ពពក - La Reine Media

ផ្កាយដែលមានរលកយក្សល្បឿនលឿនជាងសំឡេង និងខ្ពស់ជាងព្រះអាទិត្យបីដង

August 16, 2023 by សឿន សំណាង

មហារលកយក្សកើតឡើងម្ដងៗមានកម្ពស់ 4 លានគីឡូម៉ែត្រ ដែលបោកខ្ទប់លើផ្ទៃផ្កាយនេះ សុទ្ធតែបញ្ចេញថាមពលមហាសាល គ្រប់គ្រាន់អាចកម្ទេចផែនដីឱ្យក្លាយជាបំណែករាប់រយ។ ផ្កាយខ្នាតយក្សមួយដួងកំពុងស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលឆ្លងកាត់រលកយក្សដ៏ខ្លាំងក្លា និងខ្ពស់ជាងព្រះអាទិត្យ 3 ដង បោកខ្ទប់ទៅលើផ្ទៃរបស់វា។ ផ្កាយដែលមានរហ័សនាមថា «ផ្កាយចង្វាក់បេះដូង» នេះ ក៏ជាវត្ថុអវកាសដែលមានពន្លឺប្រែប្រួលខ្លាំងទៅតាមវដ្ដ នៅពេលកម្លាំងទំនាញរបស់ផ្កាយមួយដួងដែលរួមដំណើរ ទាញវាឱ្យទៅជារាងពងក្រពើ។ នេះបើតាម Space ចុះផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី 15 សីហា 2023។ តាមជាក់ស្ដែង រលកយក្សនៅលើផ្កាយចង្វាក់បេះដូង កើតឡើងក្រោមឥទ្ធិពលរបស់ផ្កាយដែលធ្វើដំណើរជាមួយ នៅពេលវាគោចរដល់ចំណុចក្បែរបំផុត ទៅតាមគន្លងដែលមានរូបរាងដូចពងក្រពើ និងមានវដ្ដ 32.8 ថ្ងៃ។ ដូចទៅនឹងទំនាញរបស់ព្រះចន្ទដែលជាប្រភពនៃបាតុភូតទឹកជោរនាចនៅលើផែនដីនៅពេលវាអូសមហាសមុទ្រទៅរកវា កម្លាំងទំនាញរបស់ផ្កាយរួមដំណើរក៏ទាញវត្ថុធាតុពីផ្កាយចង្វាក់បេះដូងទៅរកវាក្នុងល្បឿនលឿនជាងសំឡេង បង្កើតបានជាមហារលកយក្សប្លាស្មា។ ប្រព័ន្ធផ្កាយភ្លោះខាងលើមានឈ្មោះថា MACHO 80.7443.1718 និងមានចម្ងាយពីផែនដី 169,000 ឆ្នាំពន្លឺ ស្ថិតក្នុងបណ្ដុំពពក Magellan ធំ។ ប្រព័ន្ធផ្កាយនេះរួមមាន ផ្កាយធំជាងគេមានម៉ាសធំជាងព្រះអាទិត្យ 35 ដង និងផ្កាយរួមដំណើរមួយដួងដែលតូចជាង។ ដោយសារតែរូបរាងរបស់ផ្កាយធំជាងគេក្នុងប្រព័ន្ធ MACHO 80.7443.1718 ត្រូវប្រែប្រួល ពួកវាប្ដូរវេនគ្នាបែរផ្ទៃមុខធំជាង និងតូចជាងតម្រង់មកកាន់ផែនដី នាំឱ្យពន្លឺមានការប្រែប្រួលចុះឡើងដូចចង្វាក់បេះដូង។ … Read more

យានអវកាស Voyager 1 និង 2 នឹងហោះឆ្ពោះទៅណា បន្ទាប់ពីចប់ភារកិច្ច?

