Author: សឿន សំណាង

  • យន្តហោះ​ចម្បាំង អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន «ហោះ​ចោលស្រុក» តែ​ទៅបុក​នឹង​យន្តហោះ​ចម្បាំង អ៊ូ​ស​បេ​គី​ស្ថាន

    យន្តហោះ​ចម្បាំង អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន «ហោះ​ចោលស្រុក» តែ​ទៅបុក​នឹង​យន្តហោះ​ចម្បាំង អ៊ូ​ស​បេ​គី​ស្ថាន

    យន្តហោះ​ចម្បាំង Super Tucano របស់​ប្រទេស​អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន បាន​ប៉ះទង្គិច​គ្នា​នឹង​យន្ត​យន្តហោះ​ចម្បាំង MiG-29 របស់ អ៊ូ​ស​បេ​គី​ស្ថាន នៅពេល​ត្រូវបាន​អមដំណើរ​ហោះ​ទៅ​ចុះចត​នៅ​មូលដ្ឋាន Termez ក្បែរ​ព្រំដែន ប៉ុន្តែ អ្នកបើកបរ​បាន​រួច​ពី​ការស្លាប់។

    យន្តហោះ​ចម្បាំង​ធុន​ស្រាល A-29 Super Tucano របស់​កងទ័ពអាកាស អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន បាន​ហោះចូល​ដែនអាកាស​របស់​ប្រទេស​អ៊ូ​ស​បេ​គី​ស្ថាន និង​សុំ​ការអនុញ្ញាត​ចុះចត​លើ​ព្រលានយន្តហោះ Khanabad នៅ​ភាគខាងត្បូង​ប្រទេស​នេះ កាលពី​ថ្ងៃទី 15 សីហា។ អ្នកបើកបរ​យន្តហោះ A-29 Super Tucano ត្រូវបាន​ស្នើឱ្យ​ឆ្ពោះទៅកាន់​មូលដ្ឋាន Termez និង​ត្រូវបាន​អមដំណើរ​ដោយ​យន្តហោះ​ចម្បាំង MiG-29 ពីរ​គ្រឿង របស់ អ៊ូ​ស​បេ​គី​ស្ថាន។

    «ក៏ប៉ុន្តែ នៅក្នុងពេល​តាមដាន យន្តហោះ A-29 Super Tucano ក៏បាន​ប៉ះទង្គិច​នឹង​យន្តហោះ MiG-29។ យន្តហោះ​ចម្បាំង​ទាំងពីរ​គ្រឿង​នេះ​ក៏បាន​ធ្លាក់​ទៅលើ​ខណ្ឌ Sherabad ក្នុង​ខេត្ត Surkhandarya។ អ្នកបើកបរ​របស់​យ​ន្ត​ហោះ​ទាំងពីរ​នេះ បាន​ចុច​ដំណើរការ​កៅអី​សង្គ្រោះបន្ទាន់ និង​បាន​រួចផុត​ការ​ការស្លាប់» ការិយាល័យ​ប្រធានាធិបតី អ៊ូ​ស​បេ​គី​ស្ថាន បានប្រកាស​ដូច្នេះ​កាលពី​ម្សិលមិញ។

    ការប្រកាស​ថ្មី​ខាងលើនេះ​គឺ​ផ្ទុយ​ពី​ការប្រកាស​មុន​នោះ​របស់​ក្រសួងការពារជាតិ អ៊ូ​ស​បេ​គី​ស្ថាន ដែល​ស្ថាប័ន​នេះ​បានប្រកាសថា កងទ័ព​ការពារ​ដែនអាកាស​បាន​បាញ់​ទម្លាក់​យន្តហោះ​យោធា អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន នៅពេល​វា​បាន​រំលោភ​ដែនអាកាស​របស់ អ៊ូ​ស​បេ​គី​ស្ថាន។

    តាលីបង់​ បានចូល​មក​គ្រប់​គ្រង​​កាប៊ុល​វិញ ក្រោយ​ 20 ឆ្នាំ​ ដែល​ត្រូវ​ អាមេរិក​ កម្ចាត់​ បន្ទាប់​ពី​មាន​អំពី​ភេរវកម្ម​ «11 កញ្ញា 2001 នៅ​អាមេរិក»

    ក្រុមមន្ត្រី​បានឱ្យដឹងថា ទាហាន​ជាង 700 នាក់ និង​យន្តហោះ​ច្រើន​ប្រភេទ ចំនួន 46 គ្រឿង របស់ អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន បាន​ចូលទៅ​កាន់ អ៊ូ​ស​បេ​គី​ស្ថាន​ក្នុង​ថ្ងៃទី 15 សីហា។ យន្តហោះ​ទាំងនេះ ត្រូវបាន​ស្នើឱ្យ​ចុះចត​ក្នុង​មូលដ្ឋាន Termez។ បច្ចុប្បន្ន មិនទាន់​ដឹង​ច្បាស់​ថា យន្តហោះ និង​ទាហាន អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន​ទាំងនេះ ស្ថិត​នៅទីណា​នៅឡើយ។

    ក្រុម​តា​លី​បង់ ចូល​គ្រប់គ្រង​រដ្ឋធានី​កា​ប៊ុល បាន​យ៉ាង​ងាយស្រួល កាលពី​ព្រលប់​ថ្ងៃទី 15 សីហា។ តា​លី​បង់ ដណ្ដើមបាន​ជោគជ័យ​លើ​កងទ័ព​រដ្ឋាភិបាល អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន ក្រោយពី សហរដ្ឋអាមេរិក និង​សម្ព័ន្ធមិត្ត​បាន​ដកទ័ព​ភាគច្រើន​របស់​ពួកគេ ចេញពី អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន។

    នៅពេល តា​លី​បង់ ជិត​ចូលដល់​រដ្ឋធានី ប្រធានាធិបតី អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន Ashraf Ghani ក៏បាន​រត់ចោល​ប្រទេស ដោយ​លើកឡើងថា «ដើម្បី​បញ្ចៀស​ការបង្ហូរ​ឈាម» បណ្ដាលឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​ដែល​គាំទ្រ​ដោយ​ប្រទេស​លោកខាងលិច ត្រូវ​ដួលរលំ។ ក្រុម​តា​លី​បង់ បាន​ចូលដល់​វិមាន​ប្រធានាធិបតី ហើយ​ប្រកាសថា​នឹង​បង្កើត រដ្ឋ Islamic Emirate of Afghanistan (បកប្រែ​ក្រៅផ្លូវការ​ថា រដ្ឋ​អ៊ីស្លាម​រួបរួម​នៃ​អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន)៕

  • អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន៖ ជាង 600 នាក់ ប្រជ្រៀត​គ្នា​ក្នុង​យន្តហោះ អាមេរិក រង់ចាំ​ចាកចេញ​ពី​ប្រទេស

    អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន៖ ជាង 600 នាក់ ប្រជ្រៀត​គ្នា​ក្នុង​យន្តហោះ អាមេរិក រង់ចាំ​ចាកចេញ​ពី​ប្រទេស

    មនុស្ស​ប្រហែល 640 នាក់ អង្គុយ​ស្ទើរតែ​លើ​គ្នា​នៅក្នុង​បន្ទប់​ដាក់​ទំនិញ​របស់​យន្តហោះ អាមេរិក C-17 ដែល​កំពុង​ជម្លៀស​មនុស្ស​ចេញពី​ប្រទេស​អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន នៅពេល​ក្រុម តា​លី​បង់ ចូល​កាន់កាប់​រដ្ឋធានី​កា​ប៊ុល។

