Tag: អន្តរជាតិ

  • មនុស្ស​ទី 600 ដែល​​ហោះ​ហើរ​ក្នុង​គន្លង​តារាវិថី​ជុំ​វិញ​ផែនដី​

    មនុស្ស​ទី 600 ដែល​​ហោះ​ហើរ​ក្នុង​គន្លង​តារាវិថី​ជុំ​វិញ​ផែនដី​

    (សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក) – ស្ត្រី​អវកាសចរ​ដំបូង​របស់​គណៈ​កម្មការ​អវកាស​អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត​ បាន​ក្លាយ​ជា​មនុស្ស​ទី 600 ដែល​ហោះ​ជុំវិញ​ផែនដី​នៅ​ក្នុង​យាន​អវកាស​ Dragon របស់ SpaceX នៅ​ម៉ោង​ 4:37 ថ្ងៃ​ទី 22 ឧសភា ឆ្នាំ 2023 (ពេល​វេលា​នៅ​កម្ពុជា)​។

    ការ​បាញ់​បង្ហោះ​យាន​អវកាស​កាល​ពីថ្ងៃទី 22 ឧសភា គឺជា​ការ​ចាប់​ផ្ដើម​សម្រាប់​ Ax-2 (Axiom-2) ដែល​ជា​​បេសក​កម្ម​ហោះ​ហើរ​ឯកជន​លើក​ទីពីរ​របស់​ក្រុម​ហ៊ុន​ Axiom Space ឡើង​ទៅ​កាន់​ស្ថានីយ​អវកាស​អន្តរជាតិ​ (ISS)។ បេសកកម្ម​ដំបូង គឺ Ax-1 ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ឡើង​កាល​ពី​ខែ​មេសា​ ឆ្នាំ 2022​។

    Ax-2 រួម​មាន​អ្នក​អវកាស​បួន​នាក់ ក្នុង​នោះ​ក៏​មាន​​អ្នក​ស្រាវជ្រាវ​ផ្នែក​វេជ្ជសាស្ត្រ​ លោក​ស្រី​ Rayyanah Barnawi ផងដែរ​​។ Barnawi ដែល​​ជា​អ្នក​អវកាស​ដំបូង​របស់​គណៈកម្មការ​អវកាស​​​អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត​ បាន​ក្លាយ​ជា​មនុស្ស​ទី 600 ដែល​ហោះ​ក្នុង​​គន្លង​គោចរ​ជុំ​វិញ​​ផែនដី​។

    លោក​ស្រី​ Rayyanah Barnawi

    ប៉ុន្តែ បើ​សិន​គិត​ទាំង​មនុស្ស​ដែល​បាន​ឡើង​ផុត​ខ្សែ​បន្ទាត់​ Karman ដែល​ជា​ព្រំដែន​អវកាសកម្ពស់​ 100 គីឡូម៉ែត្រ​ពី​ផែនដី​ ​ទៅ​តាម​អនុសញ្ញា​របស់​​ក្រុម​អ្នក​ជំនាញ​អន្តរ​ជាតិ​ច្រើន​រូប​ គេ​ត្រូវ​តែ​រាប់​មនុស្ស​ 32 នាក់​ទៀត​ដែល​បាន​ហោះ​ហើរ​លើ​យាន​អវកាស​ New Shepard របស់ Blue Origin​។ ជើង​ហោះ​ហើរ​ទាំង​នេះ​បាន​ឡើង​ជិត​ដល់​គន្លង​តារា​វិថី​ផែនដី​ និង​ត្រលប់​វិញ ដោយ​មិន​បាន​ហោះ​ជុំ​វិញ​ផែនដី​។

    តាម​ផែនការ​ Axiom-2 នឹង​ត្រលប់​មក​កាន់​ផែនដី​នៅ​ដើម​ខែ​មិថុនា​ 2023 ដោយ​ចុះ​ចត​លើ​មហា​សមុទ្រ​អាត្លង់ទិក​។

    ក្រុមអ្នកអវកាសនៅក្នុងបេសកកម្ម Ax-2

    ថ្វីបើ​ការ​ហោះ​ហើរ​​មាន​រយៈ​ពេល​តែ​​12 ថ្ងៃ ប៉ុន្តែ​ Axiom-2 មាន​គម្រោង​ស្រាវ​ជ្រាវ​ជា​ច្រើន​ ក្នុង​នោះ​មាន​ដូច​ជា បាតុភូត​បរិយាកាស​កម្រ​ជួប ការ​ពិសោធ​ឈុត​សម្លៀក​បំពាក់​អវកាស ក៏ដូច​ជា​ការ​ពិសោធ​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​សុខភាព​។ល។

  • ផែនដី​អាចនឹង​ត្រូវ​ម៉ាស៊ីន​ត្រជាក់ «ដុតក​ម្ដៅ» នៅ​អនាគត

    ផែនដី​អាចនឹង​ត្រូវ​ម៉ាស៊ីន​ត្រជាក់ «ដុតក​ម្ដៅ» នៅ​អនាគត

    បើ​សិន​ជា​ម៉ាស៊ីន​ត្រជាក់​នៅ​តែ​ប្រើ​ប្រាស់​បច្ចេក​វិទ្យា​បញ្ចុះ​កម្ដៅ​ដូច​បច្ចុប្បន្ន ពេល​​ដែល​តម្រូវ​ការ​ប្រើ​ប្រាស់​កាន់​តែ​កើន​ឡើង​ គ្រា​នោះ​​ផែនដីអាច​នឹង​ត្រូវ​ឆ្អិន​ដូច​បាយមិន​ខាន​។

    ទីភ្នាក់​ងារ​ថាមពល​អន្តរជាតិ​ (IEA) បានព្យាករ​ថា​ ពិភពលោក​ឆ្នាំ 2023 មាន​ម៉ាស៊ីន​ត្រជាក់​ជាង​ពីរ​ពាន់​លាន​គ្រឿង​, ឆ្នាំ​ 2030 នឹង​មាន​បី​ពាន់​លាន​គ្រឿង​ និង​ឆ្នាំ 2040 នឹង​មាន​ជាង​បួន​ពាន់​លាន​គ្រឿង។ ការ​ប្រើ​ប្រាស់​ម៉ាស៊ីន​ត្រជាក់​ត្រូវ​បាន​វាយ​តម្លៃ​ថា ជួយ​លើក​កម្ពស់​សុខភាព​​ និង​បង្កើន​សមត្ថភាព និង​​ប្រសិទ្ធ​ភាព​ការ​ងារ​។ ក៏ប៉ុន្តែ​ តម្រូវ​ការ​ប្រើ​ប្រាស់​ថាមពល​ដើម្បី​ដំណើរ​ការ​ម៉ាស៊ីន​ត្រជាក់​ រួម​នឹង​វត្ថុធាតុ​ធ្វើ​ឱ្យ​ត្រជាក់​នៅ​ក្នុង​បច្ចេក​វិទ្យា​របស់​ម៉ាស៊ីន​ត្រជាក់​បច្ចុប្បន្ន ក៏​បង្ក​ផល​វិបាក​ច្រើន​ដល់​អាកាស​ធាតុ​។

