ព្រួយបារម្ភ

ហេតុអ្វីអាកាសធាតុកាន់តែក្ដៅឡើងៗ?

ក្នុងរង្វង់ 100ឆ្នាំកន្លងទៅនេះ ការកើនឡើងកម្ដៅរបស់ផែនដីកាន់តែបង្ហាញច្បាស់ឡើងៗ ធ្វើឱ្យអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រមានការព្រួយបារម្ភ។ ក្នុងអនាគត កម្ដៅផែនដីក៏នឹងកើនឡើងបន្តទៀត ហើយបន្សល់ទុកនូវផលវិបាកយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។ ដូច្នេះតើបាតុភូតផែនដីឡើងកម្ដៅកើតឡើងដោយសារកត្តាអ្វីខ្លះ? ការឡើងកម្ដៅផែនដីបង្កផលវិបាកអ្វីខ្លះ? តើមនុស្សត្រូវដោះស្រាយបញ្ហានេះដោយរបៀបណា?

ផែនដីឡើងកម្ដៅបណ្ដាលមកពីកត្តាពីរសំខាន់ រួមមាន កត្តាធម្មជាតិ និងកត្តាមនុស្ស

កត្តាធម្មជាតិ

ការបញ្ចេញឧស្ម័នមេតានច្រើនហួសពីប៉ូលខាងជើង និងបណ្ដាតំបន់ដែលមានសំណើមកម្រិតខ្ពស់ កំពុងរួមចំណែកធ្វើឱ្យកម្ដៅផែនដីកើនឡើង។ ឧស្ម័នមេតានគឺជាឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់មួយប្រភេទដែលអាចរក្សាកម្ដៅក្នុងបរិយាកាស។
បាតុភូតភ្នំភ្លើងផ្ទុះ បង្កើតបានជាធូលីយ៉ាងច្រើនក៏ជាមួយក្នុងចំណោមមូលហេតុដែលនាំឱ្យអាកាសធាតុក្ដៅ។
នៅពេលសីតុណ្ហភាពមធ្យមរបស់ផែនដីកើនឡើង ផ្ទាំងទឹកកកនៅឯប៉ូលទាំងពីររបស់ផែនដីក៏ត្រូវរលាយ និងធ្វើឱ្យស្រទាប់ទឹកកកកាបូនឌីអុកស៊ីត (CO2) ដែលនៅជ្រៅក្រោមទឹកកកត្រូវលេចឡើង ហើយក៏សាយភាយទៅក្នុងបរិយាកាសផែនដី គ្រាដែលព្រៃឈើលើផែនដីដែលមានតួនាទីស្រូបយកឧស្ម័ននេះក៏ចេះតែហិនហោចទៅៗ។ ពេលនេះ បរិមាណកាបូនឌីអុកស៊ីតបានកើនឡើងដល់កម្រិតខ្ពស់ខ្លាំង លើសពីសមត្ថភាពគ្រប់គ្រងរបស់ធម្មជាតិ ទើបផែនដីត្រូវឡើងកម្ដៅជាបន្តបន្ទាប់។

កត្តាមនុស្ស

មនុស្សបានធ្វើឱ្យផែនដីឡើងកម្ដៅបន្តិចម្ដងៗរហូតដល់បច្ចុប្បន្ន តាមរយៈការបំភាយឧស្ម័នពីសកម្មភាពផលិត ជីវភាពប្រចាំថ្ងៃ ទៅក្នុងបរិស្ថានធម្មជាតិ។
បច្ចុប្បន្ន បាតុភូតផែនដីឡើងកម្ដៅ ភាគច្រើនគឺដោយសារមនុស្ស។ សកម្មភាពដុតឥន្ធនៈហ្វូស៊ីល ដែលរួមមាន ប្រេងសាំង ឬធ្យូងថ្មជាដើម ដែលបង្កើតឱ្យមានឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ បាន និងកំពុងរក្សាកម្ដៅនៅក្នុងបរិយាកាស។

ផលវិបាកដែលកើតឡើងពីបាតុភូតផែនដីឡើងកម្ដៅ

បាតុភូតកម្ដៅផែនដីកើនឡើង នឹងនាំឱ្យកើតមានផលវិបាកជាច្រើនរៀបមិនអស់ ក្នុងនោះមានជាអាទិ៍ អាកាសធាតុក្ដៅអូសបន្លាយពេលយូរជាងមុន នាំឱ្យមានគ្រោះរាំងស្ងួត ឆេះព្រៃ ព្យុះធូលី និងគ្រោះទឹកជំនន់ជាដើម។

បញ្ហាឡើងកម្ដៅផែនដីក៏នឹងធ្វើឱ្យខ្យល់អាកាសប្រែជាអាក្រក់ជាងមុន ដោយសារតែស្រទាប់អូហ្សូនលើដីក្រាស់ជាងមុន ព្រោះតែផ្សែងពុលកើនឡើង។ ប្រការនេះនឹងបណ្ដាលឱ្យមនុស្សត្រូវឈឺច្រើនជាងធម្មតា។

អត្រាផុតពូជនៃសត្វ និងរុក្ខជាតិក៏នឹងកើនឡើង ព្រោះតែសម្របខ្លួនមិនទាន់ពេល នៅពេលដី និងសមុទ្រត្រូវឆ្លងកាត់ការប្រែប្រួលឆាប់រហ័ស។

កម្ដៅផែនដីកើនឡើងក៏នឹងធ្វើឱ្យផ្ទាំងទឹកកកនៅតំបន់ប៉ូលត្រូវរលាយលឿនជាងធម្មតា បណ្ដាលឱ្យទឹកសមុទ្រកើនឡើងខ្ពស់ គំរាមកំហែងដល់បណ្ដាតំបន់ទំនាបនៅលើផែនដី។

ដំណោះស្រាយសម្រាប់បាតុភូតផែនដីឡើងកម្ដៅ រួមមាន

ការស្ដារ និងលើកកម្ពស់គុណភាពហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ
ការកាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់ឥន្ធនៈហ្វូស៊ីល
ការពារព្រៃឈើ
កាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់ថង់ប្លាស្ទិច
ការសន្សំសំចៃអគ្គិសនី និងទឹក
ការបរិភោគបន្លែ ផ្លែឈើឱ្យបានច្រើនជាងមុន
ការប្រើប្រាស់ប្រភពថាមបលបៃតង ថាមពលកកើតឡើងវិញ
ការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាថ្មីនៅក្នុងការការពារផែនដី។

