Tag: វិទ្យាសាស្ត្រ

  • រកឃើញ​វត្ថុ​អវកាសចម្លែក​ដែល​ «ក្ដៅ​ជាង​ព្រះអាទិត្យ» ទៅទៀត

    រកឃើញ​វត្ថុ​អវកាសចម្លែក​ដែល​ «ក្ដៅ​ជាង​ព្រះអាទិត្យ» ទៅទៀត

    ក្រុម​តារាវិទូ​បាន​រកឃើញ​កូន​ផ្កាយ​ពណ៌​ប្រផេះ​មួយ​ដួង​ដែល​ក្ដៅ​ខុសពី​ធម្មតា កំពុង​វិលជុំ​វិញ​ផ្កាយ​មួយ​ដួង​ដែលមាន​ចម្ងាយ​ពី​ផែនដី​ប្រហែល 1,400 ឆ្នាំ​ពន្លឺ (មួយឆ្នាំ​ពន្លឺ​ស្មើនឹង 9.46 ទ្រី​លាន​គីឡូម៉ែត្រ)។

    យោងតាមលទ្ធផល​នៃ​​ការសិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​​បង្ហោះ​លើ​ថ្នាល​ទិន្នន័យ arXiv ដែល​គ្រោង​នឹង​ប្រកាស​លើ​ទស្សនាវដ្ដី Nature Astronomy កូន​ផ្កាយ​ពណ៌​ប្រផេះ​ដែល​ទើប​ត្រូវបាន​រកឃើញ មាន​សីតុណ្ហភាព​ប្រមាណ 7,730 អង្សា​សេ ខ្ពស់ជាង​ឆ្ងាយ​បើ​ធៀប​នឹង 5,500 អង្សា​សេរ​បស់​ព្រះអាទិត្យ។ នេះ​បើតាម​ការចុះផ្សាយ​កាលពី​ថ្ងៃទី 20 មិថុនា របស់ Newsweek។ ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​អន្តរជាតិ​ដែល​ដឹកនាំ​ដោយ​តារាវិទូ Na’ama Hallakoun មកពី​វិទ្យាស្ថាន​វិទ្យាសាស្ត្រ Weizmann របស់​ប្រទេស​អ៊ីស្រាអែល បានដាក់​ឈ្មោះ​ឱ្យ​វត្ថុ​អវកាស​ថ្មី​នេះ​ថា WD0023-317B។

    កូន​ផ្កាយ​ប្រផេះ​គឺជា​វត្ថុ​អវកាស​ពាក់កណ្ដាល​ផ្កាយ ពាក់កណ្ដាល​ភព ដែល​ជួនកាល​ក៏ត្រូវ​បាន​គេ​ហៅថា «ផ្កាយ​បរាជ័យ»។ ពួកវា​គឺជា​ដុំ​ឧស្ម័ន​យក្ស​ដែល​តែងមាន​ម៉ាស​ធំ​ជាង​ពី 13 ទៅ 80 ដង ធៀប​នឹង​ភព​ព្រហស្បតិ៍ ធ្វើ​ឱ្យ​វា​មិនទាន់មាន​សមត្ថភាព​គ្រប់​គ្រាន់​ក្នុង​ការ​​រក្សា​ដំណើរការ​ប្រតិកម្ម​នុយ​ក្លេ​អែរ​ចាំបាច់ ដែល​នេះ​នាំ​ឱ្យ​វា​មិនអាច​ក្លាយជា​ផ្កាយ​ពិតប្រាកដ​ដូច​ព្រះអាទិត្យ។

    កូន​ផ្កាយ​ប្រផេះ​ធម្មតា តែងតែ​​មាន​សីតុណ្ហភាព​ចន្លោះ​ពី 480 ទៅ 1,930 អង្សា​សេ ទាប​ជាង​ឆ្ងាយ​បើ​ធៀប​នឹង WD3323-317B ដូច្នេះ វត្ថុ​អវកាស​ថ្មី​នេះ​បាន​បំបែក​កំណត់ត្រា​របស់​កូន​ផ្កាយ​ប្រផេះ​ដែល​ធ្លាប់​ត្រូវបាន​រកឃើញ​នាពេល​កន្លង។ WD3323-317B មាន​ម៉ាស​ធំ​ជាង​ពី 75 ទៅ 88 ដង ធៀប​នឹង​ម៉ាស​របស់​ភព​ព្រហស្បតិ៍ និង​វិល​ជុំវិញ​ផ្កាយ​មេ 2.3 ម៉ោង​ក្នុង​មួយ​ជុំ។

    កូន​ផ្កាយ​ប្រផេះ WD3323-317B ដែលមាន​កម្ដៅ​ខ្ពស់​ខ្លាំង​បែបនេះ ​គឺ​មកពី​វា​គោចរជិត​ផ្កាយ​មេ​រប​ស់វា​ខ្លាំងពេក។

    ក្រុម​អ្នកស្រាវជ្រាវ​សង្ឃឹមថា ការរកឃើញ​ថ្មី​នេះ​អាចជួយ​ឱ្យ​ពួកគេ​យល់​កាន់តែច្បាស់​អំពី​បុគ្គលិក​លក្ខណៈ​របស់​​បណ្ដា​ភព​ឧស្ម័ន​ខ្នាត​យក្ស​ដូចជា​ភព​ព្រហស្បតិ៍​ជាដើម៕

