Tag: ព្រះចន្ទ

  • បាតុភូត «ព្រះចន្ទ​យក្ស» ដំបូង​របស់​ឆ្នាំ 2023 កើត​ឡើង​នៅ​យប់​នេះ

    បាតុភូត «ព្រះចន្ទ​យក្ស» ដំបូង​របស់​ឆ្នាំ 2023 កើត​ឡើង​នៅ​យប់​នេះ

    ព្រះចន្ទ​ដែល​មាន​រូប​រាង​ធំ​ជាង​គេ​ដំបូងក្នុង​ឆ្នាំ 2023 គឺ​ស្ថិត​ក្នុង​ចំណោម​​ព្រះចន្ទ​ធំ​ៗ​ជាង​គេ​ដែល​នឹង​កើត​ឡើង​ក្នុង​ខែ​កក្កដា សីហា និង​កញ្ញា​ឆ្នាំ​ 2023​។

    ​«ព្រះចន្ទ​យក្ស» នៅ​ថ្ងៃទី 03 ខែ​កក្កដា​នេះ ​គឺជា​ព្រះ​ចន្ទ​ធំ​ជាង​គេ​ដំបូង​បង្អស់​ក្នុង​ឆ្នាំ​ 2023​។ ក្នុង​ព្រឹត្តិការណ៍​នេះ ព្រះ​ចន្ទ​នឹង​ធំជាង​ធម្មតា​រហូត​ដល់ 30% និង​ភ្លឺ​ជាង​ធម្មតា 14% នៅ​ពេល​មើល​ពី​ផែនដី​។ ក៏ប៉ុន្តែ ភាព​ខុស​គ្នា​នេះ​តែង​ពិបាក​ដឹង​បាន​ដោយ​មើល​នឹង​ភ្នែក​ទទេ​ លើក​លែង​តែ​អ្នក​មើល​ព្រះ​ចន្ទ​ច្រើន​យប់​ជា​បន្ត​បន្ទាប់​។ នេះ​បើ​តាម​ទំព័រ Space។

    បាតុភូត «ព្រះចន្ទ​យក្ស» គឺជា​លទ្ធផល​ដែល​កើត​ឡើង​នៅ​ពេល​ព្រះចន្ទ​គោចរ​ចូល​ក្បែរ​ផែនដី​ជាងធម្មតា​នៅ​ក្នុង​ពេល​ព្រះ​ចន្ទ​ពេញ​បូណ៌មី។ មន្ត្រី​របស់​ណាសា​ឱ្យ​ដឹង​នៅ​ថ្ងៃ​នេះ​ថា ថ្ងៃ​នេះ​ព្រះចន្ទ​ស្ថិត​នៅ​​ចម្ងាយ​ពី​ផែនដី​ 361,934 គីឡូ​ម៉ែត្រ ជិត​ជាង​ធៀប​នឹង​ចម្ងាយ​ធម្យម​ 382,900 គីឡូម៉ែត្រ​។

    «ព្រះចន្ទ​យក្ស» កើត​ឡើង​ដោយ​សារ​តែ​គន្លង​គោចរ​របស់​ព្រះចន្ទ​ជុំ​វិញ​ផែនដី​មិន​មែន​មូល​ឥតខ្ចោះ​។ ដោយ​សារ​តែ​ទំនាញ​ផែនដី គន្លង​គោចរ​របស់​ព្រះចន្ទ​មាន​រូប​រាង​ស្រដៀង​ពង​ក្រពើ នេះ​មាន​ន័យ​ថា អំឡុង​ខែ​ខ្លះ​ព្រះចន្ទ​នៅ​ជិត​ផែនដី និង​ខែ​ខ្លះ​ទៀត​នៅ​ឆ្ងាយ​ពី​ផែនដី​។ ពេល​បាតុ​ភូត​ «ព្រះចន្ទ​យក្ស» កើត​ឡើង​ ក៏​ជា​ពេល​ដែល​ព្រះ​ចន្ទ​ពេញ​វង់ និង​ស្ថិត​នៅ​ក្បែរ​ផែនដី​​​ជាង​ធម្មតា​។

    ក្រោយ​ខែ​កក្កដា បាតុភូម​ខាងលើ​នឹង​កើត​ឡើង​ម្ដង​ទៀត​នៅ​ក្នុង​ថ្ងៃទី 01 សីហា​, 30 សីហា និង 28 កញ្ញា​ ឆ្នាំ 2023​។ ចំណែក​ឆ្នាំ 2024 វិញ «ព្រះចន្ទ​យក្ស» នឹង​កើត​ឡើង​តែ​ពីរ​លើក​ប៉ុណ្ណោះ គឺ​នៅ​ថ្ងៃទី 18 កញ្ញា និង 18 តុលា៕

  • អ្នកជំនាញ​របស់​ណា​សា​ថា ព្រះ​ចន្ទ​អាចមាន​ភាវៈរស់ ពិសេស​គឺ​ប្រភព​របស់​វា

    អ្នកជំនាញ​របស់​ណា​សា​ថា ព្រះ​ចន្ទ​អាចមាន​ភាវៈរស់ ពិសេស​គឺ​ប្រភព​របស់​វា

    ភាវៈរស់​ក្រៅ​ភពផែនដី​មិនមែន​នៅ​ឆ្ងាយ​ឡើយ តែ​អាច​ស្ថិតនៅលើ​ភព​រណប​របស់​ផែនដី នោះ​គឺ​ព្រះ​ចន្ទ​របស់​មនុស្ស។

    ប៉ូល​ខាងត្បូង​របស់​ព្រះ​ចន្ទ​ក្លាយជា​ចំណុច​ដ៏​ទាក់ទាញ​សម្រាប់​បណ្ដា​ប្រទេស​មហាអំណាច​អវកាស ពិសេស​នៅពេល​ទីភ្នាក់ងារ​អវកាស​អាម៉េរិក (ណា​សា) រៀប​គម្រោង​នាំ​មនុស្ស​ឡើងទៅ​ជាន់ដី​ព្រះ​ចន្ទ​តាមរយៈ​បេសកកម្ម Artemis។

