ឈ្មោះ - La Reine Media

ភូមិឋានដាច់ស្រយាលដល់ថ្នាក់អ្នកភូមិត្រូវបើកយន្តហោះទៅផ្សារ

ប្រជាពលរដ្ឋនៅ Port Alsworth ត្រូវបើកបរយន្តហោះទៅកាន់ទីក្រុងនៅជិតបំផុតដែលមានចម្ងាយជាង 300 គីឡូម៉ែត្រដើម្បីដើរផ្សារទិញទំនិញចាំបាច់។

Salina Alsworth អាយុ 25 ឆ្នាំ រស់នៅឯ Port Alsworth ដែលជាភូមិដាច់ស្រយាលបំផុតមួយរបស់ពិភពលោក។ ភូមិនេះស្ថិតក្នុងរដ្ឋ Alaska របស់សហរដ្ឋអាម៉េរិក។ ជីដូន ជីតាទួតរបស់ Salina គឺជាមនុស្សដំបូងៗរបស់ Port Alworth នៅក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ 1940។ បច្ចុប្បន្ន ភូមិនេះមានប្រជាជនប្រហែល 186 នាក់ ឆ្លងកាត់ 5 ជំនាន់មនុស្ស។ ចំនួនប្រជាជនអាចកើនដល់ 400 នាក់នៅក្នុងរដូវកាលទេសចរណ៍។

ភូមិនេះពុំមានផ្លូវធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់ ហើយក៏ពុំមានផ្សារ មន្ទីរពេទ្យដូចភូមិដទៃឡើយ។ ទីក្រុងដែលនៅជិតបំផុតគឺ Anchorage ប៉ុន្តែមានចម្ងាយពីភូមិរបស់ Salina រហូតដល់ជាង 300 គីឡូម៉ែត្រ ហើយមធ្យោបាយតែមួយគត់ដែលគេអាចប្រើប្រាស់បានគឺយន្តហោះ និងត្រូវធ្វើដំណើរជាងមួយម៉ោង។ ដូច្នេះ សូម្បីតែទៅផ្សារទិញអីវ៉ាត់ក៏ត្រូវជិះយន្តហោះ។

នៅពេលទិញទំនិញតាមអ៊ីនធើណិត ប្រជាជននៅក្នុងភូមិ Port Alsworth ត្រូវចំណាយលើសេវាដឹកជញ្ជូនពី 2 ទៅ 5 ដុល្លារ/គីឡូក្រាម និងមិនមានការកំណត់ពេលវេលាជាក់លាក់សម្រាប់ការប្រគល់ទំនិញ ព្រោះត្រូវអាស្រ័យលើអាកាសធាតុ។

គ្រួសាររបស់នាង Salina មានតំបន់លំហែកាយមួយនៅ Port Alsworth ដែលមានឈ្មោះថា Lake Clark ជាទីដែលមានភ្ញៀវទេសចរណ៍ជាច្រើនមកកម្សាន្តជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ Salina ឱ្យដឹងថា គ្រួសារនាងមានយន្តហោះខ្នាតតូចមួយចំនួនដែលសមស្របនឹងភូមិសាស្ត្រផ្សេងៗគ្នា ក្នុងនោះមានទាំងតំបន់ព្រឹល ទឹកកកផងដែរ។

នៅរដូវរងា ពេលធ្វើដំណើរតាមយន្តហោះ អ្នកភូមិត្រូវស្លៀកពាក់ដូចអ្នកទៅលេងតំបន់ប៉ូលខាងជើង ព្រោះតែអាកាសធាតុត្រជាក់រហូតដល់ជាង -30 អង្សាសេ៕

August 29, 2023

អ្នកវិទ្យាសាស្ត្ររកឃើញហ្សែនដែលអាចជួយឱ្យមនុស្សមានអាយុវែងជាងបច្ចុប្បន្ន

(សហរដ្ឋអាម៉េរិក) – ក្រុមអ្នកជំនាញនៅសាកលវិទ្យាល័យ Rochester បានដាក់បញ្ចូលហ្សែនពិសេសមួយរបស់កណ្ដុរគ្មានរោម ទៅក្នុងកណ្ដុរប្រភេទធម្មតា និងបានរកឃើញថា ហ្សែននេះបានជួយឱ្យពួកវាមានសុខភាពល្អ និងរស់បានយូរជាង 4.4%។

ក្នុងការសិក្សាស្រាវជ្រាវថ្មីដ៏អស្ចារ្យមួយ ក្រុមអ្នកជំនាញរបស់សាកលវិទ្យាល័យ Rochester នៅនីវយ៉ក បានបង្ហាញវិធីសាស្ត្រដាក់បញ្ចូលហ្សែនរស់បានយូររបស់សត្វកណ្ដុរគ្មានរោម (Naked mole-rat) ដែលមានឈ្មោះក្នុងវិទ្យាសាស្ត្រថា Heterocephalus glaber ទៅក្នុងកណ្ដុរប្រភេទធម្មតាដើម្បីអូសបន្លាយអាយុកាល និងកែលំអសុខភាព។ លទ្ធផលនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវត្រូវបានប្រកាសលើទស្សនាវដ្ដី Nature កាលពីថ្ងៃទី 23 សីហា 2023។

