Tag: បរិស្ថាន

  • បច្ចេកវិទ្យា​ថ្មី​មួយ​នេះ​ត្រូវ​បាន​រំពឹង​ថា នឹង​រួម​ចំណែក​កាត់​បន្ថយ​ការ​ឡើង​កម្ដៅ​ផែនដី

    បច្ចេកវិទ្យា​ថ្មី​មួយ​នេះ​ត្រូវ​បាន​រំពឹង​ថា នឹង​រួម​ចំណែក​កាត់​បន្ថយ​ការ​ឡើង​កម្ដៅ​ផែនដី

    អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​ចិន​ បាន​អភិវឌ្ឍ​បច្ចេកវិទ្យា​ថ្មី​មួយ​ដែល​ជួយ​ផលិតជីវ​ឥន្ធនៈដែល​មាន​បរិមាណ​ជីវម៉ាស (បាយអូម៉ាស – Biomass) ក្នុង​កម្រិត​ខ្ពស់​ជាង​មុន អាច​លើស​ពី​ 40% ដែល​ខ្ពស់​ជាង​ឆ្ងាយ​បើ​ធៀប​នឹង​បរិមាណ​មធ្យម​នៅទូទាំង​សកល​លោក​នា​បច្ចុប្បន្ន​ ដែល​មាន​​មិន​ដល់ 10%​។

    សាស្ត្រាចារ្យ​ Shen Jian មក​ពី​​មហា​វិទ្យាល័យ​គីមី​វិទ្យា និង​វិទ្យាសាស្ត្រ​វត្ថុធាតុ នៃ​សាកល​វិទ្យាល័យ​គរុកោសល្យ​ណានជីង រួម​នឹង​សហការី បាន​អភិវឌ្ឍ​វិធី​សាស្ត្រ​ផលិត ដោយ​ប្រើ​ប្រាស់​ជាតិ​ខ្លាញ់​ជីវសាស្ត្រ (triglycerides) និង​សមាស​ធាតុ​នានា​របស់​ប្រេង​ឆៅ​ដែល​បាន​ចម្រាញ់​ ដើម្បី​ផលិត​ជីវឥន្ធនៈ​សម្រាប់​រថយន្ត​ ដោយ​មិន​ត្រូវ​ការ​ដំណើរ​ការ​បំប្លែង​ Este​។

    យោង​តាម​ក្រុម​អ្នក​ស្រាវ​ជ្រាវ​ខាងលើ ប្រេង​ម៉ាស៊ូត​ជីវសាស្ត្រដែល​មាន​បរិមាណ​ជីវម៉ាស​កាន់​តែ​ខ្ពស់ គឺកាន់​តែ​មានប្រសិទ្ធភាព​នៅក្នុង​ការ​សន្សំ​សំច័យ​ថាមពល​ និង​កាត់​បន្ថយ​ការ​បំភាយ​ឧស្ម័ន​កាបូន​។

    សាស្ត្រាចារ្យ Shen ឱ្យ​ដឹង​ថា​ តាម​រយៈ​ការប្រើ​ប្រាស់​​ខ្លាញ់ជីវសាស្ត្រ​ជំនួស​​ប្រេង​មួយ​ផ្នែក​ បច្ចេកវិទ្យា​នេះ​ជួយ​បង្កើត​ឥន្ធនៈ​ជា​ប្រេង​ម៉ាស៊ូត​ជីវសាស្ត្រ​ដែល​ល្អ​ជាង​មុន​សម្រាប់​បរិស្ថាន​​ និង​បន្ទាន់​សម័យ​បណ្ដា​ស្ដង់ដា​ស្ដីពី​ការ​បំភាយ​ឧស្ម័ន​ ​ឆ្ពោះ​ទៅ​ជិត​គោល​ដៅ​បង្កើត​តុល្យភាព​កាបូន​​ទូទាំង​សកល​លោក​។

    លទ្ធផល​​ស្រាវជ្រាវនៃ​​​ក្រុម​របស់​សាស្ត្រាចារ្យ Shen ដែល​ត្រូវ​បាន​ត្រួត​ពិនិត្យ​ដោយ​អាជ្ញាធរ​ចិន​ បាន​បង្ហាញ​ថា ឥន្ធនៈ​នេះ​ឆ្លើយ​តប​នឹងបទដ្ឋាន​ជាតិ​ស្ដី​ពីប្រេង​ម៉ាស៊ូត​ជីវសាស្ត្រ​សម្រាប់​រថយន្ត​ និង​លំនឹង​ផ្នែក​អុកស៊ីសែន​ ទប់​ទល់​នឹង​ការ​សឹក​រេច​រឹល​ និង​ការ​ពារ​បរិស្ថាន​បាន​យ៉ាង​ប្រសើរ​៕

  • វិស័យ​ស្រូវ​អង្ករ​ថៃ ​នឹង​ផ្ដោត​លើ​គុណភាព​ ជំនួសឱ្យ​បរិមាណ

    វិស័យ​ស្រូវ​អង្ករ​ថៃ ​នឹង​ផ្ដោត​លើ​គុណភាព​ ជំនួសឱ្យ​បរិមាណ

    វិស័យ​ស្រូវអង្ករ​របស់​ប្រទេស​ថៃ នា​ពេល​ខាង​មុខ​ នឹង​ផ្ដោត​សំខាន់​ទៅលើ​គុណភាព​ជា​ជាងបរិមាណ នៅ​ពេល​ប្រទេសនេះ​ដាក់​គោលដៅ​ទាញ​យក​ចំណែក​ទីផ្សារ​ធំជាង​បច្ចុប្បន្ន នៅលើ​ទីផ្សារ​អង្ករ​គុណភាព​ខ្ពស់​នៅ​ទូទាំង​ពិភពលោក​។

    នេះ​គឺជា​សារ​ដែល​ត្រូវ​បាន​លោក Arnont Nonsi អនុប្រធាននាយកដ្ឋាន​ស្រូវ​អង្ករ​ នៃ​ក្រសួង​កសិកម្ម​និង​សហករណ៍​ថៃ លើក​ឡើង​នៅ​ក្នុង​ពិធីបុណ្យ​ស្រូវ​អង្ករថៃ​ឆ្នាំ 2023 ដែល​ធ្វើ​ឡើង​នៅ​រាជធានី​បាងកក ចាប់​ពី​ថ្ងៃទី 14 ដល់ 17 ខែ​ធ្នូ។

    លោក Arnont ឱ្យ​ដឹង​ថា ថៃអស់​លទ្ធភាព​ក្នុង​ការ​ប្រកួត​ប្រជែង​យក​តំណែង​ «ប្រទេស​នាំចេញ​អង្ករ​ច្រើន​ជាង​គេ» ជាមួយ​នឹង​បណ្ដា​ប្រទេស​នាំចេញ​អង្ករ​នានា ពិសេស​គឺ​ ប្រទេស​ឥណ្ឌា ដែល​មាន​ដីស្រែ​ធំសម្បើម​។ ជំនួស​មក​វិញ លោក Arnont ថ្លែង​ថា ប្រទេស​ថៃ ចង់​ «លើក​កម្ពស់គុណភាព» ទីផ្សារ​អង្ករ​របស់​ខ្លួន​ ក្នុងនោះ ពាក្យ​ថា «លើកកម្ពស់គុណភាព» នេះ រួម​មាន គុណភាព​នៃ​សារជាតិបំប៉ន ដំណើរ​ការ​ដាំ​ស្រូវ​ដែល​ល្អ​សម្រាប់​​បរិស្ថាន តម្លៃ​កើន​ឡើង​ពី​ការ​ផ្លាស់​ប្ដូរ និង​បច្ចេកវិទ្យា ក៏ដូច​ជា​ស្ថិរភាព​របស់​កសិកម្ម​។