  • ស្ថានភាព​សាកសព​កប៉ាល់ Titanic នៅ​បាទ​មហាសមុទ្រ​នាបច្ចុប្បន្ន

    ស្ថានភាព​សាកសព​កប៉ាល់ Titanic នៅ​បាទ​មហាសមុទ្រ​នាបច្ចុប្បន្ន

    ដោយសារតែ​លំហូរ​ទឹកសមុទ្រ ភាព​ប្រៃ​របស់​ទឹកសមុទ្រ និង​បាក់តេរី​ស៊ី​លោហធាតុ សាកសព​កប៉ាល់ Titanic កំពុង​ត្រូវបាន​រំលាយ​យ៉ាង​ឆាប់រហ័ស ហើយ​អាច​បាត់​ខ្លួន​នៅ​ប៉ុន្មាន​សិប​ឆ្នាំ​ទៀត​ប៉ុណ្ណោះ។

    ព្រឹក​ព្រលឹម​ថ្ងៃទី 15 មេសា ឆ្នាំ 1912 កប៉ាល់ RMS Titanic លិច​ចូលក្នុង​ទឹកសមុទ្រ​ជម្រៅ​ជាង 3,657 ម៉ែត្រ បណ្ដាលឱ្យ​មនុស្ស 1,517 នាក់​ត្រូវ​បាត់បង់​ជីវិត បន្ទាប់ពី​បុក​ចំ​ភ្នំ​ទឹកកក​កំពុង​អណ្ដែត​ក្នុង​ចម្ងាយ​ប្រហែល 643 គីឡូម៉ែត្រ​ពី​ដែនដី Newfoundland ក្នុងពេលដែល​កប៉ាល់​នេះ​កំពុងធ្វើដំណើរ​ជា​លើកដំបូង​ទៅកាន់ New York។

    ក្រោយ​ហេតុការណ៍​លិច​នេះ កប៉ាល់ Titanic ក៏​ស្ថិត​នៅនឹងកន្លែង​អស់​រយៈពេល​ជាង 70 ឆ្នាំ មុនពេល​ត្រូវបាន​ទ័ពជើងទឹក​អាម៉េរិក​ប្រទះឃើញ​នៅក្នុង​បេសកកម្ម​សម្ងាត់​មួយ​ក្នុង​សង្គ្រាមត្រជាក់ នៅ​ថ្ងៃទី 01 កញ្ញា 1985។ បន្ទាប់មក នាវាមុជទឹក​គ្មាន និង​មាន​មនុស្ស​បើកបរ​រាប់សិប​គ្រឿង បាន​ចុះទៅ​មើល​សាកសព​កប៉ាល់ Titanic ក្នុងនោះ​មាន​ទាំង​ក្រុម​ស្រាវជ្រាវ​ផងដែរ។ នេះ​បើតាម​ទំព័រ Business Insider។

    មកដល់ពេលនេះ សាកសព​កប៉ាល់ Titanic បាន​បាត់បង់​រូបរាង​ដើម​ទាំងស្រុង ហាក់​នៅសល់តែ​គ្រោងឆ្អឹង។ យោងតាម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ Lori Johnson មូលហេតុ​ដែលនាំឱ្យ​សាកសព Titanic ត្រូវបាន​រំលាយ​យ៉ាង​លឿន​ដូច្នេះ ​គឺ​ដោយសារ​មាន​បាក់តេរី​ស៊ី​ដែក​ដែលមាន​ឈ្មោះថា Halomonas titanicae។

    Henrietta Mann អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​ដែល​បាន​រកឃើញ​បាក់តេរី​ខាងលើ​កាលពី​ឆ្នាំ 2010 បានឱ្យដឹងថា សាកសព​កប៉ាល់ Titanic នឹងមាន​វត្តមាន​ត្រឹមតែ 30 ឆ្នាំ​ទៀត​ប៉ុ​ណ្នោះ មុនពេល​បាត់​ខ្លួន។ កប៉ាល់​នេះ​បាន​ស្ថិតនៅក្នុង​សមុទ្រ​អស់ 107 ឆ្នាំ​មកហើយ។

  • ​ប្រភព​របស់​ទឹក​នៅលើ​ផែនដី មាន​ទ្រឹស្ដី​ថ្មី​ស្ដី

    ​ប្រភព​របស់​ទឹក​នៅលើ​ផែនដី មាន​ទ្រឹស្ដី​ថ្មី​ស្ដី

    អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​មកពី​សាកលវិទ្យាល័យ Copehagen របស់​ប្រទេស​ដាណឺម៉ាក យល់ថា ទឹក​មាន​វត្តមាន​នៅលើ​ផែនដី​នៅពេល​ភព​នេះ​ស្រូប​ទាញ​ធូលី និង​ទឹកកក​ក្នុងដំណាក់កាល​កកើតដំបូង​។

    ផែនដី​ទំនងជា​អាចមាន​វត្តមាន​ឆាប់​ជាង​ឆ្ងាយ​បើ​ធៀប​នឹង​ទ្រឹស្ដីមុនៗ បន្ទាប់ពី​កកើតឡើង​ក្នុង​ទម្រង់​គ្រាប់​ខ្សាច់ និង​ថ្មល្អិតៗ ដែល​ប្រមូល​ផ្ដុំគ្នា​ក្នុង​រយៈពេល​រាប់លាន​ឆ្នាំ។ ទ្រឹស្ដី​ថ្មី​នេះ​ក៏​ចង់​និយាយថា មូលហេតុ​ដែល​ទឹក​មាន​វត្តមាន​នៅលើ​ផែនដី គឺ​ដោយសារ​ផែនដី​ស្រូប​ទាញយក​ទឹក​ពី​ទី​អវកាស​នៅ​ជុំវិញ មិនមែន​ដោយសារ​ផ្កាយដុះកន្ទុយ​នាំ​ទឹកកក​មកកាន់​ផែនដី​ឡើយ។

