កំណប់​ 1.1 លាន​ឆ្នាំ ធ្វើ​ឱ្យ​​ប្រវត្តិសាស្ត្រមនុស្ស​ជាតិត្រូវ​ចារ​ឡើង​វិញ

មនុស្ស​សម័យ​បុរាណ​ បាន​មក​ដល់​ដែន​ដី​មួយ​ដែល​បច្ចុប្បន្ន​ជា​ប្រទេស​ចិន​ ឆាប់​ជាង​ច្រើន​ បើ​ធៀប​នឹង​ការ​រក​ឃើញ​កន្លងមក និង​មាន​បច្ចេកវិទ្យា​ជឿ​លឿន​ខ្លាំង​។

ការ​សិក្សា​ស្រាវ​ជ្រាវ​មួយ​ដែល​ដឹក​នាំ​ដោយ​សាស្ត្រាចារ្យ PEI Shuwen មក​ពី​សភា​វិទ្យាសាស្ត្រ​ចិន និង​សាស្ត្រាចារ្យ Ignacio de la Torre មក​ពី​វិទ្យាស្ថាន​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ នៃ​ក្រុមប្រឹក្សា​ស្រាវ​ជ្រាវ​អេស្ប៉ាញ បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​មាន​ការប្រែប្រួល​​នូវ​ពេល​វេលា​នៃ​ការ​វិវឌ្ឍ​របស់​មនុស្ស​ជាតិ​ ដែល​បាន​ចារ​នា​ពេល​កន្លង។

យោង​តាម​អត្ថបទ​នៅលើ​ទស្សនាវដ្ដី​វិទ្យាសាស្ត្រ PNAS ពួក​គេ​បាន​វិភាគ​ទៅ​លើ​ឃ្លាំង​វត្ថុ​បុរាណ​មួយ​ដ៏មាន​តម្លៃ​ ដែល​ត្រូវ​បាន​រកឃើញ​នៅ​តំបន់ Nihewan ស្ថិត​ក្នុង​ខេត្ត​ Hunan ប្រទេស​ចិន​ និង​រកឃើញ​ថា ពួក​វា​មាន​អាយុ​កាល​ 1.1 លាន​ឆ្នាំ​ទៅ​ហើយ​។

អ្វី​ដែល​គួរ​ឱ្យ​ភ្ញាក់ផ្អើល​ជាង​នេះ គឺ​ថា បច្ចេកវិទ្យា​ដែល​បាន​ប្រើ​ប្រាស់​សម្រាប់​ច្នៃ​​ឧបករណ៍នានា​​ក្នុង​យុគថ្ម (Stone Age) ​​គឺ Mode 2 ​ជា​វិធី​សាស្ត្រ​ច្នៃ​ឧបករណ៍​ដែល​ទំនើប​ជាងយុគ​ដំបូង​ដែល​ហៅ​ថា Mode 1​។

Mode 2 មាន​ចំណុច​ពិសេស​ ព្រោះ​បច្ចេកទេស​ឆ្លាក់​នៅ​លើ​ដុំថ្ម​ប្រកប​ដោយ​ការ​យកចិត្ត​ទុក​ដាក់​ ហើយ​​ដំណាក់​កាល​នៃ​ការ​ផលិត​ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​មាន​ស្តង់ដា​។ ក្រៅ​ពី​នេះ ឧបករណ៍​មួយ​ចំនួន​ថែម​ទាំង​មាន​រន្ធ​ខួង​ផងដែរ​។

យោង​តាម​ SciTech Daily ​បុរាណ​វិទូ​ក៏​បាន​រកឃើញ​បំណែក​ថ្ម​ដែល​បែក​ចេញ​ពី​ឧបករណ៍​ ជាមួយ​នឹង​ភាព​ស៊ី​គ្នា​ ដែល​បញ្ជាក់​អំពី​ស្តង់ដា​​នេះ​។