    Abhas Jha អ្នក​ជំនាញ​របស់​ធនាគារ​ពិភពលោក​ផ្នែក​​បម្រែ​បម្រួល​អាកាសធាតុ​នៅ​សិង្ហបុរី​ បាន​អះអាង​ថា​ «បើ​សិន​ជា​ស្ដង់ដា​ស្ដី​ពី​ប្រសិទ្ធ​ភាព​មិន​ត្រូវ​បាន​កែ​លំអ ផែនដី​នឹង​ត្រូវ​ក្ដៅ​ដល់​ឆ្អិន ទៅ​តាម​ន័យ​ធៀប​»​។

    យោង​តាម​ Bloomberg តំបន់​ក្រី​ក្រ​ធំៗ​មួយ​ចំនួន​លើ​ពិភពលោក​ក៏​ជា​កន្លែង​ដែល​មាន​អាកាសធាតុ​ក្ដៅ​បំផុត​។ ប៉ុន្តែ នៅ​ក្នុង​តំបន់​ទាំង​នេះ​ ប្រាក់ចំណូល​របស់​ប្រជាជន​កំពុងតែ​មាន​ការ​កើន​ឡើង​ ហើយ​ម៉ាស៊ីន​ត្រជាក់​ក៏​ក្លាយ​ជា​ទំនិញ​ដែល​មនុស្ស​រាប់​សិប​លាន​នាក់​​អាច​ទិញ​បាន​។

    នេះ​ក៏​ជា​មូលហេតុ​នៅ​ពីក្រោយ​ការ​លក់​ដាច់​ខ្លាំង​របស់​ម៉ាស៊ីន​ត្រជាក់​នា​ពេលកន្លង​ និង​អនាគត​។ បណ្ដា​ប្រទេស​មាន​ដូច​ជា ចិន និង​ឥណ្ឌា​ជា​ដើម ត្រូវ​បាន​ព្យាករ​ថា​ គឺ​ជា​ទីផ្សារ​ធំ​បំផុត​របស់​ឧបករណ៍​អេឡិច​ត្រូនិច​​មួយ​នេះ​នៅ​ក្នុង​អំឡុង​ច្រើន​ឆ្នាំ​ខាង​មុខ​។

    នៅក្នុង​ម៉ាស៊ីន​ត្រជាក់បច្ចុប្បន្ន hydrofluorocarbons (HFC) គឺ​មួយ​ក្នុង​ចំណោម​វត្ថុធាតុធ្វើ​ឱ្យ​ត្រជាក់​​ដែល​កំពុង​ពេញ​និយម​ ប៉ុន្តែ​ធាតុ​ដែល​​អាច​ធ្វើ​ឱ្យ​ផែនដី​ឡើង​កម្ដៅ​ខ្ពស់​ជាង​ 1,000 ដង បើ​ធៀប​នឹង​ carbon dioxide​​។ អ្នក​ស្រាវជ្រាវ​បាន​គណនា​ឃើញ​ថា បើ​សិន​មិន​កាត់បន្ថយ​ការ​ពឹង​ផ្អែក​លើ​​ HFC នោះ​នឹង​នាំ​ទៅ​រក​ការ​ឡើង​កម្ដៅ​បន្ថែម​កន្លះ​អង្សាសេ​នៅ​ចុង​សតវត្សរ៍​នេះ ហើយ​ប្រការ​នេះ​នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​​បញ្ហា​អាកាស​ធាតុ​អាក្រក់​ៗ​កើត​ឡើង​ញឹក​ញាប់​ជាង​បច្ចុប្បន្ន​ ក្នុង​នោះ​មាន​ដូច​ជា ខ្យល់​ព្យុះ គ្រោះ​រាំង​ស្ងួត​ និង​រលក​កម្ដៅ​​ជា​ដើម​។

    ដើម្បី​ជំនួស HFC វិស័យ​ឧស្សាហកម្ម​ម៉ាស៊ីន​ត្រជាក់​ត្រូវ​ការ​វត្ថុធាតុ​បញ្ចុះ​កម្ដៅ​មួយ​ផ្សេង​ទៀត​ដែល​មិន​សូវ​បង្ក​ផល​វិបាក​ដល់​បរិស្ថាន​។ បច្ចុប្បន្ន ក្រុម​ហ៊ុន Chemours និង Honeywell កំពុង​ផលិត​វត្ថុ​ធាតុ​បញ្ចុះ​កម្ដៅ​បៃតង​នេះ។ ក្រៅ​ពី​បណ្ដា​ក្រុម​ហ៊ុន​ខាងលើ ក្រុម​ហ៊ុន Daikin និង Mitsubishi ក៏​កំពុង​អភិវឌ្ឍ​ផលិត​ផល​បែប​នេះ​។ សង្ឃឹម​ថា អនាគត​ ផែនដី​នឹង​មិន​ឡើង​កម្ដៅ​ខ្លាំង​ដោយ​សារ​តែ​សារធាតុ HFC​៕

  • ប្រធាន​របស់បញ្ញា​សិប្បនិម្មិត​ ChatGPT ថា «មនុស្ស​នឹង​ចាញ់​ AI ស្ទើរ​គ្រប់​វិស័យ​ក្នុង​ដប់​ឆ្នាំ​ទៀត»

    ប្រធាន​របស់បញ្ញា​សិប្បនិម្មិត​ ChatGPT ថា «មនុស្ស​នឹង​ចាញ់​ AI ស្ទើរ​គ្រប់​វិស័យ​ក្នុង​ដប់​ឆ្នាំ​ទៀត»

