វិទ្យាសាស្ត្រ - La Reine Media

ណាសារកឃើញបញ្ហានៅលើយានអវកាសដែលនៅឆ្ងាយពីផែនដី 24 ពាន់លានគីឡូម៉ែត្រ

យាន Voyager 1 បញ្ជូនទិន្នន័យគ្មានតម្លៃចាប់ពីចុងខែវិច្ឆិកា 2023 ដោយសារតែបន្ទះឈីបនៅលើយាន ទំនងជាបានប៉ះទង្គិចជាមួយនឹងភាគល្អិតថាមពលខ្ពស់។

ក្នុង 5 ខែកន្លង យានអវកាស Voyager 1 បានបញ្ជូនទិន្នន័យដែលមិនអាចអានបាន មកកាន់ផែនដី។ មុននោះ យាននេះតែងតែបញ្ជូនរលកសញ្ញាវិទ្យុជាទៀតទាត់ នៅពេលវាហោះកាន់តែឆ្ងាយពីប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ។ ក៏ប៉ុន្តែ នៅខែវិច្ឆិកា 2023 រលកសញ្ញាបែរជាខុសប្រក្រតី ព្រោះទិន្នន័យដែលវាបញ្ជូនមក មិនអាចឱ្យក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រអានបាន ហើយពួកគេក៏មិនដឹងមូលហេតុនៃបញ្ហា។

ក្នុងខែមីនា 2024 ក្រុមវិស្វករណាសា បានបញ្ជូនរលកសញ្ញារំលឹកអំពីការបញ្ជាយាន ដើម្បីទាញយកព័ត៌មានពីប្រព័ន្ធរងផ្នែកទិន្នន័យនៃការហោះហើរ (FDS) របស់ Voyager 1។ ក្រោយពីបានបកស្រាយរលកសញ្ញាវិទ្យុឆ្លើយតបរបស់យាន ក្រុមវិស្វករក៏បានរកឃើញថា ដើមហេតុនៃបញ្ហាគឺស្ថិតនៅត្រង់អង្គចងចាំរបស់ FDS ត្រូវខូច។ នេះបើតាមទំព័រ Live Science ចុះផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី 5 មេសា។

ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ណាសានៅតែអាចរកវិធីដំណើរការ FDS ដោយមិនចាំបាច់មានឈីបដែលបានឆេះ និងស្ដារសមត្ថភាពបញ្ជូនទិន្នន័យរបស់យាន។ ប៉ុន្តែ ដំណោះស្រាយនេះត្រូវការពេលច្រើនខែទៀត។

ចាប់តាំងពីត្រូវបានបាញ់បង្ហោះកាលពីឆ្នាំ 1977 យាន Voyager 1 បានហោះឆ្ងាយពីព្រះអាទិត្យក្នុងល្បឿនប្រហែល 17 គីឡូម៉ែត្រក្នុងមួយ។ យាននេះបានហោះចូលដល់តំបន់អន្តរតារាកាលពីឆ្នាំ 2012 ហើយក៏ក្លាយជាយានដំបូងគេដែលធ្វើបានដូច្នេះ។ បច្ចុប្បន្ន វាគឺជាវត្ថុផលិតដោយមនុស្ស ដែលស្ថិតនៅឆ្ងាយពីផែនដីជាងគេបង្អស់។

April 6, 2024

រ៉ូបូតរបស់ណាសា ឆ្ពោះទៅកាន់ «ទន្លេជីវិត» ក្រៅភពផែនដី

យាន Curiosity របស់ទីភ្នាក់ងារអវកាសអាម៉េរិក (ណាសា) នឹងឆ្ពោះទៅកាន់តំបន់មួយដែលមិនទាន់ត្រូវបានស្រាវជ្រាវ ហើយអាចលាក់ភាវៈរស់ក្រៅភពផែនដី។

យោងតាមណាសា នៅក្នុងឆ្នាំទី 12 នៃបេសកកម្ម យានស្រាវជ្រាវលើដីភពអង្គារ Curiosity នឹងឆ្ពោះចូលទៅក្នុងតំបន់មួយដែលក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រជឿថា ជាផ្ទៃនៃទន្លេបុរាណមួយ ដែលត្រូវបានរំពឹងថា មានផ្ទុកភស្ដុតាងស្ដីពីភាវៈរស់។ នោះគឺជាតំបន់មួយដែលមិនធ្លាប់ត្រូវបានយានណាមួយស្រាវជ្រាវពីមុន ហើយត្រូវបានហៅថា Gediz Vallis។