    ថ្មីៗនេះ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​មួយរូប​របស់​ណា​សា បាន​ចែករំលែក​ព័ត៌មាន​ដ៏​គួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើល​មួយ នោះ​គឺ នៅលើ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ​អាចមាន​ភាវៈរស់ បើ​ទោះ​មាន​លក្ខខណ្ឌ​មិន​អំណោយផល​សម្រាប់​ជីវិត។

    យោងតាម Business Insider អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ Prabal Saxena របស់​អង្គការ​ណា​សា ឱ្យដឹងថា ជីវិត​របស់​សត្វល្អិត​អាចមាន​វត្តមាន​នៅក្នុង​បរិស្ថាន​អាក្រក់​ដូច​នៅលើ​ព្រះ​ចន្ទ។ លោក Prabal បន្ថែមថា រណ្ដៅ​នានា​នៅលើ​ផ្ទៃ​ព្រះ​ចន្ទ​ទំនងជា​បានផ្ដល់​ជា​ជម្រក​ល្អ​សម្រាប់​សត្វល្អិត​ទាំងនោះ ពិសេស​គឺ​នៅ​ប៉ូល​ខាងត្បូង​ដែល​ពន្លឺ​ព្រះ​អាទិត្យ​មិន​អាច​ទៅ​ដល់។

    លោក Prabal និង​សហការី​យល់ថា សត្វល្អិត​ទាំងនេះ​មាន​ប្រភព​មកពី​ទី​អវកាស ពិសេស​គឺ​ផែនដី​តែម្ដង។ សត្វល្អិត​ទាំងនេះ បើសិន​ជាមាន ពួកវា​ប្រហែលជា​បាន​ទៅកាន់​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ​តាមរយៈ​យានអវកាស ក្នុងនោះ​មាន​យាន​ចុះចត​ដូចជា Apollo របស់​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក​ កាលពី​ឆ្នាំ 1969 ជាដើម។ ប្រសិន​បើ​ពេល​នេះ​ពុំ​មាន​សត្វ​ល្អិត​ នៅ​ថ្ងៃ​ខាង​មុខ​ ព្រះចន្ទ​ក៏​នៅ​តែ​មាន​​វត្តមាន​របស់​ភាវៈ​រស់​ ព្រោះ​ថា អនាគត​ មនុស្ស​នឹង​បង្កើន​វត្តមាន​របស់​ខ្លួន​នៅ​ទីនោះ​៕

  • អាចម៍​ផ្កាយ​ដែល​គោចរ​​អម​នឹង​​ផែនដី​តាំង​ពី​ឆ្នាំ​ 100 មុន​គ្រិស្តសករាជ

    អាចម៍​ផ្កាយ​ដែល​គោចរ​​អម​នឹង​​ផែនដី​តាំង​ពី​ឆ្នាំ​ 100 មុន​គ្រិស្តសករាជ

    ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​​ប្រទះ​ឃើញអាចម៍​ផ្កាយ 2023 FW13 ដែល​មាន​អង្កត់​ផ្ចិត​ប្រហែល 15 ម៉ែត្រ បាន​ក្លាយ​ជា​ «អ្នក​ជិតខាង» របស់​ផែនដី​តាំង​ពី​រាប់​ពាន់​ឆ្នាំ​មុន​រហូត​ដល់​ដល់​បច្ចុប្បន្ន​។

    អាចម៍​ផ្កាយ 2023 FW13 ស្ថិត​ក្នុង​ប្រភេទ «​quasi-moon» ឬ «quasi-satellite» (ស្ដង់ដា​ព្រះចន្ទ ឬ​ ស្ដង់ដា​ផ្កាយ​រណប​) ដែល​មាន​ន័យ​ថា វា​គោចរ​ជុំវិញ​ព្រះអាទិត្យ​ទៅ​តាម​ពេល​វេលា​ដូច​ទៅ​នឹង​ផែនដី​ ប៉ុន្តែ​ទទួល​រង​ឥទ្ធិពល​តិច​តួច​បំផុត​ពី​កម្លាំង​ទំនាញ​របស់​ផែនដី​។ នេះ​បើ​តាម Live Science ចុះ​ផ្សាយ​កាល​ពី​ថ្ងៃទី 31 ឧសភា 2023​។

    យោង​តាម​ណាសា អង្កត់ផ្ចិត​របស់ 2023 FW13 ត្រូវ​បាន​អ្នក​វិទ្យា​សាស្ត្រ​គណនា​ឃើញ​ថា​ ប្រហែល 15 ម៉ែត្រ​។ នៅ​ក្នុង​គន្លង​តារាវិថី​ជុំវិញ​ព្រះអាទិត្យ អាចម៍​ផ្កាយ 2023 FW13 ក៏​វិល​ជុំវិញ​ផែនដី​ ក្នុង​គម្លាត​ប្រហែល 14 លាន​គីឡូម៉ែត្រ​។ ចំណែក​ព្រះចន្ទ​របស់​មនុស្ស​ដែល​មាន​អង្កត់ផ្ចិត​ 3,474 គីឡូម៉ែត្រ មាន​គន្លាត​ពីផែនដី​ជិត​បំផុត​ត្រឹម​ 364,000 គីឡូម៉ែត្រ​។

