ស្រា - La Reine Media

រ៉ូបូតស្វ័យប្រវត្តលើឋានព្រះចន្ទរបស់ឥណ្ឌា ចាប់ផ្ដើមចល័តលើដី

បន្ទាប់ពីស្ថានីយ Vikram បានចុះចតដោយជោគជ័យលើឋានព្រះចន្ទ រ៉ូបូតស្វ័យប្រវត្ត Pragyan ក៏ចាប់ផ្ដើមចាកចេញពីស្ថានីយ Vikram នៅវេលាម៉ោង 23 និង 13 នាទី ថ្ងៃទី 23 សីហា (ពេលវេលានៅកម្ពុជា)។

មកដល់ម៉ោងជិត 10 ព្រឹក ថ្ងៃទី 24 សីហា (ម៉ោងនៅកម្ពុជា) អង្គការស្រាវជ្រាវអវកាសឥណ្ឌា (ISRO) ប្រកាសថា រ៉ូបូត Pragyan បានចាកចេញពីស្ថានីយ Vikram និងចាប់ផ្ដើមការស្រាវជ្រាវលើឋានព្រះចន្ទ។

រ៉ូបូត Pragyan មានទំហំប្រហាក់ប្រហែលនឹងសុនកមួយក្បាល និងមានទម្ងន់ 26 គីឡូក្រាម។ តាមផែនការ វានឹងប្រមូលសំណាកដីនៅប៉ូលខាងត្បូងរបស់ព្រះចន្ទជាលើកដំបូងក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ។ ការស្រាវជ្រាវរបស់រ៉ូបូតនេះអាចដើរតួនាទីសំខាន់ក្នុងការស្វែងយល់អំពីវិធីទាញយកទឹកលើឋានព្រះចន្ទ ដែលនេះគឺជាគោលដៅចម្បងដែលប្រទេសនានាកំពុងចាប់អារម្មណ៍។

រ៉ូបូត Pragyan ដែលដំណើរការដោយថាមពលព្រះអាទិត្យ នឹងស្រាវជ្រាវអំពីផ្ទៃរបស់ព្រះចន្ទក្នុងរយៈពេលមួយថ្ងៃលើឋាននេះ (ប្រហែលនឹង 14 ថ្ងៃនៅលើផែនដី) មុនពេលរាត្រីព្រះចន្ទមកដល់ ធ្វើឱ្យពួកវាអស់ថាមពល។

ស្ថានីយចុះចត Vikram របស់យានអវកាសចន្ទ្រាយាន-3 បានចុះចតដោយជោគជ័យលើតំបន់ក្បែរប៉ូលខាងត្បូងរបស់ព្រះចន្ទនៅវេលាម៉ោង 19 និង 34 នាទី ថ្ងៃទី 23 សីហា (ម៉ោងនៅកម្ពុជា)។ ជោគជ័យរបស់ចន្ទ្រាយាន-3 បាននាំឱ្យឥណ្ឌាក្លាយជាប្រទេសទីបួនលើពិភពលោកដែលមានយានចុះចតលើឋានព្រះចន្ទបានសម្រេច បន្ទាប់ពីសូវៀត អាម៉េរិក និងចិន៕

August 24, 2023

យន្តហោះដឹកមេក្រុមទាហានស៊ីឈ្នួល Wagner ដែលបានធ្លាក់ «មិនធ្លាប់ជួបបញ្ហាសុវត្ថិភាព»

ប្រភេទយន្តហោះ Legacy 600 ដែលត្រូវបានមេក្រុមទាហានស៊ីឈ្នួល Wagner ប្រើប្រាស់ជាញឹកញាប់ក្នុងការធ្វើដំណើរ មិនធ្លាប់កើតមានគ្រោះថ្នាក់ស្លាប់មនុស្សឡើយ នៅមុនករណីធ្លាក់នៅរុស្ស៊ី។

សារព័ត៌មានរុស្ស៊ី TASS កាលពីថ្ងៃទី 23 សីហា បានរាយការណ៍ថា មេក្រុមទាហានស៊ីឈ្នួល Wagner លោក Yevgeny Prigozhin មានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីអ្នកដំណើរលើយន្តហោះឯកជន Embraer Legacy 600 ដែលបានធ្លាក់នៅក្នុងខេត្ត Tver។ ក្រសួងស្ថានការណ៍បន្ទាន់រុស្ស៊ីបានឱ្យដឹងថា មនុស្សទាំង 10 នាក់លើយន្តហោះនេះបានបាត់បង់ជីវិត។

ទិន្នន័យពីទំព័រតាមដានជើងហោះហើរ Flightradar24 បង្ហាញថា យន្តហោះ Embraer Legacy 600 ដែលមានលេខសម្គាល់ RA-02795 បានបាត់ខ្លួនពីរ៉ាដាវេលាម៉ោង 18 និង 11 នាទី ថ្ងៃទី 23 សីហា (ម៉ោង 22 និង 11 នាទី នៅកម្ពុជា)។ វីដេអូមួយដែលបានបង្ហោះលើបណ្ដាញសង្គមបង្ហាញថា យន្តហោះនេះបាក់ស្លាបម្ខាង និងធ្លាក់បុកដី។