May 2, 2024

ក្រុមហ៊ុនជប៉ុន អ៊ីអន (Aeon) អនុញ្ញាតឱ្យបុគ្គលិកភេទប្រុស សម្រាកដើម្បីមើលថែកូន ប៉ុន្តែទទួលបានប្រាក់ខែដូចដើម

ដើម្បីកាត់បន្ថយការព្រួយបារម្ភអំពីបញ្ហាហិរញ្ញវត្ថុ និងលើកទឹកចិត្តដល់ការបង្កកំណើត ក្រុមហ៊ុនមួយចំនួនរបស់ជប៉ុន បញ្ចេញគោលការណ៍ថ្មីដែលអនុញ្ញាតឱ្យបុគ្គលិកជាឪពុកសម្រាកពីការងារ ប៉ុន្តែទទួលបានប្រាក់ខែ 100%។

ក្រុមហ៊ុនអ៊ីអន (Aeon) នឹងផ្ដល់ប្រាក់ខែដូចមុនដល់បុគ្គលិកភេទប្រុស នៅពេលសុំច្បាប់សម្រាកដើម្បីមើលថែកូនតូចអាយុចាប់ពីមួយឆ្នាំចុះក្រោម។ គោលការណ៍នេះគ្រោងនឹងអនុវត្តក្នុងឆ្នាំ 2024 ដើម្បីចូលរួមកាត់បន្ថយការព្រួយបារម្ភអំពីបញ្ហាហិរញ្ញវត្ថុ និងលើកទឹកចិត្តដល់បុគ្គលិកភេទប្រុសសុំច្បាប់ឈប់សម្រាកដើម្បីមើលថែកូន។

អត្ថប្រយោជន៍ដែលមិនមានការកំណត់អាយុនេះ នឹងត្រូវបានអនុវត្តជាបណ្ដើរៗចាប់ពីខែកុម្ភៈ សម្រាប់ក្រុមហ៊ុនចំនួនប្រហែល 150 ដែលស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់សាជីវកម្មអ៊ីអន។ តាមគម្រោង ក្នុងឆ្នាំដំបូងនឹងមានបុគ្គលិកភេទប្រុស និងភេទស្រីប្រមាណ 2,000 នាក់ នឹងសុំច្បាប់សម្រាកដើម្បីមើលថែកូន ហើយទទួលបានប្រាក់ខែដូចដើម។

បច្ចុប្បន្ន បុគ្គលិកភេទស្រីជិត 100% របស់អ៊ីអន ដែលឆ្លងទន្លេ សុទ្ធតែទទួលបានច្បាប់សម្រាកពីការងារដើម្បីមើលថែកូន ប៉ុន្តែអត្រានេះរបស់បុគ្គលិកភេទប្រុសគឺ 15%។ ប្រាក់ឧបត្ថម្ភសម្រាប់ការសម្រាកដើម្បីមើលថែកូន ត្រូវបានក្រុមហ៊ុនធានារ៉ាប់រងផ្ដល់ជូនប្រហែល 80% ធៀបនឹងប្រាក់ខែ ដូច្នេះហើយទើបបុគ្គលិកនឹងទទួលបានប្រាក់ខែ 20% ទៀតពីអ៊ីអន បន្ទាប់ពីពួកគេត្រឡប់ចូលធ្វើការវិញ។

យោងតាមស្ថាប័នស្រាវជ្រាវរបស់ក្រសួងសុខាភិបាលជប៉ុន ចំនួនប្រជាជនសរុបរបស់ប្រទេសនេះនឹងថយចុះ 17% ចាប់ពីឆ្នាំ 2020 ដល់ 2050 ដោយធ្លាក់មកនៅត្រឹម 104.69 លាននាក់។ ចំណែកវិទ្យាស្ថានជាតិស្រាវជ្រាវសន្តិសុខសង្គម និងចំនួនប្រជាជន (IPSS) វិញ គិតត្រឹមឆ្នាំ 2070 ចំនួនប្រជាជននឹងនៅសល់ 87 លាននាក់។

Japan Times ឱ្យដឹងថា ចំនួនកុមារនៅប្រទេសជប៉ុន បានថយចុះនៅក្នុងរយៈពេលជាង 4 ទសវត្សរ៍កន្លង គ្រាដែលមានប្រជាជនកាន់តែច្រើនមិនចង់រៀបការ និងបង្កើតកូនចៅ ព្រោះតែការព្រួយបារម្ភអំពីបញ្ហាហិរញ្ញវត្ថុ ចេះតែកើនឡើង៕

February 8, 2024

WB ថា អត្រានៃភាពក្រីក្រនៅកម្ពុជា អាចនឹងកើន 6% នៅឆ្នាំ 2040

របាយការណ៍ស្តីពីអាកាសធាតុ និងការអភិវឌ្ឍន៍សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា (CCDR) របស់ធនាគារពិភពលោក (World Bank – WB) ដែលត្រូវបានចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី 16 តុលា 2023 បានបញ្ជាក់អំពីភាពបន្ទាន់នៃការដោះស្រាយបញ្ហាអាកាសធាតុ ការបំភាយឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ និងផ្ដល់អនុសាសន៍សម្រាប់ការដោះស្រាយបញ្ហានេះផងដែរ។

របាយការណ៍នេះរបស់ WB បានអះអាងថា សមិទ្ធផលសេដ្ឋកិច្ចរីកចម្រើនដែលកម្ពុជាសម្រេចបានកន្លងមក កំពុងមានការគំរាមកំហែងពីបញ្ហាអាកាសធាតុ។ គោលដៅរបស់កម្ពុជាដែលចង់ក្លាយជាប្រទេសចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់នៅឆ្នាំ 2030 អាចនឹងនៅតែមិនទាន់សម្រេចបាន ប្រសិនបើមិនមានវិធានការតឹងរ៉ឹង និងគ្រប់គ្រាន់ នៅក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាអាកាសធាតុ។

របាយការណ៍នេះក៏បានព្រមានអំពីការធ្លាក់ចុះនៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបរបស់កម្ពុជា រហូតដល់ 9% នៅឆ្នាំ 2050 និងការកើនឡើងរបស់អត្រានៃភាពក្រីក្ររហូតដល់ 6% នៅឆ្នាំ 2040។