    ស្ថានីយ​សង្កេត​តារា Pan-STARRS ដែល​មាន​ទីតាំង​នៅ​លើ​កំពូល​ភ្នំ​ភ្លើង Haleakala ក្នុង​​រដ្ឋ Hawaii បាន​ប្រទះ​ឃើញ​ 2023 FW13 កាល​ពី​ខែ​មីនា ឆ្នាំ​ 2023​។ វត្តមាន​របស់​អាចម៍​ផ្កាយ​នេះ ក្រោយ​មក​ក៏​ត្រូវ​បាន​បញ្ជាក់​ដោយ​តេឡេស្កុប​កាណាដា-បារាំង-​ហាវាយ និង​តេឡេស្កុប​ចំនួនពីរ​ទៀត​នៅ Arizona។ ថ្ងៃ​ទី 01 មេសា 2023 មជ្ឈមណ្ឌល​​អាចម៍​ផ្កាយ​​នៃ​សហព័ន្ធ​តារា​សាស្ត្រ​អន្តរជាតិ (IAU) បាន​បញ្ចូល​ 2023 FW13 ​ទៅ​ក្នុង​បញ្ជី​ជា​ផ្លូ​វការ​។

    ការ​គណនា​មួយ​ចំនួន​បង្ហាញ​ថា 2023 FW13 បាន​ធ្វើ​ជា​ «អ្នក​ជិតខាង» របស់​ផែនដី​យ៉ាង​ហោច​ក៏​ចាប់​ពី​ឆ្នាំ 100 មុន​គ្រិស្តសករាជ​។ Adrien Coffinet ​តារាវិទូ​ដំបូង​គេ​ដែល​បាន​ចាត់​ 2023​ FW13 ទៅ​ក្នុង​ប្រភេទ​ស្ដង់ដា​ព្រះចន្ទ អះអាង​ថា អាចម៍​ផ្កាយ​នេះ​​នឹង​បន្ត​ផ្លាស់​ទី​ទៅ​តាម​គន្លង​គោចរ​បច្ចុប្បន្ន​រហូត​ដល់​ប្រហែល​ឆ្នាំ 3700​។

    «ដំណឹង​ល្អ​គឺ​ថា គន្លង​គោចរ​បែប​នេះ​នឹង​មិន​នាំ​ឱ្យ​មាន​ហេតុ​ការណ៍​ប៉ះ​ទង្គិច​ជាមួយ​ផែនដី​នោះទេ​» Alan Harris តារាវិទូ​នៅ​វិទ្យាស្ថាន​អវកាស​វិទ្យា​ឱ្យ​ដឹង​ដូច្នេះ​។

    2023 FW13 មិន​មែន​ជា​អាចម៍​ផ្កាយ​ប្រភេទ​ស្តង់ដា​ព្រះចន្ទ​តែ​មួយ​គត់​របស់​ផែនដី​នោះ​ឡើយ​។ អាចម៍​ផ្កាយ Kamo’oalewa ដែល​ត្រូវ​បាន​រកឃើញ​កាលពី​ឆ្នាំ 2016 ក៏​ត្រូវ​បានចាត់​ចូល​ក្នុង​ប្រភេទ​នេះ​។ Kamo’oalewa គោចរ​ក្បែរ​ផែនដី​នៅក្នុង​គន្លង​ជុំវិញ​ព្រះ​អាទិត្យ​។ ការ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​កាល​ពី​ឆ្នាំ 2021 បង្ហាញ​ថា Kamo’oalewa អាច​ជា​បំណែក​មួយ​របស់​ព្រះចន្ទ​កាល​ពីអតីត​កាល​។

    យោង​តាម​ទិន្នន័យ​ខាងលើ យើង​អាច​ចាត់ទុកបាន​​ថា បច្ចុប្បន្ន​ ផែនដី​របស់​មនុស្ស​មាន​ព្រះចន្ទ​រហូត​ដល់​បី​ដួង​ទៅ​ហើយ​៕

  • អាចម៍ផ្កាយប្រវែង​​ 200 ម៉ែត្រ កំពុង​ហោះ​សំដៅ​មកកាន់​ផែនដី

    អាចម៍ផ្កាយប្រវែង​​ 200 ម៉ែត្រ កំពុង​ហោះ​សំដៅ​មកកាន់​ផែនដី

    ទីភ្នាក់ងារ​អវកាស​អាម៉េរិក (ណា​សា) កំពុង​តាមដាន​យ៉ាង​យកចិត្តទុកដាក់​ទៅលើ​អាចម៍ផ្កាយ​ខ្នាត​ធំ​មួយ​ដែល​នឹង​ហោះ​មក​ជិត​ផែនដី​នៅ​ចុងខែ​ឧសភា​នេះ ក្នុង​ល្បឿន 25,750 គីឡូម៉ែត្រ/ម៉ោង។

    អាចម៍ផ្កាយ​ដែល​កំពុង​ហោះ​មកកាន់​ផែនដី​ និង​មាន​ឈ្មោះថា 2023 CL3 នេះ មាន​ទទឹង​ប្រហែល 200 ម៉ែត្រ។ ណា​សា​បាន​​ដាក់​អាចម៍ផ្កាយ​នេះ​ទៅក្នុង​ក្រុម «ក្បែរ​ផែនដី» ដែល​ត្រូវ​ការតាមដាន​ស្រាវជ្រាវ​បន្ត។

    2023 CL3 មាន​ទំហំ​ធំ​ជាង​ពីរដង​ធៀប​នឹង​រូបសំណាក​សេរីភាព Statue of Liberty (កម្ពស់​សរុប​ប្រហែល 93 ម៉ែត្រ)។ អាចម៍ផ្កាយ​នេះ​អាច​បង្ក​គ្រោះថ្នាក់​ធ្ងន់ធ្ងរ បើសិន​ធ្លាក់​មកលើ​ផែនដី។

    តាម​ការ​ព្យាករ អាចម៍ផ្កាយ​នេះ​នឹង​ហោះ​កាត់មុខ​ផែនដី​នៅ​ថ្ងៃទី 24 ឧសភា ក្នុង​គម្លាត 7.2 លាន​គីឡូម៉ែត្រ។ គម្លាត​ពី​ផែនដី​ទៅ​ឋានព្រះចន្ទ​គឺ 384,400 គីឡូម៉ែត្រ​។ ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​គណនា​ឃើញថា អាចម៍ផ្កាយ​នេះ​នឹង​ហោះ​កាត់មុខ​ផែនដី​ដោយ​សុវត្ថិភាព​ក្នុង​ល្បឿន​ជាង 25,750 គីឡូម៉ែត្រ/ម៉ោង។