    ការសន្និដ្ឋាន​ខាងលើ​មានន័យ​សំខាន់​ចំពោះ​ការស្វែងរក​ភាវៈ​រស់នៅ​ខាងក្រៅ​ប្រព័ន្ធ​ព្រះអាទិត្យ ដោយ​ជឿថា ចំនួន​​ភព​ដែលមាន​ទឹក និង​អាច​រស់​នៅបាន ដែល​ស្ថិត​នៅ​ជុំវិញ​ផ្កាយ​ដទៃ អាចមាន​ច្រើនជាង​ការគិត​នាបច្ចុប្បន្ន។

    ទ្រឹស្ដី​ថ្មី​របស់​ក្រុម​អ្នកស្រាវជ្រាវ​មកពី​សាកលវិទ្យាល័យ Copehagen អធិប្បាយ​ថា កាលពី​ប្រហែល 4.5 ពាន់​លាន​ឆ្នាំមុន នៅពេល​ព្រះអាទិត្យ​នៅ​ជា​ផ្កាយ​វ័យក្មេង​ដែល​ព័ទ្ធជុំវិញ​ដោយ​ថាស​ធូលី និង​ឧស្ម័ន​នៅ​ឡើយ គ្រាប់វត្ថុ​ធាតុ​ មាន​ដូច​ជា​​ធូលី​ល្អិត​​ជា​ដើម​ ក៏ត្រូវ​បាន​ភព​ដែល​កំពុង​កកើត ស្រូប​ទាញ​នៅពេល​ពួកវា​មាន​ទំហំ​កាន់​តែ​​ធំ។ នៅក្នុង​ដំណាក់​កាលនោះ ផែនដី​មិន​ត្រឹមតែ​ស្រូប​ទាញយក​វត្ថុ​នានា​នៅក្នុង​ថាស​ធូលី និង​ឧស្ម័ន​នោះទេ តែ​ស្រូប​ទាញយក​ទឹក​ផងដែរ ព្រោះ​ថាស​ធូលី និង​ឧស្ម័ន​នៅ​ជុំវិញ​ព្រះអាទិត្យ​ក៏មាន​ផ្ទុក​ទឹកកក។

    ទំព័រ Space ឱ្យដឹងថា ទ្រឹស្ដី​ថ្មី​នេះ​ព្យាករ​ថា បើសិន​ភព​មួយ​ដែល​វិល​ជុំវិញ​ផ្កាយ​មេ​ដូច​ទៅនឹង​ព្រះអាទិត្យ​ នៅក្នុង​គម្លាត​សមស្រប វា​នឹង​មានទឹក។ នេះ​បើតាម​សាស្ត្រាចារ្យ Martin Bizzarro សហការី​មកពី​វិទ្យាស្ថាន Globe៕

  • អ្នកជំនាញ​របស់​ណា​សា​ថា ព្រះ​ចន្ទ​អាចមាន​ភាវៈរស់ ពិសេស​គឺ​ប្រភព​របស់​វា

    អ្នកជំនាញ​របស់​ណា​សា​ថា ព្រះ​ចន្ទ​អាចមាន​ភាវៈរស់ ពិសេស​គឺ​ប្រភព​របស់​វា

    ភាវៈរស់​ក្រៅ​ភពផែនដី​មិនមែន​នៅ​ឆ្ងាយ​ឡើយ តែ​អាច​ស្ថិតនៅលើ​ភព​រណប​របស់​ផែនដី នោះ​គឺ​ព្រះ​ចន្ទ​របស់​មនុស្ស។

    ប៉ូល​ខាងត្បូង​របស់​ព្រះ​ចន្ទ​ក្លាយជា​ចំណុច​ដ៏​ទាក់ទាញ​សម្រាប់​បណ្ដា​ប្រទេស​មហាអំណាច​អវកាស ពិសេស​នៅពេល​ទីភ្នាក់ងារ​អវកាស​អាម៉េរិក (ណា​សា) រៀប​គម្រោង​នាំ​មនុស្ស​ឡើងទៅ​ជាន់ដី​ព្រះ​ចន្ទ​តាមរយៈ​បេសកកម្ម Artemis។

    ថ្មីៗនេះ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​មួយរូប​របស់​ណា​សា បាន​ចែករំលែក​ព័ត៌មាន​ដ៏​គួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើល​មួយ នោះ​គឺ នៅលើ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ​អាចមាន​ភាវៈរស់ បើ​ទោះ​មាន​លក្ខខណ្ឌ​មិន​អំណោយផល​សម្រាប់​ជីវិត។

    យោងតាម Business Insider អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ Prabal Saxena របស់​អង្គការ​ណា​សា ឱ្យដឹងថា ជីវិត​របស់​សត្វល្អិត​អាចមាន​វត្តមាន​នៅក្នុង​បរិស្ថាន​អាក្រក់​ដូច​នៅលើ​ព្រះ​ចន្ទ។ លោក Prabal បន្ថែមថា រណ្ដៅ​នានា​នៅលើ​ផ្ទៃ​ព្រះ​ចន្ទ​ទំនងជា​បានផ្ដល់​ជា​ជម្រក​ល្អ​សម្រាប់​សត្វល្អិត​ទាំងនោះ ពិសេស​គឺ​នៅ​ប៉ូល​ខាងត្បូង​ដែល​ពន្លឺ​ព្រះ​អាទិត្យ​មិន​អាច​ទៅ​ដល់។