    ពលរដ្ឋ​អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន​រាប់ពាន់នាក់ កាលពី​ថ្ងៃទី 15 សីហា បាន​សម្រុកចូល​ព្រលានយន្តហោះ​អន្តរជាតិ​នៅ​រដ្ឋធានី​កា​ប៊ុល ដើម្បី​រក​វិធី​ចាក​ចេញពី​ប្រទេស ក្នុងពេលដែល​ក្រុម​ឧទ្ទាម​តា​លី​បង់ គ្រប់គ្រង​ទឹកដី​បាន​ទាំងស្រុង។ មនុស្ស​រាប់រយ​នាក់ បាន​ព្យាយាម​ឡើងលើ​យន្តហោះ C-17 Globemaster III ដែល​កំពុង​ត្រៀម​ចេញដំណើរ​ទៅកាន់​ប្រទេស​កាតា បើ​ទោះ​ត្រូវ​ប្រជ្រៀត​គ្នា​យ៉ាង​ណែន​ក៏ដោយ។

    រូបថត​មួយ​សន្លឹក​ដែល​សារព័ត៌មាន Defense One ថត​បាន​នៅលើ​យន្តហោះ បង្ហាញថា ហ្វូងមនុស្ស​ដែល​រួមមាន​ទាំង​ស្ត្រី និង​កុមារ​ផងដែរ កំពុង​អង្គុយ​ស្ទើរតែ​គរ​លើ​គ្នា​នៅក្នុង​យន្តហោះ រង់ចាំ​ចាក់​ចេញពី អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន។

    មនុស្ស​ប្រហែល 640 នាក់​នៅលើ​យន្តហោះ​នេះ គឺជា​ចំនួន​ដ៏​ច្រើន ពោលគឺ​ច្រើនជាង​ឆ្ងាយ​បើ​ធៀប​នឹង​ចំនួន​មនុស្ស​ដែល​ក្រុម​ហោះហើរ​គ្រោង​នឹង​ដឹក​ទៅទៀត នេះ​បើតាម​សម្ដី​របស់​មន្ត្រី​ការពារជាតិ​ម្នាក់។ ប៉ុន្តែ ក្រុម​ហោះហើរ​នៅតែ​សម្រេច​អនុញ្ញាតឱ្យ​ពួកគេ​ស្ថិតនៅលើ​យន្តហោះ ដើម្បី​ចាក​ចេញពី​រដ្ឋធានី​កា​ប៊ុល ដោយ​សុវត្ថិ​ភាព។

    មន្ត្រី​មួយរូប​ខាងលើ​និយាយថា៖ «ក្រុម​ហោះហើរ បានសម្រេច​បើកបរ​យន្តហោះ​នេះ ដោយ​ដឹក​ពលរដ្ឋ​ទាំងនេះ​ចាកចេញ (ពី​អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន)» ទៅ។ យន្តហោះ​ដឹកជញ្ជូន​នេះ ស្ថិតក្នុង​អង្គភាព​លេខ436 ដែលមាន​មូលដ្ឋាន​នៅ​ប​ន្ទុ​យ Dover ក្នុង​រដ្ឋ Delaware សហរដ្ឋអាមេរិក។

    ក្រុមហ៊ុន​ផលិត​យន្តហោះ​នេះ (Boeing) បានឱ្យដឹងថា យន្តហោះ​ដឹកជញ្ជូន C-17 នេះ អាច​ផ្ទុក​មនុស្ស​ច្រើន​បំផុត​ត្រឹម «134 នាក់​ប៉ុណ្ណោះ»។ ការដែល​យន្តហោះ​នេះ​ដឹក​មនុស្ស​រហូតដល់ 640 នាក់ គឺ​លើស​ចំណុះ​ដែល Boeing បានអនុញ្ញាត ប៉ុន្តែ នេះ​មិនមែនជា​ករណី​ដំបូង​នោះឡើយ។

    កាលពី​ឆ្នាំ 2013 នៅពេល​ព្យុះ​មហា​កំណាច​បាន​វាយលុក​ចូល​ប្រទេស​ហ្វីលីពីន កងទ័ពអាកាស​អាមេរិក ក៏បាន​បញ្ជូន​យន្តហោះ C-17 មួយគ្រឿង ពី Hawaii សំដៅទៅ​ដឹក​មនុស្ស​ប្រមាណ 670 នាក់ ដើម្បី​ជម្លៀស​ទៅកាន់​ទី​សុវត្ថិភាព។

    ព្រលានយន្តហោះ​នៅ កា​ប៊ុល គឺជា​កន្លែង​ចុងក្រោយ​នៅ អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន ដែល​ត្រូវបាន​ការពារ​ដោយ សហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុង​គ្រា​ដែល​ការជម្លៀស​កំពុង​ត្រូវបាន​ធ្វើឡើង។ នេះ​ក៏​ជា​ពេល​ដ៏​ច្របូកច្របល់ ហើយ​ទិដ្ឋភាព​មនុស្សម្នារ​ត់រក​យន្តហោះ ក្នុងនោះ​មាន​អ្នកខ្លះ​តោង​យន្តហោះ អ្នកខ្លះ​ត្រូវ​ធ្លាក់​ពី​យន្តហោះ ធ្វើ​ឱ្យគេ​នឹកឃើញ​ដល់​សម័យ​សង្គ្រាម​នៅ​អាស៊ីអាគ្នេយ៍ នៅពេលដែល អាមេរិក ដកទ័ព​ចេញពី​ប្រទេស​ជា​សម្ព័ន្ធមិត្ត​មួយចំនួន៕

  • អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន៖ ចិន ត្រៀម​​ខ្លួន​​ដើម្បី​សហការ ខណៈ រុស្ស៊ី ជិត​ជួប​ពិភាក្សា​នឹង​ តា​លី​បង់

    អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន៖ ចិន ត្រៀម​​ខ្លួន​​ដើម្បី​សហការ ខណៈ រុស្ស៊ី ជិត​ជួប​ពិភាក្សា​នឹង​ តា​លី​បង់

    ប្រទេស​ចិន បានប្រកាសថា បាន​ត្រៀមខ្លួន​រួចហើយ ដើម្បី​លើកកម្ពស់ «ទំនាក់ទំនង​ទ្វេភាគី» ជាមួយ​ឧទ្ទាម តា​លី​បង់ ចំណែកឯ រុស្សី វិញ ក៏បាន​និយាយថា ឯកអគ្គរដ្ឋទូត​រប​ស់​ខ្លួន នឹង​ជួបប្រជុំ​ជាមួយ​ក្រុម​នេះ ក្រោយពី​ពួកគេ​ដណ្ដើមបាន​អំណាច​ពី​រដ្ឋាភិបាល​ដែល​គាំទ្រ​ដោយ​បណ្ដា​ប្រទេស​លោកខាងលិច។

    អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួងការបរទេស​ចិន Hua Chunying បាន​ប្រាប់​ក្រុម​អ្នកយកព័ត៌មាន​នា​ថ្ងៃនេះ​ថា៖ «ប្រទេស​ចិន គោរព​សិទ្ធិ​របស់​ប្រជាជន អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន នៅក្នុង​ការសម្រេចចិត្ត​លើ​ជោគវាសនា​របស់ខ្លួន ហើយ​ក៏បាន​ត្រៀមខ្លួន​ជាស្រេច​សម្រាប់​លើកកម្ពស់​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​ជាមួយ អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន»។

    ចំណែកឯ Zamir Kabulov ដែលជា​មន្ត្រីការទូត​នៃ​ប្រទេស​រុស្ស៊ី ឯណោះ​វិញ ក៏បាន​ប្រាប់​វិទ្យុ Ekho Moskvy ថា៖ «ឯកអគ្គរដ្ឋទូត​រប​ស់​យើង កំពុងតែ​ទាក់ទង​ទៅកាន់​មេដឹកនាំ តា​លី​បង់។ ស្អែក​នេះ ឯកអគ្គរដ្ឋទូត នឹង​ជួបពិភាក្សា​ជាមួយ​មន្ត្រី​សម្របសម្រួល​ដែល​ទទួលបន្ទុក​ផ្នែក​សន្តិសុខ​របស់ តា​លី​បង់»។