August 8, 2023August 8, 2023 by សឿន សំណាង

ប្រព័ន្ធដែលមិនមែនជាឧបករណ៍បច្ចេកទេសនៅលើយានអវកាស Voyager 1 និង Voyager 2 ត្រូវបានបិទខ្លះហើយ ដោយសង្ឃឹមថា នឹងជួយឱ្យពួកវាធ្វើសកម្មភាពរហូតដល់ឆ្នាំ 2030 ហើយក្រោយមក ពួកវាអាចនឹងដាច់ទំនាក់ទំនងជាមួយផែនដី។ យានអវកាស Voyager 1 និង 2 របស់ណាសា ដែលត្រូវបានបាញ់បង្ហោះមុនក្រោយគ្នា 16 ថ្ងៃ ក្នុងឆ្នាំ 1977 ត្រូវបានរចនាឡើងដើម្បីអាចបំពេញបេសកកម្មបាន 5 ឆ្នាំ។ យានមួយគូនេះបានសិក្សាស្រាវជ្រាវភពព្រហស្បតិ៍ ភពសៅរ៍ ភពអ៊ុយរ៉ានុស ភពណេបទូន និងព្រះចន្ទជាច្រើនទៀត។ ក៏ប៉ុន្តែ ក្រោយធ្វើសកម្មភាពបានជិត 46 ឆ្នាំ មកដល់ពេលនេះ យានអវកាសមួយគូនេះបង្កើតបានកំណត់ត្រាដ៏អស្ចារ្យ នៅពេលបានហោះឆ្លងផុតព្រំដែននៃតំបន់ឥទ្ធិពលរបស់ព្រះអាទិត្យ។ ពួកវានៅតែបន្តបញ្ជូនទិន្នន័យមកកាន់ផែនដី បើទោះស្ថិតក្នុងបរិស្ថានអន្តរតារា ដែលជាតំបន់អាថ៌កំបាំងនៅចន្លោះផ្កាយនានា។ ទោះជាពេលខ្លះជួបបញ្ហាបច្ចេកទេស ដាច់ទំនាក់ទងនឹងផែនដី ប៉ុន្តែដំណើរហោះហើរក្នុងទីអវកាសរបស់ពួកវា ទំនងជាអាចបន្តទៅមុខយូរទៀត។ នេះបើតាម Business Insider ចុះផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី 04 សីហា។ ណាសាផលិតយាន Voyager គឺដើម្បីស្រាវជ្រាវផ្នែកខាងក្រៅរបស់ប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ។ ក្រោយពីចប់បេសកកម្មសំខាន់ … Read more

តេឡេស្កុប James Webb ថតបាន «រូបភាពអនាគត» របស់ព្រះអាទិត្យ

August 4, 2023 by សឿន សំណាង

ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានបង្ហើបឱ្យដឹងអំពីយុគសម័យចុងក្រោយនៃជីវិតរបស់ផ្កាយមួយដួង តាមរយៈរូបភាពដែលថតបានដោយតេឡេស្កុបអវកាស James Webb។ តេឡេស្កុបអវកាស James Webb ថតបានរង្វង់មូលដ៏ស្រស់ស្អាតរបស់នេប៊ូឡាមួយមានឈ្មោះថា Messier 57 (M57) ដែលមានចម្ងាយពីផែនដីប្រហែល 2,200 ឆ្នាំពន្លឺ (មួយឆ្នាំពន្លឺស្មើនឹង 9.46 ទ្រីលានគីឡូម៉ែត្រ)។ រង្វង់មូលរបស់នេប៊ូឡាគឺជាផ្នែកដែលនៅសល់ និងបញ្ចេញពន្លឺ របស់ផ្កាយមួយដួងដែលបានស្លាប់។ នៅចំកណ្ដាលរង្វង់មូលនេះមានចំណុចពណ៌សតំណាងឱ្យកូនផ្កាយ ដែលជាស្នូលរបស់ផ្កាយដែលបានស្លាប់បន្ទាប់ពីបានរីកមាឌ។ នៅពេលផ្កាយទាំងឡាយដែលមានទំហំប្រហាក់ប្រហែលនឹងព្រះអាទិត្យ អស់ថាមពលសម្រាប់ប្រតិកម្មនុយក្លេអែរ ពួកវានឹងមិនអាចទប់ទល់នឹងទំនាញពីខាងក្នុងខ្លួនរបស់ពួកវា ហើយក៏បាត់បង់តុល្យភាពដែលធ្លាប់បានរក្សាឱ្យពួកវាស្ថិតនៅរាប់ពាន់លានឆ្នាំកន្លង។ ពេលដែលស្នូលរបស់ផ្កាយត្រូវបែកធ្លាយ ស្រទាប់ខាងក្រៅដែលជាកន្លែងប្រតិកម្មនុយក្លេអែរ ក៏ត្រូវបក់បំប៉ើងទៅទីអវកាស។ ក្នុងគ្រាដំបូង បាតុភូតនេះនឹងធ្វើឱ្យផ្កាយដូចព្រះអាទិត្យ រីកមាឌយ៉ាងធំ និងឆាប់រហ័ស ប្រៀបបានទៅនឹងការផ្ទុះ។ ស្រទាប់វត្ថុធាតុខាងក្រៅរបស់ផ្កាយដែលបានរីកមាឌនេះ ចុងក្រោយក៏ចុះត្រជាក់ និងភាយទៅឆ្ងាយពីចំណុចកណ្ដាល បង្កើតបានជាពពកដែលមានរូបរាងផ្សេងៗ មានដូចជា រូបរាងមូល រាងដូចភ្នែក ឬរង្វង់មូលដូច M57ជាដើម៕

