អវកាស - La Reine Media

ផ្កាយតឿពណ៌ស (White dwarf) មួយដួង កំពុងក្លាយជា «ដុំពេជ្រ» អវកាសខ្នាតយក្ស

ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានរកឃើញកូនផ្កាយពណ៌សមួយដួងដែលមានផ្ទុកសមាសធាតុចម្បងជាកាបូន និងអុកស៊ីសែន កំពុងស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលកកជាដុំត្បូង និងមានចម្ងាយពីផែនដីត្រឹមតែ 104 ឆ្នាំពន្លឺប៉ុណ្ណោះ (មួយឆ្នាំពន្លឺស្មើនឹង 9.46 ទ្រីលានគីឡូម៉ែត្រ។

សីតុណ្ហភាព និងម៉ាសរបស់ផ្កាយនេះបង្ហាញថា វាកំពុងស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលប្រែក្លាយជាត្បូងពេជ្រអវកាសដ៏រឹង។ នេះបើតាមការចុះផ្សាយរបស់ទំព័រ Science Alert កាលពីថ្ងៃទី 11 មិថុនា 2023។

វត្ថុធាតុនៅលើផ្កាយតឿពណ៌សនេះ បាន និងកំពុងរងសម្ពាធខ្ពស់ខ្លាំង ប៉ុន្តែមិនបែកធ្លាយ ហើយកំពុងទាញចូលទៅក្នុងស្នូលរបស់វា។ យោងតាមក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវ ផ្កាយនេះនឹងប្រែទៅជាពណ៌ខ្មៅនៅពេលបាត់បង់កម្ដៅទាំងស្រុង ហើយក្លាយជាដុំកាបូនរឹងកកចូលគ្នា នៅក្នុងរយៈពេល 1.000 ទ្រីលាន (1000 000 000 000 000) ឆ្នាំទៀត។

ការសិក្សាស្រាវជ្រាវខាងលើដែលត្រូវបានធ្វើឡើងដោយក្រុមតារាវិទូនៅសាកលវិទ្យាល័យ Queensland ខាងត្បូងរបស់ប្រទេសអូស្ត្រាលី បង្ហាញថា ផ្កាយនេះទទួលរងឥទ្ធិពលពីប្រព័ន្ធផ្កាយបីដែលមានឈ្មោះថា HD 190412។ HD 190412 ក្រោយមកក៏ត្រូវបានប្ដូរឈ្មោះទៅជា 190412 C ហើយក្លាយជាប្រព័ន្ធផ្កាយបួន៕

June 13, 2023

យានអវកាស Dragon បានចូលចតនៅស្ថានីយអវកាសអន្តរជាតិ

យានអវកាសរបស់ SpaceX ដែលដឹកទំនិញឡើងទៅកាន់ស្ថានីយអវកាសអន្តរជាតិ (ISS) បានចូលចតនៅម៉ូឌុល Harmony របស់ ISS កាលពីល្ងាចថ្ងៃទី 06 មិថុនា និងស្ថិតនៅទីនោះប្រហែលបីសប្ដាហ៍ មុនពេលហោះត្រលប់មកកាន់ផែនដី។

យានអវកាស Dragon របស់ក្រុមហ៊ុនអាម៉េរិក SpaceX បានចូលចតនៅស្ថានីអវកាសអន្តរជាតិ ជាមួយនឹងទំនិញជាង 3.5 តោន។ យោងតាមណាសា យាននេះបានចូលចតត្រង់ម៉ូឌុល Harmony របស់ ISS ដោយស្វ័យប្រវត្តិនៅវេលាម៉ោង 05 និង 54 នាទីព្រឹក ថ្ងៃទី 06 មិថុនា ម៉ោងនៅវ៉ាស៊ីងតោន ត្រូវនឹងម៉ោងប្រហែល 17 ល្ងាច ថ្ងៃទី 06 មិថុនានៅកម្ពុជា។

យាន Dragon ត្រូវបានបាញ់បង្ហោះកាលពីថ្ងៃទី 05 មិថុនា ពីមជ្ឈមណ្ឌលអវកាស Kennedy របស់ណាសា នៅ Florida សហរដ្ឋអាម៉េរិក។ នេះគឺជាជើងហោះហើរពាណិជ្ជកម្មលើកទី 28 ដែលធ្វើឡើងទៅតាមកិច្ចសន្យារវាង SpaceX និងណាសា។