Gediz Vallis មានរូបរាងដូចទៅនឹងសត្វពស់កំពុងលូនឆ្លងកាត់ Mount Sharp ដែលជាតំបន់ភ្នំដ៏គួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍។ រាប់ពាន់លានឆ្នាំមុន ភ្នំនៅទីនេះត្រូវបានគេជឿថា ជាតំបន់បៃតង និងមានទឹកច្រើន។

ណាសាសង្ឃឹមថា Curiosity អាចរកឃើញភស្ដុតាងស្ដីពីភាវៈរស់ក្រៅភពផែនដី ដែលធ្លាប់មាននៅតំបន់នេះ ឬអាចជួបប្រទះអ្វីមួយដែលនៅមានជីវិត។

April 5, 2024

ទំពាំងឫស្សីមានប្រូតេអ៊ីនស្មើនឹងទឹកដោះគោ

ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រចិន យល់ថា ទំពាំងឫស្សីអាចដើរតួនាទីសំខាន់នៅក្នុងការផ្គត់ផ្គង់អាហារយូរអង្វែង និងមានជីវជាតិសម្រាប់ប្រជាជនទូទាំងសកលលោក។

ទំពាំងឫស្សីពិតជាមានអត្ថប្រយោជន៍ពិសេសសម្រាប់សុខភាព ព្រោះវាមានផ្ទុកប្រូតេអ៊ីនច្រើន ដូចទៅនឹងទឹកដោះគោ។ នេះបើតាមអត្ថបទសារព័ត៌មានមួយដែលបានចុះផ្សាយលើទស្សនាវដ្ដី និន្នាការវិទ្យាសាស្ត្រ និងបច្ចេកវិទ្យាអាហារ (Trends in Food Science & Technology) កាលពីពេលថ្មីៗកន្លងទៅនេះ។

លោក Wu Liangru ដែលជាអ្នកស្រាវជ្រាវនៅមជ្ឈមណ្ឌលជាតិស្រាវជ្រាវទំពាំងឫស្សីចិន បាននិយាយថា ទំពាំងឫស្សីអាចជាអាហារសំខាន់មួយប្រភេទនាពេលអនាគត។ អត្ថបទលើទំព័រ Trends in Food Science & Technology សរសេរថា «ទំពាំងនាំមកនូវប្រភពអាហារស្ថិរភាព ផ្ដល់ឱកាសដល់ពាណិជ្ជកម្ម និងការនាំចេញ អាចរួមចំណែកទៅក្នុងកំណើនសេដ្ឋកិច្ចក្នុងស្រុក»។

ទំពាំងផ្ដល់អាស៊ីតអាមីនេចាំបាច់ចំនួន 7 ក្នុងចំណោម 9 ដែលមនុស្សត្រូវការ។ ជាក់ស្ដែង អាស៊ីតអាមីនេក្នុងទំពាំងមានបរិមាណខ្ពស់ជាងបណ្ដាមើមមួយចំនួន មានដូចជា ការ៉ុត ស្ពៃក្ដោប និងភ្លៅកង្កែបជាដើម។ ក្រៅពីនេះ ទំពាំងក៏មានផ្ទុកជាតិដែកច្រើនជាងល្ពៅ និងស្ពៃពួយឡេង (spinach) ផងដែរ។

ទំពាំងឫស្សីខ្ចីក៏ជាប្រភពផ្គត់ផ្គង់ជាតិសរសៃដ៏ច្រើន មានជាតិខ្លាញ់តិច ព្រមទាំងមានផ្ទុកវីតាមីនច្រើនប្រភេទទៀតផង។ ទន្ទឹមនឹងនេះ ការស្រាវជ្រាវក៏បានរកឃើញថា ទំពាំងមានសមត្ថភាពទប់ស្កាត់បញ្ហាលើសខ្លាញ់ ឡើងទម្ងន់ លើសជាតិស្ករ និងជំងឺមហារីក ហើយអាចទប់ទល់នឹងអុកស៊ីតកម្ម និងកម្ចាត់មេរោគផងដែរ។

ទំពាំងឫស្សីអាចត្រូវបានកែច្នៃទៅតាមវិធីផ្សេងៗ ក្នុងនោះមានជាអាទិ៍ ទំពាំងជ្រក់ ទំពាំងក្រៀម ទឹកទំពាំងកៀប និងម្សៅទំពាំង ឬចម្អិនជាអាហារដូចទៅនឹងបន្លែដទៃ។ល។

