Tag: ប្រទេស

  • យាន​អវកាស​ជប៉ុន ហោះ​ចូល​ដល់​គន្លង​តារាវិថី​ព្រះចន្ទ

    យាន​អវកាស​ជប៉ុន ហោះ​ចូល​ដល់​គន្លង​តារាវិថី​ព្រះចន្ទ

    យាន​អវកាស SLIM នឹង​ត្រៀម​ខ្លួន​ចុះ​ចត​លើ​ផ្ទៃ​របស់​​ព្រះចន្ទ​នៅ​ក្នុង​ខែ​មករា​ ឆ្នាំ 2024​ ដែល​អាច​នាំ​ឱ្យ​ជប៉ុន​ក្លាយ​ជា​ប្រទេស​ទី​ប្រាំ​ធ្វើ​បាន​ដូច្នេះ​ បន្ទាប់​ពី​ សូវៀត សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក ចិន និង​ឥណ្ឌា​។

    យាន​ចុះ​ចត​លើ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ​ដោយ​ស្វ័យ​ប្រវត្ត​ SLIM របស់​ជប៉ុន​ បាន​ហោះ​ដល់​គន្លង​តារាវិថី​ព្រះ​ចន្ទ​កាល​ពី​ថ្ងៃទី 25 ធ្នូ 2023​ ដូច​ការ​គ្រោង​ទុក។ នេះ​បើ​តាម​ទីភ្នាក់​ងារ​ស្រាវ​ជ្រាវ​អវកាស​ជប៉ុន (ចាសា – JAXA)។ SLIM ឆ្ពោះ​ចូល​ដល់​គន្លង​តារាវិថី​ព្រះ​ចន្ទ​ នៅ​វេលា​ម៉ោង​ 13 និង 51 នាទី ថ្ងៃទី 25 ធ្នូ ម៉ោង​នៅ​កម្ពុជា​។

    យោង​តាមចាសា យាន​ SLIM កំពុង​ហោះ​ហើរ​​ទៅ​​តាម​គន្លង​គោចរ​រាង​ពង​ក្រពើ និង​ចំណាយ​ពេល​ 6.4 ម៉ោង​ ដើម្បី​ហោះ​បាន​មួយ​ជុំ​ព្រះ​ចន្ទ​ ពីកម្ពស់​ 600 គីឡូម៉ែត្រ​នៅ​តំបន់ដែល​ជិត​បំផុត និង​ 4,000 គីឡូម៉ែត្រ នៅ​តំបន់​ដែល​ឆ្ងាយបំផុត​។ នេះ​គឺជា​ជំហាន​ថ្មី​ដែល​បញ្ជាក់​ថា SLIM កំពុង​ឆ្ពោះ​ជិត​ដល់​គោលដៅ​ចុះ​ចត​លើ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ​នៅ​ថ្ងៃទី 19 មករា ឆ្នាំ 2024​។

    នេះ​នឹង​ជា​ជោគ​ជ័យ​ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ ព្រោះថា មក​ដល់បច្ចុប្បន្ន មាន​តែ​ប្រទេស​ចំនួន​បួន​ប៉ុណ្ណោះ រួម​មាន សូវៀត សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក ចិន និង​ឥណ្ឌា​ ​ដែល​បាន​បញ្ជូន​យាន​អវកាសទៅ​​ចុះ​ចត​លើផ្ទៃ​ព្រះ​ចន្ទ​ដោយ​ជោគជ័យ​។

    យាន​ SLIM ដែល​មាន​ប្រវែង 2.7 ម៉ែត្រ ត្រូវ​បាន​បាញ់​បង្ហោះ​កាល​ពី​ថ្ងៃទី 06 កញ្ញា 2023 រួម​ជាមួយ​នឹង XRISM ជា​តេឡេស្កុប​អវកាស​ប្រើ​កាំរស្មី​ X កម្លាំង​ខ្លាំង​។

    ចាសា​ឱ្យ​ដឹង​ថា SLIM មាន​បេសកកម្ម​ស្វែងរក​វិធី​ចុះ​ចត​ប្រកប​ដោយ​សុវត្ថិភាព​ ដែល​ជារឿង​​ចាំ​បាច់​សម្រាប់​យាន​ចុះ​ចត​នា​ពេល​អនាគត​៕

  • កម្ពុជា​ នឹង​ខ្វះ​អង្ករ​នាំ​ចេញនៅ​ដើម​ឆ្នាំ​ក្រោយ មុន​នឹង​ងើប​ឡើង​វិញ​នៅ​ត្រីមាស​ទីពីរ​

    កម្ពុជា​ នឹង​ខ្វះ​អង្ករ​នាំ​ចេញនៅ​ដើម​ឆ្នាំ​ក្រោយ មុន​នឹង​ងើប​ឡើង​វិញ​នៅ​ត្រីមាស​ទីពីរ​

    យោង​តាម​សហព័ន្ធ​​ស្រូវ​អង្ករ​កម្ពុជា ឆ្នាំ 2023 កម្ពុជា​នាំ​ចេញ​អង្ករ​ប្រមាណ​ 670,000 តោន​ ប៉ុន្តែ​អាច​នឹង​ខ្វះ​អង្ករ​សម្រាប់​ការ​​នាំចេញ​នៅ​ក្នុង​ត្រីមាស​ទីមួយ​នៃ​ឆ្នាំ​ 2024​។