    លោក Prabal និង​សហការី​យល់ថា សត្វល្អិត​ទាំងនេះ​មាន​ប្រភព​មកពី​ទី​អវកាស ពិសេស​គឺ​ផែនដី​តែម្ដង។ សត្វល្អិត​ទាំងនេះ បើសិន​ជាមាន ពួកវា​ប្រហែលជា​បាន​ទៅកាន់​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ​តាមរយៈ​យានអវកាស ក្នុងនោះ​មាន​យាន​ចុះចត​ដូចជា Apollo របស់​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក​ កាលពី​ឆ្នាំ 1969 ជាដើម។ ប្រសិន​បើ​ពេល​នេះ​ពុំ​មាន​សត្វ​ល្អិត​ នៅ​ថ្ងៃ​ខាង​មុខ​ ព្រះចន្ទ​ក៏​នៅ​តែ​មាន​​វត្តមាន​របស់​ភាវៈ​រស់​ ព្រោះ​ថា អនាគត​ មនុស្ស​នឹង​បង្កើន​វត្តមាន​របស់​ខ្លួន​នៅ​ទីនោះ​៕

  • វិស្វករ​អាយុ 14 ឆ្នាំ​របស់ SpaceX ថា បណ្ដាញ​សង្គម​របស់ Microsoft រើសអើង​វ័យ

    វិស្វករ​អាយុ 14 ឆ្នាំ​របស់ SpaceX ថា បណ្ដាញ​សង្គម​របស់ Microsoft រើសអើង​វ័យ

    Kairan Quazi ដែលជា​វិស្វករ​ផ្នែក​ទន់​​ទើបតែ​បាន​ចូលធ្វើ​ការឱ្យ​ក្រុមហ៊ុន SpaceX មិនអាច​ចូល​ប្រើប្រាស់​បណ្ដាញ​សង្គម​ការងារ LinkedIn ដោយសារ​តែមាន​អាយុ​ទើបតែ 14 ឆ្នាំ។

    កាលពី​ថ្ងៃទី 14 មិថុនា Kairan Quazi បាន​បង្ហោះ​រូបថត​អេក្រង់​ស្ដីពី​ប្រកាស​របស់ LinkedIn នៅលើ Instagram។ ប្រកាស​នោះ​ប្រាប់ថា គណនី​របស់ Kairan ត្រូវបាន​រារាំង​ព្រោះ​តែមាន​អាយុ​តិចជាង​លក្ខខណ្ឌ​របស់ LinkedIn។ បណ្ដាញ​សង្គម​របស់ Microsoft នេះ ទាមទារ​ឱ្យ​អ្នកប្រើប្រាស់​ត្រូវមាន​អាយុ​ចាប់ពី 16 ឆ្នាំ​ឡើងទៅ។

    LinkedIn ឱ្យដឹងថា វិស្វករ​វ័យក្មេង​ខាងលើ​នឹង​បាន​ចូល​ប្រើប្រាស់​ឡើងវិញ បន្ទាប់ពី​មាន​អាយុ​គ្រប់ 16 ឆ្នាំ។ Kairan ប្រើប្រាស់​បណ្ដាញ​សង្គម​នេះ​ដោយមាន​ការបង់ប្រាក់ ប៉ុន្តែ LinkedIn ថា នឹង​សង​ប្រាក់​នោះ​​ត្រឡប់មកវិញ។

    Kairan Quazi បាន​សម្ដែង​ការមិន​ពេញចិត្ត​ចំពោះ​គោលការណ៍​របស់ LinkedIn។ កុមារ​រូបនេះ​ចោទថា បណ្ដាញ​សង្គម​របស់ Microsoft រើសអើង​វ័យ​ចំពោះ​កុមារ។

    Kairan Quazi

    Kairan Quazi កើត​ឆ្នាំ 2009 នៅ California សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក។ វ័យ 11 ឆ្នាំ Kairan បាន​ចូល​សាកលវិទ្យាល័យ Santa Clara រៀន​ជំនាញ​វិទ្យាសាស្ត្រ និង​បច្ចេកទេស​កុំព្យូទ័រ។

    LinkedIn គឺជា​បណ្ដាញ​សង្គម​ផ្នែក​ទិន្នន័យ​អាជីព ការ​ងារ និង​ផ្សារភ្ជាប់​ជាមួយនឹង​មុខរបរ​ ធំជាងគេ​លើ​ពិភពលោក ហើយក៏​ជា​កម្មសិទ្ធិ​របស់​ក្រុមហ៊ុន Microsoft។ គិត​ត្រឹម​ខែមីនា 2023 បណ្ដាញ​សង្គម​នេះ​មាន​សមាជិក​ចូលរួម​ប្រើប្រាស់​ជាង 900 លាន​នាក់ មកពី​ប្រទេស និង​ដែនដី​ជាង 200 ក្នុងនោះ​ក៏មាន​កម្ពុជា​ផងដែរ៕

  • អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​បង្កើតបានទម្រង់​ដំបូង​របស់​ទារក​​ដោយ​មិន​បាច់​មាន​មេជីវិត

    អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​បង្កើតបានទម្រង់​ដំបូង​របស់​ទារក​​ដោយ​មិន​បាច់​មាន​មេជីវិត

