Tag: អវកាស

  • ESA បង្ហាញ «សារ​អាថ៌កំបាំង» ពី​ទីតាំង​ឆ្ងាយ​ពី​ផែនដី​ជិត 1,500 ឆ្នាំ​ពន្លឺ

    ESA បង្ហាញ «សារ​អាថ៌កំបាំង» ពី​ទីតាំង​ឆ្ងាយ​ពី​ផែនដី​ជិត 1,500 ឆ្នាំ​ពន្លឺ

    សញ្ញា​សួរ​ពណ៌​ក្រហម​ដ៏​ចម្លែក ត្រូវបាន​អវកាស «ផ្ដល់​ជាស​ញ្ញា» មកកាន់​មនុស្ស​នៅលើ​ផែនដី តាមរយៈ​រូបភាព​ដ៏​អាថ៌កំបាំង​ដែល​តេ​ឡេ​ស្កុប​អវកាស James Webb ទើបតែ​ផ្ដិត​យកបាន។

    នោះ​គឺជា​វត្ថុ​អវកាស​ដ៏​ធំ​មួយ​ដែលមាន​រូបរាង​ដូច​ទៅនឹង​សញ្ញា​សួរ ស្ថិតនៅ​ខាងក្រោម​ផ្កាយ​ក្មេង​ពីរ​ដួង​នៅក្នុង​កញ្ចុំ​ផ្កាយ Vela (Vela Supercluster)។ នេះ​បើតាម​សេចក្ដីប្រកាស​ថ្មី​របស់​ក្រុម​អ្នកធ្វើការ​ជាមួយ​តេ​ឡេ​ស្កុប​អាម៉េរិក James Webb មកពី​ទីភ្នាក់ងារ​អវកាស​អឺរ៉ុប (ESA)។

    ដំបូង​ឡើយ ក្រុមរបស់ ESA នៅ James Webb សង្កេតមើល​ចំណុច​លម្អិត​របស់​ផ្កាយ​ក្មេង​មួយគូ​ដែលមាន​ឈ្មោះថា Herbig-Haro 46/47 ដែល​កំពុង​ត្រូវ​ឡោមព័ទ្ធ​ដោយ​ថាស​វត្ថុ​ធាតុ​ដែល​ចិញ្ចឹម​ពួកវា​ឱ្យ​ធំធាត់​ក្នុង​រយៈពេល​រាប់លាន​ឆ្នាំ។

    នៅ​ខាងក្រោម​ផ្កាយ​ពីរ​ដួង​ខាងលើ ពួកគេ​បាន​ប្រទះឃើញ​អ្វីមួយ​ដ៏​អាថ៌កំបាំង និង​គួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើល៖ សញ្ញា​សួរ​មួយ​បង្ហាញខ្លួន​ដូច​ទៅនឹង​មនុស្ស​លើ​ភព​ដទៃ​កំពុង​បញ្ជូន​សញ្ញា​ដល់​មនុស្ស​នៅ​លើ​ផែនដី។

    បច្ចុប្បន្ន អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​មិនទាន់​ដឹង​ច្បាស់​ថា សញ្ញា​សួរ​ដ៏​ធំ​មហិមា​នេះ​គឺជា​អ្វី​នៅឡើយ ប៉ុន្តែ​ពណ៌ និង​រូបរាង​របស់​វា បាន​នាំឱ្យ​តារាវិទូ​នានា​មាន​យោបល់​មួយចំនួន។

    នៅលើ​ទំព័រ Space តំណាង​របស់​តេ​ឡេ​ស្កុប James Webb យល់ថា វា​អាចជា​កាឡាក់ស៊ី​ដែល​នៅ​សែនឆ្ងាយ ឬ​បណ្ដា​កាឡាក់ស៊ី​កំពុង​ប៉ះទង្គិច​គ្នា នាំឱ្យមាន​រូបរាង​ខុសធម្មតា។ ចំណែក​ពណ៌​ក្រហម​របស់​សញ្ញា​សួរ​នេះ កើតឡើង​ដោយសារ​វា​នៅ​ឆ្ងាយ និង​បន្ត​ផ្លាស់​ទី​ទៅ​ឆ្ងាយ ព្រោះ​ចក្រវាល​កំពុង​​រីក​មាឌ។

    បើ​ទោះ​សញ្ញា​សួរ​នេះ​បង្ហាញខ្លួន​នៅក្បែរ​វត្ថុ​អវកាស​ដែលមាន​ចម្ងាយ 1,470 ឆ្នាំ​ពន្លឺ​ពី​ផែនដី ប៉ុន្តែ​គម្លាត​ពិត​របស់​សញ្ញា​សួរ​នេះ​ អាច​ឡើងដល់​រាប់ពាន់​លាន​ឆ្នាំ។

    ចំណែក​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​មកពី​សាកលវិទ្យាល័យរ​ដ្ឋ Illinois វិញ យល់ថា សញ្ញា​សួរ​នេះ​គឺជា​កាឡាក់ស៊ី​ពីរ​កំពុង​ច្របាច់​បញ្ចូល​គ្នា ក្នុងនោះ​ចំណុច​ដូច​ផ្លែ​សន្ទូច​នៅ​ខាងលើ​គឺ​កើតឡើង​ដោយសារ​កាឡាក់ស៊ី​ធំ​មួយ​ត្រូវ​បាន​កាច់​ឱ្យ​កោង​៕

  • ណា​សា​រកឃើញ​រលកសញ្ញារ​បស់​យានអវកាស​ស្ថិត​ក្រៅ​ប្រព័ន្ធ​ព្រះអាទិត្យ

    ណា​សា​រកឃើញ​រលកសញ្ញារ​បស់​យានអវកាស​ស្ថិត​ក្រៅ​ប្រព័ន្ធ​ព្រះអាទិត្យ

    ក្រុម​វិស្វករ​របស់​ណា​សា បានទទួល​រលកសញ្ញា​ពី Voyager 2 ដែល​នេះ​នាំមក​នូវ​ក្ដីសង្ឃឹម​នៅក្នុង​ការតភ្ជាប់​ទំនាក់​ទំនង​ឡើងវិញ​ជាមួយនឹង​យានអវកាស​នេះ​បាន​ឆាប់​ជាង​ច្រើន​ខែ ធៀប​នឹង​ការគ្រោងទុក។

    ជាង​មួយ​សប្ដាហ៍​បន្ទាប់ពី​បាន​ដាច់​ទំនាក់ទំនង​ជាមួយនឹង​យានអវកាស​អន្តរ​តារា Voyager 2 ក្រុម​អ្នកជំនាញ​របស់​ទីភ្នាក់ងារ​អវកាស​អាម៉េរិក (NASA) ក៏​ទទួលបាន​រលកសញ្ញា​ដែល​អាចឱ្យ​ពួកគេ​ភ្ជាប់​ទំនាក់ទំនង​ឡើងវិញ។ ការទទួលបាន​រលក​សញ្ញា​នេះ​កើតឡើង​កាលពី​ថ្ងៃទី 01 សីហា នៅពេល Voyager 2 កំពុង​ផ្លាស់​ទី​ឆ្លងកាត់​លំហ​អវកាស​ក្នុង​តំបន់​អន្តរ​តារា និង​មាន​ចម្ងាយ​ពី​ផែនដី​ចំនួន 19.9 ពាន់​លាន​គីឡូម៉ែត្រ។