ការសិក្សាស្រាវជ្រាវបានឱ្យដឹងថា ក្នុងចំណោមឫស្សី 800 ប្រភេទដែលត្រូវបានរកឃើញនៅប្រទេសចិន គឺមានតែ 153 ប្រភេទប៉ុណ្ណោះដែលអាចបរិភាគបាន។

March 29, 2024

វៀតណាម៖ រោងចក្រប្រតិកម្មនុយក្លេអែររបស់ខ្លួន ដំណើរការល្អក្នុង 40 ឆ្នាំកន្លង

រោងចក្រប្រតិកម្មនុយក្លេអែរ ឬហៅថា ម៉ាស៊ីនរ៉េអាក់ទ័រ នៅទីក្រុងដាឡាត ដំណើរការជាមួយអានុភាព 500 kWt ចាប់ពីឆ្នាំ 1984 និងប្រើប្រាស់សម្រាប់ការស្រាវជ្រាវផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រ ការផលិតថ្នាំវិទ្យុសកម្មសម្រាប់វិស័យសុខាភិបាល ឧស្សហកម្ម និងបណ្ដុះបណ្ដាលធនធានមនុស្ស។

ព័ត៌មាននេះត្រូវបានលើកឡើងកាលពីថ្ងៃទី 23 មីនា 2024 ដោយរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងវិទ្យាសាស្ត្រ និងបច្ចេកវិទ្យាវៀតណាម នៅក្នុងពិធីរំលឹកខួបអនុស្សាវរីយ៍ 40 ឆ្នាំនៃថ្ងៃសម្ពោធរោងចក្ររ៉េអាក់ទ័រដាឡាត បន្ទាប់ពីបានបានស្ដារ និងពង្រីក។

យោងតាមរដ្ឋមន្ត្រីខាងលើ ក្នុង 40 ឆ្នាំកន្លង រោងចក្រប្រតិកម្មនុយក្លេអែរដាឡាត បានដំណើរការដោយសុវត្ថិភាព។ វិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវនុយក្លេអែរដាឡាត បានស្រាវជ្រាវ និងអភិវឌ្ឍជោគជ័យនូវបច្ចេកវិទ្យាផលិតថ្នាំបន្សាបវិទ្យុសកម្ម និងព្យាបាលជំងឺជាច្រើនផងដែរ។

រោងចក្ររ៉េអាក់ទ័រ TRIGA Mark-2 អានុភាព 250 kWt ត្រូវបានអាម៉េរិកសាងសង់នៅទីក្រុងដាឡាត នៃខេត្តឡឹមដុង ប្រទេសវៀតណាម កាលពីឆ្នាំ 1963។ នៅមុនថ្ងៃទី 30 មេសា 1975 បន្ទះឥន្ធនៈទាំងអស់របស់រោងចក្រនេះត្រូវបានដោះ និងដឹកត្រឡប់ទៅកាន់សហរដ្ឋអាម៉េរិក ធ្វើឱ្យរោងចក្រមិនអាចដំណើរការ។

ក្រោយមក ចាប់ពីឆ្នាំ 1982 សូវៀត (បច្ចុប្បន្នជា រុស្ស៊ី) បានជួយស្ដារ និងពង្រីករោងចក្ររ៉េអាក់ទ័រដាឡាតនេះ។ មកដល់ឆ្នាំ 1984 រោងចក្ររ៉េអាក់ទ័រដែលត្រូវបានប្ដូរឈ្មោះទៅជារោងចក្រប្រតិកម្មនុយក្លេអែរដាឡាតនេះ ត្រូវបានដាក់ឱ្យដំណើរការជាមួយអានុភាព 500 kWt ខ្ពស់ជាងទ្វេដង បើធៀបនឹងអានុភាពមុននោះរបស់ TRIGA។

March 23, 2024

ឱសថមានប្រសិទ្ធភាពដូចការហាត់ប្រាណ ជិតមានក្នុងទីផ្សារ!

ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវឱ្យដឹងថា ពួកគេកំពុងតែឆ្ពោះទៅជិតដល់គោលដៅនៃការអភិវឌ្ឍជោគជ័យនូវប្រភេទថ្នាំដែលមានប្រសិទ្ធភាពដូចទៅនឹងការហាត់ប្រាណ។

យោងតាមទំព័រ Newsweek ចុះផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី 18 ខែមីនា ឆ្នាំ 2024 នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំរបស់សមាគមគីមីសាស្ត្រអាម៉េរិក (ACS) ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានបង្ហាញប្រភេទថ្នាំដែលពួកគេកំពុងអភិវឌ្ឍ។ ថ្នាំនេះមានផ្ទុកសមាសធាតុដែលមានប្រសិទ្ធភាពប្រហាក់ប្រហែលនឹងការហាត់ប្រាណ។

នៅពេលហាក់ប្រាណ រាងកាយនឹងធ្វើឱ្យមានប្រតិកម្មគីមី ដែលហៅថា មេតាបូលីស។ នៅពេលលេបថ្នាំដែលមានឈ្មោះថា SLU-PP-332 នេះ រាងកាយអ្នកលេបនឹងមានប្រតិកម្មគីមីដូចទៅនឹងការហាត់ប្រាណ។

លទ្ធផលនៃការពិសោធលើសត្វកណ្ដុរបង្ហាញថា ថ្នាំនេះជួយពង្រឹងសរសៃសាច់ដុំ កាត់បន្ថយអាការអស់កម្លាំង និងកែលម្អសុខភាពរបស់សត្វកណ្ដុរ។ ការស្រាវជ្រាវក្រោយមក បានផ្ដោតទៅលើការបង្កើនប្រសិទ្ធភាពនៃស្ថិរភាព និងកាត់បន្ថយហានិភ័យកើតមានជាតិពុលរបស់ថ្នាំ។

ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវឱសថនេះក៏មិនលើកទឹកចិត្តឱ្យប្រើប្រាស់ថ្នាំ SLU-PP-332 ជំនួសឱ្យការហាត់ប្រាណ។ ឱសថនេះផ្ដោតទៅលើតែក្រុមមនុស្សដែលបាត់បង់លទ្ធភាពបញ្ចេញកម្លាំងដោយសារតែបញ្ហាសុខភាព ក៏ដូចជាការបង្កើនប្រសិទ្ធភាពនៃការធ្វើលំហាត់ប្រាណរបស់មនុស្សចាស់ អ្នកស្វិតសាច់ដុំ ឬមានជំងឺប្រចាំកាយណាមួយ។

លោក Bahaa Elgendy សាស្ត្រាចារ្យប្រចាំសាលាវេជ្ជសាស្ត្រនៃសាកលវិទ្យាល័យ Washington ដែលជាប្រធានក្រុមស្រាវជ្រាវនេះ ឱ្យដឹងថា បើសិនជាជោគជ័យក្នុងការអភិវឌ្ឍថ្នាំនេះ ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រអាចរកវិធីព្យាបាលជំងឺមួយចំនួន មានជាអាទិ៍ ជំងឺខ្សោយសរសៃប្រសាទ និងខ្សោយបេះដូងជាដើម។

SLU-PP-332 និងសមាសធាតុផ្សេងទៀត ក៏ត្រូវបានគេជឿថា មានប្រសិទ្ធភាពក្នុងការទប់ស្កាត់ជំងឺខ្សោយតម្រងនោម ខ្សោយបេះដូង លើសទម្ងន់ និងជំងឺភ្លេចភ្លាំង (Alzheimer) ទៀតផង។

March 21, 2024

កំណប់ 1.1 លានឆ្នាំ ធ្វើឱ្យប្រវត្តិសាស្ត្រមនុស្សជាតិត្រូវចារឡើងវិញ

មនុស្សសម័យបុរាណ បានមកដល់ដែនដីមួយដែលបច្ចុប្បន្នជាប្រទេសចិន ឆាប់ជាងច្រើន បើធៀបនឹងការរកឃើញកន្លងមក និងមានបច្ចេកវិទ្យាជឿលឿនខ្លាំង។

ការសិក្សាស្រាវជ្រាវមួយដែលដឹកនាំដោយសាស្ត្រាចារ្យ PEI Shuwen មកពីសភាវិទ្យាសាស្ត្រចិន និងសាស្ត្រាចារ្យ Ignacio de la Torre មកពីវិទ្យាស្ថានប្រវត្តិសាស្ត្រ នៃក្រុមប្រឹក្សាស្រាវជ្រាវអេស្ប៉ាញ បានធ្វើឱ្យមានការប្រែប្រួលនូវពេលវេលានៃការវិវឌ្ឍរបស់មនុស្សជាតិ ដែលបានចារនាពេលកន្លង។