    សមាជិកនៃក្រុមឧទ្ទាម តាលីបង់ បានចូលកាន់កាប់វិមានប្រធានាធិបតី អាហ្វហ្គានីស្ថាន កាលពីថ្ងៃសៅរ៍កន្លងទៅ

    មន្ត្រីការទូត​រុស្ស៊ី​រូបនេះ បាន​បញ្ជាក់ថា ទីក្រុង​មូ​ស្គូ នឹងធ្វើ​ការសម្រេចចិត្ត​ក្នុងការ​ទទួលស្គាល់​រដ្ឋា​ភិ​បាល​ថ្មី​នៅ អា​ហ្វ​ហ្កា​នី​ស្ថាន ដោយយោង​ទៅតាម​ឥរិយាបថ​ជាក់ស្ដែង​របស់​ពួកគេ។

    ក្រោយ​ការ​ដណ្ដើមបាន​អំណាច​គ្រប់គ្រង​រដ្ឋធានី​កា​ប៊ុល ក្រុម​តា​លី​បង់ បានប្រកាសថា សង្គ្រាម​នៅ អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន បានបញ្ចប់ ហើយ​បាន​អំពាវនាវ​រក​សន្តិភាព​ជាមួយនឹង​សហគមន៍​អន្តរជាតិ។ តា​លី​បង់ បាន​បញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាល​ថ្មី អាច​រួមមាន​ទាំង​ក្រុមមនុស្ស​ដែល​មិន​ស្ថិតក្នុង​ជួរ​កងកម្លាំង​តា​លី​បង់ និង​ក្រុមមនុស្ស​ដែល​ស្ថិតក្នុង​រដ្ឋាភិបាល​ចាស់​ផងដែរ៕

  • អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន៖ ស្បៃ Burqa បាន​ត្រលប់​មកវិញ ខណៈ​សិទ្ធិ​ស្ត្រី​អាច​នឹង​​ត្រូវ​បាត់បង់​ទាំង​ស្រុង ពេល តា​លី​បង់ ចូលមក​គ្រប់គ្រង​ប្រទេស

    អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន៖ ស្បៃ Burqa បាន​ត្រលប់​មកវិញ ខណៈ​សិទ្ធិ​ស្ត្រី​អាច​នឹង​​ត្រូវ​បាត់បង់​ទាំង​ស្រុង ពេល តា​លី​បង់ ចូលមក​គ្រប់គ្រង​ប្រទេស

    នៅក្នុង​តំបន់​ផ្សារ​មួយ​នៃ​រដ្ឋធានី​កា​ប៊ុល ប្រទេស អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន ថៅកែ​ហាង​លក់ Burqa ដែលជា​ស្បៃ​បិទមុខ​ប្រពៃណី​សម្រាប់​ស្ត្រី​មូស្លីម (អ៊ីស្លាម​សាសនិក) ដឹង​ច្បាស់​ថា ខ្លួន​ជិត​មានឱកាស​រកប្រាក់​បាន​ច្រើនជាង​មុន នៅពេល​ក្រុម តា​លី​បង់ ចូលមក​កាន់អំណាច​វិញ ប៉ុន្តែ ទន្ទឹមនឹងនេះ ស្ត្រី​គ្រប់រូប ពិសេស​គឺ​នារី​វ័យក្មេង​នឹង​អាច​ត្រូវ​បាត់បង់​សិទ្ធិ​ស្ទើរ​គ្រប់យ៉ាង​របស់ខ្លួន។

    ថៅកែ​ហាង​លក់​ស្បៃ Burqa មួយកន្លែង ឈ្មោះ Aref ឱ្យដឹងថា នៅពេល តា​លី​បង់ ដែល​កងកម្លាំង​ប្រកាន់​តឹង​ផ្នែក​សាសនា​អ៊ីស្លាម​ជាមួយនឹង​ស្ត្រីភេទ បាន​សម្រុក​ចូលមក​ក្បែរ​រដ្ឋធានី​កា​ប៊ុល ក៏​ជា​ពេលដែល​លោក​បានទទួល​ថ្ងៃ​ថ្មី ថ្ងៃ​ដែល​ការជួញដូរ​ស្បៃ​បិទមុខ Burqa របស់លោក ចាប់ផ្ដើម​មាន​អតិថិជនច្រើនឡើង។

    នៅ​មុនពេល​រដ្ឋាភិបាល​អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន ដែល​គាំទ្រ​ដោយ​បណ្ដា​ប្រទេស​លោកខាងលិច មិនទាន់​ដួលរលំ អតិថិជន​របស់ Aref ភាគច្រើន​គឺជា​ស្ត្រី​មកពី​បណ្ដា​ខេត្ត ដោយសារតែ​នៅ​រដ្ឋធានី​កា​ប៊ុល បានប្រែក្លាយ​ជាទី​ដែល​ស្ត្រី​មាន​សិទ្ធិ​ស្ទើរតែ​ពេញលេញ បើ​ធៀប​នឹង​ពេល​រដ្ឋាភិបាល តា​លី​បង់ មិនទាន់​ត្រូវបាន​ផ្ដួលរំលំ​ដោយ សហរដ្ឋអាមេរិក កាលពី​ឆ្នាំ 2001។

    អតិថិជន​ម្នាក់​របស់ Aref និយាយថា នៅពេលដែល​ការព្រួយបារម្ភ​របស់​ស្ត្រី​កើនឡើង ក៏​ជា​ពេលដែល​ហាង​នានា​ដំឡើងថ្លៃ​ស្បៃ Burqa។ កន្លងមក ស្បៃ Burqa មួយឈុត មានតម្លៃ​ប្រហែល 200 AFN (2.77 ដុល្លារ​អាមេរិក) ប៉ុន្តែ ពេលនេះ វា​មានតម្លៃ​ខ្ពស់ជាង 10 ដង​ឯណោះ។

    Burqa គឺជា​ស្បៃ​បាំង​មុខ​ដែល​មិនអាច​ខ្វះ​បាន សម្រាប់​ស្ត្រី​ជនជាតិ​អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន នៅក្នុង​ពេលដែល​ក្រុម​តា​លី​បង់ កំពុង​គ្រប់គ្រង​ប្រទេស​អំឡុង​ទសវត្សរ៍ 1990។ កាលណោះ ស្ត្រី​ដែល​មិន​ពាក់​ស្បៃ Burqa នឹងត្រូវ​បាន​ពិន័យ​ជា​ប្រាក់​យ៉ាងច្រើន ព្រមទាំង​ត្រូវ «ប៉ូលិស​សិ​ល​ធម៌» វាយ​នឹង​រំពាត់​ទៀតផង។

    ក្រោយ តា​លី​បង់ ដួលរលំ ចាប់ពី​ឆ្នាំ 2001 ស្ត្រី​ជនជាតិ​អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន រាប់លាន​នាក់ ដើរ​តាម​ចលនា​រំដោះ​ស្ត្រី ដោយមាន​សិទ្ធិ​សម្រេច​ថា ខ្លួន​គួរ​ស្លៀកពាក់​បែបណា និង​ដោះ​ស្បៃ​មុខ​ចេញ ដើម្បី​ទទួលយក​សេរីភាព បើទោះជា​ស្ត្រី​អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន​ភាគច្រើន នៅតែ​ប្រើប្រាស់​ស្បៃ Burqa ជា​សម្លៀកបំពាក់​ប្រពៃណី។

    តាំងពី​ពេលនោះ​មក ទីក្រុង​កា​ប៊ុល ប្រែជា​មាន​ពណ៌​ចម្រុះ ដោយសារតែ​ស្ត្រី​មាន​សិទ្ធិសេរីភាព​ក្នុងការ​ជ្រើសរើស​របៀប​នៃ​ការ​ស្លៀកពាក់​បែប​សម័យ និង​ប្រពៃណី​ចម្រុះ​គ្នា។