អាចម៍ផ្កាយប្រវែង 180 ម៉ែត្រហោះក្បែរផែនដី «លាក់ខ្លួន» ពេញមួយឆ្នាំ

August 3, 2023 by សឿន សំណាង

បច្ចេកវិទ្យា និងបច្ចេកទេសថ្មីបានជួយឱ្យអ្នកវិទ្យាសាស្ត្ររកឃើញអាចម៍ផ្កាយមួយដុំដែលមានលទ្ធភាពបង្កគ្រោះថ្នាក់ ធ្លាប់ហោះក្បែរផែនដីដោយមិនត្រូវបានគេមើលឃើញនាពេលកន្លង។ ទំព័រ Live Science នាថ្ងៃទី 02 សីហា បានចុះផ្សាយថា ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រទើបតែបានរកឃើញអាចម៍ផ្កាយមួយដុំប៉ុនអគារខ្ពស់កប់ពពក លាក់ខ្លួននៅក្បែរផែនដី ដោយប្រើប្រាស់រូបមន្ត និងបច្ចេកទេសនៃការគណនាថ្មីដែលត្រូវបានអភិវឌ្ឍឡើងដើម្បីស្វែងរកអាចម៍ផ្កាយដែលអាចបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់ផែនដី។ អាចម៍ផ្កាយដែលមានប្រវែង 180 ម៉ែត្រ និងមានឈ្មោះថា 2022 SF289 នេះ មានទំហំធំ និងគោចរជិតផែនដី ល្មមអាចត្រូវបានចាត់ចូលក្នុងក្រុមអាចម៍ផ្កាយដែលអាចបង្កគ្រោះថ្នាក់ទ្រង់ទ្រាយធំដល់ផែនដី បើសិនជាប៉ះទង្គិច។ យោងតាមណាសា 2022 SF289 បានហោះកាត់មុខផែនដីកាលពីខែកញ្ញា 2022 ក្នុងគម្លាត 7.2 លានគីឡូម៉ែត្រ។ ក៏ប៉ុន្តែ កន្លងមក ក្រុមតារាវិទូអន្តរជាតិដែលប្រើប្រាស់បច្ចេកទេសចាស់ មិនបានរកឃើញអាចម៍ផ្កាយនេះ ដោយសារតែវាត្រូវបានបិទបាំងដោយពន្លឺពីកាឡាក់ស៊ីមីលគីវ៉េ។ បច្ចុប្បន្ន ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវបានរកឃើញ 2022 SF289 នៅពេលធ្វើការសាកល្បងប្រើប្រាស់បច្ចេកទេសថ្មី ដែលមានឈ្មោះថា HelioLinc3D នៅក្នុងការពិនិត្យមើលទិន្នន័យចាស់៕