    ក្រៅ​ពីនេះ លោក Arnont ក៏​បង្ហើប​ឱ្យ​ដឹងដែរ​ថា នាយកដ្ឋាន​ស្រូវ​អង្ករ​ថៃ គ្រោង​នឹង​សហការ​ជាមួយ​ស្ថាប័ន​ពាក់​ព័ន្ធ​ ដើម្បី​បន្ថែម​តម្លៃ​ និង​កែ​លម្អ​អង្ករ​ថៃ ដើម្បីអាច​ប្រើ​ប្រាស់​បាន​នៅ​ក្នុង​ផលិតផល​​មួយចំនួន មានជា​អាទិ៍ គ្រឿង​សម្អាង ភេសជ្ជៈ និង​ទឹក​អប់​ជា​ដើម​។

  • កម្ពុជា​ ប្រកាស​បញ្ឈប់​ការ​សាងសង់​រោង​ចក្រ​ផលិត​អគ្គិសនី​ប្រើ​​ធ្យូង​ថ្ម

    កម្ពុជា​ ប្រកាស​បញ្ឈប់​ការ​សាងសង់​រោង​ចក្រ​ផលិត​អគ្គិសនី​ប្រើ​​ធ្យូង​ថ្ម

    រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ នឹង​បញ្ឈប់​ការ​សាងសង់​រោង​ចក្រ​ផលិត​អគ្គិសនី​ដែល​ប្រើ​ប្រាស់​​ថាមពលពី​​ធ្យូង​ថ្ម និង​ពិនិត្យ​លទ្ធភាព​បិទ​ទ្វារ​បណ្ដា​រោង​ចក្រ​ប្រភេទ​នេះ​នៅ​មុន​កាល​កំណត់​។

    ប្រកាស​ខាងលើ​ត្រូវ​បាន​សម្ដេច​ ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ លើក​ឡើង​នៅ​ក្នុង​ពិធីបិទ​ទ្វារ​ទំនប់​សាង​សង់​វារី​អគ្គិសនី​ស្ទឹងតាតៃលើ ក្នុង​ខេត្ត​កោះកុង​ កាល​ពី​ថ្ងៃទី 30 វិច្ឆិកា 2023​។

    យោង​តាម​ប្រមុខ​រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ការ​សម្រេច​ចិត្ត​នេះ ធ្វើ​ឡើង​ដើម្បី​ធានា​ចំពោះគោល​ដៅ​បន្សាប​កាបូន​ និង​គោល​ដៅ​ផ្គត់​ផ្គង់​ថាមពល​​ស្ថិរភាព​ ប្រសិទ្ធភាព និង​តម្លៃ​សម​រម្យ​។

    មុន​នោះ កាល​ពី​ថ្ងៃទី 02 វិច្ឆិកា 2023 រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ បាន​សម្រេច​ចិត្ត​ផ្អាក​គម្រោង​អភិវឌ្ឍ​រោង​ចក្រ​ផលិត​អគ្គិសនី​ប្រើប្រាស់​ធ្យូង​ថ្ម​កម្លាំង 700 មេហ្គាវ៉ាត់ (MW) នៅ​ក្នុង​ខេត្ត​កោះកុង​ និង​ប្ដូរ​ទៅ​ជា​កម្រោងអភិវឌ្ឍ​​ថាមពល​​ឧស្ម័ន​ធម្មជាតិ​រាវ (LNG)។

    សម្ដេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត

    បច្ចុប្បន្ន ក្រសួង​រ៉ែនិង​ថាមពល ក៏​កំពុង​ធ្វើ​បច្ចុប្បន្នភាព​ផែនការ​មេ ស្ដីពី​ការ​ប្រើ​ប្រាស់​ថាមពល​កកើត​ឡើង​វិញ និង​ជំរុញការ​ប្រើប្រាស់​យាន​យន្ត​អគ្គិសនី​ ដើម្បី​កាត់​បន្ថយ​ការ​ចំណាយ​លើ​ឥន្ធនៈ និង​ដើម្បី​ការ​ពារ​បរិស្ថាន​៕

  • ជប៉ុន​ជិត​បាញ់បង្ហោះ​ផ្កាយរណប​ធ្វើ​ពី​ឈើ​ ឡើង​ទៅ​កាន់​ទីអវកាស

    ជប៉ុន​ជិត​បាញ់បង្ហោះ​ផ្កាយរណប​ធ្វើ​ពី​ឈើ​ ឡើង​ទៅ​កាន់​ទីអវកាស

    ទីភ្នាក់ងារ​អវកាស​អាម៉េរិក (ណាសា) និង​ទីភ្នាក់​ងារ​អវកាស​ជប៉ុន (ចាសា) កំពុង​រៀប​ផែនការ​បាញ់បង្ហោះ​ផ្កាយ​រណប​ធ្វើពីឈើដំបូង​គេ​លើ​ពិភពលោក​ ឡើង​ទៅ​កាន់​ទីអវកាស​។

    យោងតាម​ព័ត៌មាន​ពី​ណាសា (NASA) របស់​អាម៉េរិក និង​ចាសា (JAXA) របស់​ជប៉ុន ផ្កាយ​រណប​ប៉ុនពែង​កាហ្វេ​ដែល​ធ្វើពី​ឈើ Magnolia គ្រោង​នឹង​ត្រូវ​បាន​បាញ់បង្ហោះ​ឡើង​ទៅកាន់​គន្លង​តារា​វិថីផែនដី​នៅ​ក្នុង​រដូវ​ក្ដៅ​ឆ្នាំ 2024​។

    ឈើ​គឺជា​វត្ថុធាតុ​ដែល​នឹង​មិន​ឆេះ​ ឬ​រលួយ​នៅ​ក្នុង​បរិស្ថាន​សុញ្ញកាសរបស់​អវកាស ប៉ុន្តែ​នឹង​ត្រូវ​បាន​ដុត​ឆេះ​ម៉ត់​ជា​ធូលី​ នៅ​ពេល​វិល​ត្រលប់​ចូល​ក្នុង​បរិយាកាស​ផែនដី​។ ចំណុច​ពិសេស​នេះ​ធ្វើ​ឱ្យ​ឈើ​ក្លាយ​ជា​វត្ថុ​ធាតុ​មាន​ប្រយោជន៍​សម្រាប់​ផ្កាយ​រណប​នា​ពេល​អនាគត​។

    ក្រោយ​ពីបាន​​ធ្វើ​ការ​ពិសោធដោយ​​ជោគ​ជ័យ​នៅ​លើ​ស្ថានីយ​អវកាស​អន្តរជាតិ (ISS) កាលពី​ដើម​ឆ្នាំ ក្រុម​អ្នក​វិទ្យា​សាស្ត្រ​ជឿ​ថា ផ្កាយរណប​ធ្វើ​ពី​ឈើ​ ពិត​ជាសម​ស្រប​សម្រាប់​ការ​បាញ់​បង្ហោះ​សាកល្បង​។ ប្រភេទ​ឈើ​ដែល​ត្រូវ​បាន​អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​ជ្រើស​រើស​យក​មក​ផលិត​ផ្កាយ​រណប​ គឺ​ឈើ​ Magnolia។

