Tag: វិទ្យាសាស្ត្រ

  • ឧបករណ៍​ថត និង​ចាក់​បង្ហាញ​​សុបិន​ក្នុង​ទម្រង់​វីដេអូ

    ឧបករណ៍​ថត និង​ចាក់​បង្ហាញ​​សុបិន​ក្នុង​ទម្រង់​វីដេអូ

    សូម​ស្រមៃ​មើលថា តើ​វា​អស្ចារ្យ​កម្រិត​ណា នៅពេល​អ្នក​អាច​ទស្សនា​ទិដ្ឋភាព​ក្នុង​សុបិន​របស់​អ្នក​ដូច​ទៅនឹង​ការ​ទស្សនា​ខ្សែភាពយន្ត​នៅ​ខាងក្រៅ។

    ឧបករណ៍​ថត​សុបិន​ដែល​អភិវឌ្ឍ​ដោយ​អ្នកជំនាញ​ជប៉ុន បើក​ផ្លូវ​ឱ្យមាន​ការស្វែងយល់​លំអិត​​អំពី​អាថ៌កំបាំង​នៃ​សុបិន។ យោងទៅតាម​ការរីកចម្រើន​នៃ​វិស័យ​រូបភាព​សរសៃប្រសាទ និង​បញ្ញា​សិប្បនិម្មិត ឧបករណ៍​នេះ​ផ្ដិត​យក​សកម្មភាព​របស់​សរសៃប្រសាទ​ អម​នឹង​ស្ថានភាព​រវើរវាយនៅ​មុន​ពេល​ដេក​លក់ ហើយ​បំប្លែង​វា​ទៅជា​រូបភាព។

    តាមរយៈ​ការបំពាក់​បច្ចេកទេស​​​ផ្ដិត​យក​រូបភាពនៃ​ប្រព័ន្ធ​ប្រសាទ​ក្នុង​​ខួរក្បាល ជាមួយនឹង​បណ្ដា​បច្ចេកទេស​នៃ​បច្ចេកវិទ្យា​ដ៏​ទំនើប ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​សម្រេចបាន​ជំហាន​ថ្មី​ដ៏​គួរឱ្យ​ចាប់អារម្មណ៍​នៅក្នុង​ការបកស្រាយ​ខ្លឹមសារ​នៃ​រូបភាព​ក្នុង​​សុបិន នាំឱ្យមាន​ការបង្កើតបាន​ឧបករណ៍​ដែល​អាច​ប្រែក្លាយ​សុបិន​ឱ្យទៅជា​រូបភាព​វីដេអូ។

    យោងតាម​ទំព័រ Hoaxorface ឧបករណ៍​ផ្ដិត​យក​រូបភាព​​សុបិន ប្រើប្រាស់​រូបភាព​ពី​ការ​ស្កែ​ន​ដំណើរការ​នៃ​លំហូរ​​ឈាម​ក្នុង​សរសៃឈាម​ខួរក្បាល (fMRI) ដើម្បី​វាស់​ស្ទង់​សកម្មភាព​របស់​ខួរក្បាល និងការ​​កំណត់យក​​​គំរូ​នានា​ដែល​ទាក់ទង​នឹង​ខ្លឹមសារ​នៃ​សុបិន​ជាក់លាក់។

    ក្រោយមក បច្ចេកទេស​កុំព្យូទ័រ​នឹង​បំប្លែង​បណ្ដា​គំរូ​ខាងលើ​ឱ្យទៅជា​រូបភាព​ដែល​អាច​មើល​យល់ អនុញ្ញាតឱ្យ​បង្កើតបានជា​វីដេអូ​ដែល​បង្ហាញ​ឡើងវិញ​នូវ​អ្វីដែល​កំពុង​កើតឡើង​ក្នុង​សុបិន។

    បើទោះជា​ឧបករណ៍​ថត​សុបិន​បានបង្ហាញ​អំពី​ការរីកចម្រើន​ដ៏​ឆាប់រហ័ស​នៅក្នុង​ការបកស្រាយ​សុបិន ប៉ុន្តែ​បច្ចេកវិទ្យា​នេះ​កំពុង​​ស្ថិតក្នុង​ដំណាក់កាល​នៃ​ការអភិវឌ្ឍ​ដំបូង​នៅឡើយ ហើយ​កំពុង​ត្រូវបាន​អភិវឌ្ឍ​បន្ត។

    នៅពេល​បច្ចេកវិទ្យា​នេះ​ត្រូវបាន​អភិវឌ្ឍ​ពេញលេញ វា​នឹង​អាច​ក្លាយជា​បដិវត្តន៍​ដែល​ទាក់ទង​នឹង​ការយល់ដឹង​របស់​មនុស្ស​ចំពោះ​អត្ថន័យ​ពិត​របស់​សុបិន និង​ដឹង​ច្បាស់​អំពី​ភាពស្មុគស្មាញ​របស់​អារ​ម្មណ៍​នៃ​មនុស្សម្នាក់ៗ។ ក៏ប៉ុន្តែ បញ្ហា​ដែល​ទាក់ទង​នឹង​បច្ចេកវិទ្យា​នេះ​ក៏​អាច​កើតឡើង​ដំណាល​គ្នា​ផងដែរ ក្នុងនោះ មានដូចជា​ បញ្ហា​សីលធម៌​ជាដើម៕

  • ភ្នំភ្លើង​ធំជាងគេ​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​ព្រះអាទិត្យ​ធ្លាប់ជា​កោះ​នៅ​កណ្ដាល​សមុទ្រ

    ភ្នំភ្លើង​ធំជាងគេ​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​ព្រះអាទិត្យ​ធ្លាប់ជា​កោះ​នៅ​កណ្ដាល​សមុទ្រ

    ភ្នំភ្លើង Olympus Mons ដែលមាន​កម្ពស់ 25 គីឡូម៉ែត្រ នៅលើ​ផ្ទៃ​ភព​អង្គារ ទំនងជា​ធ្លាប់​ស្ថិតនៅ​កណ្ដាល​មហាសាគរ។

    ពេល​ភព​អង្គារ​នៅ​ក្មេង និង​ពេញ​ដោយ​ទឹក​កាលពី​រាប់ពាន់​លាន​ឆ្នាំមុន ភ្នំភ្លើង​ខ្នាត​ធំ Olympus Mons ទំនង​ជាមាន​រូបរាង​ដូច​ទៅនឹង​ភ្នំភ្លើង Stromboli ឬ Savai’l នៅលើ​ផែនដី ប៉ុន្តែ​ធំ​ជាង​ឆ្ងាយ។ ការវិភាគ​ថ្មី​ត្រូវបាន​ប្រកាស​លើ​ទស្សនាវដ្ដី Earth and Planetary Science Letters ដែល​បង្ហាញ​អំពី​ចំណុច​ប្រហាក់ប្រហែលគ្នា​រវាង​ភ្នំភ្លើង Olympus Mons និង​បណ្ដា​កោះ​ភ្នំភ្លើង​សកម្ម​នៅលើ​ផែនដី ផ្ដល់​អំណះអំណាង​ថ្មី​ស្ដីពី​អតីតកាល​ដែល​ពេញ​ដោយ​ទឹក​រាវ​របស់​ភព​អង្គារ។ នេះ​បើតាម Science Alert ចុះផ្សាយ​កាលពី​ថ្ងៃទី 27 កក្កដា 2023។

    ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​មកពី​សាកលវិទ្យាល័យ Paris-Saclay នៅ​ប្រទេស​បារាំង បានឱ្យដឹងថា ផ្នែក​ខាងលើ​នៃ​ចង្កេះភ្នំ​ដែលមាន​កម្ពស់ 6 គីឡូម៉ែត្រ ព័ទ្ធជុំវិញ​ភ្នំភ្លើង Olympus Mons ទំនងជា​បានកើត​ឡើង​ដោយសារ​កំ​អែ​ភ្នំភ្លើង​ហូរ​ចូលទៅក្នុង​ទឹក​រាវ នៅពេល​រចនាសម្ព័ន្ធ​នេះ​គឺជា​កោះ​ភ្នំភ្លើង​ដែល​ធ្វើ​សកម្មភាព​អំឡុងពេល​ប្រហែល​នៅ​ចុង​យុគសម័យ Noachian និង​ដើម​យុគសម័យ Hesperian។

    Olympus Mons គឺជា​ភ្នំភ្លើង​ដែលមាន​រូបរាង​ដូច​ខែល​បុរាណ កម្ពស់ 25 គីឡូម៉ែត្រ និង​លាតសន្ធឹង​លើ​ផ្ទៃដី​ដែល​ធំ​ប៉ុន​ប្រទេស​ប៉ូឡូញ។ នេះ​មិន​ត្រឹមតែ​ជា​ភ្នំភ្លើង​ធំ​បំផុត ប៉ុន្តែ​ក៏​ជា​ភ្នំភ្លើង​ខ្ពស់បំផុត​ផងដែរ នៅក្នុង​ប្រព័ន្ធ​ព្រះអាទិត្យ។ ជើងភ្នំ​ភ្លើង​នេះ​មិន​ដូច​ទៅនឹង​ជើងភ្នំ​ធម្មតា​នៅលើ​ដីគោក ព្រោះថា នៅក្នុង​រយៈកម្ពស់​ប្រហែល 6 គីឡូម៉ែត្រ មាន​ជញ្ជាំង​ថ្ម​ឈរ​ត្រង់ ព័ទ្ធ​ស្ទើរតែ​ជុំ​ភ្នំ និង​ចាក់​ចុះ​ត្រង់​ទៅ​ក្រោម។ ប្រភព​នៃ​ជញ្ជាំង​ថ្មភ្នំ​ចាក់​ចុះ​ត្រង់នេះ នៅតែ​ជា​រឿង​អាថ៌កំបាំង​នៅឡើយ។

    បច្ចុប្បន្ន ភព​អង្គារ​គឺជា​ទីឋាន​ដ៏​សែន​សោះកក្រោះ គ្មាន​ទឹក និង​ពេញ​ដោយ​ខ្សាច់ ធូលី។ ទឹក​នៅលើ​ផ្ទៃ​របស់​ភព​នេះ នៅមាន​ខ្លះ​ដែរ តែ​នៅក្នុង​ទម្រង់​ទឹកកក។ ក៏ប៉ុន្តែ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ បាន​រកឃើញ​ភ័ស្ដុតាង​ជា​បន្តបន្ទាប់​ដែល​បង្ហាញថា ទឹក​រាវ​ធ្លាប់​គ្របដណ្ដប់​ពាសពេញ​ផ្ទៃ​ភព​អង្គារ៕

     

  • ផ្កាយដុះកន្ទុយមាន​រាងដូច​ UFO កំពុង​​ហោះ​សំដៅ​មក​កាន់​ផែនដី

    ផ្កាយដុះកន្ទុយមាន​រាងដូច​ UFO កំពុង​​ហោះ​សំដៅ​មក​កាន់​ផែនដី

    ផ្កាយដុះកន្ទុយ​ធំប៉ុនទីក្រុង​ និង​មាន​ឈ្មោះ​ថា 12P/Pons – Brooks កំពុង​តែ​ហោះ​សំដៅ​មក​កាន់​តំបន់​ក្បែរ​ផែនដី​បំផុត​ នៅ​លើ​គន្លង​គោចរ​ 71 ឆ្នាំ​នៅក្នុង​​ប្រព័ន្ធ​ព្រះ​អាទិត្យ​។

    ផ្កាយដុះកន្ទុយ​មាន​ភ្នំ​ភ្លើង​មួយ​ដួង​ ដែល​កំពុង​ហោះ​មក​កាន់​ផែនដី​ មាន​រូប​រាង​ស្រដៀង​នឹង​ថាសហោះ (UFO)  បន្ទាប់​ពី​មាន​ហេតុ​ការណ៍​ផ្ទុះ​ ធ្វើ​ឱ្យ​វា​ភ្លឺ​ដូច​ទៅ​នឹង​កូន​ផ្កាយ​មួយដួង​ និង​ស្រោច​កំអែ​ភ្នំ​ភ្លើង​ត្រជាក់​ទៅ​ក្នុង​ទីអវកាស​។ នេះ​គឺជា​លើក​ដំបូង​ហើយ​ដែល​អ្នក​វិទ្យា​សាស្ត្រ​បាន​មើល​ឃើញ​ផ្កាយ​ដុះកន្ទុយ​នេះ​ផ្ទុះ​កំអែ​ភ្នំ​ភ្លើង​ នៅក្នុង​អំឡុង​ពេល​ជិត​ 70 ឆ្នាំ​មក​នេះ​។

    12P/Pons – Brooks (12P) គឺជា​ផ្កាយ​ដុះ​កន្ទុយ​មាន​ភ្នំ​ភ្លើង​ត្រជាក់​។ ដូចទៅ​នឹង​ផ្កាយ​ដុះ​កន្ទុយ​ដទៃ​ 12P មាន​ស្នូល​រឹង​ដែល​​ផ្ទុក​​សមាសធាតុ​ទឹកកក​ ធូលី និង​ឧស្ម័ន​ ហើយ​ជុំវិញ​វា​គឺជា​ពពក​ឧស្ម័ន​ដែល​ហៅ​ថា​ក្បាល​ផ្កាយ​ដុះ​កន្ទុយ​។ ប៉ុន្តែ ខុស​ពី​ផ្កាយ​ដុះ​កន្ទុយ​ដទៃ ឧស្ម័ន​ និង​ទឹកកក​នៅ​ខាង​ក្នុង​ស្នូល​របស់ 12P មាន​បរិមាណ​ច្រើន​រហូតដល់​អាច​ផ្ទុះ​យ៉ាង​ខ្លាំង​ក្លា បាញ់​ចេញ​វត្ថុធាតុ​ត្រជាក់​ដែល​ហៅ​ថា កំអែ​ទឹក​កក ពី​ស្នាម​ប្រេះ​នៅ​លើ​សម្បក​របស់​ស្នូល​។