    អ្នកជំនាញ​របស់​ណា​សា និយាយថា «សញ្ញា «ចង្វាក់បេះដូង» នេះ បង្ហើប​ឱ្យដឹងថា យាន Voyager 2 នៅតែ​ធ្វើ​សកម្មភាព»។

    ក្រោយពី​រលកសញ្ញា​ត្រូវបាន​បញ្ជាក់ ណា​សា​នឹង​សាកល្បង​បញ្ជូន​កូដ​បញ្ជា​យាន​ទៅកាន់ Voyager 2 ដើម្បីឱ្យ​វា​បង្វែរ​ទិស​របស់​អង់​តែ​ន​តម្រង់​មកកាន់​ផែនដី។ តាម​ធម្មតា កូដ​បញ្ជា​យាន​នេះ​ត្រូវការ​ពេល​ប្រហែល 18.5 ម៉ោង ទើប​ទៅដល់​យាន Voyager 2 ហើយ​ថែម​ប្រហែល 18.5 ម៉ោង​ទៀត ដើម្បីឱ្យ​មនុស្ស​អាច​ទទួលបាន​ទិន្នន័យ​ពី​យាន​នេះ។

    បើសិន​ការសាកល្បង​ខាងលើ​មិនបាន​ជោគជ័យ យាន Voyager 2 នឹង​តម្រង់ទិស​អង់​តែ​ន​របស់​វា​ឡើងវិញ​ដោយ​ខ្លួនឯង​នៅ​ថ្ងៃទី 15 តុលា 2023 ទៅតាម​ការកំណត់​នៅក្នុង​កម្មវិធី​ដែល​បំពាក់​លើ​យាន។

    ណា​សា​ឱ្យដឹងថា ពួកគេ​បាន​ដាច់​ទំនាក់ទំនង​ជាមួយនឹង​យាន Voyager 2 តាំងពី​ថ្ងៃទី 21 កក្កដា 2023 បន្ទាប់ពី​កូដ​បញ្ជា​យាន​មួយចំនួន​បានធ្វើឱ្យ​អង់​តែ​ន​របស់​យានអវកាស​នេះ ត្រូវ​បែរ​ល្អៀង​ពីមុខ​ព្រួញ​មកកាន់​ផែនដី​ប្រហែល 2 ឌឺ​ក្រេ។ កំហុស​នេះ​ធ្វើឱ្យ​ណា​សា​មិនអាច​ទទួល​ទិន្នន័យ​ដែល​បញ្ជូន​មកពី Voyager 2។ យានអវកាស​នេះ បច្ចុប្បន្នកំពុង​គោចរ​តែលតោល​នៅក្នុង​លំហ​អវកាស​ងងឹត ក្រោយពី​បាន​ហោះ​ផុតពី​តំបន់​ព្រំដែន​ខាងក្រៅ​របស់​ប្រព័ន្ធ​ព្រះអាទិត្យ​កាលពី​ខែវិច្ឆិកា​ឆ្នាំ 2018។

    យានអវកាស Voyager 1 និង Voyager 2 ត្រូវបាន​បាញ់​បង្ហោះ​កាលពី​ខី​សីហា និង​កញ្ញា ឆ្នាំ 1977 ក្នុងនោះ Voyager 2 ត្រូវបាន​បាញ់​បង្ហោះ​មុន។ យាន​ទាំងពីរ​នេះ​សុទ្ធតែ​បាន​ហោះ​កាត់​ពីមុខ​បណ្ដា​ភព​ដែល​នៅ​ជាយ​ប្រព័ន្ធ​ព្រះអាទិត្យ មុនពេល​ឆ្លងកាត់​ព្រំដែន​ឆ្ងាយ​បំផុត​របស់​តំបន់​ហេ​លី​អូ​ស្ពែ​រ (Heliosphere) ជា​ស្រទាប់​ក្រៅ​បង្អស់​នៃ​បរិយាកាស​ព្រះអាទិត្យ​ដែល​បែងចែក​ប្រព័ន្ធ​ព្រះអាទិត្យ​ពី​តំបន់​អន្តរ​តារា។

    យាន Voyager 1 បាន​ទៅដល់​តំបន់​អន្តរ​តារា​មុន ដោយបាន​ឆ្លងកាត់​ហេ​លី​អូ​ស្ពែ​រ​កាលពី​ខែសីហា 2012។ បច្ចុប្បន្ន យាន​នេះ​កំពុងស្ថិត​ឆ្ងាយ​ពី​ផែនដី 23.8 ពាន់​លាន​គីឡូម៉ែត្រ។ Voyager 1 និង Voyager 2 នៅសល់​ថាមពល​ដែល​អាចឱ្យ​ប្រើប្រាស់​បានរ​ហូត​ដល់​យ៉ាងតិច​ត្រឹម​ឆ្នាំ 2025។

    Voyager 1 និង Voyager 2 នឹង​នៅតែ​អាច​បន្ត​បំពេញបេសកកម្ម​ផ្ញើ​សារ​ទៅកាន់​ភាវៈ​រស់នៅក្នុង​ប្រព័ន្ធ​ផ្កាយ​នានា បន្ទាប់ពី​ពួកវា​អស់​ថាមពល ដោយសារ​តែមាន​បំពាក់​ថាស​ដែល​ផ្ទុក​សារ​ពី​មនុស្សលោក ក្នុងនោះ​មាន​ទាំង​សំឡេង​នានា និង​ផែនទី​ផ្កាយ​របស់​ផែនដី​ជាដើម៕

  • យានអវកាស​នៅក្រៅ​ប្រព័ន្ធ​ព្រះអាទិត្យ​ដាច់​ទំនាក់​ទំនងជា​មួយណា​សា

    យានអវកាស​នៅក្រៅ​ប្រព័ន្ធ​ព្រះអាទិត្យ​ដាច់​ទំនាក់​ទំនងជា​មួយណា​សា

    បន្ទាប់ពី​បានធ្វើឱ្យ​អង់​តែ​ន​របស់​យានអវកាស Voyager 2 បែរ​ទិស​ចេញពី​ផែនដី​ដោយ​អ​ចេតនា ណា​សា​​ក៏​ត្រូវ​ដាច់​ទំនាក់ទំនង​ជាមួយនឹង​យាន​ដែល​កំពុង​ស្ថិតក្នុង​តំបន់​អន្តរ​តារា​មួយគ្រឿង​នេះ យ៉ាងតិច​ក៏​រហូតដល់​ថ្ងៃទី 15 តុលា។

    ទីភ្នាក់ងារ​អវកាស​អាម៉េរិក (ណា​សា) បាន​ដាច់​ទំនាក់​ទំនងជា​បណ្ដោះអាសន្ន​ជាមួយនឹង​យានអវកាស Voyager 2 ជាយាន​​ដែល​ហោះ​ឆ្ងាយ​ពី​ផែនដី​បំផុត​លំដាប់​ទី​ពីរ ដោយ​​បច្ចុប្បន្នកំពុង​ផ្លាស់​ទី​ឆ្លងកាត់​លំហ​អវកាស​ក្នុង​តំបន់​អន្តរ​តារា និង​មាន​ចម្ងាយ​ពី​ផែនដី​ចំនួន 19.9 ពាន់​លាន​គីឡូម៉ែត្រ។ ណា​សា​ឱ្យដឹងថា ពួកគេ​បាន​ដាច់​ទំនាក់ទំនង​ជាមួយនឹង​យាន​នេះ​តាំងពី​ថ្ងៃទី 21 កក្កដា 2023 បន្ទាប់ពី​កូដ​បញ្ជា​យាន​មួយចំនួន​បានធ្វើឱ្យ​អង់​តែ​ន​របស់ Voyager 2 ត្រូវ​បែរ​ល្អៀង​ពីមុខ​ព្រួញ​មកកាន់​ផែនដី​ប្រហែល 2 ឌឺក្រេ។