កណ្ដុរខាងលើមានឈ្មោះល្បីខ្លាំងដោយសារតែសមត្ថភាពទប់ទល់នឹងជំងឺទាំងឡាយដែលទាក់ទងនឹងវ័យចំណាស់ និងមានអាយុវែងខុសធម្មតា ពោលគឺវែងជាងជិត 10 ដង បើធៀបនឹងប្រភេទសត្វកកេរដែលមានទំហំប្រហាក់ប្រហែល។ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រខាងលើ កាលពីឆ្នាំ 2020 បានរកឃើញហ្សែនមួយដែលរួមចំណែកក្នុងការជួយឱ្យវារស់បានយូរ។ ហ្សែននេះទទួលបន្ទុកផលិតអាស៊ីត HMW-HA ដែលជាម៉ូលេគុលជួយបង្កើនកម្លាំងរបស់កោសិកាក្នុងការទប់ទល់នឹងភាពតានតឹង និងរលាក ឆ្លងរោគ។

កណ្ដុរគ្មានរោម (Naked mole-rat) ដែលមានឈ្មោះក្នុងវិទ្យាសាស្ត្រថា Heterocephalus glaber

កណ្ដុរគ្មានរោមនេះមាន HMW-HA ច្រើនជាងប្រហែល 10 ដង បើធៀបនឹងមនុស្ស ឬប្រភេទកណ្ដុរដទៃ។ មូលហេតុគឺថា ហ្សែន (ហ្សែន hyaluronan synthase 2) ដែលបង្កើតម៉ូលេគុលនេះ នៅលើកណ្ដុរខាងលើ បានបង្ហាញភាពខ្លាំងក្លាជាងបណ្ដាសត្វដទៃ។

ក្នុងការស្រាវជ្រាវថ្មីនេះ ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្ររកឃើញថា បណ្ដាកណ្ដុរដែលមានហ្សែនរបស់កណ្ដុរគ្មានរោម Heterocephalus glaber មានសមត្ថភាពខ្ពស់ក្នុងការទប់ទល់នឹងជំងឺមហារីកស្បែក សុខភាពទូទៅត្រូវបានកែលំអ និងរស់បានយូរជាង 4.4% បើធៀបនឹងបណ្ដាប្រភេទកណ្ដុរធម្មតាដែលកើតដំណាលគ្នា។

ការរកឃើញថ្មីនេះត្រូវបានរំពឹងថា នឹងបើកផ្លូវសម្រាប់ការស្វែងរកវិធីដែលអាចជួយឱ្យមនុស្សមានសុខភាពល្អ ពន្យារភាពក្មេង និងរស់បានយូរជាងបច្ចុប្បន្ន នាពេលអនាគត៕

August 26, 2023

វិស័យអវកាសឥណ្ឌា៖ តាំងពីដឹករ៉ុក្កែតតាមកង់ រហូតដល់បានឡើងដល់ឋានព្រះចន្ទ

អង្គការស្រាវជ្រាវអវកាសឥណ្ឌាបានទទួលជោគជ័យក្រោយពីការប្រឹងប្រែងមិនឈប់ឈររយៈពេលយូរ រាប់ចាប់តាំងពីការដឹកជញ្ជូនគ្រឿងផ្គុំរបស់រ៉ុក្កែតដោយប្រើប្រាស់កង់ និងរទេះគោ រហូតដល់បច្ចេកវិទ្យាទំនើបនាំទៅរកបេសកកម្មចន្ទ្រាយាន-3 (Chandrayaan-3)។

ថ្ងៃទី 23 សីហា 2023 គឺជាថ្ងៃដ៏អស្ចារ្យសម្រាប់ឥណ្ឌា និងការស្រាវជ្រាវអវកាស។ យានអវកាសចន្ទ្រាយាន-3 របស់អង្គការស្រាវជ្រាវអវកាសឥណ្ឌា (ISRO) បានចុះចតដោយជោគជ័យនៅលើឋានព្រះចន្ទ នាំឱ្យឥណ្ឌាក្លាយជាប្រទេសទីបួនបន្ទាប់ពីសូវៀត អាម៉េរិក និងចិន ដែលធ្លាប់បានបញ្ជូនយានស្វ័យប្រវត្តទៅចុះចតនៅទីនេះ។ នេះបើតាមទំព័រ Space News។

ជោគជ័យខាងលើក៏បានធ្វើឱ្យចន្ទ្រាយាន-3 ក្លាយជាយានអវកាសដំបូងគេដែលបានចុះចតនៅប៉ូលខាងត្បូងរបស់ព្រះចន្ទ ជាទីដែលមានទឹកកក និងរ៉ែមានតម្លៃជាច្រើន។ ជោគជ័យរបស់យានអវកាសឥណ្ឌានឹងដើរតួនាទីសំខាន់ក្នុងការប្រមូលទិន្នន័យនានាសម្រាប់ជួយដល់បេសកកម្មឋានព្រះចន្ទក្នុងអនាគត។ ឥណ្ឌាទទួលបានជោគជ័យនេះបន្ទាប់ពីបេសកកម្ម Luna-25 របស់រុស្ស៊ីបានបរាជ័យក្នុងការចុះចតលើឋានព្រះចន្ទ។

ចន្ទ្រាយាន-1 ដែលជាយានអវកាសដែលធ្លាប់ហោះជុំវិញព្រះចន្ទក្នុងឆ្នាំ 2008 គឺជាការប្រឹងប្រែងដំបូងរបស់ឥណ្ឌា ដើម្បីបាញ់បង្ហោះយានចេញពីផែនដី។ នោះក៏ជាបេសកកម្មដំបូងដែលបានរកឃើញទឹកលើផ្ទៃព្រះចន្ទ ដែលនេះបានជះឥទ្ធិពលធំធេងដល់គម្រោងអវកាសរបស់អាម៉េរិក និងចិន។ ប៉ូលខាងត្បូងរបស់ព្រះចន្ទក៏ជាទីតាំងចុះចតនៃបេសកកម្ម Artemis-3 របស់អាម៉េរិកផងដែរ។