    ដើមឈើ Magnolia

    បច្ចុប្បន្ន នៅ​ជុំវិញ​គន្លង​តារាវិថីផែនដី មានវត្ថុ​អវកាស​ជាង 8,440 តោន រួម​ទាំង​សំរាមអវកាស​ ដែល​មាន​ដូច​ជា ​ផ្កាយរណប​ដែល​ខូច និង​បំណែក​រ៉ុក្កែត​ដែល​លែង​ប្រើ​ប្រាស់​ជា​ដើម។ ទាំង​នេះ​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​ពន្លឺ​ពេល​រាត្រី​កើនខ្ពស់​ជាង​មុន​ ​10% បង្ក​ការ​​រំខាន​ដល់​ការ​សង្កេតមើល​ទៅ​កាន់​ទីអវកាស​។

    ក្រុម​អ្នក​ជំនាញ​និយាយ​ថា ផ្កាយរណបដែល​ធ្វើ​ពី​ឈើ មាន​ដូចជា LignoSat ជា​ដើម នឹង​បង្ក​ផល​ប៉ះពាល់​តិច​ជាង បើ​ធៀប​នឹង​សំរាម​អវកាស​នា​បច្ចុប្បន្ន​ ព្រម​ទាំង​កាត់​​បន្ថយ​ការ​ចំណាយ​បាន​ច្រើន​ផងដែរ​៕

  • ក្រុម​ហ៊ុន​ហូឡង់​រក​វិធី​បង្ក​កំណើត​​ទារក​ដំបូង​គេ​ក្នុង​ទីអវកាស​

    ក្រុម​ហ៊ុន​ហូឡង់​រក​វិធី​បង្ក​កំណើត​​ទារក​ដំបូង​គេ​ក្នុង​ទីអវកាស​

    ក្រុម​ហ៊ុន​ Spaceborn United របស់​អ្នក​ជំនួញជនជាតិ​ហូឡង់ Egbert Edelbroek កំពុង​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​ដើម្បី​​បង្ក​កំណើត​ និង​បង្កើត​ទារក​តាម​ធម្មជាតិ​ នៅ​ក្នុង​បរិស្ថាន​ដែល​មាន​កម្លាំង​ទំនាញខ្សោយ​ដូច​នៅ​លើ​ភព​អង្គារ​។

    បើ​ទោះ​ជា​មាន​ឧបសគ្គ​ច្រើន​​ក្នុង​ដំណើរ​ឆ្ពោះ​ទៅ​ការ​សម្រេច​គោលដៅ​ខាង​លើ​ ប៉ុន្តែ លោក Edelbroek ជឿ​ថា លោក​អាច​មើល​ឃើញ​ទារក​ដំបូង​ដែលបង្ក​​កំណើត​ក្នុង​ទីអវកាស​។ នេះ​បើ​តាម AFP ចុះ​ផ្សាយ​កាល​ពី​ថ្ងៃទី 14 វិច្ឆិកា 2023​។

    «មនុស្ស​ជាតិ​ត្រូវ​តែ​ជា​សត្វ​លោក​ដែល​រស់​នៅ​ក្នុង​អន្តរភព។ បើ​សិន​ជា​ចង់​រស់​នៅ​ដោយ​ឯករាជ្យ​នៅ​ខាង​ក្រៅ​ផែនដី យើង​ត្រូវ​ការ​ដោះ​ស្រាយ​បញ្ហា​នៃការ​បន្ត​ពូជ» លោក Edelbroek សង្កត់​ធ្ងន់ដូច្នេះ​។

    ការ​បង្ក​កំណើត​ក្នុង​ទីអវកាស​ មាន​ឧបសគ្គ​ច្រើន​។ ឧបសគ្គ​ចម្បង​គេ​គឺ​កង្វះ​កម្លាំង​ទំនាញ​ ធ្វើ​ឱ្យ​គូស្នេហ៍​ងាយ​នឹង​អណ្តែត​ឆ្ងាយ​ពីគ្នា​ ដូច្នេះ Spaceborn United គឺជា​ក្រុម​ហ៊ុន​ដំបូង​គេ​ដែល​ស្វែង​រក​វិធី​បង្ក​កំណើត​នៅ​ទីអវកាស​។

    យោង​តាម​លោក Edelbroek ឧបសគ្គ​មួយ​ទៀត​ នោះ​គឺ​ធាតុ​រាវ​របស់​រាង​កាយ​នឹង​ត្រូវ​បាន​រុញ​ច្រាន​ឡើង​ទៅលើ​ នៅ​ក្នុង​បរិស្ថាន​កម្លាំង​ទំនាញ​ទាប​ ដែល​ផ្ទុយ​ពី​នៅ​លើ​ផែនដី​។ ដូច្នេះ ជា​ដំបូង​ មនុស្ស​ត្រូវ​ការ​បង្កើត​បរិស្ថាន​មួយ​ដែល​ល្អ​ឥតខ្ចោះ​។

    ក្រុម​អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​កំពុង​ស្វែងយល់​អំពីវិធី​បង្ក​កំណើត​ក្នុងបន្ទប់​ពិសោធន៍​ដែល​មាន​កម្លាំង​ទំនាញ​ផែនដី​ទាប​ ប៉ុន្តែ លោក Edelbroek និយាយ​ថា គម្រោង​បាញ់​បង្ហោះ​កោសិកា​កណ្ដុរ​ទៅ​ពិសោធ​ក្នុង​ទីអវកាស​នឹង​ធ្វើ​ឡើង​នៅ​ចុង​ឆ្នាំ​នេះ​។ បន្ទាប់មក ក្នុង​រយៈ​ពេល​ពី 5 ដល់ 6 ឆ្នាំ​ទៀត ក្រុម​ហ៊ុន​នេះ​នឹង​ពិសោធ​លើ​កោសិកា​មនុស្ស។

    បញ្ហា​សីលធម៌​គឺជា​មូលហេតុ​ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​ការ​បង្ក​កំណើត​ក្នុង​ទី​អវកាស​ ទាក់​ទាញ​ចំណាប់​អារម្មណ៍​របស់​បណ្ដា​ក្រុម​ហ៊ុន​ឯកជន​ដូច​ Spaceborn ជំនួស​ឱ្យ​ណាសា ដែល​រារែក​ក្នុង​ការ​ផ្ដល់​ថវិកា​សម្រាប់​ប្រធានបទ​ «រសើប»​។ ក៏ប៉ុន្តែ លោក Edelbroek ជឿ​ថា នឹង​មាន​ពេល​វេលា​គ្រប់​គ្រាន់​ដើម្បី​បង្កើត​ទារក​ដំបូង​ដែល​បង្ក​កំណើត​ក្នុង​អវកាស​ មុន​ពេល​លោក​ទទួល​មរណភាព​៕

  • អតិផរណា​របស់​ជប៉ុន​ថយ​ចុះ ​ដោយ​សារ​ជំនួយ​ផ្នែក​អគ្គិសនី និង​ឧស្ម័ន

    អតិផរណា​របស់​ជប៉ុន​ថយ​ចុះ ​ដោយ​សារ​ជំនួយ​ផ្នែក​អគ្គិសនី និង​ឧស្ម័ន

    យោង​តាម​ស្ថិតិថ្មីបំផុត សន្ទស្សន៍​អតិផរណា​របស់​ប្រទេស​ជប៉ុន​ បាន​ថយ​ចុះ​ក្រោម​កម្រិត​ 3% ជា​លើក​ដំបូង រាប់​ចាប់​ពី​ខែ​សីហា​ ឆ្នាំ 2022​។

