សឿន សំណាង - La Reine Media

ផ្ទាំងគំនូរបុរាណមានរូបភាពឧបករណ៍ទំនើប សង្ស័យថាជាករណី «ដំណើរឆ្លងពេលវេលា»

ផ្ទាំងគំនូរបុរាណតាំងពីឆ្នាំ 1882 ថ្មីៗនេះបានបង្កឱ្យមានការភ្ញាក់ផ្អើលខ្លាំង និងធ្វើឱ្យមានការលើកឡើងអំពីរឿង «ធ្វើដំណើរឆ្លងពេលវេលា» បន្ទាប់ពីទិដ្ឋភាពលំអិតរបស់វាត្រូវបានគេរកឃើញ។

ទំព័រ Daily Star កន្លងទៅថ្មីៗនេះបានលើកឡើងអំពីទ្រឹស្ដីមួយដ៏ពិបាកឱ្យគេជឿ ទាក់ទងនឹងផ្ទាំងគំនូរមួយដែលបានគូរកាលពីឆ្នាំ 1882 ដោយវិចិត្រករ R. Josey និង James Archer។ ផ្ទាំងគំនូរនេះមានឈ្មោះថា «The Betrothal» ។

គំនូរនេះត្រូវបានគេដឹងថា ជាទិដ្ឋភាពនៃសកម្មភាពសន្យានឹងគ្នាអំពីគម្រោងរៀបការរបស់អ្នកនិពន្ធស្កុតឡែន Robert Burns និងនារីម្នាក់ឈ្មោះ Mary Campbell នៅក្បែរទន្លេ Ayr នៅភាគខាងជើងប្រទេសស្កុតឡែនកាលពីឆ្នាំ 1786។

ក៏ប៉ុន្តែ នៅពេលត្រូវបានពង្រីកឱ្យធំជាងមុន 10 ដង ផ្ទាំងគំនូរនេះបានធ្វើឱ្យមនុស្សម្នាមានការភ្ញាក់ផ្អើលខ្លាំងនៅចំពោះមុខអំណោយអនុស្សាវរីយ៍រាងចតុកោណដែលមានកែងមូល។ បើទោះជាពិបាកឱ្យគេជឿ ប៉ុន្តែអ្នកខ្លះយល់ថា វត្ថុនេះមានរូបរាងដូចទៅនឹងទូរស័ព្ទឆ្លាតវៃ។

ក្រោយពីទ្រីស្ដីស្ដីពី «ដំណើរឆ្លងពេលវេលា» ត្រូវបានលើកឡើងក្នុងករណីនេះ ចំណាប់អារម្មណ៍ក៏ត្រូវបានផ្ដោតទៅលើ The Betrothal ។ ក៏ប៉ុន្តែ ដើម្បីប្រឆាំងនឹងទ្រីស្ដី «ដំណើរឆ្លងកាត់ពេលវេលា» មនុស្សជាច្រើនក៏បានបកស្រាយថា នេះគ្រាន់តែជាគម្ពីរសាសនាប៉ុណ្ណោះ។

យោងតាមទំនៀមទម្លាប់បុរាណរបស់ជនជាតិស្កុតឡែន នៅពេលស្បថស្បែ គូស្នេហ៍នឹងបង្ហាញភក្ដីភាព និងការជឿជាក់របស់ខ្លួនដោយការជូនគម្ពីរសាសនាដល់គ្នានៅក្បែរទន្លេដែលមានទឹកកំពុងហូរ។ ដូច្នេះ រូបភាពដែលមានរាងចតុកោណនៅក្នុងផ្ទាំងគំនូរបុរាណនេះ ទំនងគ្រាន់តែជាសៀវភៅដែលសរសេរអំពីពាក្យសន្យាក្នុងសាសនាប៉ុណ្ណោះ មិនមែនជា «ឧបករណ៍អនាគត» អ្វីនោះឡើយ៕

August 29, 2023

ភូមិឋានដាច់ស្រយាលដល់ថ្នាក់អ្នកភូមិត្រូវបើកយន្តហោះទៅផ្សារ

ប្រជាពលរដ្ឋនៅ Port Alsworth ត្រូវបើកបរយន្តហោះទៅកាន់ទីក្រុងនៅជិតបំផុតដែលមានចម្ងាយជាង 300 គីឡូម៉ែត្រដើម្បីដើរផ្សារទិញទំនិញចាំបាច់។

Salina Alsworth អាយុ 25 ឆ្នាំ រស់នៅឯ Port Alsworth ដែលជាភូមិដាច់ស្រយាលបំផុតមួយរបស់ពិភពលោក។ ភូមិនេះស្ថិតក្នុងរដ្ឋ Alaska របស់សហរដ្ឋអាម៉េរិក។ ជីដូន ជីតាទួតរបស់ Salina គឺជាមនុស្សដំបូងៗរបស់ Port Alworth នៅក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ 1940។ បច្ចុប្បន្ន ភូមិនេះមានប្រជាជនប្រហែល 186 នាក់ ឆ្លងកាត់ 5 ជំនាន់មនុស្ស។ ចំនួនប្រជាជនអាចកើនដល់ 400 នាក់នៅក្នុងរដូវកាលទេសចរណ៍។