តាមគម្រោង យាន Dragon នឹងភ្ជាប់ជាមួយ ISS ក្នុងរយៈពេលប្រហែលបីសប្ដាហ៍ មុននឹងហោះវិលត្រលប់មកកាន់ផែនដី។ ក្នុងបេសកកម្មនេះ Dragon បានដឹកឧបករណ៍ជាច្រើនដែលបម្រើដល់វិស័យវិទ្យាសាស្ត្រ មានជាអាទិ៍ ផ្ទាំងសូឡាជាដើម ទៅឱ្យក្រុមអ្នកអវកាសរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិកដែលកំពុងធ្វើការនៅលើ ISS៕

June 8, 2023

ត្បូងពេជ្រពណ៌ខ្មៅធំជាងគេបង្អស់លើពិភពលោក អាចមានប្រភពពីទីអវកាស

Enigma ស្ថិតក្នុងប្រភេទត្បូងពេជ្រខ្មៅ (carbonado) និងជាត្បូងពេជ្រកាត់រួច ធំជាងគេបង្អស់លើពិភពលោក។

យោងតាមអង្គការកំណត់ត្រាពិភពលោក Guinness (Guinness World Records) ត្បូងពេជ្រខ្មៅ Enigma មានទម្ងន់ 555.55 ការ៉ាត់ (111 ក្រាម) និងមានមុខចំនួន។

ក្រៅពីពណ៌ដ៏ចម្លែក និងរូបរាងខុសធម្មតា Enigma ក៏អាចមានប្រភពពីទីអវកាស។ ក្រុមហ៊ុនរៀបចំការលក់ដេញថ្លៃ Sotheby’s បានឱ្យដឹងថា ត្បូង Enigma ត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយហេតុការណ៍ប៉ះទង្គិចគ្នារវាងអាចម៍ផ្កាយ ឬកើតឡើងដោយសារអាចម៍ផ្កាយបុកជាមួយនឹងផែនដី ឬមួយពីព្រឹត្តិការណ៍ផ្ទុះផ្កាយខ្នាតធំ ខណៈអ្នកខ្លះថា វាមានប្រភពពីផែនដី។ ក៏ប៉ុន្តែ ក្រុមអ្នកជំនាញអំពីត្បូងពេជ្រខ្មៅមិនទាន់ប្រាកដចំពោះរឿងទាំងនេះនៅឡើយ។

ត្បូងពេជ្រពណ៌ខ្មៅដ៏កម្រ និងធំបំផុតរបស់ពិភពលោកនេះ ធ្លាប់ត្រូវបានលក់ក្នុងតម្លៃ 4.28 លានដុល្លារអាមេរិក នៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ដេញថ្លៃឯប្រទេសអង់គ្លេស កាលពីដើមឆ្នាំ 2022។

រាល់ត្បូងពេជ្រប្រភេទ carbonado ដែលគេស្គាល់ សុទ្ធតែត្រូវបានរកឃើញនៅប្រេស៊ីល ឬសាធារណរដ្ឋអាហ្វ្រិកកណ្ដាល និងមានអាយុកាលពី 2.6 ទៅ 3.8 ពាន់លានឆ្នាំ។ ក្នុងអំឡុងពេលនោះ ប្រទេសទាំងពីរនេះសុទ្ធតែស្ថិតក្នុងមហាទ្វីប Rodinia។ ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រធ្លាប់បានរកឃើញត្បូងពេជ្រខ្មៅដែលកើតឡើងពីការប៉ះទង្គិចអាចម៍ផ្កាយក្នុងអតីតកាល ប៉ុន្តែភាគច្រើនពួកវាមានទំហំតូចខ្លាំង៕

June 7, 2023

សហរដ្ឋអាម៉េរិកបាញ់បញ្ជូនអគ្គិសនីពីអវកាសមកកាន់ផែនដីបានជោគជ័យ

អ្នកស្រាវជ្រាវមួយក្រុមនៅវិទ្យាស្ថានបច្ចេកវិទ្យា California (Caltech) បានទទួលជោគជ័យក្នុងការបាញ់បញ្ជូនអគ្គិសនីពីទីអវកាសមកកាន់ផែនដីដោយមិនបាច់ប្រើខ្សែជាលើកដំបូងក្នុងពិភពលោក។

ជាលើកដំបូងហើយដែលអគ្គិសនីអាចត្រូវបានបាញ់បញ្ជូនពីទីអវកាសមកកាន់ផែនដីដោយជោគជ័យ។ នេះបើតាម New Atlas ចុះផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី 05 មិថុនា 2023។ គម្រោងអគ្គិសនីបានពីព្រះអាទិត្យក្នុងទីអវកាស (SSPP) មានគោលដៅប្រើប្រាស់ថាមពលស្អាតគ្មានដែនកំណត់នៅក្នុងគន្លងតារាវិថីផែនដី។