ផ្កាយដុះកន្ទុយមានរាងដូច UFO កំពុងហោះសំដៅមកកាន់ផែនដី

July 29, 2023 by សឿន សំណាង

ផ្កាយដុះកន្ទុយធំប៉ុនទីក្រុង និងមានឈ្មោះថា 12P/Pons – Brooks កំពុងតែហោះសំដៅមកកាន់តំបន់ក្បែរផែនដីបំផុត នៅលើគន្លងគោចរ 71 ឆ្នាំនៅក្នុងប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ។ ផ្កាយដុះកន្ទុយមានភ្នំភ្លើងមួយដួង ដែលកំពុងហោះមកកាន់ផែនដី មានរូបរាងស្រដៀងនឹងថាសហោះ (UFO) បន្ទាប់ពីមានហេតុការណ៍ផ្ទុះ ធ្វើឱ្យវាភ្លឺដូចទៅនឹងកូនផ្កាយមួយដួង និងស្រោចកំអែភ្នំភ្លើងត្រជាក់ទៅក្នុងទីអវកាស។ នេះគឺជាលើកដំបូងហើយដែលអ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានមើលឃើញផ្កាយដុះកន្ទុយនេះផ្ទុះកំអែភ្នំភ្លើង នៅក្នុងអំឡុងពេលជិត 70 ឆ្នាំមកនេះ។ 12P/Pons – Brooks (12P) គឺជាផ្កាយដុះកន្ទុយមានភ្នំភ្លើងត្រជាក់។ ដូចទៅនឹងផ្កាយដុះកន្ទុយដទៃ 12P មានស្នូលរឹងដែលផ្ទុកសមាសធាតុទឹកកក ធូលី និងឧស្ម័ន ហើយជុំវិញវាគឺជាពពកឧស្ម័នដែលហៅថាក្បាលផ្កាយដុះកន្ទុយ។ ប៉ុន្តែ ខុសពីផ្កាយដុះកន្ទុយដទៃ ឧស្ម័ន និងទឹកកកនៅខាងក្នុងស្នូលរបស់ 12P មានបរិមាណច្រើនរហូតដល់អាចផ្ទុះយ៉ាងខ្លាំងក្លា បាញ់ចេញវត្ថុធាតុត្រជាក់ដែលហៅថា កំអែទឹកកក ពីស្នាមប្រេះនៅលើសម្បករបស់ស្នូល។ កាលពីថ្ងៃទី 20 កក្កដា តារាវិទូជាច្រើនរូបបានសង្កេតឃើញថា មានហេតុការណ៍ផ្ទុះធំមួយនៅលើផ្កាយដុះកន្ទុយ 12P ដែលធ្វើឱ្យវាភ្លឺជាងធម្មតារហូតដល់ប្រហែល 100 ដង។ ការភ្លឺឡើងនេះកើតឡើងនៅពេលសម្បករបស់ 12P ស្រាប់តែប៉ោងឡើងដោយសារតែឧស្ម័ន និងសមាសធាតុទឹកកកដែលកញ្ជ្រោលចេញពីខាងក្នុង នាំឱ្យចំណាំងប្លាតពន្លឺពីព្រះអាទិត្យនៅលើ 12P … Read more

ចិនបាញ់រ៉ុក្កែត «ហៅទឹកភ្លៀង» បានជិត 40 ពាន់លានតោន និងសង្គ្រោះបានជាង 14 ពាន់លានយុន

July 26, 2023 by សឿន សំណាង

សកម្មភាពបាញ់រ៉ុក្កែតទៅលើអាកាសដើម្បីហៅភ្លៀង គឺជាការងារស្មុគស្មាញ និងទាមទារឱ្យមានស្ដង់ដាប្រកបដោយភាពស៊ីចង្វាក់គ្នា រវាងស្ថាប័នដែលពាក់ព័ន្ធ។ វេលាម៉ោង 22 និង 23 នាទី ថ្ងៃទី 18 មីនា 2023 នៅមូលដ្ឋានគ្រប់គ្រងដំណើរការបង្កើនទឹកភ្លៀងសិប្បនិម្មិត ក្នុងស្រុក Fushun ខេត្ត Sichuan ប្រទេសចិន រ៉ុក្កែតហៅភ្លៀងសិប្បនិម្មិតចំនួនពីរគ្រាប់ត្រូវបានបាញ់ឡើងទៅកាន់អាកាស និងបានផ្ទុះ បង្កើតជាសំឡេងយ៉ាងកក្រើកមេឃ ហើយការបាញ់លើកទីមួយនេះក៏បានសម្រេចជាស្ថាពរ។ បួននាទីក្រោយការបាញ់រ៉ុក្កែត ទឹកភ្លៀងក៏ចាប់ផ្ដើមធ្លាក់នៅតំបន់ Fushun។ មកដល់ម៉ោង 23 និង 48 នាទី រ៉ុក្កែតហៅភ្លៀងពីរគ្រាប់ទៀតក៏ត្រូវបានបាញ់ឡើងទៅកាន់អាកាស ធ្វើឱ្យទឹកភ្លៀងបង្អោរចុះមកជាបន្តបន្ទាប់។ យោងតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្កាយនៅខេត្ត Sichuan សកម្មភាពបាញ់បង្ហោះរ៉ុក្កែតហៅភ្លៀង គឺជាការងារស្មុគស្មាញ និងទាមទារឱ្យមានស្ដង់ដាប្រកបដោយភាពស៊ីចង្វាក់គ្នា រវាងស្ថាប័នដែលពាក់ព័ន្ធ។ បច្ចេកទេស «ហៅភ្លៀង» មន្ត្រីជំនាញនៅមជ្ឈមណ្ឌលសេវាកម្មកាត់បន្ថយគ្រោះធម្មជាតិនៃស្រុក Fushun និយាយថា ដើម្បីសម្រេចបានកិច្ចការបង្កើនទឹកភ្លៀងសិប្បនិម្មិត គេត្រូវបំពេញលក្ខខណ្ឌជាច្រើន មានដូចជា ការវិភាគនិន្នាការអាកាសធាតុ ការប្រឹក្សាយោបល់រួម ការត្រៀម ការកែតម្រូវឧបករណ៍ដំណើរការ ការតាមដានដោយផ្ទាល់ និងការស្នើសូមប្រើប្រាស់ដែនអាកាសជាដើម។ សកម្មភាពបង្កើនទឹកភ្លៀងសិប្បនិម្មិតមិនមែនមានន័យថា ចង់ហៅភ្លៀងពេលណាក៏បាន។ … Read more