ភូមិនេះពុំមានផ្លូវធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់ ហើយក៏ពុំមានផ្សារ មន្ទីរពេទ្យដូចភូមិដទៃឡើយ។ ទីក្រុងដែលនៅជិតបំផុតគឺ Anchorage ប៉ុន្តែមានចម្ងាយពីភូមិរបស់ Salina រហូតដល់ជាង 300 គីឡូម៉ែត្រ ហើយមធ្យោបាយតែមួយគត់ដែលគេអាចប្រើប្រាស់បានគឺយន្តហោះ និងត្រូវធ្វើដំណើរជាងមួយម៉ោង។ ដូច្នេះ សូម្បីតែទៅផ្សារទិញអីវ៉ាត់ក៏ត្រូវជិះយន្តហោះ។

នៅពេលទិញទំនិញតាមអ៊ីនធើណិត ប្រជាជននៅក្នុងភូមិ Port Alsworth ត្រូវចំណាយលើសេវាដឹកជញ្ជូនពី 2 ទៅ 5 ដុល្លារ/គីឡូក្រាម និងមិនមានការកំណត់ពេលវេលាជាក់លាក់សម្រាប់ការប្រគល់ទំនិញ ព្រោះត្រូវអាស្រ័យលើអាកាសធាតុ។

គ្រួសាររបស់នាង Salina មានតំបន់លំហែកាយមួយនៅ Port Alsworth ដែលមានឈ្មោះថា Lake Clark ជាទីដែលមានភ្ញៀវទេសចរណ៍ជាច្រើនមកកម្សាន្តជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ Salina ឱ្យដឹងថា គ្រួសារនាងមានយន្តហោះខ្នាតតូចមួយចំនួនដែលសមស្របនឹងភូមិសាស្ត្រផ្សេងៗគ្នា ក្នុងនោះមានទាំងតំបន់ព្រឹល ទឹកកកផងដែរ។

នៅរដូវរងា ពេលធ្វើដំណើរតាមយន្តហោះ អ្នកភូមិត្រូវស្លៀកពាក់ដូចអ្នកទៅលេងតំបន់ប៉ូលខាងជើង ព្រោះតែអាកាសធាតុត្រជាក់រហូតដល់ជាង -30 អង្សាសេ៕

August 29, 2023

រថយន្តកាត់ឧទ្ធម្ភាគចក្រ ល្បឿន 240 គីឡូម៉ែត្រ/ម៉ោង

(សហរដ្ឋអាម៉េរិក) – ក្រុមហ៊ុនបច្ចេកវិទ្យា Aska នៅកាលីហ្វរញ៉ាខាងជើង អភិវឌ្ឍរថយន្តកាត់ឧទ្ធម្ភាគចក្រអាចរត់លើផ្លូវគោក ហើយបន្ទាប់មកហោះឡើងដោយគ្រាន់តែចុចគន្លឹះ។

Aska A5 គឺជារថយន្តកាត់ឧទ្ធម្ភាគចក្រគំរូដែលអាចធ្វើឱ្យក្ដីស្រមៃអំពីឡានហោះក្លាយជាការពិត។ ក្រុមហ៊ុន Aska បានចាប់ផ្ដើមអភិវឌ្ឍឡានហោះនេះតាំងពីឆ្នាំ 2018។ ថ្មីៗនេះ ពួកគេសម្រេចបានគំរូដំបូង និងបានសាកល្បងដំណើរការរយៈពេល 10 នាទី។ នេះបើតាម Business Insider ចុះផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី 28 សីហា។

Aska A5 ទទួលបានលិខិតអនុញ្ញាតសម្រាប់ការហោះហើរសាកល្បងពីស្ថាប័នគ្រប់គ្រងអាកាសចរណ៍អាម៉េរិក (FAA)។ Aska គឺជាក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍឡានហោះទីពីរដែលត្រូវបាន FAA ផ្ដល់លិខិតអនុញ្ញាតក្នុងឆ្នាំនេះ បន្ទាប់ពីក្រុមហ៊ុន Alef Aeronautics។

សម្រាប់ A5 ក្រុមហ៊ុន Aska ចង់ធ្វើបដិវត្តលើវិស័យគមនាគមន៍ និងជួយឱ្យអ្នកដំណើរដែលរស់នៅឆ្ងាយពីការិយាល័យ ទទួលបានភាពងាយស្រួលក្នុងការធ្វើដំណើរ។ ឡានហោះនេះអាចហោះក្នុងល្បឿន 240 គីឡូម៉ែត្រក្នុងមួយម៉ោង និងផ្លាស់ទីបាន 400 គីឡូម៉ែត្រ។ Aska A5 ដំណើរការដោយម៉ូទ័រអគ្គិសនី រួមនឹងម៉ាស៊ីនឧស្ម័ន។