    ណា​សាបាន​រកឃើញថា បច្ចុប្បន្ន​មាន​អាចម៍ផ្កាយ​ប្រហែល 1,113,527 ដុំ នៅក្នុង​ប្រព័ន្ធ​ព្រះអាទិត្យ។ ពួកវា​គោចរ​ជុំវិញ​ព្រះអាទិត្យ និង​ប្រមូលផ្ដុំ​ត្រង់​តំបន់​ខ្សែក្រវាត់​អាចម៍ផ្កាយ​ដែល​នៅ​ចន្លោះ​ភព​អង្គារ និង​ភព​ព្រហស្បតិ៍៕

  • បាតុភូត​ «រាហូចាប់​ចន្ទ​» ដំបូង​គេ​ក្នុង​ឆ្នាំ​នេះ ជិត​កើត​ឡើង​ហើយ

    បាតុភូត​ «រាហូចាប់​ចន្ទ​» ដំបូង​គេ​ក្នុង​ឆ្នាំ​នេះ ជិត​កើត​ឡើង​ហើយ

    ព្រះចន្ទ​នឹង​គោចរ​ចូលក្នុង​តំបន់​ងងឹត​ខាង​ក្រោយ​របស់​ផែនដី​នៅ​ថ្ងៃទី 05 ឧសភា ធ្វើ​ឱ្យ​ព្រះចន្ទ​អ័ព្ទ​រស្មី​ជាង​មុន  បង្កើត​បាន​ជា​បាតុភូត​រាហូ​​ចាប់​ចន្ទ្រ​ (ចន្ទ​គ្រាស) មួយ​ចំហៀង​។

    បាតុភូត​ចន្ទ​គ្រាស​នេះ​នឹង​ចាប់​ផ្ដើម​ពី​ម៉ោង 22 និង 15 នាទី នៃ​ថ្ងៃទី 05 ឧសភា (នៅកម្ពុជា) ហើយ​អាច​មើល​ឃើញ​ពី​គ្រប់​ទិស​ដែលមាន​​ព្រះ​ចន្ទ​ស្ថិត​នៅ​ឯ​នាយ​ជើង​មេឃ​ រួម​មាន​ទ្វីប​អង់តាក់ទិក ទ្វីប​អាស៊ី រុស្ស៊ី ទ្វីប​អូសេអានី តំបន់​អាហ្វ្រិក​ខាង​ត្បូង និងអាហ្វ្រិក​​កណ្ដាល​។

    ព្រឹត្តិការណ៍​នេះ​នឹង​ឈាន​ដល់​ចំណុច​កំពូល​នៅ​ម៉ោង​ 00 និង 24 នាទី ថ្ងៃ​ទី 06 ឧសភា ហើយ​បញ្ចប់​នៅ​ម៉ោង 02 និង 32 នាទី​ក្នុង​ថ្ងៃ​ដដែល​ នៅ​ពេល​ព្រះចន្ទ​គោចរ​ចេញ​ផុត​ពី​ស្រមោល​ផែនដី​។

    ដូច​ទៅ​នឹងប្រភេទ​នៃ​​បាតុភូត​រាហូ​​ចាប់​ចន្ទ​ដទៃ ចន្ទ​គ្រាស​មួយ​ចំហៀង​កើត​ឡើង​ដោយ​សារ​ផែនដី​គោចរ​ឆ្លង​កាត់​តំបន់​ចន្លោះ​រវាង​ព្រះចន្ទ និង​ព្រះអាទិត្យ​។ ប្រការ​នេះ​ធ្វើ​ឱ្យ​ពន្លឺ​ដែលព្រះអាទិត្យ​ជះទៅ​លើ​ព្រះចន្ទ​ត្រូវ​បាំង​បិទ​ដោយ​ផែនដី​ គ្រា​ដែល​​ស្រមោល​របស់​ផែនដី​ជះទៅ​លើ​ព្រះចន្ទ​ ហើយ​ជា​លទ្ធផល​ ព្រះ​ចន្ទ​ត្រូវ​ងងឹត​មួយ​ផ្នែក​ មួយ​ចំហៀង ឬងងឹត​​ទាំង​ស្រុង​ទៅ​តាម​ទីតាំង​របស់​ផែនដី ព្រះចន្ទ និង​ព្រះ​អាទិត្យ​។

    តំបន់​ងងឹត​គឺជា​ទី​ដែល​មាន​បាតុភូត​ចន្ទ​គ្រាស
    មូលហេតុ​នៃ​ការ​កើត​មាន​បាតុភូត​រាហូ​ចាប់​ចន្ទ​
  • NASA ពន្យារពេល​នាំ​មនុស្ស​ត្រលប់​ទៅកាន់​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ ក្នុង​បេសកកម្ម Artemis

    NASA ពន្យារពេល​នាំ​មនុស្ស​ត្រលប់​ទៅកាន់​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ ក្នុង​បេសកកម្ម Artemis

    ប្រធាន​អង្គការ NASA កាលពី​ថ្ងៃទី 9 វិច្ឆិកា បានឱ្យដឹងថា ជើងហោះហើរ​នាំ​មនុស្ស​ឡើងទៅ​កាន់​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ​ជា​លើកដំបូង​ក្រោយ​រយៈពេល 50 ឆ្នាំ នឹងមិន​អាចធ្វើ​ទៅបាន​មុន​ឆ្នាំ 2055 ឡើយ។