    ពេលនេះ ក្នុង​គ្រា​ដែល តា​លី​បង់ ត្រលប់​មកកាន់ កា​ប៊ុល វិញ ស្ត្រី​ជាច្រើន​ដែល​បាន​ទម្លាប់​នឹង​និន្នាការ​សេរីនិយម ក៏​ចាប់ផ្ដើម​ស្រមៃ​ដល់​រូបភាព​ស្បៃ Burqa ដែល​ត្រូវ​ចូល​ម​មក​គ្របដណ្ដប់​ក្បាល និង​មុខមាត់​ពួកគេ​ស្ទើរ​ពេញ 24 ម៉ោង​ក្នុង​មួយថ្ងៃ។ បច្ចុប្បន្ន ក្នុង​គ្រួសារ​នានា អ្នកខ្លះ​ចាប់ផ្ដើម​បើក​ទូ​សម្លៀកបំពាក់ យក​ស្បៃ Burqa មកប្រើប្រាស់ អ្នកខ្លះ​ទៀត​ក៏​នាំ​ប្រពន្ធ​កូន​ទៅ​ទិញ​ស្បៃ​នេះ ដើម្បី​ប្ដូរផ្លាស់​របៀបរបប​នៃ​ការ​ស្លៀកពាក់ បំណង​កុំឱ្យ​មានការ​ចាប់អារម្មណ៍​ពេលចេញ​ក្រៅ​ផ្ទះ។

    ជាក់ស្ដែង បន្ទាប់ពី​ដណ្ដើមបាន​អំណាច​ក្នុងការ​គ្រប់គ្រង​ទីក្រុង Herat ក្រុម តា​លី​បង់ បានប្រកាស​នៅលើ​បណ្ដាញ​សង្គម​អំពី​ការបង្គាប់​ឱ្យ​ស្ត្រី​ក្នុង​ក្រុង ត្រូវ​គ្រប​ស្បៃ Burqa នៅ​ទីសាធារណៈ។ រដ្ឋធានី កា​ប៊ុល ជា​កន្លែង​ដែលមាន​ពលរដ្ឋ​វ័យ​ក្រោម 30 ឆ្នាំ ចំនួន 2/3 មិន​ធ្លាប់​ឆ្លងកាត់​របប​តា​លី​បង់។ Habiba វ័យ 26 ឆ្នាំ គឺជា​ម្នាក់​ក្នុងចំណោម​ពលរដ្ឋ 2/3 នេះ។ នាង​នៅតែ​មិន​ព្រមស្ដាប់​តាម​ឪពុកម្ដាយ ដែល​បាន​ស្នើឱ្យ​ពាក់​ស្បៃ Burqa។ បើទោះជា​ដឹងថា នេះ​គឺជា​អ្វីដែល​ពុក​ម្ដាយ​ចង់​ការពារ​កូន ប៉ុន្តែ Habiba អះអាងថា មិនមាន​បំណង​ទិញ​ស្បៃ​នេះ​មកប្រើប្រាស់​នោះទេ។ Habiba យល់ថា ការពាក់​ស្បៃ​នេះ មានន័យថា នាង​ទទួលស្គាល់ថា បរាជ័យ​នៅ​ចំពោះមុខ តា​លី​បង់ ដោយ​អនុញ្ញាតឱ្យ​ពួកគេ​គ្រប់គ្រង​ជីវិត​របស់​នាង និង​ធ្វើឱ្យ​នាង​ត្រូវ​បាត់បង់​សមិទ្ធផល​គ្រប់យ៉ាង​ដែល​នាង​ខំតស៊ូ​ដើម្បី​សិទ្ធិ​ស្ត្រី​ក្នុង​រយៈពេល​កន្លង។

    នារី​វ័យក្មេង​ជាច្រើន​នៅ កា​ប៊ុល ក៏​កំពុងតែជួបប្រទះ​នឹង​អារម្មណ៍​ច្របូកច្របល់ រវាង​ស្មារតី​តស៊ូ​ដើម្បី​សិទ្ធិ​ស្ត្រី និង​ភាព​អស់សង្ឃឹម នៅពេល​ឧទ្ទាម​តា​លី​បង់ បាន​ចូលមក​កាន់កាប់​រដ្ឋធានី​កា​ប៊ូល បានសម្រេច។ Amul ដែលជា​នារី​ម៉ូ​ដែល និង​ជា​អ្នក​រចនា​ម៉ូដ​សម្លៀកបំពាក់​មួយរូប បាន​ចំណាយ​ពេលវេលា និង​កម្លាំងកាយ ចិត្ត​ក្នុង​រយៈពេល​ច្រើន​ឆ្នាំ ដើម្បី​អាជីវកម្ម​របស់ខ្លួន ក៏​បានដឹង​ច្បាស់​ថា ពេលនេះ​គ្រប់យ៉ាង​ដែល​នាង​មាន នឹងត្រូវ​បាត់បង់​ទាំងស្រុង​ជាក់​ជាមិនខាន​ឡើយ។

    មិន​ត្រឹមតែ​ការវិល​ត្រលប់​មកវិញ​នៃ​ស្បៃ Burqa នោះទេ ប៉ុន្តែ​ក្រុម​នារី​វ័យក្មេង​នៅ កា​ប៊ុល ក៏​ព្រួយបារម្ភ​ចំពោះ​អនាគត​របស់​ពួកគេ​ផងដែរ។ និស្សិត​ជាច្រើនរូប ភ័យព្រួយ​ចំពោះ​ការសិក្សា​របស់​ពួកគេ​ដែល​អាច​ត្រូវបាន​បោះបង់ចោល។ នារី​ម្នាក់​ដែល​បានបញ្ចប់​បរិញ្ញាបត្រ​ពី​សាកល​វិទ្យា​ដែល​ល្អ​បំផុត​នៅ អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន និយាយថា នាង​បាន​បោះបង់​ការសិក្សា​ស្ទើរ​គ្រប់យ៉ាង ដោយ​យល់ថា ឱកាស​របស់​ស្ត្រី ទំនងជា​ត្រូវ​រលាយ​ទាំងស្រុង។ នាង​បារម្ភ​ខ្លាំងណាស់​នៅពេល តា​លី​បង់ ត្រលប់​មកវិញ។ ស្ត្រី​នឹងត្រូវ​រស់នៅ​ដូច​មនុស្ស​លាក់ខ្លួន ហើយ​នាង​ក៏ត្រូវ​ដុត​លិខិតស្នាម​ដែល​បញ្ជាក់​អត្តសញ្ញាណ និង​សញ្ញាបត្រ។ ជាង​នេះ នារី​ទាំងឡាយ​ក៏​មិនមាន​សិទ្ធិ​ស្ដាប់​ចម្រៀង​ដែល​ខ្លួន​ចូលចិត្ត ការ​សើច​ឮ​សំឡេង​ខ្លាំង ការជួបជុំ​មិត្តភក្ដិ​នៅ​ហាង​កាហ្វេ ការ​ស្លៀកពាក់​ខោអាវ​ដែល​ខ្លួន​ចូលចិត្ត ខណៈ​ការតុបតែង​ខ្លួន ការ​ផាត់មុខ ធ្វើ​សក់ ក៏​រឹតតែ​ជា​រឿង​ហួសនិស្ស័យ​ដែល​អាច​ធ្វើបាន​ទៅទៀត។ យ៉ាងនេះ​ក្ដី នារី​រូបនេះ រួម​នឹង​ស្ត្រី​ជាច្រើន​ផ្សេងទៀត នៅតែ​សង្ឃឹមថា គ្រប់យ៉ាង​នឹងមិន​វិល​ត្រលប់​ទៅកាន់​សម័យកាល​ជាង 20 ឆ្នាំមុន​នោះឡើយ៕