Mode 2 គឺជា​ជំហាន​ដ៏​លេចធ្លោ​នៅ​ក្នុង​បច្ចេកវិទ្យា​របស់​មនុស្ស​សម័យ​ដំបូង​ ដោយ​មាន​ភាព​​ស្មុគ​ស្មាញ និង​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​ក្នុង​ការ​ប្រើ​ប្រាស់ជាង​ឆ្ងាយ​ បើធៀប​នឹង​ Mode 1។

កន្លងមក គេ​ជឿ​ថា ក្នុង​មួយ​រយៈ​ពេល​វែង បច្ចេកវិទ្យា​នៅ​តំបន់​អាស៊ី​ខាងកើត​​ នៅ​តែ​ប្រើ​ប្រាស់​វិធី​សាស្ត្រ​ច្នៃ​ឧបករណ៍​បែប​ Mode 1។

ការ​រកឃើញ​ខាងលើ​ នាំ​មក​នូវ​ទិន្នន័យ​ថ្មី​សំខាន់​ចំនួន​ពីរ​៖

*ទីមួយ មនុស្សបុរាណច្រើនអំបូរ​បាន​បង្ហាញ​វត្តមាន​នៅ​អាស៊ីខាងកើត ដែល​បច្ចុប្បន្ន​គឺជា​ប្រទេស​ចិន​ ឆាប់​ជាង​ឆ្ងាយ បើធៀប​នឹង​ការ​យល់​ដឹង​កន្លងមក​។

*ទីពីរ​ ពួក​មាន​បច្ចេកវិទ្យា​ជឿលឿន​ខ្លាំង​ ដែល​អាច​អភិវឌ្ឍ​សមត្ថភាព​ច្នៃ​ឧបករណ៍​ Mode 2 ឆាប់ជាង​យ៉ាងតិចបំផុត 300,000 ឆ្នាំ បើធៀប​នឹង​ទិន្នន័យនៃ​ការ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​​ចាស់​។

ដូច្នេះ អាស៊ី​ខាង​កើត​អាច​មិន​មែន​ជា​តំបន់​ដំបូង​គេ​លើ​ផែនដី​ ដែល Mode 2 បង្ហាញ​វត្តមាន​ ប៉ុន្តែ​គឺជា​មួយ​ក្នុង​ចំណោម​តំបន់​ដែល​មនុស្សបាន​​នាំ​បច្ចេកវិទ្យា​នេះមក​រស់​នៅ​ឆាប់​ជាង​គេ​។ មូលហេតុ​នេះ​ហើយ ប្រវត្តិសាស្ត្រ​របស់​មនុស្ស​ជាតិ អាច​ត្រូវ​សរសេរ​ឡើងវិញ​ម្ដង​ទៀត​៕

អត្ថបទពេញនិយម

អាការ​តាំង​គភ៌ថ្មីៗ និង14សញ្ញា​បញ្ជាក់ថាអ្នក​កំពុង​ជិត​ក្លាយជា​ម្តាយ​គេ​ហើយ

សម្រាប់​អាការ​របស់​អ្នក​តាំង​គភ៌​រយៈដំបូងៗ តើ​យើង​នឹង​ដឹង​យ៉ាងណា​បាន​ថា កំពុងតែ​មានគភ៌​ឬក៏​អត់? ព្រោះ​ក្នុង​រយៈ​ពេល​1សប្តាហ៍​ដំបូង អាច​និយាយបានថា ជា​អំឡុង​ពេលដែល​មិនសូវ​បង្ហាញ​អាការ​ប៉ុន្មាន​ឡើយ ហើយ​បើ​អីុចឹង តើនារីៗយើង​នឹង​ដឹង ហើយ​ប្រាកដ​ក្នុង​ចិត្ត​យ៉ាងណា​បាន​ទៅ​ថា...