ម៉ិកស៊ិកបង្កើតភ្លៀងសិប្បនិម្មិតដើម្បីទប់ទល់នឹងអាកាសធាតុក្ដៅខ្លាំង

July 25, 2023 by សឿន សំណាង

រដ្ឋាភិបាលម៉ិកស៊ិកប្រកាសថា ការបង្កើតភ្លៀងសិប្បនិម្មិតទទួលបានជោគជ័យ 98% ស្របពេលដែលអាកាសធាតុក្ដៅខ្លាំង បង្កឱ្យមានគ្រោះរាំងស្ងួតទ្រង់ទ្រាយធំ។ រដ្ឋាភិបាលម៉ិកស៊ិក អនុវត្តដំណាក់កាលថ្មីបំផុតរបស់គម្រោងបង្កើតភ្លៀងសិប្បនិម្មិត ដោយសង្ឃឹមថា អាចកែលំអបរិមាណទឹកភ្លៀងនៅក្នុងរដូវក្ដៅដែលមានសីតុណ្ហភាពខ្ពស់បំផុតក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ និងគ្រោះរាំងស្ងួតដែលបានអូសបន្លាយអស់ជាច្រើនខែ។ នេះបើតាម Guardian ចុះផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី 23 កក្កដា 2023។ គម្រោងខាងលើដែលបានចាប់ផ្ដើមក្នុងខែកក្កដា រួមមាន ការពង្រាយយន្តហោះទៅកាន់បណ្ដាពពកដើម្បីបាចគ្រាប់អ៊ីយ៉ូដប្រាក់ (Silver Iodide) ជួយបន្ថែមទំហំតំណក់ទឹកក្នុងពពក និងបង្កើនបរិមាណទឹកភ្លៀង។ យោងតាមរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្មម៉ុកស៊ិក ការបង្កើតភ្លៀងសិប្បនិម្មិតនេះគឺដើម្បីទប់ទល់នឹងផលប៉ះពាល់ពីគ្រោះរាំងស្ងួតនៅតំបន់ជនបទ។ សកម្មភាពនេះត្រូវបានធ្វើឡើងយ៉ាងតិចមួយឆ្នាំម្ដង រាប់ចាប់ពីឆ្នាំ 2020។ រដ្ឋាភិបាលប្រទេសនេះក៏បានប្រកាសថា ទទួលបានជោគជ័យ 98% នៅក្នុងការបង្កើតភ្លៀងសិប្បនិម្មិត។

រកឃើញភពក្រៅប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យដែលភ្លឺបំផុតក្នុងចក្រវាល