WB បានរៀបរាប់អំពីកត្តាជាច្រើនដែលជាមូលហេតុនាំឱ្យមានការព្រួយបារម្ភខាងលើ ក្នុងនោះក៏មានទាំងឧបសគ្គផ្នែកច្បាប់ដែលទាក់ទងនឹងពាណិជ្ជកម្ម ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធពាណិជ្ជកម្ម ការវិនិយោគក្នុងស្រុកនៅតិច និងការកើនឡើងបំណុលឯកជនជាដើម។ ក្រៅពីនេះ កត្តាម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចពីខាងក្រៅ ដែលមានដូចជាបញ្ហាទីផ្សារ ឬប្រភពហិរញ្ញប្បទាននៅមានកម្រិតជាដើម ក៏អាចនឹងធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានៅតែប្រឈមនឹងការប៉ះពាល់។

លើសពីនេះ “ភាពងាយរងគ្រោះផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជា កើនឡើងបន្ថែមទៀត ដោយសារបញ្ហាអាកាសធាតុ ដែលបន្ថែមភាពស្មុគស្មាញដល់ការអភិវឌ្ឍន៍» លោក Mariam Sherman នាយកធនាគារពិភពលោកប្រចាំប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា កម្ពុជា និងឡាវ បញ្ជាក់ដូច្នេះ។

លោក Manuela V Ferro អនុប្រធានធនាគារពិភពលោកប្រចាំតំបន់អាស៊ីបូព៌ា និងប៉ាស៊ីហ្វិក និយាយថា កម្ពុជាត្រូវដោះស្រាយផលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរនៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុមកលើសេដ្ឋកិច្ច និងដាក់វិធានការតឹងរ៉ឹងក្នុងការកាត់បន្ថយការបំភាយកាបូន។

ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុគឺជាដើមហេតុនៃគ្រោះធម្មជាតិនានា។ ឧទាហរណ៍ គិតពីឆ្នាំ 2019 មកនេះ កម្ពុជា បានខាតបង់គិតជាតម្លៃសេដ្ឋកិច្ចប្រហែល 100 លានដុល្លារក្នុងផលិតកម្មស្រូវ ដែលបណ្តាលមកពីគ្រោះរាំងស្ងួតបង្កឡើងដោយបាតុភូតអាកាសធាតុ El Nino។ ក្រៅពីនេះ ក្នុងខែកញ្ញា ឆ្នាំ 2022 ប្រទេសកម្ពុជា ក៏បានជួបនឹងជំនន់ទឹកភ្លៀងខ្លាំងបំផុតក្នុងអំឡុងបីឆ្នាំ ប៉ះពាល់ដល់គ្រួសាររាប់ម៉ឺនគ្រួ។

ធនាគារពិភពលោក ក៏បានលើកទឹកចិត្តឱ្យវិស័យឯកជន បញ្ជូលវិធានការឆ្លើយតបនឹងបញ្ហាអាកាសធាតុ ទៅក្នុងការវិនិយោគផងដែរ៕

November 6, 2023

គម្រោងរកស៊ីរបស់ SpaceX ធ្វើឱ្យក្រុមហ៊ុនក្នុងស្រុក «ព្រួយបារម្ភ»

បើសិនជាការរកស៊ីរបស់ SpaceX ផ្ដោតទៅលើសេវាកម្ម B2C តាមរយៈសកម្មភាពលក់រាយដោយផ្ទាល់ នោះនឹងជាការគំរាមកំហែងដ៏ធំមួយដល់បណ្ដាក្រុមហ៊ុនទូរគមនាគមន៍ក្នុងស្រុក។

ក្រុមហ៊ុនផ្គត់ផ្គង់សេវាកម្មទូរគមនាគមន៍នៅប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ីកំពុងតែពិនិត្យទៅលើផលប៉ះពាល់ដែលអាចកើតមានដោយសារគម្រោងផ្ដល់សេវាកម្មបែប B2C (ពីក្រុមហ៊ុនទៅអ្នកប្រើប្រាស់) របស់ក្រុមហ៊ុនអាម៉េរិក SpaceX តាមរយៈប្រព័ន្ធផ្កាយរណប Starlink។

ទំព័រ Kata Data (ឥណ្ឌូណេស៊ី) ឱ្យដឹងថា ក្រុមហ៊ុន SpaceX កំពុងផ្គត់ផ្គង់សេវាកម្មបែប B2B (ពីក្រុមហ៊ុនទៅក្រុមហ៊ុន) នៅប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី ហើយថា SpaceX នឹងពិនិត្យលទ្ធភាពផ្ដល់សេវាកម្មដល់អ្នកប្រើប្រាស់ដោយផ្ទាល់ ពោលគឺការលក់រាយជូនអតិថិជន។

លោក Marwan O. Baasir អគ្គលេខាធិការនៃសមាគមប្រតិបត្តិករប្រព័ន្ធទូរស័ព្ទចល័តឥណ្ឌូណេស៊ី (ATSI) ទទួលស្គាល់ថា សេវាកម្ម B2B របស់ Starlink អាចជួយដល់បណ្ដាក្រុមហ៊ុនទូរគមនាគមន៍ក្នុងស្រុក ពិសេសគឺបណ្ដាក្រុមហ៊ុននៅជនបទ តាមរយៈការផ្គត់ផ្គង់បណ្ដាញអ៊ីនធើណិតដែលចាំបាច់។

ក៏ប៉ុន្តែ យោងតាមលោក Marwan ដដែល បើសិនជាការរកស៊ីរបស់ SpaceX ផ្ដោតទៅលើសេវាកម្មបែប B2C តាមរយៈសកម្មភាពលក់រាយដោយផ្ទាល់ នោះនឹងជាការគំរាមកំហែងដល់បណ្ដាក្រុមហ៊ុនទូរគមនាគមន៍ក្នុងស្រុក។ មិនមែនមានតែបណ្ដាក្រុមហ៊ុនផ្គត់ផ្គង់សេវាទូរគមនាគមន៍ត្រូវរងផលប៉ះពាល់នោះទេ សូម្បីតែក្រុមហ៊ុនផ្គត់ផ្គង់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធចាំបាច់ មានដូចជាខ្សែកាបអ៊ីធើណិត និងអង់តែនទូរស័ព្ទក៏នឹងជួបហានិភ័យផងដែរ។