ចាប់ពីការដឹកជញ្ជូនគ្រឿងផ្គុំរបស់រ៉ុក្កែតដោយការប្រើប្រាស់កង់ និងរទេះគោ រហូតដល់បេសកកម្មចន្ទ្រាយាន-3 រឿងរ៉ាវស្ដីពីវឌ្ឍនភាពរបស់ ISRO គឺដូចទៅនឹងខ្សែភាពយន្ត។ «ជោគជ័យដ៏មហាធំធេងនេះគឺជាភ័ស្ដុតាងបង្ហាញអំពីការប្រឹងប្រែងមិនឈប់ឈរនៃក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្ររបស់យើង» នាយករដ្ឋមន្ត្រីឥណ្ឌា លោក Narendra Modi ធ្លាប់បានសរសេរដូច្នេះនៅលើបណ្ដាញសង្គម។

ប្រវត្តិរបស់ ISRO មានចំណុចពិសេសមួយ នោះគឺភាពធន់ ច្នៃប្រឌិត និងសហការ។ ISRO ត្រូវបានបង្កើតឡើងកាលពីឆ្នាំ 1969 និងរក្សាកម្មវិធីស្រាវជ្រាវអវកាសតាំងពីឆ្នាំ 1988 ហើយបានផ្ដល់ទិន្នន័យដ៏មានតម្លៃទាក់ទងនឹងទិដ្ឋភាពផែនដី។ កាមេរ៉ា PAN របស់ពួកគេធ្លាប់ជាកាមេរ៉ាស៊ីវិលដែលមានកម្រិតភាពច្បាស់ខ្ពស់បំផុត មុនពេលផ្កាយរណប Ikonos របស់ក្រុមហ៊ុន DigitalGlobe នៅសហរដ្ឋអាម៉េរិក បាញ់បង្ហោះកាលពីឆ្នាំ 1999។

ISRO បានបាញ់បង្ហោះយានអវកាសចំនួន 124 លើក ក្នុងនោះក៏មានយាន 3 គ្រឿងទៅកាន់ឋានព្រះចន្ទ និង 1 គ្រឿងទៅកាន់ភពអង្គារ ព្រមទាំងបានជួយដល់ការបាញ់បង្ហោះផ្កាយរណប 424 គ្រឿងពីប្រទេសនានាផងដែរ។ រ៉ុក្កែត PSLV របស់ឥណ្ឌាគឺជាជម្រើសដំបូងសម្រាប់បេសកកម្មហោះហើរទៅកាន់ទីអវកាស ដោយធ្លាប់ដាក់ពង្រាយផ្កាយរណប 104 គ្រឿងក្នុងមួយជើងកាលពីឆ្នាំ 2017 ដែលជាកំណត់ត្រាពិភពលោក រហូតដល់បេសកកម្ម Transporter-1 របស់ SpaceX យកឈ្នះកាលពីឆ្នាំ 2021។

ឆ្នាំ 2018 ISRO បានដំឡើងប្រព័ន្ធកំណត់ទិសផ្ទាល់ខ្លួនដែលមានឈ្មោះថា NavlC ដើម្បីជំនួស GPS របស់អាម៉េរិក និងប្រព័ន្ធកំណត់ទិសរបស់រុស្ស៊ី ចិន សហភាពអឺរ៉ុប និងជប៉ុន។

បណ្ដាបេសកកម្ម ចន្ទ្រាយាន ឬចន្ត្រាយាន (Chandrayaan) បានបង្ហាញថា ឥណ្ឌាកំពុងក្លាយជាម្ចាស់មួយរបស់វិស័យបច្ចេកវិទ្យាដឹកជញ្ជូនធុនធ្ងន់។ ជោគជ័យកន្លងមកបានបញ្ជាក់ថា ឥណ្ឌាមានលទ្ធភាពគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីអនុវត្តគម្រោងនានានៅឋានព្រះចន្ទក្នុងពេលអនាគត៕

August 25, 2023

យន្តហោះដឹកមេក្រុមទាហានស៊ីឈ្នួល Wagner ដែលបានធ្លាក់ «មិនធ្លាប់ជួបបញ្ហាសុវត្ថិភាព»

ប្រភេទយន្តហោះ Legacy 600 ដែលត្រូវបានមេក្រុមទាហានស៊ីឈ្នួល Wagner ប្រើប្រាស់ជាញឹកញាប់ក្នុងការធ្វើដំណើរ មិនធ្លាប់កើតមានគ្រោះថ្នាក់ស្លាប់មនុស្សឡើយ នៅមុនករណីធ្លាក់នៅរុស្ស៊ី។

សារព័ត៌មានរុស្ស៊ី TASS កាលពីថ្ងៃទី 23 សីហា បានរាយការណ៍ថា មេក្រុមទាហានស៊ីឈ្នួល Wagner លោក Yevgeny Prigozhin មានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីអ្នកដំណើរលើយន្តហោះឯកជន Embraer Legacy 600 ដែលបានធ្លាក់នៅក្នុងខេត្ត Tver។ ក្រសួងស្ថានការណ៍បន្ទាន់រុស្ស៊ីបានឱ្យដឹងថា មនុស្សទាំង 10 នាក់លើយន្តហោះនេះបានបាត់បង់ជីវិត។

ទិន្នន័យពីទំព័រតាមដានជើងហោះហើរ Flightradar24 បង្ហាញថា យន្តហោះ Embraer Legacy 600 ដែលមានលេខសម្គាល់ RA-02795 បានបាត់ខ្លួនពីរ៉ាដាវេលាម៉ោង 18 និង 11 នាទី ថ្ងៃទី 23 សីហា (ម៉ោង 22 និង 11 នាទី នៅកម្ពុជា)។ វីដេអូមួយដែលបានបង្ហោះលើបណ្ដាញសង្គមបង្ហាញថា យន្តហោះនេះបាក់ស្លាបម្ខាង និងធ្លាក់បុកដី។