    អគ្គនាយក​ប្រតិបត្តិ​ Sam Altman និង​ប្រធាន​ Greg Brockman របស់ក្រុម​ហ៊ុន​​ OpenAI វាយ​តម្លៃ​ថា បញ្ញា​សិប្បនិម្មិត (AI) អាច​ឡើង​ដល់​កម្រិត​ជា​អ្នក​ជំនាញ​នៅ​ «ស្ទើរ​គ្រប់​វិស័យ» ​រយៈ​ពេលដប់​ឆ្នាំ​ខាងមុខ​។

    «ជាមួយ​នឹង​ទិដ្ឋភាព​ដូច​យើង​បាន​ឃើញ​បច្ចុប្បន្ន អាច​ស្រមៃ​ឃើញ​ថា ក្នុង​រង្វង់​ដប់​ឆ្នាំ​ខាងមុខ ប្រព័ន្ធ​ AI នឹង​យក​ឈ្នះ​លើ​ចំណេះ​ជំនាញ​​របស់​អ្នក​ជំនាញ​នៅ​ក្នុង​វិស័យ​ស្ទើរ​តែ​ទាំង​អស់​ និង​អនុវត្ត​សកម្មភាព​ប្រកប​ដោយ​ប្រសិទ្ធ​ភាព​ដូច​ទៅ​នឹង​ក្រុម​ហ៊ុន​ធំ​បំផុត​មួយ​នា​បច្ចុប្បន្ន» ក្រុម​មេដឹក​នាំ​របស់ OpenAI ដែល​រួម​មាន Sam Altman, Greg Brockman និង​ប្រធាន​ផ្នែក​វិទ្យា​សាស្ត្រ​ Ilya Sutskever ចាប់​ផ្ដើម​អត្ថបទ​រួម​ដូច្នេះ​នៅ​លើ​គេហទំព័រ​របស់​ក្រុម​ហ៊ុន​។

    OpenAI សង្កត់​ធ្ងន់​ថា រូបមន្តកំពូល​​ AI អាច​បង្កហានិភ័យ​ដល់​មនុស្ស​ជាតិ​ក្នុង​មួយ​ទសវត្សរ៍​ទៀត​។ ដូច្នេះ ​ត្រូវ​ការ​​បន្ថយ​ហានិភ័យ​ពី AI ប៉ុន្តែ​មិន​ត្រូវ​កាត់​បន្ថយសមត្ថភាព​​ តែ​ត្រូវ​មាន​ការ​សហការ​ និងការ​​ប្រព្រឹត្ត​ជា​ពិសេស​​ចំពោះ​ AI​។

    អត្ថបទ​បាន​លើក​ឡើង​ថា «កំពូលបញ្ញា​សិប្បនិម្មិត​នឹង​ខ្លាំង​ជាង​បច្ចេក​វិទ្យា​ផ្សេង​ៗ​ដែល​មនុស្ស​លោក​ធ្លាប់​បាន​ប្រឈម។ ចុង​ក្រោយ យើង​នឹង​ត្រូវ​ការ​អង្គការ​មួយ​ដើម្បី​គ្រប់​គ្រង​កំពូល​ AI ដូច​ទៅ​នឹង​ទីភ្នាក់​ងារ​ថាមពល​អាតូមិក​អន្តរ​ជាតិ​នៅ​ក្នុង​វិស័យ​ថាមពល​បរមាណូ។ ទោះ​ជា​ការ​ប្រឹង​ប្រែង​ក្នុងការ​អភិវឌ្ឍ​ AI ណា​ក៏ដោយ ​ក៏​ត្រូវ​ការ​គោរព​តាម​អង្គការ​អន្តរជាតិ​ដែល​មាន​សមត្ថ​កិច្ច​»។

    Sam Altman ធ្លាប់​បាន​ព្រមាន​ច្រើន​ដង​ទាក់​ទង​នឹង​បញ្ញា​សិប្បនិម្មិត​។ បច្ចេក​វិទ្យា​នេះ​គឺជា​ការ​រីក​ចម្រើន​មួយ​ ប៉ុន្តែ​វា​អាច​ក្លាយ​ជា​គ្រោះ​ភ័យ​ បើ​សិន​ធ្លាក់​ទៅ​លើ​ដៃ​ជន​ទុច្ចរិត​ ឬ​ «អាច​ដើរ​ខុស​ផ្លូវ​ ដែល​បង្កើត​​ឱ្យ​មាន​កំហុស​ និង​បង្កគ្រោះ​ថ្នាក់​​ធំ​ដល់​ពិភព​លោក បើ​មិន​បាន​កែ​តម្រូវ​ឱ្យ​បាន​សម​ស្រប​»​។

    លោក Sam Altman

    នៅ​ក្នុង​សវនាការ​នៅ​សភា​អាម៉េរិកកាល​ពី​ថ្ងៃទី 16 ឧសភា 2023 លោក Sam Altman បាន​និយាយ​​ថា ចង់​សហការ​ជាមួយ​រដ្ឋាភិបាល​ដើម្បី​ទប់​ស្កាត់​បញ្ហា​អាក្រក់​ដែល​អាច​កើត​ឡើង​ដោយ​សារ​ AI ក្នុង​នោះ​ក៏​អាច​បង្កើត​ស្ថាប័ន​មួយ​ដើម្បី​គ្រប់គ្រង​បច្ចេក​វិទ្យា​នេះ​។

    ​លោក Sam Altman មិន​មែន​ជា​​បុគ្គល​សំខាន់តែ​ម្នាក់​ដែល​បារម្ភ​អំពី​​ឥទ្ធិពល​របស់​បញ្ញា​សិប្បនិម្មិត​នោះ​ទេ ប៉ុន្តែ CEO របស់​ Google លោក Sundar Pichai, អតីត​អ្នក​ជំនាញ​ខាង​ AI របស់​ Google លោក Geoffrey Hinton ឬ​ លោក Elon Musk និង​លោក​ Bill Gates ក៏មាន​ការ​បារម្ភ​អំពី​បញ្ហា​នេះ​​ផង​ដែរ៕

  • យន្តហោះ​អវកាស​ដ៏​អាថ៌កំបាំង​របស់​ចិន បង្ហោះ​វត្ថុ «សម្ងាត់» ទៅ​ក្នុង​គន្លង​គោចរ

    យន្តហោះ​អវកាស​ដ៏​អាថ៌កំបាំង​របស់​ចិន បង្ហោះ​វត្ថុ «សម្ងាត់» ទៅ​ក្នុង​គន្លង​គោចរ

    យោងតាម​មជ្ឈមណ្ឌល​ស្រាវជ្រាវ​អន្តរជាតិ និង​យុទ្ធសាស្ត្រ​នៅ​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក យន្តហោះ​អវកាស​ប្រើប្រាស់​ឡើងវិញ​របស់​ប្រទេស​ចិន បាន​បង្ហោះ​វត្ថុ​មួយ​ចូលទៅក្នុង​គន្លង​គោចរ​កាលពី​ខែតុលា ឆ្នាំ 2022។