លោក Marwan សង្កត់ធ្ងន់ថា បណ្ដាក្រុមហ៊ុនក្នុងស្រុក ចង់ឱ្យការចូលមកលក់រាយរបស់ Starlink នៅឥណ្ឌូណេស៊ី ត្រូវតែស្ថិតក្នុងបណ្ដាញនៃការផ្គត់ផ្គង់របស់ជាតិ ដោយមិនអាចបដិសេធបាន។

យោងតាមទំព័រ Kompas ចុះផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី 02 សីហា បច្ចុប្បន្ន SpaceX មានផ្កាយរណប Starlink សរុបចំនួន 4,519 គ្រឿងនៅលើគន្លងតារាវិថីផែនដី ក្នុងនោះមាន 4,487 គ្រឿងកំពុងដំណើរការ។ ទន្ទឹមនឹងនេះ SpaceX ក៏កំពុងមានគម្រោងបាញ់បង្ហោះ Starlink 42,000 គ្រឿងបន្ថែមទៀត ដើម្បីបង្កើតបានជាបណ្ដាញផ្គត់ផ្គង់អ៊ីនធើណិតល្បឿនលឿនដែលគ្របដណ្ដប់ទូទាំងផែនដី៕

October 7, 2023

អនាគតនៃសកម្មភាពទស្សនាសាកសពកប៉ាល់ Titanic ក្រោយហេតុការណ៍ Titan

ករណីនាវាមុជទឹក Titan ដែលដឹកមនុស្ស 5 នាក់ជួបគ្រោះថ្នាក់នៅបាតមហាសមុទ្រអាត្លង់ទិក បាននាំឱ្យមានការបារម្ភអំពីអនាគតនៃសកម្មភាពផ្សងព្រេងចុះទៅមើលសាកសពកប៉ាល់ Titanic ដែលបានលិចកាលពីជាង 100 ឆ្នាំមុន។

ចាប់តាំងពីកប៉ាល់ Titanic ចាប់ផ្ដើមដំណើរឆ្លងកាត់មហាសមុទ្រអាត្លង់ទិកដំបូងកាលពីថ្ងៃទី 10 មេសា 1912 មនុស្សម្នានៅជុំវិញពិភពលោកក៏ចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងទៅលើកប៉ាល់នេះ ក៏ដូចជាហេតុការណ៍គ្រោះថ្នាក់របស់វា។ រឿងរ៉ាវរបស់ Titanic មិនត្រឹមតែជួយឱ្យគេផលិតបានភាពយន្តក៏អស្ចារ្យនោះទេ តែក៏បានជួយជំរុញវិស័យទេសចរណ៍ផ្សងព្រេងទៅកាន់បាតសមុទ្រនៅកាណាដា សហរដ្ឋអាម៉េរិក និងអង់គ្លេសផងដែរ។

ទេសចររាប់លាននាក់បានទៅកាន់សារមន្ទីរ បូជនីយស្ថានស្ដីពីកប៉ាល់ និងសោកនាដកម្ម Titanic ហើយក៏មានមនុស្សជាច្រើនចង់មើលសាកសពកប៉ាល់នេះដោយផ្ទាល់។ ពួកគេហ៊ានចំណាយរហូតដល់ 250,000 ដុល្លារអាម៉េរិកដើម្បីសម្រេចក្ដីប្រាថ្នាគយគន់សាកសពកប៉ាល់ Titanic នៅជម្រៅជិត 4,000 ម៉ែត្រ ដោយជិះក្នុងនាវាមុជទឹក។

ក៏ប៉ុន្តែ ការស្លាប់របស់មនុស្ស 5 នាក់នៅក្នុងនាវាមុជទឹក Titan ដែលកើតហេតុនៅមិនឆ្ងាយពីសាកសពកប៉ាល់ Titanic ធ្វើឱ្យគ្រប់គ្នាមានការបារម្ភអំពីអនាគតនៃវិស័យទេសចរណ៍នៅបាតសមុទ្រ។

អ្នកស្រី Jean Legg កូនស្រីរបស់បុរសម្នាក់ដែលជាបុគ្គលិកលើកប៉ាល់ Titanic បាននិយាយថា «…កប៉ាល់ Titanic គួរតែត្រូវបានទុកឱ្យនៅក្នុងភាពស្ងប់សុខ។ កប៉ាល់នេះគួរតែត្រូវបានចាត់ទុកជាសុគតិភពរបស់វិញ្ញាណទាំងឡាយនៃមនុស្សដែលបានបាត់បង់ជីវិត»។

ឪពុករបស់អ្នកស្រី Jean Legg មានឈ្មោះថា Sidney Daniels ជាបុគ្គលិកបម្រើការនៅលើកប៉ាល់ Titanic ក្នុងពេលមានអាយុទើបតែ 18 ឆ្នាំ។ ក្នុងយប់កើតហេតុលិចកប៉ាល់ Titanic លោក Daniels បានរួចពីការស្លាប់ ដោយសារបានលោតចូលសមុទ្រ និងហែលដល់ទូកសុវត្ថិភាព។ គាត់បានទទួលមរណភាពកាលពីឆ្នាំ 1983។

ក្រោយពីនាវាមុជទឹក Titan ជួបគ្រោះថ្នាក់កាលពីថ្ងៃទី 18 មិថុនា 2023 ព័ត៌មានជាច្រើនបានឱ្យដឹងថា ក្រុមហ៊ុន OceanGate ដែលគ្រប់គ្រងនាវា Titan មិនបានគោរពគោលការណ៍ស្ដង់ដាធម្មតាស្ដីពីសុវត្ថិភាពរបស់នាវា។

Titan មិនមែនជានាវាដំបូងគេដែលចុះទៅមើលសាកសពកប៉ាល់ Titanic។ Deep Ocean Expeditions បានចាប់ផ្ដើមសកម្មភាពដូចគ្នានេះចាប់ពីឆ្នាំ 1998 ដោយលក់សំបុត្រតម្លៃ 32,000 ដុល្លារ/ម្នាក់។ បណ្ដាក្រុមហ៊ុនដទៃដូចជា Bluefish, RMS Titanic Inc និង Blue Marble Private ក៏ធ្វើសកម្មភាពនេះ។

ក៏ប៉ុន្តែ Deep Ocean Experditions និង Bluefish បានបញ្ឈប់សកម្មភាពតាំងពីឆ្នាំ 2012 ខណៈ RMS Titanic Inc ក៏បានផ្អាកតាំងពីជាងមួយទសវត្សរ៍កន្លង។