អគ្គិសនីបានពីព្រះអាទិត្យក្នុងទីអវកាសអាចដោះស្រាយបញ្ហាថាមពលស្អាតជាច្រើននៅលើផែនដី។ បណ្ដាញផលិតអគ្គិសនីលើគន្លងតារាវិថីផែនដីអាចប្រមូលពន្លឺព្រះអាទិត្យក្នុងរយៈពេល 24/7 ដោយវាមិនមានការរំខានពីបរិយាកាស ឬបញ្ហាអាកាសធាតុ។ យោងតាមទ្រឹស្ដី ផ្ទាំងសូឡាដែលដាក់ក្នុងទីអវកាសអាចផលិតអគ្គិសនីបានច្រើនជាង 8 ដង បើធៀបនឹងផ្ទាំងសូឡាដាក់នៅលើដី។

ស្ថាប័នជាច្រើនកំពុងតែប្រឹងប្រែងអភិវឌ្ឍបច្ចេកវិទ្យាខាងលើ បើទោះត្រូវជួបឧបសគ្គធំៗជាច្រើន។ ក្នុងនោះមានដូចជា ទំហំដ៏ធំរបស់ផ្ទាំងសូឡា ថ្មសម្រាប់ផ្ទុកថាមពលដែលបានពីព្រះអាទិត្យ ប្រព័ន្ធទទួលអគ្គិសនីពីទីអវកាសនៅលើដី។ល។

ប្រព័ន្ធប្រមូល និងបាញ់បញ្ជូនអគ្គិសនីនៅទីអវកាសក៏ត្រូវការការបាញ់បង្ហោះឡើងទៅកាន់គន្លងតារាវិថីផែនដីចំនួន 39 លើក (សម្រាប់ថ្មម៉ូឌុលស្រាល និងឆ្លាតវៃរបស់ Caltech) មុននឹងដំឡើងក្នុងទីអវកាស។

ប្រព័ន្ធ SSPD-1 សម្រាប់ធ្វើតេស្តក្នុងគម្រោងខាងលើដែលមានទម្ងន់ 50 គីឡូក្រាម ត្រូវបានដាក់ក្នុងយានអវកាស Momentus Vigoride និងបាញ់បង្ហោះទៅកាន់គន្លងគោចរកម្រិតទាបដោយរ៉ុក្កែតរបស់ SpaceX កាលពីថ្ងៃទី 03 មករា 2023។

SSPD-1 ត្រូវបានរចនាឡើងដើម្បីត្រួតពិនិត្យម៉ូឌុលតូចៗចំនួនបីគ្រឿង រួមមាន ម៉ូឌុល DOLCE សម្រាប់ធ្វើតេស្តបណ្ដាម៉ូឌុលដែលអាចបត់បាន ខណៈម៉ូឌុល ALBA ធ្វើតេស្តថ្មផ្ទុកថាមពល និងម៉ូឌុល MAPLE ធ្វើតេស្តបច្ចេកវិទ្យាបាញ់បញ្ជូនអគ្គិសនីមិនប្រើខ្សែពីទីអវកាសមកកាន់ស្ថានីយទទួលនៅលើដី។

ការធ្វើតេស្តបាញ់បញ្ជូនអគ្គិសនីពីទីអវកាសមកកាន់ផែនដីដោយមិនប្រើខ្សែ និងទទួលបានជោគជ័យរបស់ក្រុមអ្នកអ្នកជំនាញនៅវិទ្យាស្ថានបច្ចេកវិទ្យា California បញ្ជាក់ថា ការទាញយកថាមពលមិនចេះរីងស្ងួត និងស្អាតពីទីអវកាស បញ្ជូនមកកាន់ផែនដីដើម្បីប្រើប្រាស់ គឺជារឿងដែលទៅរួច 100%៕

June 6, 2023

យន្តហោះអវកាសរបស់ Sierra Space ត្រៀមជិតរួចរាល់សម្រាប់បេសកកម្មដំបូង

(សហរដ្ឋអាម៉េរិក) – ក្រុមហ៊ុន Sierra Space បានបញ្ឆេះម៉ាស៊ីនយន្តហោះអវកាស Dream Chaser នៅក្នុងរោងចក្រដំឡើង បញ្ជាក់ថា យានដែលមានរូបរាងដូចទៅនឹង Space Shuttle បានត្រៀមខ្លួនជិតរួចរាល់ហើយសម្រាប់ការបំពេញភារកិច្ចដំបូងនៅក្នុងគន្លងគោចរផែនដី។

យោងតាម Yahoo ក្រុមហ៊ុន Sierra Space នៅ Colorado កាលពីថ្ងៃទី 31 ឧសភា 2023 ប្រកាសថា បានទទួលជោគជ័យក្នុងការបញ្ឆេះដំណើរការគ្រឿងម៉ាស៊ីន និងប្រព័ន្ធនានារបស់យន្តហោះអវកាស Dream Chaser។