    ក្រោយ​រយៈពេល 9 ខែ​នៅលើ​គន្លង​គោចរ យន្តហោះ​អវកាស​ដ៏​អាថ៌កំបាំង​របស់​ប្រទេស​ចិន​ក៏បាន​ចុះចត ជួយ​ឱ្យ​ប្រទេស​នេះ​ក្លាយ​ជាមួយ​ក្នុងចំណោម​ប្រទេស​ដ៏​តិចតួច​ដែល​បាន​បាញ់​បង្ហោះ និង​បញ្ជា​ឱ្យ​ចុះចត​ដោយ​ជោគជ័យ​នូវ​យន្តហោះ​អវកាស​ដែល​អាច​ប្រើប្រាស់​ឡើងវិញ។ យន្តហោះ​អវកាស​នេះ​បាន​ត្រលប់​មកកាន់​ផែនដី​វិញ​កាលពី​ព្រឹក​ថ្ងៃទី 08 ឧសភា 2023 បន្ទាប់ពី​ស្ថិតនៅលើ​គន្លង​គោចរ​អស់​រយៈពេល 276 ថ្ងៃ យូរ​ជាង 100 ដង ធៀប​នឹង​ជើងហោះហើរ​ដំបូង​កាលពី​ជិត 3 ឆ្នាំមុន។

    ក៏ប៉ុន្តែ រដ្ឋាភិបាល​ចិន​មិនបាន​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​ច្រើន​ទាក់ទង​នឹង​យន្តហោះ​អវកាស​នេះទេ។ នេះ​បើតាម Live Science ចុះផ្សាយ​កាលពី​ថ្ងៃទី 20 ឧសភា។

    Kevin Pollpeter អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​ប្រចាំ​មជ្ឈមណ្ឌល​វិភាគ​ផ្នែក​ទ័ពជើងទឹក​របស់​ស​ហរ​ដ្ឋ​អាម៉េរិក ឱ្យដឹងថា យន្តហោះ​អវកាស​របស់​អាម៉េរិក Boeing X-37B ដែល​បាន​បង្ហាញខ្លួន​កាលពី​ឆ្នាំ 2010 អាចជា​កត្តា​ជំ​រុញឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​ចិន​អភិវឌ្ឍ​យន្តហោះ​អវកាស​ផ្ទាល់ខ្លួន។

    ដូច​ទៅនឹង Boeing X-37B យន្តហោះ​អវកាស​របស់​ចិន​ទំនងជា​មិនមាន​មនុស្ស​បើកបរ និង​តូច។ វា​ប្រហែលជា​បាន​ហោះហើរ​លើកដំបូង​កាលពី​ខែកញ្ញា 2020 និង​ចុះចត​វិញ​ក្រោយ​ការហោះហើរ​បាន 2 ថ្ងៃ។ បេសកកម្ម​ថ្មី​បំផុត​របស់​យន្តហោះ​អវកាស​ចិន ចាប់ផ្ដើម​ពី​ខែសីហា 2022 ដែល​ហោះ​ឡើង​ដោយសារ​រ៉ុក្កែត Long March 2F។ នេះ​បើតាម​របាយការណ៍​រប​ស់​មជ្ឈមណ្ឌល​ស្រាវជ្រាវ​អន្តរជាតិ និង​យុទ្ធសាស្ត្រ (CSIS) នៅ​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក។ គោលដៅ​ពិតប្រាកដ​របស់​បេសកកម្ម​នេះ​នៅតែ​ជា​រឿង​អាថ៌កំបាំង។

    CSIS បានឱ្យដឹងថា យន្តហោះ​អវកាស​ចិន បាន​ទម្លាក់​វត្ថុ​មួយ​ទៅក្នុង​គន្លង​គោចរ​កាលពី​ខែតុលា 2022។ វត្ថុ​នេះ​ទំនងជា​បាន​បាត់​ខ្លួន​កាលពី​ខែមករា 2023 ហើយ​ក្រោយមក​ក៏បាន​បង្ហាញខ្លួន​ជាថ្មី​នៅលើ​រ៉ា​ដា​កាលពី​ខែមីនា 2023។ ក្រុម​អ្នកជំនាញ​យល់ថា ប្រការនេះ​អាច​បង្ហាញថា យន្តហោះ​អវកាស​ចិន​មាន​សមត្ថភាព​បំ​ផ្លាស់​ទី​វត្ថុ​ដោយ​ដៃ​យន្តរបស់​វា​៕

  • ពិព័រណ៍​បច្ចេកវិទ្យាយានយន្ត​សាំង និង​យានយន្ត​អគ្គិសនី ឆ្នាំ 2023 នៅ​វៀតណាម ទាក់ទាញ​ក្រុមហ៊ុន​បាន​រាប់រយស្ថាប័ន​

    ពិព័រណ៍​បច្ចេកវិទ្យាយានយន្ត​សាំង និង​យានយន្ត​អគ្គិសនី ឆ្នាំ 2023 នៅ​វៀតណាម ទាក់ទាញ​ក្រុមហ៊ុន​បាន​រាប់រយស្ថាប័ន​

    ក្រុមហ៊ុន​ជាង 200 ស្ថាប័ន​នៅ​វៀតណាម និង​បរទេស បាន​ចូលរួម​ព្រឹត្តិការណ៍​តាំង​បង្ហាញ​ផលិតផល​ក្នុង​បញ្ជរ​ជិត 300 នៅក្នុងពិព័រណ៍​បច្ចេកវិទ្យាយានយន្ត​សាំង និង​យានយន្ត​អគ្គិសនី ឆ្នាំ 2023។

    កាលពី​ថ្ងៃទី 18 ឧសភា ពិព័រណ៍​អន្តរជាតិ​លើក​ទី 19 ស្ដីពី​បច្ចេកវិទ្យា​រថយន្ត ម៉ូតូ រថយន្ត​អគ្គិសនី និង​ឧស្សាហកម្ម​គ្រឿងបន្លាស់ (Autotech & Accessories 2023) ឆ្នាំ 2023 ត្រូវបាន​ធ្វើឡើង​នៅឯ​សាល​ពិព័រណ៍​សៃ​ហ្គ​ន (SECC) ក្នុង​ទីក្រុង​ហូជីមិញ ប្រទេស​វៀតណាម​។

