូច ​នាំឱ្យ​ពី​ឡុ​ត​ត្រូវ​រាវ​ដើម្បី​បញ្ជា​យន្តហោះ​ព្រោះ​មើល​​មិនឃើញ ហើយក៏​ហោះ​ខុស​ទិសដៅ និង​ធ្លាក់ចូល​មហាសមុទ្រ​អា​ត្ល​ង់​ទិ​ក។

    យន្តហោះ​នេះ​​មិនមាន​ប្រព័ន្ធ​ស្វែង​រក​ប្រភព​អណ្ដាត​ភ្លើង​ និងប្រព័ន្ធ​​ពន្លត់ភ្លើង ទើប​ក្រុម​ហោះហើរ​ត្រូវ​ប្រើ​ច្រមុះ​ដើម្បី​ហិត​ក្លិន ពេលនោះ ហេតុការណ៍​បាន​ប្រែជា​អាក្រក់​ណាស់​ទៅហើយ។

    TSB សន្និដ្ឋានថា មូលហេតុ​នៃ​គ្រោះថ្នាក់​នេះ​គឺ​ដោយសារ «ស្ដង់ដា​គ្រប់គ្រង​អគ្គិភ័យ​សម្រាប់​វត្ថុ​ធាតុ​ក្នុង​យន្តហោះ មិន​សមស្រប»។

    ក្រោយ​ហេតុការណ៍​ខាងលើ សំណើ​ជាច្រើន​ត្រូវបាន​លើកឡើង​ដើម្បី​កែលំអ​ស្តង់ដា​នានា​នៅក្នុង​យន្តហោះ។ សំណើ​ទាំងនេះ​ក៏បាន​នាំឱ្យមាន​ការកែប្រែ​ច្រើន​នៅក្នុង​ស្ដង់ដា​សុវត្ថិភាព​អាកាសចរណ៍​របស់​ស្ថាប័ន​គ្រប់គ្រង​អាកាសចរណ៍ នៅក្នុង​ការផលិត​យន្ត​ហោះ និង​វិស័យ​អាកា​ចរណ៍​ទាំងមូល​របស់​ពិភពលោក៕

  • ស្ត្រី​​ជាប់ពន្ធនាគារ​ព្រោះ​​សម្លាប់​កូន​បួន​នាក់នៅ​អូស្ត្រាលី​ ត្រូវបាន​ដោះលែង

    ស្ត្រី​​ជាប់ពន្ធនាគារ​ព្រោះ​​សម្លាប់​កូន​បួន​នាក់នៅ​អូស្ត្រាលី​ ត្រូវបាន​ដោះលែង

    Kathleen Folbigg ជា​ស្ត្រី​ម្នាក់​ដែល​ធ្លាប់​ត្រូវបាន​កាត់ទោស​ពីបទ​សម្លាប់​កូនតូច​បួន​នាក់ ត្រូវបាន​ដោះលែង​ពី​ពន្ធនាគារ​ ក្រោយ​រយៈពេល 20 ឆ្នាំ នៅពេល​មានការ​សង្ស័យថា ត្រូវបាន​កាត់ទោស​ដោយ​អយុត្តិធម៌។

    ប្រធាន​តុលាការ New South Wales កាលពី​ថ្ងៃទី 05 មិថុនា 2023 បានឱ្យដឹងថា បាន​ពិភាក្សា​ជាមួយ​អភិបាលរដ្ឋ​នេះ និង​បានស្នើ​ឱ្យមាន​ការដោះលែង​ដោយ​គ្មាន​លក្ខខណ្ឌ​ចំពោះ Kathleen Folbigg ក្រោយពី​លទ្ធផល​នៃ​ការស្រាវជ្រាវ​បឋម​បង្ហាញថា មាន​ចំណុច​ខុស​ប្រក្រតី​ទាក់ទិន​នឹង​ការកាត់ទោស​ស្ត្រី​ដែល​ត្រូវបាន​ចោទថា​បានសម្លាប់​កូនតូច​បួន​នាក់។ Folbigg ត្រូវបាន​ដោះលែង​ក្នុង​ថ្ងៃ​ដដែល។

    Kathleen Folbigg អាយុ 55 ឆ្នាំ បាន​ជាប់ពន្ធនាគា​រកា​លពី​ឆ្នាំ 2003 ដោយ​ត្រូវបាន​កាត់ទោស​ពីបទ​សម្លាប់​មនុស្ស បន្ទាប់ពី​កូន​បួន​នាក់​របស់គាត់​បាន​ស្លាប់​ជា​បន្តបន្ទាប់​ក្នុង​រង្វង់​ជាង​មួយ​ទសវត្សរ៍ ចាប់ពី​ឆ្នាំ 1989។ Folbigg សុទ្ធតែជា​អ្នករក​ឃើញ​សាកសព​របស់កូនៗ ប៉ុន្តែ​ពុំមាន​ភស្ដុតាង​អ្វីដែល​បញ្ជាក់ថា ស្ត្រី​រូបនេះ​ជា​ជនដៃដល់។

    Kathleen Folbigg ត្រូវជាប់​​ពន្ធនាគារ​ក្រោយពី​តុលាការ​យល់ថា លទ្ធភាព​ដែល​ក្មេង​បួន​នាក់​ក្នុង​គ្រួសារ​សុទ្ធតែ​បាន​ស្លាប់​ដោយ​គ្មាន​មូលហេតុ​គឺជា​រឿង «ពិបាក​ទៅរួច»។ ការសម្រេច​របស់​តុលារ​ក៏​យោងទៅលើ​ខ្លឹមសារ​នៅក្នុង​កំណត់ហេតុ​របស់ Folbigg ដែល​បាន​សរសេរ​អំពី​ការចាកចេញ​របស់កូនៗផងដែរ។

    កាល​ពី​មាន​អាយុ 20 ឆ្នាំ Kathleen Folbigg បាន​រៀបការ​ជាមួយ Craig Folbigg។ ក្នុង​រង្វង់​មួយឆ្នាំ Folbigg ក៏មាន​កូននៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ 1989 ប៉ុន្តែ​កូន​ច្បង​នេះ​បាន​ស្លាប់​ទៅវិញ​​ក្រោយ​ការ​ចាប់​កំណើត​បាន​​19 ថ្ងៃ។ មួយឆ្នាំ​បន្ទាប់ Folbigg បង្កើតបាន​កូនប្រុស​ឈ្មោះ Patrick តែ​ក៏បាន​ស្លាប់​ពេល​មាន​អាយុ 8 ខែ។ ពីរ​ឆ្នាំ​បន្ទាប់មកទៀត កូន​ទី​បី​ឈ្មោះ Sarah របស់ Folbigg ក៏បាន​ស្លាប់​ក្នុង​​​អាយុ 10 ខែ។ ចំណែក​កូនពៅ​ឈ្មោះ Laura កើត​ឆ្នាំ 1999 ក៏​ឃើញ​ពន្លឺ​ថ្ងៃ​បានតែ 18 ខែ។

    ពេល Laura បាន​ស្លាប់ សមត្ថកិច្ច​ក៏​បើក​ការស៊ើបអង្កេត ហើយពីរ​ឆ្នាំ​ក្រោយមក តុលាការ​ក៏​កាត់ទោស​ដាក់ពន្ធនាគារ​ចំពោះ Folbigs។