យោងតាមអត្ថបទនៅលើទស្សនាវដ្ដីវិទ្យាសាស្ត្រ PNAS ពួកគេបានវិភាគទៅលើឃ្លាំងវត្ថុបុរាណមួយដ៏មានតម្លៃ ដែលត្រូវបានរកឃើញនៅតំបន់ Nihewan ស្ថិតក្នុងខេត្ត Hunan ប្រទេសចិន និងរកឃើញថា ពួកវាមានអាយុកាល 1.1 លានឆ្នាំទៅហើយ។

អ្វីដែលគួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើលជាងនេះ គឺថា បច្ចេកវិទ្យាដែលបានប្រើប្រាស់សម្រាប់ច្នៃឧបករណ៍នានាក្នុងយុគថ្ម (Stone Age) គឺ Mode 2 ជាវិធីសាស្ត្រច្នៃឧបករណ៍ដែលទំនើបជាងយុគដំបូងដែលហៅថា Mode 1។

Mode 2 មានចំណុចពិសេស ព្រោះបច្ចេកទេសឆ្លាក់នៅលើដុំថ្មប្រកបដោយការយកចិត្តទុកដាក់ ហើយដំណាក់កាលនៃការផលិតត្រូវបានធ្វើឱ្យមានស្តង់ដា។ ក្រៅពីនេះ ឧបករណ៍មួយចំនួនថែមទាំងមានរន្ធខួងផងដែរ។

យោងតាម SciTech Daily បុរាណវិទូក៏បានរកឃើញបំណែកថ្មដែលបែកចេញពីឧបករណ៍ ជាមួយនឹងភាពស៊ីគ្នា ដែលបញ្ជាក់អំពីស្តង់ដានេះ។

Mode 2 គឺជាជំហានដ៏លេចធ្លោនៅក្នុងបច្ចេកវិទ្យារបស់មនុស្សសម័យដំបូង ដោយមានភាពស្មុគស្មាញ និងមានប្រសិទ្ធភាពក្នុងការប្រើប្រាស់ជាងឆ្ងាយ បើធៀបនឹង Mode 1។

កន្លងមក គេជឿថា ក្នុងមួយរយៈពេលវែង បច្ចេកវិទ្យានៅតំបន់អាស៊ីខាងកើត នៅតែប្រើប្រាស់វិធីសាស្ត្រច្នៃឧបករណ៍បែប Mode 1។

ការរកឃើញខាងលើ នាំមកនូវទិន្នន័យថ្មីសំខាន់ចំនួនពីរ៖

*ទីមួយ មនុស្សបុរាណច្រើនអំបូរបានបង្ហាញវត្តមាននៅអាស៊ីខាងកើត ដែលបច្ចុប្បន្នគឺជាប្រទេសចិន ឆាប់ជាងឆ្ងាយ បើធៀបនឹងការយល់ដឹងកន្លងមក។

*ទីពីរ ពួកមានបច្ចេកវិទ្យាជឿលឿនខ្លាំង ដែលអាចអភិវឌ្ឍសមត្ថភាពច្នៃឧបករណ៍ Mode 2 ឆាប់ជាងយ៉ាងតិចបំផុត 300,000 ឆ្នាំ បើធៀបនឹងទិន្នន័យនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវចាស់។

ដូច្នេះ អាស៊ីខាងកើតអាចមិនមែនជាតំបន់ដំបូងគេលើផែនដី ដែល Mode 2 បង្ហាញវត្តមាន ប៉ុន្តែគឺជាមួយក្នុងចំណោមតំបន់ដែលមនុស្សបាននាំបច្ចេកវិទ្យានេះមករស់នៅឆាប់ជាងគេ។ មូលហេតុនេះហើយ ប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់មនុស្សជាតិ អាចត្រូវសរសេរឡើងវិញម្ដងទៀត៕

March 18, 2024

ណាសាទទួលបានរលកសញ្ញាអាចអានបាន ពីអវកាសចម្ងាយ 24,000 លានគីឡូម៉ែត្រ

ក្រោយពីជួបបញ្ហាផ្នែកទំនាក់ទំនងជាមួយយានអវកាស Voyager 1 អស់មួយរយៈពេល ទីភ្នាក់ងារអវកាសអាម៉េរិក (ណាសា – NASA) ក៏ទទួលបានរលកសញ្ញាដែលមានអត្ថន័យ ពីយានអវកាសដែលកំពុងហោះហើរក្នុងតំបន់អន្តរតារា។