    ឧកញ៉ា សុង​ សារ៉ន ប្រធាន​ក្រុម​ប្រឹក្សាភិបាលសហព័ន្ធ​ស្រូវ​អង្ករ​កម្ពុជា ឱ្យ​ដឹង​ថា​ ឆ្នាំ 2023 កម្ពុជា​នាំ​ចេញ​អង្ករ​ប្រមាណ 670,000 តោន ដែល​កើន​ពី 5 ទៅ 10% បើ​ធៀប​នឹង​ដំណាក់​កាល​ដូច​គ្នា​ក្នុង​ឆ្នាំ​ 2022​។ ប៉ុន្តែ លោក​ឧកញ៉ាបាន​សង្កត់​ធ្ងន់​ថា បើ​ទោះ​ជា​ការ​នាំ​ចេញ​កើន​ឡើង​បន្តិច ប៉ុន្តែ​តម្លៃ​អង្ករ​កម្ពុជា​លក់​បាន​ថ្លៃ​ជាង​ បើ​ធៀប​នឹង​តម្លៃ​មធ្យមភាគ​នៅក្នុង​ទីផ្សារ​។

    ក៏ប៉ុន្តែ អ្នកជំនួញ​រូប​នេះ​បាន​ព្យាករ​ថា តម្លៃ​អង្ករ​កម្ពុជា​ក្នុង​ឆ្នាំ 2024 នឹង​កើន​ឡើង​បន្ត​ទៀត​ គ្រា​ដែល​កម្ពុជា​អាច​នឹង​ខ្វះ​អង្ករសម្រាប់ការ​​នាំ​ចេញ​នៅ​ក្នុង​ត្រីមាស​ទី​មួយ​នៃ​ឆ្នាំ 2024​។ ទន្ទឹម​នឹង​នេះ លោក​ក៏​សង្ឃឹម​ថា ចាប់​ពី​ត្រី​មាស​ទី​ពីរ​នៃ​ឆ្នាំ 2024 កំណើន​នៃ​ការ​នាំ​ចេញ​អង្ករ​របស់កម្ពុជា នឹង​កើន​ឡើង​ខ្ពស់​។

    យោង​តាម​អ្នក​ជំនួញ​ខាងលើ មូលហេតុ​នៃ​បញ្ហា​កង្វះ​អង្ករ​នាំ​ចេញ​នេះ ​គឺ​ដោយ​សារ​ទិន្នផល​ស្រូវ​ដែល​ប្រមូល​បាន​ក្នុង​អំឡុង​ពី​ខែ​មករា​ដល់​ខែ​មីនា ​មិនអាច​ឆ្លើយ​តប​បាន​ចំពោះ​​តម្រូវ​ការ​​នាំចេញ​។ «ដូច្នេះ យើងមិន​​សង្ឃឹម​ថា ការ​នាំ​ចេញ​អង្ករ​នឹង​កើននៅ​​ក្នុង​ត្រីមាស​ទីមួយ ប៉ុន្តែ​យើង​សង្ឃឹម​ទៅ​លើ​ត្រី​មាស​ទីពីរ​ ព្រោះ​ពេល​នោះ​យើង​ប្រមូល​ផល​ ហើយ​បរិមាណ​អង្ករ​នាំ​ចេញ​នឹង​កើន​ឡើង​។ តម្លៃ​ស្រូវ​ក្នុង​ស្រុក​ក៏​នឹង​កើន​ឡើង​ ព្រោះ​តែ​អង្ករ​ឡើង​ថ្លៃ​» ឧកញ៉ា​ សុង​ សារ៉ន បញ្ជាក់​ដូច្នេះ​។

    នៅ​ក្នុង​ 11 ខែ​ដំបូង​នៃ​ឆ្នាំ 2023 កម្ពុជា​បាន​នាំ​ចេញ​អង្ករ​ជិត 600,000 តោន​ ដែល​មាន​តម្លៃ​សរុប​​​ជាង 420 លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក​។ ក្នុង​នោះ ចិន​គឺជា​ទីផ្សារ​នាំ​ចេញ​អង្ករ​ធំជាង​គេ​របស់​កម្ពុជា ដោយ​បាន​ទិញ​ 198,761 តោន​។ ទីផ្សារ​ធំ​បន្ទាប់​​គឺ ​បណ្ដា​ប្រទេស​នៅ​អឺរ៉ុប អាស៊ី​អាគ្នេយ៍ និង​អាហ្វ្រិក​៕

  • ឥណ្ឌណេស៊ី ចាប់​ផ្ដើម​ដំណាក់កាល​ទីបី​នៃ​គម្រោងកសាង​​រដ្ឋធានី​ថ្មី

    ឥណ្ឌណេស៊ី ចាប់​ផ្ដើម​ដំណាក់កាល​ទីបី​នៃ​គម្រោងកសាង​​រដ្ឋធានី​ថ្មី

    កាល​ពី​ថ្ងៃទី 20 ធ្នូ 2023 ឥណ្ឌូណេស៊ី​ បាន​សម្ពោធ​​​ដំណាក់​កាល​ទីបី​នៃ​គម្រោង​កសាង​រដ្ឋធានី​ថ្មី (IKN) Nusantara នៅក្នុង​ខេត្ត Kalimantan ខាង​កើត ដែល​ស្ថិត​នៅ​លើកោះ Borneo ក្រោម​អធិបតីភាព​ប្រធានាធិបតី Joko Widodo ។

    យោង​តាម​សារព័ត៌មាន​នានា​ នៅ​ក្នុង​ពិធី​សម្ពោធ​បើក​ការដ្ឋាន​សាងសង់​មន្ទីរ​ពេទ្យ​ពហុព្យាបាល​មជ្ឈិម ដែលមាន​ឯកទេស​ខាង​បេះដូង​ និង​ជំងឺ​ដាច់​សរសៃ​ឈាម​ខួរក្បាល ប្រធានាធិបតី Joko Widodo លើក​ឡើង​ថា នេះ​គឺជា​មន្ទីរពេទ្យ​ទីបួន​ដែល​ត្រូវ​បាន​សាងសង់​នៅ Nusantara ក្នុង​រយៈ​ពេល​បី​ខែ​កន្លង​មក​នេះ​។