A5 អាចហោះឡើង និងចុះចតត្រង់ដូចទៅនឹងដ្រូន ឬឧទ្ធម្ភាគចក្រ។ ក្រុមហ៊ុនដទៃអភិវឌ្ឍមធ្យោបាយហោះឡើង និងចុះចតត្រង់ ដំណើរការដោយអគ្គិសនី (eVTOL) ប៉ុន្តែ ពួកវាសុទ្ធតែមិនអាចរត់លើផ្លូវគោក។ ចំណែក A5 អាចបត់ស្លាបរបស់វា បង្កើតបានជារាងរថយន្ត អាចធ្វើដំណើរលើផ្លូវគោក។

ក្រុមហ៊ុន Aska កំពុងបន្តការអភិវឌ្ឍឡានហោះនេះ។ គំរូចុងក្រោយនឹងល្អជាងបច្ចុប្បន្ន ហើយអាចដឹកមនុស្សបាន 6 នាក់។ Aska គ្រោងនឹងប្រគល់ A5 ដល់ដៃអតិថិជនចាប់ពីឆ្នាំ 2026។ ពួកគេក៏មានគម្រោងផ្ដល់សេវាដឹកជញ្ជូនដែលមានតម្លៃសមស្របផងដែរ៕

August 29, 2023

ជប៉ុនពន្យារពេលបញ្ជូនយានអវកាសទៅចុះចតលើឋានព្រះចន្ទ

ព្រឹកថ្ងៃទី 28 សីហានេះ Mitsubishi Heavy Industries Ltd (MHI) ដែលជាក្រុមហ៊ុនបុត្រសម្ព័ន្ធរបស់ Mitsubishi បានប្រកាសពន្យារពេលការបាញ់បង្ហោះរ៉ុក្កែត H2A ដែលនាំយានអវកាសរបស់ប្រទេសជប៉ុនទៅចុះចតលើឋានព្រះចន្ទ ដោយសារតែមានខ្យល់ខ្លាំងនៅទីតាំងបាញ់បង្ហោះ។

តាមផែនការដំបូង នៅម៉ោង 9 និង 26 នាទីព្រឹកថ្ងៃនេះ (ម៉ោងក្នុងស្រុក) រ៉ុក្កែត H2A ដែលផលិតដោយជប៉ុន នឹងហោះឡើងពីមជ្ឈមណ្ឌលអវកាស Tanegashima ដែលស្ថិតនៅលើកោះ Tanegashima ក្នុងខេត្ត Kagoshima ភាគនិរតីប្រទេសជប៉ុន។

រ៉ុក្កែតនេះនាំយកយានចុះចតលើឋានព្រះចន្ទ SLIM ដែលអភិវឌ្ឍដោយទីភ្នាក់ងារអវកាសជប៉ុន (JAXA)។ យាន SLIM នឹងធ្វើតេស្តបច្ចេកវិទ្យាចុះចតនៅលើឋានព្រះចន្ទ។ តាមគម្រោង SLIM នឹងហោះដល់គន្លងគោចរជុំវិញព្រះចន្ទ បន្ទាប់ពីចាកចេញពីប្រព័ន្ធទម្របានប្រហែលពី 3 ទៅ 4 ខែ ហើយអាចចុះចតលើឋានព្រះចន្ទនៅ 4 ឬ 6 ខែទៀត។ ផ្កាយរណប XRISM ដែលសហការផលិតដោយទីភ្នាក់ងារអវកាសជប៉ុនចាសា (JAXA), ណាសារបស់អាម៉េរិក និងអ៊ីសារបស់អឺរ៉ុប និងមានជំនាញខាងថតរូបកាំរស្មី X ក៏នឹងហោះហើរតាមរ៉ុក្កែតខាងលើ ដើម្បីស្រាវជ្រាវលើការវិវត្តរបស់ចក្រវាល។

ស្ថានីយចុះចត SLIM ដែលមានរ៉ូបូតស្វ័យប្រវត្តមួយគ្រឿងមានទំហំប៉ុនបាតដៃ និងអាចផ្លាស់ប្ដូររូបរាង នឹងមានតួនាទីស្វែងយល់អំពីដំណើរការកកើតរបស់ព្រះចន្ទ។