Grey Zone ដែលជាទំព័រ Telegram ផ្សារភ្ជាប់នឹង Wagner ប្រកាសថា លោក Prigozhin បានបាត់បង់ជីវិត។ មេបញ្ជាការជាន់ខ្ពស់របស់ Wagner លោក Dmitry Utkin ដែលជាដៃស្ដាំរបស់លោក Prigozhin ក៏មានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីអ្នកដំណើរលើយន្តហោះនេះផងដែរ។ គណៈកម្មការស៊ើបអង្កេតរុស្ស៊ីប្រកាសថា បានបើកការស្រាវជ្រាវលើករណីធ្លាក់យន្តហោះនេះហើយ។

យោងតាមទំព័រ International Aviation HQ យន្តហោះ Legacy 600 ត្រូវបានដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ចាប់ពីឆ្នាំ 2002 ក្នុងនោះជិត 300 គ្រឿងត្រូវបានលក់ រហូតដល់ឈប់ផលិតនៅឆ្នាំ 2020។ ក្នុងរយៈពេលជាង 20 ឆ្នាំ ក្នុងចំណោមយន្តហោះ Legacy 600 មានតែមួយករណីប៉ុណ្ណោះដែលបានជួបគ្រោះថ្នាក់៕

August 24, 2023

ឥណ្ឌាគឺជាប្រទេសទីបួននៅលើពិភពលោកដែល «ដាក់ជើងម្ខាង» ឡើងលើឋានព្រះចន្ទ?

យានអវកាសចន្ទ្រាយាន-3 (Chandrayaan-3) ត្រូវបានបាញ់បង្ហោះកាលពីថ្ងៃទី 14 កក្កដា ហើយគ្រោងនឹងចុះចតលើព្រះចន្ទនៅថ្ងៃទី 23 សីហានេះ។ ឥណ្ឌាអាចក្លាយជាប្រទេសទីបួនលើពិភពលោកដែល «ដាក់ជើងម្ខាង» ដល់ឋានព្រះចន្ទ។

ខាងក្រោមនេះគឺជាព័ត៌មានសំខាន់ៗស្ដីពីបេសកកម្មចន្ទ្រាយាន-3 ៖

-យានអវកាស៖ ចន្ទ្រាយាន-3 (Chandrayaan-3)

-បេសកកម្ម៖ ចុះចតលើឋានព្រះចន្ទ

-ស្ថាប័នគ្រប់គ្រង៖ ទីភ្នាក់ងារស្រាវជ្រាវអវកាសឥណ្ឌា (ISRO)

-ការចំណាយ៖ ប្រហែល 75 លានដុល្លារអាម៉េរិក

-ថ្ងៃបាញ់បង្ហោះ៖ ថ្ងៃទី 14 កក្កដា 2023 ម៉ោង 16 និង 05 នាទី (ពេលវេលានៅកម្ពុជា)

-ទីតាំងបាញ់បង្ហោះ៖ SLP, មជ្ឈមណ្ឌលអវកាស Satish Dhwan នៃសាធារណរដ្ឋឥណ្ឌា

កាមេរ៉ាលើយានអវកាសចន្ទ្រាយាន-3 (Chandrayaan-3) ថតព្រះរូបព្រះចន្ទកាលពីថ្ងៃទី 20 សីហា 2023

-គោលដៅ៖ គ្រោងនឹងចុះចតលើឋានព្រះចន្ទនៅថ្ងៃទី 23 សីហា 2023 វេលាម៉ោង 19 និង 34 នាទី (ម៉ោងនៅកម្ពុជា)

-ភារកិច្ច៖ យានចុះចត Vikram នឹងបញ្ចេញយានស្វ័យប្រវត្ត Pragyan នៅក្នុងតំបន់ក្បែរប៉ូលខាងត្បូងរបស់ព្រះចន្ទ និងមាត់ភ្នំភ្លើង Manzinus ដែលនៅក្បែរនោះ ដើម្បីពិសោធ និងស្រាវជ្រាវផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្ររយៈពេលពីរសប្ដាហ៍។

August 23, 2023

យន្តហោះបុគ្គលមានរាងដូចស៊ុត អាចហោះក្នុងល្បឿនមួយរយគីឡូម៉ែត្រ/ម៉ោង

Airscooter ដែលត្រូវបានរចនាឡើងដើម្បីជំនួសកូនរថយន្ត អាចហោះហើរក្នុងល្បឿន 100 គីឡូម៉ែត្រក្នុងមួយម៉ោង ដោយហោះឡើង និងចុះចតត្រង់ដូចឧទ្ធម្ភាគចក្រ។

អ្នកស្រាវជ្រាវជនជាតិបារាំង Franky Zapata បានបង្ហាញយន្តហោះលក្ខណៈបុគ្គលថ្មីមួយប្រភេទ មានកាប៊ីនសម្រាប់អ្នកបើកបរដែលមានរូបរាងដូចស៊ុត និងអាចហោះក្នុងកម្ពស់ 2,900 ម៉ែត្រ។ យោងតាម Mail ដែលបានចុះផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី 21 សីហា 2023 យន្តហោះ Airscooter អាចជួយឱ្យការធ្វើដំណើរប្រហែលពីរម៉ោងតាមរថយន្តនៅក្នុងពេលចរាចរណ៍ចង្អៀត ចុះមកនៅត្រឹម 10 នាទី។