    វិធានការ​ជំនួយ​ផ្នែក​អគ្គិសនី និង​ឧស្ម័ន​ត្រូវ​បាន​គេ​ជឿ​ថា​ជា​មូលហេតុ​ចម្បង​ដែល​ជួយ​ឱ្យ​អតិផរណា​នៅ​ប្រទេស​ជប៉ុន​ថយ​ចុះ​។ ក៏ប៉ុន្តែ អ្នក​ប្រើ​ប្រាស់​នៅ​តែ​រង​សម្ពាធ​ធ្ងន់​ គ្រា​ដែល​សន្ទស្សន៍​អតិផរណា​ត្រូវ​បាន​ព្យាករ​ថា​ អាច​នឹង​កើន​ឡើង​ជា​ថ្មី​ក្នុង​ប៉ុន្មាន​ខែ​ខាងមុខ​។

    ​ស្ថិតិ​របស់ក្រសួង​មហាផ្ទៃ​ និង​ទូរគមនាគមន៍​ជប៉ុន ​បាន​បង្ហាញ​ថា ក្នុង​ខែកញ្ញាកន្លង​ទៅ សន្ទស្សន៍​ថ្លៃ​ទំនិញ​ប្រើ​ប្រាស់ (Customer Price Index – CPI) មិន​រាប់​បញ្ចូល​ទាំង​អាហារ​ស្រស់​របស់​ប្រទេស​នេះ​ បាន​កើន​ 2.8% ធៀប​នឹង​ដំណាក់​កាល​ដូច​គ្នា​ក្នុង​ឆ្នាំ 2022​។ នេះ​គឺជា​លើក​ដំបូង​ក្នុង​រង្វង់ 13 ខែ ដែល​សន្ទស្សន៍​ CPI បាន​ថយ​ចុះ​មក​ក្រោម​ 3%​។

    សន្ទស្សន៍​សម្រាប់​វាស់​ស្ទង់​អតិផរណា​របស់​ប្រទេស​ជប៉ុន​ដែល​បាន​ថយ​ចុះនេះ​ ភាគ​ច្រើន​គឺ​ដោយ​សារ​ការ​ចំណាយ​សម្រាប់​ថ្លៃ​អគ្គិសនី និង​ឧស្ម័ន​របស់​អ្នក​ប្រើ​ប្រាស់​ថយ​ចុះ​​ នៅ​ពេល​មាន​ជំនួយ​ពី​រដ្ឋាភិបាល​។ បើ​ពុំ​មាន​ជំនួយ​នេះ​ទេ សន្ទស្សន៍​នេះ​នៅក្នុង​ខែ​កញ្ញារបស់​ជប៉ុន​ នឹង​ឡើង​ដល់​​ 3.8%​។

    ថ្វីបើ​សន្ទស្សន៍​ថ្លៃ​ទំនិញ​ប្រើ​ប្រាស់​របស់ជប៉ុន​នៅ​ខ្ពស់​ជាង​ឆ្ងាយ​ បើ​ធៀប​នឹង​គោលដៅ​ដែល​បាន​កំណត់​ ប៉ុន្តែ​ យោង​តាម​ការ​វាយ​តម្លៃ​របស់​ក្រុម​អ្នក​ជំនាញ ដោយ​មាន​ការ​ប្រឹង​ប្រែង​ស្ដារ​បរិស្ថាន​ពាណិជ្ជកម្ម និង​ជំរុញ​ការ​ដំឡើង​ប្រាក់​បៀវត្សរ៍​របស់​រដ្ឋាភិបាល សេដ្ឋកិច្ច​របស់​ជប៉ុន​នឹង​បន្ត​ងើប​ឡើង​ ទាំង​ក្នុង​វិស័យ​ផលិត និង​វិស័យ​មិន​មែន​ផលិត​៕

  • រកឃើញ​ភព​មួយ​ចម្ងាយ​ 120 ឆ្នាំ​ពន្លឺ​ ​ក្នុង​តំបន់​អាច​រស់​នៅ​បាន «​អាច​មាន​មហា​សមុទ្រ​»

    រកឃើញ​ភព​មួយ​ចម្ងាយ​ 120 ឆ្នាំ​ពន្លឺ​ ​ក្នុង​តំបន់​អាច​រស់​នៅ​បាន «​អាច​មាន​មហា​សមុទ្រ​»

    ភព K2-18 b មាន​ទំហំ​ធំជាង​ពីរ​ដង​ធៀប​នឹង​ផែនដី និង​គោចរ​ក្នុង​តំបន់​ដែល​អាច​រស់​នៅ​បាន​នៅ​ជុំវិញ​ផ្កាយ​មេ​ដែល​មាន​ចម្ងាយ​ 120 ឆ្នាំ​ពន្លឺ​ពី​ព្រះ​អាទិត្យ​ (មួយ​ឆ្នាំពន្លឺ​មាន​ចម្ងាយ 9.46 ទ្រីលាន​គីឡូម៉ែត្រ)។

    តេឡេស្កុប​អវកាស James Webb (JWST) របស់​អាម៉េរិក បាន​រក​ឃើញ​ភស្តុតាង​ស្ដី​ពី​ម៉ូលីគុល​ដែល​មាន​ផ្ទុក​កាបូន​នៅ​ក្នុង​បរិយាកាស​របស់​ភព K2-18 b ​ដែល​ត្រូវ​បាន​សង្ស័យ​ថា​មាន​មហា​សមុទ្រ​។ ភព​ K2-18 b នេះ​គឺជា​គោលដៅ​ដ៏​ទាក់​ទាញ​សម្រាប់​អ្នក​តារា​សាស្ត្រ​ ព្រោះ​ពួក​គេ​កំពុង​ស្វែង​រក​ភាវៈ​រស់​នៅ​ខាង​ក្រៅ​ប្រព័ន្ធ​ព្រះអាទិត្យ​។ យោង​តាម​ Space ដែល​បាន​ចុះ​ផ្សាយ​កាល​ពី​ថ្ងៃទី 11 កញ្ញា 2023 ការ​សិក្សា​ស្វែង​យល់ និង​សង្កេត​​ដោយ​តេឡេស្កុប​អវកាស Hubble មុន​នោះ​បង្ហើប​ឱ្យ​ដឹង​ថា ភព​ខាងលើ​នេះ​អាច​ជា​ភព​ដែល​មាន​មហា​សមុទ្រ​ទឹករាវ​។

    K2-18 b មាន​ម៉ាស​ធំជាង​ផែនដី​ប្រហែល 8.6 ដង​ និង​ស្ថិត​ក្នុង​តំបន់​ដែល​អាចរស់​នៅ​បាន​របស់​​ប្រព័ន្ធ​ផ្កាយក្រហម​ K2-18។

    ភព​នេះ​មាន​កាំ​ធំជាង​ផែនដី​ពី 2 ទៅ 3 ដង និង​មាន​ចម្ងាយ​ពី​ព្រះ​អាទិត្យ​របស់​មនុស្ស​ 120 ឆ្នាំ​ពន្លឺ​។ លទ្ធផល​នៃ​ការ​សិក្សា​ស្រាវ​ជ្រាវថ្មី​បង្ហាញ​ថា ដាន​របស់​កាបូន​ឌីអុកស៊ីត​ និង​មេតាន​​ក្នុង​បរិយាកាស​របស់​ភព K2-18 b និង​មិន​មាន​អាម៉ូញាក់​ បញ្ជាក់​ថា មាន​មហា​សមុទ្រ​មួយ​នៅ​ខាង​ក្រោម​បរិយាកាស​ដែល​សម្បូរ​អ៊ីដ្រូសែន​។