អ្នកស្រី Jean Legg ជាកូនស្រីរបស់លោក Sidney Daniels អតីតបុគ្គលិកលើកប៉ាល់ Titanic

នាវាមុជទឹកដែលផ្សងព្រេងចុះទៅទស្សនាសាកសពកប៉ាល់ Titanic ធ្វើសកម្មភាពក្នុងតំបន់សមុទ្រអន្តរជាតិ ដូច្នេះពុំមានស្ថាប័នរដ្ឋណាមួយគ្រប់គ្រងស្ដង់ដាសុវត្ថិភាពរបស់នាវាទាំងនេះ។ ប៉ុន្តែក្រុមហ៊ុននានាបានស្ម័គ្រចិត្តអនុញ្ញាតឱ្យរដ្ឋពិនិត្យនាវារបស់ពួកគេ។

នៅលើពិភពលោកមាននាវាត្រឹមតែ 10 គ្រឿងប៉ុណ្ណោះដែលមានសមត្ថភាពចុះដល់ជម្រៅរបស់សាកសពកប៉ាល់ Titanic។ នេះបើតាមលោក Will Kohnen ប្រធានសមាគមបច្ចេកវិទ្យាផ្លូវទឹក។ លោក Will និយាយថា «នាវាទាំងនេះសុទ្ធតែត្រូវបានត្រួតពិនិត្យ លើកលែងតែ Titan»។

នៅមុន និងក្រោយកើតហេតុការណ៍គ្រោះថ្នាក់នាវាមុជទឹក Titan បុគ្គល និងស្ថាប័នជាច្រើនបានអំពាវនាវឱ្យមានការត្រួតពិនិត្យនាវា Titan និងក្រុមហ៊ុន OceanGate ក៏ដូចជាបណ្ដាក្រុមហ៊ុនដែលផ្សេងព្រេងចុះទៅទស្សនាសាកសព Titanic។ ពួកគេយល់ថា ក្រុមហ៊ុន OceanGate មិនយកចិត្តទុកដាក់លើបញ្ហាសុវត្ថិភាព។

ក៏ប៉ុន្តែ អ្នកខ្លះថា ប្រវត្តិសាស្ត្រនឹងបាត់ស្រមោល បើសិនដំណើរចុះទៅមើលសាកសព Titanic ត្រូវបានបញ្ឈប់ជារៀងរហូត។ ពួកគេយល់ថា វិស័យទេសចរណ៍ប្រភេទនេះនឹងងើបឡើងវិញ។

លោក Alan Whitefield ដែលជាប្រធានក្រុមហ៊ុន Silvercrest Submarines នៅប្រទេសអង់គ្លេស និយាយថា «វាដូចទៅនឹងវិស័យអាកាសចរណ៍។ ពេលមានយន្តហោះធ្លាក់ គ្រប់គ្នាតែងតែព្រួយបារម្ភ…។ ប៉ុន្តែច្រើនខែក្រោយមក ពួកគេក៏បន្តជិះយន្តហោះ និងភ្លេចរឿងរ៉ាវដែលបានកើតឡើង»៕

July 3, 2023

មហាសេដ្ឋីកំពូលសំណាង ព្រោះមិនបានស្លាប់ក្នុងនាវាមុជទឹក Titan

Jay Bloom សប្បាយចិត្តនៅពេលបង្អួតកូនប្រុសអំពីគម្រោងចុះទៅទស្សនាសាកសពកប៉ាល់ Titanic នៅបាតមហាសមុទ្រ ដោយជិះក្នុងនាវាមុជទឹក Titan ប៉ុន្តែសំណាងល្អ ព្រោះបានកូនព្រមានទាន់ពេល។

«មូលហេតុដែលឪពុកខ្ញុំមិនទៅក៏ព្រោះតែខ្ញុំបានព្រមានគាត់ថា «ប៉ា កប៉ាល់មុជទឹកនោះមិនអាចនៅសេសសល់ក្នុងជម្រៅជ្រៅបែបនេះនៅក្រោមមហាសមុទ្រនោះទេ» Sean Bloom អាយុ 20 ឆ្នាំ កូនប្រុសរបស់មហាសេដ្ឋី Jay Bloom និយាយកាលពីថ្ងៃទី 24 មិថុនាដូច្នេះ។

Sean បន្ថែមថា «ខ្ញុំព្រួយបារម្ភណាស់ ព្រោះគិតថា កូននាវានេះមិនអាចស៊ូទ្រាំបានជាមួយនឹងសម្ពាធខ្លាំងបែបនេះ។ វាក៏មិនអាចមុជទៅជ្រៅដូច្នេះ»។

Sean ចូលចិត្តស្រាវជ្រាវអំពី Titanic ហើយលោក Jay ដែលជាមហាសេដ្ឋីម្នាក់ដែរនោះ ក៏ចង់ឱ្យកូនប្រុសទៅជាមួយខ្លួន។ Stockton Rush ស្ថាបនិក និងជា CEO របស់ OceanGate ដែលក្រុមហ៊ុនគ្រប់គ្រងនាវា Titan បានទៅជួប Jay កាលពីខែមីនា។ ពួកគេបានទៅមើលពិព័រណ៍ Titanic នៅសណ្ឋាគារ Luxor និងបានពិភាក្សាគ្នាអំពីដំណើរផ្សងព្រេង។

Jay ឱ្យដឹងថា លោក Rush ជំរុញជាបន្តបន្ទាប់ដើម្បីឱ្យគាត់ទិញសំបុត្រទៅមើល Titanic នៅបាតសមុទ្រ។ ក្នុងពេល Rush កំពុងបញ្ចុះបញ្ចូល Jay កូនរបស់ Jay គឺ Sean និងមិត្តរបស់គេក៏ស្វែងយល់បន្ថែមអំពី Titan ហើយពួកគេក៏ចាប់ផ្ដើមព្រួយភ័យ។

«នោះគឺជាកូននាវាដ៏តូច មនុស្ស 5 នាក់អង្គុយប្រជ្រៀតគ្នានៅខាងក្នុង។ វាធ្វើឱ្យខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថាគ្មានសុវត្ថិភាព។ អារម្មណ៍របស់ខ្ញុំរម្លឹកខ្ញុំជានិច្ចថា មិនគួរធ្វើដំណើរលើកនេះ» Sean និយាយដូច្នេះ។