ក្រុមហ៊ុន Zapata ឱ្យដឹងថា យានជំនិះថ្មីនេះកំពុងស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលអភិវឌ្ឍ។ Airscooter គឺជាយន្តជំនិះដែលហោះឡើង និងចុះចត់ត្រង់ដូចឧទ្ធម្ភាគចក្រ (VTOL)។ នេះគឺជាយន្តហោះកូនកាត់ (ហាយព្រីដ) ប្រើប្រាស់អគ្គិសនី និងប្រេងឥន្ធនៈ ដើម្បីផ្ដល់ថាមពលដល់រ៉ូទ័រ 6 គ្រឿងដែលបំពាក់ពីខាងលើកាប៊ីន។ Airscooter អាចហោះហើររយៈពេលពីរម៉ោងបន្តបន្តបន្ទាប់ យូរជាងយាន VTOL ដទៃ។

Airscooter មានទម្ងន់ 115 គីឡូក្រាម។ គ្រប់គ្នាអាចបើកបរយន្តហោះនេះបាន បន្ទាប់ពីឆ្លងកាត់ការហ្វឹកហាត់រយៈពេលខ្លី។ បើទោះជាផលិតឡើងក្នុងបំណងជំនួសកូនរថយន្ត ប៉ុន្តែ Airscooter នឹងមិនត្រូវបានដាក់លក់ក្នុងទីផ្សារនោះទេ។ ជំនួសមកវិញ អ្នកប្រើប្រាស់នឹងត្រូវបង់ប្រាក់មួយចំនួនសម្រាប់ការបើកបរ 40 នាទីដោយផ្ទាល់ដៃ និងគយគន់ទេសភាពតាមបង្អួច។

ចាប់ពីដើមឆ្នាំក្រោយ Zapata នឹងបើកមជ្ឈមណ្ឌលហោះហើរនៅសហរដ្ឋអាម៉េរិក ដើម្បីផ្ដល់សេវាកម្មហោះហើរកម្សាន្តដល់អតិថិជន។ មជ្ឈមណ្ឌលដំបូងនឹងមាននៅក្នុងទីក្រុង Lake Havasu រដ្ឋ Arizona៕

August 23, 2023

ព្រៃបុរាណក្នុងរណ្ដៅធម្មជាតិខ្នាតយក្សជម្រៅរាប់រយម៉ែត្រនៅប្រទេសចិន

ព្រៃបុរាណដ៏ធំមួយត្រូវបានរកឃើញក្នុងរណ្ដៅជម្រៅជិត 200 ម៉ែត្រ ស្ថិតក្នុងឧស្យានភូមិសាស្ត្រសកល Leye Fengshan របស់ប្រទេសចិន។

ទំព័រ Mail កាលពីថ្ងៃទី 21 សីហា 2023 បានរាយការណ៍ថា អ្នកស្រាវជ្រាវមួយក្រុមបានប្រទះឃើញព្រៃបុរាណមួយក្នុងឧទ្យាន Leye Fengshan កាលពីខែឧសភា 2022។ ឧស្យានភូមិសាស្ត្រសកល Leye Fengshan (Leye Fengshan Global Geopark) ជាទីដែលមានរណ្ដៅធម្មជាតិបុរាណខាងលើ ស្ថិតក្នុងតំបន់ស្វយ័តជនជាតិ Zhuang Guangxi នៅភាគអាគ្នេយ៍ប្រទេសចិន។

ការរកឃើញខាងលើនេះ ធ្វើឱ្យចំនួនរណ្ដៅធម្មជាតិខ្នាតយក្សរបស់តំបន់ ឧទ្យាន Leye Fengshan កើនឡើងដល់ 30។

Zhang Yuanhai ដែលជាវិស្វករនៅវិទ្យាស្ថានភូគព្ភសាស្ត្រថ្មកំបោរនៃនាយកដ្ឋានស្រាវជ្រាវភូមិសាស្ត្រចិន ឱ្យដឹងថា តំបន់ព្រៃក្នុងរណ្ដៅធម្មជាតិដែលទើបត្រូវបានរកឃើញនេះ ត្រូវបានការពារទាំងស្រុង និងមានរូងភ្នំចំនួនបីនៅត្រង់ជញ្ជាំងរណ្ដៅ។ រណ្ដៅធម្មជាតិនេះមានបណ្ដោយប្រវែង 306 ម៉ែត្រ, ទទឹង 150 ម៉ែត្រ និងជម្រៅ 192 ម៉ែត្រ។ រណ្ដៅនេះមានចំណុះឡើងដល់ជាង 5 លានម៉ែត្រគុប ស្ថិតក្នុងក្រុមរណ្ដៅធម្មជាតិខ្នាតយក្ស។