July 11, 2023 by សឿន សំណាង

ភព LTT9779b គឺជា «កញ្ចប់» ធំបំផុតក្នុងចក្រវាលនៅក្នុងចំណោមភពដែលក្រុមតារាវិទូធ្លាប់បានរកឃើញពីមុនមក។ ភពក្ដៅខ្លាំងដែលមានឈ្មោះថា LTT9779b មានពពកដែលកកើតពី silicate និងលោហធាតុដូចទៅនឹងទីតានីញ៉ូម អាចចាំងផ្លាតពន្លឺបានយ៉ាងល្អ។ LTT9779b មានចម្ងាយពីផែនដីប្រហែល 262 ឆ្នាំពន្លឺ (មួយឆ្នាំពន្លឺស្មើនឹង 9.46 ទ្រីលានគីឡូម៉ែត្រ) និងមួយឆ្នាំនៅលើភពនេះមានរយៈពេលតែ 19 ម៉ោងប៉ុណ្ណោះ។ ភពខាងលើត្រូវបានរកឃើញកាលពីឆ្នាំ 2022 ដោយអង្គការណាសា ហើយវាត្រូវបានជ្រើសរើសដើម្បីសិក្សាស្រាវជ្រាវស៊ីជម្រៅដោយអង្គការអវកាសអឺរ៉ុប។ លទ្ធផលនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវរបស់អឺរ៉ុបបានបង្ហាញថា LTT9779b អាចចាំងប្លាតពន្លឺពីផ្កាយមេរបស់វារហូតដល់ 80% ខ្លាំងជាងភពសុក្ររបស់ប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យទៅទៀត។ បន្ទាប់ពីព្រះចន្ទ ភពសុក្រគឺជាវត្ថុអវកាសដែលភ្លើងជាងគេបង្អស់នៅពេលរាត្រី ដោយសារវាចាំងផ្លាតពន្លឺពីព្រះអាទិត្យប្រហែល 75%។ ចំណែកផែនដីវិញ អាចចាំងប្លាតពន្លឺពីព្រះអាទិត្យត្រឹមតែ 30% ប៉ុណ្ណោះ។ នៅផ្នែកម្ខាងរបស់ LTT9779b ដែលបែរទៅរកផ្កាយមេ គឺអាចមានកម្ដៅដល់ 2,000 អង្សាសេ។ កម្ដៅខ្ពស់ជាង 100 អង្សាសេគឺពិតជាក្ដៅខ្លាំង មិនអាចឱ្យកើតមានពពកទឹក។ LTT9779b ក្ដៅរហូតដល់ថ្នាក់ គួរតែមិនមានពពកប្រភេទណាទាំងអស់ សូម្បីតែពពកលោហធាតុ ឬត្បូង។ ក៏ប៉ុន្តែ ភពនេះអាចកកើតពពកលោហធាតុបាន … Read more

ប្រហោងខ្មៅមហាយក្សនៅកណ្ដាលកាឡាក់ស៊ីរបស់មនុស្ស «ហែកស៊ី» ផ្កាយទើបកើត

June 27, 2023 by សឿន សំណាង

Sagittarius A* ដែលអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រនឹកស្មានថាបាន «ដេកលង់លក់» នៅកណ្ដាលកាឡាក់ស៊ីដែលមានផ្ទុកផែនដី ពេលនេះបែរជាបញ្ចេញសញ្ញាដ៏គួរឱ្យភ័យខ្លាច។ យានអវកាស IXPE របស់ណាសាថតបាន «សញ្ញាពីឋាននរក» ដែលបញ្ជាក់ថា ប្រហោងខ្មៅរបស់កាឡាក់ស៊ីមីលគីវ៉េ (Milky Way) មិនបានដេកលង់លក់ទាំងស្រុងដូចអ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានគិតឡើយ។ Sagittarius A* គឺជាប្រហោងខ្មៅនៅកណ្ដាលកាឡាក់ស៊ីមីលគេវ៉េដែលបានឆ្លងផុតដំណាក់កាលលេបត្របាក់ដ៏កាចសាហាវ។ វាមានម៉ាសធំជាងព្រះអាទិត្យប្រហែលនឹង 4.1 លានដង និងស្ថិតក្នុងក្រុមប្រហោងខ្មៅដែលធំជាងគេក្នុងចក្រវាល។ ក៏ប៉ុន្តែ ថ្មីៗនេះមានភស្ដុតាងកាន់តែច្រើនបង្ហាញថា ប្រហោងខ្មៅនេះនៅតែ «ចាប់ស៊ី» វត្ថុអវកាសទាំងឡាយណាដែលគោចរមកក្បែរមាត់របស់វា។ យានអវកាស IXPE កត់ត្រាបានពន្លឺចែងចាំងឡើងខុសធម្មតារបស់ពពកបង្កបង្កើតផ្កាយ (Molecular cloud) ស្ថិតនៅក្បែរចំណុចកណ្ដាលរបស់ប្រហោងខ្មៅ Sagittarius A* និងបានដឹងថា វាកំពុងបញ្ចេញពន្លឺខ្លាំងជាងការគ្រោងទុក។ ការវិភាគបានបង្ហាញថា ពន្លឺនេះពុំមែនពពកបង្កបង្កើតផ្កាយជាអ្នកបញ្ចេញ ប៉ុន្តែវាគ្រាន់តែជាចំណាំងប្លាតពន្លឺពីហេតុការណ៍ផ្ទុះរបស់ Sagittarius A*។ ការគណនារបស់ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្របារាំងបានបង្ហាញថា ហេតុការណ៍ផ្ទុះនេះទើបតែកើតឡើងអំឡុងសតវត្សរ៍ទី XIX និងអូសបន្លាយពេលប្រហែលមួយឆ្នាំកន្លះ។ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រមិនទាន់ដឹងច្បាស់ថា វត្ថុអវកាសដែលត្រូវបានប្រហោងខ្មៅខាងលើហែកស៊ីគឺជាអ្វីនៅឡើយ ប៉ុន្តែបើតាមទ្រឹស្ត្រី វាអាចជាផ្កាយដែលទើបចាប់កំណើតពីពពកម៉ូលេគុលនៅក្បែរប្រហោងខ្មៅនោះ។