    លោក​សម្ដែង​ក្ដី​សង្ឃឹម​ថា នៅ​ពេល​មន្ទីរពេទ្យ​ទាំង​នេះ​ផ្ដើម​​ដំណើរ​ការ​ចាប់​ពី​ឆ្នាំ 2024​ ប្រជាជន​នឹង​មិន​ចាំបាច់​ធ្វើ​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ប្រទេស​ជិត​ខាង​ដូច ម៉ាឡេស៊ី សិង្ហបុរី ឬ​ទៅ​កាន់​ប្រទេស​ជប៉ុន និង​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក​ ដើម្បី​ព្យាបាល​ជំងឺ​ដូច​មុន​ទៀត​ឡើយ។

    មុន​នោះ អាជ្ញាធរ​គ្រប់​គ្រង​ IKN (OIKN) បាន​ឱ្យ​ដឹង​ថា ពិធី​សម្ពោធ​បើក​ការដ្ឋាន​ដំណាក់​កាល​ទីបី​នៃ​គម្រោង​កសាង​រដ្ឋធានី​ថ្មី​ដែល​មាន​តម្លៃ​ជាង 30 ពាន់​លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិកនេះ នឹង​ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ឡើង​នៅ​ថ្ងៃទី 20-21 ខែ​ធ្នូ 2023 នៅ​ក្នុង​តំបន់​ចំនួន​បី គឺ តំបន់​បៃតង តំបន់​ស្ថាប័ន​រដ្ឋ និង​តំបន់​អេកូឡូស៊ី​។

    យោង​តាម​អ្នក​នាំពាក្យ​របស់ OIKN លោក Troy Pantouw ដំណាក់កាល​ទីបី​រួម​មាន បណ្ដា​គម្រោង​ដាំព្រៃ​ឈើ ប្រព័ន្ធ​គមនាគមន៍​ដែល​ដំណើរ​ការ​ដោយ​អគ្គិសនី សណ្ឋាគារ មន្ទីរ​ពេទ្យ រួម​នឹង​គម្រោង​ជា​ច្រើន​ផ្សេង​ទៀត ដែល​មានទុន​វិនិយោគ​សរុបប្រមាណ 645 លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក​។

    ឥណ្ឌូណេស៊ី បាន​ប្រកាស​អំពី​គម្រោង​រើ​រដ្ឋធានី​ចេញពីកោះជ្វា (Java) ដែល​មាន​ប្រជាជន​ច្រើនជាង​គេ​លើពិភពលោក កាល​ពី​ខែ​មេសា 2019​។ ប៉ុន្មាន​ខែ​ក្រោយ​មក ប្រធានាធិបតី​ប្រទេស​នេះ​ក៏​បាន​ប្រកាស​ថា ​ស្រុក Penajam Paser ខាង​ជើង និង Kutai Kertanegara នៃ​ខេត្ត Kalimantan ខាង​កើត ត្រូវ​បាន​ជ្រើស​រើស​ជា​ទីតាំង​សម្រាប់​កសាង​រដ្ឋធានីថ្មី​។

    បើ​តាម​ផែនការ Nusantara នឹង​ដើរ​តួនាទី​ជា​មជ្ឈមណ្ឌលរដ្ឋបាល​​របស់​ឥណ្ឌូណេស៊ី ក្នុង​គ្រា​ដែល​រដ្ឋធានី​បច្ចុប្បន្ន គឺ ហ្សាការតា​ នឹង​ក្លាយ​ជា​មជ្ឈមណ្ឌល​សេដ្ឋកិច្ច និង​ហិរញ្ញវត្ថុ​។ Nusantara នឹង​ត្រូវ​បាន​គ្រប់​គ្រង​ដូច​ទៅ​នឹង​តំបន់​ស្វយ័ត ទៅ​តាម​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ក្នុង​នោះ មេដឹក​នាំ​រដ្ឋធានី​ថ្មី​នេះ​នឹង​មាន​ឋានៈ​ជា​រដ្ឋមន្ត្រី​៕

  • វៀតណាម នាំ​ចូល​អគ្គិសនី​ស្អាត​ពី​ប្រទេស​ឡាវ ដើម្បី​បំពេញ​តម្រូវ​ការ​ក្នុង​ស្រុក

    វៀតណាម នាំ​ចូល​អគ្គិសនី​ស្អាត​ពី​ប្រទេស​ឡាវ ដើម្បី​បំពេញ​តម្រូវ​ការ​ក្នុង​ស្រុក

    យោង​តាម​ EVN ការ​ផ្គត់ផ្គង់​អគ្គិសនី​សម្រាប់​តំបន់​ភាគ​កណ្ដាល​ និង​ភាគ​ខាង​ត្បូង អាច​ឆ្លើយតប​តាម​តម្រូវ​ការ​ បើ​សិន​ប្រភព​អគ្គិសនី​ថ្មី​សម្រេច​បាន​ទៅ​តាម​ផែនការ​។ ប៉ុន្តែ ភាគ​ខាង​ជើង​នឹង​ជួប​ការ​លំបាក​ក្នុងការ​ផ្គត់ផ្គង់​អគ្គិសនី ចាប់​ពី​ឆ្នាំ 2024 ដល់ 2030​។

    អគ្គិសនី​វៀតណាម (EVN) បាន​ចុះ​ហត្ថលេខា​លើ​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​ទិញដូរ​អគ្គិសនី (PPA) ចំនួន​ 19 គម្រោង​ ដើម្បី​ទិញ​អគ្គិសនីចំនួន 2,240 មេហ្គាវ៉ាត់​ (MW) ​ពី​ 26 រោង​ចក្រ​នៅ​​ប្រទេស​ឡាវ។ ក្នុង​នោះ មាន​ 7 គម្រោង ដែល​ស្មើ​នឹង 806 MW ​ត្រូវ​បាន​ដាក់​ឱ្យ​ធ្វើ​ពាណិជ្ជកម្ម​។ តាម​ផែនការ​ ដល់​ឆ្នាំ 2025 ​គម្រោង​នេះ​​អាច​ត្រូវ​បាន​ដាក់​ឱ្យ​ដំណើរ​ការ​ 1,171 MW បន្ថែម​ទៀត​។​