សមាជិកក្រុមស្រាវជ្រាវខាងលើឱ្យដឹងថា រុក្ខជាតិដុះដេរដាសខាងក្នុងរណ្ដៅ និងដើមឈើបុរាណដុះនៅបាតរណ្ដៅមានកម្ពស់ដល់ជិត 40 ម៉ែត្រ។ ដើម្បីស្រាវជ្រាវ ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រត្រូវចុះទៅកាន់ជម្រៅជាង 100 ម៉ែត្រ និងដើរច្រើនម៉ោងមុននឹងទៅដល់មាត់រណ្ដៅ។

ទម្រង់រូបរាងរបស់មាត់រណ្ដៅបានផ្ដល់ភាពងាយស្រួលសម្រាប់ពន្លឺព្រះអាទិត្យចាំងចូលទៅខាងក្នុង ជួយឱ្យរុក្ខជាតិលូតលាស់បានល្អ

ឧទ្យានភូមិសាស្ត្រកើតឡើងពីថ្មកំបោរ ក្នុងនោះ រណ្ដៅកើតឡើងដោយសារស្រទាប់ថ្មខាងលើត្រូវទឹកក្រោមដីបំផ្លាញ។ ទម្រង់រូបរាងរបស់មាត់រណ្ដៅបានផ្ដល់ភាពងាយស្រួលសម្រាប់ពន្លឺព្រះអាទិត្យចាំងចូលទៅខាងក្នុង ហើយតំបន់ព្រៃក្នុងរណ្ដៅនេះអាចរីកចម្រើនបន្តទៀត៕

August 23, 2023

ឥណ្ឌាប្រកាសកាលបរិច្ឆេទនៃការចុះចតលើឋានព្រះចន្ទរបស់យានអវកាស Chandrayaan-3

អង្គការស្រាវជ្រាវអវកាសឥណ្ឌា (ISRO) បានប្រកាសថា ស្ថានីយចុះចតរបស់បេសកកម្ម Chandrayaan-3 នឹងចុះចតលើឋានព្រះចន្ទនៅវេលាម៉ោង 19 និង 34 នាទី ថ្ងៃទី 23 សីហា 2023 (ម៉ោងនៅកម្ពុជា)។

ដំណើរការចុះចតនឹងត្រូវបានផ្សាយផ្ទាល់លើគេហទំព័រផ្លូវការរបស់ ISRO និងលើទូរទស្សន៍ជាតិឥណ្ឌា Doordarshan រួមនឹងបណ្ដាញសង្គម Facebook និង YouTube ជាដើម។ នេះបើតាមអង្គការស្រាវជ្រាវអវកាសឥណ្ឌា ប្រកាសកាលពីថ្ងៃទី 20 សីហា។

«សមិទ្ធផលនេះនឹងជាជំហានសំខាន់មួយសម្រាប់វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកទេស និងបច្ចេកវិទ្យារបស់ឥណ្ឌា ដែលជានិមិត្តរូបនៃវឌ្ឍនភាពរបស់ប្រទេសជាតិក្នុងវិស័យស្រាវជ្រាវអវកាស» ISRO លើកឡើងដូច្នេះ។

រ៉ុក្កែត LVM3 នាំស្ថានីយចុះចត Vikram របស់បេសកកម្ម Chandrayaan-3 ហោះឡើងពីមជ្ឈមណ្ឌលអវកាស Satish Dhawan នៅវេលាម៉ោង 16 និង 05 នាទី ថ្ងៃទី 14 កក្កដា 2023 (ពេលវេលានៅកម្ពុជា)។ យាន Chandrayaan-3 បានហោះដល់គន្លងតារាវិថីព្រះចន្ទកាលពីថ្ងៃទី 05 សីហា 2023។

Vikram នាំយករ៉ូបូត Pragyan មួយគ្រឿងទៅតាមខ្លួន។ យានមួយគូដែលដំណើរដោយថាមពលព្រះអាទិត្យនេះនឹងស្រាវជ្រាវអំពីផ្ទៃរបស់ព្រះចន្ទក្នុងរយៈពេលមួយថ្ងៃលើឋាននេះ (ប្រហែលនឹង 14 ថ្ងៃនៅលើផែនដី) មុនពេលរាត្រីព្រះចន្ទមកដល់ ធ្វើឱ្យពួកវាអស់ថាមពល។

ស្ថានីយ Vikram បានទៅដល់គន្លងគោចរដែលមានចម្ងាយពីព្រះចន្ទពី 25 ទៅ 134 គីឡូម៉ែត្រ កាលពីថ្ងៃទី 20 សីហា 2023។ ស្ថានីយនេះនឹងត្រូវឆ្លងកាត់ការត្រួតពិនិត្យដោយស្វ័យប្រវត្ត និងរង់ចាំព្រះអាទិត្យរះនៅតំបន់ក្បែរប៉ូលខាងត្បូងរបស់ព្រះចន្ទដែលត្រូវបានកំណត់ជាទីតាំងចុះចត។ តំបន់ដែលអាចមានទឹកក្នុងទម្រង់កកនេះក៏ជាគោលដៅរបស់យានអវកាសរុស្ស៊ី Luna-25 ផងដែរ ប៉ុន្តែវាបានធ្លាក់ទៅបុកដីព្រះចន្ទ មិនអាចចុះចតនៅថ្ងៃទី 21 សីហា ទៅតាមផែនការ។ Vikram បំពាក់ឧបករណ៍វិទ្យាសាស្ត្រចំនួនបួនគ្រឿងសម្រាប់ការពិសោធវិទ្យាសាស្ត្រ៕