    ក្រុម​អ្នកជំនាញ​ប្រើប្រាស់​កោសិកា​ដើម​ដើម្បី​បង្កើត​អំប្រ៊ីយ៉ុង (ទម្រង់​ដំបូង​របស់​ទារក​ក្នុង​ស្បូន) គំរូ ដោយ​មិនបាច់​មាន​ស៊ុត​មេជី​វិត​ញី ឬ​មេជី​វិត​ឈ្មោល ដើម្បី​ស្វែងយល់​អំពី​ដំណាក់កាល​ដំបូង​របស់​ទារក​ក្នុង​ផ្ទៃ។

    លោកស្រី Magdalena Zernicka-Goetz សាស្ត្រាចារ្យ​នៃ​សាកលវិទ្យាល័យ Cambridge និង​វិទ្យាស្ថាន​បច្ចេកវិទ្យា California បាន​អធិប្បាយ​អំពី​លទ្ធផល​នៃ​ការស្រាវជ្រាវ​ថ្មី​ខាងលើ​ ​កាលពី​ថ្ងៃទី 14 មិថុនា 2023 នៅ​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក។

    លោកស្រី Magdalena ថ្លែងថា «យើង​អាច​បង្កើតបាន​អំប្រ៊ីយ៉ុង​គំរូ​ ​ដែល​ដូច​ទៅនឹង​ទារក​ក្នុង​ផ្ទៃ​មនុស្ស​ដំណាក់កាល​ដំបូង តាមរយៈ​ការរៀបចំ​ឡើងវិញ​នូវ​កោសិកា​ដើម​របស់​អំប្រ៊ីយ៉ុង»។

    លទ្ធផល​នៃ​ការស្រាវជ្រាវ​ខាងលើ​នឹង​ផ្ដល់ព័ត៌មាន​ដ៏​មានតម្លៃ​ទាក់ទង​នឹង​ផលប៉ះពាល់​នៃ​បញ្ហា​តំណពូជ និង​មូលហេតុ​នៃ​ការ​រលូត​កូន​ច្រើន​ដងដោយ​គ្មាន​កត្តា​ពី​ខាងក្រៅ។ ក៏ប៉ុន្តែ សេចក្ដីលំអិត​នៃ​ការសិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​របស់​ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​នេះ​មិនទាន់​ត្រូវបាន​ប្រកាស​លើ​ទស្សនាវដ្ដី​នៅឡើយ។

  • រោង​ចក្រដំបូង​គេ​បង្អស់​នៅ​ក្នុង​ទី​អវកាស​ ចាប់​ផ្ដើម​ដំណើរ​ការ​

    រោង​ចក្រដំបូង​គេ​បង្អស់​នៅ​ក្នុង​ទី​អវកាស​ ចាប់​ផ្ដើម​ដំណើរ​ការ​

    (សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក) – ក្រុម​ហ៊ុន Varda Space Industries នឹង​ផលិត​ឱសថ​ រួម​នឹង​វត្ថុ​ធាតុ​ផ្សេង​ៗ​ទៀត​នៅ​លើ​គន្លង​តារា​វិថី​ផែនដី​ តាម​រយៈ​កាប៊ីន​ដែល​ហោះ​អម​នឹង​ផ្កាយ​រណប​។

    ក្រុម​ហ៊ុន​ Varda Space Industries នៅ​រដ្ឋ California ប្រកាស​ថា បាន​ទទួល​ជោគ​ជ័យ​ក្នុង​ការ​បាញ់​បង្ហោះ​ W-Seres 1 ដែល​ជា​ផ្កាយ​រណប​​ដំបូង​របស់​ខ្លួន ឡើង​ទៅ​កាន់គន្លង​គោចរ​ផែនដី​។ ក្រុម​ហ៊ុន​នេះ​កំពុង​ឆ្ពោះ​ទៅ​រក​ការ​ផលិត​វត្ថុ​ធាតុ​ជា​ច្រើន​នៅ​ក្នុង​ទី​អវកាស​។ វត្ថុ​ធាតុ​ទាំង​នេះ​មិន​អាច​បង្កើត​ឡើង​នៅ​លើ​ផែនដី​ ឬ​អភិវឌ្ឍ​ឆាប់​រហ័ស​ជាមួយ​នឹង​គុណ​ភាព​ខ្ពស់​ជាង​ ធៀប​នឹង​នៅ​ក្នុង​ស្ថានភាព​គ្មាន​ទំនាញ​ផែនដី​។

    ផ្ទាំង​សូឡា​របស់​រោង​ចក្រ​ដំបូង​ក្នុង​អវកាស​នេះ​ បាន​បែរ​ទៅ​រក​ព្រះ​អាទិត្យ​ និង​ចាប់​ផ្ដើម​ពន្លាត​ខ្លួន​។ នេះ​បើ​តាមការ​ឱ្យ​ដឹង​របស់​ Varda បន្ទាប់​ពី​ផ្កាយ​រណប​បាន​ហោះ​ចូល​ដល់​គន្លង​គោចរ​ នៅ​ក្នុង​បេសកកម្ម Transporter-8 របស់ SpaceX កាលពី​ថ្ងៃទី 13 មិថុនា​ 2023​។