Live Science កាលពីថ្ងៃទី 15 មីនា បានចេញផ្សាយថា បន្ទាប់ពីភាពតានតឹងអស់រយៈពេល 4 ខែ ចុងក្រោយ ណាសាក៏បានទទួលរលកសញ្ញាដែលអាចអានបាន ពីយានអវកាស Voyager។ ចាប់ពីខែវិច្ឆិកា 2023 យាន Voyager 1 ដែលមានអាយុជិត 50 ឆ្នាំ បានជួបបញ្ហាកុំព្យូទ័រនៅលើយាន។ បើទោះជាយាននេះនៅតែបញ្ជូនរលកសញ្ញាវិទ្យុមកកាន់ផែនដីជាទៀងទាត់ ប៉ុន្តែរលកសញ្ញាទាំងនោះមិនមានទិន្នន័យដែលមានប្រយោជន៍ ធ្វើឱ្យអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រព្រួយបារម្ភ។

ប៉ុន្តែ កាលពីថ្ងៃទី 01 មីនា យាន Voyager 1 ក៏បានឆ្លើយតបដោយរលកសញ្ញាថ្មីដែលវិស្វករណាសាអាចយល់បាន បន្ទាប់ពីពួកគេបានបញ្ជូនរលកវិទ្យុបញ្ជាពីផែនដី។ ពួកគេយល់ថា ព័ត៌មាននេះអាចជួយឱ្យវិស្វករនៅណាសា បកស្រាយបាននូវបញ្ហាទំនាក់ទំនងរបស់ Voyager 1 នាពេលកន្លង។

ក៏ប៉ុន្តែ ណាសាត្រូវការពេលវេលាបន្ថែមទៀតដើម្បីបកស្រាយរកមូលហេតុនៃបញ្ហា ដោយសារតែរយៈពេលនៃការបញ្ជូនរលកសញ្ញាពីផែនដី និងទទួលពីយានដែលកំពុងស្ថិតនៅចម្ងាយជាង 24 ពាន់លានគីឡូម៉ែត្រ ស៊ីពេលអស់ 45 ម៉ោង៕

March 16, 2024

ឱកាសគយគន់ «ផ្កាយដុះកន្ទុយបីសាច»! មួយជីវិតអាចបានឃើញតែម្ដងគត់

ផ្កាយដុះកន្ទុយ 12P/Pons-Brooks ដែលមានរហ័សនាមថា «ផ្កាយដុះកន្ទុយបីសាច» បច្ចុប្បន្ន កំពុងហោះឆ្ពោះមកកាន់តែជិតផែនដី។

អ្នកជំនាញឱ្យដឹងថា ដោយសារតែ ផ្កាយដុះកន្ទុយ 12P/Pons-Brooks មានពន្លឺភ្លឺខ្លាំង ដូច្នេះប្រជាជននៅប្រទេសជាច្រើននឹងមានឱកាសបានគយគន់វា។ យោងតាមក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ ផ្កាយដុះកន្ទុយ 12P/Pons-Brooks នឹងហោះមកក្បែរព្រះអាទិត្យបំផុតនៅក្នុងថ្ងៃទី 21 មេសា 2024 និងស្ថិតនៅក្បែរផែនដីបំផុតក្នុងថ្ងៃទី 02 មិថុនា 2024។

សម្រាប់មនុស្សស្ទើរគ្រប់រូប នេះនឹងជាឱកាសតែមួយគត់ក្នុងជីវិត ដែលអាចបានឃើញផ្កាយដុះកន្ទុយនេះ ។ ព្រោះថា 71 ឆ្នាំទៀត ទើបវាហោះចូលមកដល់ខាងក្នុងប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យជាថ្មី ដែលព្រឹត្តិការណ៍នេះនឹងកើតឡើងនៅក្នុងខែសីហា ឆ្នាំ 2095។

សម្រាប់អ្នកដែលរស់នៅក្នុងអឌ្ឍគោលខាងជើង ពេលវេលាដែលអាចមើលឃើញ ផ្កាយដុះកន្ទុយ 12P/Pons-Brooks គឺនៅចុងខែមីនា 2024 ហើយវាក៏នឹងមិនបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់ភពផែនដី។ នេះបើតាមទីភ្នាក់ងារអវកាសអាម៉េរិក (ណាសា – NASA)។