    ប្រការនេះ​មានន័យថា បេសកកម្ម Artemis 3 ត្រូវបាន​ពន្យារពេល​យ៉ាងតិច​មួយឆ្នាំ ធៀប​នឹង​ថ្ងៃ​កំណត់​ដំបូង​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​របស់​អតីត​ប្រធានាធិបតី Donald Trump បានដាក់​ចេញ។ មូល​ហេតុដែល​នាំឱ្យមាន​ការពន្យារ​ពេលនេះ កើតឡើង​ដោយសារ​បញ្ហា​ផ្លូវច្បាប់ ទាក់ទិន​នឹង​កិច្ចសន្យា​ក្នុងការ​អភិវឌ្ឍ​យាន​ចុះចត​លើ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ។

    ថ្មីៗនេះ ក្រុមហ៊ុន Blue Origin របស់​មហាសេដ្ឋី Jeff Bezos បានដាក់​ពាក្យ​ប្ដឹង ដោយ​យល់ថា NASA និង​រដ្ឋាភិបាល «លម្អៀង» ទៅរក SpaceX ទាក់ទិន​នឹង​ការប្រគល់​កិច្ចសន្យា​អភិវឌ្ឍ​ប្រព័ន្ធ​បាញ់​បង្ហោះ និង​ចុះចត។ ប៉ុន្តែ ក្រោយមក NASA បានឈ្នះ​ក្ដី។

    លោក Bill Nelson

    «យើង​ខាត​ពេល​អស់​ជិត 7 ខែ ដោយសារ​រឿងក្ដី ហើយ​ប្រការនេះ​បានធ្វើឱ្យ​បេសកកម្ម​ចុះចត​ដំបូង​របស់​មនុស្ស លើ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ (រាប់​ចាប់ពី​ឆ្នាំ 1972) ត្រូវ​ថយ​ទៅក្រោយ​ឆ្នាំ 2025» ប្រធាន​ទីភ្នាក់ងារ​អវកាស​អាម៉េរិក (NASA) លោក Bill Nelson បកស្រាយ​ដូច្នេះ។ លោក​បន្តថា នឹងមាន​ការចុះ​ចត​ដោយ​គ្មាន​មនុស្ស​បើកបរ នៅក្នុងពេល​ណាមួយ​មុនពេល​មនុស្ស​ឈាន​ជើង​ជាន់ដី​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ​ជាថ្មី។

    NASA កំពុង​តែមាន​គោលដៅ​នាំ​មនុស្ស​ឡើងទៅ​កាន់​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ​ជាថ្មី ក្រោយ​រយៈពេល 5 ទសវត្សរ៍ រាប់​ចាប់ពី​ព្រឹត្តិការណ៍​ឡើង​ជាន់ដី​ព្រះ​ចន្ទ​តាមរយៈ​កម្មវិធី Apollo 17 កាលពី​ឆ្នាំ 1972។ គម្រោង​ថ្មី (Artemis) នេះ រួមមាន បេសកកម្ម Artemis 1, 2, 3 ដែល​គ្រោង​អនុវត្ត​ជា​បន្តបន្ទាប់​ចាប់ពី​ឆ្នាំ 2022។

    កាលពី​ថ្ងៃទី 5 វិច្ឆិកា NASA បានឱ្យដឹងថា ពួកគេ​សម្រេចបាន​ការងារសំខាន់ៗមួយចំនួន នៅពេល​ដំឡើង​យានអវកាស Orion ទៅលើ​ក្បាល​រ៉ុក្កែត SLS Block 1 ដែលមាន​កម្ពស់ 98 ម៉ែត្រ ខាងក្នុង​រោងចក្រ​ដំឡើង​នៅឯ​មជ្ឈមណ្ឌល​អវកាស Kennedy របស់ NASA ដែលមាន​ទីតាំងនៅ​រដ្ឋ Florida សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក។

    Artemis 3 នឹងប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធ Starship របស់ក្រុមហ៊ុន SpaceX ដើម្បីនាំយាន Orion ចុះចតលើដីឋានព្រះចន្ទ

    បេសកកម្ម​ដំបូង (Artemis 1) គឺជា​ការហោះហើរ​គ្មាន​មនុស្ស​បើកបរ ដើម្បី​ពិនិត្យ​ស្ថានភាព​ហោះហើរ​ក្នុង​ទី​អវកាស​ជ្រៅ​របស់​យាន Orion ហើយនឹង​ចុះចត​លើ​ផែនដី​វិញ ដោយ​ប្រើ​ឆត្រយោង។ បើសិនជាអ្វីៗដំណើរការ​ដោយ​រលូន នោះ Artemis 1 នឹងត្រូវ​បាន​បាញ់​បង្ហោះ​នៅ​ថ្ងៃទី 12 ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ 2022។

    ចំណែក​បេសកកម្ម Artemis 2 និង Artemis 3 វិញ​គឺ សុទ្ធ​តែមាន​អវកាសយានិក​ទៅជា​មួយ។ តាម​ផែនការ Artemis 2 នៅតែ​ប្រើប្រាស់​រ៉ុក្កែត SLS Block 1 របស់ NASA ដើម្បី​នាំ​យាន Orion ទៅ​ហោះហើរ​ជុំវិញ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ ខណៈ Artemis 3 នឹង​ប្រើប្រាស់​ប្រព័ន្ធ Starship របស់​ក្រុមហ៊ុន SpaceX ដើម្បី​នាំ​យាន Orion ចុះចត​លើដី​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ៕

  • យាន​រុករក​របស់​ចិន ប្រទះឃើញ​បង្គោល​ថ្ម​ចម្លែក​នៅលើ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ

    យាន​រុករក​របស់​ចិន ប្រទះឃើញ​បង្គោល​ថ្ម​ចម្លែក​នៅលើ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ

    យាន​រុករក​របស់​ចិន ឈ្មោះ Yutu-2 ឬ Jade Rabbit បាន​ដំណើរការ​ជាថ្មី និង​ថត​បាន​បង្គោល​ថ្ម​ចម្លែក​មួយ​នៅ​ផ្នែក​ងងឹត​នៃ​ឋាន​ព្រះ​ច​ន្ត។