    Kathleen Folbigg មិន​ព្រម​ទទួលកំហុស ប៉ុន្តែ​នៅតែ​ត្រូវ​ជាប់ពន្ធនាគារ 40 ឆ្នាំ។ កាលពី​ឆ្នាំ 2019 រឿងក្ដី​របស់ Kathleen Folbigg ក៏​ត្រូវបាន​សមត្ថកិច្ច​ស៊ើបអង្កេត​ឡើងវិញ ហើយក៏​រកឃើញ​ចំណុច​គួរឱ្យ​សង្ស័យ។ កាលពី​ឆ្នាំ 2022 ការស៊ើបអង្កេត​មួយ​ផ្សេងទៀត​ក៏ត្រូវ​បានធ្វើ​ឡើង បន្ទាប់ពី​ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​បង្ហាញ​ភស្ដុតាង​បញ្ជាក់ថា មូលហេតុ​នៃ​ការស្លាប់​របស់​ក្មេង​ទាំង​បូ​ន​នាក់​ខាងលើ​គឺ​ដោយសារ​ជំងឺ​តំណពូជ៕

  • ពពក​ចំហាយ​ទឹក​ជះ​​ចេញពី​ព្រះ​ចន្ទ​របស់​ភព​សៅរ៍ មាន​​ប្រវែង​ជាង 9,000 គីឡូម៉ែត្រ​

    ពពក​ចំហាយ​ទឹក​ជះ​​ចេញពី​ព្រះ​ចន្ទ​របស់​ភព​សៅរ៍ មាន​​ប្រវែង​ជាង 9,000 គីឡូម៉ែត្រ​

    ក្រុម​តារាវិទូ​បាន​រកឃើញ​ចំហាយ​ទឹក​ដ៏​សម្បើម​ជះ​ចេញពី Enceladus ដែលជា​ព្រះ​ចន្ទ​មួយ​របស់​ភព​សៅរ៍ ដែល​នេះ​កំពុងតែ​ផ្ដល់​ក្ដីសង្ឃឹម​ដល់​គំនិត​ដែល​យល់ថា មាន​ភាវៈ​រស់នៅ​ខាងក្រៅ​ផែនដី។

    ទំព័រ Guardian កាលពី​ថ្ងៃទី 30 ឧសភា បាន​ចុះផ្សាយ​ថា ចំហាយ​ឧស្ម័ន​ប្រវែង​ប្រហែល 9,600 គីឡូម៉ែត្រ ដែល​ប្រហាក់ប្រហែល​នឹង​ចម្ងាយ​ពី​ជប៉ុន​ទៅ​អៀឡង់ កំពុង​ជះ​ទឹក​ទៅក្នុង​ទី​អវកាស​ក្នុង​ល្បឿន​ប្រមាណ 300 លីត្រ/វិនាទី។ តាំងពី​យូរ​មកហើយ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​ជឿថា ព្រះ​ចន្ទ Enceladus ដែលមាន​ទំហំ​ប្រហែល 500 គីឡូ​ម៉ែ​ទ្រ មាន​លាក់​មហាសមុទ្រ​ទឹកប្រៃ​ខាងក្រោម​សម្បក​ដ៏​ត្រជាក់ ហើយ​ទំនងជា​ជះ​​ចំហាយ​ទឹក​ទៅក្នុង​បរិយាកាស។ ក៏ប៉ុន្តែ នេះ​គឺជា​លើកដំបូង​ដែល​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​បាន​មើលឃើញ​ករណី​បាញ់​ជះ​ចំហាយ​​ទឹក​ដ៏​ធំ​សម្បើម​បែបនេះ។

    «យើង​ពិតជា​ភ្ញាក់ផ្អើល​នឹង​ទំហំ និង​ប្រវែង​របស់​ចំហាយ​នេះ» អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ Geronimo Villanueva មកពី​អង្គការ​ណា​សា និង​ជា​សមាជិក​ក្រុម​ស្រាវជ្រាវ​ខាងលើ ថ្លែង​ដូច្នេះ។ លទ្ធផល​នៃ​ការស្រាវជ្រាវ​នេះ​ត្រូវបាន​ចុះផ្សាយ​លើ​ទស្សនាវដ្ដី Nature Astronomy។

    ក្រុម​ខាងលើ​បាន​សង្កេតមើល Enceladus ដែលជា​ព្រះ​ចន្ទ​ធំជាងគេ​លំដាប់​ទី 6 របស់​ភព​សៅរ៍ ដោយ​តេ​ឡេ​ស្កុប​អវកាស James Webb កាលពី​ខែវិច្ឆិកា 2022។ ឧបករណ៍​គណនា​របស់​តេ​ឡេ​ស្កុប​នេះ​បង្ហាញថា ចំហាយ​​នេះ​ធ្វើឱ្យ Enceladus បាត់បង់​ទឹក 300 គីឡូក្រាម​រៀងរាល់​មួយ​វិនាទី ដែល​អាចបំពេញ​អាងទឹក​ខ្នាត​អូឡាំពិក​មួយ​ ​ក្នុងរយៈ​ពេល​តែ​​ប៉ុន្មាន​ម៉ោង​ប៉ុណ្ណោះ។

    ការសង្កេត​មុន​នោះ​បង្ហាញថា ​ចំហាយ​ទឹក​ដែលមាន​ផ្ទុក​ភាគល្អិត​របស់​ព្រឹល និង​សារធាតុ​គីមីសរីរាង្គ បាន​ជះ​​ចេញ​ដូច​ទៅនឹង​ទឹក​ដែល​បាញ់​ចេញពី​ផ្ទៃផែនដី នៅលើ​ព្រះ​ចន្ទ Enceladus។ ដោយសារតែ​​វិលជុំ​វិញ​ភព​សៅរ៍​លឿន​ពេក ពោលគឺ​សម្រេចបាន​មួយ​ជុំ​ដោយ​ប្រើពេល​តែ​ជាង​មួយថ្ងៃ ចំហាយ​ទឹក​ក៏​ច្រាល​ចូលក្នុង​គន្លង​តារាវិថី​របស់​ព្រះ​ចន្ទ​ Enceladus និង​បង្កើតបានជា​រង្វង់​មូល​មួយ​ដ៏​ធំ។ យោងតាម​ទិន្នន័យ​ពី​តេ​ឡេ​ស្កុប បរិមាណ​ទឹក​ប្រហែល 30% ដែល​បាន​រសាត់​ផុតពី Enceladus ត្រូវបាន​រក្សាទុក​ក្នុង​រង្វង់​​មូល​ខាងលើ ខណៈដែល 70% ទៀត​បាន​ភាយ​ទៅក្នុង​អវកាស​ជុំវិញ​ភព​សៅរ៍។

    កាលពី​ឆ្នាំ 2017 ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​មកពីណា​សា បានឱ្យដឹងថា ព្រះ​ចន្ទ Enceladus មាន​សារធាតុ​ស្ទើរ​គ្រប់យ៉ាង​ដែល​ត្រូវការ​ចាំបាច់​សម្រាប់​ភាវៈ​មានជីវិត​ដែល​មនុស្ស​ធ្លាប់​បានដឹង ក្នុងនោះ​រួមមាន ទឹក ថាមពល និង​កត្តា​គីមី​សាស្ត្រ​ជា​ដើម។