កាលពីខែវិច្ឆិកា 2022 ជប៉ុនបានប្រឹងប្រែងបញ្ជូនយាន Omotenashi ដែលហោះជាមួយនឹងយាន Artemis 1 របស់ណាសា ដើម្បីចុះចតលើឋានព្រះចន្ទ ប៉ុន្តែបានដាច់ទំនាក់ទំនង និងបរាជ័យ។ កាលពីខែមេសា 2023 ក្រុមហ៊ុនជប៉ុន Ispace ក៏បានបរាជ័យក្នុងមហិច្ឆតាក្លាយជាក្រុមហ៊ុនឯកជនដំបូងគេដែលនាំយានទៅចុះចតលើឋានព្រះចន្ទផងដែរ។

មូលហេតុនៃការបរាជ័យក្នុងបេសកកម្មអវកាសរបស់ជប៉ុននាពេលកន្លងត្រូវបានគេជឿថា កើតឡើងដោយសារបញ្ហារ៉ុក្កែត ក្នុងនោះមានជាអាទិ៍ រ៉ុក្កែត Epsilon បរាជ័យកាលពីខែតុលា 2022 និង រ៉ុក្កែត H3 បរាជ័យកាលពីខែមីនា 2023។ ការសាកល្បងរ៉ុក្កែត Epsilon S កាលពីខែកន្លង ក៏បានបញ្ចប់ដោយហេតុការណ៍ផ្ទុះ បន្ទាប់ពីការបញ្ឆេះម៉ាស៊ីនបាន 50 វិនាទី៕

August 28, 2023

ឥណ្ឌានឹងបង្ហោះយានអវកាសទៅស្រាវជ្រាវព្រះអាទិត្យឆាប់ៗនេះ

បន្ទាប់ពីបានចុះចតលើឋានព្រះចន្ទដោយជោគជ័យ ឥណ្ឌាក៏បានកំណត់កាលបរិច្ឆេទសម្រាប់ការអនុវត្តបេសកកម្មអវកាសបន្ទាប់ នោះគឺជាការស្រាវជ្រាវព្រះអាទិត្យ។

យោងតាមអង្គការស្រាវជ្រាវអវកាសឥណ្ឌា (ISRO) យានអវកាស Aditya-L1 ដែលជាស្ថានីយសង្កេតតារាជំនាញខាងស្រាវជ្រាវព្រះអាទិត្យដំបូងរបស់ឥណ្ឌា បានត្រៀមខ្លួនរួចរាល់ដើម្បីហោះឡើងពីព្រលានយានអវកាសក្នុងតំបន់ Sriharikota របស់ប្រទេសនេះ។ «យើងគ្រោងបាញ់បង្ហោះនៅសប្ដាហ៍ដំបូងរបស់ខែកញ្ញា» Reuters កាលពីថ្ងៃទី 28 សីហាបានដកស្រង់សម្ដីរបស់ប្រធាន ISRO ឱ្យដឹងដូច្នេះ។

យាន Aditya-L1 មានភារកិច្ចស្រាវជ្រាវខ្យល់ព្រះអាទិត្យ ជាបាតុភូតដែលអាចជះឥទ្ធិពលដល់ផែនដី និងតែងតែធ្វើឱ្យមានពន្លឺអូរ៉ូរ៉ានៅលើផែនដី។ ទិន្នន័យពីយានរបស់ឥណ្ឌានេះនឹងជួយឱ្យអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រយល់ច្បាស់បន្ថែមទៀតអំពីឥទ្ធិពលរបស់ព្រះអាទិត្យមកលើអាកាសធាតុរបស់ផែនដី។

រ៉ុក្កែត PSLV របស់ឥណ្ឌា នឹងនាំយាន Aditya-L1 ឡើងទៅកាន់ទីអវកាស។ យាននេះនឹងហោះហើរ 1.5 លានគីឡូម៉ែត្រក្នុងរយៈពេលប្រហែលបួនខែ មុននឹងទៅដល់គន្លងគោចរជុំវិញចំណុច Lagrange 1 (L1) ជាទីដែលវត្ថុហោះហើរនានាមានទំនោរនៅស្ងៀម ដោយសារតែតុល្យភាពទំនាញ។

កាលពីឆ្នាំ 2019 ឥណ្ឌាបានអនុម័តថវិកាប្រហាក់ប្រហែលនឹង 46 លានដុល្លារអាម៉េរិកសម្រាប់ Aditya-L1។ ប៉ុន្តែ បច្ចុប្បន្ន ISRO មិនទាន់ឱ្យដឹងសេចក្ដីលំអិតអំពីបច្ចុប្បន្នភាពនៃថវិកាសម្រាប់គម្រោងនេះនៅឡើយ៕

August 28, 2023

SpaceX នាំអ្នកអវកាសអន្តរជាតិឡើងទៅកាន់ស្ថានីយ ISS

រ៉ុក្កែត Falcon 9 នាំយាន Crew Dragon ដែលដឹកអវកាសចរ 4 នាក់ក្នុងបេសកកម្ម Crew-7 ពីមជ្ឈមណ្ឌលអវកាស Kennedy នៅវេលាម៉ោង 14 និង 27 នាទី ថ្ងៃទី 26 សីហា (ម៉ោងនៅកម្ពុជា)។