    ពិព័រណ៍ Autotech & Accessories 2023 ទាក់​បាន​ក្រុមហ៊ុន​ជាង 200 ស្ថាប័ន​នៅ​វៀតណាម និង​បរទេស​ចូលរួម​តាំង​បង្ហាញ​ផលិតផល​នៅក្នុង​បញ្ជរ​ជិត 300 របស់​ពួកគេ។ ពិព័រណ៍​នេះ​ផ្ដល់ឱកាស​ក្នុង​ការតភ្ជាប់​ទំនាក់ទំនង​ផ្នែក​ធុរកិច្ច​រវាង​បណ្ដា​ក្រុមហ៊ុន​ក្នុងស្រុក និង​បរទេស។

    ក្នុង​បញ្ជរ​តាំង​បង្ហាញ គេ​ឃើញ​មាន​តាំងពី​រថយន្ត​គ្រូ​សារ រថយន្ត​ដឹកទំនិញ រថយន្ត​អគ្គិសនី ម៉ូតូ រហូតដល់​ផលិតផល​គ្រឿងបន្លាស់​សម្រាប់​យានយន្ត និង​ដំណោះស្រាយ​បច្ចេកវិទ្យា​ទំនើប​សម្រាប់​យានយន្ត។ល។ ពិព័រណ៍​នេះ​ក៏មាន​វត្តមាន​របស់​យីហោល្បីៗ មានដូចជា Blueone, Jaan –E, Daichi, Minamoto ជាដើម​ផងដែរ។

    ពិព័រណ៍​ប្រចាំឆ្នាំ Autotech & Accessories ត្រូវបាន​ធ្វើឡើង​នៅ​វៀតណាម តាំងពី​ឆ្នាំ 2006 រហូតដល់​បច្ចុប្បន្ន​។ Autotech & Accessories 2023 ត្រូវបាន​រៀបចំ និង​តាំង​បង្ហាញ​ចាប់ពី​ថ្ងៃទី 18 ដល់ 21 ឧសភា ឆ្នាំ 2023៕

  • ការរីកចម្រើន​ផ្នែក​អវកាស​របស់​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក ធៀប​នឹង​ប្រទេស​ចិន

    ការរីកចម្រើន​ផ្នែក​អវកាស​របស់​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក ធៀប​នឹង​ប្រទេស​ចិន

    នៅក្នុង​ផ្នែកសំខាន់ៗ សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក​មិន​ត្រឹមតែ​មានប្រៀប​លើសលុប​លើ​ប្រទេស​ចិន​នោះទេ ប៉ុន្តែ​ក៏មាន​ប្រៀប​ជាង​បណ្ដា​ប្រទេស​បូក​ចូលគ្នា​ផងដែរ​នៅក្នុង​វិស័យ​អវកាស។

    អំពី​ថវិកា៖ ឆ្នាំ 2021 ថវិកា​សម្រាប់​ផ្នែក​អវកាស​របស់​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក​គឺ​ប្រមាណ 59.8 ពាន់​លាន​ដុល្លារ ខណៈ​ប្រទេស​ចិន​ មាន​​ប្រហែល 16.18 ពាន់​លាន​ដុល្លារ​ប៉ុណ្ណោះ។ នេះ​បើតាម Svetla Ben-Itzhak សាស្ត្រាចារ្យ​រង​ផ្នែក​អវកាស និង​ទំនាក់ទំនង​អន្តរជាតិ ប្រចាំ​សាកលវិទ្យាល័យ Air (AU) របស់​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក។

    ផ្កាយរណប៖ គិត​ត្រឹម​ខែមេសា ឆ្នាំ 2023 នៅលើ​គន្លង​តារាវិថី​ផែនដី មាន​ផ្កាយរណប​សរុប 5,465 គ្រឿង​កំពុងដំណើរការ។ ក្នុងនោះ សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក​មាន 3,433 គ្រឿង ស្មើនឹង 63% ហើយ​ឈរ​លំដាប់​លេខ​មួយ​លើ​ពិភពលោក។ ចំណែក​ប្រទេស​ចិន​វិញ មានតែ 541 គ្រឿង​ប៉ុណ្ណោះ។

    អវកាស​យានដ្ឋាន៖ សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក​មាន​អវកាស​យានដ្ឋាន​សម្រាប់​បាញ់​បង្ហោះ​យានអវកាស​ចំនួន 7 កំពុងដំណើរការ​ក្នុង និង​ក្រៅប្រទេស គ្រា​ដែល​យ៉ាង​តិច​​ 13 កន្លែង​ផ្សេងទៀត​កំពុង​ស្ថាបនា​​។ ប្រទេស​ចិន​មាន​អាកាសយានដ្ឋាន​កំពុងដំណើរការ​ចំនួន 4 កន្លែង និង 2 កន្លែង​ទៀត​កំពុង​អភិវឌ្ឍ​ទៅតាម​ផែនការ ហើយ​ទាំងអស់​សុទ្ធតែ​ស្ថិតក្នុង​ទឹកដី​ប្រទេស​នេះ។

    ដៃគូ​សហការ៖ រដ្ឋាភិបាល​អាម៉េរិក​បាន​ចុះហត្ថលេខា​លើ​កិច្ចព្រមព្រៀង​ចំនួន 169 ជាមួយ​រដ្ឋ និង​អង្គការ​អន្តររដ្ឋាភិបាល​ចំនួន នឹង 33, 129 ជាមួយនឹង​ដៃគូ​ពាណិជ្ជកម្ម និង 7 ជាមួយនឹង​ស្ថាប័ន​ស្រាវជ្រាវ។ ប្រទេស​ចិន មាន​កិច្ចសហការ​ជាមួយ​ប្រទេស​រុស្ស៊ី អ៊ីរ៉ង់ ប៉ា​គិ​ស្ថាន ថៃ និង​តួ​ក​គី។