    ក្នុង​​អនាគត បណ្ដា​បេសកកម្ម​ស្រាវជ្រាវ​ព្រះ​ចន្ទ Enceladus នឹង​ជួយ​ឱ្យ​​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​ដឹង​ច្បាស់​​អំពី​កម្រាស់​របស់​សម្បក​ទឹកកក​ខាងក្រៅ និង​ជម្រៅ​របស់​មហាសមុទ្រ​ក្រោម​ដីរបស់​ព្រះ​ចន្ទ​មួយ​នេះ​៕

  • បច្ចេកវិទ្យា​ «បាញ់​បញ្ជូន​អគ្គិសនី​​​ពី​អវកាស​មកកាន់​ផែនដី​» កំពុង​មាន​ការ​ប្រកួត​ប្រជែង​ខ្លាំង

    បច្ចេកវិទ្យា​ «បាញ់​បញ្ជូន​អគ្គិសនី​​​ពី​អវកាស​មកកាន់​ផែនដី​» កំពុង​មាន​ការ​ប្រកួត​ប្រជែង​ខ្លាំង

    ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​នៅ​សាកលវិទ្យាល័យ Kyoto នឹងធ្វើ​តេស្ត​ក្នុងការ​ប្រើប្រាស់​ផ្កាយរណប​បាញ់​​បញ្ជូន​អគ្គិសនី​បាន​ពី​​ព្រះអាទិត្យ​ មកកាន់​ផែនដី ក្នុង​ទម្រង់​រលក​ម៉ៃ​ក្រូ​វេ​វ នៅ​ឆ្នាំ 2025។

    ការប្រណាំង​ប្រជែង​គ្នា​អភិវឌ្ឍ​បច្ចេកវិទ្យា​​បាញ់​បញ្ជូន​អគ្គិសនី​ព្រះអាទិត្យ​ដែល​ប្រមូលបាន​ពី​ទី​អវកាស មកកាន់​ផែនដី កំពុង​ឡើងក​ម្ដៅ​ខ្លាំង។ នៅ​ប្រទេស​ជប៉ុន ក្រុមហ៊ុន​របស់ Hiroshi Matsumoto អតីត​នាយក​​សាកលវិទ្យាល័យ Kyoto កំពុង​នាំមុខគេ​នៅក្នុង​ការស្រាវជ្រាវ​អំពី​បច្ចេកវិទ្យា​នេះ។ បន្ទាប់មក​គឺ​សាស្ត្រាចារ្យ Naoki Shinohara នៅ​សាកលវិទ្យាល័យ Kyoto ក៏​បន្ត​ការស្រាវជ្រាវ។ នេះ​បើតាម Nikkei ចុះផ្សាយ​កាលពី​ថ្ងៃទី 27 ឧសភា។

    ឆ្នាំ 2009 ក្រុម​របស់ Shinohara បាន​ប្រើប្រាស់​បា​ឡុង​ហោះ​ដើម្បី​បាញ់​​បញ្ជូន​អគ្គិសនី​ពី​កម្ពស់ 30 ម៉ែត្រ មកកាន់​ទូរស័ព្ទ​ចល័ត​នៅលើ​ដី។ នៅក្នុង​ឆ្នាំ​ដដែល Shinohara ក៏​ត្រូវបាន​ជ្រើសតាំង​ជា​ប្រធាន​ក្រុមប្រឹក្សា​បច្ចេក​វិទ្យា​របស់​គម្រោង​ពី​ក្រសួង​សេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម និង​ឧស្សាហកម្ម​របស់​ប្រទេស​ជប៉ុន ដើម្បី​អភិវឌ្ឍ​មធ្យោបាយ​ផ្គត់ផ្គង់​អគ្គិសនី​ដោយ​មិន​ប្រើ​ខ្សែ។ ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​ក្នុង​គម្រោង​នេះ​បានទទួល​ជោគជ័យ​ក្នុងការ​ធ្វើតេស្ត​​បាញ់​បញ្ជូន​អគ្គិសនី​ក្នុង​ទម្រង់​ម៉ៃ​ក្រូ​វេ​វរ​លក​ទទឹង (transverse waves) កាល​ពី​​ឆ្នាំ 2015 និង​ក្នុង​​ទម្រ​ម៉ៃ​ក្រូ​វេ​វរ​លក​បណ្ដោយ (longitudinal waves) ​កាល​ពី​​ឆ្នាំ 2018 ក្នុង​រយៈ​ចម្ងាយ​ពី​ប្រហែល 40 ម៉ែត្រ។ នាពេលខាងមុខ ពួកគេ​នឹងធ្វើ​តេស្ត​​បាញ់​បញ្ជូន​អគ្គិសនី​ក្នុង​ទម្រ​ម៉ៃ​ក្រូ​វេ​វរ​លក​បណ្ដោយ​ពី​ចម្ងាយ​ចាប់ពី 1 ដល់ 5 គីឡូម៉ែត្រ។

    បច្ចុប្បន្ន ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​ខាងលើ​កំពុង​ដាក់​គោលដៅ​ធ្វើតេស្ត​ការ​បាញ់​បញ្ជូន​អគ្គិសនី​ពី​អវកាស​មកកាន់​ផែនដី​នៅ​ឆ្នាំ 2025។ ពួកគេ​នឹង​ប្រើប្រាស់​ផ្កាយរណប​ខ្នាតតូច​ដើម្បី​បាញ់​បញ្ជូន​​អគ្គិសនី​មកកាន់​ទីតាំង​ទទួល​នៅ​លើដី​ដែលមាន​គម្លាត​ពីគ្នា​រាប់រយ​គីឡូម៉ែត្រ។

    រូបភាព​បង្ហាញ​ពី​ការ​បាញ់​បញ្ជូន​រលក​ម៉ៃក្រូវេវ​អវកាស​មក​កាន់​ស្ថានីយ​ទទួល​នៅ​លើដី

    គំនិត​ស្ដីពី​ការប្រមូល​ថាមពលព្រះអាទិត្យ​ក្នុង​ទី​អវកាស ​ត្រូវបាន​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​អាម៉េរិក​លើកឡើង​កាលពី​ឆ្នាំ 1968។ មធ្យោបាយ​របស់​ពួកគេ​គឺ​​ការ​បាញ់​បង្ហោះ​ផ្ទាំង​សូ​ឡា​ឡើងទៅ​កាន់​ទី​អវកាស​ដើម្បី​ផលិត​អគ្គិសនី​ពី​កម្ដៅ​ព្រះ​អាទិត្យ​នៅ​​លើ​កម្ពស់ 36,000 គីឡូម៉ែត្រ។ ថាមពលព្រះអាទិត្យ​ត្រូវបាន​បំប្លែង​ទៅជា​រលក​ម៉ៃ​ក្រូ​វេ​វ និងបាញ់​​បញ្ជូន​មកកាន់​ស្ថានីយ​ទទួល​នៅលើ​ដី រួច​បំប្លែង​វា​មកជា​អគ្គិសនី​វិញ។ រលក​ម៉ៃ​ក្រូ​វេ​វ​អាច​ត្រូវបាន​បាញ់​បញ្ជូន​ឆ្លងកាត់​ពពក និង​បង្កើតបានជា​ប្រភព​ផ្គត់ផ្គង់​អគ្គិសនី​ដែលមាន​ស្ថិរភាព មិន​ថា​ថ្ងៃ ឬ​យប់ ក្ដៅ ឬ​ភ្លៀង៕