    កាល​ពី​ថ្ងៃទី 20 កក្កដា តារាវិទូ​ជា​ច្រើន​រូប​បាន​សង្កេត​ឃើញ​ថា មាន​ហេតុ​ការណ៍​ផ្ទុះ​ធំ​មួយ​នៅ​លើ​ផ្កាយ​ដុះ​កន្ទុយ​ 12P ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​វា​ភ្លឺ​ជាង​ធម្មតា​រហូត​ដល់​ប្រហែល 100 ដង​។ ការ​ភ្លឺ​ឡើង​នេះ​កើត​ឡើង​នៅ​ពេលសម្បក​របស់​​ 12P ស្រាប់​តែ​ប៉ោង​ឡើង​ដោយ​សារ​តែ​ឧស្ម័ន​ និង​សមាសធាតុ​ទឹកកក​ដែល​កញ្ជ្រោល​ចេញ​ពី​ខាង​ក្នុង​ នាំ​ឱ្យ​ចំណាំង​ប្លាត​​​ពន្លឺ​​ពី​ព្រះ​អាទិត្យ​នៅ​លើ​ 12P ជះ​មក​កាន់​ផែនដី​ច្រើន​ជាង​មុន​។

    នៅ​ថ្ងៃទី 26 កក្កដា សម្បក​របស់​ 12P រីក​ប៉ោង​ឡើង​រហូតដល់​មាន​អង្កត់​ផ្ចិត​ 230,000 គីឡូម៉ែត្រ ធំ​ជាង​ 7,000 ដង ធៀប​នឹង​ស្នូល​ដែល​មាន​អង្កត់​ផ្ចិត​តែ​ 30 គីឡូម៉ែត្រ​។ ក៏ប៉ុន្តែ ប្រការ​ដែល​គួរ​​ចាប់​អារម្មណ៍​គឺ​ថា សម្បក​ដែល​ប៉ោង​ឡើង​ ធ្វើ​ឱ្យវា​មាន​រូប​រាង​ស្រដៀង​នឹង​ស្នែង ឬ​ថាស​ហោះ​ (UFO) ដែល​មាន​កន្ទុយដូច​នៅ​ក្នុង​ខ្សែ​​ភាព​យន្ត​បែប​វិទ្យា​សាស្ត្រ និង​សង្គ្រាម​អវកាស។

    អ្នកវិទ្យា​សាស្ត្រ​និយាយ​ថា 12P នឹង​ហោះមក​ដល់​តំបន់​ក្បែរ​ព្រះ​អាទិត្យ​បំផុត​នៅ​ថ្ងៃ​ទី 14 មេសាឆ្នាំ 2024 និង​មក​ក្បែរ​ផែនដី​នៅ​ថ្ងៃទី 02 មិថុនា 2024​ ហើយ​អាច​ឱ្យ​មនុស្ស​មើល​ឃើញ​ដោយ​ភ្នែក​ទទេ​នៅ​ពេល​រាត្រី​៕

  • ជន្លេន​បុរាណ​ «ដេកលក់» 46,000 ឆ្នាំ​ ពេល​នេះ​បាន​ភ្ញាក់​ដឹង​ខ្លួន​​ឡើងវិញ

    ជន្លេន​បុរាណ​ «ដេកលក់» 46,000 ឆ្នាំ​ ពេល​នេះ​បាន​ភ្ញាក់​ដឹង​ខ្លួន​​ឡើងវិញ

    (រុស្ស៊ី) – ជន្លេនបុរាណ​មួយ​ប្រភេទ​​បាន​ងើប​ពី​ដំណេក​បន្ទាប់​ពី​ដេក​កក​អស់​រយៈ​ពេល​រាប់​ម៉ឺន​ឆ្នាំ​នៅ​ក្នុងហ្វូស៊ីល​​រូង​កំប្រុក​​​តាំង​ពី​យុគ​សម័យ​ទឹក​កក​ចុង​ក្រោយ​បង្អស់​។

    ជន្លេន​ខ្នាត​តូច​មួយ​ប្រភេទ​នៅ​មាន​ជីវិត បន្ទាប់​ពីបាន​​ដេក​ក្នុង​ស្រទាប់​ទឹក​កក​ក្នុង​ដី​ដែលមាន​អាយុ​កាល​​​រាប់​ម៉ឺន​ឆ្នាំ​នៅ​ស៊ីបេរី យូរ​ជាង​រាប់​ម៉ឺន​ឆ្នាំ​ បើ​ធៀប​នឹង​ប្រភេទ​ជន្លេន​ដែល​ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​រស់​ឡើងវិញ​មុននោះ​។ ជន្លេន​នេះ​ស្ថិត​ក្នុង​ប្រភេទ​ Panagrolaimus kolymaensis។ ក្រុម​អ្នក​វិទ្យា​សាស្ត្រ​បាន​រកឃើញវាកំពុង​​ដេក​ជារង្វង់​មូល​នៅ​ក្នុងហ្វូស៊ីល​​រូង​របស់​សត្វ​កំប្រុក​​ដែល​យក​ពី​ដី​ដែល​កក​រាប់​ម៉ឺន​ឆ្នាំ​ ក្បែរ​ទន្លេ​ Kolyma នៅ​ភាគ​ឦសាន​នៃ​បូល​ខាង​ជើង​ កាល​ពី​ឆ្នាំ 2002​។

    អ្នក​វិទ្យា​សាស្ត្រ​មួយ​ក្រុម​ក៏​ធ្លាប់​បាន​ជួយ​ឱ្យ​ជន្លេន​ដែល​កក​រស់​ឡើង​វិញ​ម្ដង​ហើយ​កាល​ពី​ឆ្នាំ 2018 ប៉ុន្តែ​មិន​បាន​ដឹង​អំពី​អាយុ​កាល​ និង​ប្រភេទ​របស់​វា​។

    «នៅ​ទី​នេះ យើង​បាន​បញ្ជាក់​ថា ​ជន្លេន​រាង​មូល​រស់​នៅ​ក្នុង​ដី ប្រភេទ Panagrolaimus kolymaensis បាន​ផ្អាក​ដំណើរ​ការ​ក្នុង​រយៈ​ពេល 46,000 ឆ្នាំ​នៅ​ក្រោម​ដី​ដែល​កក​រាប់​ម៉ឺនលាន​​ឆ្នាំ​នៅ​ស៊ីបេរី» អ្នក​ស្រាវ​ជ្រាវ​មក​ពី​ប្រទេស​រុស្ស៊ី និង​អាល្លឺម៉ង់ ឱ្យ​ដឹង​ដូច្នេះ​។