    មន្ត្រីពាក់​ព័ន្ធ​នៃ​គម្រោង​ទិញ​ដូរ​អគ្គិសនី​ខាង​លើ​នេះ បាន​ឱ្យ​ដឹង​ថា ការ​បង្កើន​ការ​នាំ​ចូល​ពី​ប្រទេស​ឡាវ នឹងជួយ​ធានា​​ដល់​ការ​ផ្គត់​ផ្គង់​ និង​កាត់បន្ថយហានិភ័យ​ខ្វះ​អគ្គិសនី​នៅ​វៀតណាម​។ EVN បញ្ជាក់​ថា ប្រការ​នេះ​ក៏​​រួម​ចំណែក​គាំទ្រ​ដល់​សន្តិសុខ​ថាមពល និង​ការ​កាត់​បន្ថយចំណាយ​ផងដែរ​។

    យោង​តាម​របាយការណ៍ គិត​មកដល់​​បច្ចុប្បន្ន ប្រភព​អគ្គិសនី​នៅ​ប្រទេស​ឡាវ​ ដែល​ត្រូវ​បាន​អនុម័ត​ឱ្យ​នាំ​ចូល​ប្រទេស​វៀតណាម និង​អាចដំណើរ​ការ​រហូត​ដល់​ឆ្នាំ 2025 គឺ​ប្រហែល 1,977 MW។ តួលេខ​នេះ​ទាប​ជាង​ឆ្ងាយ បើ​ធៀប​នឹង​ទំហំ​នាំ​ចូល​ដែល​ត្រូវ​បាន​ចារ​នៅ​ក្នុង​អនុស្សរណៈ​ ​ដែល​ត្រូវបាន​ចុះ​ហត្ថលេខាដោយ​​ភាគី​ឡាវ និង​វៀតណាម​ នា​ពេល​កន្លង​៕

  • កម្ពុជា​ គឺជា​ទីផ្សារ​នាំ​ចេញចំណី​សត្វ​​ធំជាង​គេ​លំដាប់​ទីពីរ​របស់​ វៀតណាម

    កម្ពុជា​ គឺជា​ទីផ្សារ​នាំ​ចេញចំណី​សត្វ​​ធំជាង​គេ​លំដាប់​ទីពីរ​របស់​ វៀតណាម

    យោង​តាម​ស្ថិតិ​របស់​អគ្គនាយកដ្ឋាន​គយវៀតណាម ការ​នាំ​ចេញ​ចំណី​សត្វនៅ​ក្នុង​ 11 ខែ​ដំបូង​នៃ​ឆ្នាំ 2023 ​របស់​ប្រទេស​នេះ​ សម្រេច​បាន​ជាង 1.11 ពាន់​លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក ក្នុង​នោះ កម្ពុជា​ គឺជា​ទីផ្សារ​នាំ​ចេញធំលំដាប់​ទីពីរ​របស់​ វៀតណាម​។

    ក្នុងខែ​វិច្ឆិកា 2023 ការ​នាំចេញ​ចំណី​សត្វរបស់​វៀតណាម ទៅ​កាន់​ប្រទេស​​ចិន ដែល​ជា​ទីផ្សារ​នាំ​ចេញ​ចំណី​សត្វ​ធំជាង​គេ​បង្អស់របស់​ វៀតណាម បាន​ថយ​ចុះ 28% ធៀប​នឹង​ខែ​តុលា ឆ្នាំ 2023​ ប៉ុន្តែ​កើន 12% បើ​ធៀប​នឹង​ខែ​វិច្ឆិកា 2022​ ដោយ​សម្រេច​បាន​ជាង 43.47 លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក​។ ក្នុង​ 11 ខែ​ដំបូង​នៃ​ឆ្នាំ 2023 ការ​នាំ​ចេញ​​ចំណីសត្វ​​របស់​ វៀតណាម ទៅ​កាន់​ទីផ្សារ​មួយ​នេះ​​​​​​​​​​​ សម្រេច​បាន 539.75 លាន​ដុល្លារ​ កើន​ជាង 32% បើធៀប​នឹង​ដំណាក់​កាល​ដូច​គ្នា​ក្នុង​ឆ្នាំ 2022​ និង​រួម​ចំណែកជាង 48% នៅ​ក្នុង​ការ​នាំចេញ​ចំណី​សត្វ​សរុប​របស់​ វៀតណាម​។

    ក្នុង​ 11 ខែ​ដំបូង​នៃ​ឆ្នាំនេះ ​ការ​នាំ​ចេញ​ទំនិញ​នេះ​មក​កាន់​ ​កម្ពុជា ដែល​ជា​ទីផ្សារ​នាំចេញ​ចំណី​សត្វ​ធំជាង​គេ​លំដាប់​ទីពីរ​របស់ វៀតណាម ​សម្រេច​បាន​ជាង 155 លាន​ដុល្លារ​ ដោយ​កើន 0.9% បើ​ធៀប​នឹង​ដំណាក់​កាល​ដូច​គ្នា​ក្នុង​ឆ្នាំ​កន្លង និង​រួម​ចំណែក 14% ក្នុង​ការ​នាំ​ចេញ​ចំណី​សត្វ​សរុប​របស់​ វៀតណាម​។

    ទីផ្សារ​នាំ​ចេញ​ធំជាង​គេ​លំដាប់​ទីបីរបស់ វៀតណាម សម្រាប់​មុខ​ទំនិញ​នេះ​គឺ ម៉ាឡេស៊ី​ ដោយ​សម្រេច​បាន​ជាង 108 លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក ​កើន​ជាង 30% បើធៀប​នឹង​ 10 ខែ​ដំបូង​នៃ​ឆ្នាំ 2022​៕