    កំហុស​ខាងលើនេះ​ធ្វើឱ្យ​ណា​សា​មិនអាច​ទទួល​ទិន្នន័យ​ដែល​បញ្ជូន​មកពី Voyager 2។ យានអវកាស​នេះ បច្ចុប្បន្នកំពុង​គោចរ​តែលតោល​នៅក្នុង​លំហ​អវកាស​ងងឹត ក្រោយពី​បាន​ហោះ​ផុតពី​តំបន់​ព្រំដែន​ខាងក្រៅ​របស់​ប្រព័ន្ធ​ព្រះអាទិត្យ​កាលពី​ខែវិច្ឆិកា​ឆ្នាំ 2018។

    យោងតាម​ណា​សា បញ្ហា​ដាច់​ទំនាក់ទំនង​នេះ​គ្រាន់តែ​ជា​រឿង​​បណ្ដោះអាសន្ន។ Voyager 2 ត្រូវបាន​កំណត់ឱ្យ​កែតម្រូវ​ទិស​របស់​អង់​តែ​ន​ច្រើនដង​ក្នុង​មួយឆ្នាំ ដើម្បី​រក្សា​ទំនាក់ទំនង​ជាមួយនឹង​ផែនដី ក្នុង​គ្រា​ដែល​វា​ហោះ​កាន់តែ​ឆ្ងាយ។ តាម​ការគ្រោងទុក Voyager 2 នឹងធ្វើ​ការកែ​តម្រង់ទិស​របស់​អង់​តែ​ន​ម្ដងទៀត ​នៅ​ថ្ងៃទី 15 តុលា​ឆ្នាំ 2023 ពេលនោះ​ទំនាក់ទំនង​​រវាង​មនុស្ស​ជាមួយនឹង​យាន​នេះ​នឹង​ត្រូវបាន​ភ្ជាប់​ឡើងវិញ។

    យានអវកាស Voyager 1 និង Voyager 2 ត្រូវបាន​បាញ់​បង្ហោះ​កាលពី​ខី​សីហា និង​កញ្ញា ឆ្នាំ 1977 ក្នុងនោះ Voyager 2 ត្រូវបាន​បាញ់​បង្ហោះ​មុន។

    ថាស​ដែល​ផ្ទុក​សារ​ពី​មនុស្សលោក​នៅ​លើ​យាន​អវកាស​ Voyager

    យាន​ទាំងពីរ​នេះ​សុទ្ធតែ​បាន​ហោះ​កាត់​ពីមុខ​បណ្ដា​ភព​ដែល​នៅ​ជាយ​ប្រព័ន្ធ​ព្រះអាទិត្យ មុនពេល​ឆ្លងកាត់​ព្រំដែន​ឆ្ងាយ​បំផុត​របស់​តំបន់​ហេ​លី​អូ​ស្ពែ​រ (Heliosphere) ជា​ស្រទាប់​ក្រៅ​បង្អស់​នៃ​បរិយាកាស​ព្រះអាទិត្យ​ដែល​បែង​ចែក​​ប្រព័ន្ធ​ព្រះអាទិត្យ​ពី​តំបន់​អន្តរ​តារា។

    យាន Voyager 1 បាន​ទៅដល់​តំបន់​អន្តរ​តារា​មុន ដោយបាន​ឆ្លងកាត់​ហេ​លី​អូ​ស្ពែ​រ​កាលពី​ខែសីហា 2012។ បច្ចុប្បន្ន យាន​នេះ​កំពុងស្ថិត​ឆ្ងាយ​ពី​ផែនដី 23.8 ពាន់​លាន​គីឡូម៉ែត្រ។ យោងតាម​ណា​សា យាន Voyager 1 និង Voyager 2 នៅសល់​ថាមពល​ដែល​អាចឱ្យ​ប្រើប្រាស់​បានរ​ហូត​ដល់​យ៉ាងតិច​ត្រឹម​ឆ្នាំ 2025។

    បើ​ទោះ​អស់​ថាមពល​ក៏ដោយ ពួកវា​នៅតែ​អាច​បន្ត​បំពេញបេសកកម្ម​ផ្ញើ​សារ​ទៅកាន់​ភាវៈ​រស់នៅក្នុង​ប្រព័ន្ធ​ផ្កាយ​នានា។ ព្រោះថា នៅលើ​យាន​ទាំងនេះ​មាន​បំពាក់​ថាស​ដែល​ផ្ទុក​សារ​ពី​មនុស្សលោក ក្នុងនោះ​មាន​ទាំង​សំឡេង​នានា និង​ផែនទី​ផ្កាយ​របស់​ផែនដី​ផងដែរ៕

  • ប្រហោង​ខ្មៅ​ខ្នាត​យក្ស​បាញ់​ចង្កោម​ថាមពល​កម្រិត​ខ្ពស់​សំដៅចំ​ផែនដី

    ប្រហោង​ខ្មៅ​ខ្នាត​យក្ស​បាញ់​ចង្កោម​ថាមពល​កម្រិត​ខ្ពស់​សំដៅចំ​ផែនដី

    បេសកកម្ម​មួយ​របស់​ណា​សា ធ្វើការ​សង្កេតមើល​ប្រហោង​ខ្មៅ (Black Hole) ខ្នាត​យក្ស​មួយ​ដែល​បាញ់​ចង្កោម​រលក​ថា​ម​ពល​កម្រិត​ខ្ពស់​សំដៅចំ​ផែនដី​ពី​ចម្ងាយ 400 លាន​ឆ្នាំ​ពន្លឺ។

    បណ្ដា​ប្រហោង​ខ្មៅធំៗដែល​កំពុង​ធ្វើ​សកម្មភាព ហើយ​មាន​ថាស​វត្ថុ​ធាតុ​វិលជុំ​វិញ គេ​ហៅថា Accretion disk (ថាស​បន្ថែម​ថាមពល) ដែលជា​ប្រភព «ចំណី» សម្រាប់​ការពង្រីក​មាឌ​របស់​ប្រហោង​ខ្មៅ។ វត្ថុ​ធាតុ​ខ្លះ​ដែល​ប្រហោង​ខ្មៅ​មិនអាច​លេប​បាន​ទាំងអស់ ក៏ត្រូវ​បាន​បញ្ជូន​ទៅកាន់​ប៉ូល​នានា ហើយ​ក្រោយមក​ក៏​បាញ់​ចេញទៅ​ក្រៅ​ក្នុង​ល្បឿន​ជិត​ស្មើនឹង​ល្បឿន​ពន្លឺ។