Dream Chaser គឺជាយន្តហោះអវកាសដែលរចនាឡើងដើម្បីហោះហើរក្នុងគន្លងតារាវិថីកម្រិតទាបរបស់ផែនដី នៅក្នុងបេសកកម្មដឹកអ្នកអវកាស និងទំនិញឡើងទៅកាន់គោលដៅនានា មានដូចជាស្ថានីយអវកាសអន្តរជាតិ (ISS) ជាដើម។ យាននេះអាចដឹកទំនិញបាន 5,443 គីឡូក្រាម។

ដោយសារតែមិនអាចហោះឡើងដល់ទីអវកាសដោយខ្លួនឯង Dream Chaser ត្រូវការរ៉ុក្កែតធំដូច Vulcan Centaur របស់ ULA រុញច្រានឡើងទៅដល់គន្លងតារាវិថីកម្រិតទាប។ ក៏ប៉ុន្តែ ដូចទៅនឹងយាន Space Shuttle របស់ណាសា Dream Chaser អាចទម្លាក់ខ្លួនចូលបរិយាកាសផែនដី និងហោះចុះចតលើព្រលានយន្តហោះនៅលើដី។

Dream Chaser មានបណ្ដោយសរុបជាង 9 ម៉ែត្រ ខ្លីជាងបួនដងធៀបនឹង Space Shuttle។ ក្រុមហ៊ុន Sierra Space កំពុងឆ្ពោះទៅកាន់ការហោះហើរដំបូងរបស់ Dream Chaser នៅមជ្ឈមណ្ឌលអវកាស Kennedy ក្នុងឆ្នាំ 2023 នេះ។ ជើងហោះហើរនេះស្ថិតក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយណាសា ដើម្បីដឹកទំនិញឡើងទៅកាន់ ISS។

សកម្មភាពដំឡើងយន្តហោះអវកាស Dream Chaser របស់ Sierra Space

ក្រៅពីនេះ Sierra Space ក៏មានគម្រោងបាញ់បង្ហោះយានដឹកមនុស្សទៅកាន់ស្ថានីយអវកាសផ្ទាល់ខ្លួនដែលមានឈ្មោះថា Orbital Reef នៅក្នុងគម្រោងដែលសហការជាមួយ Blue Origin របស់មហាសេដ្ឋី Jeff Bezos ផងដែរ។

បច្ចុប្បន្ន Sierra Space កំពុងត្រៀមខ្លួនសម្រាប់ការនាំយាន Dream Chaser ដំបូងដែលមានឈ្មោះថា Tenacity ទៅកាន់មូលដ្ឋានធ្វើតេស្ត Neil Armstrong របស់ណាសា នៅ Ohio ដើម្បីត្រួតពិនិត្យ មុនពេលចាប់ផ្ដើមការហោះហើរលើកទីមួយ៕

June 3, 2023

អឺរ៉ុបនឹងផ្សាយផ្ទាល់លើកដំបូងពីយានអវកាសនៅឯភពអង្គារនាយប់នេះ

ទីភ្នាក់ងារអវកាសអឺរ៉ុប នឹងធ្វើការផ្សាយផ្ទាល់លើកដំបូងពីយានអវកាស Mars Express នៅឯភពអង្គារ នាវេលាម៉ោង 23:00 ថ្ងៃទី 02 មិថុនា 2023។

ការផ្សាយផ្ទាល់នេះធ្វើឡើងដើម្បីរម្លឹកខួប 20 ឆ្នាំនៃថ្ងៃបាញ់បង្ហោះយាន Mars Express របស់ទីភ្នាក់ងារអវកាសអឺរ៉ុប (ESA)។ រ៉ុក្កែត Soyuz-FG/Fregat បាននាំយានអវកាសនេះហោះឡើងពីអវកាសយានដ្ឋាន Baikonur នៅកាហ្សាក់ស្ថាន កាលពីថ្ងៃទី 02 មិថុនា ឆ្នាំ 2003។ Mars Express មានភារកិច្ចថតរូបភាព 3D នៃផ្ទៃភពអង្គារ ដើម្បីជួយឱ្យអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រសង្កេតមើលភពនេះបានច្បាស់ជាងមុន។

អ្នកស្រលាញ់វិស័យតារាសាស្ត្រអាចតាមដានការផ្សាយរយៈពេលមួយម៉ោងនេះនៅលើឆានែល YouTube របស់ ESA។ ក៏ប៉ុន្តែ រូបភាពថ្មីនឹងត្រូវបានបញ្ជូនមកតាមដំណាក់កាល 50 វិនាទីម្ដង ជំនួសឱ្យការផ្សាយជាផ្ទាល់បន្តបន្ទាប់។