    បេសកកម្ម​ឡើងទៅ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ៖ រុស្ស៊ី និង​ចិន សហការគ្នា​នៅក្នុង​គម្រោង​ឡើងទៅ​កាន់​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ​នៅ​ឆ្នាំ 2028។ ស្ថានីយ​ស្រាវជ្រាវ​ព្រះ​ចន្ទ​អន្តរជាតិ​របស់​ប្រទេស​ទាំងពីរ​នេះ បើកទ្វារ​ទទួល​យកដៃ​គូ​សហការ​អន្តរជាតិ ប៉ុន្តែ​មកដល់ពេលនេះ​មិនទាន់មាន​ដៃគូ​ថ្មី​ណាមួយ​ឡើយ។ ចំណែក​កម្មវិធី​ព្រះ​ចន្ទ Artemis ដែល​នឹង​នាំ​អ្នក​អវកាស​ឡើងទៅ​កាន់​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ​នៅ​ឆ្នាំ 2025 របស់​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក​វិញ គិត​ចាប់ពី​ឆ្នាំ 2020 មាន​ប្រទេស​ចំនួន 24 បាន​ចូលរួម។

    ចំនួន​លើក​នៃ​ការបាញ់​បង្ហោះ​យានអវកាស៖ ឆ្នាំ 2021 ប្រទេស​ចិន​បាន​បាញ់​បង្ហោះ​យានអវកាស​ចំនួន 55 លើក ច្រើនជាង​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក​ចំនួន 4 លើក។

    ស្ថានីយ​អវកាស៖ ចាប់ពី​ឆ្នាំ 2022 ប្រទេស​ចិន​មាន​ស្ថានីយ​អវកាស​ពេញ​លេញ​​ផ្ទាល់ខ្លួន​ ឈ្មោះ ធាន​ហ្គ​ង់ (Tiangong) ដែល​គ្រប់គ្រង​តែឯង។ ចាប់ពី​ឆ្នាំ 1990 សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក​បាន​សហការ​ជាមួយ​ប្រទេស​ចំនួន 14 ក្នុងនោះ​មាន​រុស្ស៊ី​ផងដែរ ដើម្បី​ដំណើរការ​ស្ថានីយ​អវកាស​អន្តរជាតិ (ISS)។ ប្រទេស​ចិន​អាច​នឹងមាន​ប្រៀប​ជាង​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក យ៉ាង​ឆាប់​ត្រឹម​ឆ្នាំ 2045 បើសិន​វ៉ា​ស៊ី​ង​តោន​មិន​ធ្វើ​សកម្មភាព។ ប៉ុន្តែ យោងតាម Space  លទ្ធភាព​នេះ​ប្រហែលជា​នឹងមិន​អាច​កើតឡើង ព្រោះថា សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក​កំពុងតែ​បង្កើន​ការវិនិយោគ​ទៅលើ​វិស័យ​អវកាស៕

  • ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម​នាំចេញ​រថយន្ត​អគ្គិសនី VinFast VF8 ជើង​ដំបូង​ទៅកាន់​កាណាដា

    ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម​នាំចេញ​រថយន្ត​អគ្គិសនី VinFast VF8 ជើង​ដំបូង​ទៅកាន់​កាណាដា

    កាលពី​ថ្ងៃទី 18 ឧសភា (17 ឧសភា​នៅ​កាណាដា) ក្រុមហ៊ុន VinFast Canada បានប្រកាស​ថា កប៉ាល់​ដឹក​រថយន្ត​អគ្គិសនី VinFast VF8 ចំនួន 781 គ្រឿង បាន​ចូល​ចត​នៅ​កំពង់ផែ Nanaimo ក្នុង​តំបន់ British Columbia។

    រថយន្ត​អគ្គិសនី​ម៉ូ​ដែល VF8 របស់ VinFast ត្រូវបាន EPA ទទួលស្គាល់ថា អាច​រត់​បាន​ចម្ងាយ 425 គីឡូម៉ែត្រ​សម្រាប់​កំណែ Eco, 391 គីឡូម៉ែត្រ​សម្រាប់​កំណែ Plus 300 kW និង 354 គីឡូម៉ែត្រ​សម្រាប់​កំណែ Plus 260 kW បន្ទាប់ពី​បញ្ចូល​ថាមពល​អគ្គិសនី​​មួយ​ពេញ។

    នៅ​កាណាដា កំណែ VF8 Eco មានតម្លៃ​ចាប់ពី 39,680 ដុល្លារ​អាម៉េរិក គ្រា​ដែល​កំណែ VF8 Plus 260 kW មានតម្លៃ​ចាប់ពី 43,820 ដុល្លារ​អាម៉េរិក។

    រថយន្ត​អគ្គិសនី 781 គ្រឿង​ខាងលើនេះ​គឺជា​ការនាំចេញ​លើក​ទី​ពីរ​ទៅកាន់​ទីផ្សារ​អន្តរជាតិ​របស់​ក្រុមហ៊ុន VinFast ដែល​បានចេញ​ដំណើរ​ពី​វៀតណាម​កាលពី​ថ្ងៃទី 16 មេសា ឆ្នាំ 2023។ មុន​នោះ VinFast VF8 ចំនួន 1,098 គ្រឿង​ក៏បាន​ទៅដល់​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក​កាលពី​ថ្ងៃទី 12 ឧសភា។

    VinFast VF8 ត្រូវបាន​បំពាក់​មុខងារ​បច្ចេកវិទ្យាទំនើបៗ ក្នុងនោះ​មាន​ទាំង​ប្រព័ន្ធ​ជំនួយការ​បើកបរ​ (ADAS) ព្រមទាំង​ត្រូវបាន​ធានា 10 ឆ្នាំ ឬ 200,000 គីឡូម៉ែត្រ​សម្រាប់​រថយន្ត និង 10 ឆ្នាំ ឬ​មិន​កំណត់​ចំនួន​គីឡូម៉ែត្រ​សម្រាប់​ថ្ម​ផ្ទុក​ថាមពល។ សេវា​ជួសជុល​ចល័ត និង​សង្គ្រោះ 24/7 ក៏​ស្ថិត​នៅក្នុង​ការធានា​នេះ៕

  • Volkswagen ចរចា​ជាមួយ​ក្រុមហ៊ុន​ចិន ដើម្បី​ទិញ​សប​វ៉ែ​រ​សម្រាប់​រថយន្ត​អគ្គិសនី

    Volkswagen ចរចា​ជាមួយ​ក្រុមហ៊ុន​ចិន ដើម្បី​ទិញ​សប​វ៉ែ​រ​សម្រាប់​រថយន្ត​អគ្គិសនី

    Volkswagen បាន​ចរចា​ដើម្បី​ទិញ​សប​វ៉ែ​រ​ផ្នែក​រថយន្ត​អគ្គិសនី​ពី​ក្រុមហ៊ុន Huawei ដោយ​សង្ឃឹមថា នឹង​ដណ្ដើមបាន​ចំណែក​ទីផ្សារ​ធំ​ជាង​មុន ក្នុង​វិស័យ​រថយន្ត​អគ្គិសនី​នៅ​ប្រទេស​ចិន។