    ដំណើរការ​ខាងលើនេះ បង្កើតបានជា​វិទ្យុសកម្ម​អេ​ឡិច​ត្រូ​ម៉ាញ៉េ​ទិច​ដែលមាន​ពន្លឺ​ភ្លឺ​ខ្លាំង និង​មាន​ថាមពល​ខ្ពស់។ នៅក្នុង​ករណី​ដែល​ណា​សា​ទើបតែ​បាន​រកឃើញ​នាពេលថ្មីៗនេះ ចង្កោម​ពន្លឺ​កំពុង​ជះ​មកកាន់​ផែនដី​នៅក្នុង​ព្រឹត្តិការណ៍​ដែល​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​ហៅថា blazar។ នេះ​បើតាម Live Science ចុះផ្សាយ​កាលពី​ថ្ងៃទី 30 កក្កដា 2023។

    រូបភាព​បង្ហាញ​ពី​ចង្កោម​ពន្លឺ​ដែល​ជះ​ពី blazar Markarian 421

    Blazar ដែលមាន​ឈ្មោះថា Markarian 421 ស្ថិតនៅក្នុង​កញ្ចុំ​ផ្កាយ Ursa Major ត្រូវបាន​សង្កេត​ដោយ​បេសកកម្ម Imaging X-ray Polarimetry Explorer (IXPE) របស់​ណា​សា ដែល​ត្រូវបាន​បាញ់​បង្ហោះ​កាលពី​ឆ្នាំ 2021។

    ចង្កោម​ពន្លឺ blazar ខាងលើ អូសបន្លាយ​យ៉ាង​វែង​នៅក្នុង​ទី​អវកាស​ក្នុង​រយៈ​ចម្ងាយ​រាប់លាន​ឆ្នាំ​ពន្លឺ ប៉ុន្តែ​ដើមហេតុ​ដែល​បង្កើត​វា​ឡើង មិនទាន់​ត្រូវ​បានដឹង​ច្បាស់​នៅឡើយ។

    អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​ក៏​គ្រោង​នឹង​បន្ត​សង្កេតមើល Markarian 421 ក៏ដូចជា​កំណត់​អត្តសញ្ញាណ​របស់ balzar ដទៃទៀត​ដែលមាន​ចំណុច​ពិសេស​ដូចគ្នា Markarian 421 ដើម្បី​ស្វែងយល់​អំពី​យន្តការ​នៅ​ពីក្រោយ​បាតុភូត​នេះ៕

  • ផ្កាយដុះកន្ទុយមាន​រាងដូច​ UFO កំពុង​​ហោះ​សំដៅ​មក​កាន់​ផែនដី

    ផ្កាយដុះកន្ទុយមាន​រាងដូច​ UFO កំពុង​​ហោះ​សំដៅ​មក​កាន់​ផែនដី

    ផ្កាយដុះកន្ទុយ​ធំប៉ុនទីក្រុង​ និង​មាន​ឈ្មោះ​ថា 12P/Pons – Brooks កំពុង​តែ​ហោះ​សំដៅ​មក​កាន់​តំបន់​ក្បែរ​ផែនដី​បំផុត​ នៅ​លើ​គន្លង​គោចរ​ 71 ឆ្នាំ​នៅក្នុង​​ប្រព័ន្ធ​ព្រះ​អាទិត្យ​។

    ផ្កាយដុះកន្ទុយ​មាន​ភ្នំ​ភ្លើង​មួយ​ដួង​ ដែល​កំពុង​ហោះ​មក​កាន់​ផែនដី​ មាន​រូប​រាង​ស្រដៀង​នឹង​ថាសហោះ (UFO)  បន្ទាប់​ពី​មាន​ហេតុ​ការណ៍​ផ្ទុះ​ ធ្វើ​ឱ្យ​វា​ភ្លឺ​ដូច​ទៅ​នឹង​កូន​ផ្កាយ​មួយដួង​ និង​ស្រោច​កំអែ​ភ្នំ​ភ្លើង​ត្រជាក់​ទៅ​ក្នុង​ទីអវកាស​។ នេះ​គឺជា​លើក​ដំបូង​ហើយ​ដែល​អ្នក​វិទ្យា​សាស្ត្រ​បាន​មើល​ឃើញ​ផ្កាយ​ដុះកន្ទុយ​នេះ​ផ្ទុះ​កំអែ​ភ្នំ​ភ្លើង​ នៅក្នុង​អំឡុង​ពេល​ជិត​ 70 ឆ្នាំ​មក​នេះ​។

    12P/Pons – Brooks (12P) គឺជា​ផ្កាយ​ដុះ​កន្ទុយ​មាន​ភ្នំ​ភ្លើង​ត្រជាក់​។ ដូចទៅ​នឹង​ផ្កាយ​ដុះ​កន្ទុយ​ដទៃ​ 12P មាន​ស្នូល​រឹង​ដែល​​ផ្ទុក​​សមាសធាតុ​ទឹកកក​ ធូលី និង​ឧស្ម័ន​ ហើយ​ជុំវិញ​វា​គឺជា​ពពក​ឧស្ម័ន​ដែល​ហៅ​ថា​ក្បាល​ផ្កាយ​ដុះ​កន្ទុយ​។ ប៉ុន្តែ ខុស​ពី​ផ្កាយ​ដុះ​កន្ទុយ​ដទៃ ឧស្ម័ន​ និង​ទឹកកក​នៅ​ខាង​ក្នុង​ស្នូល​របស់ 12P មាន​បរិមាណ​ច្រើន​រហូតដល់​អាច​ផ្ទុះ​យ៉ាង​ខ្លាំង​ក្លា បាញ់​ចេញ​វត្ថុធាតុ​ត្រជាក់​ដែល​ហៅ​ថា កំអែ​ទឹក​កក ពី​ស្នាម​ប្រេះ​នៅ​លើ​សម្បក​របស់​ស្នូល​។

    កាល​ពី​ថ្ងៃទី 20 កក្កដា តារាវិទូ​ជា​ច្រើន​រូប​បាន​សង្កេត​ឃើញ​ថា មាន​ហេតុ​ការណ៍​ផ្ទុះ​ធំ​មួយ​នៅ​លើ​ផ្កាយ​ដុះ​កន្ទុយ​ 12P ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​វា​ភ្លឺ​ជាង​ធម្មតា​រហូត​ដល់​ប្រហែល 100 ដង​។ ការ​ភ្លឺ​ឡើង​នេះ​កើត​ឡើង​នៅ​ពេលសម្បក​របស់​​ 12P ស្រាប់​តែ​ប៉ោង​ឡើង​ដោយ​សារ​តែ​ឧស្ម័ន​ និង​សមាសធាតុ​ទឹកកក​ដែល​កញ្ជ្រោល​ចេញ​ពី​ខាង​ក្នុង​ នាំ​ឱ្យ​ចំណាំង​ប្លាត​​​ពន្លឺ​​ពី​ព្រះ​អាទិត្យ​នៅ​លើ​ 12P ជះ​មក​កាន់​ផែនដី​ច្រើន​ជាង​មុន​។