កំណាត់ដំបូងរបស់ Falcon 9 បានផ្ដាច់ខ្លួនពីកំណាត់ខាងលើបន្ទាប់ពីហោះឡើងបានប្រហែល 2 នាទី និង 40 វិនាទី មុនពេលបញ្ឆេះម៉ាស៊ីនហោះត្រលប់មកកាន់ផែនដី។ ប្រហែល 7.5 នាទីក្រោយការបាញ់បង្ហោះ កំណាត់ទីមួយក៏បានចុះចតនៅមូលដ្ឋាននៃកងកម្លាំងអវកាស Cape Canaveral ដែលនៅក្បែរមជ្ឈមណ្ឌលអវកាស Kennedy។

នេះគឺជាការបាញ់បង្ហោះ និងចុះចតដំបូងរបស់រ៉ុក្កែត Falcon 9 គ្រាដែលយាន Crew Dragon មានបទពិសោធន៍ច្រើនជាងក្នុងការនាំអវកាសចរឡើងទៅកាន់ស្ថានីយអវកាសអន្តរជាតិ (ISS) ក្នុងបេសកកម្ម Crew-3 និង Crew-5 របស់ SpaceX។

នេះក៏ជាជើងហោះហើរនាំយកក្រុមអវកាសចរមានលក្ខណៈអន្តរជាតិបំផុតដែល SpaceX ធ្លាប់ធ្វើឡើង។ អ្នកអវកាស 4 រូបតំណាងឱ្យទីភ្នាក់ងារអវកាសផ្សេងៗគ្នាចំនួន 4 ស្ថាប័ន។ ប្រធានបេសកកម្ម Crew-7 គឺជាអ្នកអវកាសរបស់ណាសា អ្នកស្រី Jasmin Moghbeli។ នេះគឺជាជើងហោះហើរទៅកាន់អវកាសលើកដំបូងរបស់ Moghbeli។ អ្នកស្រីគឺជាពលរដ្ឋអាម៉េរិកដើមកំណើតអ៊ីរ៉ង់ទីពីរដែលបានហោះទៅទីអវកាស បន្ទាប់ពី Anousheh Ansari។

សមាជិក 3 រូបផ្សេងទៀតរបស់ក្រុមហោះហើរ Crew-7 រួមមាន Andreas Mogensen ដែលជាអ្នកអវកាសជនជាតិដាណឺម៉ាក មកពីទីភ្នាក់ងារអវកាសអឺរ៉ុប (ESA), Satoshi Furukawa របស់ទីភ្នាក់ងារអវកាសជប៉ុន (JAXA) និង Konstantin Borisov មកពី Roscosmos របស់រុស្ស៊ី។

Crew-7 គឺជាបេសកកម្មមានអវកាសចរលើកទី ៨ ដែល SpaceX អនុវត្តឱ្យណាសា និងជាបេសកកម្មមានអ្នកអវកាសលើកទី 11 របស់ក្រុមហ៊ុន SpaceX។

អ្នកអវកាស 4 រូបរបស់ Crew-7 ឡើងដល់ ISS វេលាម៉ោង 19 និង 50 នាទី ក្នុងថ្ងៃបាញ់បង្ហោះ ហើយក្រោយមកនឹងចាប់ផ្ដើមធ្វើការលើស្ថានីយអវកាសអន្តរជាតិរយៈពេល 6 ខែ។ ប្រហែល 5 ថ្ងៃបន្ទាប់ពី Crew-7 ឡើងដល់ ISS ក្រុម Crew-6 នឹងចាកចេញពីស្ថានីយនេះដើម្បីត្រលប់មកកាន់ផែនដី៕

August 28, 2023

អ្នកវិទ្យាសាស្ត្ររកឃើញហ្សែនដែលអាចជួយឱ្យមនុស្សមានអាយុវែងជាងបច្ចុប្បន្ន

(សហរដ្ឋអាម៉េរិក) – ក្រុមអ្នកជំនាញនៅសាកលវិទ្យាល័យ Rochester បានដាក់បញ្ចូលហ្សែនពិសេសមួយរបស់កណ្ដុរគ្មានរោម ទៅក្នុងកណ្ដុរប្រភេទធម្មតា និងបានរកឃើញថា ហ្សែននេះបានជួយឱ្យពួកវាមានសុខភាពល្អ និងរស់បានយូរជាង 4.4%។