    រាងកាយ​របស់​សត្វ​ជន្លេន​មូល និង​ខ្លាឃ្មុំ​ទឹក (Tardigrades) អាច​ស្ថិតនៅ​ស្ងៀម​មួយ​កន្លែង​ ដែល​ហៅ​ថា cryptobiosis (ដេកកក) ដើម្បី​ទប់​ទល់​នឹង​ស្ថានភាព​កក ឬ​បាត់​បង់​ជាតិ​ទឹក​ទាំង​ស្រុង​។ ក្នុងករណី​នេះ​ ពួក​វា​កាត់បន្ថយ​ការ​ប្រើ​ប្រាស់​អុកស៊ីសែន និង​កម្ដៅ​ដែល​កើត​ពី​​ដំណើរ​ការ​ស្រូប​យក​ជីវជាតិ​ពី​អាហារ​ ដល់​ថ្នាក់​មិន​អាច​ត្រូវ​បាន​គេ​ដឹង​។​

    ជន្លេន​ខាងលើ​បាន​ដេក​កក​ក្នុង​ដី​តាំង​ពី​ចុង​យុគ​សម័យ​ទឹក​កក​ចុង​ក្រោយ​ (ពី 2.6 លាន​ ដល់ 11,700 ឆ្នាំ​មុន​)​។ បណ្ដា​ប្រភេទ​ជន្លេន​បុរាណ​អាច​រស់​ឡើង​វិញ​ បើ​សិន​ពួក​វា​រួច​ផុត​ពី​ស្រទាប់​ទឹក​កក​ក្រោម​ដី​។

  • អង្គការសហប្រជាជាតិ​ព្រមាន​អំពី​យុគសម័យ «ដុត​កម្លោច​ទូទាំង​សកលលោក»

    អង្គការសហប្រជាជាតិ​ព្រមាន​អំពី​យុគសម័យ «ដុត​កម្លោច​ទូទាំង​សកលលោក»

    អគ្គលេខាធិការ​នៃ​អង្គការសហប្រជាជាតិ លោក Antonio Guterres យល់ថា យុគសម័យ​ឡើងក​ម្ដៅ​ទូទាំង​សកលលោក​បានបញ្ចប់ ហើយ​ពិភពលោក​ចាប់ផ្ដើម​ចូលដល់ «យុគសម័យ​ដុត​កម្លោច»។

    «អាកាសធាតុ​ប្រែប្រួល​កំពុង​កើតមានឡើង​យ៉ាង​អាក្រក់ ប៉ុន្តែ​នោះ​គ្រាន់តែ​ជាការ​ចាប់ផ្ដើម​ប៉ុណ្ណោះ» លោក Guterres ប្រកាស​កាលពី​ថ្ងៃទី 27 កក្កដា​ដូច្នេះ និង​បន្តថា «នៅតែ​អាច​គ្រប់គ្រង​កំណើន​សីតុណ្ហភាព​ទូទាំង​សកលលោក​ក្នុង​កម្រិត 1.5 អង្សា​សេ និង​ចៀស​ផុតពី​សេណារីយោ​ស្ដីពី​ការប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ​អាក្រក់​បំផុត។ ប៉ុន្តែ យើង​ត្រូវតែ​ធ្វើ​សកម្មភាព​ឱ្យបាន​ខ្លាំងក្លា​ជាបន្ទាន់»។

    ការព្រមាន​នេះ​ត្រូវបាន​ធ្វើឡើង​បន្ទាប់ពី​ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​បញ្ជាក់ថា បី​សប្ដាហ៍​កន្លងទៅនេះ​គឺជា​ពេលដែល​ផែនដី​មាន​កម្ដៅ​ខ្ពស់បំផុត​មិន​ធ្លាប់មាន​ពីមុន។ ខែកក្កដា​ឆ្នាំ​នេះ កំពុងស្ថិត​ក្នុង​ជំហាន​ក្លាយទៅជា​ខែ​ដែលមាន​អាកាសធាតុ​ក្ដៅ​ជាងគេ​បង្អស់​ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​របស់​មនុស្សជាតិ។

    លោក Guterres ក៏បាន​អំពាវនាវ​សូម​ឱ្យ​​អ្នកនយោបាយ ធ្វើ​សកម្មភាព​ជាបន្ទាន់។ «ខ្យល់អាកាស​មិនអាច​ដកដង្ហើម​បាន កម្ដៅ​មិនអាច​ទ្រាំ​បាន ផលចំណេញ​ពី​ឥន្ធនៈ​ហ្វូ​ស៊ី​ល និង​ការ​អង្គុយ​នៅ​ស្ងៀម មិន​ធ្វើ​សកម្មភាព ​គឺជា​រឿង​ដែល​មិនអាច​ទទួលយកបាន។ មេដឹកនាំ​ត្រូវតែ​ជា​អ្នក​ដើរនាំមុខ​គេ។ មិនអាច​ពន្យារពេល មិនអាច​ប្រើ​លេស មិនអាច​រង់ចាំ​អ្នកផ្សេង​ធ្វើ​មុន ព្រោះថា មិនមាន​ពេល​ទៀត​នោះទេ»។

    អគ្គលេខាធិការ​នៃ​អង្គការសហប្រជាជាតិ​អះអាងថា ការប្រើប្រាស់​ថាមពល​កកើត​ឡើងវិញ​ប្រកបដោយ​ភាពខ្លាំង​ក្លា និងការ​​កែសម្រួល​ក្នុង​វិស័យ​មួយចំនួន មាន​វិស័យ​ដឹកជញ្ជូន​ជាដើម បង្ហាញថា មាន​ភាពជឿនលឿន ប៉ុន្តែ​សុទ្ធតែ​មិនទាន់បាន​ឆ្ងាយ និង​លឿន​គ្រប់គ្រាន់​នៅឡើយ ហើយ​នៅតែ​ត្រូវការ​បន្ថែម​ល្បឿន​បន្តទៀត៕

  • រកឃើញ «ផែនដី​ខ្នាត​យក្ស» មាន​សីតុណ្ហភាព​អាច​រស់​នៅបាន

    រកឃើញ «ផែនដី​ខ្នាត​យក្ស» មាន​សីតុណ្ហភាព​អាច​រស់​នៅបាន

    «ផែនដី​ខ្នាត​យក្ស​» នេះ ​ស្ថិត​ក្នុងចំណោម​ភព​ដែល​អាច​ទ្រទ្រង់​ជីវិត និង​ត្រូវបាន​សង្កេតមើល​ជា​លើកដំបូង​ដោយ​តេ​ឡេ​ស្កុប​អវកាស Kepler របស់​ណា​សា កាលពី​ឆ្នាំ 2009។