  • COVID-19 នៅ​កម្ពុជា និង​នៅ​ទូទាំង​ពិភពលោក គិត​ត្រឹម​ព្រឹក​ថ្ងៃទី 16 សីហា ឆ្នាំ 2021

    COVID-19 នៅ​កម្ពុជា និង​នៅ​ទូទាំង​ពិភពលោក គិត​ត្រឹម​ព្រឹក​ថ្ងៃទី 16 សីហា ឆ្នាំ 2021

    កម្ពុជា បាន​រកឃើញ​អ្នក​វិជ្ជមាន​នឹង Covid-19 ចំនួន 593 នាក់, អ្នកជា​ចំនួន 806 នាក់ និង​អ្នកស្លាប់​ចំនួន 21 នាក់​បន្ថែមទៀត នៅក្នុង​ថ្ងៃទី 15 ខែសីហា ឆ្នាំ 2021។

    គិត​ត្រឹម​ព្រឹក​ថ្ងៃទី 16 ខែសីហា​ ឆ្នាំ 2021 កម្ពុជា មាន​អ្នក​ឆ្លង COVID-19 សរុប 86,041 នាក់ ក្នុងនោះ​មាន​អ្នកជា​សះស្បើយ​ជាង 81,200 នាក់ និងអ្នកស្លាប់ 1,704 នាក់។

    ការចាក់​វ៉ាក់សាំង​នៅ​កម្ពុជា គិត​ត្រឹម​ព្រឹក​ព្រលឹម​ថ្ងៃទី 16 ខែសីហា ឆ្នាំ 2021 នេះ រួមមាន៖ អាយុ 18 ឆ្នាំ​ឡើងទៅ (ពលរដ្ឋ​គោលដៅ 10 លាន​នាក់) ចាក់​បាន 83.97%  ចំណែក​ពលរដ្ឋ អាយុ 12-17 ឆ្នាំ (ពលរដ្ឋ​គោលដៅ ជិត 2 លាន​នាក់) ចាក់​បាន 28.05%។ ជា​សរុប ការចាក់​វ៉ាក់សាំង​ជូន​ពលរដ្ឋ​គោលដៅ 16 លាន​នាក់ នៅ​ទូទាំងប្រទេស សម្រេចបាន 55.93%។

    នៅ​ទូទាំង​ពិភពលោក គិត​មកដល់​ថ្ងៃនេះ មាន​អ្នកជំងឺ Covid-19 សរុប​ចំនួន​ជាង 207,994,270​ ​នាក់ ត្រូវបាន​រកឃើញ ក្នុងនោះ​មានជាង​ 186,465,390 ​​​នាក់​បានជា, ជាង​ 4,374,930 នាក់​បាន​ស្លាប់ និង​ជាង 17,017,190 នាក់ កំពុង​ព្យាបាល៕

  • អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន៖ អាមេរិក បញ្ជូនទាហាន​រាប់ពាន់នាក់​បន្ថែមទៀត ដើម្បី​គ្រប់គ្រង​ដែនអាកាស កា​ប៊ុល

    អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន៖ អាមេរិក បញ្ជូនទាហាន​រាប់ពាន់នាក់​បន្ថែមទៀត ដើម្បី​គ្រប់គ្រង​ដែនអាកាស កា​ប៊ុល

    មន្ទីរ​បញ្ច​កោណ បញ្ជូនទាហាន​ចំនួន 1,000 នាក់​បន្ថែមទៀត ទៅកាន់ អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន ដើម្បី​ជួយ​ដល់​ការជម្លៀស​ពលរដ្ឋ​អាមេរិក និង​ដើម្បី​គ្រប់គ្រង​ដែនអាកាស​នៅ​រដ្ឋធានី ដូច្នេះ​ចំនួន​ទា​ហា​អាមេរិក ដែល​នៅ​ឈរជើង​ក្នុង​ទីក្រុង​កា​ប៊ុល កើនឡើង​ដល់​ជិត 6,000 នាក់។

    «ក្នុងអំឡុង 48 ម៉ោង​ទៀត កងកម្លាំង​អាមេរិក នឹង​កើន​ឡើងដល់​ជិត 6,000 នាក់ និង​បន្ត​គ្រប់គ្រង​សិទ្ធិ​ចាត់ចែង​ផ្លូវអាកាស ក្នុង​បេសកកម្ម​ជម្លៀស​ពលរដ្ឋ​អាមេរិក និង​ជនជាតិ អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន។ យើង​កំពុង​ធានា​សន្តិសុខ​នៅ​ព្រលានយន្តហោះ ដើម្បី​នាំ​កម្លាំង​របស់ សហរដ្ឋអាមេរិក និង​សម្ព័ន្ធមិត្ត ចាក​ចេញពី អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន តាមរយៈ​ជើងយន្តហោះ​ស៊ីវិល និង​យោធា» មន្ទីរ​បញ្ច​កោណ និង​ក្រសួងការបរទេស​អាមេរិក បានឱ្យដឹង​ដូច្នេះ នៅក្នុង​សេចក្ដីប្រកាស​រួម​នា​ថ្ងៃនេះ។

    ក្រុមមន្ត្រី​អាមេរិក ឱ្យដឹងថា នឹង​ដឹក​មនុស្ស​រាប់ពាន់នាក់​ចេញពី អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន ក៏ដូចជា​ព​ន្លឿ​ន​ដំណើរការ​ជម្លៀស​ពលរ​ដ្ឋ អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន ដែល​ធ្លាប់​បានធ្វើ​ការឱ្យ សហរដ្ឋអាមេរិក ដោយ​ការផ្ដល់​ទិដ្ឋាការ​ពិសេស។

    នៅ​ព្រលានយន្តហោះ Hamid Karzai ភាពច្របូកច្របល់​កំពុង​កើតឡើង ខណៈដែល​ប្រជាជន អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន រក​វិធី​ដើម្បី​បាន​ឡើង​យន្តហោះ ភៀសខ្លួន​ទៅ​បរទេស ក្នុង​គ្រា​ដែល​ក្រុម តា​លី​បង់ ចូល​គ្រប់គ្រង​រដ្ឋធានី​កា​ប៊ុល។ ព្រលានយន្តហោះ Hamid Karzai ដែល​បច្ចុប្បន្ន គ្រប់គ្រង​ដោយ​សហរដ្ឋអាមេរិក គឺជា​ទីតាំង​ចុងក្រោយ​មួយ​ដែល​មិនទាន់​ត្រូវបាន​គ្រប់គ្រង​ដោយ តា​លី​បង់។

    ស្ថានការណ៍​ច្របូកច្របល់​ដល់​ថ្នាក់ កងទ័ព​របស់​ សហរដ្ឋ​​អាមេរិក ត្រូវ​សម្រេច​ពន្យារ​ការហោះហើរ​ទៅ-មក នៃ​ជើងយន្តហោះ​ស៊ីវិល ដើម្បី​បើកផ្លូវ​ឱ្យ​យន្តហោះ​យោធា​ជា​អ្នក​ជម្លៀស។ «ស្ត្រី កុមារ និង​បុគ្គលិក​រដ្ឋាភិបាល មិនអាច​ចាកចេញ​ពី​ប្រទេស ព្រោះតែ​សហរដ្ឋអាមេរិក មិន​បើកផ្លូវ» នេះ​បើតាម​មន្ត្រី​ម្នាក់​របស់​រដ្ឋាភិបាល អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន។