    ផ្កាយ​រណប​ W-Series 1 ត្រូវ​បាន​បំពាក់​កាប៊ីន​​ទម្ងន់​ 90 គីឡូក្រាម ដែល​ត្រូវ​បាន​រចនា​ឡើង​ដើម្បី​ស្រាវ​ជ្រាវ​ឱសថ​។ កាប៊ីន​នេះ​នឹង​ផ្ដាច់​ខ្លួន​ មុន​ពេល​ចាប់​ផ្ដើម​ហោះ​ហើរ​ក្នុង​អវកាស​ ប៉ុន្តែ​នៅ​តែ​ភ្ជាប់​ជាមួយ​នឹង​បណ្ដាញ​ថាមពល​ កម្លាំង​រុញ​ច្រាន និង​ទំនាក់​ទំនង​ចាំបាច់ដើម្បី​កំណត់​ទិស​។ ក្នុង​ភារកិច្ច​ដំបូង​ បណ្ដាញ​ខាងលើ​​ត្រូវ​បាន​ផ្គត់ផ្គង់​ដោយ​ក្រុម​ហ៊ុន Rocket Lab។ បន្ទាប់​មក ការ​ពិសោធ​នឹង​ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ឡើង​ដោយ​រ៉ូបូត​ក្នុង​កាប៊ីន​។

    សកម្មភាព​របស់ Varda គឺ​យោង​ទៅ​តាម​ការ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​ផ្នែក​វិទ្យា​សាស្ត្រ​ដែល​បញ្ជាក់​ថា ប្រូតេអ៊ីន​ក្នុង​អវកាស​អាច​កកើត​រចនា​សម្ព័ន្ធ​ល្អ​ជាង​ធៀប​នឹង​នៅ​លើ​ផែនដី​ ដោយ​សារ​តែ​បរិស្ថាន​មាន​ និង​គ្មាន​ទំនាញ​ផែនដី​។

    បេសកកម្ម​ដំបូង​របស់​ Varda នឹង​ផ្ដោត​ទៅ​លើ​ការ​អភិវឌ្ឍ​ ritonavir ក្នុង​អវកាស​។ Ritonavir គឺជា​ថ្នាំ​ដែល​តែង​ត្រូវ​បាន​ប្រើ​ប្រាស់​សម្រាប់​​ប្រឆាំង​នឹង​ HIV ដែល​ជា​វីរុស​​បង្ក​ឱ្យ​មាន​​​ជំងឺ​អេដស៍​ ប៉ុន្តែ​​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយ​នេះ​ វា​ក៏​ត្រូវ​បាន​ប្រើ​ប្រាស់​ដើម្បី​ព្យាបាល​ជំងឺ​​កូវីដ-19​។

    ក្រោយ​ពី​ការ​ពិសោធ​របស់ Varda បាន​បញ្ចប់ កាប៊ីន​នេះ​នឹង​ត្រូវ​បាន​ផ្កាយរណប​រុញ​ទម្លាក់​មក​កាន់​ផែនដី និង​​ចុះ​ចត​ដោយ​ប្រើ​ប្រាស់​ឆត្រ​យោង​ មុន​ពេល​អ្នក​វិទ្យា​សាស្ត្រ​ប្រមូល​យក​វត្ថុធាតុ​ឱសថ​។

    ក្រុម​ហ៊ុន Varda ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង​ដោយអតីត​​វិស្វករ​អេឡិចត្រូនិច​អាកាសចរណ៍​របស់​​ SpaceX លោក Will Bruye និង Delian Asparouhov​។ គោលដៅ​របស់​ពួក​គេ​គឺ​បង្កើត​ផលិត​ផល​នានា​នៅ​​ក្នុង​អវកាស​ ដែល​​រោង​ចក្រ​នៅ​លើ​ផែនដី​មិន​អាច​ ឬ​ពិបាក​ធ្វើ​បាន​ល្អ​៕

  • សត្វត្រសក់សមុទ្រជួយ​ទប់​ស្កាត់​ជំងឺ​ទឹក​នោម​ផ្អែមកម្រិត​ពីរ​ និង​ផលវិបាក​របស់​ជំងឺ​នេះ

    សត្វត្រសក់សមុទ្រជួយ​ទប់​ស្កាត់​ជំងឺ​ទឹក​នោម​ផ្អែមកម្រិត​ពីរ​ និង​ផលវិបាក​របស់​ជំងឺ​នេះ

    យោង​តាម​ការ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​មួយ​របស់​ក្រុម​អ្នក​វិទ្យា​សាស្ត្រ​​អូស្ត្រាលី សត្វ​ត្រសក់​សមុទ្រ​ (sea cucumber) ដែល​មាន​ឈ្មោះ​​បច្ចេក​ទេស​ថា Holothuroidea មាន​ផ្ទុក​សារជាតិ​ដែល​ជួយ​ពន្យារ​ការ​វិវត្ត​ទៅ​រក​ជំងឺ​ទឹក​នោម​ផ្អែម​កម្រិត​ពីរ និង​កាត់​បន្ថយ​ផល​វិបាក​នានា​របស់​ជំងឺ​ទឹក​នោម​ផ្អែម​។

    ការ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​កន្លង​មក​ធ្លាប់​បាន​បញ្ជាក់​ថា សត្វ​សមុទ្រ​ខាង​លើ​នេះ​អាច​ធ្វើ​ឱ្យ​ឈាម​រាវ បញ្ចុះ​សម្ពាធ​ឈាម​ និង​អាច​ទប់​ទល់​នឹង​បញ្ហា​រលាក ប្រឆាំង​អុកស៊ីតកម្ម​ ប្រឆាំង​ជំងឺ​មហា​រីក និង​ព្យាបាល​របួស​។ ពេល​នេះ ក្រុម​អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​នៅ​សាកល​វិទ្យា​ល័យ​អូស្ត្រាលី​ខាង​ត្បូង​ បាន​រក​ឃើញ​ថា សារ​ជាតិ​នានា​នៅ​ក្នុង​សត្វ​ត្រសក់​សមុទ្រ​ ក៏​មាន​សមត្ថភាព​ទប់​ស្កាត់​ជំងឺ​ទឹក​នោម​ផ្អែម​កម្រិត​ពីរ​​ផងដែរ​។