August 21, 2023

រុស្ស៊ីបរាជ័យក្នុងបេសកកម្មបញ្ជូនយានទៅចុះចតលើឋានព្រះចន្ទ

បេសកកម្មព្រះចន្ទដំបូងរបស់ប្រទេសរុស្ស៊ីក្រោយរយៈពេល 47 ឆ្នាំ បានទទួលបរាជ័យ ពេលយាន Luna-25 បាត់បង់ការគ្រប់គ្រងក្នុងគ្រាចុះចត និងបានធ្លាក់បុកផ្ទៃព្រះចន្ទ។

យោងតាមសារព័ត៌មាន Reuters ទីភ្នាក់ងារអវកាសរុស្ស៊ី Roscosmos ប្រកាសថា បានដាច់ទំនាក់ទំនងជាមួយនឹងយាន Luna-25 វេលាម៉ោង 18 និង 57 នាទី ថ្ងៃទី 19 សីហា 2023 (ម៉ោងនៅកម្ពុជា) ពេលយាននេះជួបបញ្ហាពេលឆ្ពោះទៅកាន់គន្លងគោចរ មុនពេលចុះចតលើឋានព្រះចន្ទ។ តាមគម្រោង Luna-25 នឹងចុះចតលើឋានព្រះចន្ទនៅថ្ងៃទី 21 សីហានេះ។ «យានអវកាសហោះហើរក្នុងគន្លងគោចរដែលមិនអាចស្មានត្រូវ និងឈប់ដំណើរការដោយសារតែប៉ះទង្គិចនឹងផ្ទៃព្រះចន្ទ» Roscosmos ឱ្យដឹងដូច្នេះ។

Roscosmos បានបង្កើតគណៈកម្មការផ្ទៃក្នុងពិសេសមួយដើម្បីស៊ើបអង្កេតរកមូលហេតុនៅពីក្រោយបរាជ័យរបស់យាន Luna-25 ដែលជាបេសកកម្មវិលត្រលប់មកប្រកួតប្រជែងលើឋានព្រះចន្ទ។ បរាជ័យនេះបានបង្ហាញនូវជំហានថយក្រោយរបស់រុស្ស៊ី រាប់ចាប់ពីសង្គ្រាមត្រជាក់ ដែលកាលនោះ សូវៀត (រុស្ស៊ីបច្ចុប្បន្ន) បានក្លាយជាប្រទេសដំបូងគេដែលបាញ់បង្ហោះផ្កាយរណប Sputnik 1 ឡើងទៅកាន់គន្លងតារាវិថីផែនដីក្នុងឆ្នាំ 1957 និងអ្នកអវកាស Yuri Gagarin បានក្លាយជាមនុស្សដំបូងគេដែលបានហោះទៅកាន់ទីអវកាសក្នុងឆ្នាំ 1961។ Luna-25 គឺជាបេសកកម្មទៅកាន់ឋានព្រះចន្ទដំបូងរបស់រុស្ស៊ី បន្ទាប់ពី Luna-24 ក្នុងឆ្នាំ 1976។

រុស្ស៊ីកំពុងរត់ប្រណាំងជាមួយនឹងឥណ្ឌា ជាប្រទេសដែលបានបាញ់បញ្ជូនយានអវកាសទៅកាន់តំបន់ប៉ូលខាងត្បូងរបស់ព្រះចន្ទ។ តាមគម្រោងរបស់អង្គការស្រាវជ្រាវអវកាសឥណ្ឌា (ISRO) យាន Chandrayaan-3 នឹងចុះចតលើឋានព្រះចន្ទនៅថ្ងៃទី 23 សីហាខាងមុខ។

យាន Luna-25 បានចាកចេញពីគន្លងតារាវិថីផែនដីដោយជោគជ័យ ប៉ុន្តែបរាជ័យរបស់វាមានន័យថា រុស្ស៊ីអាចនឹងមិនមែនជាប្រទេសដំបូងគេដែលយកបានសំណាកទឹកកកនៅតំបន់ប៉ូលរបស់ព្រះចន្ទ៕

August 21, 2023

ភពមួយក្នុងប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យទើបតែបាត់បង់អស់ពពក៖ មូលហេតុគួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើល!