ការបញ្ជូនទិន្នន័យរវាងភពអង្គារ និងផែនដី ជាធម្មតាស៊ីពេលចាប់ពី 3 ទៅ 22 នាទី អាស្រ័យទៅលើទីតាំងរបស់ភពទាំងពីរនៅលើគន្លងតារាវិថីជុំវិញព្រះអាទិត្យ។ ក្នុងការផ្សាយផ្ទាល់នៅថ្ងៃនេះ ពេលវេលាចាប់ពីរូបភាពត្រូវបានថតនៅភពអង្គារ រហូតដល់ពេលបង្ហាញខ្លួននៅលើអេក្រង់របស់ទស្សនិកជន គឺប្រហែល 18 នាទី។ ក្នុងនោះ ការបញ្ជូនរូបភាពពីភពអង្គារមកដល់ស្ថានីយទទួលនៅលើផែនដី គឺស៊ីពេលប្រហែល 17 នាទី ហើយការបញ្ជូនបន្តពីម៉ាស៊ីនមេ (server) ទៅកាន់បណ្ដាញអ៊ីនធើណិតលើផ្ទៃផែនដីនឹងស៊ីពេលប្រហែល 1 នាទី។

ក៏ប៉ុន្តែ ESA បានបញ្ជាក់ថា ពួកគេមិនធ្លាប់បានសាកល្បងការផ្សាយផ្ទាល់បែបនេះពីមុនមក ដូច្នេះមិនទាន់ដឹងប្រាកដអំពីពេលវេលាជាក់លាក់ដែលទិន្នន័យត្រូវបានបញ្ជូននៅលើផែនដី៕

June 2, 2023

អាចម៍ផ្កាយដែលគោចរអមនឹងផែនដីតាំងពីឆ្នាំ 100 មុនគ្រិស្តសករាជ

ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រប្រទះឃើញអាចម៍ផ្កាយ 2023 FW13 ដែលមានអង្កត់ផ្ចិតប្រហែល 15 ម៉ែត្រ បានក្លាយជា «អ្នកជិតខាង» របស់ផែនដីតាំងពីរាប់ពាន់ឆ្នាំមុនរហូតដល់ដល់បច្ចុប្បន្ន។

អាចម៍ផ្កាយ 2023 FW13 ស្ថិតក្នុងប្រភេទ «quasi-moon» ឬ «quasi-satellite» (ស្ដង់ដាព្រះចន្ទ ឬ ស្ដង់ដាផ្កាយរណប) ដែលមានន័យថា វាគោចរជុំវិញព្រះអាទិត្យទៅតាមពេលវេលាដូចទៅនឹងផែនដី ប៉ុន្តែទទួលរងឥទ្ធិពលតិចតួចបំផុតពីកម្លាំងទំនាញរបស់ផែនដី។ នេះបើតាម Live Science ចុះផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី 31 ឧសភា 2023។

យោងតាមណាសា អង្កត់ផ្ចិតរបស់ 2023 FW13 ត្រូវបានអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រគណនាឃើញថា ប្រហែល 15 ម៉ែត្រ។ នៅក្នុងគន្លងតារាវិថីជុំវិញព្រះអាទិត្យ អាចម៍ផ្កាយ 2023 FW13 ក៏វិលជុំវិញផែនដី ក្នុងគម្លាតប្រហែល 14 លានគីឡូម៉ែត្រ។ ចំណែកព្រះចន្ទរបស់មនុស្សដែលមានអង្កត់ផ្ចិត 3,474 គីឡូម៉ែត្រ មានគន្លាតពីផែនដីជិតបំផុតត្រឹម 364,000 គីឡូម៉ែត្រ។

ស្ថានីយសង្កេតតារា Pan-STARRS ដែលមានទីតាំងនៅលើកំពូលភ្នំភ្លើង Haleakala ក្នុងរដ្ឋ Hawaii បានប្រទះឃើញ 2023 FW13 កាលពីខែមីនា ឆ្នាំ 2023។ វត្តមានរបស់អាចម៍ផ្កាយនេះ ក្រោយមកក៏ត្រូវបានបញ្ជាក់ដោយតេឡេស្កុបកាណាដា-បារាំង-ហាវាយ និងតេឡេស្កុបចំនួនពីរទៀតនៅ Arizona។ ថ្ងៃទី 01 មេសា 2023 មជ្ឈមណ្ឌលអាចម៍ផ្កាយនៃសហព័ន្ធតារាសាស្ត្រអន្តរជាតិ (IAU) បានបញ្ចូល 2023 FW13 ទៅក្នុងបញ្ជីជាផ្លូវការ។