  • រកឃើញ​បណ្ដាញ​ «ផ្លូវ​ល្បឿន​លឿន» និង​ទីក្រុង​​រាប់​រយ​ អាយុកាល​រាប់​ពាន់​​ឆ្នាំ លាក់ខ្លួន​ក្នុងព្រៃ​ជ្រៅ

    រកឃើញ​បណ្ដាញ​ «ផ្លូវ​ល្បឿន​លឿន» និង​ទីក្រុង​​រាប់​រយ​ អាយុកាល​រាប់​ពាន់​​ឆ្នាំ លាក់ខ្លួន​ក្នុងព្រៃ​ជ្រៅ

    (ក្វា​តេ​ម៉ា​ឡា)- ក្រុម​អ្នកស្រាវជ្រាវ​អាម៉េរិក-ក្វា​តេ​ម៉ា​ឡា បាន​រកឃើញ​បណ្ដាញ «ផ្លូវ​ល្បឿន​លឿន» ដំបូង​គេ​លើ​ពិភពលោក ដែល​ត​ភ្ជាប់​ទីក្រុង​បុរាណ​រាប់រយ​របស់​ជនជាតិ​ម៉ា​យ៉ា (Maya)។

    យោងតាម Business Insider ដែល​បាន​ចុះផ្សាយ​កាលពី​ថ្ងៃទី 22 ឧសភា បណ្ដាញ «ផ្លូវ​ល្បឿន​លឿន» បុរាណ​នេះ​មាន​ប្រវែង​ប្រហែល 177 គីឡូម៉ែត្រ ត​ភ្ជាប់​ទីក្រុង​ចំនួន 417។ ការរកឃើញ​បណ្ដាញ​ផ្លូវ និង​ទីក្រុង ក៏​ដូច​ជា​ប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រ និង​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​កសិកម្ម បង្ហាញថា សហគមន៍​ជនជាតិ​ដែល​រស់នៅ​តំបន់​អាម៉េរិក​កណ្ដាល មាន​ភាព​​រីកចម្រើន​ជាង​អ្វីដែល​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​ធ្លាប់​បានគិត។ លទ្ធផល​នៃ​ការស្រាវជ្រាវ​នេះ​ត្រូវបាន​ចុះផ្សាយ​លើ​ទស្សនាវដ្ដី​របស់​សាកលវិទ្យាល័យ Cambridge។

    សំណល់​បុរាណ​ដែល​ស្ថិតនៅលើ​ទីតាំង​បុរាណ el Mirador ក្នុង​តំបន់​ព្រៃ​មួយ​នៃ​ប្រទេស​ក្វា​តេ​ម៉ា​ឡា មាន​វត្តមាន​តាំងពី 1,000 ឆ្នាំមុន​គ្រិស្តសករាជ រហូតដល់​សម័យ​បុរេប្រវត្តិ​របស់​ជនជាតិ​ម៉ា​យ៉ា។ តំបន់​ព្រៃ​នេះ​អាច​ទៅដល់​ដោយ​ការធ្វើដំណើរ​តាម​ឧទ្ធម្ភាគចក្រ ឬ​ដើរ​ដោយ​ថ្មើរជើង 64 គីឡូម៉ែត្រ។

    ក្រុម​អ្នកស្រាវជ្រាវ​អាម៉េរិក-ក្វា​តេ​ម៉ា​ឡា បាន​គូរ​ផែនទី​តំបន់​ខាងលើ​ចាប់​តាំងពី​ឆ្នាំ 2015 ដោយ​ប្រើប្រាស់​ឧបករណ៍​បច្ចេកវិទ្យា​ស្កេ​ន​កាំរស្មីឡាស៊ែរ ដែល​ហៅ​ថា ​លីដា (lidar)។ បច្ចេក​វិទ្យា​នេះ​​អាច​​ឱ្យ​គេ​រកឃើញ​វត្ថុ​បុរាណ​តូច​បំផុត។ លីដា​​អនុញ្ញាតឱ្យ​អ្នក​ស្រាវ​ជ្រាវ​​មើលឃើញ​ប្រឡាយ ព្រែក បឹង បណ្ដាញ​ផ្លូវ ឬ បណ្ដាញ​ប្រាសាទបុរាណ។ល។

  • កូ​ឡុំ​ប៊ីដក​សេចក្ដីប្រកាស​ស្ដីពី​ការរកឃើញ​កុមារ​បួន​នាក់​​នៅមាន​ជីវិត​ក្នុងព្រៃ​អា​ម៉ា​ហ្សូ​ន ក្រោយ​គ្រោះ​ថ្នាក់​យន្ត​ហោះ​

    កូ​ឡុំ​ប៊ីដក​សេចក្ដីប្រកាស​ស្ដីពី​ការរកឃើញ​កុមារ​បួន​នាក់​​នៅមាន​ជីវិត​ក្នុងព្រៃ​អា​ម៉ា​ហ្សូ​ន ក្រោយ​គ្រោះ​ថ្នាក់​យន្ត​ហោះ​

    ប្រធានាធិបតី​កូ​ឡុំ​ប៊ី បាន​ដក​សេចក្ដីប្រកាស​ស្ដីពី​ការរកឃើញ​កុមារ​បួន​នាក់​​នៅមាន​ជីវិត​ក្រោយពី​បាន​ជួប​គ្រោះថ្នាក់​ធ្លាក់​យន្តហោះ​នៅក្នុង​ព្រៃ​អា​ម៉ា​ហ្សូ​ន កាលពី 17 ថ្ងៃមុន​នោះ ហើយ​ថា លោក​សោកស្ដាយ​ចំពោះ​ការភាន់ច្រឡំ​​នេះ។

    «ខ្ញុំ​សូម​អភ័យទោស​នូវ​អ្វីដែល​បានកើត​ឡើង។ កងទ័ព និង​សហគមន៍​ជនជាតិដើម​នឹង​បន្ត​ស្វែងរក​មិន​ឈប់ឈរ ដើម្បី​នាំយក​ព័ត៌មាន​ដែល​ប្រទេសជាតិ​ទាំងមូល​កំពុង​ទន្ទឹងរ​ង់​ចាំ» ប្រធានាធិបតី​កូ​ឡុំ​ប៊ី លោក Gustavo Petro បង្ហោះ​សារ​នៅលើ Twitter កាលពី​ថ្ងៃទី 18 ឧសភា​ដូច្នេះ។

    លោក Petro ក៏បាន​លុប​អត្ថបទ​ដែល​បាន​បង្ហោះ​កាល​ពី​​មួយថ្ងៃ​មុន​នោះ ដែល​និយាយថា កងទ័ព​បាន​រកឃើញ​កុមារ​បីនាក់​ដែលមាន​អាយុ 4, 9, 13 ឆ្នាំ និង​ទារក​ម្នាក់​អាយុ 11 ខែ ដែល​បាត់​ខ្លួន​បន្ទាប់ពី​ជួប​គ្រោះថ្នាក់​ធ្លាក់​យន្តហោះ។ យោងតាម​ប្រធានាធិបតី Petro ព័ត៌មាន​ភាន់​ច្រ​ឡំ​​នេះ​ត្រូវបាន​រាយការណ៍​ដោយ​វិទ្យាស្ថាន​សុខុមាលភាព​គ្រួសារ​របស់​រដ្ឋាភិបាល។