Jay Bloom (ឆ្វេង) និងកូនប្រុស Sean Bloom

នៅចំពោះមុខឪពុក Sean បានព្រមាន និងរៀបរាប់អំពីបញ្ហាសុវត្ថិភាពដែល Titan អាចជួបប្រទះ។ ចុងក្រោយ ឪពុក និងកូនក៏យល់ស្របគ្នាថា មិនទៅ។ Rush ក៏បានជំនួសកៅអីរបស់ Sean និង Jay ដោយលក់សំបុត្រឱ្យមហាសេដ្ឋីអង់គ្លេសដើមកំណើតប៉ាគីស្ថាន Shahzada Dawood និងកូនប្រុស Suleman។

នាវាមុជទឹក Titan បានបាត់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃទី 18 មិថុនា ពេលកំពុងដឹកមនុស្ស 5 នាក់ ធ្វើដំណើរចុះទៅមើលសាកសពកប៉ាល់ Titanic ក្រោមបាតមហាសមុទ្រអាត្លង់ទិក ជម្រៅជិត 4,000 ម៉ែត្រ និងមានចម្ងាយពី Newfoundland របស់កាណាដា ប្រហែល 600 គីឡូម៉ែត្រ។ ក្រុមមន្ត្រីអាម៉េរិក និងក្រុមហ៊ុន OceanGate កាលពីថ្ងៃទី 22 មិថុនា បានប្រកាសជាផ្លូវការថា នាវា Titan បានផ្ទុះបែក ហើយមនុស្ស 5 នាក់ក្នុងនាវាបានបាត់បង់ជីវិត។

June 26, 2023

ចង្រិតក្រហមកំពុងបំភ័យប្រជាជននៅទីក្រុងរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិក

ចង្រិត Mormon ដែលស៊ីសាច់គ្នាឯង កំពុង «សម្រុក» ចូលទីក្រុង Elko របស់រដ្ឋ Nevada ក្នុងទ្រង់ទ្រាយធំ បាន និងកំពុងពង្រាយខ្លួនពេញដងផ្លូវល្បឿនលឿន វាលស្មៅ និង «ឡោមព័ទ្ធ» ទីលំនៅរបស់ប្រជាជន។

ទីក្រុង Elko របស់រដ្ឋ Nevada ប្រឈមមុខនឹងទិដ្ឋភាពដូចទៅនឹងភាពយន្តរន្ធត់ នៅពេលហ្វូងចង្រិតក្រហមដូចឈាមកំពុងចូលមកកាន់កាប់ស្ទើរគ្រប់ច្រកល្ហក។ ចង្រិត Mormon មិនបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់មនុស្សដោយផ្ទាល់ ប៉ុន្តែវត្តមានរបស់ពួកវាធ្វើឱ្យប្រជាជនមានការព្រួយបារម្ភ។ នេះបើតាម Interesting Engineering ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃទី 26 មិថុនានេះ។

ចង្រិត Mormon មានឈ្មោះក្នុងវិទ្យាសាស្ត្រថា Anabrus simplex។ វាគឺជាសត្វល្អិតគ្មានស្លាបដែលមានប្រភពនៅពាក់កណ្ដាលភាគខាងជើងរបស់អាម៉េរិកខាងជើង។

ជាធម្មតា ក្នុងមួយឆ្នាំ ចង្រិតញីនឹងបង្កើតកូនបានមួយលើក។ ក្រោយមក ពួកវាប្រមូលផ្ដុំគ្នា ផ្លាស់ទី និងស៊ីដំណាំនៅតាមផ្លូវពេលធ្វើដំណើរ។ ក៏ប៉ុន្តែ ឆ្នាំនេះ ពួកវានាំគ្នាចូលមកក្នុងទីប្រជុំជន និងទីក្រុង រួមមាន Elko ជាដើម បង្កឱ្យមានការព្រួយបារម្ភពីប្រជាជន។ ក្រុមអ្នកជំនាញវាយតម្លៃថា ចង្រិតរាប់លានក្បាលចូលមកកាន់ទីក្រុង Elko នៅរដូវក្ដៅនេះ។

បើទោះជាមិនគំរាមកំហែងដល់មនុស្ស ប៉ុន្តែចង្រិត Mormon មានក្លិនអាក្រក់ និងជាសត្វល្អិតដែលអាចស៊ីសាច់គ្នាឯង។ នៅពេលចង្រិតណាមួយត្រូវឡានកិន ពួកដែលនៅក្បែរនោះតែងលោតចូលមកដណ្ដើមគ្នាស៊ី បង្កើតបានជាទិដ្ឋភាពមួយដ៏គួរឱ្យខ្លាច។

វត្តមានក្នុងទ្រង់ទ្រាយធំរបស់ចង្រិតនេះ នាំឱ្យមន្ទីរពេទ្យ និងកន្លែងអាជីវកម្មនានាត្រូវបញ្ជូនមនុស្សទៅចាត់ការ បើទោះមិនសូវទទួលបានលទ្ធផលល្អ៕

June 26, 2023

James Cameron ថា គ្រោះថ្នាក់របស់ Titan ស្រដៀងនឹង Titanic

លោក James Cameron និយាយថា គ្រោះថ្នាក់នាវាមុជទឹក Titan មានចំណុចស្រដៀងទៅនឹងហេតុការណ៍លិចកប៉ាល់ Titanic កាលពីជាង 100 ឆ្នាំមុន នៅពេលករណីទាំងពីរនេះសុទ្ធតែត្រូវបានព្រមានជាមុន។

អ្នកដឹកនាំរឿង Titanic លោក Cameron បាននិយាយដូចខាងលើនៅលើទំព័រ ABC នាថ្ងៃទី 23 មិថុនា ក្រោយពីមន្ត្រីអាម៉េរិកបញ្ជាក់ថា នាវាមុជទឹក Titan បានបែកបាក់ជាបំណែក បណ្ដាលឱ្យមនុស្សប្រាំនាក់បាត់បង់ជីវិត។

លោក Cameron ដែលធ្លាប់ចុះទៅបាតមហាសមុទ្រចំនួន 33 លើក ដើម្បីស្វែងយល់ពីសាកសពកប៉ាល់ Titanic បានឱ្យដឹងថា លោកដឹងច្បាស់អំពីទីតាំង តំបន់សមុទ្រនេះ។ លោកក៏ជាអ្នកដែលបានចូលរួមតាមដានការអភិវឌ្ឍនាវាមុជទឹកផងដែរ។