    យាន​ចុះចត Chang’e 4 និង​រ៉ូ​បូត​រុករក Yutu-2 បាន «ភ្ញាក់​ដឹងខ្លួន» ឡើងវិញ នៅ​ថ្ងៃទី 6 កុម្ភៈ ក្រោយពី​បាន «ដេកលក់» នៅក្នុង​រដូវ​ត្រជាក់ និង​បាន​បញ្ជូន​រូបភាពថ្មីៗមកកាន់​ផែនដី ក្នុង​នោះគេ​ឃើញ​មាន​រូបថត​មួយ​សន្លឹក​ដែល​បង្ហាញ​អំពី​ដុំថ្ម​ចម្លែក​មួយ​ដែលមាន​រាង​ស្រដៀង​នឹង​បង្គោល​មួយ​ត្រូវបាន​បោះ​នៅ​ផ្នែក​ងងឹត​របស់​ព្រះ​ចន្ទ។

    នៅក្នុង​អត្ថបទ​មួយ​ដែល​ចេញផ្សាយ​ដោយ​ទំព័រ Our Space ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​ចិន​បាន​និយាយថា បង្គោល​ថ្ម​នេះ​គួរតែ​ត្រូវបាន​ពិនិត្យ​ឱ្យមាន​លម្អិត​ជាង​នេះ។

    ក្រុម​អ្នកគ្រប់គ្រង​យាន បានរៀបចំ​ផែនការ​ដើម្បី​បញ្ជា​ឱ្យ​យាន Yutu-2 ចូលទៅ​ក្បែរ​ដុំថ្ម​ខាងលើ និង​ធ្វើ​ការវិភាគ​ដោយ​ប្រើ​បច្ចេកវិទ្យា VNIS ដែល​បំពាក់​នៅលើ​យាន។ មុននេះ VNIS ត្រូវបាន​ប្រើប្រាស់​ដើម្បី​ពិនិត្យ​ទៅលើ​សំណាក​ថ្ម និង​ថ្មកំបោរ​នៅតាម​បណ្ដោយ​ផ្លូវ​ដែល​រ៉ូ​បូត​ដើរកាត់​តាម​រណ្ដៅ Von Karman។

    យាន​រុក​រក​ Yutu-2 របស់​ចិន​ នៅ​លើ​ឋាន​ព្រះចន្ទ

    អ្នកស្រាវជ្រាវ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ Dan Moriarty មកពី​មជ្ឈមណ្ឌល​អវកាស Goddard របស់​អង្គការ NASA ប្រចាំ​តំបន់ Greenbelt រដ្ឋ Maryland បាន​និយាយថា «បង្គោល​ថ្ម​នេះ ដូច​ទៅនឹង​បំណែក​អ្វីមួយ​ដែល​លយ​ចេញពី​ដី។ ប្រការនេះ​ប្រាកដ​ជាមាន​អ្វី​មិនធម្មតា»។

    អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​ខាងលើ​បកស្រាយ​ថា ឥទ្ធិពលដដែលៗដែល​កើតឡើង​ដោយសារ​វដ្ដ​នៃ​សីតុណ្ហភាព និង​បាតុភូត​រំលីង​នៅលើ​ផ្ទៃ​របស់​ព្រះ​ចន្ទ តែងតែ​ធ្វើឱ្យ​ដុំថ្ម​នានា​ត្រូវ​ប្រេះ​បែក និង​រំលីង​ពួកវា​ជា​រាងមូល។ បង្គោល​ថ្ម​ថ្មី​ដែល​ទើបត្រូវ​បាន​រកឃើញ​នេះ អាចជា​លទ្ធផល​នៃ​ការធ្លាក់​អាចម៍ផ្កាយ​នៅក្បែរនោះ​ដោយ​មិនបាន​ឆ្លងកាត់​ដំណាក់កាល​ខាងលើ។

    ក្រុម​អ្នក​វ​វិទ្យាសាស្ត្រ​សង្ឃឹមថា ទិន្នន័យ​ដែល​បានមកពី VNIS នៅក្នុង​ការស្រាវជ្រាវ​បន្ទាប់​នឹង​ផ្ដល់​ចម្លើយ​បាន​លម្អិត​ជាង​បច្ចុប្បន្ន ដែល​អនុញ្ញាត​ឱ្យគេ​ដឹងបាន​ថា បង្គោល​ថ្ម​នោះ ធ្លាក់​ពី​ទី​អវកាស ឬ​យ៉ាងណា៕

    ប្រភព៖ Space

  • NASA ប្រកាស​អំពី​ផែនការ​លម្អិត​សម្រាប់​បេសកកម្ម​ឡើង​ជាន់ដី​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ​ជាថ្មី

    NASA ប្រកាស​អំពី​ផែនការ​លម្អិត​សម្រាប់​បេសកកម្ម​ឡើង​ជាន់ដី​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ​ជាថ្មី

    ទីភ្នាក់ងារ​អវកាស​អាមេរិក (NASA) កាលពី​ថ្ងៃទី 7ធ្នូ បានប្រកាស​ឱ្យដឹង​អំពី​របាយការណ៍​បឋម​មួយ​ដែល​និយាយ​លម្អិត​អំពី​គោលដៅ​អាទិភាព​សម្រាប់​ក្រុម​អវកាស​ចរ​នៅក្នុង​បេសកកម្ម Artemis នាពេលខាងមុខ។

    មួយ​ក្នុងចំណោម​គោលដៅ​នានា​របស់​បេសកកម្ម​ខាងលើ នឹង​នាំយក​សំណាក​ដី​ដែលមាន​ទម្ងន់ 85 គីឡូក្រាម ដែល​រួមមាន​ទាំង​សំណាក​នៅលើ​ផ្ទៃ​ខាងលើ និង​ខាងក្រោម​ដី​របស់​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ ត្រលប់​មកកាន់​ផែនដី ដែល​នេះ​គឺជា​បរិមាណ​ដ៏​ច្រើន បើ​ធៀប​នឹង​ទម្ងន់​មធ្យម 64 គីឡូក្រាម​ដែល​អវកាស​ចរ​ក្នុង​បេសកកម្ម Apollo បាន​នាំមក​កាន់​ផែនដី ចាប់ពី​ឆ្នាំ 1969 ដល់​ឆ្នាំ 1972។