    ក្រុម​អ្នក​វិទ្យា​សាស្ត្រ​ខាងលើ​យក​សត្វ​ត្រសក់​សមុទ្រ​ប្រភេទ Holothuria scabra ទៅ​​​ស្ងោរ​ឱ្យ​ឆ្អិន​​ រួច​​កែច្នៃ​ទៅ​តាមវិធី​ផ្សេង​ៗ​ រួម​មាន​ ប្រឡាក់​អំបិល​រួច​ហាល​ថ្ងៃ, ហាល​ថ្ងៃ​មិន​បាច់​​ប្រឡាក់​អំបិល និង​ហាល​ថ្ងៃ​រួច​​ឆ្អើរ​។ បន្ទាប់​មក ពួក​គេ​យក​អាហារ​កែច្នៃ​ទាំង​នេះ​ទៅ​កិន​ជា​ម្សៅ​។ អ្នកវិទ្យា​សាស្ត្រ​ចម្រាញ់​យក​ខូឡាជែន (collagen) ពី​សត្វ​ត្រសក់​សមុទ្រ រួច​បន្ថែម​ទៅ​លើ​អាហារ​កែច្នៃ​ទាំង​នេះ​។

    សត្វត្រសក់សមុទ្រ (sea cucumber) ដែលមានឈ្មោះបច្ចេកទេសថា Holothuroidea

    ជា​លទ្ធផល ត្រសក់សមុទ្រ​ប្រឡាក់​អំបិល​និង​ហាល​ស្ងួត​ (ងៀត) មាន​សមត្ថភាពខ្ពស់​ជាង​គេ​ក្នុង​ការ​ទប់​ស្កាត់​ការ​ផលិត​ AGE នៅ​ក្នុង​រាង​កាយ​របស់​​អ្នក​ជំងឺ​ទឹក​នោម​ផ្អែម​។ AGE គឺជា​ផលិត​ផល​ស្ករ​ចុង​ក្រោយ (ស្ករ​អាក្រក់) ​បន្ទាប់​ពីប្រូតេអ៊ី​ន និង/ឬ​ជាតិ​ខ្លាញ់​រួម​ផ្សំ​ជាមួយ​ជាតិ​ស្ករ​ក្នុង​ឈាម​​នៅ​ក្នុង​ដំណើរ​ការ​មួយ​ដែល​ហៅ​ថា glycation​៕

  • ផ្កាយ​តឿពណ៌ស (White dwarf) មួយ​ដួង កំពុង​ក្លាយ​ជា​ «ដុំ​ពេជ្រ​» អវកាសខ្នាត​យក្ស

    ផ្កាយ​តឿពណ៌ស (White dwarf) មួយ​ដួង កំពុង​ក្លាយ​ជា​ «ដុំ​ពេជ្រ​» អវកាសខ្នាត​យក្ស

    ក្រុម​អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​បាន​រកឃើញ​កូន​ផ្កាយ​ពណ៌​ស​មួយ​ដួង​ដែល​មាន​ផ្ទុក​សមាសធាតុ​ចម្បង​ជា​កាបូន និង​អុកស៊ីសែន កំពុង​ស្ថិត​ក្នុង​ដំណាក់​កាល​កក​ជា​ដុំ​ត្បូង​​ និង​មាន​ចម្ងាយ​ពី​ផែនដី​ត្រឹម​តែ​ 104 ឆ្នាំ​ពន្លឺ​ប៉ុណ្ណោះ​ (​មួយ​ឆ្នាំ​ពន្លឺ​ស្មើ​នឹង 9.46 ទ្រីលាន​គីឡូម៉ែត្រ។

    សីតុណ្ហភាព​ និង​ម៉ាស​របស់​ផ្កាយ​នេះ​បង្ហាញថា វា​កំពុង​ស្ថិត​ក្នុង​ដំណាក់​កាល​ប្រែក្លាយ​ជា​ត្បូង​ពេជ្រ​អវកាស​ដ៏​រឹង​។ នេះ​បើ​តាម​ការ​ចុះ​ផ្សាយ​របស់​ទំព័រ Science Alert កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី 11 មិថុនា 2023​។

    វត្ថុធាតុ​នៅ​លើ​ផ្កាយ​តឿ​ពណ៌​ស​នេះ​ បាន និង​កំពុង​​រង​សម្ពាធ​ខ្ពស់​ខ្លាំង ប៉ុន្តែ​មិន​បែក​ធ្លាយ​ ហើយ​កំពុង​ទាញ​​ចូល​ទៅ​ក្នុង​ស្នូល​​របស់វា​។ យោង​តាម​ក្រុម​អ្នក​ស្រាវជ្រាវ​ ផ្កាយ​នេះ​នឹង​ប្រែ​ទៅ​ជា​ពណ៌​ខ្មៅនៅ​ពេល​បាត់​បង់​កម្ដៅទាំង​ស្រុង ហើយ​ក្លាយ​ជា​ដុំ​កាបូន​​រឹង​កក​​ចូល​គ្នា​ នៅ​ក្នុង​រយៈ​ពេល​ 1.000 ទ្រីលាន​ (1000 000 000 000​ 000) ឆ្នាំ​ទៀត​។