ការគណនាមួយចំនួនបង្ហាញថា 2023 FW13 បានធ្វើជា «អ្នកជិតខាង» របស់ផែនដីយ៉ាងហោចក៏ចាប់ពីឆ្នាំ 100 មុនគ្រិស្តសករាជ។ Adrien Coffinet តារាវិទូដំបូងគេដែលបានចាត់ 2023 FW13 ទៅក្នុងប្រភេទស្ដង់ដាព្រះចន្ទ អះអាងថា អាចម៍ផ្កាយនេះនឹងបន្តផ្លាស់ទីទៅតាមគន្លងគោចរបច្ចុប្បន្នរហូតដល់ប្រហែលឆ្នាំ 3700។

«ដំណឹងល្អគឺថា គន្លងគោចរបែបនេះនឹងមិននាំឱ្យមានហេតុការណ៍ប៉ះទង្គិចជាមួយផែនដីនោះទេ» Alan Harris តារាវិទូនៅវិទ្យាស្ថានអវកាសវិទ្យាឱ្យដឹងដូច្នេះ។

2023 FW13 មិនមែនជាអាចម៍ផ្កាយប្រភេទស្តង់ដាព្រះចន្ទតែមួយគត់របស់ផែនដីនោះឡើយ។ អាចម៍ផ្កាយ Kamo’oalewa ដែលត្រូវបានរកឃើញកាលពីឆ្នាំ 2016 ក៏ត្រូវបានចាត់ចូលក្នុងប្រភេទនេះ។ Kamo’oalewa គោចរក្បែរផែនដីនៅក្នុងគន្លងជុំវិញព្រះអាទិត្យ។ ការសិក្សាស្រាវជ្រាវកាលពីឆ្នាំ 2021 បង្ហាញថា Kamo’oalewa អាចជាបំណែកមួយរបស់ព្រះចន្ទកាលពីអតីតកាល។

យោងតាមទិន្នន័យខាងលើ យើងអាចចាត់ទុកបានថា បច្ចុប្បន្ន ផែនដីរបស់មនុស្សមានព្រះចន្ទរហូតដល់បីដួងទៅហើយ៕

June 1, 2023

កំណត់ត្រាថ្មីស្ដីពីចំនួនអ្នកអវកាសកំពុងស្ថិតនៅលើគន្លងតារាវិថីផែនដី

ចំនួនអ្នកអវកាសដែលកំពុងស្ថិតនៅលើគន្លងតារាវិថីផែនដីនាបច្ចុប្បន្នគឺ 17 នាក់ ដែលនេះគឺជាចំនួនច្រើនបំផុត បើទោះក្នុងរយៈពេលខ្លី។

យោងតាមទំព័រ Space បន្ទាប់ពីបេសកកម្ម Shenzhou 16 របស់ចិន ដែលបានបាញ់បង្ហោះកាលពីថ្ងៃទី 30 ឧសភា 2023 ចំនួនមនុស្សដែលកំពុងស្ថិតនៅលើគន្លងតារាវិថីផែនដី បានឡើងដល់ 17 នាក់។ កំណត់ត្រា 14 នាក់មុននោះត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងបេសកកម្មឯកជន Inspiration4 កាលពីឆ្នាំ 2021។

អវកាសចរដែលកំពុងស្ថិតនៅលើគន្លងគោចរផែនដីបច្ចុប្បន្ន មកពីបួនក្រុមផ្សេងគ្នា។ ក្នុងនោះ ក្រុម Shenzhou 16 ចំនួន 3 នាក់ស្ថិតនៅលើស្ថានីយអវកាស Tiangong របស់ចិន ខណៈដែលក្រុម Shenzhou 15 មាន 3 នាក់ ស្ថិតនៅលើ Tiangong ចាប់ពីខែវិច្ឆិកា 2022 នឹងត្រលប់មកកាន់ផែនដីនៅដើមខែមិថុនា។ ចំណែកក្រុម Expedition 69 មាន 7 នាក់ និងក្រុម Axiom-2 មាន 4 នាក់ ស្ថិតនៅលើស្ថានីយអវកាសអន្តរជាតិ (ISS)។

ចាប់ពីឆ្នាំ 2000 មនុស្សមានវត្តមានជាបន្តបន្ទាប់នៅទីអវកាស ដោយចាប់ផ្ដើមពីក្រុមអវកាសចរដំបូងដែលរស់នៅលើស្ថានីយ ISS។ ប្រទេសចិនបានដំឡើងរួចរាល់ស្ថានីយ Tiangong កាលពីឆ្នាំមុន ហើយ Shenzhou 16 គឺជាបេសកកម្មហោះហើរមានមនុស្សលើកទី 11 និងជាជើងហោះហើរលើកទី 16 នៅក្នុងកម្មវិធី Shenzou។