  • បរិភោគ​​ក្រោយ​ម៉ោង​នេះ​ ហានិភ័យដាច់​សរសៃឈាម​ខួរក្បាលនឹង​កើន​បន្ថែម​ 28 ភាគ​រយ

    បរិភោគ​​ក្រោយ​ម៉ោង​នេះ​ ហានិភ័យដាច់​សរសៃឈាម​ខួរក្បាលនឹង​កើន​បន្ថែម​ 28 ភាគ​រយ

    ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​បាន​ធ្វើ​ការ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​រយៈ​ពេល 7 ឆ្នាំ និង​បាន​រកឃើញ​ថា ពេល​វេលា​នៃ​ការ​បរិភោគ​អាហារ​ពេលល្ងាច អាច​ប៉ះពាល់​ដល់​សុខភាព​បេះដូង និង​បង្កើន​ហានិភ័យ​កើត​ជំងឺ​ដាច់សរសៃ​ឈាម​ខួរ​ក្បាល​ ដែល​នាំ​ឱ្យ​ស្លាប់​មួយ​ចំហៀង​ខ្លួន​ជាដើម។

    ក្រុម​អ្នក​ជំនាញ​មក​ពី​សាកលវិទ្យាល័យ​ Sorbonne Paris Nord នៃ​ប្រទេស​បារាំង បាន​ធ្វើ​ការ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​ វាយ​តម្លៃ​ស្ថានភាព​សុខភាព​របស់​មនុស្ស​ 103,389 នាក់​ នៅ​ក្នុង​រង្វង់ 7 ឆ្នាំ​ ហើយ​​​បាន​រកឃើញ​ថា ការ​បរិភោគ​អាហារ​ពេល​ល្ងាច​មុន​ម៉ោង​ 20 (ម៉ោង​ 8 យប់) នឹង​ល្អ​សម្រាប់​សុខភាព​។ ក្រុម​ស្រាវជ្រាវ​បាន​ពិនិត្យ​មើល​កាល​វិភាគ​នៃ​ការ​បរិភោគ​​អាហារ​របស់​អ្នក​ស្ម័គ្រ​ចិត្ត​ដែល​បាន​កត់​ត្រា​ចាប់​តាំង​ពី​ឆ្នាំ 2009 ដល់ 2022​។

    យោង​តាម​របាយការណ៍​របស់​វិទ្យាស្ថានជាតិ​​ស្រាវជ្រាវ​ផ្នែកសុខាភិបាល​ និង​សុខភាព​បារាំង ដែល​បាន​ប្រកាស​កាល​ពី​ថ្ងៃទី 14 ធ្នូ 2023 ក្រុម​អ្នកស្រាវជ្រាវ​រក​ឃើញ​ថា 1/3 នៃ​អ្នក​ស្ម័គ្រ​ចិត្ត​ខាងលើ បរិភោគ​អាហារ​ពេល​ល្ងាច​មុន​ម៉ោង​ 8 យប់ ខណៈ​ដែល 1/3 ផ្សេង​ទៀត​បរិភោគ​នៅ​ម៉ោង 9 យប់​។ ក្នុង​ដំណាក់​កាល​នៃ​ការ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ មាន​ប្រហែល 2,000 ករណី កើត​ជំងឺ​បេះដូង​។

    នៅពេល​ពិនិត្យ​ទៅលើ​ពេល​វេលា​នៃ​ការ​បរិភោគ​អាហារ​ពេល​ល្ងាច​របស់​អ្នក​ដែល​កើត​ជំងឺ​បេះដូងទាំងនេះ  អ្នក​ស្រាវជ្រាវបាន​​រក​ឃើញ​ថា អ្នក​បរិភោគ​ក្រោយម៉ោង 9 យប់ មាន​ហានិភ័យ​កើត​ស្ត្រូក (ជំងឺ​ដាច់​សរសៃឈាម​ខួរក្បាល) ឬ​អាការ​ខ្វះឈាម​ខួរក្បាល​មួយ​រយៈ​ពេល​ខ្លី​ ខ្ពស់​ជាង​ 28% បើ​ធៀប​នឹង​អ្នក​​ដែល​បរិភោគ​អាហារ​មុន​​ម៉ោង​ 8 យប់​​៕

  • ឥណ្ឌូណេស៊ី​ បញ្ចុះ​អត្រាពន្ធ ដើម្បី​ជំរុញ​ការ​ប្រើ​ប្រាស់​រថយន្ត​អគ្គិសនី​

    ឥណ្ឌូណេស៊ី​ បញ្ចុះ​អត្រាពន្ធ ដើម្បី​ជំរុញ​ការ​ប្រើ​ប្រាស់​រថយន្ត​អគ្គិសនី​

    ចាប់​ពី​ពេល​នេះ​រហូត​ដល់​ឆ្នាំ 2025 ឥណ្ឌូណេស៊ី នឹង​បញ្ចុះ​អត្រា​ពន្ធ​សម្រាប់​បណ្ដា​ក្រុម​ហ៊ុនទាំង​ឡាយ​ណា​ដែល​មាន​គម្រោង​បង្កើត​រោង​ចក្រ​​ផលិត​រថយន្ត​អគ្គិសនី​នៅ​ប្រទេស​នេះ ដែល​នេះ​បញ្ជាក់​ថា ទីក្រុង​ហ្សាការតា កំពុង​រកវិធី​អូស​ទាញ​អ្នកវិនិយោគ​បន្ថែម​ទៀត​។