Grey Zone ដែលជាទំព័រ Telegram ផ្សារភ្ជាប់នឹង Wagner ប្រកាសថា លោក Prigozhin បានបាត់បង់ជីវិត។ មេបញ្ជាការជាន់ខ្ពស់របស់ Wagner លោក Dmitry Utkin ដែលជាដៃស្ដាំរបស់លោក Prigozhin ក៏មានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីអ្នកដំណើរលើយន្តហោះនេះផងដែរ។ គណៈកម្មការស៊ើបអង្កេតរុស្ស៊ីប្រកាសថា បានបើកការស្រាវជ្រាវលើករណីធ្លាក់យន្តហោះនេះហើយ។

យោងតាមទំព័រ International Aviation HQ យន្តហោះ Legacy 600 ត្រូវបានដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ចាប់ពីឆ្នាំ 2002 ក្នុងនោះជិត 300 គ្រឿងត្រូវបានលក់ រហូតដល់ឈប់ផលិតនៅឆ្នាំ 2020។ ក្នុងរយៈពេលជាង 20 ឆ្នាំ ក្នុងចំណោមយន្តហោះ Legacy 600 មានតែមួយករណីប៉ុណ្ណោះដែលបានជួបគ្រោះថ្នាក់៕

August 24, 2023

បច្ចេកវិទ្យារបស់ណាសា អាចធ្វើឱ្យឡានហោះក្លាយជាការពិត

(សហរដ្ឋអាម៉េរិក) – ការបំពាក់ស្លាបកង្ហារនៅសងខាង និងខាងក្រោយ ជួយឱ្យយានជំនិះនេះអាចហោះឡើងត្រង់ទៅលើ និងឆ្ពោះទៅមុខដោយកម្លាំងរុញច្រាន។

ក្រុមហ៊ុន Applied eVTOL Concepts បង្ហាញគម្រោងអភិវឌ្ឍយានជំនិះមួយប្រភេទដែលហោះឡើង និងចុះចតដោយត្រង់ (eVTOL) ដែលមានឈ្មោះថា Epiphany Transporter។ យានជំនិះនេះអាចហោះក្នុងល្បៀន 258 គីឡូម៉ែត្រ/ម៉ោង ប៉ុន្តែមានសំឡេងរំខានមិនដល់កម្រិត 55 decibel (dB) នៅលើកម្ពស់ 15 ម៉ែត្រ។ សំឡេងរំខាននេះស្ថិតក្នុងចន្លោះសំឡេងទឹកភ្លៀងធ្លាក់ស្មើ (50 dB) និងសំឡេងមនុស្សនិយាយគ្នាធម្មតា (60 dB)។ នេះបើតាម Space ចុះផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី 18 សីហា។

គន្លឹះសំខាន់គឺស្ថិតនៅលើស្លាបកង្ហាររុញច្រានដែលបំពាក់នៅសងខាង និងផ្នែកខាងក្រោយរបស់ Epiphany Transporter។ នេះគឺជារចនាដែលដូចទៅនឹងរូបរាងរបស់យានជំនិះមួយប្រភេទដែលត្រូវបានណាសាអភិវឌ្ឍកាលពីឆ្នាំ 2002 ប៉ុន្តែបានឆ្លងកាត់ការអភិវឌ្ឍជាបន្តបន្ទាប់ក្នុងរយៈពេលប្រហែលពីរទសវត្សរ៍កន្លង។

Epiphany Transporter ត្រូវបានរចនាឡើងដើម្បីអាចដឹកអ្នកដំណើរបានពីរនាក់ រួមនឹងអីវ៉ាន់។ ក្រុមហ៊ុនខាងលើឱ្យដឹងថា យានជំនិះនេះមានទំហំប្រហាក់ប្រហែលនឹងរថយន្ត Tesla Model S និងអាចចតក្នុងចំណតធម្មតាបាន៕

August 19, 2023

ចម្លែក! នារីក្នុងកុលសម្ព័ន្ធស្បែកសស្រស់ស្អាតនៅប្រទេសចិន មិនរៀបការជាមួយជនជាតិដទៃ តើហេតុអ្វី?

នៅពេលនិយាយដល់ជនជាតិស្បែកស យើងតែនឹកឃើញដល់ជនជាតិអាម៉េរិក ឬអឺរ៉ុប។ល។ ប៉ុន្តែ រឿងដែលចម្លែកគឺថា នៅប្រទេសចិន ជាដែនដីមួយក្នុងទ្វីបអាស៊ីបែរជាមានកុលសម្ព័ន្ធស្បែកសមួយដែលបង្ហាញវត្តមានរាប់ពាន់ឆ្នាំមកហើយ។ នារីៗនៅក្នុងកុលសម្ព័ន្ធនេះ មានសម្រស់ស្រស់ស្អាតជាងជនជាតិដទៃមួយចំនួន។

ជនជាតិស្បែកសខាងលើនេះមានឈ្មោះថា Tajik រស់នៅលើជួរភ្នំ Pamirs ជាទីដែលត្រូវបានចាត់ទុកថាជាដំបូលផ្ទះពិភពលោក។ យោងតាមស្ថិតិពីរដ្ឋាភិបាលចិន ជនជាតិ Tajik នេះ មានប្រហែលជាង 50,000 នាក់ប៉ុណ្ណោះ។

ក្រៅពីលើភ្នំ Pamirs ជនជាតិ Tajik ក៏រស់នៅប្រមូលផ្ដុំគ្នានៅស្រុកស្វយ័តជនជាតិ Tajik Tashkurgan, Kashgar (ឬ Kashi), តំបន់ស្វយ័ត Xinjiang។