    នៅ​ថ្ងៃទី 26 កក្កដា សម្បក​របស់​ 12P រីក​ប៉ោង​ឡើង​រហូតដល់​មាន​អង្កត់​ផ្ចិត​ 230,000 គីឡូម៉ែត្រ ធំ​ជាង​ 7,000 ដង ធៀប​នឹង​ស្នូល​ដែល​មាន​អង្កត់​ផ្ចិត​តែ​ 30 គីឡូម៉ែត្រ​។ ក៏ប៉ុន្តែ ប្រការ​ដែល​គួរ​​ចាប់​អារម្មណ៍​គឺ​ថា សម្បក​ដែល​ប៉ោង​ឡើង​ ធ្វើ​ឱ្យវា​មាន​រូប​រាង​ស្រដៀង​នឹង​ស្នែង ឬ​ថាស​ហោះ​ (UFO) ដែល​មាន​កន្ទុយដូច​នៅ​ក្នុង​ខ្សែ​​ភាព​យន្ត​បែប​វិទ្យា​សាស្ត្រ និង​សង្គ្រាម​អវកាស។

    អ្នកវិទ្យា​សាស្ត្រ​និយាយ​ថា 12P នឹង​ហោះមក​ដល់​តំបន់​ក្បែរ​ព្រះ​អាទិត្យ​បំផុត​នៅ​ថ្ងៃ​ទី 14 មេសាឆ្នាំ 2024 និង​មក​ក្បែរ​ផែនដី​នៅ​ថ្ងៃទី 02 មិថុនា 2024​ ហើយ​អាច​ឱ្យ​មនុស្ស​មើល​ឃើញ​ដោយ​ភ្នែក​ទទេ​នៅ​ពេល​រាត្រី​៕

  • យាន​សម្រាប់​បើកបរ​លើ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ​របស់ Toyota និង Mitsubishi កំពុង​ត្រូវបាន​អភិវឌ្ឍ

    យាន​សម្រាប់​បើកបរ​លើ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ​របស់ Toyota និង Mitsubishi កំពុង​ត្រូវបាន​អភិវឌ្ឍ

    Toyota Motor និង Mitsubishi Heavy Industries បានប្រកាស​សេចក្ដីលំអិត​អំពី​គម្រោង​អភិវឌ្ឍ​បណ្ដា​យាន​ដំណើរការ​ដោយ​ថាមពលព្រះអាទិត្យ សម្រាប់​បើកបរ​លើ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ។

    យាន​ទាំងនេះ​អាច​ត្រូវបាន​ប្រើប្រាស់​សម្រាប់​គម្រោង Artemis ដែល​ដឹកនាំ​ដោយ​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក ក្នុង​បំណង​នាំ​មនុស្ស​ឡើងទៅ​កាន់​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ​ជាថ្មី​នៅ​ឆ្នាំ 2025។ នេះ​នឹង​ជា​លើកដំបូង​ដែល​មនុស្ស​ឡើងទៅ​ដើរ​លើ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ រាប់​ចាប់ពី​ឆ្នាំ 1972។

    យាន​បើកបរ​លើដី​គ្រោង​នឹង​ត្រូវបាន​នាំ​ឡើងទៅ​កាន់​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ​នៅ​ឆ្នាំ 2029។ កាលពី​ថ្ងៃទី 21 កក្កដា 2023 ក្រុមហ៊ុន Toyota Motor និង Mitsubishi Heavy Industries (MHI) បានធ្វើ​សន្និសីទ​សារព័ត៌មាន​មួយ ជា​មួយនឹង​ទីភ្នាក់ងារ​អវកាស​ជប៉ុន (JAXA) នៅ​តូ​ក្យូ។ ថ្ងៃទី 21 កក្កដា ក៏​ជា​ថ្ងៃ​ដែល Apollo 11 ចុះចត​លើ​ផ្ទៃ​ព្រះ​ចន្ទ​កាលពី 54 ឆ្នាំមុន។

    Toyota ចាប់ផ្ដើម​សហការ​ជាមួយ JAXA កាលពី​ឆ្នាំ 2019 ដើម្បី​អភិវឌ្ឍ​រថយន្ត​សម្រាប់​បើកបរ​លើ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ ដែលមាន​ឈ្មោះថា Lunar Cruiser។ យាន​នេះ​ត្រូវបាន​អភិវឌ្ឍ​ឡើង​ដើម្បី​បើកបរ​លើ​ភូមិសាស្ត្រ​ដែលមាន​ឧបសគ្គ​ច្រើន មានដូចជា​វាល​ខ្សាច់ និង​ផ្លូវ​នៅ​តំបន់ភ្នំ​ជាដើម។ នេះ​គឺជា​របាយការណ៍​ស្ដីពី​វឌ្ឍនភាព​ដំបូង​របស់ Toyota ទាក់ទង​នឹង​កម្មវិធី​អវកាស​របស់​ពួកគេ​នៅក្នុង​រយៈពេល​បួន​ឆ្នាំ​កន្លង។

    Lunar Cruiser នឹងធ្វើ​ដំណើរ​សរុប​ជាង 10,000 គីឡូម៉ែត្រ​នៅលើ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ​ដើម្បី​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ។ Toyota ឱ្យដឹងថា​យាន​នេះ​នឹង​ត្រូវបាន​បំពាក់​មុខងារសំខាន់ៗចំនួន​បួន រួមមាន មុខងារ​ប្រើប្រាស់​ថ្ម​បង្កើត​ថាមពល​ឡើងវិញ (RCF), មុខងារ​សម្រាប់​ការបើកបរ​លើ​ភូមិសាស្ត្រ​លំបាក, មុខងារ​បើកបរ​ស្វ័យប្រវត្ត, និង​មុខងារ​បទពិសោធន៍​អ្នកប្រើប្រាស់ (UX)។

    ថ្នាក់ដឹកនាំ​របស់ MHI បានឱ្យដឹងថា ក្រុមហ៊ុន​នេះ​កំពុង​ពិនិត្យ​លទ្ធភាព​នៃ​ការផលិត​រថយន្ត​សម្រាប់​បើកបរ​លើ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ ដែលមាន​ទម្ងន់​ប្រហែល 10 តោន ឱ្យបាន​មុន​ការបាញ់​បង្ហោះ​ពី​ពីរ​ទៅ​បី​ឆ្នាំ។

    ចំណែក Toyota វិញ ក្រៅពី​កិច្ចសហការ​ជាមួយ MHI ក្រុមហ៊ុន​នេះ​ក៏​កំពុង​ត្រៀម​ពង្រីក​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​ជា​មួយ​ដៃគូ​ដទៃទៀត គ្រា​ដែល​បាន និង​កំពុង​សហការ​ជាមួយ Bridgestone ដើម្បី​អភិវឌ្ឍ​សម្បក​កង់​រថយន្ត​ធ្វើ​ពី​លោហធាតុ​ដែល​អាច​បើកបរ​លើដី​នៅ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ៕

  • រកឃើញ «ផែនដី​ខ្នាត​យក្ស» មាន​សីតុណ្ហភាព​អាច​រស់​នៅបាន

    រកឃើញ «ផែនដី​ខ្នាត​យក្ស» មាន​សីតុណ្ហភាព​អាច​រស់​នៅបាន

    «ផែនដី​ខ្នាត​យក្ស​» នេះ ​ស្ថិត​ក្នុងចំណោម​ភព​ដែល​អាច​ទ្រទ្រង់​ជីវិត និង​ត្រូវបាន​សង្កេតមើល​ជា​លើកដំបូង​ដោយ​តេ​ឡេ​ស្កុប​អវកាស Kepler របស់​ណា​សា កាលពី​ឆ្នាំ 2009។