    JWST ហាក់​បាន​រកឃើញ​ dimethyl sulfide (DMS) ក្នុង​បរិយាកាស​របស់​ភព K2-18 b ទៀត​ផង​។ សមាស​ធាតុ​នេះ​កើត​ឡើង​តែ​ពី​ប្លង់តុង​ (plankton ​គឺ​ជា​មីក្រូ​សារពាង្គកាយ​ដែល​រស់នៅក្នុង​ស្រទាប់​លើ​នៃ​ប្រព័ន្ធ​ទឹក) លើ​ផែនដី​។ ក្រុមអ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​នៅ​សាកល​វិទ្យា​ល័យ​ Cambridge ​ឱ្យ​ដឹង​ថា នឹង​បន្ត​សង្កេត K2-18 b ដើម្បី​ស្វែង​យល់​បន្ថែម​អំពី​លក្ខខណ្ឌ​នៃ​បរិស្ថាន​របស់​វា​។ លទ្ធផល​នៃ​ការ​ស្រាវជ្រាវ​របស់​ពួក​គេ​នឹង​ត្រូវ​បាន​ផ្សាយ​លើ​ទស្សនាវដ្ដី​ Astrophysical Journal Letters៕

  • ​អវកាស​ចរដែល​ស្ថិត​នៅ​ទីអវកាស​យូរ​ជាង​គេ​លើ​ពិភពលោក​

    ​អវកាស​ចរដែល​ស្ថិត​នៅ​ទីអវកាស​យូរ​ជាង​គេ​លើ​ពិភពលោក​

    Frank Rubio បាន​ស្ថិត​នៅ​លើ​គន្លង​តារាវិថី​កម្រិត​ទាប​របស់​ផែន​ដី​ជាង 355 ថ្ងៃ​ បំណែក​កំណត់​ត្រា​ស្ដី​ពី​ការ​បំពេញ​បេសកកម្ម​អវកាស​យូរ​បំផុតលើពិភពលោក​។

    យោង​តាម​ណាសា លោក Rubio រស់​នៅ និង​ធ្វើការ​លើស្ថានីយ​អវកាស​អន្តរ​ជាតិ​ (ISS) ចាប់​ពី​ខែ​កញ្ញា 2022 យូរ​ជាង​កំណត់​ត្រា​មុន​នោះ​របស់​អ្នក​អវកាស​ Mark Vande Hei កាល​ពី​វេលា​ម៉ោង 00 និង 40 នាទី ថ្ងៃទី 12 កញ្ញា 2023 (ពេល​វេលា​​នៅ​កម្ពុជា)។

    តាម​គម្រោង យាន​អវកាស​ Soyuz របស់​រុស្ស៊ី នឹង​ដឹក​ Rubio ត្រលប់​មក​កាន់​ផែនដី​នៅ​ថ្ងៃទី 27 កញ្ញា​ខាងមុខ​។ ប្រការ​នេះ​មាន​ន័យ​​ថា លោក Rubio នឹង​ឆ្លង​កាត់​ពេល​វេលា​យ៉ាង​តិច 371 ថ្ងៃ​នៅ​លើ​គន្លង​តារាវិថី​ មុន​នឹង​បញ្ចប់​បេសកកម្ម​។ ពេល​នោះ លោក Rubio នឹង​ក្លាយ​ជា​ជនជាតិ​អាម៉េរិក​ដំបូង​គេ​ដែល​រស់​នៅ និង​ធ្វើការ​ជាង​មួយ​ឆ្នាំ​ក្នុង​បរិស្ថានមីក្រូ​ទំនាញ (ទំនាញ​ផែនដី​កម្រិត​ទាប)​។

    ការបំបែក​កំណត់​ត្រា​ខាងលើ​របស់ Rubio គឺជារឿង​ចៃដន្យ ព្រោះ​ថា ដំបូង​ក្រុម​របស់លោក​គ្រោង​នឹង​បំពេញ​បេសកកម្ម​តែ​ 6​ ខែ​ប៉ុណ្ណោះ។ ក៏ប៉ុន្តែ ដោយ​សារ​យាន​អវកាស​​ដែល​ដឹក​ Rubio និង​មិត្ត​រួម​ការ​ងារ​ជនជាតិ​រុស្ស៊ី​ពីរ​នាក់​ទៀត​ បាន​ជួប​បញ្ហា​ធ្លាយ​សារធាតុ​ត្រជាក់​​កាល​ពី​ខែ​ធ្នូ 2022​។

    ក្រុម​អ្នក​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​នៅ​ទី​ភ្នាក់​ងារ​អវកាស​រុស្ស៊ី Roscosmos ក្រោយ​មក​ក៏​បាន​បញ្ជាក់​ថា យាន​នេះ​មិន​មាន​សុវត្ថិភាព​នៅ​ក្នុង​ការ​នាំ​អវកាស​ចរ​ត្រលប់មក​កាន់​ផែនដី​។ យាន Soyuz MS-22 បាន​ត្រលប់មក​កាន់​ផែនដី​កាល​ពី​ថ្ងៃទី 28 មីនា 2023 ដោយ​មិន​បាន​ដឹក​អ្នក​អវកាស​។

    Roscosmos ក៏​បាន​បញ្ជូន​យាន​​ Soyuz MS-23 ទៅ​កាន់​ ISS កាល​ពី​ថ្ងៃទី 25 កុម្ភៈ 2023 ដើម្បី​ជំនួស​យាន​ Soyuz MS-22។​ ថ្ងៃ​ត្រលប់​មក​កាន់​ផែនដី​របស់ Rubio ត្រូវ​បាន​ពន្យារ​រហូត​ដល់​ខែ​កញ្ញា 2023 ពេល​រុស្ស៊ី​ត្រៀម​សម្រាប់​ការ​ហោះ​ហើរ​របស់​យាន​ Soyuz បន្ទាប់​ ដែល​គ្រោង​នឹង​ដឹក​អ្នក​អវកាស​​អាម៉េរិក​ម្នាក់ និង​អ្នក​អវកាស​រុស្ស៊ី​​ពីរ​នាក់​ ទៅ​កាន់ ISS នៅ​ថ្ងៃទី 15 កញ្ញា​ខាង​មុខ​៕

  • យន្តហោះ​ដំណើរ​ការ​ដោយ​អ៊ីដ្រូសែន​រាវ-អគ្គិសនី​​ដំបូង​គេ​លើ​ពិភពលោក

    យន្តហោះ​ដំណើរ​ការ​ដោយ​អ៊ីដ្រូសែន​រាវ-អគ្គិសនី​​ដំបូង​គេ​លើ​ពិភពលោក

    ក្រុម​ហ៊ុន​អាកាសចរណ៍​មួយ​នៅ​ Stuttgart នៃ​ប្រទេស​អាល្លឺម៉ង់ ប្រកាស​ថា យន្តហោះ​អគ្គិសនី​ H&4 ដំណើរ​ការ​ដោយ​អគ្គិសនី​ពី​ថ្ម​ផ្ទុក​ឥន្ធនៈ​អ៊ីដ្រូសែន​រាវ​របស់​ខ្លួន​ បាន​ទទួល​ជោគ​ជ័យក្នុង​ការ​ហោះ​ហើរ​សាកល្បង​ដែល​មាន​មនុស្ស​បើកបរ។

    នេះ​គឺជា​ជំហាន​ថ្មីបំផុត​នៃ​បច្ចេកវិទ្យា​​របស់​​វិស័យ​អាកាសចរណ៍ ​ក្នុង​ការ​ប្រឹង​ប្រឹង​កាត់បន្ថយ​ការ​បំភាយ​ឧស្ម័ន​ផ្ទះ​កញ្ចក់​ ជា​ឧស្ម័ន​ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​ផែនដី​ឡើង​កម្ដៅ​ពី​មួយ​ថ្ងៃ​ទៅ​មួយ​ថ្ងៃ​។