    «ព្រះ​ចន្ទ​មាន​សក្ដានុពល​ផ្នែក​វិទ្យាសាស្ត្រ​ដ៏​ធំធេង ហើយ​ក្រុម​អវកាស​ចរ​នឹង​ជួយ​ឱ្យ​យើង​ស្រាវជ្រាវ​ទៅលើ​វា» អនុប្រធាន​របស់​គណៈ​កម្ម​ការ​នៃ​បេសកកម្ម​វិទ្យាសាស្ត្រ​របស់ NASA លោក Thomas Zurbuchen និយាយ​ដូច្នេះ។

    របាយការណ៍​ដែលមាន​កម្រាស់ 188 ទំព័រ បាន​គូសវាស​នូវ​គោលដៅ​វិទ្យាសាស្ត្រ​អាទិភាព​ជាច្រើន​សម្រាប់​បេសកកម្ម Artemis ដែល​នឹង​ត្រូវបាន​ដំណើរការ​ចាប់ពី​ឆ្នាំ 2021។

    ក្នុងនោះដែរ បេសកកម្ម Artemis I នឹងមាន​ការសាកល្បង​ប្រព័ន្ធ​បាញ់​បង្ហោះ​ក្នុង​ទី​អវកាស និង​យាន Orion គ្មាន​មនុស្ស​បើក ដែល​នេះ​នឹងត្រូវ​ធ្វើឡើង​នៅ​ចុងឆ្នាំ 2021។ ពីរ​ឆ្នាំ​បន្ទាប់ NASA នឹង​ដំណើរការ​បេសកកម្ម Artemis II ជាមួយនឹង​ការសាកល្បង​លើ​យានអវកាស​មាន​មនុស្ស​បើក ដែល​នឹង​ហោះ​ទៅកាន់​គន្លង​គោចរ​ផែនដី ប៉ុន្តែ​មិន​ទាក់ទង​នឹង​ការចុះ​ចត​លើ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ។ ភារកិច្ច​សំខាន់​ជាងគេ នោះ​គឺ បេសកកម្ម Artemis III ដែល​នឹង​នាំ​មនុស្ស​ឡើងទៅ​ជាន់​ភព​រណប​ធម្មជាតិ​រប​ស់​ផែនដី​នេះ នៅក្នុង​ឆ្នាំ 2024 ក្នុងនោះ​ក៏​នឹងមាន​អវកាស​ចរ​ជា​ស្ត្រី​មួយរូប​ដំបូង​គេ​ផងដែរ។

    ក្រុម​អវកាស​ចរ​នឹងត្រូវ​ចំណាយពេល​ត្រឹមតែ 6ថ្ងៃ​កន្លះ នៅលើ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ ដើម្បី​ប្រមូល​សំណាក​ដី និង​ថ្ម និង​ស្វែងយល់​បន្ថែម​អំពី​ទីឋាន​នេះ។ គោលដៅ​ចុងក្រោយ​របស់ NASA គឺ​ការសាងសង់​មូលដ្ឋាន Artemis នៅលើ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ​ឱ្យបាន​មុន​ដំណាច់​ទសវត្សរ៍ 2030 ដែល​នេះ​គឺជា​មហិច្ឆតា​ដ៏​ធំ​សម្បើម​មួយ​ទាមទារ​ឱ្យមាន​ជំនួយ​រាប់ម៉ឺន​លាន​ដុល្លារ និង​ត្រូវការ​ការយល់ព្រម​ពី​ប្រធានាធិបតី ក៏ដូចជា​សភា​អាមេរិកាំង។

    NASA ប្រកាសអំពីផែនការលម្អិតសម្រាប់បេសកកម្មឡើងជាន់ដីឋានព្រះចន្ទជាថ្មី
    គោលដៅចុងក្រោយរបស់ NASA គឺការសាងសង់មូលដ្ឋាន Artemis នៅលើឋានព្រះចន្ទឱ្យបានមុនដំណាច់ទសវត្សរ៍ 2030

    នៅក្នុង​បេសកកម្ម Artemis III ក្រុម​អ្នកជំនាញ​មាន​គម្រោង​បង្កើត​បណ្ដាញ​វីដេអូ និង​ទិន្នន័យ​ក្នុងពេល​តែមួយ​ដែល​ភ្ជាប់​ពី​ក្រុម​អ្នក​អវកាស​នៅលើ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ​ទៅកាន់​ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​នៅលើ​ផែនដី។ ពួកគេ​ក៏​ស្នើឱ្យ​បង្កើត​ឧបករណ៍​ដែលមាន​ទម្ងន់​ស្រាល​ជាង​មុន និង​អាចបំពេញ​ភារកិច្ច​បាន​ច្រើនជាង​មុន។

    ក្រៅពីនេះ NASA ក៏​នឹង​ពិនិត្យ​ទៅលើ​ការដំឡើង​ជាមុន​នូវ​ឧបករណ៍​វិទ្យាសាស្ត្រ​នៅក្នុង​តំបន់​ក្បែរ​ខាង​នៃ​ទីតាំង​ចុះចត Artemis III ក្នុងនោះ​មានដូចជា ឃ្លាំង​ផ្ទុក​សម្ភារ​សម្រាប់​ក្រុម​អវកាស​ចរ​ប្រើប្រាស់​ពេល​ឡើងដល់​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ រួម​នឹង​រ៉ូ​បូត​ស្រាវជ្រាវ​មួយគ្រឿង ឬ​ច្រើន​គ្រឿង ដើម្បី​តាមដាន​បរិស្ថាន​នៅ​ជុំវិញ៕