ជនជាតិ Tajik បរិភោគគ្រាប់ធញ្ញជាតិច្រើនប្រភេទ រួមនឹងសាច់អាំង នំផេនខេក និងផលិតផលធ្វើពីទឹកដោះគោ បន្លែ។ល។ ហើយពួកគេក៏ចូលចិត្តផឹកតែផងដែរ។

សម្រស់របស់ជនជាតិស្បែកស Tajik នៅប្រទេសចិន មានចំណុចពិសេសរបស់ជនជាតិអឺរ៉ុប ដោយមានថ្កាសខ្ពស់ ស្បែកពណ៌អូលីវ (លឿងច្រើនជាងក្រហម) ភ្នែកធំ ក្រហូងភ្នែកជ្រៅ និងក្ដោងច្រមុះដ៏ទាក់ទាញ។

អំពីទំនៀមទម្លាប់ក្នុងគ្រួសារជនជាតិ Tajik

ឪពុកម្ដាយចាស់ៗមានទំនោរលើកស្ទួយកូនប្រុសជាងកូនស្រី។ ដូច្នេះ ដើម្បីអាចបន្តវត្តមាន និងរីកចម្រើន នារីជនជាតិ Tajik ត្រូវឆ្លងកាត់ឧបសគ្គ និងសម្ពាធយ៉ាងច្រើន។

នារីជនជាតិស្បែកស Tajik មានសម្រស់ប្រហាក់ប្រហែលនឹងជនជាតិអឺរ៉ុប ដូច្នេះពួកគេតែងទទួលបានចំណាប់អារម្មណ៍ច្រើនពីសាធារណជន។ ក៏ប៉ុន្តែ ជនជាតិនេះមានច្បាប់បុរាណដែលមិនបានចារលើក្រដាសមួយដ៏សំខាន់ សម្រាប់ការអនុវត្តចំពោះនារីភេទ នោះគឺកូនក្រមុំជនជាតិនេះមិនត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យរៀបការនឹងជនជាតិដទៃ។

មូលហេតុដែលនាំឱ្យមានច្បាប់បុរាណខាងលើ នោះគឺថា ជនជាតិ Tajik ចង់រក្សាឈាមជ័រ ពូជសាសន៍របស់ខ្លួនឱ្យនៅ «បរិសុទ្ធ» ដោយមិនត្រូវបានលាយឡំនឹងពូជសាសន៍ដទៃ៕

August 18, 2023

«រោងចក្រ» មួយរបស់ចក្រវាល ផលិតលោហធាតុធ្ងន់ស្មើផែនដីមួយពាន់ដង

ករណីផ្ទុះមួយដែលមានចម្ងាយពីផែនដី 3 ពាន់លានឆ្នាំពន្លឺ បង្កើតចេញលោហធាតុគ្រប់ប្រភេទដែលមានទម្ងន់សរុបលើសពីភព ព្រះចន្ទ និងអាចម៍ផ្កាយក្នុងប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យបូកបញ្ចូលគ្នាទៅទៀត។

ឆ្នាំ 2021 ស្ថានីយសង្កេតតារា Neil Gehrels បានរកឃើញករណីច្របាច់បញ្ចូលគ្នារវាងវត្ថុអវកាសក្រាស់ៗចំនួនពីរដែលហៅថា kilonova និងត្រូវបានដាក់ឈ្មោះឱ្យថា GRB 211211A។ នេះគឺជាឧទាហរណ៍ជិតបំផុតស្ដីពីព្រឹត្តិការណ៍តារាសាស្ត្រកម្រចួបនេះដែលមនុស្សមិនបានរកឃើញជាមួយនឹងរលកទំនាញ។ GRB 211211A ប្លែកពីគេ ដោយសារតែពន្លឺហ្គាម៉ា (GRB) ដែលវាបញ្ចេញ អូសបន្លាយពេលមួយនាទី។ កន្លងមក ថេរវេលាដូចគ្នានេះតែងតែអមជាមួយនឹង GRB ពីហេតុការណ៍ផ្ទុះផ្កាយនានាដែលហៅថាស៊ូពើណូវ៉ា ជំនួសឱ្យការច្របាច់បញ្ចូលគ្នារវាងផ្កាយនឺត្រុង។

ទំព័រ IFL Science រាយការណ៍កាលពីថ្ងៃទី 15 សីហាថា លទ្ធផលនៃការស្រាវជ្រាវចំនួនបួនត្រូវបានប្រកាសដំណាលគ្នាលើទស្សនាវដ្ដី Nature បរិយាយអំពីការរកឃើញខាងលើ និងដំណើរការដែលអាចបង្កើតបានជាព្រឹត្តិការណ៍បែបនេះ។ ក៏ប៉ុន្តែ អ្វីដែលគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ជាងគេនៃហេតុការណ៍នេះ អាចជាបរិមាណវត្ថុធាតុធ្ងន់ៗដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងពីការផ្ទុះដ៏អស្ចារ្យ ក្នុងនោះមានទាំងលោហធាតុកម្រ មានដូចជា មាស និងប្លាទីនជាដើម។