    ដើមឡើយ ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​ជឿថា មិនមាន​ភាវៈរស់​ណាមួយ​នៅក្នុង​ភព​ដទៃ​ក្រៅពី​ផែនដី។ ប៉ុន្តែ បន្ទាប់ពី​ផលិត​បាន​ឧបករណ៍ទំនើបៗ មនុស្ស​ចាប់ផ្ដើម​យល់ថា វត្តមាន​របស់​មនុស្ស​ភព​ដទៃ​ប្រាកដ​ជាមាន ហើយ​អាចមាន​ច្រើន​លើសពី​ការ​នឹកគិត​ទៅទៀត។

    គិត​មកដល់​បច្ចុប្បន្ន អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​បាន​រកឃើញ «ផែនដី​ខ្នាត​យក្ស» ជាង 4,000 នៅក្នុង​ចក្រវាល​ដែល​មនុស្ស​អាច​សង្កេតឃើញ។ «ផែន​ដី​ខ្នាត​យក្ស» ចង់​សំដៅលើ​បណ្ដា​ភព​ដែល​មាន​បរិស្ថាន​ស្រដៀង​នឹង​ផែនដី របស់​មនុស្ស​ ប៉ុន្តែ​មាន​ទំហំ​ធំ​ជាង​។

    «ផែនដី​ខ្នាត​យក្ស» Kepler-22b

    Kepler-22b គឺជា​មួយ​ក្នុងចំណោម «ផែនដី​ខ្នាត​យក្ស» ដែល​មនុស្ស​បាន​រកឃើញ។ Kepler-22b ត្រូវបាន​សង្កេតមើល​ជា​លើកដំបូង​កាលពី​ឆ្នាំ 2009 ដោយ​តេ​ឡេ​ស្កុប​អវកាស Kepler របស់​ទីភ្នាក់ងារ​អវកាស​អាម៉េរិក (ណា​សា)។ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​ដែល​បាន​រកឃើញ Kepler-22b មាន​ឈ្មោះថា William Burrucci។

    Kepler-22b ស្ថិតក្នុង​កញ្ចុំ​ផ្កាយ Cygnus ដែលមាន​ចម្ងាយ​ពី​ផែនដី​ប្រមាណ 638 ឆ្នាំ​ពន្លឺ និង​មាន​អង្កត់ផ្ចិត​ធំ​ជាង​ផែនដី 2.4 ដង ហើយ​មួយឆ្នាំ​របស់​វា​ស្មើនឹង 290 ថ្ងៃ​នៅលើ​ផែនដី។

    Kepler-22b វិល​ជុំវិញ​ផ្កាយ​មេ​ដែលមាន​ឈ្មោះថា Kepler-22។ Kepler-22 តូច​ជាង​ព្រះអាទិត្យ​របស់​មនុ​ស្សប​ន្តិ​ច ប៉ុន្តែ​មាន​កម្ដៅ​ប្រហាក់ប្រហែល​នឹង​ព្រះអាទិត្យ។ ភព Kepler-22b ត្រូវបាន​គណនា​ឃើញថា មាន​អាយុ​ប្រហែល 4 ពាន់​លាន​ឆ្នាំ។

    ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​ទើបតែ​បាន​រកឃើញថា ភព Kepler-22b ស្ថិតនៅ​ចម្ងាយ​ពី​ផ្កាយ​មេ​ប្រហែល​នឹង 85% នៃ​ចម្ងាយ​ពី​​ផែនដី​របស់​មនុស្ស ទៅ​​ព្រះអាទិត្យ។ នេះ​មានន័យថា សីតុណ្ហភាព​នៅលើ​ភព Kepler-22b អាច​ស្មើនឹង 22 អង្សា​សេ ប្រហាក់ប្រហែល​នឹង​ផែនដី ដែលអនុញ្ញាត​ឱ្យ​មាន​វត្តមាន​ទឹក​រាវ​ហូរ​នៅលើ​ផ្ទៃ។ Kepler-22b អាចជា «ផ្ទះ​ទី​ពីរ» ដ៏​សមស្រប​សម្រាប់​មនុស្សជាតិ។ ព្រោះថា ថ្មីៗនេះ ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​បាន​រកឃើញថា Kepler-22b មាន​បរិយាកាស​ក្រាស់​។

    ធ្វើយ៉ាងណា​ដើម្បី​អាច​ទៅដល់ Kepler-22b?

    បើសិន​គិត​ទៅតាម​ល្បឿន​របស់​មី​ស៊ី​ល​ទំនើប​នាបច្ចុប្បន្ន​របស់​មនុស្ស (10 គីឡូម៉ែត្រ/វិនាទី) យើង​នឹងត្រូវ​ចំណាយពេល​ហោះហើរ​ជាង 18 លាន​ឆ្នាំ ទើប​ទៅដល់​ភព Kepler-22b ហើយ​នេះ​គឺជា​រយៈពេល​ដ៏​សែន​យូរ​សម្រាប់​ជីវិត​មនុស្ស។

    យានអវកាស​ដែលមាន​ល្បឿន​លឿន​បំផុត​នាបច្ចុប្បន្ន​គឺ​យាន​ព្រះអាទិត្យ Parker របស់​ណា​សា ព្រោះថា នៅពេល​ទៅកាន់​តែ​ជិត​ព្រះអាទិត្យ ល្បឿន​របស់​វា​អាច​កើន​ដល់ 692,000 គីឡូម៉ែត្រ/ម៉ោង ប្រហែល​នឹង 192 គីឡូម៉ែត្រ/វិនាទី។ ក្នុង​ល្បឿន​នេះ វា​នឹង​ចំណាយពេល​ប្រហែល​មួយ​លាន​ឆ្នាំ ទើប​ទៅដល់​ភព Kepler-22b។

    នៅ​ពេល​ប្រើ​ប្រាស់បច្ចេកវិទ្យា​ និង​​យាន​បច្ចុប្បន្ន​ មនុស្ស​នឹង​មិន​អាច​ធ្វើ​ដំណើរ​ទៅ​ដល់​ភព​ Kepler-22b ឡើយ​។ ដូច្នេះ មនុស្ស​ត្រូវ​កា​រប​ច្ចេក​វិទ្យា​ និង​យាន​អវកាស​​ទំនើប​ជាង​នេះ​រាប់​លាន​ដង ទើប​អាច​​មានឱកាស​ទៅ​ជាន់ដី​របស់​ភព Kepler-22b នា​ពេល​អនាគត៕

  • ព្រះ​ចន្ទ​អាច​រៀបចំ​ព្រឹត្តិការណ៍​បាល់ទាត់​ដំបូង​នៅ​ឆ្នាំ 2035?