    ការ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​ខាង​លើ​ដែល​​ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ឡើង​ដោយ​ក្រុម​តារាវិទូ​នៅ​សាកល​វិទ្យាល័យ​ Queensland ខាង​ត្បូង​របស់​ប្រទេស​អូស្ត្រាលី​ បង្ហាញ​ថា ផ្កាយ​នេះ​ទទួល​រង​ឥទ្ធិពល​ពី​ប្រព័ន្ធ​ផ្កាយ​បី​ដែល​មាន​ឈ្មោះ​ថា HD 190412។ HD 190412 ក្រោយ​មក​ក៏​ត្រូវ​បាន​ប្ដូរ​ឈ្មោះទៅ​ជា​ 190412 C ហើយ​ក្លាយ​ជា​ប្រព័ន្ធ​ផ្កាយ​បួន​៕

  • ផ្ទាំង​ទឹកកក​ធំជាងគេ​បង្អស់​លើ​ពិភពលោក​បែកបាក់​រលា​យ​ខ្ទេចខ្ទី

    ផ្ទាំង​ទឹកកក​ធំជាងគេ​បង្អស់​លើ​ពិភពលោក​បែកបាក់​រលា​យ​ខ្ទេចខ្ទី

    រូបភាព​ពី​ផ្កាយរណប​របស់​ណា​សា កាលពី​ចុងខែ​ឧសភា​បាន​បង្ហាញថា A-76A ដែលជា​ផ្ទាំង​ទឹកកក​ធំ​ជាង​ទីក្រុង Los Angeles ពីរដង បាន​បែកបាក់​ខ្ទេចខ្ទី​នៅក្បែរ​កោះ Georgia ខាងត្បូង របស់​ចក្រភព​អង់គ្លេស។

    A-76A គឺជា​ផ្ទាំង​ធំជាងគេ​ដែល​នៅសល់​របស់ A-76 ដែលជា​ផ្ទាំង​ទឹកកក​មាន​ទំហំ​ប្រហែល 4,320 គីឡូម៉ែត្រ​ការ៉េ និង​មាន​បណ្ដោយ 170 គីឡូម៉ែត្រ ទទឹង 25 គូ​ឡូ​ម៉ែត្រ ដែល​បាន​បែក​ចេញពី​ខឿន​នៃ​ផ្ទាំង​ទឹកកក Ronne របស់​ទ្វីប​អង់​តាក​តិច កាលពី​ខែឧសភា 2021។

    កាលពី​ថ្ងៃទី 24 ឧសភា 2023 ផ្កាយរណប Terra របស់​ណា​សា​ថតរូប​ភាព​ថ្មី​បំផុត​អំពី​បំណែក​ទាំង 6 របស់ A-76A ដែល​កំពុង​អណ្ដែត​ចេញ​ឆ្ងាយ​ពីគ្នា​នៅក្បែរ​កោះ Georgia ខាងត្បូង ក្នុង​សមុទ្រ Scotia ដែល​នេះ​មានន័យថា ផ្ទាំង​ទឹកកក​ខ្នាត​យក្ស​នេះ​បាន​បែក​ពីគ្នា​កាលពី​ច្រើន​ថ្ងៃមុន​មកហើយ។ បំណែក​ផ្ទាំង​ទឹកកក​ទាំងនេះ​មាន​ចម្ងាយ​ប្រហែល 2,415 គីឡូម៉ែត្រ​ពី​កន្លែង​ដែល A-76 បាន​បែក​ចេញពី​ទ្វីប​អង់​តាក​តិច​កាលពី​ឆ្នាំ 2021។

    ផ្ទាំង​ទឹកកក​អណ្ដែត​ធំជាងគេ​លើ​ពិភពលោក​នាពេល​កន្លង គឺ A-68A ក៏បាន​បែកបាក់​ខ្ទេចខ្ទី​នៅក្បែរ​កោះ Georgia ខាងត្បូង កាលពី​ខែធ្នូ 2020 ក្រោយពី​បាន​អណ្ដែត​តាម​ឆកសមុទ្រ Drake។ A-76A មិន​ប៉ះទង្គិច​ផ្ទាល់​ជាមួយនឹង Georgia ខាងត្បូង ប៉ុន្តែ​នៅតែ​អាច​បង្ក​ផលប៉ះពាល់​ដល់​ប្រព័ន្ធ​ជីវចម្រុះ​ក្នុង​សមុទ្រ​នៅក្បែរនោះ។

    កាលពី​ពាក់កណ្ដាល​ឆ្នាំ 2021 នៅពេល A-68A បាន​រលាយ​ទាំងស្រុង ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​គណនា​ឃើញថា វា​បាន​បន្ថែម​ទឹកសាប​ប្រហែល 900 លាន​តោន​ចូលក្នុង​សមុទ្រ ដែល​ភាគច្រើន​នៅ​តំបន់​ក្បែរ​កោះ Georgia ខាងត្បូង។ ចំណែក A-76A វិញ ក៏​នឹង​បន្ថែម​ទឹកសាប​យ៉ាងច្រើន​ទៅក្នុង​តំបន់​សមុទ្រ​ក្បែរ​ខាង និង​ប៉ះពាល់​ដល់​ប្រព័ន្ធ​អាហារ​នៅក្នុង​សមុទ្រ បើសិនជា​វា​បាន​រលាយ​អស់។ នេះ​បើ​យោងតាម​ការចុះផ្សាយ​រប​ស់ទំ​ព័រ Live Science ៕