អាការ9យ៉ាង​នៃ​អ្នក​ចាប់ផ្តើម​មាន​ផ្ទៃពោះ ដែលនារីៗទាំងឡាយ​គួរ​ដឹង

សញ្ញា​នៃ​ការតាំង​គភ៌​មិន​មែនមាន​ត្រឹមតែ​ការ​ក្អួតចង្អោរ​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ ព្រោះ​អាការ​របស់​អ្នកមាន​ផ្ទៃពោះ​ក្នុង​រយៈ​ដំបូង​អាច​មិន​ដូចគ្នា​ទាំងអស់​នោះទេ អ្នកខ្លះ​ចាញ់​ខ្លាំង ឬ​អ្នកខ្លះ​សឹងតែ​គ្មាន​អាការ​ចាញ់កូន​សោះ​ក៏មាន ឯ​អ្នក​ខ្លះទៀត​កើត​អាការប្លែកៗដែល​ធ្វើឱ្យ​យល់ច្រឡំ​ថា ជា​អាការ​ជំងឺ​អ្វីមួយ​ទៅវិញ ដូច្នេះ​នៅពេលនេះ ឡា​រ៉ែ​ន សូម​រួបរួម​អាការ​របស់​អ្នកមាន​ផ្ទៃពោះ​ក្នុងលក្ខណៈផ្សេងៗមក​ជម្រាប​ជូនជ្រាប...

ត្រូវតែដឹង… អាការឈឺពោះផ្នែកខាងស្ដាំបញ្ជាក់ប្រាប់ពីជំងឺអ្វីខ្លះ?

នរ​ណាៗ​ក៏​ដឹង​ដែរ​ថា​ អាការ​ឈឺពោះ​នេះ​ នៅពេល​ដែល​វា​កើតឡើង​ហើយ​ តែងតែ​សាង​នូវ​ក្ដី​លំបាក​ដល់​រាងកាយ​របស់​យើង​ខ្លាំង​ណាស់​ មិនថា​តែ​ឈឺពោះ​ផ្នែក​ខាងឆ្វេង​ ឬផ្នែក​ខាងស្ដាំ​ឡើយ​។ បើសិនជា​អាការ​ឈឺ​ក្នុង​លក្ខណៈ​នោះ​កើតឡើង​ចំពោះ​យើង​ញឹកញាប់​ នោះ​វា​អាច​ជា​សញ្ញា​មួយ​ដែល​ប្រាប់​ឱ្យ​យើង​ដឹង​អំពី​បញ្ហា​សុខភាព​ដែល​កំពុង​ជិត​មកដល់​ ដូច្នេះ​សូម​ឱ្យ​នឹក​ឃើញ​ជាប់​ជានិច្ច​ថា​...

វិធីពន្លឿនការមករដូវប្រចាំខែ ឱ្យធ្លាក់លឿនជាងមុន មិនមានគ្រោះថ្នាក់ និងទទួលបានផលល្អ

ការមករដូវ គឺជារឿងធម្មតាសម្រាប់ស្ត្រី ប៉ុន្តែស្ត្រីមួយចំនួនអាចមានបញ្ហាមករដូវមិនប្រក្រតី ហើយមានស្ត្រីខ្លះឆាប់មករដូវ ខ្លះទៀតបាត់រដូវ រដូវមកមិនទៀងទាត់ ឬមករដូវយឺតជាដើម។ ស្ត្រីខ្លះអាចរាំងរដូវរហូតដល់គិតថា អ្នកមានផ្ទៃពោះម្តងទៀត...

ឈឺពោះខាងស្តាំ… អាការឈឺនេះបញ្ជាក់ពីជំងឺអ្វីបានខ្លះ?