រូបភាពដែលបង្កើតឡើងត្រាប់តាមរស្មីហ្គាម៉ាដែលជះចេញពី GRB 211211A

ជាធម្មតា ផ្កាយមួយដួងតែងច្របាច់អ៊ីដ្រូសែនបញ្ចូលគ្នាឱ្យក្លាយជាអេល្យូម រួចក៏ប្រែក្លាយអេល្យូមទៅជាសារធាតុដទៃៗនៅក្នុងវដ្ដរបស់វា។ ពេលស្លាប់ទៅ ផ្កាយដែលមានម៉ាសតូចទាបនឹងបង្កើតសារធាតុថ្មីៗ ប៉ុន្តែវត្ថុធាតុភាគច្រើនទាមទារឱ្យមានវិធីកកើតដ៏ខ្លាំងក្លា។ សារធាតុដូចអាលុយមីញ៉ោម និងប៉ូតាស្យូមកកើតពីហេតុការណ៍ផ្ទុះផ្កាយមួយដួងដោយឡែកពីគ្នា (ស៊ូពើណូវ៉ា) ប៉ុន្តែ ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រសង្ស័យថា មានប្រភពសារធាតុធ្ងន់ៗដទៃ ដោយសារថា ចំនួនករណីផ្ទុះស៊ូពើណូវ៉ាដែលពួកគេបានប្រទះ មិនសមស្របនឹងកម្រិតសម្បូរបែបរបស់សារធាតុធ្ងន់ៗ។

នៅពេលផ្កាយនឺត្រុងពីរដួងប៉ះទង្គិចគ្នា និងត្រូវបានច្របាច់បញ្ចូលគ្នា ថាមពលដែលពួកវាបញ្ចេញកកើតទៅជាលោហធាតុធ្ងន់ជាងឆ្ងាយបើធៀបនឹងហេតុការណ៍ផ្ទុះស៊ូពើណូវ៉ា។ បើទោះជាគីឡូណូវ៉ា កម្រកើតមាន បើធៀបនឹងស៊ូពើណូវ៉ា តែពួកវាបង្កើតសារធាតុធ្ងន់ៗច្រើនជាង និងកាន់កាប់លោហធាតុធ្ងន់ៗភាគច្រើនដែលមាននៅក្នុងចក្រវាល។ ឧទាហរណ៍៖ ព្រះអាទិត្យមានម៉ាសធ្ងន់ជាងផែនដី 330,000 ដង ខណៈ 99.5% នៃសម្បកផែនដីមានផ្ទុកសារធាតុមិនធ្ងន់ជាងដែក។ ប្រការនេះបញ្ចាក់ថា «រោងចក្រផលិតមាសក្នុងចក្រវាល» មានទំហំធំខ្លាំងណាស់។

រូបភាពបរិយាយអំពីការច្របាច់បញ្ចូលគ្នារវាងផ្កាយក្រិនពណ៌ស (ឆ្វេង) និងផ្កាយនឺត្រុង (កណ្ដាលថាសវត្ថុធាតុ)

ដើម្បីឱ្យដឹងថា ព្រឹត្តិការណ៍ដូច GRB 211211A រួមចំណែកអ្វីខ្លះក្នុងការកកើតសារធាតុធ្ងន់ៗក្នុងចក្រវាល ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រត្រូវការដឹងអំពីចំនួនរបស់ពួកវា។ ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រកំពុងស្វែងរកអ្វីដែលបានបង្កើត GRB 211211A។ បច្ចុប្បន្ន សម្មតិកម្មមួយត្រូវបានលើកឡើង នោះគឺការច្របាច់បញ្ចូលគ្នារវាងផ្កាយនីត្រុង និងកូនផ្កាយក្រិនពណ៌ស បង្កើតឱ្យមាន GRB 211211A មិនមែនការបុកបញ្ចូលគ្នារវាងផ្កាយនីត្រុងពីរដួងនោះទេ៕

August 17, 2023

ផ្កាយដែលមានរលកយក្សល្បឿនលឿនជាងសំឡេង និងខ្ពស់ជាងព្រះអាទិត្យបីដង

មហារលកយក្សកើតឡើងម្ដងៗមានកម្ពស់ 4 លានគីឡូម៉ែត្រ ដែលបោកខ្ទប់លើផ្ទៃផ្កាយនេះ សុទ្ធតែបញ្ចេញថាមពលមហាសាល គ្រប់គ្រាន់អាចកម្ទេចផែនដីឱ្យក្លាយជាបំណែករាប់រយ។

ផ្កាយខ្នាតយក្សមួយដួងកំពុងស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលឆ្លងកាត់រលកយក្សដ៏ខ្លាំងក្លា និងខ្ពស់ជាងព្រះអាទិត្យ 3 ដង បោកខ្ទប់ទៅលើផ្ទៃរបស់វា។ ផ្កាយដែលមានរហ័សនាមថា «ផ្កាយចង្វាក់បេះដូង» នេះ ក៏ជាវត្ថុអវកាសដែលមានពន្លឺប្រែប្រួលខ្លាំងទៅតាមវដ្ដ នៅពេលកម្លាំងទំនាញរបស់ផ្កាយមួយដួងដែលរួមដំណើរ ទាញវាឱ្យទៅជារាងពងក្រពើ។ នេះបើតាម Space ចុះផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី 15 សីហា 2023។

តាមជាក់ស្ដែង រលកយក្សនៅលើផ្កាយចង្វាក់បេះដូង កើតឡើងក្រោមឥទ្ធិពលរបស់ផ្កាយដែលធ្វើដំណើរជាមួយ នៅពេលវាគោចរដល់ចំណុចក្បែរបំផុត ទៅតាមគន្លងដែលមានរូបរាងដូចពងក្រពើ និងមានវដ្ដ 32.8 ថ្ងៃ។ ដូចទៅនឹងទំនាញរបស់ព្រះចន្ទដែលជាប្រភពនៃបាតុភូតទឹកជោរនាចនៅលើផែនដីនៅពេលវាអូសមហាសមុទ្រទៅរកវា កម្លាំងទំនាញរបស់ផ្កាយរួមដំណើរក៏ទាញវត្ថុធាតុពីផ្កាយចង្វាក់បេះដូងទៅរកវាក្នុងល្បឿនលឿនជាងសំឡេង បង្កើតបានជាមហារលកយក្សប្លាស្មា។