ក្នុងការសិក្សាស្រាវជ្រាវថ្មីដ៏អស្ចារ្យមួយ ក្រុមអ្នកជំនាញរបស់សាកលវិទ្យាល័យ Rochester នៅនីវយ៉ក បានបង្ហាញវិធីសាស្ត្រដាក់បញ្ចូលហ្សែនរស់បានយូររបស់សត្វកណ្ដុរគ្មានរោម (Naked mole-rat) ដែលមានឈ្មោះក្នុងវិទ្យាសាស្ត្រថា Heterocephalus glaber ទៅក្នុងកណ្ដុរប្រភេទធម្មតាដើម្បីអូសបន្លាយអាយុកាល និងកែលំអសុខភាព។ លទ្ធផលនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវត្រូវបានប្រកាសលើទស្សនាវដ្ដី Nature កាលពីថ្ងៃទី 23 សីហា 2023។

កណ្ដុរខាងលើមានឈ្មោះល្បីខ្លាំងដោយសារតែសមត្ថភាពទប់ទល់នឹងជំងឺទាំងឡាយដែលទាក់ទងនឹងវ័យចំណាស់ និងមានអាយុវែងខុសធម្មតា ពោលគឺវែងជាងជិត 10 ដង បើធៀបនឹងប្រភេទសត្វកកេរដែលមានទំហំប្រហាក់ប្រហែល។ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រខាងលើ កាលពីឆ្នាំ 2020 បានរកឃើញហ្សែនមួយដែលរួមចំណែកក្នុងការជួយឱ្យវារស់បានយូរ។ ហ្សែននេះទទួលបន្ទុកផលិតអាស៊ីត HMW-HA ដែលជាម៉ូលេគុលជួយបង្កើនកម្លាំងរបស់កោសិកាក្នុងការទប់ទល់នឹងភាពតានតឹង និងរលាក ឆ្លងរោគ។

កណ្ដុរគ្មានរោម (Naked mole-rat) ដែលមានឈ្មោះក្នុងវិទ្យាសាស្ត្រថា Heterocephalus glaber

កណ្ដុរគ្មានរោមនេះមាន HMW-HA ច្រើនជាងប្រហែល 10 ដង បើធៀបនឹងមនុស្ស ឬប្រភេទកណ្ដុរដទៃ។ មូលហេតុគឺថា ហ្សែន (ហ្សែន hyaluronan synthase 2) ដែលបង្កើតម៉ូលេគុលនេះ នៅលើកណ្ដុរខាងលើ បានបង្ហាញភាពខ្លាំងក្លាជាងបណ្ដាសត្វដទៃ។

ក្នុងការស្រាវជ្រាវថ្មីនេះ ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្ររកឃើញថា បណ្ដាកណ្ដុរដែលមានហ្សែនរបស់កណ្ដុរគ្មានរោម Heterocephalus glaber មានសមត្ថភាពខ្ពស់ក្នុងការទប់ទល់នឹងជំងឺមហារីកស្បែក សុខភាពទូទៅត្រូវបានកែលំអ និងរស់បានយូរជាង 4.4% បើធៀបនឹងបណ្ដាប្រភេទកណ្ដុរធម្មតាដែលកើតដំណាលគ្នា។

ការរកឃើញថ្មីនេះត្រូវបានរំពឹងថា នឹងបើកផ្លូវសម្រាប់ការស្វែងរកវិធីដែលអាចជួយឱ្យមនុស្សមានសុខភាពល្អ ពន្យារភាពក្មេង និងរស់បានយូរជាងបច្ចុប្បន្ន នាពេលអនាគត៕

August 26, 2023

ជប៉ុនបាញ់បញ្ជូនយានទៅចុះចតលើឋានព្រះចន្ទឆាប់ៗនេះ

ទីភ្នាក់ងារស្រាវជ្រាវអវកាសជប៉ុនបានឱ្យដឹងថា ការបាញ់បញ្ជូនយានអវកាសទៅចុះចតលើឋានព្រះចន្ទ នឹងធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី 28 សីហា 2023 យឺតជាងមួយថ្ងៃបើធៀបនឹងកាលបរិច្ឆេទដំបូង ដោយសារតែអាកាសធាតុមិនអំណោយផល។

តាមផែនការ រ៉ុក្កែត H2-A នឹងនាំយកស្ថានីយចុះចតឆ្លាតវៃស្រាវជ្រាវព្រះចន្ទ (SLIM) និងផ្កាយរណប X-Ray Imaging and Spectroscopy Mission (SRISM) ឡើងទៅកាន់ទីអវកាស ដោយត្រូវបាញ់បង្ហោះពី Tanegashima នៅភាគខាងត្បូងប្រទេសជប៉ុន ក្នុងថ្ងៃទី 28 សីហា។ ស្ថានីយ SLIM គ្រោងនឹងចុះចតលើឋានព្រះចន្ទនៅ 4 ឬ 6 ខែទៀត។ ចំណែកផ្កាយរណប XRISM ដែលជំនាញខាងថតរូបកាំរស្មី X និងសហការផលិតដោយទីភ្នាក់ងារអវកាសជប៉ុនចាសា (JAXA), ណាសារបស់អាម៉េរិក និងអ៊ីសារបស់អឺរ៉ុប នឹងដើរតួជាអ្នកស្រាវជ្រាវលើការវិវត្តរបស់ចក្រវាល។