    យោងតាម​របាយការណ៍​របស់ Financial Times ដែល​បាន​ចុះផ្សាយ​នា​ថ្ងៃនេះ ក្រុមហ៊ុន​អន្តរជាតិ​អាល្លឺម៉ង់ Volkswagen បាន​ចរចា​ជាមួយ​ក្រុមហ៊ុន​ចិន Huawei ដើម្បី​អាច​ប្រើប្រាស់​បច្ចេកវិទ្យា​របស់​ក្រុម​នេះ​នៅក្នុង​រថយន្ត​របស់ខ្លួន។ ប្រភពព័ត៌មាន​ខ្លះ​ថា VW ក៏បាន និង​កំពុង​ចរចា​ជាមួយ​ក្រុមហ៊ុន​ចិន​ដទៃ ទាក់ទង​នឹង​រឿង​ទិញដូរ​នេះដែរ។

    Volkswagen គឺជា​មួយ​ក្នុងចំណោម​ក្រុមហ៊ុន​ផលិត​រថយន្ត​ដែល​លក់ដាច់​ជាងគេ​នៅ​ប្រទេស​ចិន ប៉ុន្តែ​បែរជា​អន់ថយ​នៅក្នុង​ទីផ្សារ​រថយន្ត​អគ្គិសនី បើ​ធៀប​នឹង​បណ្ដា​ក្រុមហ៊ុន​ក្នុងស្រុក​របស់​ចិន ពិសេស​គឺ BYD។ ប៉ុន្តែ បច្ចុប្បន្ន VW ត្រូវបាន​គេ​មើលឃើញ កំពុង​សកម្ម​ខ្លាំង​នៅក្នុង​ការ​ងាក​ទៅរក​ទីផ្សារ​រថយន្ត​អគ្គិសនី៕

  • ផលប្រយោជន៍​ដែល​កម្ពុជា​អាច​​ទទួលបាន​ពី​ស៊ី​ហ្គេម​លើក​ទី 32

    ផលប្រយោជន៍​ដែល​កម្ពុជា​អាច​​ទទួលបាន​ពី​ស៊ី​ហ្គេម​លើក​ទី 32

    យោងតាម​អ្នកជំនាញ កម្ពុជា​ចំណាយ​ប្រា​ក់ជាង 100 លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក ដើម្បី​រៀបចំ​ព្រឹត្តិការណ៍​ប្រកួត​កីឡា​អាស៊ីអាគ្នេយ៍ (ស៊ី​ហ្គេម) ដោយ «មិន​គិតថ្លៃ» ក្នុង​បំណង​លើកកម្ពស់​កិត្តិនាម​ប្រទេសជាតិ ជំរុញ​សកម្មភាព​វិនិយោគ និង​ទេសចរណ៍​យូរ​អ​ង្វេ​ង។

    កម្ពុជា​ចំណាយ​ប្រាក់​ប្រហែល 118 លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក​សម្រាប់​ស៊ី​ហ្គេម​លើក​ទី 32 ក្នុងនោះ​មានប្រហែល​ 7 លាន​ដុល្លារ​សម្រាប់​ការ​ស្នាក់នៅ ហូបចុក​របស់​ប្រតិភូ​កីឡា​នៃ​បណ្ដា​ប្រទេស​ដែល​ចូលរួម​ប្រកួត ព្រមទាំង​មិន​គិតថ្លៃ​សម្រាប់​ការចូល​ទស្សនា និង​ការផ្សាយ​ផ្ទាល់​តាម​ទូរទស្សន៍។ នេះ​បើតាម សម្តេច​ពិជ័យ​សេនា ទៀ បាញ់ ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួងការពារជាតិ និង​ជា​ប្រធាន​គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀបចំ​ការប្រកួត​កីឡា​អាស៊ីអាគ្នេយ៍​លើក​ទី 32 (CAMSOC)។

    ថ្លែង​នៅក្នុង​ពិធី​ជួបជុំ​អ្នកសារព័ត៌មាន​អន្តរជាតិ នៅឯ​មជ្ឈមណ្ឌល​ព័ត៌មាន​កណ្ដាល​​​នៃ​ស៊ី​ហ្គេម​លើក​ទី 32 កាលពី​ព្រលប់​ថ្ងៃទី 14 ឧសភា ឯកឧត្តម ថោង ខុន រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួងទេសចរណ៍​កម្ពុជា និង​ជា​អនុប្រធាន​អចិន្ត្រៃយ៍​របស់ CAMSOC បាន​អះអាងថា ស៊ី​ហ្គេម​លើក​ទី 32 គឺជា​ឱកាសល្អ​ដើម្បីឱ្យ​កម្ពុជា​ផ្សព្វផ្សាយ​អំពី​ប្រទេសជាតិ ពិសេស​គឺ​ទេសចរណ៍ វប្បធម៌ និង​ទំនាក់ទំនង​ការបរទេស។

    លោក អ៊ុច លាង អនុប្រធាន​នៃ​នាយកដ្ឋាន​សិក្សា​អាស៊ី អាហ្វ្រិក និង​មជ្ឈិមបូព៌ា នៃ​វិទ្យាស្ថាន​ទំនាក់ទំនង​អន្តរជាតិ​កម្ពុជា យល់ថា ការសម្រេចចិត្ត​ទទួល​រៀបចំ​ព្រឹត្តិការណ៍​ស៊ី​ហ្គេម​លើក​ទី 32 និង​គោលនយោបាយ​មិន​គិតថ្លៃ បានរួម​ចំណែក​បង្ហាញ​អំ​ពីមុខ​មាត់​ ​កេរ្តិ៍ឈ្មោះ​ និង​ការរីកចម្រើន​ថ្មី​របស់​កម្ពុជា។ លោក​បញ្ជាក់ថា ប្រការនេះ​បង្ហាញ​ថា កម្ពុ​ជាមាន​សមត្ថភាព​គ្រប់គ្រាន់​ក្នុងការ​រៀបចំ​ព្រឹត្តិការណ៍​ធំ​ជា​លក្ខណៈ​អន្តរជាតិ។