    យោង​តាម​គោល​ការណ៍​ថ្មី​ដែល​ត្រូវ​បាន​ចុះ​ហត្ថលេខា​កាល​ពី​ថ្ងៃទី 12 ធ្នូ និង​មាន​សុពលភាព​ចាប់​ពី​ពេល​នេះ​ បណ្ដា​ក្រុម​ហ៊ុន​ដែល​អាច​ទទួល​បាន​អត្ថប្រយោជន៍​ខាងលើ​ រួម​មាន៖ បណ្ដា​ក្រុម​ហ៊ុន​ដែល​បាន​វិនិយោគ​ទៅ​លើ​រោង​ចក្រ​ផលិត​រថយន្ត​អគ្គិសនី និង​កំពុង​មាន​គម្រោង​បង្កើន​ការ​វិនិយោគ​ទៅ​លើ​រថយន្ត​អគ្គិសនី​ ឬ​មាន​គម្រោង​វិនិយោគ​។

    សេចក្ដី​សម្រេច​ថ្មី​នេះ​នឹង​លុប​បំបាត់​ពន្ធនាំ​ចូល​ និង​ពន្ធ​លើ​ទំនិញប្រណិត​ ចំពោះ​រថយន្ត​​ដំឡើង​រួច​រាល់​ដែល​បាន​នាំ​ចូល​ប្រទេស​នេះ​។ គោលការណ៍​ថ្មី​នេះ​ក៏​ផ្ដល់​អត្ថប្រយោជន៍ដល់​​ប្រភេទ​ពន្ធ​អាករ​ដែល​ត្រូវ​បង់​ជូន​អាជ្ញាធរ​ក្នុង​ស្រុក​ផងដែរ​។

    កាល​ពី​ពេល​កន្លង គោលការណ៍​ចាស់ដែល​បាន​ដាក់ចេញ​ដោយ​ប្រទេសដែល​ជា​ទីផ្សារ​រថយន្ត​ធំជាង​គេ​ប្រចាំ​តំបន់​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​មួយ​នេះ ​ផ្ដល់​អត្ថប្រយោជន៍​ដូច​ខាង​លើ​ចំពោះ​តែ​រថយន្ត​មិន​ទាន់​ដំឡើងរួច​រាល់​​ប៉ុណ្ណោះ​។

    ឥណ្ឌូណេស៊ី បាន​កំណត់គោលដៅ​ផលិត​រថយន្ត​អគ្គិសនី​ឱ្យ​បាន 600,000 គ្រឿង​នៅ​ឆ្នាំ 2030​។ តួលេខ​នេះ​ខ្ពស់ជាង​ 100 ដង បើ​ធៀប​នឹង​ចំនួន​រថយន្ត​អគ្គិសនី​ដែល​បាន​លក់​ក្នុង​ប្រទេស​នេះ នៅក្នុង​ 6 ខែ​ដំបូង​នៃ​ឆ្នាំ 2023​។

    ក្រុម​ហ៊ុន​មួយ​ចំនួន​ ក្នុង​នោះ​មាន Hyundai របស់​កូរ៉េខាង​ត្បូង ជា​ដើម បាន​ និង​កំពុង​វិនិយោគ​នៅ​ ឥណ្ឌូណេស៊ី​។ Neta EV របស់​ចិន និង Mitsubishi Motors របស់​ជប៉ុន ក៏​បាន​ចូល​រួម​វិនិយោគ​នៅ​ប្រទេស​នេះ​។ បច្ចុប្បន្ន ឥណ្ឌណេស៊ី កំពុង​អូស​ទាញ​ Tesla របស់​អាម៉េរិក និង BYD របស់​ចិន​ បន្ថែម​ទៀត​៕

  • កម្ពុជា វៀតណាម និង​ឡាវ អភិវឌ្ឍរូបមន្ត​ទេសចរណ៍ «មួយ​ដំណើរ​ បី​គោលដៅ»

    កម្ពុជា វៀតណាម និង​ឡាវ អភិវឌ្ឍរូបមន្ត​ទេសចរណ៍ «មួយ​ដំណើរ​ បី​គោលដៅ»

    នាយករដ្ឋមន្ត្រី​កម្ពុជា សម្ដេច​ធិបតី​ ហ៊ុន​ ម៉ាណែត និងនាយករដ្ឋមន្ត្រី​ឡាវ Sonexay Siphandone រួម​នឹង​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​វៀតណាម Pham Minh Chinh បាន​ឯកភាព​គ្នា​ក្នុងកិច្ច​សហប្រតិបត្តិការណ៍​អភិវឌ្ឍ​រូបមន្ត​ទេសចរណ៍​ «មួយ​ដំណើរ​ បីគោលដៅ» ដើម្បី​ជំរុញ​វិស័យ​ទេសចរណ៍​របស់​ប្រទេស​ទាំង​បី​។

    កាល​ពី​ថ្ងៃទី 17 ធ្នូ ក្នុង​ឱកាស​ចូល​រួម​សន្និសីទ​កំពូល​ ខួប​ 50 ឆ្នាំ​ នៃ​ទំនាក់ទំនង​អាស៊ាន – ជប៉ុន នៅរាជធានី​តូក្យូ (ប្រទេស​ជប៉ុន) ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា សម្ដេច​ធិបតី ហ៊ុន​ ម៉ាណែត បាន​អញ្ជើញ​ជួប​ពិភាក្សា​ការ​ងារ​ជាមួយ​សមាស​ភាគី​ឡាវ និង​វៀតណាម។

    នៅ​ក្នុង​ជំនួប​នេះ មេដឹក​នាំ​របស់​កម្ពុជា វៀតណាម និង​ឡាវ បាន​ឯកភាព​ លើ​ការ​វាយ​តម្លៃ​ដែល​ថា ទំនាក់​ទំនង​មិត្ត​ភាព​ និង​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​រវាង​ប្រទេស​ទាំង​បី កំពុង​ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​ប្រសើរ​ឡើង និង​រីក​ចម្រើន​ក្នុង​វិស័យ​ជា​ច្រើន​។