ទំព័រ Live Science ឱ្យដឹងថា អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រមួយចំនួនព្យាករថា ផ្កាយដុះកន្ទុយ 12P/Pons-Brooks អាចនឹងកញ្ជ្រោលខ្លាំងមួយលើកនៅក្នុងថ្ងៃទី 08 មេសា 2024។ នោះក៏ជាថ្ងៃដែលតំបន់មួយចំនួនលើពិភពលោក បានទស្សនាបាតុភូតសូរ្យគ្រាសពេញលេញផងដែរ។ អ្នកស្រឡាញ់វិស័យតារាសាស្ត្រប្រាកដជានឹងរំភើបចិត្តខ្លាំង នៅចំពោះមុខព្រឹត្តិការណ៍ «ពាន់ឆ្នាំមានម្ដង» មួយនេះ៕

March 15, 2024

រកឃើញ «សមុទ្រអវកាស» មានទឹកច្រើនជាងបីដង ធៀបនឹងផែនដី

នៅទីឋានដែលភពមួយ ឬច្រើនជិតកកើតឡើង ក្រុមអ្នកតារាសាស្ត្របានរកឃើញទឹកក្នុងបរិមាណច្រើនជាងបីដង បើធៀបនឹងទឹកទាំងអស់នៅក្នុងមហាសមុទ្រលើភពផែនដី។

ដោយការប្រើប្រាស់ស្ថានីយតារាសាស្ត្រ ALMA ដែលជាឧបករណ៍សង្កេតរលកវិទ្យុអានុភាពខ្លាំងបំផុតលើពិភពលោក និងមានទីតាំងនៅលើសមុទ្រខ្សាច់ Atacama របស់ប្រទេសស៊ីលី (Chile) ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានរកឃើញ «សមុទ្រអវកាស» ដ៏មហិមា ស្ថិតនៅតំបន់មួយដែលមានចម្ងាយពីផែនដី 450 ឆ្នាំពន្លឺ នៅក្នុងបណ្ដុំផ្កាយ Taurus។

នោះគឺជាកូនផ្កាយវ័យក្មេងមួយដួង ត្រូវបានព័ទ្ធជុំវិញដោយថាសធូលីដែលបង្ហាញថា ភពថ្មីដំបូងជិតកកើតឡើង និងត្រូវបានហៅថា HL Tauri ហើយនៅទីនោះមានផ្ទុកទឹកក្នុងបរិមាណដ៏ច្រើន នឹកស្មានមិនដល់។

តាមការគណនារបស់ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ បរិមាណទឹកនៅទីនោះអាចស្មើនឹងទឹកទាំងអស់នៅក្នុងមហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិក អាត្លង់ទិក មហាសមុទ្រឥណ្ឌា អង់តាកទិក និងមហាសមុទ្រខាងត្បូង (Southern Ocean) បូកចូលគ្នា រួចគុណនឹងបី។

យោងតាមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រមកពីសាកលវិទ្យាល័យ Milan ប្រទេសអ៊ីតាលី ការរកឃើញនេះបង្ហាញថា វត្តមានរបស់ទឹកអាចជះឥទ្ធិពលយ៉ាងដូចម្ដ៉េច ដល់ការរីកចម្រើនរបស់ប្រព័ន្ធផ្កាយ។

អ្វីដែលយើងកំពុងមើលឃើញនៅក្នុងបណ្ដុំផ្កាយ Taurus អាចជារូបភាពដូចប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យកាលពី 4.5 ពាន់លានឆ្នាំមុន គ្រាដែល «ពន្លក» របស់ភពផែនដី ក៏ដូចជាបណ្ដាភពជាបងប្អូន កំពុងកកើតពីថាសធូលីដ៏សែនក្រាស់។

ពិសេសជាងនេះ យើងក៏ទំនងជាកំពុងសម្លឹងមើលទៅលើរូបភាពកាលពីវ័យក្មេងជាង 4.5 ពាន់លានឆ្នាំរបស់ភពផែនដី។

បរិមាណទឹកក្នុង HL Tauri មិនបានបែងចែកស្មើគ្នា ដោយទឹកប្រមូលផ្ដុំច្រើនជាងគេនៅត្រង់ចង្អូរមួយក្នុងថាសធូលីដែលជាដើមកំណើតរបស់ភព (protoplanetary disk)។ នេះបើតាមទំព័រ Space.com ។

បណ្ដាចង្អូរក្នុងថាសដើមកំណើតភពនេះ បានកកើតឡើងគ្រាដែលទីឋានណាមួយនោះ ឧស្ម័ន ធូលីប្រមូលផ្ដុំគ្នាក្លាយជាពន្លកភព។ ដូច្នេះ នៅក្នុងតំបន់ដែលមានទឹកច្រើននោះ ភពមួយទំនងជាកំពុងចាប់កំណើត។