    កាលពី​ថ្ងៃទី 01 ឧសភា យន្តហោះ Cessna 206 មួយគ្រឿង ដឹក​មនុស្ស 7 នាក់ បាន​ជួប​គ្រោះថ្នាក់​នៅពេល​ធ្វើដំណើរ​ពី Araracuara ទៅកាន់ San Jose del Guaviare ជាទី​ក្រុង​មួយ​ស្ថិតក្នុង​តំបន់​ព្រៃ​អា​ម៉ា​ហ្សូ​ន​នៅក្នុង​ប្រទេស​កូ​ឡុំ​ប៊ី។ សាកសព​មនុស្ស​បីនាក់ ក្នុងនោះ​ក៏មាន​ពី​ឡុ​ត ត្រូវបាន​រកឃើញ​នៅ​កន្លែងកើតហេតុ។

    ព្រៃ​អាម៉ាហ្សូន​ក្នុង​តំបន់​មួយ​របស់​កូឡុំប៊ី

    ការស្រាវជ្រាវ​បានបង្ហាញ​ថា កុមារ​បួន​នាក់​ដែលមាន​អាយុ 4, 9, 13 ឆ្នាំ និង​ទារក​អាយុ 11 ខែ​ម្នាក់ ស្ថិតក្នុង​សហគមន៍​ជនជាតិដើម Huitolo នៅមាន​ជីវិត នៅក្នុង​ហេតុការណ៍​ធ្លាក់​យន្តហោះ​ខាងលើ និង​បាន​ចូលទៅ​ក្នុងព្រៃ​ដើម្បី​ស្វែងរក​អាហារ និង​ជំនួយ។ អាជ្ញាធរ​ក្នុង​តំបន់​ក៏បាន​បើក «យុទ្ធនាការ​នៃ​ក្ដីសង្ឃឹម» ដោយ​បញ្ជូន​កម្លាំង​ទាហាន​ជាង 100 នាក់ និង​ឧទ្ធម្ភាគចក្រ​បី​គ្រឿង រួម​នឹង​សុនក​ពិសេស ចូលទៅ​ព្រៃ​ស្វែ​ករក​ជនរងគ្រោះ។

    តំបន់​ដែល​ក្មេង​ទាំង​បួន​នាក់​បាន​វង្វេង មិនមាន​ផ្លូវ​ល្បឿន​លឿន ហើយក៏​ពិបាក​ទៅដល់​តាមរយៈ​ផ្លូវ​ទឹក។ ដើមឈើធំៗ កម្ពស់​រហូតដល់ 40 ម៉ែត្រ រួម​នឹង​សត្វព្រៃ និង​ភ្លៀង​ធំ​ក៏​ធ្វើឱ្យ​កម្លាំង​សង្គ្រោះ​ជួប​ការលំបាក​ខ្លាំង។

    សកម្មភាព​ស្វែងរក​ត្រូវបាន​បន្ថែម បន្ទាប់ពី​កម្លាំង​សង្គ្រោះ​បានឃើញ​កូនខ្ទម​មួយ ដែល​គេ​ជឿថា គឺជា​ខ្ទម​របស់​ក្មេង​ទាំងនោះ។ មុន​នោះ កម្លាំង​សង្គ្រោះបាន​រកឃើញ​ដប​ទឹកដោះគោ​សម្រាប់​ទារក និង​ផ្លែឈើ​សល់​ពី​ការហូប៕

  • កុមារ​បួន​នាក់​​​វង្វេង​ក្នុង​ព្រៃ​អា​ម៉ា​ហ្សូ​ន​អស់ 17 ថ្ងៃ ប៉ុន្តែ​សំណាង​ល្អ​នៅ​មាន​ជីវិត​

    កុមារ​បួន​នាក់​​​វង្វេង​ក្នុង​ព្រៃ​អា​ម៉ា​ហ្សូ​ន​អស់ 17 ថ្ងៃ ប៉ុន្តែ​សំណាង​ល្អ​នៅ​មាន​ជីវិត​

    កងកម្លាំង​ជួយសង្គ្រោះ​បាន​រកឃើញ​កុមារ​បួន​នាក់​ដែល​បាន​បាត់​ខ្លួន​អស់​រយៈពេល 17 ថ្ងៃ ក្រោយពី​ជួប​​គ្រោះថ្នាក់ធ្លាក់​​យន្តហោះ​នៅក្នុង​ព្រៃ​អា​ម៉ា​ហ្សូ​ន ដែល​ស្ថិត​ក្នុងប្រទេស​កូ​ឡុំ​ប៊ី។

    កាលពី​ថ្ងៃទី 01 ឧសភា យន្តហោះ Cessna 206 មួយគ្រឿង ដឹក​មនុស្ស 7 នាក់ បាន​ជួប​គ្រោះថ្នាក់​នៅពេល​ធ្វើដំណើរ​ពី Araracuara ទៅកាន់ San Jose del Guaviare ជាទី​ក្រុង​មួយ​ស្ថិតក្នុង​តំបន់​ព្រៃ​អា​ម៉ា​ហ្សូ​ន​​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​​កូ​ឡុំ​ប៊ី។ សាកសព​មនុស្ស​បីនាក់ ក្នុងនោះ​ក៏មាន​ពី​ឡុ​ត ត្រូវបាន​រកឃើញ​នៅ​កន្លែងកើតហេតុ។

    ការស្រាវជ្រាវ​បានបង្ហាញ​ថា កុមារ​បួន​នាក់​ដែលមាន​អាយុ 4, 9, 13 ឆ្នាំ និង​ទារក​អាយុ 11 ខែ​ម្នាក់ ស្ថិតក្នុង​សហគមន៍​ជនជាតិដើម Huitolo នៅមាន​ជីវិត នៅក្នុង​ហេតុការណ៍​ធ្លាក់​យន្តហោះ​ខាងលើ និង​បាន​ចូលទៅ​ក្នុងព្រៃ​ដើម្បី​ស្វែង​រក​អាហារ និង​ជំនួយ​។ អាជ្ញាធរ​ក្នុង​តំបន់​ក៏បាន​បើក «យុទ្ធនាការ​នៃ​ក្ដីសង្ឃឹម» ដោយ​បញ្ជូន​កម្លាំង​ទាហាន​ជាង 100 នាក់ និង​ឧទ្ធម្ភាគចក្រ​បី​គ្រឿង រួម​នឹង​សុនក​ពិសេស ចូលទៅ​ព្រៃ​ស្វែ​ករក​ជន​រង​គ្រោះ​។

    «នៅក្នុង​ការប្រឹងប្រែង​មិន​ឈប់ឈរ កងទ័ព​បាន​រកឃើញ​ក្មេង​បួន​នាក់​ដែល​បាន​បាត់​ខ្លួន​ក្រោយ​ហេតុការណ៍​ធ្លាក់​យន្តហោះ​នៅ Guaviare» ប្រធានាធិបតី​កូ​ឡុំ​ប៊ី Gustavo Petro ប្រកាស​លើ Twitter កាលពី​ថ្ងៃទី17 ឧសភា​ដូច្នេះ ហើយ​ថា ការ​រក​ឃើញ​​នេះ​គឺជា «ភាព​រីករាយ​សម្រាប់​ប្រទេសជាតិ»។