    ក្រុម​ហ៊ុន​អាល្លឺម៉ង់ H2Fly ឱ្យ​ដឹង​ថា HY4 គឺជា​យន្តហោះ​ 4 កៅអី ដំណើរ​ការ​ដោយ​ថ្ម​ផ្ទុក​ថាមពល​អ៊ីដ្រូសែន​រាវ​ ក្នុង​នោះ​អ៊ីដ្រូសែន​ប្រតិកម្ម​ជាមួយ​នឹង​អុកស៊ីសែន​ ហើយ​ត្រូវ​បាន​បំប្លែង​ទៅ​ជា​អគ្គិសនី​ និង​ទឹក​។ ដូច្នេះ​សំណល់​តែ​មួយ​គត់​​ដែល​វាបំភាយ​ នោះ​គឺ​ទឹក​ ដែល​មិន​បង្ក​ផល​ប៉ះពាល់​​ដល់​បរិស្ថាន​ មិន​ដូច​ឧស្ម័ន​កាបូន​នៅ​ក្នុង​វិស័យ​អាកាសចរណ៍​​ដែល​កំពុង​ពេញ​និយម​នា​បច្ចុប្បន្ន​។

    ការ​ប្រើប្រាស់​ឥន្ធនៈ​អ៊ីដ្រូសែន​រាវ​ជំនួស​អ៊ីដ្រូសែន​ទម្រង់​ឧស្ម័ន​ បាន​ជួយ​ឱ្យ​រយៈ​ចម្ងាយ​អតិបរមា​នៃ​ការ​ហោះ​ហើរ​របស់​យន្តហោះ HY4 ​កើន​ពី​ 750 គីឡូម៉ែត្រ ឡើងដល់​ 1,500 គីឡូម៉ែត្រ​។

    ក្រុម​ហ៊ុន​ខាង​លើ​ឱ្យ​ដឹង​ថា មាន​គម្រោង​ស្ថាបនា​មជ្ឈមណ្ឌល​អាកាសចរណ៍​អ៊ីដ្រូសែន​នៅ​ឯ​ព្រលាន​យន្តហោះ Stuttgart ក្នុង​ឆ្នាំ​ 2024 ដើម្បី​អភិវឌ្ឍ​យន្តហោះ​ទេសចរណ៍​ 40 កៅអី ដែល​ដំណើរ​ការ​ដោយ​អ៊ីដ្រូសែន​-អគ្គិសនី​ ចាប់​ពី​​ឆ្នាំ 2025​៕

  • ម៉ាស៊ីន​ផលិត​អុកស៊ីសែន​លើ​ភព​អង្គារ​របស់​ណាសាផ្ដល់​ក្ដី​សង្ឃឹមខ្ពស់​ដល់​មនុស្ស​ជាតិ

    ម៉ាស៊ីន​ផលិត​អុកស៊ីសែន​លើ​ភព​អង្គារ​របស់​ណាសាផ្ដល់​ក្ដី​សង្ឃឹមខ្ពស់​ដល់​មនុស្ស​ជាតិ

    ឧបករណ៍​ធ្វើតេស្ត​ការ​ផលិត​អុកស៊ីសែន​ពី​កាបូន​ឌីអុកស៊ីតនៅ​លើ​ភព​អង្គារ​ដំណើរ​ការ​បាន​ល្អជាង​ការ​រំពឹង​ទុក​ និង​បញ្ជាក់​អំពី​សមត្ថភាព​ដែល​អាច​ជួយ​ឱ្យ​ក្រុម​អ្នកអវកាស​ផ្សង​ព្រេង​ ស្រាវជ្រាវ​លើ​ភព​ពណ៌​ក្រហម​មួយ​នេះ​នៅ​ថ្ងៃ​អនាគត។

    ឧបករណ៍ MOXIE (Mars Oxygen In-Situ Resource Utilization Experiment) មាន​ទំហំ​ប៉ុន​ចង្ក្រាន​ម៉ៃក្រូវ៉េវ ស្ថិត​លើ​រ៉ូបូត​ស្វ័យ​ប្រវត្ត Perseverance។ ការ​ពិសោធលើ​ការ​ផលិត​អុកស៊ីសែន​​របស់​ MOXIE ​ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ឡើង​កាល​ពីជាង​ពីរ​ឆ្នាំ​មុន បន្ទាប់​ពី​រ៉ូបូត​នេះ​បាន​ចុះ​ចត​លើ​ភព​អង្គារ​។ តាំង​ពី​ពេល​នោះ​មក MOXIE ផលិត​អុកស៊ីសែន​បាន​ 122 ក្រាម​ គ្រប់​គ្រាន់​សម្រាប់​ឱ្យ​កូន​សុនក​មួយ​ក្បាល​ដក​ដង្ហើម​បាន​ 10 ម៉ោង​។ ឧបករណ៍​នេះ​បំប្លែង​មួយ​ផ្នែក​នៃ​កាបូន​ឌីអុកស៊ីត​ដែល​សម្បូរ​នៅ​លើ​ភព​អង្គារ​ ឱ្យ​ទៅ​ជា​អុកស៊ីសែន​។ មាន​ពេល​ខ្លះ​ MOXIE ផលិត​អុកស៊ីសែន​បាន 12 ក្រាម​ក្នុង​មួយ​ម៉ោង​។ កាល​ពី​ថ្ងៃទី 07 សីហា MOXIE ដំណើរ​ការ​ជា​លើក​ទី 16 ហើយ​ក៏​ជា​លើក​ចុង​ក្រោយ​ដែល​វា​បាន​សម្រេច​រាល់​ភារកិច្ច​។

    បរិយាកាស​ដ៏​ស្ដើង​របស់​ភព​អង្គារ​មាន​ឧស្ម័ន​កាបូន​ឌីអុកស៊ីត​ចំនួន 96%​។ កំណែ​ធំ​ជាង និង​ល្អ​ជាង​របស់ MOXIE អាច​ផ្គត់​ផ្គង់ និង​រក្សា​ទុក​​អុកស៊ីសែន​ដើម្បី​គាំទ្រ​ដល់​ប្រព័ន្ធ​ទ្រទ្រង់​ជីវិត និង​ធ្វើ​ជា​ឥន្ធនៈ​សម្រាប់​រ៉ុក្កែត​របស់​យាន​អវកាស​។

    ឧបករណ៍ MOXIE (Mars Oxygen In-Situ Resource Utilization Experiment)

    បច្ចេក​វិទ្យា​ដូច MOXIE អាច​ជួយ​ដល់​ក្រុម​អ្នក​អវកាស​ រស់​នៅ​ ធ្វើ​ការ និង​ប្រើប្រាស់​ធនធាន​នៅ​លើ​ភព​អង្គារ​។ បន្ទាប់​ពី​ជោគ​ជ័យ​របស់ MOXIE ណាសា​គ្រោង​នឹង​អនុវត្ត​ជំហាន​បន្ទាប់​ នោះ​គឺ​ការ​ធ្វើ​តេស្ត​បច្ចេកវិទ្យា​ដទៃ​នៅលើ​ភព​ក្រហម​នេះ​ ក្នុង​នោះ​មាន​ជាអាទិ៍ ឧបករណ៍ និង​វត្ថុ​ធាតុ​សម្រាប់​បង្កើត​បរិស្ថាន​រស់​នៅ​ជា​ដើម​៕

  • ផែនដី​ធ្លាក់​ក្នុង​យុគ​​ទឹកកក​ពាន់​ឆ្នាំ​​ បើ​សង្គ្រាម​នុយក្លេអែរ​កើត​ឡើង​?

    ផែនដី​ធ្លាក់​ក្នុង​យុគ​​ទឹកកក​ពាន់​ឆ្នាំ​​ បើ​សង្គ្រាម​នុយក្លេអែរ​កើត​ឡើង​?