    ដើមឡើយ ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​ជឿថា មិនមាន​ភាវៈរស់​ណាមួយ​នៅក្នុង​ភព​ដទៃ​ក្រៅពី​ផែនដី។ ប៉ុន្តែ បន្ទាប់ពី​ផលិត​បាន​ឧបករណ៍ទំនើបៗ មនុស្ស​ចាប់ផ្ដើម​យល់ថា វត្តមាន​របស់​មនុស្ស​ភព​ដទៃ​ប្រាកដ​ជាមាន ហើយ​អាចមាន​ច្រើន​លើសពី​ការ​នឹកគិត​ទៅទៀត។

    គិត​មកដល់​បច្ចុប្បន្ន អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​បាន​រកឃើញ «ផែនដី​ខ្នាត​យក្ស» ជាង 4,000 នៅក្នុង​ចក្រវាល​ដែល​មនុស្ស​អាច​សង្កេតឃើញ។ «ផែន​ដី​ខ្នាត​យក្ស» ចង់​សំដៅលើ​បណ្ដា​ភព​ដែល​មាន​បរិស្ថាន​ស្រដៀង​នឹង​ផែនដី របស់​មនុស្ស​ ប៉ុន្តែ​មាន​ទំហំ​ធំ​ជាង​។

    «ផែនដី​ខ្នាត​យក្ស» Kepler-22b

    Kepler-22b គឺជា​មួយ​ក្នុងចំណោម «ផែនដី​ខ្នាត​យក្ស» ដែល​មនុស្ស​បាន​រកឃើញ។ Kepler-22b ត្រូវបាន​សង្កេតមើល​ជា​លើកដំបូង​កាលពី​ឆ្នាំ 2009 ដោយ​តេ​ឡេ​ស្កុប​អវកាស Kepler របស់​ទីភ្នាក់ងារ​អវកាស​អាម៉េរិក (ណា​សា)។ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​ដែល​បាន​រកឃើញ Kepler-22b មាន​ឈ្មោះថា William Burrucci។

    Kepler-22b ស្ថិតក្នុង​កញ្ចុំ​ផ្កាយ Cygnus ដែលមាន​ចម្ងាយ​ពី​ផែនដី​ប្រមាណ 638 ឆ្នាំ​ពន្លឺ និង​មាន​អង្កត់ផ្ចិត​ធំ​ជាង​ផែនដី 2.4 ដង ហើយ​មួយឆ្នាំ​របស់​វា​ស្មើនឹង 290 ថ្ងៃ​នៅលើ​ផែនដី។

    Kepler-22b វិល​ជុំវិញ​ផ្កាយ​មេ​ដែលមាន​ឈ្មោះថា Kepler-22។ Kepler-22 តូច​ជាង​ព្រះអាទិត្យ​របស់​មនុ​ស្សប​ន្តិ​ច ប៉ុន្តែ​មាន​កម្ដៅ​ប្រហាក់ប្រហែល​នឹង​ព្រះអាទិត្យ។ ភព Kepler-22b ត្រូវបាន​គណនា​ឃើញថា មាន​អាយុ​ប្រហែល 4 ពាន់​លាន​ឆ្នាំ។

    ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​ទើបតែ​បាន​រកឃើញថា ភព Kepler-22b ស្ថិតនៅ​ចម្ងាយ​ពី​ផ្កាយ​មេ​ប្រហែល​នឹង 85% នៃ​ចម្ងាយ​ពី​​ផែនដី​របស់​មនុស្ស ទៅ​​ព្រះអាទិត្យ។ នេះ​មានន័យថា សីតុណ្ហភាព​នៅលើ​ភព Kepler-22b អាច​ស្មើនឹង 22 អង្សា​សេ ប្រហាក់ប្រហែល​នឹង​ផែនដី ដែលអនុញ្ញាត​ឱ្យ​មាន​វត្តមាន​ទឹក​រាវ​ហូរ​នៅលើ​ផ្ទៃ។ Kepler-22b អាចជា «ផ្ទះ​ទី​ពីរ» ដ៏​សមស្រប​សម្រាប់​មនុស្សជាតិ។ ព្រោះថា ថ្មីៗនេះ ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​បាន​រកឃើញថា Kepler-22b មាន​បរិយាកាស​ក្រាស់​។

    ធ្វើយ៉ាងណា​ដើម្បី​អាច​ទៅដល់ Kepler-22b?

    បើសិន​គិត​ទៅតាម​ល្បឿន​របស់​មី​ស៊ី​ល​ទំនើប​នាបច្ចុប្បន្ន​របស់​មនុស្ស (10 គីឡូម៉ែត្រ/វិនាទី) យើង​នឹងត្រូវ​ចំណាយពេល​ហោះហើរ​ជាង 18 លាន​ឆ្នាំ ទើប​ទៅដល់​ភព Kepler-22b ហើយ​នេះ​គឺជា​រយៈពេល​ដ៏​សែន​យូរ​សម្រាប់​ជីវិត​មនុស្ស។

    យានអវកាស​ដែលមាន​ល្បឿន​លឿន​បំផុត​នាបច្ចុប្បន្ន​គឺ​យាន​ព្រះអាទិត្យ Parker របស់​ណា​សា ព្រោះថា នៅពេល​ទៅកាន់​តែ​ជិត​ព្រះអាទិត្យ ល្បឿន​របស់​វា​អាច​កើន​ដល់ 692,000 គីឡូម៉ែត្រ/ម៉ោង ប្រហែល​នឹង 192 គីឡូម៉ែត្រ/វិនាទី។ ក្នុង​ល្បឿន​នេះ វា​នឹង​ចំណាយពេល​ប្រហែល​មួយ​លាន​ឆ្នាំ ទើប​ទៅដល់​ភព Kepler-22b។

    នៅ​ពេល​ប្រើ​ប្រាស់បច្ចេកវិទ្យា​ និង​​យាន​បច្ចុប្បន្ន​ មនុស្ស​នឹង​មិន​អាច​ធ្វើ​ដំណើរ​ទៅ​ដល់​ភព​ Kepler-22b ឡើយ​។ ដូច្នេះ មនុស្ស​ត្រូវ​កា​រប​ច្ចេក​វិទ្យា​ និង​យាន​អវកាស​​ទំនើប​ជាង​នេះ​រាប់​លាន​ដង ទើប​អាច​​មានឱកាស​ទៅ​ជាន់ដី​របស់​ភព Kepler-22b នា​ពេល​អនាគត៕

  • ព្រះ​ចន្ទ​អាច​រៀបចំ​ព្រឹត្តិការណ៍​បាល់ទាត់​ដំបូង​នៅ​ឆ្នាំ 2035?

    ព្រះ​ចន្ទ​អាច​រៀបចំ​ព្រឹត្តិការណ៍​បាល់ទាត់​ដំបូង​នៅ​ឆ្នាំ 2035?

    បាល់ទាត់​គឺជា​កីឡា​ដែល​ទទួលបាន​ការនិយម​ចូលចិត្ត​បំផុត​នៅលើ​ពិភពលោក ដូច្នេះ​តើ​វា​អាច​ត្រូវ​បានរៀបចំ​ការប្រកួត​នៅលើ​ភព ឬ​ទីឋាន​​ដទៃ​ក្រៅ​​ពី​ផែនដី ឬ​អត់?