    កាលពី​ម្សិលមិញ (15 សីហា) ក្រុម​ តា​លី​បង់ បាន​សម្រុកចូល​រដ្ឋធានី​កា​ប៊ុល ដោយ​ពុំ​ជួបប្រទះ​ការរារាំង​ណាមួយ​គួរ​ឱ្យ​កត់​សម្គាល់។ ដូច្នេះ តា​លី​បង់ ប្រាកដជា​នឹង​ស្ដារឡើងវិញ​នូវ​អំណាច​ដែល​ត្រូវបាន​ផ្ដួលរំលំ​កាលពី 20 ឆ្នាំមុន បាន​លឿន​ជាង​ឆ្ងាយ បើ​ធៀប​នឹង​ការ​ព្យាករ 90 ថ្ងៃ របស់​ក្រុម​ស៊ើបការណ៍​សម្ងាត់ សហរដ្ឋអាមេរិក។ សមាជិក​របស់​ក្រុម​ឧទ្ទាម តា​លី​បង់ បានប្រកាសថា នឹង​បង្កើត​រដ្ឋ Islamic Emirate of Afghanistan (បកប្រែ​បណ្ដោះ​អាសន្ន​​ថា «រដ្ឋ​អ៊ីស្លាម​រួបរួម​នៃ​អា​ហ្វ​ហ្កា​នី​ស្ថាន» នាពេលឆាប់ៗខាងមុខ៕

  • រដ្ឋាភិបាល អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន ដួលរលំ៖ Trump ស្នើឱ្យ Biden ចុះ​ចេញពី​តំណែង ព្រោះតែ​ស្ថានការណ៍​នៅ​កា​ប៊ុល

    រដ្ឋាភិបាល អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន ដួលរលំ៖ Trump ស្នើឱ្យ Biden ចុះ​ចេញពី​តំណែង ព្រោះតែ​ស្ថានការណ៍​នៅ​កា​ប៊ុល

    នៅពេល​ក្រុម តា​លី​បង់ ចូល​កាន់កាប់​រដ្ឋធានី​កា​ប៊ុល បានសម្រេច អតីត​ប្រធានាធិបតី​អាមេរិក លោក Donald Trump បាន​ស្នើឱ្យ​ប្រធានាធិបតី Joe Biden ចុះ​ចេញពី​តំណែង ដោយសារតែ​បាន​បណ្ដោយឱ្យ​ក្រុម​ឧទ្ទាម តា​លី​បង់ មានឱកាស​ក្ដោប​ក្ដាប់ អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន ខណៈ​អាមេរិក ដកទ័ព​ទៅតាម​បំណង​របស់ Biden។

    «ដល់ពេល​ដែល Joe Biden គួរតែ​លាលែង​ពី​តំណែង​ក្នុង​ភាពអាម៉ាស់ ព្រោះតែ​អ្វីដែល​គាត់​បាន​បណ្ដោយឱ្យ​កើតមានឡើង​នៅ អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន» លោក Donald Trump ប្រកាស​ក្នុង​ថ្ងៃទី 16 សីហា។ ទន្ទឹមនឹងនេះ លោក Trump ក៏បាន​រិះគន់ លោក Biden អំពី​តួលេខ COVID-19 ដែល​បាន​កើនឡើង​នៅ សហរដ្ឋអាមេរិក រួមទាំង​គោលនយោបាយ​អន្តោប្រវេសន៍ សេដ្ឋកិច្ច និង​ថាមពល​ជាដើម ដែល​លោក Biden កំពុងតែ​អនុវត្ត។

    តា​លី​បង់ បានចាប់ផ្ដើម​យុទ្ធនាការ​វាយ​សម្រុក​តាំងពី​ខែឧសភា បន្ទាប់ពី សហរដ្ឋអាមេរិក និង​សម្ព័ន្ធមិត្ត ដកទ័ព​ភាគច្រើន​ចេញពី អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន ទៅតាម​ការសម្រេចចិត្ត​របស់​ប្រធានាធិបតី Joe Biden ក្នុងការ​បញ្ចប់​វត្តមាន​យោធា​អាមេរិក រយៈពេល 20 ឆ្នាំ​នៅក្នុង​ប្រទេស​នេះ។

    កាលពី​ម្សិលមិញ (15 សីហា) ក្រុម​ តា​លី​បង់ បាន​សម្រុកចូល​រដ្ឋធានី​កា​ប៊ុល ដោយ​ពុំ​ជួបប្រទះ​ការរារាំង​ណាមួយ​គួរ​ឱ្យ​កត់​សម្គាល់។ ដូច្នេះ តា​លី​បង់ ប្រាកដជា​នឹង​ស្ដារឡើងវិញ​នូវ​អំណាច​ដែល​ត្រូវបាន​ផ្ដួលរំលំ​កាលពី 20 ឆ្នាំមុន បាន​លឿន​ជាង​ឆ្ងាយ បើ​ធៀប​នឹង​ការ​ព្យាករ 90 ថ្ងៃ របស់​ក្រុម​ស៊ើបការណ៍​សម្ងាត់ សហរដ្ឋអាមេរិក។ សមាជិក​របស់​ក្រុម​ឧទ្ទាម តា​លី​បង់ បានប្រកាសថា នឹង​បង្កើត​រដ្ឋ Islamic Emirate of Afghanistan (បកប្រែ​បណ្ដោះ​អាសន្ន​​ថា «រដ្ឋ​អ៊ីស្លាម​រួបរួម​នៃ​អា​ហ្វ​ហ្កា​នី​ស្ថាន» នាពេលឆាប់ៗខាងមុខ។

    ប្រធានាធិបតី​អាមេរិក​ លោក​ Joe Biden

    ជាក់ស្ដែង ក្នុងសម័យ​លោក Donald Trump សហរដ្ឋអាមេរិក ក៏​ធ្លាប់បាន​ធ្វើជា​អាជ្ញាកណ្ដាល​សម្រាប់​ការបង្កើត​កិច្ចព្រមព្រៀង​មួយ​រវាង​រដ្ឋាភិបាល អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន និង​ក្រុម​ឧទ្ទាម តា​លី​បង់ នៅ Doha កាលពី​ឆ្នាំ 2020។ តាម​ការចរចា​នោះ សហរដ្ឋអាមេរិក នឹង​ដកទ័ព​ទាំងស្រុង​ចេញពី អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន​នៅក្នុង​ខែឧសភា ឆ្នាំ 2021 ដើម្បី​ជា​ថ្នូរ​នឹង​ការធានា​សន្តិសុខ​មួយចំនួន​ពី តា​លី​បង់។

    នៅពេល Biden ឡើងកាន់​អំណាច​កាលពី​ដើមឆ្នាំ លោក​បាន​ពន្យារពេល​នៃ​ការដក​ទ័ព និង​ពុំបាន​លើកឡើង​អំពី​លក្ខខណ្ឌ​អ្វី​ទាំងអស់​សម្រាប់​កិច្ចការ​នេះ។

    លោក Donald Trump បាន​រិះគន់​លោក Biden ជា​បន្តបន្ទាប់​អំពី​បញ្ហា​ខាងលើ​នេះ​ ហើយ​លោក​ក៏​ធ្លាប់បាន​និយាយថា គ្រប់យ៉ាង «នឹង​ខុស​ពីនេះ ហើយ​ការ​ដកទ័ព (ពី អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន) នឹង​ជោគជ័យ​ច្រើនជាង​នេះ​ឆ្ងាយ» បើសិនជា​លោក​នៅតែ​ជា​ប្រធានាធិបតី។

    «ទង្វើ​ដែល Joe Biden ធ្វើ​ចំពោះ អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន គឺ​ពី​ជា​រឿង​ចម្លែក។ វា​នឹង​ក្លាយជា​បរាជ័យ​មួយ​ធំ​បំផុត​ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​អាមេរិក!» លោក Trump សង្កត់ធ្ងន់​ដូច្នេះ នៅក្នុង​សេចក្ដីថ្លែងការណ៍​មួយនា​ថ្ងៃ​ដដែល​នេះ។