ស្ថានីយអវកាស ISS ហោះកាត់ពីមុខចំណុចខ្មៅលើព្រះអាទិត្យធំប៉ុនផែនដី

June 16, 2023 by សឿន សំណាង

Thierry Legault អ្នកថតរូបតារាសាស្ត្រជនជាតិបារាំង ប្រើប្រាស់តេឡេស្កុបដើម្បីថតរូបភាពរបស់ស្ថានីយអវកាសអន្តរជាតិ (ISS) ដែលកំពុងហោះកាត់ពីមុខព្រះអាទិត្យ កាលពីថ្ងៃទី 09 មិថុនា។ ដោយហោះក្នុងល្បឿនប្រហែល 28,000 គីឡូម៉ែត្រ/ម៉ោង ISS គោចរបានមួយជុំផែនដីក្នុងរយៈពេល 90 នាទី ឬយូរជាងនេះបន្តិច តែវាហោះកាត់ពីមុខព្រះអាទិត្យក្នុងរង្វង់ 0.75 វិនាទីប៉ុណ្ណោះ នៅពេលមើលពីផែនដី។ ដូច្នេះ ការថតរូបភាពដែលមានគុណភាពខ្ពស់ដូច Legault គឺជារឿងលំបាកខ្លាំង។ នេះបើតាម Business Insider ចុះផ្សយកាលពីថ្ងៃទី 14 មិថុនា ឆ្នាំ 2023។ «ការហោះកាត់មានរយៈពេលមិនដល់មួយវិនាទី» Legault បញ្ជាក់ដូច្នេះ។ គាត់សំណាងណាស់ដែលថតបានទិដ្ឋភាពនេះ ព្រោះតែ 45 នាទីក្រោយមក ពពកធំមួយហោះមកបាំងជិតព្រះអាទិត្យ។ នៅក្នុងវីដេអូ ISS ហោះកាត់ខាងមុខចំណុចខ្មៅចំនួនបីលើព្រះអាទិត្យ ក្នុងនោះមានមួយធំល្មមអាចដាក់ផែនដីបាន។ នៅក្នុងពេលនោះ អវកាសចររបស់ណាសា ក៏កំពុងឈានជើងចេញក្រៅស្ថានីយដើម្បីដំឡើងថ្មផ្ទុកថាមពលព្រះអាទិត្យ។ ក្នុងវីដេអូ ISS មើលទៅហាក់ស្ថិតនៅក្បែរព្រះអាទិត្យខ្លាំងណាស់ ប៉ុន្តែតាមពិត វាមានគម្លាតយ៉ាងឆ្ងាយ។ ISS វិលជុំវិញផែនដីក្នុងរយៈកម្ពស់ប្រហែល … Read more