យើងពិតជាកំពុងសម្លឹងមើលចំភពមួយដែលរាប់ពាន់លានឆ្នាំក្រោយ នឹងមានអរិយធម៌មួយដែលដូចទៅនឹងមនុស្សជាតិបច្ចុប្បន្ន ជាទីដែលមានភ្នំ បឹង ទន្លេនៅលើទ្វីប និងមហាសមុទ្រធំធេង។

ការរកឃើញនេះមិនត្រឹមតែជាជំហានដ៏សំខាន់ក្នុងការយល់ដឹងរបស់មនុស្សជាតិអំពីការកកើតរបស់ភព ប៉ុន្តែក៏ជាសមិទ្ធផលធំរបស់ ALMA។

March 12, 2024

រកឃើញព្រះចន្ទថ្មីចំនួនបីដួងទៀត នៅក្នុងប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ

សហព័ន្ធតារាសាស្ត្រអន្តរជាតិ (IAU) ទើបតែបានទទួលស្គាល់ «ពលរដ្ឋ» ថ្មីចំនួន 3 ទៀត របស់ប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ ដែលរួមមាន ព្រះចន្ទពីរដួងរបស់ភពណិបទូន និងព្រះចន្ទមួយដួងរបស់ភពអ៊ុយរ៉ានុស។

ព្រះចន្ទថ្មីចំនួនបីដួងនេះ នឹងត្រូវបានដាក់ឈ្មោះទៅតាមតួអង្គក្នុងទេវកថាក្រិក និងល្ខោន Shakespeare។

ព្រះចន្ទវិលជុំវិញភពអ៊ុយរ៉ានុសដែលមានស្លាកលេខ S/2023 U1 គឺជាព្រះចន្ទទី 28 ដែលត្រូវបានរកឃើញរបស់ភពនេះ។ ព្រះចន្ទដែលមានអង្កត់ផ្ចិតប្រហែលតែ 8 គីឡូម៉ែត្រនេះ គឺជាមួយក្នុងចំណោមព្រះចន្ទតូចបំផុតរបស់ប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ។ S/2023 U1 ត្រូវការពេលវេលាប្រហែល 680 ថ្ងៃ ដើម្បីគោចរបានមួយជុំភពអ៊ុយរ៉ានុស។

ជាធម្មតា ព្រះចន្ទរបស់ភពអ៊ុយរ៉ានុស នឹងត្រូវបានដាក់ឈ្មោះផ្លូវការទៅតាមតួអង្គណាមួយនៅក្នុងល្ខោន Shakespeare ដូចទៅនឹង Titania, Oberon និង Puck ដែលជាបងប្អូនរបស់វា។

ព្រះចន្ទថ្មីរបស់ភពណិបទូនដែលមានស្លាកលេខ S/2022 N5 និង S/2021 N1 ដែលមានអង្កត់ផ្ចិត 23 និង 14 គីឡូម៉ែត្រ ចំណាយពេល 9 ឆ្នាំ និងជិត 27 ឆ្នាំ ដើម្បីគោចរបានមួយជុំភពមេដ៏ធំរបស់ពួកវា។

ព្រះចន្ទទាំងពីរដួងខាងលើនេះ នឹងត្រូវបានដាក់ឈ្មោះទៅតាមឈ្មោះបុត្រីរបស់ព្រះម៉ែនាគី Nereus នៅក្នុងទេវកថាក្រិក។ មុននោះ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានរកឃើញព្រះចន្ទចំនួន 16 របស់ភពណិបទូន។

កន្លងមក កាលពីដើមឆ្នាំ 2023 IAU ក៏ធ្លាប់បានបង្កើនតួលេខព្រះចន្ទរបស់ភពព្រហស្បតិ៍ឡើងដល់ 92 ដួង ក្រោយពីបានរកឃើញព្រះចន្ទថ្មីចំនួន 12 ដួងទៀតរបស់ភពនេះ។ ច្រើនខែបន្ទាប់មក ភពសៅរ៍ក៏បន្តមានព្រះចន្ទថ្មីចំនួន 62 ដួង ធ្វើឱ្យភពនេះក្លាយជាភពដែលមានព្រះចន្ទច្រើនជាងគេនៅក្នុងប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ ដោយមានព្រះចន្ទសរុប 145 ដួង៕

March 11, 2024

Tag: វិទ្យាសាស្ត្រ