    ទន្ទឹម​នឹង​បញ្ហា​សំខាន់​ៗដទៃ សម្ដេច​ធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត ក៏​ទទួល​បាន​ការ​សាទរ​ពី​សមាសភាគី​វៀតណាម និង​ឡាវ ចំពោះ​សំណើ​បើក​កិច្ច​ប្រជុំ​ថ្នាក់​រដ្ឋមន្ត្រី​នៃ​ក្រសួង​ទេសចរណ៍​របស់​ប្រទេស​ទាំង​បីនៅ​កម្ពុជា នា​ពេល​ឆាប់​ៗ​ខាង​មុខ ដើម្បី​ជំរុញ​បន្ថែម​ទៀត​នូវ​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិ​ការ​ក្នុង​វិស័យ​ទេសចរណ៍​រវាង​ប្រទេស​ទាំង​បី ពិសេស​គឺការ​អភិវឌ្ឍ​រូបមន្ត​ទេសចរណ៍​ «មួយ​ដំណើរ បី​គោលដៅ» (One Journey – Three Destinations/Three Countries One Destination)។

    យោងតាម​អ្នក​ជំនាញ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​នេះនឹង​នាំ​មក​នូវ​ផលប្រយោជន៍​ជា​ច្រើន​សម្រាប់​កម្ពុជា​។ ទេសចរ​ម្នាក់មក​ពី​លោក​ខាង​លិច ឬ​គ្រួសារ​ដែល​មាន​ថវិកា​ខ្ទង់ 10,000 ដុល្លារ​អាម៉េរិក នឹង​ពេញ​ចិត្ត​ក្នុង​ការ​ដើរ​ទេសចរណ៍នៅ​​បី​ប្រទេស​ក្នុង​មួយ​ជើង។

  • យុវវ័យ​សិង្ហបុរី ចូលចិត្ត​ជួលរថយន្ត​​ជាជាងទិញ​រថយន្ត

    យុវវ័យ​សិង្ហបុរី ចូលចិត្ត​ជួលរថយន្ត​​ជាជាងទិញ​រថយន្ត

    យោង​តាម​ស្ថិតិ​នា​ពេល​ថ្មី​ៗ​នេះ នៅ​ប្រទេស​សិង្ហបុរី សេវា​ចែក​រំលែក​រថយន្ត និង​រថយន្ត​សម្រាប់​ជួល កំពុង​តែ​ «ផ្ទុះ​» ការ​គាំទ្រ​ពី​សំណាក់​យុវវ័យ​ ដោយ​សារ​តែ​មូលហេតុ​ច្រើន​យ៉ាង​។

    ទំព័រ​ Straits Times ឱ្យ​ដឹង​ថា ចំនួន​រថយន្ត​សម្រាប់​ជួល​នៅ​ប្រទេស​សិង្ហបុរី បាន​កើន​ 11.3% បើ​ធៀប​នឹង​ដំណាក់​កាល​ដូច​គ្នា​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំកន្លង​ ដោយ​កើន​ជិត​ដល់ 73,000 គ្រឿង​។

    តំណាង​របស់​ក្រុម​ហ៊ុន​រថយន្ត​ឈ្នួល GetGo ឱ្យ​ដឹង​ថា ក្រុម​ហ៊ុន​នេះ​កំពុងបន្ត​ការ​ពង្រីង​សេវាកម្ម​របស់​ខ្លួន​។ កាល​ពី​ខែ​កុម្ភៈ GetGo ប្រមូល​ទុន​បាន​ 20 លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក ដើម្បី​អភិវឌ្ឍ​ក្រុម​រថយន្ត​ឈ្នួល​របស់​ខ្លួន​ ហើយ​បច្ចុប្បន្ន មាន​ជាង 2,100 គ្រឿង​។ ក្រុម​ហ៊ុន​នេះ​បាន​កំណត់គោល​ដៅ​ មាន​រថយន្តអគ្គិសនី​ 10,000 គ្រឿង​នៅ​ត្រឹម​ឆ្នាំ​ 2030​។

    ចំណែក​តំណាង​ក្រុម​ហ៊ុន​រថយន្ត​ឈ្នួល​រយៈ​ពេល​យូរ​ Kinto Singapore វិញ បាន​ឱ្យ​ដឹង​ថា សេវា​រថយន្ត​ឈ្នួល​របស់​ពួក​គេកំពុង​កើន​ 20% ជា​រៀង​រាល់​ខែ​ ចាប់​ពី​ឆ្នាំ 2022​។ បច្ចុប្បន្ន តម្លៃ​ជួល​រថយន្ត​ទាប​បំផុត​គឺ​ចាប់​ពី​ 1,600 ដុល្លារ​អាម៉េរិក​ ក្នុង​មួយ​ខែ​។

    យោង​តាម PGS Walter Theseira របស់​សាកល​វិទ្យា​ល័យ​វិទ្យាសាស្ត្រ​សង្គម​សិង្ហបុរី ចំនួន​រថយន្ត​ឈ្នួល​ កន្លង​មក​ធ្លាប់​បាន​ធ្លាក់​ចុះ​នៅក្នុង​អំឡុង​វិបត្តិ​សុខ​ភាព​សាកល ប៉ុន្តែ​ក្រោយ​មក​ក៏​ងើប​ឡើង​វិញយ៉ាង​លឿន​ ដោយ​សារ​កត្តា​ជា​ច្រើន​។