    ព្រះ​ចន្ទ​អាច​រៀបចំ​ព្រឹត្តិការណ៍​បាល់ទាត់​ដំបូង​នៅ​ឆ្នាំ 2035?

    បាល់ទាត់​គឺជា​កីឡា​ដែល​ទទួលបាន​ការនិយម​ចូលចិត្ត​បំផុត​នៅលើ​ពិភពលោក ដូច្នេះ​តើ​វា​អាច​ត្រូវ​បានរៀបចំ​ការប្រកួត​នៅលើ​ភព ឬ​ទីឋាន​​ដទៃ​ក្រៅ​​ពី​ផែនដី ឬ​អត់?

    នេះ​គឺជា​អ្វីដែល​ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​កំពុង​គិតដល់។ ពួកគេ​ជឿថា បាល់ទាត់​អាច​លេង​នៅលើ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ​យ៉ាង​ឆាប់​នៅ​ឆ្នាំ 2035។

    ក្រុម​អ្នកជំនាញ​មកពី​វិទ្យាស្ថាន​បច្ចេកទេស និង​បច្ចេកវិទ្យា (IET) ដែលមាន​ទីស្នាក់ការ​ក​ណ្ដា​ល​នៅ​ប្រទេស​អង់គ្លេស បាន​រៀប​គម្រោង​ពិ​សេសមួយ​ស្ដីពី​ការរៀបចំ​ព្រឹត្តិការណ៍​ប្រកួត​កីឡាបាល់ទាត់​នៅលើ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ។ ពួកគេ​ថា ការប្រកួត​នេះ​នឹងមាន​ថេរវេលា 90 នាទី ប៉ុន្តែ​មិន​ប្រើប្រាស់​ឈុត​សម្លៀកបំពាក់​ធម្មតា​ដូច​នៅលើ​ផែនដី។

    ការប្រកួត​នៅ​ខាងក្រៅ​ភពផែនដី​នឹង​ត្រូវបាន​ចែកចេញជា​បួន​តង់ ហើយ​ក្នុង​មួយតង់​មាន 10 នាទី និង​សម្រាក 20 នាទី​នៅ​ចន្លោះ​តង់នីមួយៗ។ ក្រុមបាល់ទាត់នីមួយៗនឹងមាន​កីឡាករ 5 នាក់។

    សម្លៀកបំពាក់​កីឡា​ដូច​នៅលើ​ផែនដី​នឹង​ត្រូវបាន​ជំនួស​ដោយ​ឈុត​អ្នក​អវកាស ដែល​បំពាក់​មុខងារទំនើបៗជាច្រើន ក្នុងនោះ​មាន​ទាំង​ឧបករណ៍​បញ្ចុះ​កម្ដៅ​ផងដែរ។

    ចំណែក​អាជ្ញាកណ្ដាល​វិញ នឹងមាន​លក្ខណៈ​ស្រដៀង​ទៅនឹង​បច្ចេកវិទ្យា VAR។ ព្រោះថា ពួកគេ​នឹង​បង្ហាញខ្លួន​លើ​ទីលាន​ប្រកួត​ក្នុង​ទម្រង់​ជា​រូបភាព 3D។

    យោងតាម IET ការប្រកួត​បាល់ទាត់​លើ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ​នឹង​ធ្វើឡើង​នៅពេល​ថ្ងៃត្រង់ ដើម្បី​ងាយស្រួល​មើល គ្រា​ដែល​ទំហំ​របស់​ទីលាន​ក៏​នឹង​ត្រូវបាន​បន្ថយ​មក​នៅ​ត្រឹម 1/8 នៃ​ទីលាន​នៅលើ​ផែនដី។

    ខ្សែបន្ទាត់​ជុំវិញ​ទីលាន​អាច​ត្រូវបាន​គូសសញ្ញា​ដោយ​ធាតុ polymer ពណ៌​ខ្មៅ-ស។ ទីលាន​បាល់ទាត់​ក៏​នឹង​ត្រូវការ​បាំង​ដោយ​សំណាញ់ និង​ប្រក់​ដំបូល ដើម្បី​ជៀសវាង​បាល់​ខ្ទា​ត់​ចេញទៅ​បាត់។ រីឯ​គ្រាប់​បាល់​វិញ នឹង​ត្រូវមាន​ទំហំ​ធំ​ជាង​ជិត​ទ្វេដង ធៀប​នឹង​បាល់​ធម្មតា ដើម្បី​ងាយស្រួល​មើល។

    ដើម្បី​គាំទ្រ​ដល់​គម្រោង​ខាងលើ IET កំពុងតែ​អំពាវនាវ​សូម​ឱ្យ​​​ក្មេង​នៅ​ប្រទេស​អង់គ្លេស​ដែលមាន​អាយុ​ពី 4 ទៅ 13 ឆ្នាំ ចូលរួម​ការ​រចនា​ឈុត​សម្លៀកបំពាក់​ផ្លូវការ​ដំបូង​គេ​សម្រាប់​ព្រឹត្តិការណ៍​បាល់ទាត់​នៅលើ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ៕

  • ឃ្លាំង​ពេជ្រ​អាយុកាល​ជិត 13 ពាន់​លាន​ឆ្នាំ បង្ហើប​ពី​ភាវៈរស់​ក្រៅ​ផែនដី

    ឃ្លាំង​ពេជ្រ​អាយុកាល​ជិត 13 ពាន់​លាន​ឆ្នាំ បង្ហើប​ពី​ភាវៈរស់​ក្រៅ​ផែនដី

    តេ​ឡេ​ស្កុប​អវកាស​ទំនើប​បំផុត​លើ​ពិភពលោក​បាន​រកឃើញ​ឃ្លាំង​ពេជ្រ​មួយ នេះ​បើ​និយាយ​ទៅតាម​ទាំង​ន័យត្រង់ និង​ន័យធៀប។

    យោងតាម​ទំព័រ Space តេ​ឡេ​ស្កុប James Webb របស់​ណា​សា បាន​រកឃើញ​ធូលី​កាបូន​ដូច​ពេជ្រ​នៅក្នុង​បណ្ដា​កាឡាក់ស៊ី​ដែល​ទំនង​ជា​បាន​​កកើតឡើង​​តែ​ប៉ុន្មាន​រយ​ឆ្នាំ​ប៉ុណ្ណោះ​បន្ទាប់ពី​ Big Bang ដែលជា​ហេតុការណ៍​ចាប់កំណើត​របស់​ចក្រវាល។

    ការរកឃើញ​នេះ​អាចជះឥទ្ធិពល​ដល់​ទ្រឹស្ដី​ដែល​ទាក់ទង​នឹង​ការវិវត្ត​របស់​គីមី​នៅក្នុង​ចក្រវាល។ កន្លងមក អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​ជឿថា ដំណើរការ​នៃ​ការកកើត និង​បែងចែក​ធាតុ​រឹង​ដូចជា​កាបូន​ជាដើម ​ស៊ី​ពេលវេលា​ច្រើន មិនអាច​មាននៅ​ក្នុង​បណ្ដា​កាឡាក់ស៊ី​វ័យក្មេង។