    ប្រការនេះ​គឺ​ផ្ទុយ​ពី​ឆ្នាំ 2006 ដែល​កាលណោះ រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​បានប្រកាសថា កម្ពុជា​មិនអាច​ទទួល​ធ្វើជា​ម្ចាស់ផ្ទះ​ស៊ី​ហ្គេម​លើក​ទី 26 ហើយ​បាន​បដិសេធ​ការអញ្ជើញ​ឱ្យធ្វើជា​ម្ចាស់ផ្ទះ​សម្រាប់​ស៊ី​ហ្គេម​ឆ្នាំ 2015។

    ឯកឧត្តម ថោង ខុន រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួងទេសចរណ៍​កម្ពុជា និង​ជា​អនុប្រធាន​អចិន្ត្រៃយ៍​របស់ CAMSOC

    មកដល់​ឆ្នាំ 2015 ទើប គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​អូឡាំពិក​កម្ពុជា ប្រកាស​ជា​លើកដំបូង​ស្ដីពី​បំណង​ទទួល​រៀបចំ​ព្រឹត្តិការណ៍​ស៊ី​ហ្គេម​លើក​ទី 32។ ចាប់តាំងពី​ពេលនោះ​មក កម្ពុជា​ក៏​ចាប់ផ្ដើម​ត្រៀមខ្លួន​សម្រាប់​មហា​ព្រឹត្តិការណ៍​នេះ។

    ឆ្នាំ 2015 រាជរដ្ឋាភិបាល​អនុម័ត​គម្រោង​សាងសង់​ពហុ​កីឡដ្ឋាន​ជាតិ​មរតក​តេ​ជោ​ដែល​​កាល​ណោះ​គ្រោង​នឹងត្រូវ​ចំណាយ 200 លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក។ គម្រោង​នេះ​បាន​រួចរាល់​ជា​ស្ថាពរ​កាលពី​ខែសីហា 2021 ដោយ​ចំណាយ​ប្រាក់​អស់​ប្រហែល 160 លាន​ដុល្លារ។

    ក្រៅពី​ការលើកកម្ពស់​មុខមាត់​ប្រទេសជាតិ ស៊ី​ហ្គេម​លើក​ទី 32 ក៏​​នាំមក​នូវ​ផលប្រយោជន៍​ចំពោះមុខ និង​យូរអង្វែង​សម្រាប់​កម្ពុជា​ផងដែរ៕

  • ភព​សៅរ៍​ដណ្ដើមបាន​​​​តំណែង «ស្ដេច​​គ្រប់​គ្រង​ព្រះ​ចន្ទ» នៅ​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​ព្រះ​អាទិត្យ

    ភព​សៅរ៍​ដណ្ដើមបាន​​​​តំណែង «ស្ដេច​​គ្រប់​គ្រង​ព្រះ​ចន្ទ» នៅ​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​ព្រះ​អាទិត្យ

    ដោយមាន​ព្រះ​ចន្ទ​ចំនួន 62 ដួង ត្រូវបាន​រកឃើញ ភព​សៅរ៍​ (Saturn) បាន​យកឈ្នះ​លើ​ភព​ព្រហស្បតិ៍​ជា​ថ្មី​ និង​​ក្លាយជា​ភព​ដែលមាន​ព្រះ​ចន្ទ​ច្រើនជាងគេ​នៅក្នុង​ប្រព័ន្ធ​ព្រះអាទិត្យ។

    នៅមុន​ពេល​នៃ​ការរកឃើញ​ថ្មី ភព​សៅរ៍​មាន​ព្រះ​ចន្ទ​ចំនួន 83 ដួង ដែល​ត្រូវបាន​ទទួលស្គាល់​ដោយ​សហព័ន្ធ​តារាសាស្ត្រ​អន្តរជាតិ (IAU)។ បច្ចុប្បន្ន តួលេខ​នេះ​បាន​កើន​ឡើងដល់ 145 ដួង នេះ​បើតាម Space ចុះផ្សាយ​កាលពី​ថ្ងៃទី 12 ឧសភា 2023។ ប្រការនេះ​បាន​នាំឱ្យ​ភព​សៅរ៍​ក្លាយជា​ភព​ដំបូង​គេ​ដែលមាន​ព្រះ​ចន្ទ​ជាង 100 ដួង។

    ព្រះ​ចន្ទ​ថ្មី​ទាំងនេះ​របស់​ភព​សៅរ៍ ត្រូវបាន​រកឃើញ​ដោយ​ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​ដែល​ដឹកនាំ​ដោយ​បណ្ឌិត Edward Ashton មកពី​វិទ្យាស្ថាន​តារា-​រូបវិទ្យា​ Academia Sinica ដោយ​ប្រើប្រាស់​ទិន្នន័យ​ពី​តេ​ឡេ​ស្កុប​របស់​កាណាដា-បារាំង-ហា​វ៉ៃ (CFHT) នៅលើ​កោះ Hawaii ដែល​ប្រមូល​បាន​តាំង​ពី​ឆ្នាំ 2019 ដល់ 2021។ ទិន្ន័យ​នេះ​ជួយ​ឱ្យ​ពួកគេ​រកឃើញ​ព្រះ​ចន្ទ​ថ្មី​​​ៗ​​មាន​អង្កត់ផ្ចិត​ចាប់ពី 2.5 គីឡូម៉ែត្រ ដែល​វិល​ជុំវិញ​ភព​សៅរ៍។

    កាលពី​ខែកុម្ភៈ 2023 ភព​ព្រហស្បតិ៍​បាន​យកឈ្នះ​លើ​ភព​សៅរ៍​ស្ដីពី​ភព​ដែលមាន​ព្រះ​ចន្ទ​ច្រើនជាងគេ នៅពេល​ព្រះ​ចន្ទ​ថ្មី​ចំនួន 12 របស់​ភព​នេះ​ត្រូវបាន​ទទួលស្គាល់ ជួយ​ឱ្យ​ចំនួន​ព្រះ​ចន្ទ​របស់​ភព​ព្រហស្បតិ៍​កើន​ដល់ 92 ដួង។ ក៏ប៉ុន្តែ បច្ចុប្បន្ន តំណែង​ «ស្ដេច​គ្រប់គ្រង​ព្រះ​ចន្ទ» នេះ បាន​ធ្លាក់​មកលើ​ដៃ​ភព​សៅរ៍​ជាថ្មី ដោយ​វា​មាន​ព្រះ​ច​ន្ទ 145 ដួង បើទោះជា​អនាគត តួលេខ​នេះ​អាច​នឹង​ប្រែប្រួល៕