កម្មវិធីអវកាសរបស់ជប៉ុនគឺជាមួយក្នុងចំណោមកម្មវិធីអវកាសធំជាងគេលើពិភពលោក ប៉ុន្តែការប្រឹងប្រែងដំបូងក្នុងការបញ្ជូនយានទៅចុះចតលើឋានព្រះចន្ទកាលពីខែវិច្ឆិកា 2022 បានបរាជ័យ។ ក្ដីសង្ឃឹមរបស់ចាសា នាបច្ចុប្បន្ន គឺការផ្ដោតទៅលើ SLIM។ ស្ថានីយចុះចតថ្មីនេះ តូច ស្រាលជាងមុន និងមានកម្ពស់ 2.4 ម៉ែត្រ បណ្ដោយ 1.7 ម៉ែត្រ ទទឹង 2.7 ម៉ែត្រ និងទម្ងន់ប្រហែល 700 គីឡូក្រាម។

ស្ថានីយចុះចត SLIM ដែលមានរ៉ូបូតស្វ័យប្រវត្តមួយគ្រឿងមានទំហំប៉ុនបាតដៃ និងអាចផ្លាស់ប្ដូររូបរាង នឹងមានតួនាទីស្វែងយល់អំពីដំណើរការកកើតរបស់ព្រះចន្ទ។

កាលពីខែវិច្ឆិកា 2022 ជប៉ុនបានប្រឹងប្រែងបញ្ជូនយាន Omotenashi ដែលហោះជាមួយនឹងយាន Artemis 1 របស់ណាសា ដើម្បីចុះចតលើឋានព្រះចន្ទ ប៉ុន្តែបានដាច់ទំនាក់ទំនង និងបរាជ័យ។ កាលពីខែមេសា 2023 ក្រុមហ៊ុនជប៉ុន Ispace ក៏បានបរាជ័យក្នុងមហិច្ឆតាក្លាយជាក្រុមហ៊ុនឯកជនដំបូងគេដែលនាំយានទៅចុះចតលើឋានព្រះចន្ទផងដែរ។

មូលហេតុនៃការបរាជ័យក្នុងបេសកកម្មអវកាសរបស់ជប៉ុននាពេលកន្លងត្រូវបានគេជឿថា កើតឡើងដោយសារបញ្ហារ៉ុក្កែត ក្នុងនោះមានជាអាទិ៍ រ៉ុក្កែត Epsilon បរាជ័យកាលពីខែតុលា 2022 និង រ៉ុក្កែត H3 បរាជ័យកាលពីខែមីនា 2023។ ការសាកល្បងរ៉ុក្កែត Epsilon S កាលពីខែកន្លង ក៏បានបញ្ចប់ដោយហេតុការណ៍ផ្ទុះ បន្ទាប់ពីការបញ្ឆេះម៉ាស៊ីនបាន 50 វិនាទី៕

August 26, 2023

ផ្កាយដុះកន្ទុយដែលមិនធ្លាប់បានដឹងពីមុន នឹងបង្ហាញខ្លួនឱ្យមនុស្សគយគន់ឆាប់ៗនេះ

នៅក្នុងប៉ុន្មានថ្ងៃចុងក្រោយរបស់ខែសីហា និងដើមខែកញ្ញា 2023 ដុំបាល់ភ្លើងពណ៌ខៀវដ៏ចម្លែកនឹងបង្ហាញខ្លួន ភ្លឺច្បាស់ពេលមើលពីផែនដី។ នេះគឺជាលើកដំបូង ហើយអាចជាលើកចុងក្រោយដែលមនុស្សអាចមើលឃើញវាដោយភ្នែកទទេ។

យោងតាម Sky & Telescope ដុំបាល់ភ្លើងពណ៌ខៀវនេះគឺជាផ្កាយដុះកន្ទុយ C/2023 P1 Nishimura ឬហៅថាផ្កាយដុះកន្ទុយ Nishimura ដែលទើបត្រូវបានអ្នកចូលចិត្តតារាសាស្ត្រជនជាតិជប៉ុនប្រទះឃើញលើកដំបូងកាលពីថ្ងៃទី 12 សីហា 2023។

ពន្លឺរបស់ផ្កាយដុះកន្ទុយ C/2023 P1 Nishimura កើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់ក្នុងពេលវាហោះសំដៅមកកាន់ព្រះអាទិត្យ ហើយវាក៏កាន់តែមកក្បែរផែនដី។