    ការរកឃើញ​ថ្មី​នេះ​បានចាប់ផ្ដើម​ពី​ការពិនិត្យមើល​​ឆ្លងកាត់​ពេលវេលា និង​លំហ​អវកាស​​នៃ​កាឡាក់ស៊ី​បុរាណ​ចំនួន 10។ អំពី​ទ្រឹស្ដី រូបភាព​ដែល​មនុស្ស​មើលឃើញ​វត្ថុ​អវកាស​មួយ គឺមាន​អត្រា​យឺត​ដូច​ទៅនឹង​ពេលវេលា​ដែល​ពន្លឺ​ពី​វត្ថុ​អវកាស​នោះ​ធ្វើដំណើរ​ដល់​ភ្នែក​របស់​មនុស្ស។

    ដោយ​ការ​មើលទៅ​ទីតាំង​ដែលមាន​ចម្ងាយ​រាប់ពាន់​លាន​ឆ្នាំ​ពន្លឺ James Webb បាន​នាំមក​នូវ​រូបភាព​កាលពី 12.8 ពាន់​លាន​ឆ្នាំមុន ជា​ពេលដែល​កាឡាក់ស៊ី​ទាំងនេះ​នៅ​ក្មេង និង​ស្ថិតក្នុង​ចក្រវាល​ក្មេងខ្ចី។ ធូលី​កាបូន​ដែល​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​បាន​មើលឃើញ បាន​រីកចម្រើន​ទៅជា​ម៉ូលេគុល​អ៊ី​ដ្រូ​កាបូន​ក្រអូប (PAH) ដែលជា​ប្រការ​មិនអាច​ជឿ​បាន​ថា មាននៅ​ក្នុងអំឡុងពេល​ជិត 13 ពាន់​លាន​ឆ្នាំមុន។

    ការសិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​កន្លងមក​បាន​បញ្ជាក់ថា ចក្រវាល​ក្រោយពី Big Bang ភ្លាមៗ នៅមាន​ភាព «ឯកា» ខ្លាំងណាស់ ដោយ​វា​ភាគច្រើន​មានតែ​អ៊ីដ្រូសែន និង​អេ​ល្យូ​ម។

    យោងតាម​ទ្រឹស្ដី​នានា​ដែល​ត្រូវបាន​ទទួលស្គាល់​ទូលំទូលាយ បណ្ដា​ធាតុ​ដែល​រឹង​ជាង​អ៊ីដ្រូសែន និង​អេ​ល្យូ​ម សុទ្ធតែ​កកើតឡើង​ក្នុងដំណាក់កាលក្រោយៗមកទៀត បន្ទាប់ពី​ការកកើត​ផ្កាយ​រាប់លាន​ជំនាន់។ ស្នូល​របស់​ផ្កាយ​នានា​គឺជា «ឡ» ប្រតិកម្ម បង្កើត​ធាតុធ្ងន់ៗជាង​មុន នៅពេល​ពួកវា​ផ្ទុះស្លាប់។

    កាបូន​ក៏​ជា «ឆ្អឹងខ្នង​របស់​ភាវៈរ​ស់»។ វា​អាច​កកើត​នៅក្នុង​កាឡាក់ស៊ីចាស់ៗទាំង 10 ដែល​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​ទើបតែ​រកឃើញ។ នេះ​បើតាម​ការស្រាវជ្រាវ​រប​ស់​ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​មកពី​សាកលវិទ្យាល័យ Cambridge (អង់គ្លេស) ដែល​បាន​និយាយ​ខាងលើ។

    ប្រការនេះ​អាចឱ្យ​យើង​ចាប់ផ្ដើម​ងាក​ទៅ​ជឿថា ភាវៈ​រស់ក្នុង​យុគសម័យដំបូងៗទំនងជា​បានចាប់ផ្ដើមត្រូវ​បាន​ «ភ្ញាស់» ក្នុង​ចក្រវាល​តាំងពី​យូរ​ឡុង​ ជាង​អ្វីដែល​មនុស្ស​បានគិត។ ចំណែក​ជីវិត​នៅលើ​ផែនដី​ក៏​ប្រហែលជា​ស្ថិតក្នុង​ដំណាក់កាល​វ័យ​ក្មេង​នៅឡើយ បើ​ធៀប​នឹង​ជីវិត​នៅតាម​បណ្ដា​ភព​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​ផ្កាយ​នានា​របស់​កាឡាក់ស៊ី​បុរាណៗ៕

  • ចិន​សាងសង់​អគារ​គ្មាន​ទំនាញផែនដី​កម្ពស់​រាប់សិប​ម៉ែត្រ

    ចិន​សាងសង់​អគារ​គ្មាន​ទំនាញផែនដី​កម្ពស់​រាប់សិប​ម៉ែត្រ

    ក្រុម​អ្នកជំនាញ​របស់​ប្រទេស​ចិន កំពុងតែ​សាងសង់​មូលដ្ឋាន​ថ្មី​ដើម្បី​បម្រើ​ដល់​ការពិសោធ​ដែល​ទាក់ទង​នឹង​ដែន​ទំនាញផែនដី រួមចំណែក​ក្នុងការ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​ទី​អវកាស។

    មូលដ្ឋាន​ពិសោធន៍​មីក្រូ​ទំនាញ​ជាមួយនឹង​អេ​ឡិច​ត្រូ​ម៉ាញ៉េ​ទិច (Microgravity Experiment Facility with Electromagnetic Launch – MEFEL) នៅ​ទីក្រុង​ប៉េកាំង មាន​កម្ពស់ 40 ម៉ែត្រ ប្រើប្រាស់​ម៉ាស៊ីន​ពិសេស​ដែល​នាំ​វត្ថុ​ឡើង-ចុះ និង​ទទួល​បទពិសោធន៍​នៃ​ស្ថានភាព​ដែល​ស្ទើរតែ​មិនមាន​ទំនាញផែនដី​ក្នុង​រយៈពេល 4 វិនាទី។ នេះ​បើតាម​ការចុះផ្សាយ​របស់ SCMP កាលពី​ថ្ងៃទី 20 កក្កដា 2023។

    MEFEL អាចឱ្យ​ធ្វើការ​ពិសោធ 100 ដង/ថ្ងៃ និង​ចំណាយ​អគ្គិសនី​ប្រហែល​តែ 1 គីឡូវ៉ាត់ម៉ោង​ប៉ុណ្ណោះ​សម្រាប់​ការពិសោធ​មួយ។ វា​ក៏​​អាចបង្កើត​កម្លាំង​ទំនាញ​ស្រាល​ដើម្បី​ធ្វើ​ត្រាប់​តាម​លក្ខខណ្ឌ​​ធម្មជាតិ​នៅលើ​ព្រះ​ចន្ទ និង​ភព​អង្គារ។