យោងតាមបណ្ដារូបថតថ្មីបំផុតពីណាសា ភពមួយដែលមានពណ៌ខៀវដ៏ស្រស់ស្អាត និងស្ថិតក្នុងប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ ទើបតែ បានបាត់បង់ពពក។

ក្រុមអ្នកជំនាញប្រចាំសាកលវិទ្យាល័យ California នៅសហរដ្ឋអាម៉េរិក បានពិនិត្យទិន្នន័យដែលតេឡេស្កុបរបស់ណាសាថតភពណិបទូនពីឆ្នាំ 1994 ដល់ឆ្នាំ 2022 និងបានរកឃើញប្រការដ៏ចម្លែក៖ ពីឆ្នាំ 2019 នៅជុំវិញតំបន់រយៈទទឹងមធ្យម ភាពបិទបាំងរបស់ពពកក្រាស់ចាប់ផ្ដើមព្រិលបន្តិចម្ដងៗ។ មកដល់បច្ចុប្បន្ន ភពពណ៌ខៀវនេះបានប្រែប្រួលឱ្យយើងឃើញយ៉ាងច្បាស់ ដោយសារតែពពករបស់វាបានបាត់បង់ទាំងស្រុង។

បន្ទាប់ពីសម្រេចចិត្តស្វែងយល់ស៊ីជម្រៅ ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រក៏បានរកឃើញមូលហេតុដ៏គួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើល នោះគឺ ព្រះអាទិត្យ និងវដ្ដ 11 ឆ្នាំរបស់វា។

យោងតាមទំព័រ Space លទ្ធផលនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវខាងលើបង្ហាញថា មិនត្រឹមតែបណ្ដាភពក្បែរនោះទេ ព្រះអាទិត្យក៏មានថាមពលគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីជះឥទ្ធិពលដល់ភពដែលនៅឆ្ងាយៗដូចណិបទូនផងដែរ។

វដ្ដ 11 ឆ្នាំរបស់ព្រះអាទិត្យរួមមានដំណាក់កាលធ្វើសកម្មភាពកម្រិតទាប និងដំណាក់កាលធ្វើសកម្មភាពខ្លាំងក្លាដូចបច្ចុប្បន្ន។ ដំណាក់កាលធ្វើសកម្មភាពខ្លាំងក្លានេះកំពុងតែធ្វើឱ្យតំបន់អវកាសដែលរងឥទ្ធិពលពីផែនដី (ម៉ាញេតូស្វៀរ (magnetosphere)) ត្រូវរងគ្រាប់ផ្ទុកថាមពលកម្រិតខ្ពស់ បង្កឱ្យមានព្យុះដែនទំនាញ។

សម្រាប់ភពណិបទូន អ្វីដែលបង្កផលប៉ះពាល់ធំបំផុត គឺអំឡុងពេលផ្លាស់ប្ដូរពីដំណាក់កាលមួយទៅដំណាក់កាលមួយនៅក្នុងវដ្ដ 11 ឆ្នាំរបស់ព្រះអាទិត្យ ដោយបង្កើតវិទ្យុសកម្មភាពអ៊ុលត្រាវីយូឡេខ្ពស់ជាងធម្មតា។ វិទ្យុសកម្មនេះសាយភាយពាសពេញប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ ប៉ះពាល់ដល់បណ្ដាភពដែលមានបរិយាកាសពិសេស ដែលភពណិបទូនក៏ស្ថិតក្នុងចំណោមនោះ។

ប្រតិកម្មរស្មីសំយោគក្នុងដំណាក់កាលវិទ្យុសកម្មអ៊ុលត្រាវីយូឡេកម្រិតខ្ពស់ បានបង្កើតស្រទាប់ពពកយ៉ាងក្រាស់ ដែលណាសាធ្លាប់បានឃើញនៅលើភពណិបទូន។ ក្រោយមក ស្រទាប់ពពកក្រាស់នេះក៏ស្ដើងបន្តិចម្ដងៗទៅតាមពេលវេលា និងរង់ចាំដំណាក់កាលមួយទៀតក្នុងវដ្ដ 11 ឆ្នាំរបស់ព្រះអាទិត្យ ដើម្បីឡើងក្រាស់ជាថ្មី។

បច្ចុប្បន្ន ព្រះអាទិត្យកំពុងឆ្ពោះទៅជិតដល់ដំណាក់កាលធ្វើសកម្មភាពខ្លាំងក្លាក្នុងវដ្ដ 11 ឆ្នាំ។ ពេលវាឡើងដល់ចំណុចកំពូល ប្រហែលឆ្នាំ 2025 ឬឆាប់ជាងនេះ ព្រះអាទិត្យនឹងផ្លាស់ប្ដូរប៉ូលម៉ាញេទិច និងងាកមកដំណាក់កាល «ស្លូត»។ ពេលនោះ ព្យុះដែនទំនាញ ឬព្យុះម៉ាញេទិចនឹងកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់មកលើផែនដី គ្រាដែលភពណិបទូនក៏នឹងមានពពកក្រាស់សាជាថ្មី៕

August 19, 2023

រូបភាពភ្នំភ្លើងលើឋានព្រះចន្ទដែលថតដោយយានអវកាសរុស្ស៊ី Luna-25

រូបភាពដំបូងដែលថតដោយយានស្រាវជ្រាវព្រះចន្ទរបស់ប្រទេសរុស្ស៊ី ត្រូវបានប្រកាសកាលពីថ្ងៃទី 17 សីហា ឆ្នាំ 2023 (ពេលវេលាក្នុងស្រុក)។