(រូបខាងក្រោម) គន្លងគោចររបស់ផ្កាយដុះកន្ទុយ Nishimura (ពីឆ្វេងមកស្ដាំ) ក្នុងអំឡុងពេលដែលអាចមើលឃើញដោយកែវយឹត (22 សីហា ដល់ 18 ឬ 20 កញ្ញា) ក្នុងនោះ មានថ្ងៃខ្លះអាចមើលឃើញដោយភ្នែកទទេ។ វានឹងផ្លាស់ទីពីកញ្ចុំផ្កាយ Gemini ឆ្លងកាត់ Cancer, Leo និងឆ្ពោះទៅកាន់កញ្ចុំផ្កាយ Virgo។

អ្នកជំនាញរបស់ Sky & Telescope ព្យាករថា មនុស្សអាចមើលឃើញផ្កាយដុះកន្ទុយនេះដោយភ្នែកទទេចាប់ពីចុងខែសីហា ខណៈដែលណាសាយល់ថា អំឡុងពេលដែលល្អបំផុតសម្រាប់ការគយគន់ដុំបាល់ភ្លើងខៀវនេះ គឺនៅដើមខែកញ្ញា នៅពេលថ្ងៃរះ ឬថ្ងៃលិច។

ក្រុមអ្នកជំនាញនិយាយថា ផ្កាយដុះកន្ទុយ Nishimura នឹងមានពន្លឺថយចុះជាបន្តបន្ទាប់ ហើយនឹងមិនអាចមើលឃើញចាប់ពីថ្ងៃទី 5 កញ្ញា មុននឹងហោះដល់ចំណុចក្បែរព្រះអាទិត្យបំផុត ហើយក៏អាចជាទីអវសានរបស់វា នៅថ្ងៃទី 18 កញ្ញា 2023៕

August 25, 2023

ចន្ទពេញវង់ធំជាងគេបង្អស់ប្រចាំឆ្នាំ 2023 ជិតបង្ហាញខ្លួន

ចន្ទពេញបូណ៌មីថ្ងៃទី 30 សីហា នឹងស្ថិតនៅក្បែរផែនដីបំផុត ហើយបង្កើតបានជាចន្ទពេញវង់មានពន្លឺភ្លឺជាងគេបង្អស់នៅក្នុងឆ្នាំ 2023 ដែលយើងសូមហៅថា «មហាចន្ទ»។

ចន្ទពេញវង់ដ៏ធំ និងភ្លឺបំផុតប្រចាំឆ្នាំ 2023 ដែលនឹងរះនៅយប់ថ្ងៃទី 30 សីហា ត្រូវបានគេដាក់រហ័សនាមថា «ព្រះចន្ទខៀវ»។ នេះគឺជាលទ្ធផលដែលកើតឡើងដោយសារបាតុភូតព្រះចន្ទបីកើតឡើងក្នុងពេលដំណាលគ្នា។ យោងតាម Live Science រហ័សនាម «ព្រះចន្ទខៀវ» មិនជាប់ទាក់ទងនឹងពណ៌របស់ព្រះចន្ទនោះទេ ប៉ុន្តែនេះកើតចេញពីការពិតដែលថា វាជាចន្ទពេញបូណ៌មីលើកទីពីរក្នុងខែសីហា។ នេះគឺជាលើកទីពីរដែលមហាចន្ទបង្ហាញខ្លួនក្នុងខែតែមួយ (យប់ថ្ងៃទី 01 សីហា និងទៀបភ្លឺថ្ងៃទី 31 សីហា 2023)។

«ព្រះចន្ទខៀវ» មានពីរប្រភេទ ក្នុងនោះ មួយប្រភេទកើតឡើងទៅតាមប្រតិទិនដែលបង្ហាញខ្លួនពីពីរទៅបីឆ្នាំម្ដង។ ប្រភេទទីពីរគឺកើតឡើងទៅតាមរដូវ ដោយកើតឡើងនៅពេលឆ្នាំសូរិយាគតិមានចន្ទពេញវង់ 13 ដង មិនមែន 12 ដងដូចធម្មតា។

មហាចន្ទកើតឡើងនៅពេលវាពេញបូណ៌មី ហើយស្ថិតនៅក្បែរផែនដីបំផុត។ គន្លងតារាវិថីរបស់ព្រះចន្ទជុំវិញផែនដីមានរាងដូចពងក្រពើ ដូច្នេះជារៀងរាល់ខែ ព្រះចន្ទតែងតែគោចរឆ្លងកាត់តំបន់ជិតផែនដីបំផុត និងតំបន់ឆ្ងាយពីផែនដីបំផុត។

ចន្ទពេញបូរណ៌មីលើកទីពីរក្នុងខែសីហា គឺជាមហាចន្ទទីបី និងស្ថិតនៅជិតផែនដីបំផុតក្នុងចំណោមមហាចន្ទទាំងបួនក្នុងឆ្នាំ 2023។

August 25, 2023

Author: សឿន សំណាង