ហេតុការណ៍រន្ធត់បានកើតឡើងនៅក្នុងទីតាំងតែមួយ បន្ទាប់ពីការព្រមានអំពីសុវត្ថិភាពត្រូវបានគេរំលងចោល។ «ខ្ញុំរន្ធត់នឹងរឿងនេះណាស់» លោក Cameron ថ្លែងដូច្នេះ។

អ្នកដឹករឿងរបស់ភាពយន្ត Titanic និយាយថា កន្លងមក សហគមន៍អ្នកចូលចិត្តមុជទឹកសមុទ្របានសម្ដែងការព្រួយបារម្ភអំពីបញ្ហាសុវត្ថិភាពរបស់បណ្ដានាវាមុជទឹកដូច Titan។ អ្នកខ្លះថែមទាំងបានសរសេរសំបុត្រផ្ញើជូនក្រុមហ៊ុន OceanGate ដែលជាម្ចាស់នាវា Titan ដើម្បីប្រាប់ថា អ្វីដែលក្រុមហ៊ុននេះកំពុងធ្វើគឺពិតជាការផ្សងព្រេងខ្លាំងណាស់។

លោក Cameron ភ្ញាក់ផ្អើលខ្លាំងចំពោះភាពស្រដៀងគ្នារវាងគ្រោះថ្នាក់របស់ Titan និង Titanic។ ឆ្នាំ 1912 ប្រធានក្រុមនាវិករបស់កប៉ាល់ Titanic បានព្រមានជាបន្តបន្ទាប់អំពីភ្នំទឹកកកនៅខាងមុខក្នុងពេលធ្វើដំណើរ។ ប៉ុន្តែ នៅក្នុងយប់ងងឹត កប៉ាល់នេះនៅតែឆ្ពោះទៅមុខយ៉ាងលឿន ធ្វើឱ្យវាត្រូវបុកនឹងភ្នំទឹកកក បណ្ដាលឱ្យលិច ហើយមនុស្សរាប់ពាន់នាក់ត្រូវបាត់បង់ជីវិត។

សមត្ថកិច្ចអាម៉េរិក កាលពីថ្ងៃទី 18 មិថុនា បានទទួលដំណឹងថា Titan ដែលជានាវាមុជទឹកមួយគ្រឿងក្នុងចំណោមបីគ្រឿងរបស់ក្រុមហ៊ុន OceanGate Expeditions បានបាត់ខ្លួននៅក្នុងមហាសមុទ្រអាត្លង់ទិក នៅថ្ងៃទី 18 មិថុនា ពេលកំពុងធ្វើដំណើរទេសចរណ៍នៅឯតំបន់បាតសមុទ្រដែលមានសាកសពកប៉ាល់ Titanic។

ក្រុមមនុស្សក្នុងនាវាមុជទឹក Titan រួមមាន មហាសេដ្ឋីអង់គ្លេស Hamish Harding, អ្នកជំនាញបារាំង Paul-Henry Nargeolet, ស្ថាបនិករបស់ OceanGate Expeditions លោក Stockton Rush, អ្នកជំនួញប៉ាគីស្ថាន Shahzada Dawood និងកូនប្រុស Suleman ត្រូវបានមន្ត្រីអាម៉េរិកប្រកាសកាលពីវេលាទៀបភ្លឹថ្ងៃនេះថា បានបាត់បង់ជីវិតទាំងអស់ ក្រោយពីរកឃើញបំណែកនានារបស់ Titan៕

June 23, 2023

នាវាមុជទឹកដែលបាត់ខ្លួនពេលដឹកភ្ញៀវចុះទៅមើលសាកសពកប៉ាល់ Titanic មានលក្ខណៈបែបណា?

នាវាមុជទឹក Titan ដែលដឹកមនុស្ស 5 នាក់ និងបានបាត់ខ្លួននៅពេលចុះទៅមើលសាកសពកប៉ាល់ Titanic អាចស្ថិតនៅក្នុងសមុទ្ររយៈពេល 10 ម៉ោង ដោយគ្មានការព្រួយបារម្ភ។

សមត្ថកិច្ចកំពុងស្វែងរកនាវាមុជទឹកឈ្មោះ Titan ដែលផលិតឡើងដោយប្រើប្រាស់វត្ថុធាតុទីតាញ៉ូម និងសរសៃកាបូន ប្រវែង 6.7 ម៉ែត្រ បន្ទាប់ពីនាវានេះបានបាត់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃទី 18 មិថុនា នៅក្នុងដំណើរដឹកអ្នកទេសចរណ៍ទៅមើលសាកសពកប៉ាល់ Titanic។ យោងតាមកងកម្លាំងល្បាតសមុទ្រ បរិមាណអុកស៊ីសែនក្នុងនាវានេះ អាចឱ្យអ្នកនៅក្នុងនាវាដកដង្ហើមមិនដល់ 70 ម៉ោងទៀតទេ គិតមកដល់ថ្ងៃត្រង់ទី 26 មិថុនា (នៅកម្ពុជា)។

នាវាមុជទឹក Titan បានបាត់ខ្លួននៅក្នុងសមុទ្រអាម៉េរិកខាងជើង ដែលស្ថិតក្នុងមហាសមុទ្រអាត្លង់ទិក ដឹកមនុស្ស 5 នាក់ ក្នុងនោះមានអ្នកបើកបរម្នាក់ និងទេសចរ 4 នាក់។ នាវានេះគឺជាកម្មសិទ្ធិរបស់ក្រុមហ៊ុនទេសចរណ៍ OceanGate Expeditions។ កងកម្លាំងល្បាតសមុទ្រ Boston របស់សហរដ្ឋអាម៉េរិក និងកាណាដា កំពុងស្វែងរកនាវានេះ។

ទិន្នន័យមួយចំនួនស្ដីពីលក្ខណសម្បត្តិរបស់នាវាមុជទឹក Titan ៖

នាវានេះមានទំហំ 670 សម x 280 សម x 250 សម អាចមុជដល់ជម្រៅ 4,000 ម៉ែត្រ។ Titan មានទម្ងន់ 10,432 គីឡូក្រាម អាចផ្លាស់ទីក្នុងល្បឿន 5,556 គីឡូម៉ែត្រ/ម៉ោង ដោយប្រើកម្លាំងរុញច្រានរបស់ម៉ូទ័រអគ្គិសនី Four Innerspace 1002។ នាវានេះបំពាក់កាមេរ៉ា Sub C Imaging 4k Rayfin, ម៉ាស៊ីនផ្សាយរលកសញ្ញា Teledyne 2D, អំពូលភ្លើងហ្វា 40,000 lumen និងម៉ាស៊ីនស្កេនឡាស៊ែរ 2G Robotics។

ឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិច និងកាប៊ីនបញ្ជាម៉ូទ័ររុញច្រានសុទ្ធតែនៅខាងក្រៅសម្បកការពារសម្ពាធ ដើម្បីបង្កើនលំហសម្រាប់អ្នកនៅខាងក្នុង។ នាវានេះក៏មានបន្ទប់ទឹកនៅក្បែរបង្អួច។

Titan អាចមុជក្រោមទឹករយៈពេល 10 ម៉ោងក្នុងមួយលើកដោយសុវត្ថិភាពបំផុត ហើយអ្នកចូលរួមដំណើរទេសចរណ៍ក្រោមសមុទ្រនឹងស្ថិតនៅលើកប៉ាល់មួយនៅលើសមុទ្ររយៈពេល 10 ថ្ងៃ៕

June 20, 2023

ត្បូងពេជ្រមិនទាន់ច្នៃដែលធំជាងគេបង្អស់លើពិភពលោក

ពេជ្រមិនទាន់ច្នៃមានទំហំធំជាងគេបង្អស់លើពិភពលោក ដែលមានឈ្មោះថា Cullinan ត្រូវបានរកឃើញនៅប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូង ក្នុងឆ្នាំ 1905។

យោងតាមទំពី IFL Science ត្បូង Cullinan គឺជាពេជ្រមិនទាន់ច្នៃមួយដុំដែលមានទម្ងន់ 3,106 ការ៉ាត និងមានទំហំ 10.1 x 6.35 x 5.9 សង់ទីម៉ែត្រ។ ទម្ងន់នេះស្មើនឹង 621 ក្រាម និងធំប៉ុនបាល់បោះមួយគ្រាប់ ឬសត្វឃ្មុំ 7,692 ក្បាល។

កាលពីឆ្នាំ 1905 Frederick Wells អ្នកគ្រប់គ្រងអណ្ដូងរ៉ែ Premier នៅ Pretoria ប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូង បានឃើញពន្លឺចាំងចេញពីវត្ថុអ្វីមួយនៅជាប់នឹងជញ្ជាំងផ្នែកខាងលើ នៅពេលស្ថិតក្នុងដីជម្រៅ 5.5 ម៉ែត្រ។ Wells យកបានត្បូងពេជ្រនេះ ហើយប្រគល់ជូនលោក Thomas Cullinan ដែលជាម្ចាស់អណ្ដូងរ៉ែ នៅក្នុងថ្ងៃដដែល។ ប៉ុន្តែ រហូតដល់ឆ្នាំ 1907 ទើបត្បូងនេះមានអ្នកទិញ។ អាជ្ញាធរខេត្ត Transvaal បានទិញត្បូងពេជ្រនេះដើម្បីធ្វើជាតង្វាយសម្រាប់ថ្វាយស្ដេច Edward ទី 7 របស់ចក្រភពអង់គ្លេស។ ដោយសារតែបារម្ភអំពីសុវត្ថិភាពតាមផ្លូវដឹកជញ្ជូនពីទ្វីបអាហ្វ្រិកទៅកាន់ទីក្រុងឡុងដ៍របស់អង់គ្លេស ស្ដេច Edward បានដាក់ត្បូងពេជ្រក្លែងក្លាយនៅលើកប៉ាល់ ដោយមានអ្នកយាមការពារច្រើននាក់ ក្នុងបំណងបង្វែរចំណាប់អារម្មណ៍ ខណៈដែលពេជ្រ Cullinan ពិតប្រាកដត្រូវបានផ្ញើទៅកាន់អង់គ្លេសដោយដាក់ក្នុងប្រអប់សាមញ្ញ។

ដោយសារតែ Cullinan មានទំហំធំពេក ស្ដេច Edward ក៏ប្រគល់ការងារកែច្នៃទៅឱ្យ Joseph Asscher ដែលជាប្រធានក្រុមហ៊ុន Asscher Diamond នៅ Amsterdam ។ Asscher និងក្រុមការងារបានចំណាយពេលពិនិត្យ និងកាត់ជាដុំអស់រយៈពេល 14 ខែ ក្នុងនោះពួកគេត្រូវធ្វើការជាងដប់ម៉ោង/ថ្ងៃ ហើយពេលខ្លះ Asscher ក៏ត្រូវដួលសន្លប់ព្រោះតែអស់កម្លាំង និងព្រួយបារម្ភ។ ចុងក្រោយ ពេជ្រ Cullinan ក៏ត្រូវបានកាត់ជា 9 ដុំធំៗ និងត្រូវបានដាក់ឈ្មោះពី Cullinan I ដល់ Cullinan IX និងដុំតូចៗជិត 100 ដែលមានតម្លៃរាប់លានដុល្លារអាម៉េរិក។

Cullinan គឺជាត្បូងពេជ្រធំជាងគេបង្អស់លើពិភពលោក

ត្បូងពេជ្រមួយគ្រាប់ធំជាងគេក្នុងចំណោមនោះ ដែលត្រូវបានដាក់ឈ្មោះឱ្យថា Cullinan I ឬហៅថា តារាទ្វីបអាហ្វ្រិក មានទម្ងន់ 530.2 ការ៉ាត។ ពេជ្រធំៗទាំង 9 គ្រាប់នេះសុទ្ធតែជាកម្មសិទ្ធិរបស់រាជវង្សអង់គ្លេស ហើយភាគច្រើនត្រូវបានប្រើប្រាស់ដើម្បីតុបតែងមកុដ និងគ្រឿងអលង្ការនានា។

គ្រាប់ពេជ្រដែលធំជាងគេលំដាប់ទីពីរលើពិភពលោកបន្ទាប់ពី Cullinan គឺ Excelsior។ Excelsior ត្រូវបានរកឃើញដោយកម្មករនៅអណ្ដូងរ៉ែ Jagersfontein ក្នុងប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូង កាលពីឆ្នាំ 1893។ អណ្ដូងរ៉ែ Jagersfontein ជាកន្លែងដែលបានរកឃើញដុំពេជ្រចំនួនពីរក្នុងចំណោយដុំពេជ្រទាំងដប់ដែលមានទំហំធំជាងគេលើពិភពលោក៕

May 31, 2023

Tag: ព្រួយបារម្ភ