May 31, 2023

ពពកចំហាយទឹកជះចេញពីព្រះចន្ទរបស់ភពសៅរ៍ មានប្រវែងជាង 9,000 គីឡូម៉ែត្រ

ក្រុមតារាវិទូបានរកឃើញចំហាយទឹកដ៏សម្បើមជះចេញពី Enceladus ដែលជាព្រះចន្ទមួយរបស់ភពសៅរ៍ ដែលនេះកំពុងតែផ្ដល់ក្ដីសង្ឃឹមដល់គំនិតដែលយល់ថា មានភាវៈរស់នៅខាងក្រៅផែនដី។

ទំព័រ Guardian កាលពីថ្ងៃទី 30 ឧសភា បានចុះផ្សាយថា ចំហាយឧស្ម័នប្រវែងប្រហែល 9,600 គីឡូម៉ែត្រ ដែលប្រហាក់ប្រហែលនឹងចម្ងាយពីជប៉ុនទៅអៀឡង់ កំពុងជះទឹកទៅក្នុងទីអវកាសក្នុងល្បឿនប្រមាណ 300 លីត្រ/វិនាទី។ តាំងពីយូរមកហើយ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រជឿថា ព្រះចន្ទ Enceladus ដែលមានទំហំប្រហែល 500 គីឡូម៉ែទ្រ មានលាក់មហាសមុទ្រទឹកប្រៃខាងក្រោមសម្បកដ៏ត្រជាក់ ហើយទំនងជាជះចំហាយទឹកទៅក្នុងបរិយាកាស។ ក៏ប៉ុន្តែ នេះគឺជាលើកដំបូងដែលអ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានមើលឃើញករណីបាញ់ជះចំហាយទឹកដ៏ធំសម្បើមបែបនេះ។

«យើងពិតជាភ្ញាក់ផ្អើលនឹងទំហំ និងប្រវែងរបស់ចំហាយនេះ» អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ Geronimo Villanueva មកពីអង្គការណាសា និងជាសមាជិកក្រុមស្រាវជ្រាវខាងលើ ថ្លែងដូច្នេះ។ លទ្ធផលនៃការស្រាវជ្រាវនេះត្រូវបានចុះផ្សាយលើទស្សនាវដ្ដី Nature Astronomy។

ក្រុមខាងលើបានសង្កេតមើល Enceladus ដែលជាព្រះចន្ទធំជាងគេលំដាប់ទី 6 របស់ភពសៅរ៍ ដោយតេឡេស្កុបអវកាស James Webb កាលពីខែវិច្ឆិកា 2022។ ឧបករណ៍គណនារបស់តេឡេស្កុបនេះបង្ហាញថា ចំហាយនេះធ្វើឱ្យ Enceladus បាត់បង់ទឹក 300 គីឡូក្រាមរៀងរាល់មួយវិនាទី ដែលអាចបំពេញអាងទឹកខ្នាតអូឡាំពិកមួយ ក្នុងរយៈពេលតែប៉ុន្មានម៉ោងប៉ុណ្ណោះ។

ការសង្កេតមុននោះបង្ហាញថា ចំហាយទឹកដែលមានផ្ទុកភាគល្អិតរបស់ព្រឹល និងសារធាតុគីមីសរីរាង្គ បានជះចេញដូចទៅនឹងទឹកដែលបាញ់ចេញពីផ្ទៃផែនដី នៅលើព្រះចន្ទ Enceladus។ ដោយសារតែវិលជុំវិញភពសៅរ៍លឿនពេក ពោលគឺសម្រេចបានមួយជុំដោយប្រើពេលតែជាងមួយថ្ងៃ ចំហាយទឹកក៏ច្រាលចូលក្នុងគន្លងតារាវិថីរបស់ព្រះចន្ទ Enceladus និងបង្កើតបានជារង្វង់មូលមួយដ៏ធំ។ យោងតាមទិន្នន័យពីតេឡេស្កុប បរិមាណទឹកប្រហែល 30% ដែលបានរសាត់ផុតពី Enceladus ត្រូវបានរក្សាទុកក្នុងរង្វង់មូលខាងលើ ខណៈដែល 70% ទៀតបានភាយទៅក្នុងអវកាសជុំវិញភពសៅរ៍។