    មូលហេតុ​សំខាន់​ៗ​មួយ​ចំនួន​ដែល​បាន​ជួយ​ជំរុញ​កំណើន​នៃ​រថយន្ត​ឈ្នួល​ឱ្យ​ងើប​ឡើង​វិញ រួម​មាន ការ​ងើប​ឡើងវិញ​នៃ​វ័យ​ទេសចរណ៍​ ក្រោយ​សម័យ​កូវីដ-19​ ពិសេស​គឺភ្ញៀវ​មក​ពី​ប្រទេស​ចិន​។ មូលហេតុ​ទីពីរ​នោះ​គឺ លិខិត​អនុញ្ញាត​សម្រាប់​ការ​​ក្លាយ​ជា​ម្ចាស់រថយន្ត​នៅ​ប្រទេស​សិង្ហបុរី មាន​តម្លៃ​ខ្ពស់​ខ្លាំង​។ បញ្ហា​នេះ​ធ្វើ​ឱ្យ​ប្រជាជន​ជា​ច្រើន​មិន​ពេញ​ចិត្ត ប៉ុន្តែ​ក៏​មាន​មនុស្ស​ជា​ច្រើន​យល់​ថា នេះ​ជា​វិធី​ល្អ​ដើម្បី​ជួយ​ទប់​ទល់​នឹង​ការ​កក​ស្ទះ​ចរាចរណ៍​។

    យោង​តាម​ក្រុម​ហ៊ុន GetGo «ការ​ផ្លាស់​ប្ដូរ​គំនិតស្ដី​ពី​ការក្លាយជា​ម្ចាស់​រថយន្ត និង​ការ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ទៅ​លើ​ស្ថិរភាព» របស់​យុវវ័យ​ ​ក៏​រួម​ចំណែក​ជួយ​ឱ្យ​សេវា​កម្ម​ជួល​រថយន្តមាន​ការ​កើន​ឡើង​ខ្ពស់​។

    និន្នាការ​ខាងលើ​នេះ​មិន​មែន​កើត​មាន​តែ​នៅក្នុង​ប្រទេស​​សិង្ហបុរីឡើយ។ យោង​តាមសារព័ត៌មាន Washington Post នៅ​សហរដ្ឋអាម៉េរិក យុវវ័យ​ក៏​​កំពុង​មាន​និន្នាការ​ដូច​នៅ​សិង្ហបុរី​។ ក្រៅ​ពី​នេះ​ ក៏​អាច​នៅមាន​ប្រទេស​ជា​ច្រើន​ផ្សេង​ទៀត​ដែល​កំពុង​ «ចូលចិត្តជួលរថយន្ត​ជាង​ទិញ​រថយន្ត»៕

  • វិស័យ​ស្រូវ​អង្ករ​ថៃ ​នឹង​ផ្ដោត​លើ​គុណភាព​ ជំនួសឱ្យ​បរិមាណ

    វិស័យ​ស្រូវ​អង្ករ​ថៃ ​នឹង​ផ្ដោត​លើ​គុណភាព​ ជំនួសឱ្យ​បរិមាណ

    វិស័យ​ស្រូវអង្ករ​របស់​ប្រទេស​ថៃ នា​ពេល​ខាង​មុខ​ នឹង​ផ្ដោត​សំខាន់​ទៅលើ​គុណភាព​ជា​ជាងបរិមាណ នៅ​ពេល​ប្រទេសនេះ​ដាក់​គោលដៅ​ទាញ​យក​ចំណែក​ទីផ្សារ​ធំជាង​បច្ចុប្បន្ន នៅលើ​ទីផ្សារ​អង្ករ​គុណភាព​ខ្ពស់​នៅ​ទូទាំង​ពិភពលោក​។

    នេះ​គឺជា​សារ​ដែល​ត្រូវ​បាន​លោក Arnont Nonsi អនុប្រធាននាយកដ្ឋាន​ស្រូវ​អង្ករ​ នៃ​ក្រសួង​កសិកម្ម​និង​សហករណ៍​ថៃ លើក​ឡើង​នៅ​ក្នុង​ពិធីបុណ្យ​ស្រូវ​អង្ករថៃ​ឆ្នាំ 2023 ដែល​ធ្វើ​ឡើង​នៅ​រាជធានី​បាងកក ចាប់​ពី​ថ្ងៃទី 14 ដល់ 17 ខែ​ធ្នូ។

    លោក Arnont ឱ្យ​ដឹង​ថា ថៃអស់​លទ្ធភាព​ក្នុង​ការ​ប្រកួត​ប្រជែង​យក​តំណែង​ «ប្រទេស​នាំចេញ​អង្ករ​ច្រើន​ជាង​គេ» ជាមួយ​នឹង​បណ្ដា​ប្រទេស​នាំចេញ​អង្ករ​នានា ពិសេស​គឺ​ ប្រទេស​ឥណ្ឌា ដែល​មាន​ដីស្រែ​ធំសម្បើម​។ ជំនួស​មក​វិញ លោក Arnont ថ្លែង​ថា ប្រទេស​ថៃ ចង់​ «លើក​កម្ពស់គុណភាព» ទីផ្សារ​អង្ករ​របស់​ខ្លួន​ ក្នុងនោះ ពាក្យ​ថា «លើកកម្ពស់គុណភាព» នេះ រួម​មាន គុណភាព​នៃ​សារជាតិបំប៉ន ដំណើរ​ការ​ដាំ​ស្រូវ​ដែល​ល្អ​សម្រាប់​​បរិស្ថាន តម្លៃ​កើន​ឡើង​ពី​ការ​ផ្លាស់​ប្ដូរ និង​បច្ចេកវិទ្យា ក៏ដូច​ជា​ស្ថិរភាព​របស់​កសិកម្ម​។

    ក្រៅ​ពីនេះ លោក Arnont ក៏​បង្ហើប​ឱ្យ​ដឹងដែរ​ថា នាយកដ្ឋាន​ស្រូវ​អង្ករ​ថៃ គ្រោង​នឹង​សហការ​ជាមួយ​ស្ថាប័ន​ពាក់​ព័ន្ធ​ ដើម្បី​បន្ថែម​តម្លៃ​ និង​កែ​លម្អ​អង្ករ​ថៃ ដើម្បីអាច​ប្រើ​ប្រាស់​បាន​នៅ​ក្នុង​ផលិតផល​​មួយចំនួន មានជា​អាទិ៍ គ្រឿង​សម្អាង ភេសជ្ជៈ និង​ទឹក​អប់​ជា​ដើម​។