    នេះ​គឺជា​អ្វីដែល​ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​កំពុង​គិតដល់។ ពួកគេ​ជឿថា បាល់ទាត់​អាច​លេង​នៅលើ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ​យ៉ាង​ឆាប់​នៅ​ឆ្នាំ 2035។

    ក្រុម​អ្នកជំនាញ​មកពី​វិទ្យាស្ថាន​បច្ចេកទេស និង​បច្ចេកវិទ្យា (IET) ដែលមាន​ទីស្នាក់ការ​ក​ណ្ដា​ល​នៅ​ប្រទេស​អង់គ្លេស បាន​រៀប​គម្រោង​ពិ​សេសមួយ​ស្ដីពី​ការរៀបចំ​ព្រឹត្តិការណ៍​ប្រកួត​កីឡាបាល់ទាត់​នៅលើ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ។ ពួកគេ​ថា ការប្រកួត​នេះ​នឹងមាន​ថេរវេលា 90 នាទី ប៉ុន្តែ​មិន​ប្រើប្រាស់​ឈុត​សម្លៀកបំពាក់​ធម្មតា​ដូច​នៅលើ​ផែនដី។

    ការប្រកួត​នៅ​ខាងក្រៅ​ភពផែនដី​នឹង​ត្រូវបាន​ចែកចេញជា​បួន​តង់ ហើយ​ក្នុង​មួយតង់​មាន 10 នាទី និង​សម្រាក 20 នាទី​នៅ​ចន្លោះ​តង់នីមួយៗ។ ក្រុមបាល់ទាត់នីមួយៗនឹងមាន​កីឡាករ 5 នាក់។

    សម្លៀកបំពាក់​កីឡា​ដូច​នៅលើ​ផែនដី​នឹង​ត្រូវបាន​ជំនួស​ដោយ​ឈុត​អ្នក​អវកាស ដែល​បំពាក់​មុខងារទំនើបៗជាច្រើន ក្នុងនោះ​មាន​ទាំង​ឧបករណ៍​បញ្ចុះ​កម្ដៅ​ផងដែរ។

    ចំណែក​អាជ្ញាកណ្ដាល​វិញ នឹងមាន​លក្ខណៈ​ស្រដៀង​ទៅនឹង​បច្ចេកវិទ្យា VAR។ ព្រោះថា ពួកគេ​នឹង​បង្ហាញខ្លួន​លើ​ទីលាន​ប្រកួត​ក្នុង​ទម្រង់​ជា​រូបភាព 3D។

    យោងតាម IET ការប្រកួត​បាល់ទាត់​លើ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ​នឹង​ធ្វើឡើង​នៅពេល​ថ្ងៃត្រង់ ដើម្បី​ងាយស្រួល​មើល គ្រា​ដែល​ទំហំ​របស់​ទីលាន​ក៏​នឹង​ត្រូវបាន​បន្ថយ​មក​នៅ​ត្រឹម 1/8 នៃ​ទីលាន​នៅលើ​ផែនដី។

    ខ្សែបន្ទាត់​ជុំវិញ​ទីលាន​អាច​ត្រូវបាន​គូសសញ្ញា​ដោយ​ធាតុ polymer ពណ៌​ខ្មៅ-ស។ ទីលាន​បាល់ទាត់​ក៏​នឹង​ត្រូវការ​បាំង​ដោយ​សំណាញ់ និង​ប្រក់​ដំបូល ដើម្បី​ជៀសវាង​បាល់​ខ្ទា​ត់​ចេញទៅ​បាត់។ រីឯ​គ្រាប់​បាល់​វិញ នឹង​ត្រូវមាន​ទំហំ​ធំ​ជាង​ជិត​ទ្វេដង ធៀប​នឹង​បាល់​ធម្មតា ដើម្បី​ងាយស្រួល​មើល។

    ដើម្បី​គាំទ្រ​ដល់​គម្រោង​ខាងលើ IET កំពុងតែ​អំពាវនាវ​សូម​ឱ្យ​​​ក្មេង​នៅ​ប្រទេស​អង់គ្លេស​ដែលមាន​អាយុ​ពី 4 ទៅ 13 ឆ្នាំ ចូលរួម​ការ​រចនា​ឈុត​សម្លៀកបំពាក់​ផ្លូវការ​ដំបូង​គេ​សម្រាប់​ព្រឹត្តិការណ៍​បាល់ទាត់​នៅលើ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ៕

  • អ្នក​អវកាស​ដែល​ «ឯកាបំផុត» ​ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ

    អ្នក​អវកាស​ដែល​ «ឯកាបំផុត» ​ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ

    ជាង 50 ឆ្នាំ​បន្ទាប់​ពី​បេសក​កម្ម​ Apollo 11 អ្នក​អវកាស​ Michael Collins នៅ​តែ​ត្រូវ​បាន​គេ​រម្លឹក​ថា​ជា​អ្នក​ក្លាហាន​ស្ងាត់​ស្ងៀម​ ដែល​មាន​រហ័សនាម​ថា «មនុស្ស​ឯកាបំផុត»។

    កាល​ពី​ឆ្នាំ 1969 ក្នុង​ពេល​ Neil Armstrong និង Buzz Aldrin ចុះ​ដើរ​លើ​ឋាន​ព្រះចន្ទ​ជា​លើក​ដំបូង​របស់មនុស្ស​ជាតិ​ លោក Michael Collins អង្គុយ​ម្នាក់​ឯង​នៅក្នុង​បន្ទប់​បញ្ចា​ការ​​ Columbia របស់​យាន​អវកាស Apollo 11 និង​ហោះ​ពី​ក្រោយ​តំបន់​ងងឹត​របស់​ព្រះចន្ទ​។

    លោក Collins ទទួល​ខុស​ត្រូវ​ក្នុង​ការ​បញ្ជា​ម៉ូឌុល Eagle នាំ​មិត្ត​រួម​ក្រុម​ពីរ​នាក់​ចុះ​ចត​លើឋាន​ព្រះចន្ទ​។ នៅ​ពេល​នោះ រាល់​ទំនាក់ទំនង​ជាមួយ​ផែនដី​ត្រូវ​បាន​កាត់​ផ្ដាច់​ ដោយ​សារ​តែមាន​ការ​រារាំង​ពី​​ព្រះចន្ទ​ ធ្វើ​ឱ្យ Collins ត្រូវ​ដាច់​ទំនាក់​ទំនង​​ទាំង​ស្រុង​ជាមួយ​នឹង​មនុស្ស​នៅលើ​ផែនដី​ ហើយ​ក៏​ឆ្ងាយ​ពី​ផ្ទះ​រាប់​សែន​គីឡូម៉ែត្រ​។

    អ្នកអវកាស Michael Collins

    លោក Collins ​​និយាយ​ថា «នៅ​ខាង​ក្រៅ​កញ្ចក់យាន​ ខ្ញុំ​អាច​មើល​ឃើញ​តែ​ដួង​តារា​ គឺ​មាន​តែប៉ុណ្ណឹង»។ លោក​បន្ត​ថា អារម្មណ៍​ពេល​នោះ គឺ​ដូច​ទៅ​នឹង​លោក​កំពុងអង្គុយ​លើ​កូន​ទូក​តូច​មួយ​ដែល​កំពុង​អណ្ដែត​លើ​ផ្ទៃ​ទឹក​មហា​សមុទ្រ​ប៉ាស៊ីហ្វិក​ ក្នុង​រាត្រី​ងងឹត​សូន្យ​សុង។