    ប្រតិកម្ម​នឹង​សេចក្ដីថ្លែងការណ៍​របស់​លោក Trump រដ្ឋាភិបាល​របស់លោក Biden ក៏បាន​វាយបក​ថា រដ្ឋាភិបាល​របស់លោក Trump ឯណោះ​ទេ ជា​អ្នក​ដែល​បាន​ចរចា​នៅ​ទីក្រុង Doha ស្ដីអំពី​ការដក​ទ័ព​នេះ ហើយ​សាធារណជន​អាមេរិក ក៏​សុទ្ធតែ​គាំទ្រ​ចំពោះ​ការបញ្ចប់ «សង្គ្រាម​ទាំងឡាយ​ដែល​អូស​បន្លាយពេល​យូរ»។

    លោក Biden បានការពារចំពោះការសម្រេចដកទ័ពរបស់ សហរដ្ឋអាមេរិក

    លោក Biden បាន​ការពារ​ចំពោះ​ការសម្រេច​ដកទ័ព​រប​ស់ សហរដ្ឋអាមេរិក ដោយ​និយាយថា ប្រទេស​នេះ​បាន​ចំណាយ​ប្រា​ក់ជាង 1 លាន​លាន​ដុល្លារ (1 ទ្រី​លាន) អំឡុង 20 ឆ្នាំ ក្នុងការ​បណ្ដុះបណ្ដាល និង​បំពាក់​សព្វាវុធ​ទាន់សម័យ​ដល់​ទាហាន​ជាង 300,000 នាក់ របស់ អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន។ លោក Biden ថ្លែងថា ជនជាតិ​អាមេរិក រាប់ពាន់នាក់​បាន​ស្លាប់ និង​របួស​ក្នុង​សង្គ្រាម​នៅ អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន ហើយ​ពេលនេះ​ជា​ពេលដែល​អាជ្ញាធរ​ក្រុង​កា​ប៊ុល ត្រូវ​តស៊ូ​ដើម្បី​ប្រទេសជាតិ​របស់​ពួកគេ៕

  • អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន៖ ព្រលានយន្តហោះ កា​ប៊ុល កំពុង​ច្របូកច្របល់​ខ្លាំង (វីដេអូ)

    អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន៖ ព្រលានយន្តហោះ កា​ប៊ុល កំពុង​ច្របូកច្របល់​ខ្លាំង (វីដេអូ)

    មនុស្ស​រាប់ពាន់នាក់ បាននាំគ្នា​ឆ្ពោះទៅកាន់​ព្រលានយន្តហោះ Hamid Karzai នៅពេល​ឧទ្ទាម តា​លី​បង់ ចូល​គ្រប់គ្រង​រដ្ឋធានី បង្កឱ្យមាន​ភាពវឹកវ​រ ច្របូកច្របល់​ខ្លាំង បណ្ដាលឱ្យ​យន្តហោះ​ស៊ី​ល​វិល​ដែល​ដឹក​ជនភៀសខ្លួន មិនអាច​ហោះ​ឡើង​បាន។

    វីដេអូ​ដែល​ត្រូវបាន​ចែករំលែក​ក្នុង​បណ្ដាញ​សង្គម កាលពី​ថ្ងៃទី 15 សីហា បានបង្ហាញ​អំពី​ភាពច្របូកច្របល់​ខ្លាំង​នៅឯ​ព្រលានយន្តហោះ​អន្តរជាតិ Hamid Karzai ខណៈដែល​ប្រជាជន អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន រក​វិធី​ដើម្បី​បាន​ឡើង​យន្តហោះ ភៀសខ្លួន​ទៅ​បរទេស ក្នុង​គ្រា​ដែល​ក្រុម តា​លី​បង់ ចូល​គ្រប់គ្រង​រដ្ឋធានី​កា​ប៊ុល។ ព្រលានយន្តហោះ Hamid Karzai ដែល​បច្ចុប្បន្ន គ្រប់គ្រង​ដោយ​សហរដ្ឋអាមេរិក គឺជា​ទីតាំង​ចុងក្រោយ​មួយ​ដែល​មិនទាន់​ត្រូវបាន​គ្រប់គ្រង​ដោយ តា​លី​បង់។

    ស្ថានការណ៍​ច្របូកច្របល់​ដល់​ថ្នាក់ កងទ័ព​អាមេរិក ត្រូវ​សម្រេច​ពន្យារ​ការហោះហើរ​ទៅ-មក នៃ​ជើងយន្តហោះ​ស៊ីវិល ដើម្បី​បើកផ្លូវ​ឱ្យ​យន្តហោះ​យោធា​ជា​អ្នក​ជម្លៀស។ «ស្ត្រី កុមារ និង​បុគ្គលិក​រដ្ឋាភិបាល មិនអាច​ចាកចេញ​ពី​ប្រទេស ព្រោះតែ​សហរដ្ឋអាមេរិក មិន​បើកផ្លូវ» នេះ​បើតាម​មន្ត្រី​ម្នាក់​របស់​រដ្ឋាភិបាល អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន។

    New York Times ឱ្យដឹងថា នៅលើ​ផ្លូវ​យន្តហោះ​ក្នុង​ព្រលាន Hamid Karzai មាន​សម្លៀកបំពាក់​ជា​ឯកសណ្ឋាន​គ្រប់​ប្រភេទ រួមមាន​ឯកសណ្ឋាន​យោធា​របស់​មនុស្ស​ជាច្រើន​ដែល​មកពី​បណ្ដា​ប្រទេស។ «ក្រុម​អ្នកការទូត អ្នកវិនិយោគ​ផ្នែក​យោធា និង​ពលរដ្ឋ​សាមញ្ញ សុទ្ធតែ​រក​វិធី​ដើម្បី​បាន​ឡើង​យន្តហោះ បំណង​ចាក​ចេញពី កា​ប៊ុល។ អ្នក​ដែលមាន​សិទ្ធិ​ឡើង​យន្តហោះ សុទ្ធតែ​ត្រូវបាន​គេ​ផ្ដល់​ខ្សែដៃ​ពិសេស​ដើម្បី​ជាស​ញ្ញា»។

    នៅពេល តា​លី​បង់ សម្រុកចូល​រដ្ឋធានី​កា​ប៊ុល ប្រធានាធិបតី អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន Ashraf Ghani បាន​ប្រញាប់​ចាក​ចេញពី​ប្រទេស ក្រោម​មូល​ហេតុថា «ដើម្បី​បញ្ចៀស​ការបង្ហូរ​ឈាម» បណ្ដាលឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​ដែល​គាំទ្រ​ដោយ​ក្រុម​ប្រទេស​លោកខាងលិច ត្រូវ​ដួលរលំ។

    តា​លី​បង់ បានចាប់ផ្ដើម​យុទ្ធនាការ​វាយ​សម្រុក​តាំងពី​ខែឧសភា បន្ទាប់ពី សហរដ្ឋអាមេរិក និង​សម្ព័ន្ធមិត្ត ដកទ័ព​ភាគច្រើន​ចេញពី អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន ទៅតាម​ការសម្រេចចិត្ត​របស់​ប្រធានាធិបតី Joe Biden ក្នុងការ​បញ្ចប់​វត្តមាន​យោធា​អាមេរិក រយៈពេល 20 ឆ្នាំ​នៅក្នុង​ប្រទេស​នេះ។

    https://www.youtube.com/watch?v=-upyPouRrB8

    កាលពី​ម្សិលមិញ (15 សីហា) តា​លី​បង់ បាន​សម្រុកចូល​រដ្ឋធានី​កា​ប៊ុល ដោយ​ពុំ​ជួបប្រទះ​ការរារាំង​ណាមួយ​គួរឱ្យ​កត់​សម្គាល់។ ដូច្នេះ តា​លី​បង់ ប្រាកដជា​នឹង​ស្ដារឡើងវិញ​នូវ​អំណាច​ដែល​ត្រូវបាន​ផ្ដួលរំលំ​កាលពី 20 ឆ្នាំមុន បាន​លឿន​ជាង​ឆ្ងាយ បើ​ធៀប​នឹង​ការ​ព្យាករ 90 ថ្ងៃ របស់​ក្រុម​ស៊ើបការណ៍​សម្ងាត់ សហរដ្ឋអាមេរិក។ សមាជិក​របស់​ក្រុម​ឧទ្ទាម តា​លី​បង់ បានប្រកាសថា នឹង​បង្កើត​រដ្ឋ Islamic Emirate of Afghanistan (បកប្រែ​បណ្ដោះអាសន្ន​ថា «រដ្ឋ​អ៊ីស្លាម​រួបរួម​នៃ​អា​ហ្វ​ហ្កា​នី​ស្ថាន» នាពេលឆាប់ៗនេះ៕