ពពកចំហាយទឹកជះចេញពីព្រះចន្ទរបស់ភពសៅរ៍ មានប្រវែងជាង 9,000 គីឡូម៉ែត្រ

May 31, 2023 by សឿន សំណាង

ក្រុមតារាវិទូបានរកឃើញចំហាយទឹកដ៏សម្បើមជះចេញពី Enceladus ដែលជាព្រះចន្ទមួយរបស់ភពសៅរ៍ ដែលនេះកំពុងតែផ្ដល់ក្ដីសង្ឃឹមដល់គំនិតដែលយល់ថា មានភាវៈរស់នៅខាងក្រៅផែនដី។ ទំព័រ Guardian កាលពីថ្ងៃទី 30 ឧសភា បានចុះផ្សាយថា ចំហាយឧស្ម័នប្រវែងប្រហែល 9,600 គីឡូម៉ែត្រ ដែលប្រហាក់ប្រហែលនឹងចម្ងាយពីជប៉ុនទៅអៀឡង់ កំពុងជះទឹកទៅក្នុងទីអវកាសក្នុងល្បឿនប្រមាណ 300 លីត្រ/វិនាទី។ តាំងពីយូរមកហើយ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រជឿថា ព្រះចន្ទ Enceladus ដែលមានទំហំប្រហែល 500 គីឡូម៉ែទ្រ មានលាក់មហាសមុទ្រទឹកប្រៃខាងក្រោមសម្បកដ៏ត្រជាក់ ហើយទំនងជាជះចំហាយទឹកទៅក្នុងបរិយាកាស។ ក៏ប៉ុន្តែ នេះគឺជាលើកដំបូងដែលអ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានមើលឃើញករណីបាញ់ជះចំហាយទឹកដ៏ធំសម្បើមបែបនេះ។ «យើងពិតជាភ្ញាក់ផ្អើលនឹងទំហំ និងប្រវែងរបស់ចំហាយនេះ» អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ Geronimo Villanueva មកពីអង្គការណាសា និងជាសមាជិកក្រុមស្រាវជ្រាវខាងលើ ថ្លែងដូច្នេះ។ លទ្ធផលនៃការស្រាវជ្រាវនេះត្រូវបានចុះផ្សាយលើទស្សនាវដ្ដី Nature Astronomy។ ក្រុមខាងលើបានសង្កេតមើល Enceladus ដែលជាព្រះចន្ទធំជាងគេលំដាប់ទី 6 របស់ភពសៅរ៍ ដោយតេឡេស្កុបអវកាស James Webb កាលពីខែវិច្ឆិកា 2022។ ឧបករណ៍គណនារបស់តេឡេស្កុបនេះបង្ហាញថា ចំហាយនេះធ្វើឱ្យ Enceladus បាត់បង់ទឹក 300 … Read more

បច្ចេកវិទ្យា «បាញ់បញ្ជូនអគ្គិសនីពីអវកាសមកកាន់ផែនដី» កំពុងមានការប្រកួតប្រជែងខ្លាំង

May 29, 2023 by សឿន សំណាង

ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រនៅសាកលវិទ្យាល័យ Kyoto នឹងធ្វើតេស្តក្នុងការប្រើប្រាស់ផ្កាយរណបបាញ់បញ្ជូនអគ្គិសនីបានពីព្រះអាទិត្យ មកកាន់ផែនដី ក្នុងទម្រង់រលកម៉ៃក្រូវេវ នៅឆ្នាំ 2025។ ការប្រណាំងប្រជែងគ្នាអភិវឌ្ឍបច្ចេកវិទ្យាបាញ់បញ្ជូនអគ្គិសនីព្រះអាទិត្យដែលប្រមូលបានពីទីអវកាស មកកាន់ផែនដី កំពុងឡើងកម្ដៅខ្លាំង។ នៅប្រទេសជប៉ុន ក្រុមហ៊ុនរបស់ Hiroshi Matsumoto អតីតនាយកសាកលវិទ្យាល័យ Kyoto កំពុងនាំមុខគេនៅក្នុងការស្រាវជ្រាវអំពីបច្ចេកវិទ្យានេះ។ បន្ទាប់មកគឺសាស្ត្រាចារ្យ Naoki Shinohara នៅសាកលវិទ្យាល័យ Kyoto ក៏បន្តការស្រាវជ្រាវ។ នេះបើតាម Nikkei ចុះផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី 27 ឧសភា។ ឆ្នាំ 2009 ក្រុមរបស់ Shinohara បានប្រើប្រាស់បាឡុងហោះដើម្បីបាញ់បញ្ជូនអគ្គិសនីពីកម្ពស់ 30 ម៉ែត្រ មកកាន់ទូរស័ព្ទចល័តនៅលើដី។ នៅក្នុងឆ្នាំដដែល Shinohara ក៏ត្រូវបានជ្រើសតាំងជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាបច្ចេកវិទ្យារបស់គម្រោងពីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម និងឧស្សាហកម្មរបស់ប្រទេសជប៉ុន ដើម្បីអភិវឌ្ឍមធ្យោបាយផ្គត់ផ្គង់អគ្គិសនីដោយមិនប្រើខ្សែ។ ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រក្នុងគម្រោងនេះបានទទួលជោគជ័យក្នុងការធ្វើតេស្តបាញ់បញ្ជូនអគ្គិសនីក្នុងទម្រង់ម៉ៃក្រូវេវរលកទទឹង (transverse waves) កាលពីឆ្នាំ 2015 និងក្នុងទម្រម៉ៃក្រូវេវរលកបណ្ដោយ (longitudinal waves) កាលពីឆ្នាំ 2018 ក្នុងរយៈចម្ងាយពីប្រហែល 40 ម៉ែត្រ។ … Read more