យោងតាមទីភ្នាក់ងារអវកាសរុស្ស៊ី Roscosmos យានអវកាស Luna-25 បានបញ្ជូនបណ្ដារូបភាពស្ដីពីមាត់ភ្នំភ្លើងនៅតំបន់ប៉ូលឆ្ងាយរបស់ព្រះចន្ទ មកកាន់ផែនដី។ តាមគម្រោង យានស្រាវជ្រាវព្រះចន្ទដំបូងរបស់រុស្ស៊ីក្រោយរយៈពេល 47 ឆ្នាំ គ្រោងនឹងធ្វើការពិសោធ ស្រាវជ្រាវផ្ទៃរបស់ឋានព្រះចន្ទចាប់ពីសប្ដាហ៍ក្រោយ។

បណ្ដារូបភាពស្ដីពីមាត់ភ្នំភ្លើង Zeeman បង្ហាញថា ភ្នំភ្លើងនេះមានកម្ពស់ជិត 8 គីឡូម៉ែត្រ ធៀបនឹងផ្ទៃរាបរបស់ព្រះចន្ទ។ ភ្នំភ្លើងនេះ កន្លងមកមិនត្រូវបានអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រសង្កេតមើលនោះទេ ដោយសារតែវាស្ថិតនៅមួយចំហៀងដែលតែងតែបែរខ្នងដាក់ផែនដី។

Roscosmos បញ្ជាក់ថា យាន Luna-25 ក៏បានវាស់វែងកាំរស្មីហ្គាម៉ា និងនឺត្រុងពីផ្ទៃរបស់ព្រះចន្ទ ក៏ដូចជាតួលេខប្លាស្មាក្នុងទីអវកាសជុំវិញព្រះចន្ទ រួមនឹងឧស្ម័ន និងធូលីលើគន្លងតារាវិថីរបស់ឋាននេះផងដែរ។

Luna-25 គឺជាយានស្រាវជ្រាវព្រះចន្ទដំបូងដែលអភិវឌ្ឍ ផលិត និងដំណើរការទាំងស្រុងដោយប្រទេសរុស្ស៊ីបច្ចុប្បន្ន។ គម្រោងដែលត្រូវបានបង្ហាញកាលពីថ្ងៃទី 11 សីហានេះ មានគោលដៅក្លាយជាយានអវកាសដំបូងដែលចុះចតដោយថ្នមៗនៅតំបន់ប៉ូលខាងត្បូងរបស់ព្រះចន្ទ ដែលគ្រោងនឹងធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី 21 សីហាខាងមុខ។

រូបភាពភ្នំភ្លើង Zeeman នៅប៉ូលខាងត្បូងរបស់ព្រះចន្ទ ដែលថតដោយ Luna-25

គោលដៅចម្បងរបស់គម្រោងនេះគឺការពិសោធដីព្រះចន្ទដើម្បីស្វែងរកទឹកកក ប៉ុន្តែ Roscosmos ក៏បានឱ្យដឹងថា ពួកគេក៏ចង់សាកល្បងបច្ចេកវិទ្យាចុះចតដោយថ្នមៗ រួមនឹងស្រាវជ្រាវស្រទាបដីខាងលើរបស់ឋានមួយនេះផងដែរ។

ការបាញ់បង្ហោះ Luna-25 គឺជាសញ្ញាបង្ហាញថា រុស្ស៊ីបានវិលត្រលប់ទៅកាន់ឋានព្រះចន្ទវិញ ក្រោយការខកខានអស់ 47 ឆ្នាំ។ កម្មវិធី Luna ដំបូងត្រូវបានចាប់ផ្ដើមក្នុងសម័យសូវៀត ដែលសម្រេចបេសកកម្មព្រះចន្ទបានចំនួន 24 លើក ចាប់ពីខែកញ្ញា 1958 ដល់ខែសីហា 1976៕

August 18, 2023

«រោងចក្រ» មួយរបស់ចក្រវាល ផលិតលោហធាតុធ្ងន់ស្មើផែនដីមួយពាន់ដង

ករណីផ្ទុះមួយដែលមានចម្ងាយពីផែនដី 3 ពាន់លានឆ្នាំពន្លឺ បង្កើតចេញលោហធាតុគ្រប់ប្រភេទដែលមានទម្ងន់សរុបលើសពីភព ព្រះចន្ទ និងអាចម៍ផ្កាយក្នុងប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យបូកបញ្ចូលគ្នាទៅទៀត។

ឆ្នាំ 2021 ស្ថានីយសង្កេតតារា Neil Gehrels បានរកឃើញករណីច្របាច់បញ្ចូលគ្នារវាងវត្ថុអវកាសក្រាស់ៗចំនួនពីរដែលហៅថា kilonova និងត្រូវបានដាក់ឈ្មោះឱ្យថា GRB 211211A។ នេះគឺជាឧទាហរណ៍ជិតបំផុតស្ដីពីព្រឹត្តិការណ៍តារាសាស្ត្រកម្រចួបនេះដែលមនុស្សមិនបានរកឃើញជាមួយនឹងរលកទំនាញ។ GRB 211211A ប្លែកពីគេ ដោយសារតែពន្លឺហ្គាម៉ា (GRB) ដែលវាបញ្ចេញ អូសបន្លាយពេលមួយនាទី។ កន្លងមក ថេរវេលាដូចគ្នានេះតែងតែអមជាមួយនឹង GRB ពីហេតុការណ៍ផ្ទុះផ្កាយនានាដែលហៅថាស៊ូពើណូវ៉ា ជំនួសឱ្យការច្របាច់បញ្ចូលគ្នារវាងផ្កាយនឺត្រុង។