    ការ​គំរាម​កំហែង​ពី​អាវុធ​នុយក្លេអែរ​នៅ​លើ​ផែនដី មិន​ត្រឹម​តែ​មិន​ទាន់​បាត់​អស់​នោះ​ទេ តែថែម​ទាំង​កើន​ឡើង​ច្រើន​ជាង​មុន​។ ក្នុង​ករណី​សង្គ្រាម​នុយក្លេអែរ​កើត​ឡើង ពិភពលោក​អាច​ធ្លាក់​ទៅ​ក្នុង​យុគសម័យ​ទឹកកក​ក្នុង​រយៈ​ពេល​រាប់​ពាន់​ឆ្នាំ​។

    ការ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​ថ្មី​មួយ​បាន​បង្ហាញ​ថា សង្គ្រាម​នុយក្លេអែរ​ បើ​សិន​កើត​ឡើង​មែន នឹង​បង្ក​ផល​វិបាក​ធ្ងន់​ធ្ងរ​សម្រាប់​មនុស្សជាតិ​ និង​ហេដ្ឋារចនា​សម្ព័ន្ធ​នៅ​លើ​ផែនដី​ បង្កើត​បាន​ជា​ «រដូវ​ត្រជាក់​នុយក្លេអែរ» ដែល​អូស​បន្លាយ​រាប់​ពាន់​ឆ្នាំ យូរ​ជាង​ឆ្ងាយ​បើ​ធៀប​នឹង​លទ្ធផល​នៃ​ការ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​មុន​នោះ​ដែល​ថា រាប់​រយ​ឆ្នាំ​។

    ផលប៉ះពាល់​ពី​ករណី​ផ្ទុះ​គ្រាប់​បែក​នុយក្លេអែរ​នឹង​សាហាវ​អស្ចារ្យ​។ សីតុណ្ហភាព​ រលក​កញ្ឆក់​នឹង​បំផ្លាញ​គ្រប់​យ៉ាង​នៅ​ក្នុង​រង្វង់​នៃ​ឥទ្ធិពល​របស់​វា​ បណ្ដាល​ឱ្យ​មនុស្ស​រាប់​ម៉ឺន ឬ​រាប់​លាន​នាក់​ត្រូវ​ស្លាប់​ អាស្រ័យ​ទៅ​លើ​ទំហំ​របស់​គ្រាប់​បែក​។

    វិទ្យុសកម្ម​នុយក្លេអែរ​នឹង​ជ្រៀត​ចូល​ក្នុង​រាង​កាយ​មនុស្ស​ បំផ្លាញ​កោសិកា​ ធ្វើ​ឱ្យ​ហ្សែន​ប្រែ​ប្រួល​ បណ្ដាល​ឱ្យ​ពួក​គេ​ស្លាប់​សន្សឹមៗ​ក្នុង​ការ​ឈឺ​ចាប់​។

    ជាង​នេះ សង្គ្រាម​នុយក្លេអែរ​ក៏​នឹង​បង្កើត​ឱ្យ​មាន​រដូវ​ត្រជាក់​ដែល​អាច​អូស​បន្លាយ​ពេលពី​រាប់​រយ​​រហូត​ដល់​រាប់​​ពាន់​ឆ្នាំ​នៅ​លើ​ផែនដី​។

    កាល​ពី​ឆ្នាំ 1983 ក្រុម​អ្នក​ស្រាវជ្រាវ​របស់​អាម៉េរិក និង​រុស្ស៊ី បាន​ធ្វើ​ការ​សិក្សា​ស្វែង​យល់​ និង​សន្និដ្ឋាន​ថា សង្គ្រាម​នុយក្លេអែរ​នឹង​បង្កើត​ឱ្យ​មាន​ «រដូវ​រងា​នុយក្លេអែរ»។

    ប្រការ​នេះ​មាន​ន័យ​ថា ពន្លឺ​ព្រះ​អាទិត្យ​នឹង​ត្រូវ​បាន​រារាំង​ក្នុង​រយៈ​ពេល​យូរ​ ធ្វើ​ឱ្យ​សីតុណ្ហភាព​ចុះ​ត្រជាក់​ខ្លាំង​នៅ​ទូទាំង​ពិភពលោក​ បង្ក​ឱ្យ​មាន​គ្រោះ​មហន្តរាយ​ធម្មជាតិ​ធ្ងន់​ធ្ងរ​ និង​ប៉ះពាល់​ដល់​បរិស្ថាន​ វិស័យ​កសិកម្ម និង​មនុស្ស​ជាតិ​។ល។

    ថ្វី​បើ​កាល​ពី​អំឡុង​ទសវត្សរ៍​ឆ្នាំ 1980 ពិភពលោក​ចាប់​ផ្ដើម​រួច​ផុត​ពីហានិភ័យ​កើត​មាន​សង្គ្រាម​នុយក្លេអែរ ប៉ុន្តែ​ពេល​នេះ​វា​កំពុង​កើត​ឡើង​ជា​ថ្មី​ នៅ​ពេល​សង្គ្រាម​ឈ្លាន​ពាន​របស់​រុស្ស៊ី​នៅ​អ៊ុយក្រែន​​បាន​ឈាន​ស្ទើរ​ដល់​ចំណុច​កំពូល​បំផុត​ ក្នុង​នោះ​ក៏​មាន​ការ​ព្រមាន​ពី​រុស្ស៊ី​ ទាក់​ទិន​នឹង​អាវុធ​ប្រល័យ​លោក​ផងដែរ។

    ក្រុម​អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ ថ្មី​ៗ​នេះ​បាន​បង្កើត​គំរូ​អាកាសធាតុ​នានា​ក្នុង​ករណី​កើត​សង្គ្រាម​នុយក្លេអែរ​ និង​គំរូ​ដែល​ទាក់​ទង​នឹង​ការ​ប្រើប្រាស់​ឥន្ធនៈ​ហ្វូស៊ីល​។ លទ្ធផល​ដែល​ពួក​គេ​ទទួល​បាន​គឺ​ថា «អាក្រក់​ជាង​អ្វី​ដែល​បាន​រក​ឃើញ​កាល​ពី​អំឡុង​ទសវត្សរ៍​ឆ្នាំ 1980» ទៅ​ទៀត​។

    គំរូ​ស្រាវជ្រាវ​ស្ដី​ពី​សង្គ្រាម​នុយក្លេអែរ​ដែល​អាច​កើត​ឡើង​រវាងអាម៉េរិក និង​រុស្ស៊ី​បង្ហាញ​ថា ទឹក​នៅ​មហា​សមុទ្រ​អាច​ចុះ​ត្រជាក់​ខ្លាំង​។ ប្រការ​នេះ​ធ្វើ​ឱ្យ​ផែនដី​វិល​ទៅ​រក​ «យុគសម័យ​ទឹកកកតូច» ដែល​អូស​បន្លាយ​ពេល​រាប់​ពាន់​ឆ្នាំ​។

    អាម៉េរិក និង​រុស្ស៊ី​កាន់​កាប់​អាវុធ​នុយក្លេអែរ​ជិត 90% ធៀប​នឹង​ពិភពលោក​ទាំង​មូល​ ក្នុង​នោះ​ រុស្ស៊ី​មាន​ប្រហែល 5,889 គ្រាប់​ និង​អាម៉េរិក​មាន​ 5,244 គ្រាប់​។ ក្រៅ​ពី​នេះ​នៅ​មាន​ប្រទេស​មួយ​ចំនួន​ទៀត​ដែល​មាន​អាវុធ​ប្រល័យ​លោក រួម​មាន បារាំង ចិន អង់គ្លេស ឥណ្ឌា កូរ៉េខាងជើង ប៉ាគីស្ថាន​ និង​អ៊ីស្រាអែល​៕

  • បើ​មាន​មនុស្ស​ស្លាប់​ក្នុង​ទី​អវកាស តើ​នឹង​មានរឿង​អ្វី​កើតឡើង ហើយ​ត្រូវ​ដោះ​ស្រាយ​យ៉ាង​ណា?