កាលពីឆ្នាំ 2017 ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រមកពីណាសា បានឱ្យដឹងថា ព្រះចន្ទ Enceladus មានសារធាតុស្ទើរគ្រប់យ៉ាងដែលត្រូវការចាំបាច់សម្រាប់ភាវៈមានជីវិតដែលមនុស្សធ្លាប់បានដឹង ក្នុងនោះរួមមាន ទឹក ថាមពល និងកត្តាគីមីសាស្ត្រជាដើម។

ក្នុងអនាគត បណ្ដាបេសកកម្មស្រាវជ្រាវព្រះចន្ទ Enceladus នឹងជួយឱ្យអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រដឹងច្បាស់អំពីកម្រាស់របស់សម្បកទឹកកកខាងក្រៅ និងជម្រៅរបស់មហាសមុទ្រក្រោមដីរបស់ព្រះចន្ទមួយនេះ៕

May 31, 2023

ចិននាំអវកាសចរស៊ីវិលដំបូងឡើងទៅកាន់ស្ថានីយអវកាស Tiangong

Gui Haichao ដែលជាសាស្ត្រាចារ្យនៃសាកលវិទ្យាល័យអវកាសប៉េកាំង នឹងក្លាយជាអ្នកអវកាសស៊ីវិលដំបូងគេរបស់ប្រទេសចិន ដែលហោះឡើងទៅកាន់ទីអវកាស។

តាមផែនការ Gui Haichao នឹងរួមដំណើរជាមួយអ្នកអវកាស Jing Haipeng និង Zhu Yangzhu របស់យានអវកាស Shenzhou 16 ហោះឡើងទៅកាន់ស្ថានីយអវកាស Tiangong ពីមជ្ឈមណ្ឌលបាញ់បង្ហោះផ្កាយរណប Jiuquan នៅភាគពាយព្យប្រទេសចិន នៅវេលាម៉ោង 09:31 ថ្ងៃទី 30 ឧសភា ម៉ោងនៅប៉េកាំង (ម៉ោងប្រហែល 8 កន្លះនៅភ្នំពេញ)។ មុននោះ អ្នកអវកាសចិនដែលបានហោះឡើងទៅកាន់ទីអវកាសគឺសុទ្ធតែជាមនុស្សរបស់កងទ័ពចិន (PLA)។

អ្នកនាំពាក្យរបស់ស្ថាប័នអវកាសមានមនុស្សបើកបររបស់ចិន (CMSA) បានឱ្យដឹងថា សាស្ត្រាចារ្យ Gui Haichao ទទួលបន្ទុកក្នុងការពិសោធផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រនៅលើស្ថានីយអវកាសចិន Tiangong។ អ្នកវិភាគ Chen Lan អះអាងថា ការចូលរួមរបស់ Gui គឺជារឿងសំខាន់ ព្រោះថា កន្លងមកមានតែអ្នកអវកាសជំនាញខាងបច្ចេកទេសប៉ុណ្ណើ ពុំទាន់មានអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រដែលមានឯកទេសក្នុងការសិក្សាស្រាវជ្រាវពិតប្រាកដ។

ប្រធានក្រុមហោះហើររបស់យាន Shenzhou 16 គឺ Jing Haipeng នឹងបំពេញបេសកកម្មអវកាសលើកទីបួន។ សមាជិកចុងក្រោយរបស់ជើងហោះហើរលើកនេះគឺវិស្វករ Zhu Yangzhou។ តាមគម្រោង អ្នកអវកាស Jing, Gui និង Zhu នឹងធ្វើការនៅលើស្ថានីយអវកាស Tiangong ក្នុងរយៈពេលប្រហែល 5 ខែ។

តាមផែនការ ស្ថានីយអវកាស Tiangong នឹងធ្វើសកម្មភាពក្នុងគន្លងតារាវិថីផែនដីនៅលើកម្ពស់ពី 400 ទៅ 450 គីឡូម៉ែត្រ យ៉ាងតិច 10 ឆ្នាំ។ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធស្ថានីយអវកាសដែលមានរាងជាអក្សរ T នេះ ត្រូវបានដំឡើងរួចរាល់កាលពីឆ្នាំ 2022។ មុននោះ ក្នុងឆ្នាំ 2011 ចិនត្រូវបានបណ្ដេញចេញពីស្ថានីយអវកាសអន្តរជាតិ នៅពេលសហរដ្ឋអាម៉េរិកមិនអនុញ្ញាតឱ្យណាសាសហការជាមួយប្រទេសនេះ។

ចិនមិនមានគម្រោងប្រើប្រាស់ស្ថានីយ Tiangong សម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការទូទាំងសកលលោកក្នុងទ្រង់ទ្រាយធំដូច ISS ប៉ុន្តែ នៅតែត្រៀមខ្លួនសហការជាមួយបរទេស។

May 30, 2023

Tag: អវកាស