ឈឺពោះខាងស្តាំញឹកញាប់ រហូតចាប់ផ្តើមនឹកចម្លែកចិត្តចំពោះខ្លួនឯង ថាអេះ៎? អាការឈឺពោះខាងស្តាំនេះកំពុងតែប្រាប់ពី ហេតុអ្វីម្យ៉ាងនៅក្នុងរាងកាយឱ្យយើងដឹងទេដឹង?។ អាការឈឺពោះខាងស្តាំ មិនថាតែផ្នែកខាងលើ ខាងក្រោម ឬឈឺពោះម្តុំក្រោមឆ្អឹងជំនីនោះឡើយ គ្រប់អាការឈឺពោះដែលកើតឡើងសុទ្ធតែមានដើមកំណើតរបស់វាទាំងអស់...

ការវិនិយោគក្នុងវិស័យសំណង់ឆ្នាំ២០២៤ ធ្លាក់ចុះប្រមាណ ១៥.១៧ភាគរយ ធៀបទៅនឹងឆ្នាំ២០២៣

ភ្នំពេញ ៖ យោងតាមរបាយការណ៍ក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ បានឲ្យដឹងថា នៅក្នុងឆ្នាំ២០២៤​នេះ គម្រោង​វិនិយោគ​ក្នុងវិស័យសំណង់​ទូទាំង​ប្រទេស​មានចំនួន ២...

អគ្គនាយកដ្ឋានសំណង់ នៃក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ បាននិងកំពុងអនុវត្តការងារសំខាន់ៗចំនួន៥

ជាការឆ្លើយតបទៅនឹងយុទ្ធសាស្រ្តបញ្ចកោណដំណាក់កាលទី១ របស់រាជរដ្ឋាភិបាល អគ្គនាយកដ្ឋានសំណង់ នៃក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ បាន និងកំពុងបន្តអនុវត្តការងារតាមតួនាទី និងភារកិច្ច...

ខេត្តសៀមរាបនឹងរៀបចំពិព័រណ៍ទេសចរណ៍ កម្ពុជា-ចិន នាដើមខែធ្នូនេះ

ក្រសួងទេសចរណ៍ សហការជាមួយស្ថានទូតចិនប្រចាំកម្ពុជា និងផ្នែកឯកជន ត្រៀមនឹងរៀបចំពិព័រណ៍ទេសចរណ៍ កម្ពុជា-ចិន ដែលនឹងប្រព្រឹត្តទៅចាប់ពីថ្ងៃទី៦-៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៤ នៅខេត្តសៀមរាប។...

និស្សិត​ផ្នែកស្ថាបត្យកម្មមួយ​ក្រុម ​បង្ហាញ​គម្រោង​កែលម្អរសួនច្បារ​ផ្សារចាស់ ជា​តំបន់លំហ​បៃតង​សម្រាប់​សកម្មភាព​សហគមន៍ និង​ទាក់ទាញ​ទេសចរ

ភ្នំពេញ ៖ សួនច្បារ​ផ្សារ​ចាស់​មាន​ទីតាំង​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​ខណ្ឌដូនពេញ រាជធានីភ្នំពេញ ដោយ​លាត​សន្ធឹង​ពី​ផ្សារ​រាត្រី​ជិត​មាត់ទន្លេ រហូត​ដល់​ស្ថានីយ​អយស្ម័យយានកម្ពុជា, បច្ចុប្បន្ន​សួន​មួយ​នេះ មាន​បញ្ហា​ប្រឈម​មួយ​ចំនួន​ដូចជា​ការ​កកស្ទះ​ចរាចរណ៍​ដោយ​សារ​ចំណត បញ្ហា​បរិស្ថាន...

ថ្នាក់ដឹកនាំនៃក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ កៀរគរក្រុមហ៊ុនជប៉ុនឱ្យមកបណ្ដាក់ទុនវិនិយោគនៅកម្ពុជាបន្ថែមទៀត

(ភ្នំពេញ)៖ ឯកឧត្តមឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី សាយ សំអាល់ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ បានទទួលជួបសម្ដែងការគួរសម និងពិភាក្សាការងារជាមួយសមាគមជប៉ុន-កម្ពុជា...

អត្ថបទស្រដៀងគ្នា