    កាលពី​ឆ្នាំ 2019 មូលដ្ឋាន​ដំបូង​ដែល​ស្ថិតក្នុង​ប្រភេទ MEFEL ចាប់ផ្ដើម​ដំណើរការ​នៅ​ប្រទេស​អាល្លឺម៉ង់ និង​មាន​ឈ្មោះថា Einstein – Elevator។ អគារ​នេះ​មាន​កម្ពស់ 40 ម៉ែត្រ អាច​ឱ្យទទួល​បទពិសោធ​ន៍​ស្ថានភាព​គ្មាន​ទំនាញ​ប្រហែល 4 វិនាទី ហើយ​អាចធ្វើ​ការពិសោធ​បាន 300 ដង/ថ្ងៃ។

    ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​ចិន បានចាប់ផ្ដើម​អភិវឌ្ឍ MEFEL តាំងពី​ឆ្នាំ 2017។ ពួកគេ​ប្រើប្រាស់​ម៉ាស៊ីន​ប្រវែង 3 ម៉ែត្រ ដើម្បី​បង្កើត​បរិស្ថាន​គ្មាន​ទំនាញ​ក្នុង​រយៈពេល​ខ្លី។ នៅ​ខាងក្នុង MEFEL ឈុត​សម្រាប់​ពិសោធន៍​នឹង​ផ្ដល់​បរិស្ថាន​មាន​ទំនាញផែនដី​ស្មើនឹង 1/100,000 នៃ​កម្រិត​​ទំនាញ​ធម្មតា​នៅលើ​ផែនដី ក្នុង​រយៈពេល 4 វិនាទី។

    ក្រុម​វិស្វករ​ចិន ក៏​ពុង​តែ​អភិវឌ្ឍ MEFEL ជំនាន់​ថ្មី ដែល​គ្រោង​នឹង​អាចបង្កើត​ស្ថានភាព​គ្មាន​ទំនាញ​ឱ្យបាន​ដល់ 20 វិនាទី និង​ទម្ងន់​​អតិបរមា​​សម្រាប់​ការពិសោធ នឹង​ឡើងដល់ 500 គីឡូក្រាម៕

  • ផ្កាយ​មុខ​ពីរដ៏​ចម្លែក ធ្វើឱ្យ​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​ទាល់​ពាក្យ​បកស្រាយ

    ផ្កាយ​មុខ​ពីរដ៏​ចម្លែក ធ្វើឱ្យ​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​ទាល់​ពាក្យ​បកស្រាយ

    ក្រុម​តារាវិទូ​បាន​រកឃើញ​ផ្កាយ​ចម្លែក​មួយ​ដួង​ដែលមាន​មុខ​ពីរ​ផ្សេងគ្នា ក្នុងនោះ មុខម្ខាងៗសុទ្ធតែ​បង្កើតឡើង​ពី​ធាតុ​ផ្សំខុសដាច់​ពី​គ្នា។

    កូន​ផ្កាយ​ក្រិន​ពណ៌​ស​គឺជា​សំណល់​របស់​ផ្កាយ​ដូច​ព្រះអាទិត្យ បន្ទាប់ពី​បាត់បង់​ស្រទាប់​ខាងក្រៅ បន្សល់ទុក​តែ​ស្នូល​ខាប់​រឹង។ បរិយាកាស​របស់​ពួកវា​តែង​រួមមាន​ឧស្ម័ន​អ៊ីដ្រូសែន ឬ​អេ​ល្យូ​ម ជា​ឧស្ម័ន​ចម្បង​ដែលមាន​បរិមាណ​ច្រើនជាងគេ​ប្រហែល 1,000 ដង ធៀប​នឹង​សមាសធាតុ​ដទៃ។ ប៉ុន្តែ នៅក្នុង​លទ្ធផល​នៃ​ការសិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​ដែល​បាន​ចុះផ្សាយ​កាលពី​ថ្ងៃទី 19 កក្កដា ឆ្នាំ 2023 លើ​ទស្សនាវដ្ដី Nature ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​បាន​រកឃើញ​កូន​ផ្កាយ​ក្រិន​ពណ៌​ស​មួយ​ដួង​ដែល​មិន​សមស្រប​នឹង​ការ​បរិ​យាយ​ខាងលើ ហើយ​វា​គឺជា​ផ្កាយ​ចម្លែក និង​មិនទាន់​ត្រូវបាន​យល់ច្បាស់។

    ផ្កាយ​ចម្លែក​នេះ មានមុខ​ពីរ ក្នុងនោះ មុខ​ម្ខាង​​ផ្ទុក​ពេញ​ដោយ​អ៊ីដ្រូសែន ខណៈ​មុខ​ម្ខាង​ទៀត​ផ្ទុក​អេ​ល្យូ​ម។ នេះ​គឺជា​ការរកឃើញ​ថ្មី​បំផុត​ស្ដីពី​ផ្កាយ​ដែល​បែងចែក​សមាសធាតុផ្សេង​​ដាច់ដោយឡែក​ពីគ្នា​យ៉ាងច្បាស់​ដូច្នេះ។

    ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​បានដាក់​ឈ្មោះ​ឱ្យ​ផ្កាយ​មុខ​ពីរ​នេះ​ថា Janus។ Janus ត្រូវបាន​រកឃើញ​ដោយ​ស្ថានីយ​តារាសាស្ត្រ Zwicky Transient Facility (ZTF)។

    សហគមន៍​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​មិនទាន់​យល់​ច្បាស់​អំពី​មូលហេតុ​ដែលនាំឱ្យ Janus បែងចែក​សារធាតុ​ដាច់ដោយឡែក​ពីគ្នា​ទាំង​ស្រុក​បែបនេះ​នៅឡើយ។ ប៉ុន្តែ ពួកគេ​គិតថា ប្រហែល​មកពី​ដែន​ទំនាញ​ដ៏​ខ្លាំងក្លា​របស់​ផ្កាយ​នេះ។ បើសិន​ដែន​ទំនាញ​នៅ​ចំហៀង​​ម្ខាងនេះ​​របស់​វា ​ខ្លាំង​ជាង​ចំហៀង​​ម្ខាង​ទៀត នោះ​អ៊ីដ្រូសែន និង​អេ​ល្យូ​ម​នឹង​ត្រូវបាន​រារាំង​មិនឱ្យ​ស្ថិតនៅ​លាយឡំ​គ្នា​ នាំ​ឱ្យ​​ផ្នែក​ម្ខាង​នេះ​មាន​អ៊ីដ្រូសែន​​​​ច្រើនជាងលើសលុប ធៀប​នឹង​ផ្នែក​ម្ខាង​ទៀត​៕