ប្រព័ន្ធផ្កាយភ្លោះខាងលើមានឈ្មោះថា MACHO 80.7443.1718 និងមានចម្ងាយពីផែនដី 169,000 ឆ្នាំពន្លឺ ស្ថិតក្នុងបណ្ដុំពពក Magellan ធំ។ ប្រព័ន្ធផ្កាយនេះរួមមាន ផ្កាយធំជាងគេមានម៉ាសធំជាងព្រះអាទិត្យ 35 ដង និងផ្កាយរួមដំណើរមួយដួងដែលតូចជាង។

ដោយសារតែរូបរាងរបស់ផ្កាយធំជាងគេក្នុងប្រព័ន្ធ MACHO 80.7443.1718 ត្រូវប្រែប្រួល ពួកវាប្ដូរវេនគ្នាបែរផ្ទៃមុខធំជាង និងតូចជាងតម្រង់មកកាន់ផែនដី នាំឱ្យពន្លឺមានការប្រែប្រួលចុះឡើងដូចចង្វាក់បេះដូង។ នេះគឺជាមូលហេតុដែល MACHO 80.7443.1718 មានរហ័សនាមថា ផ្កាយចង្វាក់បេះដូង។ ឱ្យតែគោចរបាន 32.8 ថ្ងៃ ផ្កាយនេះត្រូវឆ្លងកាត់វដ្ដធម្មតាមួយដែលមានពន្លឺកើនឡើង 20% ខ្ពស់ជាង 200 ដង បើធៀបនឹងការប្រែប្រួលពន្លឺរបស់បណ្ដាផ្កាយប្រភេទចង្វាក់បេះដូងដទៃ។

តារាវិទូ Morgan MacLeod និងសហការីនៅមជ្ឈមណ្ឌល Harvard – Smithsonian បានរកឃើញថា MACHO 80.7443.1718 មិនត្រឹមតែមានផ្កាយពីរដួងដែលជាប្រភេទផ្កាយចង្វាក់បេះដូងនោះទេ តែមហារលកយក្សប្លាស្មាដែលកើត ពីទំនាញរវាងផ្កាយទាំងពីរនេះ ក៏ខ្ពស់ និងមានថាមពលខ្លាំងក្លាផងដែរ។ «រលកយក្សដែលកើតឡើងម្ដងៗ មានកម្ពស់ 4 លានគីឡូម៉ែត្រ និងបើកខ្ទប់លើផ្ទៃផ្កាយនេះ សុទ្ធតែបញ្ចេញថាមពលច្រើនគ្រប់គ្រាន់អាចកម្ទេចផែនដីឱ្យក្លាយជាបំណែករាប់រយ» Morgan MacLeod ឱ្យដឹងដូច្នេះ។

ផ្កាយធំជាងគេក្នុងប្រព័ន្ធ MACHO 80.7443.1718 មានកាំប្រវែង 16.7 លានគីឡូម៉ែត្រ វែងជាងកាំរបស់ព្រះអាទិត្យ 24 ដង។ MACHO 80.7443.1718 មានអាយុទើបតែ 6 លានឆ្នាំ ហើយវានឹងផ្ទុះទៅជាស៊ូពើណូវ៉ាក្រោយរយៈពេលតែប៉ុន្មានលានឆ្នាំទៀតប៉ុណ្ណោះ៕

August 16, 2023

យន្តហោះអវកាស Virgin Galactic ដឹកភ្ញៀវឯកជនលើកដំបូង

ក្រុមហ៊ុន Virgin Galactic អនុវត្តជើងហោះហើរដែលមានឈ្មោះថា «Galactic 02» កាលពីថ្ងៃទី 10 សីហា 2023 នាំមនុស្ស 6 នាក់ឡើងទៅកាន់ទីអវកាសក្បែរគន្លងតារាវិថី និងត្រលប់មកផែនដីដោយសុវត្ថិភាព។

Virgin Galactic ប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធបាញ់បង្ហោះដែលរួមមាន យន្តហោះអវកាស VSS Unity 6 កៅអី និងយន្តហោះដឹកជញ្ជូនដែលមានដងខ្លួនពីរ VMS Eve។ VMS Eve នាំ VSS Unity ឡើងទៅកាន់កម្ពស់ប្រហែល 15,000 ម៉ែត្រ រួចទម្លាក់ចុះដើម្បីឱ្យ VSS Unity បញ្ឆេះម៉ាស៊ីនរ៉ុក្កែត បន្តហោះទៅទីអវកាសក្បែរគន្លងតារាវិថីផែនដី។

VMS Eve ហោះឡើងពីព្រលានយានអវកាស Spaceport America នៅ New Mexico នាម៉ោង 10 និង 30 នាទី ថ្ងៃទី 10 សីហា (ម៉ោងក្នុងស្រុក) ប្រហែលម៉ោង 21 កន្លះនៅកម្ពុជា។ បន្ទាប់ពីហោះឡើងបានប្រហែល 45 នាទី យន្តហោះនេះក៏ទម្លាក់ VSS Unity។ VSS Unity ហោះក្នុងល្បឿន Mach 3 (3,705 គីឡូម៉ែត្រ/ម៉ោង) និងឡើងដល់កម្ពស់ 88.5 គីឡូម៉ែត្រ មុនពេលត្រលប់មកកាន់ផែនដី។ VSS Unity ចុះចតលើព្រលាន Spaceport America នៅម៉ោង 11 កន្លះ ថ្ងៃទី 10 សីហា (ម៉ោង 22 កន្លះនៅកម្ពុជា)។