    តំបន់​ដែល​ក្មេង​ទាំង​បួន​នាក់​បាន​វង្វេង មិនមាន​ផ្លូវ​ល្បឿន​លឿន ហើយក៏​ពិបាក​ទៅដល់​តាមរយៈ​ផ្លូវ​ទឹក។ ដើមឈើធំៗ កម្ពស់​រហូតដល់ 40 ម៉ែត្រ រួម​នឹង​សត្វព្រៃ និង​ភ្លៀង​ធំ​ក៏​ធ្វើឱ្យ​កម្លាំង​សង្គ្រោះ​ជួប​ការលំបាក​ខ្លាំង។

    មួយ​ក្នុងចំណោម​ឧ​ទ្ធ​ម្ភា​គ​ទាំងបី​គ្រឿង​​បំពាក់​​ឧបករណ៍​បំពង​សំឡេង បាន​ធ្វើការ​ស្វែងរក​ក្នុង​រង្វង់ 1,500 ម៉ែត្រ និង​បាន​ចាក់​ផ្សាយ​សំឡេង​​​ជីដូន​រប​ស់​ក្មេង​ទាំងនោះ ដែល​ប្រាប់​​ថា «ឈប់​ផ្លាស់​ទី​ក្នុងព្រៃ​ដើម្បី​រង់ចាំ​ការជួយ​សង្គ្រោះ»។

    សកម្មភាព​ស្វែងរក​ត្រូវបាន​បន្ថែម បន្ទាប់ពី​កម្លាំង​សង្គ្រោះ​បានឃើញ​កូនខ្ទម​មួយ ដែល​គេ​ជឿថា គឺជា​ខ្ទម​របស់​ក្មេង​ទាំងនោះ។ មុន​នោះ កម្លាំង​សង្គ្រោះបាន​រកឃើញ​ដប​ទឹកដោះគោ​សម្រាប់​ទារក និង​ផ្លែឈើ​សល់​ពី​ការហូប។

    ក្មេងរងគ្រោះ​ទាំង​បួន​នាក់​នេះ​ត្រូវបាន​រកឃើញ​ក្នុង «ស្ថានភាព​សុខភាព​ធម្មតា បើ​ទោះ​មាន​របួសស្នាម​ខ្លះ» ក្រោយពីរ​ង្វេ​ង 17 ថ្ងៃ​នៅក្នុង​ព្រៃ។

    អាជ្ញាធរ​មិនទាន់​ប្រកាស​អំពី​មូលហេតុ​នៃ​ករណី​ធ្លាក់​យន្តហោះនេះ​​នៅឡើយ។ ប៉ុន្តែ ប៉ុន្មាន​នាទី​មុនពេល​ជួប​គ្រោះថ្នាក់ ពី​ឡុ​ត​បាន​បញ្ជូន​សញ្ញា​​ប្រាប់​ថា ម៉ាស៊ីន​យន្តហោះ​មាន​បញ្ហា។ ជនជាតិ​កូ​ឡុំ​ប៊ី នៅក្នុង​តំបន់​ខាងលើនេះ តែងតែ​ធ្វើដំណើរ​តាម​ឧទ្ធម្ភាគចក្រ ដោយសារតែ​ផ្លូវគោក​មិនមាន​អំណោយផល​ល្អ​សម្រាប់​ការ​ធ្វើ​ដំណើរ​។

    យោងតាម​អង្គការ​ជនជាតិដើម​ភាគតិច​កូ​ឡុំ​ប៊ី (ONIC) ជីវភាព​របស់​ជនជាតិ Huitoto បាន​សម្រប​ខ្លួន​នឹង​ស្ថាន​ភាពលំបាក​​នៅ​ក្នុង​ព្រៃ​អា​ម៉ា​ហ្សូ​ន និង​ថែរក្សា​ប្រពៃណី​បរបាញ់​សត្វ ក៏ដូចជា​មាន​ជំនាញ​ក្នុង​ការ​បេះ​ផ្លែឈើ​ក្នុងព្រៃ​ជា​អាហារ៕

  • ​​James Webb រក​ឃើញ​ទឹក​នៅ​ជុំវិញ​ផ្កាយដុះកន្ទុយ 238P/Read

    ​​James Webb រក​ឃើញ​ទឹក​នៅ​ជុំវិញ​ផ្កាយដុះកន្ទុយ 238P/Read

    តេ​ឡេ​ស្កុប​អវកាស James Webb សង្កេតឃើញ​ចំហាយ​ទឹក​នៅ​ជុំវិញ​ផ្កាយដុះកន្ទុយ​មួយ​ដួង​ដ៏​កម្រ ស្ថិតនៅក្នុង​ខ្សែក្រវាត់​អាចម៍ផ្កាយ​ចន្លោះ​ភព​អង្គារ និង​ភព​ព្រហស្បតិ៍។

    ការរកឃើញ​ថ្មី​នេះ​គឺជា​ការរីកចម្រើន​មួយ​ជំហាន​ទៀត​នៅក្នុង​វិស័យ​វិទ្យាសាស្ត្រ​របស់​តេ​ឡេ​ស្កុប​អវកាស James Webb ដែលជា​លើកដំបូង ឧស្ម័ន ក្នុងករណីនេះ​គឺ​ចំហាយ​ទឹក ត្រូវបាន​រកឃើញ​ស្ថិតនៅ​ជុំវិញ​ផ្កាយដុះកន្ទុយ 238P/Read។ នេះ​បើតាម​ការចុះផ្សាយ​កាលពី​ថ្ងៃទី 16 ឧសភា ​របស់​ទំព័រ Space។ ប្រការនេះ​ពិតជា​មាន​សារសំខាន់ ព្រោះ​វា​បង្ហាញថា ទឹក​នៅក្នុង​ប្រព័ន្ធ​ព្រះអាទិត្យ​កាលពី​យុគសម័យ​ដំបូង អាច​ត្រូវបាន​រក្សាទុក​ក្នុង​ទម្រង់​ទឹកកក​នៅក្នុង​ខ្សែក្រវាត់​អាចម៍ផ្កាយ​ចម្បង​ជាងគេ​។

    «កន្លងមក យើង​បានឃើញ​បណ្ដា​វត្ថុ​នៅក្នុង​ខ្សែក្រវាត់​អាចម៍ផ្កាយ​ចម្បង​គេ ពេញលក្ខណៈ​ជា​ផ្កាយដុះកន្ទុយ ប៉ុន្តែ ដោយមាន​ទិន្នន័យ​វិសាល​គម​សុក្រឹត​នេះ​ពី JWST ទើប​យើង​អាច​ប្រាកដថា ទឹកកក​កំពុង​បង្កើត​បាតុភូត​នោះ» អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ Michael Kelley ប្រធាន​ក្រុម​ស្រាវជ្រាវ​​នៃ​​គម្រោង​នេះ​ នៅ​សាកលវិទ្យាល័យ Maryland បានឱ្យដឹង​ដូច្នេះ។ ការរកឃើញ​ថ្មី​នេះ​ត្រូវបាន​ចុះផ្សាយ​លើ​ទស្សនាវដ្ដី Nature។