ទំព័រ IFL Science រាយការណ៍កាលពីថ្ងៃទី 15 សីហាថា លទ្ធផលនៃការស្រាវជ្រាវចំនួនបួនត្រូវបានប្រកាសដំណាលគ្នាលើទស្សនាវដ្ដី Nature បរិយាយអំពីការរកឃើញខាងលើ និងដំណើរការដែលអាចបង្កើតបានជាព្រឹត្តិការណ៍បែបនេះ។ ក៏ប៉ុន្តែ អ្វីដែលគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ជាងគេនៃហេតុការណ៍នេះ អាចជាបរិមាណវត្ថុធាតុធ្ងន់ៗដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងពីការផ្ទុះដ៏អស្ចារ្យ ក្នុងនោះមានទាំងលោហធាតុកម្រ មានដូចជា មាស និងប្លាទីនជាដើម។

រូបភាពដែលបង្កើតឡើងត្រាប់តាមរស្មីហ្គាម៉ាដែលជះចេញពី GRB 211211A

ជាធម្មតា ផ្កាយមួយដួងតែងច្របាច់អ៊ីដ្រូសែនបញ្ចូលគ្នាឱ្យក្លាយជាអេល្យូម រួចក៏ប្រែក្លាយអេល្យូមទៅជាសារធាតុដទៃៗនៅក្នុងវដ្ដរបស់វា។ ពេលស្លាប់ទៅ ផ្កាយដែលមានម៉ាសតូចទាបនឹងបង្កើតសារធាតុថ្មីៗ ប៉ុន្តែវត្ថុធាតុភាគច្រើនទាមទារឱ្យមានវិធីកកើតដ៏ខ្លាំងក្លា។ សារធាតុដូចអាលុយមីញ៉ោម និងប៉ូតាស្យូមកកើតពីហេតុការណ៍ផ្ទុះផ្កាយមួយដួងដោយឡែកពីគ្នា (ស៊ូពើណូវ៉ា) ប៉ុន្តែ ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រសង្ស័យថា មានប្រភពសារធាតុធ្ងន់ៗដទៃ ដោយសារថា ចំនួនករណីផ្ទុះស៊ូពើណូវ៉ាដែលពួកគេបានប្រទះ មិនសមស្របនឹងកម្រិតសម្បូរបែបរបស់សារធាតុធ្ងន់ៗ។

នៅពេលផ្កាយនឺត្រុងពីរដួងប៉ះទង្គិចគ្នា និងត្រូវបានច្របាច់បញ្ចូលគ្នា ថាមពលដែលពួកវាបញ្ចេញកកើតទៅជាលោហធាតុធ្ងន់ជាងឆ្ងាយបើធៀបនឹងហេតុការណ៍ផ្ទុះស៊ូពើណូវ៉ា។ បើទោះជាគីឡូណូវ៉ា កម្រកើតមាន បើធៀបនឹងស៊ូពើណូវ៉ា តែពួកវាបង្កើតសារធាតុធ្ងន់ៗច្រើនជាង និងកាន់កាប់លោហធាតុធ្ងន់ៗភាគច្រើនដែលមាននៅក្នុងចក្រវាល។ ឧទាហរណ៍៖ ព្រះអាទិត្យមានម៉ាសធ្ងន់ជាងផែនដី 330,000 ដង ខណៈ 99.5% នៃសម្បកផែនដីមានផ្ទុកសារធាតុមិនធ្ងន់ជាងដែក។ ប្រការនេះបញ្ចាក់ថា «រោងចក្រផលិតមាសក្នុងចក្រវាល» មានទំហំធំខ្លាំងណាស់។

រូបភាពបរិយាយអំពីការច្របាច់បញ្ចូលគ្នារវាងផ្កាយក្រិនពណ៌ស (ឆ្វេង) និងផ្កាយនឺត្រុង (កណ្ដាលថាសវត្ថុធាតុ)

ដើម្បីឱ្យដឹងថា ព្រឹត្តិការណ៍ដូច GRB 211211A រួមចំណែកអ្វីខ្លះក្នុងការកកើតសារធាតុធ្ងន់ៗក្នុងចក្រវាល ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រត្រូវការដឹងអំពីចំនួនរបស់ពួកវា។ ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រកំពុងស្វែងរកអ្វីដែលបានបង្កើត GRB 211211A។ បច្ចុប្បន្ន សម្មតិកម្មមួយត្រូវបានលើកឡើង នោះគឺការច្របាច់បញ្ចូលគ្នារវាងផ្កាយនីត្រុង និងកូនផ្កាយក្រិនពណ៌ស បង្កើតឱ្យមាន GRB 211211A មិនមែនការបុកបញ្ចូលគ្នារវាងផ្កាយនីត្រុងពីរដួងនោះទេ៕

August 17, 2023

Tag: ស្រា