ភ្ញៀវលើ VSS Unity បានឆ្លងកាត់បទពិសោធន៍គ្មានទំនាញផែនដី និងទស្សនាភាពកោងរបស់ផែនដីនៅកណ្ដាលផ្ទៃមេឃងងឹត ក្នុងរយៈពេលច្រើននាទី។

Galactic 2 គឺជាជើងហោះហើរទៅកាន់ទីអវកាសលើកទី 7 របស់ Virgin Galactic និង VSS Unity ក្នុងនោះ 5 ជើងដំបូងគឺជាការហោះហើរសាកល្បង។ ថ្លៃសំបុត្រសម្រាប់ហោះហើរជាមួយ VSS Unity បច្ចុប្បន្នគឺ 450,000 ដុល្លារ។

August 11, 2023

គ្រាន់តែស្ដាប់សំឡេងក្ដារចុច ក៏ AI ដឹងខ្លឹមសារ ពិសេសគឺលេខសម្ងាត់!

AI (បញ្ញាសិប្បនិម្មិត) អាចដឹងបាននូវខ្លឹមសារដែលម្ចាស់កុំព្យូទ័រចុចលើក្ដារចុច តាមរយៈការស្ដាប់សំឡេងពីលេបថបក្នុងហាងកាហ្វេ ហើយមានសុក្រឹតភាពជិត 100%។

ក្រុមស្រាវជ្រាវមួយក្រុមរួមមាន Joshua Harrison មកពីក្រុមហ៊ុន Amazon, សាស្ត្រាចារ្យ Ehsan Toreini មកពីសាកលវិទ្យាល័យ Surrey និងសាស្ត្រាចារ្យ Maryam Mehrenzhad មកពីសាកលវិទ្យាល័យ Royal Holloway របស់អង់គ្លេស ឱ្យដឹងថា កុំព្យូទ័រយួរដៃកំពុងក្លាយជាគោលដៅដ៏ល្អសម្រាប់ការវាយប្រហារដោយការប្រើប្រាស់ AI ព្រោះតែលក្ខណៈចល័តរបស់ពួកវា។

«មនុស្សជាច្រើនចូលចិត្តយកលេបថបទៅធ្វើការក្នុងបណ្ណាល័យ ហាងកាហ្វេ ជាទីដែលសំឡេងចុចកុំព្យូទ័រងាយស្រួលត្រូវគេថតដោយមិនដឹងខ្លួន» របាយការណ៍របស់ក្រុមស្រាវជ្រាវខាងលើសរសេរដូច្នេះ និងបន្តថា «សំឡេងពីគ្រាប់ចុចកុំព្យូទ័រកំពុងក្លាយជាមធ្យោបាយសម្រាប់ការវាយប្រហារប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព ព្រោះវាមានស្រាប់ ចំណែកជនរងគ្រោះក៏មិនមានការសង្ស័យ ហើយបើទោះជាដឹងក៏មិនអាចលាក់បាំង (សំឡេង) បាន»។

ក្រុមខាងលើបានប្រើប្រាស់ឧបករណ៍ច្រើនប្រភេទដើម្បីថតសំឡេងចុចកុំព្យូទ័រ ក្នុងនោះមានទូរស័ព្ទជាដើម។ សំឡេងនោះ ក្រោយមកក៏ត្រូវបានបញ្ជូនទៅកាន់កុំព្យូទ័រដែលមានកម្មវិធីសិក្សាជ្រៅ (deep learning) ពីចម្ងាយ និងមានភារកិច្ចស្វែងយល់នូវខ្លឹមសារដែលត្រូវបានគោលដៅបញ្ចូលទៅក្នុងកុំព្យូទ័រតាមរយៈក្ដារចុច ទៅតាមពេលវេលាដំណាលគ្នា។

នៅក្នុងការពិសោធស្វែងយល់ខ្លឹមសារដែលបញ្ចេញសំឡេងពីក្ដារចុចកុំព្យូទ័រ MacBook Pro និងត្រូវបានថតដោយស្មាតហ្វូន លទ្ធផលដែលទទួលបានគឺត្រូវរហូតដល់ 95%។ ចំណែកការថតតាមរយៈការហៅទូរស័ព្ទវីដេអូដូច Zoom ជាដើម ភាពសុក្រឹតគឺ 93%។

ក្រុមស្រាវជ្រាវនិយាយថា លទ្ធផលនៃការពិសោធនេះបង្ហាញថា វិធីខាងលើនេះមានប្រសិទ្ធភាពចំពោះតែការចុចកុំព្យូទ័ររយៈពេលខ្លីប៉ុណ្ណោះ។ ដូច្នេះ ការវាយប្រហារពីចោរអ៊ីនធើណិត ទំនងជាប្រើប្រាស់វិធីនេះដើម្បីលួចតែទិន្នន័យសំខាន់ៗ និងមានតម្លៃខ្ពស់ មានជាអាទិ៍ ឈ្មោះគណនី លេខសម្ងាត់ និងព័ត៌មានកាត ATM ជាដើម។

វិធីដែលអាចកាត់បន្ថយហានិភ័យត្រូវគេលួចថតសំឡេងចុចកុំព្យូទ័រ គឺការប្រើប្រាស់លេខសម្ងាត់ស្មុគស្មាញ រួមមានអក្សរពិសេសៗ បូកនឹងអក្សរធំ អក្សរតូច និងលេខជាដើម ហើយដាក់លេខកូដបញ្ជាក់ច្រើនជាន់ ឬប្រើវិធីស្កេនផ្ទៃមុខ ក្រយៅដៃដើម្បីការពារសុវត្ថិភាពទិន្នន័យ៕

August 10, 2023

Tag: ឈ្មោះ