    ការរកឃើញ​ចំហាយ​ទឹក​នៅ​ជុំវិញ 238P/Read ជួយ​ពង្រឹង​ទ្រឹស្ដី​ដែល​ថា ទឹក​ត្រូវបាន​ផ្កាយដុះកន្ទុយ​នាំ​ពី​ទី​អវកាស​មកកាន់​ផែនដី។ ប៉ុន្តែ ការស្រាវជ្រាវ​ក៏​បង្ហាញថា 238P/Read មិនមាន​ឧស្ម័ន CO2 ផងដែរ។

    នៅក្នុង​ខ្សែក្រវាត់​អាចម៍ផ្កាយ​ចម្បង​របស់​ប្រព័ន្ធ​ព្រះអាទិត្យ ភាគច្រើន​គឺជា​ដុំថ្ម។ ក៏ប៉ុន្តែ នៅទីនេះ ជួនកាល​ក៏មាន​វត្ថុ​ដូច​ផ្កាយដុះកន្ទុយ 238P/Read។

    មកដល់​បច្ចុប្បន្ន «យើង​មិនទាន់​ប្រាកដថា ធ្វើ​បែបណា​បានជា​ទឹក​ដ៏​ច្រើន​មាន​វត្តមាន​នៅលើ​ផែនដី។ ការស្វែងយល់​ប្រវត្តិ​នៃ​ការ «បែងចែក» ទឹក​នៅក្នុង​ប្រព័ន្ធ​ព្រះអាទិត្យ នឹង​ជួយ​ឱ្យ​យើង​យល់​អំពី​ប្រព័ន្ធ​ផ្កាយ​ដទៃ និង​វាយតម្លៃ​បាន​ថា តើ​ពួកវា​អាច​មាន​​ភព​ដែល​ដូច​ផែនដី ឬ​អត់» Stefanie Milam មកពី​ក្រុម​ស្រាវជ្រាវ​ខាងលើ ឱ្យដឹង​ដូច្នេះ។

    ជំហាន​បន្ទាប់ ក្រុម​ស្រាវជ្រាវ​កំណត់​គោលដៅ​សង្កេត​លំអិត​លើ 238P/Read ដើម្បី​ស្វែងយល់​ឱ្យបាន​ច្បាស់​ថា ផ្កាយដុះកន្ទុយ​កម្រ​ជួប​ដូច​វា មាន​សមាសធាតុ​ដូចគ្នានេះ ឬ​អត់៕

  • រកឃើញ​ដី​កម្រ​នៅលើ​ភព​ក្រៅ​ប្រព័ន្ធ​ព្រះអាទិត្យ ដែល​មាន​កម្ដៅ​បួន​ពាន់​អង្សា​សេ

    រកឃើញ​ដី​កម្រ​នៅលើ​ភព​ក្រៅ​ប្រព័ន្ធ​ព្រះអាទិត្យ ដែល​មាន​កម្ដៅ​បួន​ពាន់​អង្សា​សេ

    ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​បាន​រកឃើញ​សារធាតុ terbium ជា​លើកដំបូង​នៅក្នុង​បរិយាកាស​របស់ KELT-9b ដែលជា​ភព​មួយ​ក្នុងចំណោម​ភព​ក្រៅ​ប្រព័ន្ធ​ព្រះអាទិត្យ​ដែល​ក្ដៅ​បំផុត​ធ្លាប់​ត្រូវបាន​កត់ត្រា​នាពេល​កន្លង​។

    KELT-9b មាន​សីតុណ្ហភាព​ជា​មធ្យម 4,000 អង្សា​សេ វិល​ជុំវិញ​ផ្កាយ​មេ KELT-9 ដែលមាន​ចម្ងាយ​ពី​ផែនដី​ប្រហែល 670 ឆ្នាំ​ពន្លឺ (មួយឆ្នាំ​ពន្លឺ​ស្មើនឹង 9.46 ទ្រី​លាន​គីឡូម៉ែត្រ)។ ភព​នេះ​តែងតែ​ជាទី​ចាប់អារម្មណ៍​របស់​អ្នក​តារាសាស្ត្រ​ចាប់តាំងពី​ត្រូវបាន​រកឃើញ​កាលពី​ឆ្នាំ 2016។

    លទ្ធផល​នៃ​ការស្រាវជ្រាវ​ថ្មី​ដែល​បានប្រកាស​លើ​ទស្សនាវដ្ដី Astronomy and Astrophysics បានឱ្យដឹងថា ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​បាន​រកឃើញ​លោហធាតុ terbium ដែលជា​ដី​កម្រ នៅក្នុង​បរិយាកាស​របស់ KELT-9b។

    Terbium ត្រូវបាន​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​ស៊ុយអែត Carl Gustaf Mosander រកឃើញ​ជា​លើក​ដំបូង​ក្នុង​អណ្ដូងរ៉ែ Ytterby នៅ​ប្រជុំ​កោះ Stockholm កាលពី​ឆ្នាំ 1843។ សារធាតុ terbium គឺជា​ដី​ដ៏​កម្រ ក្នុងនោះ​ 99% នៃ​ការផលិត terbium របស់​ពិភពលោក គឺ​ធ្វើឡើង​នៅ Bayan Obo ដែលជា​តំបន់​ទាញយក​រ៉ែ​ក្នុង​ដែនដី​ម៉ុង​ហ្កោ​លី​ខាងក្នុង​របស់​ប្រទេស​ចិន។

    ភព KELT-9b វិលជុំវិញផ្កាយមេ KELT-9

    ការរកឃើញ​ខាងលើនេះ​ពិត​ជាមាន​សារសំខាន់​ក្នុងការ​ស្វែងយល់​អំពី​បណ្ដា​ភព​នៅក្រៅ​ប្រព័ន្ធ​ព្រះអាទិត្យ។ «កាន់តែ​យល់ច្បាស់​អំពី​លក្ខណៈ​សម្បត្តិ​របស់​បណ្ដា​ភព យើង​ក៏​កាន់តែ​មានឱកាស​ច្រើន​ក្នុងការ​ស្វែង​រកឃើញ​ផែនដី 2.0 ក្នុង​អនាគត» Nicholas Borsato មកពី​សាកលវិទ្យាល័យ Lund ដែលជា​សមាជិក​របស់​ក្រុម​ស្រាវ​ជ្រាវ​អំពី​​ភព​ KELT-9b បញ្ជាក់​ដូច្នេះ៕

  • ការសិក្សា​ស្រាវជ្រាវ ៖ វិស័យ​មូល​ប​ត្រ​នាំមក​នូវ​ប្រាក់ចំណេញ​ខ្ពស់ជាង​អចលនទ្រព្យ ប៉ុន្តែ បន្ថែម​គម្លាត​រវាង​អ្នកមាន និង​អ្នកក្រ

    ការសិក្សា​ស្រាវជ្រាវ ៖ វិស័យ​មូល​ប​ត្រ​នាំមក​នូវ​ប្រាក់ចំណេញ​ខ្ពស់ជាង​អចលនទ្រព្យ ប៉ុន្តែ បន្ថែម​គម្លាត​រវាង​អ្នកមាន និង​អ្នកក្រ

    ទីផ្សារ​មូល​ប​ត្រ​បាន​ឡើងថ្លៃ​ខ្ពស់ជាង ៥ ដង ធៀប​នឹង​អត្រា​នៃ​កំណើន​របស់​តម្លៃ​អចលនទ្រព្យ រាប់​ចាប់ពី​ឆ្នាំ ១៩៥០ នេះ​បើតាម​របាយការណ៍​រប​ស់ NBER។