    បើ​មាន​មនុស្ស​ស្លាប់​ក្នុង​ទី​អវកាស តើ​នឹង​មានរឿង​អ្វី​កើតឡើង ហើយ​ត្រូវ​ដោះ​ស្រាយ​យ៉ាង​ណា?

    វិធី​ចាត់ចែង​សាកសព​នៅពេល​មាន​មនុស្ស​ស្លាប់​ក្នុង​ទី​អវកាស គឺ​អាស្រ័យ​លើ​គម្លាត​ជាមួយនឹង​ផែនដី រួម​នឹង​កត្តា​ជាច្រើន​ផ្សេងទៀត។

    ចាប់តាំងពី​មនុស្សលោក​បានចាប់ផ្ដើម​ស្រាវជ្រាវ​ទី​អវកាស​កាលពី​ជាង 60 ឆ្នាំមុន មកដល់​បច្ចុប្បន្ន​មាន​មនុស្ស​ចំនួន 20 នាក់​បាន​បាត់​បង់ជីវិត រួមមាន 14 នាក់​នៅក្នុង​គ្រោះថ្នាក់​យាន Space Shuttle របស់​ណា​សា ក្នុង​ឆ្នាំ 1986, 3 នាក់​ក្នុង​បេសកកម្ម Soyuz 11 កាលពី​ឆ្នាំ 1971 និង 3 នាក់​ក្នុង​ហេតុការណ៍​ឆេះ​ប្រព័ន្ធ​បាញ់​បង្ហោះ​រ៉ុក្កែត Apollo 1 ក្នុង​ឆ្នាំ 1967។

    ក្នុង​គ្រា​ដែល​ណា​សា​កំពុងមាន​គម្រោង​នាំ​មនុស្ស​ឡើងទៅ​កាន់​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ​ក្នុង​ឆ្នាំ 2025 និង​ភព​អង្គារ​ក្នុង​ទសវត្សរ៍​ក្រោយ បូករួម​នឹង​ការរីកចម្រើន​នៃ​វិស័យ​ទេសចរណ៍​អវកាស ដែល​អាច​នឹងមាន​មនុស្ស​កាន់តែច្រើន​ធ្វើដំណើរ​ទៅកាន់​ទី​អវកាស ក៏មាន​សំណួរ​មួយ​ត្រូវ​បានលើកឡើង នោះ​គឺថា «បើ​មាន​មនុស្ស​ស្លាប់​ក្នុង​ទី​អវកាស តើ​នឹង​មានរឿង​អ្វី​កើតឡើង​ចំពោះ​សាកសព?»។

    ទាក់ទង​នឹង​សំណួរ​ខាងលើ Emmanuel Urquieta សាស្ត្រាចារ្យ​វេជ្ជសាស្ត្រ​អវកាស និង​វេជ្ជសាស្ត្រ​បន្ទាន់​នៅ​សាកលវិទ្យាល័យ Baylor ជា​អ្នកជំនាញ​ក្នុងការ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​រក​វិធីសាស្ត្រ​ថែទាំ​សុខភាព​សម្រាប់​អ្នក​អវកាស បាន​បង្ហើប​ឱ្យដឹង​អំពី​វិធី​ដោះស្រាយ​ករណីបែបនេះ។

    បើសិន​មាន​មនុស្ស​ស្លាប់​ក្នុង​បេសកកម្ម​នៅលើ​គន្លង​តារាវិថី​កម្រិត​ទាប​របស់​ផែនដី ​ដូច​នៅក្នុង​ស្ថានីយ​អវកាស​អន្តរជាតិ (ISS) ជាដើម ក្រុម​អវកាស​ចរ​អាចដាក់​សាក​សព​ក្នុង​កាប៊ីន​យានអវកាស និង​នាំ​ត្រលប់​មកកាន់​ផែនដី​ក្នុង​រយៈពេល​តែ​ប៉ុន្មាន​ម៉ោង​ប៉ុណ្ណោះ។ ដូច្នេះ ករណីបែបនេះ​នឹងមិន​ចោទ​ជា​បញ្ហា​​ធំ​ឡើង​សម្រាប់​សាកសព។

    ស្ថានការណ៍​នឹង​ខុសគ្នា បើសិន​មាន​អវកាស​ចរ​ស្លាប់​ក្នុង​ដំណើរ​ទៅកាន់​ភព​អង្គារ​ដែល​មាន​ចម្ងាយ​ជិត 483 លាន​គីឡូម៉ែត្រ​ពី​ផែនដី​។ ក្នុងករណីនេះ ក្រុម​ហោះហើរ​នឹងមិន​អាច​ត្រលប់​មកកាន់​ផែនដី រួច​ក៏​បន្ត​​ធ្វើដំណើរ​ទៅ​កាន់​ភព​អង្គារ​ទៀត​បាន​ទេ។ ជំនួស​មកវិញ សាកសព​ទំនងជា​នឹងត្រូវ​ត្រលប់​មកកាន់​ផែនដី​ជាមួយនឹង​ក្រុម​ហោះហើរ​នៅ​ចុង​បញ្ចប់​​នៃ​បេសកកម្ម ពោលគឺ​ប្រហែល​ពីរ​ឆ្នាំក្រោយ។ ក្រុម​ហោះហើរ​នឹង​រក្សា​សាកសព​ក្នុង​កាប៊ីន​ដោយឡែក ឬ​ក្នុង​ថង់​សម្រាប់​ដាក់​សាកសព។ តាម​ទ្រឹស្ដី សីតុណ្ហភាព និង​សំណើម​ក្នុង​យាន​អវកាស​ នឹង​ជួយ​រក្សា​សាកសព​មិនឱ្យ​រលួយ។

    ក៏ប៉ុន្តែ វិធីសាស្ត្រ​ខាងលើ​អនុវត្ត​បាន​សម្រាប់តែ​មនុស្ស​ដែល​បាន​ស្លាប់​ក្នុង​បរិស្ថាន​ដែលមាន​សម្ពាធ​បរិយាកាស​ល្អ​ដូច​នៅក្នុង​ស្ថានីយ​អវកាស​​​ប៉ុណ្ណោះ។ បើសិន​មាន​មនុស្ស​ស្លាប់​លើដី​ភព​អង្គារ ការបូជា​សព​ដោយ​ការដុត​គឺជា​រឿង​ពិបាក ដោយសារ​ក្រុម​ហោះហើរ​ត្រូវការ​ថាមពល​ដើម្បី​ធ្វើ​កិច្ចការ​ចាំបាច់​ដទៃ។ ចំណែក​ការ​បញ្ចុះសព​វិញ​ក៏​មិនមែនជា​គំនិតល្អ ព្រោះ​ថា ​បាក់តេរី និង​មេរោគ​ជាច្រើន​ក្នុង​រាងកាយ​សាកសព អាច​បំពុលបរិស្ថាន​របស់​ដី​នៅ​ភព​អង្គារ។ ជំនួស​មកវិញ ក្រុម​អវកាស​ចរប្រហែល​ជា​ត្រូវ​រក្សា​សាកសព​ក្នុង​ថង់ មុននឹង​នាំយក​មកកាន់​ផែនដី៕