    ប្រភព៖ AFP

  • អាមេរិកាំង​បញ្ចេញ​ផែន​ទី​ភូមិ​សាស្ត្រ​ពេញ​លេញ​​នៃ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ

    អាមេរិកាំង​បញ្ចេញ​ផែន​ទី​ភូមិ​សាស្ត្រ​ពេញ​លេញ​​នៃ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ

    ជាលើក​ដំបូង​ហើយ​ដែល​ផ្ទៃ​ដី​​​ទាំង​មូល​របស់​ព្រះចន្ទ​ត្រូវ​បានគូរ​ឡើង​វិញ​ដោយ​មជ្ឈមណ្ឌល​តារា​សាស្ត្រ​នៃ​ទីភ្នាក់​ងារ​​​អង្កេត​ភូមិសាស្ត្រសហរដ្ឋអាមេរិក USGS (United States Geological Survey)។

    ផែន​ទី​ថ្មី​នេះ ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង​ដោយ​ការ​បូក​ផ្សំ​គ្នា​រវាង​ផែន​ទី​ភូមិ​សាស្ត្រ​ចំនួន​6​ផ្សេង​ទៀត​នៃ​កម្មវិធី​ Apollo និង​ទិន្ន​ន័យ​ដែល​បាន​មក​ពី​ផ្កាយ​រណប​នានា​ក្នុង​ពេល​ថ្មី​ៗ​នេះ បាន​បង្ហាញ​អំពី​រចនា​សម្ព័ន្ធ​ផ្ទៃ​ខាងលើ​យ៉ាង​ច្បាស់​របស់​ឋាន​​ព្រះ​ចន្ទ​ ជាមួយ​នឹង​ភាព​លម្អិត​ដែល​មិន​ធ្លាប់​មាន​ពី​មុន​មក​។

    ចំពោះ​សហគមន៍​អ្នក​វិទ្យា​សាស្ត្រ​ ផែន​ទី​នេះ​គឺជា​ឯក​សារ​​ដែល​កាត់​ថ្លៃ​មិន​បាន ​សម្រាប់​បេសកកម្ម​នៅ​លើ​ព្រះ​ចន្ទ​នា​ពេល​អនាគត​ ដែល​ជួយ​ដល់​ការ​សិក្សា​ស្រាវ​ជ្រាវ​ប្រវត្តិ​4.5​ពាន់​លាន​ឆ្នាំ​របស់​ភព​រណប​ធម្មជាតិ​តែ​មួយ​គត់​ដែល​​គោចរ​ជុំ​វិញ​ភព​ផែន​ដី​មួយនេះ​។

    Corey Fortezzo មក​ពី​ USGS ដែល​ជា​ប្រធាននៃ​ការ​សិក្សា​ស្រាវ​ជ្រាវ​​នេះ​បាន​ឱ្យ​ដឹង​ថា “ផែន​ទី​នេះ​គឺជា​ចំណុច​កំពូល​នៃ​គម្រោង​ដែល​អូស​បន្លាយ​រាប់​ទសវត្សរ៍​។ វា​ផ្ដល់​ព័ត៌មាន​សំខាន់​ៗ​សម្រាប់​ការ​ស្រាវ​ជ្រាវ​​ផ្នែក​​វិទ្យា​សាស្ត្រ​ថ្មីៗ​ផ្សេង​ទៀត​”។

    ដើម្បី​អាចបង្កើត​បាន​ផែន​ទី​ភូមិ​សាស្ត្រ​ទូទាំង​ឋាន​ព្រះចន្ទ ទីភ្នាក់​ងារ​ USGS​ បាន​សហការ​ជាមួយ​ NASA និង​វិទ្យា​ស្ថាន​ស្រាវ​ជ្រាវ​ភព និង​ព្រះចន្ទ​(LPI) របស់​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ រួ​ម​នឹង​ទីភ្នាក់​ងារ​រុក​រក​អវកាស​ជប៉ុន​(JAXA)។ អ្នក​វិទ្យា​សាស្ត្រ​បាន​ប្រើ​ប្រាស់​កាមេរ៉ា​ភូមិ​សាស្ត្រ​ពី​យាន​អវកាស​ SELENE របស់​ជប៉ុន​ ដើម្បី​ប្រមូល​ទិន្នន័យ​នៅ​តំបន់​អេក្វាទ័រ និង​ប្រើ​ប្រាស់​ម៉ាស៊ីន​ឡាហ្សែរ​វាស់​កម្ពស់​នៅ​លើ​​យាន​អវកាស​​ Lunar Reconnaissance Orbiter របស់​ NASA ដើម្បី​បន្ថែម​ផែន​ទី​ភូមិ​សាស្ត្រ​នៅ​ប៉ូល​ខាង​ជើង​ និង​ខាង​ត្បូង​។

    “ព្រះចន្ទ​តែង​មាន​កម្លាំង​ទាក់​ទាញ​យ៉ាង​ខ្លាំង​សម្រាប់​មនុស្ស​ ហើយ​យើង​ក៏តែង​តែ​រង់​ចាំ​ថ្ងៃ​មួយ​ដែល​អាច​វិល​ត្រឡប់​ទៅកាន់​ទី​នោះ​។ ពិត​ជា​អស្ចារ្យ​ណាស់​នៅ​ពេល​បាន​ឃើញ USGS បង្កើត​បាន​ប្រភព​ធន​ធាន​ដែល​អាច​ជួយ​ឱ្យ​ NASA រៀប​គម្រោង​សម្រាប់​បេសកកម្ម​នាពេល​អនាគត​” នេះ​បើ​តាម​សម្ដី​របស់ Jim Reilly ដែល​ជា​​ប្រធាន​ទីភ្នាក់​ងារ​ USGS និង​ជា​អតីត​អវកាស​ចរ​របស់​ NASA៕

    https://www.youtube.com/watch?v=lTKbXpIqGtY

    ប្រភព៖ សារ​ព័ត៌មាន​បរទេស