    អ្នកអវកាស Michael Collins ថតរូបម៉ូឌុល Eagle របស់យានអវកាស Apollo 11 រួមនឹងព្រះចន្ទ និងផែនដី

    លោក Collins បាន​ស្ថិត​នៅ​លើ​យាន​ Columbia អស់​រយៈ​ពេល 21 ម៉ោង​ គ្រា​ដែល​ Buzz Aldrin និង Neil Armstrong ចុះ​ចត​ និង​ដើរ​លើឋាន​ព្រះចន្ទ​។ ទោះជាយ៉ាង​ណា​ក៏​ដោយ លោក Collins ធ្លាប់​បាន​និយាយ​ថា លោក​​នៅ​តែ​ពេញ​ចិត្ត​នឹង​អារម្មណ៍​ឯកានោះ៕

  • ឃ្លាំង​ពេជ្រ​អាយុកាល​ជិត 13 ពាន់​លាន​ឆ្នាំ បង្ហើប​ពី​ភាវៈរស់​ក្រៅ​ផែនដី

    ឃ្លាំង​ពេជ្រ​អាយុកាល​ជិត 13 ពាន់​លាន​ឆ្នាំ បង្ហើប​ពី​ភាវៈរស់​ក្រៅ​ផែនដី

    តេ​ឡេ​ស្កុប​អវកាស​ទំនើប​បំផុត​លើ​ពិភពលោក​បាន​រកឃើញ​ឃ្លាំង​ពេជ្រ​មួយ នេះ​បើ​និយាយ​ទៅតាម​ទាំង​ន័យត្រង់ និង​ន័យធៀប។

    យោងតាម​ទំព័រ Space តេ​ឡេ​ស្កុប James Webb របស់​ណា​សា បាន​រកឃើញ​ធូលី​កាបូន​ដូច​ពេជ្រ​នៅក្នុង​បណ្ដា​កាឡាក់ស៊ី​ដែល​ទំនង​ជា​បាន​​កកើតឡើង​​តែ​ប៉ុន្មាន​រយ​ឆ្នាំ​ប៉ុណ្ណោះ​បន្ទាប់ពី​ Big Bang ដែលជា​ហេតុការណ៍​ចាប់កំណើត​របស់​ចក្រវាល។

    ការរកឃើញ​នេះ​អាចជះឥទ្ធិពល​ដល់​ទ្រឹស្ដី​ដែល​ទាក់ទង​នឹង​ការវិវត្ត​របស់​គីមី​នៅក្នុង​ចក្រវាល។ កន្លងមក អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​ជឿថា ដំណើរការ​នៃ​ការកកើត និង​បែងចែក​ធាតុ​រឹង​ដូចជា​កាបូន​ជាដើម ​ស៊ី​ពេលវេលា​ច្រើន មិនអាច​មាននៅ​ក្នុង​បណ្ដា​កាឡាក់ស៊ី​វ័យក្មេង។

    ការរកឃើញ​ថ្មី​នេះ​បានចាប់ផ្ដើម​ពី​ការពិនិត្យមើល​​ឆ្លងកាត់​ពេលវេលា និង​លំហ​អវកាស​​នៃ​កាឡាក់ស៊ី​បុរាណ​ចំនួន 10។ អំពី​ទ្រឹស្ដី រូបភាព​ដែល​មនុស្ស​មើលឃើញ​វត្ថុ​អវកាស​មួយ គឺមាន​អត្រា​យឺត​ដូច​ទៅនឹង​ពេលវេលា​ដែល​ពន្លឺ​ពី​វត្ថុ​អវកាស​នោះ​ធ្វើដំណើរ​ដល់​ភ្នែក​របស់​មនុស្ស។

    ដោយ​ការ​មើលទៅ​ទីតាំង​ដែលមាន​ចម្ងាយ​រាប់ពាន់​លាន​ឆ្នាំ​ពន្លឺ James Webb បាន​នាំមក​នូវ​រូបភាព​កាលពី 12.8 ពាន់​លាន​ឆ្នាំមុន ជា​ពេលដែល​កាឡាក់ស៊ី​ទាំងនេះ​នៅ​ក្មេង និង​ស្ថិតក្នុង​ចក្រវាល​ក្មេងខ្ចី។ ធូលី​កាបូន​ដែល​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​បាន​មើលឃើញ បាន​រីកចម្រើន​ទៅជា​ម៉ូលេគុល​អ៊ី​ដ្រូ​កាបូន​ក្រអូប (PAH) ដែលជា​ប្រការ​មិនអាច​ជឿ​បាន​ថា មាននៅ​ក្នុងអំឡុងពេល​ជិត 13 ពាន់​លាន​ឆ្នាំមុន។

    ការសិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​កន្លងមក​បាន​បញ្ជាក់ថា ចក្រវាល​ក្រោយពី Big Bang ភ្លាមៗ នៅមាន​ភាព «ឯកា» ខ្លាំងណាស់ ដោយ​វា​ភាគច្រើន​មានតែ​អ៊ីដ្រូសែន និង​អេ​ល្យូ​ម។

    យោងតាម​ទ្រឹស្ដី​នានា​ដែល​ត្រូវបាន​ទទួលស្គាល់​ទូលំទូលាយ បណ្ដា​ធាតុ​ដែល​រឹង​ជាង​អ៊ីដ្រូសែន និង​អេ​ល្យូ​ម សុទ្ធតែ​កកើតឡើង​ក្នុងដំណាក់កាលក្រោយៗមកទៀត បន្ទាប់ពី​ការកកើត​ផ្កាយ​រាប់លាន​ជំនាន់។ ស្នូល​របស់​ផ្កាយ​នានា​គឺជា «ឡ» ប្រតិកម្ម បង្កើត​ធាតុធ្ងន់ៗជាង​មុន នៅពេល​ពួកវា​ផ្ទុះស្លាប់។

    កាបូន​ក៏​ជា «ឆ្អឹងខ្នង​របស់​ភាវៈរ​ស់»។ វា​អាច​កកើត​នៅក្នុង​កាឡាក់ស៊ីចាស់ៗទាំង 10 ដែល​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​ទើបតែ​រកឃើញ។ នេះ​បើតាម​ការស្រាវជ្រាវ​រប​ស់​ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​មកពី​សាកលវិទ្យាល័យ Cambridge (អង់គ្លេស) ដែល​បាន​និយាយ​ខាងលើ។

    ប្រការនេះ​អាចឱ្យ​យើង​ចាប់ផ្ដើម​ងាក​ទៅ​ជឿថា ភាវៈ​រស់ក្នុង​យុគសម័យដំបូងៗទំនងជា​បានចាប់ផ្ដើមត្រូវ​បាន​ «ភ្ញាស់» ក្នុង​ចក្រវាល​តាំងពី​យូរ​ឡុង​ ជាង​អ្វីដែល​មនុស្ស​បានគិត។ ចំណែក​ជីវិត​នៅលើ​ផែនដី​ក៏​ប្រហែលជា​ស្ថិតក្នុង​ដំណាក់កាល​វ័យ​ក្មេង​នៅឡើយ បើ​ធៀប​នឹង​ជីវិត​នៅតាម​បណ្ដា​ភព​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​ផ្កាយ​នានា​របស់​កាឡាក់ស៊ី​បុរាណៗ៕