    សម្រាប់​ជនជាតិ​អាម៉េរិក ក៏ដូចជា​មនុស្ស​ភាគច្រើន​នៅលើ​ផែនដី ការដែល​មាន​ដី និង​ផ្ទះ គឺជា​វិធី​សន្សំទ្រព្យ​មួយ​ដ៏​ពេញនិយម។ ក៏ប៉ុន្តែ របាយការណ៍​ថ្មី​របស់ ការិយាល័យ​ស្រាវជ្រាវ​សេដ្ឋកិច្ចជាតិ (NBER) របស់ សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក បានឱ្យដឹងថា ទម្រង់​វិនិយោគ​ដែល​នាំមក​នូវ​ប្រាក់ចំណេញ​ខ្ពស់​ជាងគេ​គឺ​មូល​ប​ត្រ ពោលគឺ​មិនមែន​អចលនទ្រព្យ​ឡើយ នៅក្នុង​អំឡុងពេល​ច្រើន​ទសវត្សរ៍​មកនេះ។

    យោងតាម​របាយការណ៍​ស្រាវជ្រាវ​ខាងលើ ទីផ្សារ​មូល​ប​ត្រ​បាន​ឡើងថ្លៃ​ខ្ពស់ជាង ៥ ដង ធៀប​នឹង​អត្រា​នៃ​កំណើន​របស់​តម្លៃ​អចលនទ្រព្យ រាប់​ចាប់ពី​ឆ្នាំ ១៩៥០។ នេះ​មានន័យថា ពលរដ្ឋ​អាម៉េរិក ដែល​វិនិយោគ​ទៅលើ​ទីផ្សារ​មូល​ប​ត្រ រកបាន​ប្រាក់ចំណេញ​ខ្ពស់ជាង ធៀប​នឹង​អ្នកវិនិយោគ​ទៅក្នុង​វិស័យ​អចលនទ្រព្យ។

    «នេះ​គឺជា​មូលហេតុ​មួយ​ដែល​ធ្វើឱ្យមាន​ការកើនឡើង​នៃ​គម្លាត​រវាង​អ្នកមាន និង​អ្នកក្រ ទាក់ទិន​នឹង​ជាតិ​សាសន៍​នៅ សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក។ ជន​ជន​អាម៉េរិក​ស្បែក​ខ្មៅ មានទ្រព្យ​ស្ថិតក្នុង​វិស័យ​អចលនទ្រព្យ​ច្រើនជាង​មូល​ប​ត្រ ហើយ​ប្រការនេះ​មិន​មាន​​អំណោយផល​ល្អ​សម្រាប់​ពួកគេ» Business Insider ស្រង់​របាយការណ៍​រប​ស់ NBER ឱ្យដឹង​ដូច្នេះ។

    ការស្រាវជ្រាវ​មួយ​របស់ Fed New York (ធនាគារជាតិ​អាម៉េរិក សាខា New York) កាលពី​ឆ្នាំមុន​បាន​បង្ហាញថា ជាង ៩០% នៃ​មនុស្ស​ដែល​បាន​ចូលរួម​ការស្ទង់មតិ ប្រាប់​ថា​ ចូលចិត្ត​កាន់កាប់​អចលនទ្រព្យ​ជា​​ជាង​ការវិនិយោគ​ទៅក្នុង​ទីផ្សារ​មូល​ប​ត្រ ហើយ​សូម្បីតែ​នៅក្នុងពេល​ទីផ្សារ​មូល​ប​ត្រ​បង្កើតបាន​កំណត់ត្រាថ្មីៗជា​បន្តបន្ទាប់ ក៏​ឥរិយាបថ​នេះ​មិនបាន​ប្ដូរផ្លាស់ដែរ​។

    «ក្នុងអំឡុងពេល​ប្រហែល​ពី​ឆ្នាំ ១៩៥០ ដល់ ២០១៩ ផ្ទះ​ស្នាក់នៅ និង​ទ្រព្យ​ដែល​មិនមាន​ជា​ហិរញ្ញវត្ថុ បាន​គ្រប​ដណ្ដប់​លើ​​មុខ​ជំនួញ​មួយ​ភាគ​ធំ​របស់ ជនជាតិ​អាម៉េរិក​ស្បែក​ខ្មៅ ខណៈដែល​វា​មានតែ ៤១% ប៉ុណ្ណោះ នៅក្នុង​ខ្ទង់​វិនិយោគ​របស់ ជនជាតិ​អាម៉េរិក​ស្បែ​កស។ ទ្រព្យ​ដែលជា​ទម្រង់​ភាគហ៊ុន​របស់ ជនជាតិ​អាម៉េរិក​ស្បែក​ខ្មៅ មានតែ ៧% ប៉ុណ្ណោះ ទាប​ជាង​ឆ្ងាយ បើ​ធៀប​នឹង ១៨% របស់ ជនជាតិ​អាម៉េរិក​ស្បែ​កស» របាយការណ៍​ខាងលើ​បង្ហាញ​ដូច្នេះ។

    របាយការណ៍​នេះ​បន្ថែមថា «ការឡើង​ថ្លៃ​ខ្ពស់​នៃ​​ទីផ្សារ​មូល​ប​ត្រ បាន​នាំ​ឱ្យទ្រព្យរបស់​ក្រុម​អ្នកមានកំពូលៗ ដែល​ភាគច្រើនបំផុតជា ជនជាតិ​អាម៉េរិក​ស្បែ​កស បាន​កើនឡើង​ខ្ពស់​ខ្លាំង»។

    ក្រុម​អ្នកស្រាវជ្រាវ​របស់ NBER បង្ហាញថា ក្នុងអំឡុង​សម័យ​កូ​វីដ-១៩ កម្រិត​នៃ​ការប្រមូលផ្ដុំ​របស់ទ្រព្យ​នៅ សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក បាន​ឡើងដល់​កំពូល រាប់​ចាប់ពី​សង្គ្រាមលោកលើកទី​ពីរ ក្នុងនោះ​មានគ្រួសារ​តែ ០.០១% ប៉ុណ្ណោះ ដែល​កាន់កាប់ ៣៦% នៃ​ទ្រព្យ​ឯកជន​សរុប​ទូទាំងប្រទេស។

    ក្រុម​អ្នកស្រាវជ្រាវ​របស់ NBER សន្និដ្ឋានថា គោលនយោបាយ​នានា​ដែល​បែងចែក​ទ្រព្យ​ឡើងវិញ នឹង​ជួយ​កាត់បន្ថយ​បានភ្លាមៗនូវ​វិសមភាព​រវាង​អ្នកមាន និង​អ្នកក្រ។ ផ្ទុយទៅវិញ បើសិនជា​វិធានការ​ស្ដីពី​រចនាសម្ព័ន្ធ​ត្រូវបាន​អនុវត្តសន្សឹមៗ គេនឹង​អាច​ត្រូវ​ចំណាយពេល​រាប់​សតវត្ស​រ៍ ដើម្បី​ទទួលបាន​​​ប្រសិទ្ធភាព។ ទោះជា​បែបនេះ​ក្ដី ក្រុម​នេះ​សង្កត់ធ្ងន់ថា វិធីសាស្ត្រ​ទាំងពីរ​នេះ​សុទ្ធ​តែមាន​សារសំខាន់ និង​ចាំបាច់៕