  • តា​លី​បង់៖ សង្គ្រាម​នៅ អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន បានបញ្ចប់! តា​លី​បង់ ត្រៀម​ជាស្រេច​ក្នុង​ការចរចា​ជាមួយ​គ្រប់ភាគី

    តា​លី​បង់៖ សង្គ្រាម​នៅ អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន បានបញ្ចប់! តា​លី​បង់ ត្រៀម​ជាស្រេច​ក្នុង​ការចរចា​ជាមួយ​គ្រប់ភាគី

    អ្នកនាំពាក្យ​ការិយាល័យ​នយោបាយ​របស់ តា​លី​បង់ កាលពី​ថ្ងៃទី 15 សីហា បាន​អះអាង​ប្រាប់​ទូរទស្សន៍ Al-Jazeera Mubasher ថា សង្គ្រាម​នៅ អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន បានបញ្ចប់ ហើយ​របៀបរបប​ដឹកនាំ​របស់​រដ្ឋាភិបាល នឹង​ត្រូវបាន​មើលឃើញ​ច្បាស់​ក្នុងពេលឆាប់។

    អ្នកនាំពាក្យ​នៃ ការិយាល័យ​នយោបាយ​របស់ តា​លី​បង់ Mohammad Naeem ឱ្យដឹងថា ស្ថាប័ន​ការទូត ឬ​ការិយាល័យ​ទាំងឡាយណា​ដែល​ត្រូវបាន​កំណត់​ជា​គោលដៅ តា​លី​បង់ សូម​ធានាថា នឹង​ការពារ​សន្តិសុខ​គ្រប់បែប​សព្វ​យ៉ាង។

    លោក Naeem ក៏បាន​បញ្ជាក់ថា ក្រុម​នេះ ត្រៀមខ្លួន​ជាស្រេច​ក្នុង​ការចរចា​ជាមួយ​គ្រប់ភាគី​នៅ អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន ហើយ​ថា នឹង​ធានា​សន្តិសុខ​ដែល​ចាំបាច់។ អ្នកនាំពាក្យ​រូបនេះ​ក៏​សង្កត់ធ្ងន់ថា កងកម្លាំង​របស់ខ្លួន «នឹងធ្វើ​សកម្មភាព​ប្រកបដោយ​ការទទួលខុសត្រូវ​តាម​ដំណាក់កាល និង​ធានា​សន្តិភាព​ជាមួយ​គ្រប់​ប្រទេស»។ តា​លី​បង់ ត្រៀម​ជាស្រេច​ដើម្បី​ដោះស្រាយ​រាល់​បញ្ហា​ដែលនាំឱ្យ​សហគមន៍​អន្តរជាតិ​មានការ​ព្រួយបារម្ភ តាមរយៈ​ការចរចា»។

    ក្រុម​ប្រដាប់​អាវុធ តាលីបង់ កំពុង​គ្រប់​គ្រង​រដ្ឋធានីកាប៊ុល

    ការប្រកាស​របស់ តា​លី​បង់ នេះ ត្រូវបាន​ធ្វើឡើង​ក្នុង​គ្រា​ដែល​កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ​របស់​ក្រុម​ឧទ្ទាម​នេះ បាន​ចូល​គ្រប់គ្រង​រដ្ឋធានី​កា​ប៊ុល ចំណែកឯ​ប្រធានាធិបតី Ashraf Ghani ក៏បាន​ចាក​ចេញពី​ប្រទេស ដោយ​មូល​ហេតុថា «ដើម្បី​បញ្ចៀស​ការបង្ហូរ​ឈាម»។

    តា​លី​បង់ បានចាប់ផ្ដើម​យុទ្ធនាការ​វាយ​សម្រុក​តាំងពី​ខែឧសភា បន្ទាប់ពី សហរដ្ឋអាមេរិក និង​សម្ព័ន្ធមិត្ត ដកទ័ព​ភាគច្រើន​ចេញពី អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន ទៅតាម​ការសម្រេចចិត្ត​របស់​ប្រធានាធិបតី Joe Biden ក្នុងការ​បញ្ចប់​វត្តមាន​យោធា​អាមេរិក រយៈពេល 20 ឆ្នាំ​នៅក្នុង​ប្រទេស​នេះ។

    កាលពី​ម្សិលមិញ (15 សីហា) តា​លី​បង់ បាន​សម្រុកចូល​រដ្ឋធានី​កា​ប៊ុល ដោយ​ពុំ​ជួបប្រទះ​ការរារាំង​ណាមួយ​គួរឱ្យកត់សម្គាល់។ ដូច្នេះ តា​លី​បង់ ប្រាកដជា​នឹង​ស្ដារឡើងវិញ​នូវ​អំណាច​ដែល​ត្រូវបាន​ផ្ដួលរំលំ​កាលពី 20 ឆ្នាំមុន បាន​លឿន​ជាង​ឆ្ងាយ បើ​ធៀប​នឹង​ការ​ព្យាករ 90 ថ្ងៃ របស់​ក្រុម​ស៊ើបការណ៍​សម្ងាត់ សហរដ្ឋអាមេរិក៕

  • អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន៖ ប្រធានាធិបតី Ghani ប្រកាស​ពី​មូលហេតុ​ចាកចេញ​ពី​ប្រទេស

    អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន៖ ប្រធានាធិបតី Ghani ប្រកាស​ពី​មូលហេតុ​ចាកចេញ​ពី​ប្រទេស

    កាលពី​ថ្ងៃទី 15 សីហា ប្រធានាធិបតី អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន លោក Ashraf Ghani បានប្រកាស​អំពី​មូលហេតុ​ដែលនាំឱ្យ​លោក​ចាក​ចេញពី​ប្រទេស ក្នុងពេលដែល​ក្រុម​ឧទ្ទាម​តា​លី​បង់ បាន​សម្រុកចូល​កាន់កា​ប់​រដ្ឋធានី​កា​ប៊ុល។

    នៅក្នុង​សារ​ដែល​បង្ហោះ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម Facebook ប្រធានាធិបតី Ghani ឱ្យដឹងថា បើសិនជា​លោក​នៅក្នុង​ប្រទេស​បន្តទៀត នោះ «នឹងមាន​មនុស្ស​ជាច្រើន​ត្រូវ​បាត់បង់​ជីវិត ហើយ​រដ្ឋធានី​កា​ប៊ុល នឹង​ត្រូវបាន​កម្ទេច»។ លោក Ghani ទទួលស្គាល់ថា៖ «តា​លី​បង់ បានទទួល​ជ័យជំនះ ហើយ​បច្ចុប្បន្ន កងកម្លាំង​នេះ​មាន​ភារកិច្ច​ការពារ​ទ្រព្យសម្បត្តិ និង​ពលរដ្ឋ អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន»។

    ប៉ុន្តែ ក្នុង​សារ​នេះ ប្រធានាធិបតី Ghani មិនបាន​និយាយ​ដល់ទី​តាំង​ដែល​លោក​ត្រូវ​ទៅនោះ​ទេ បន្ទាប់ពី​បាន​ចាក​ចេញពី​ប្រទេស។ មុន​នោះ សារព័ត៌មាន​អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន បាន​រាយការណ៍​ថា ប្រធានាធិបតី Ghani បាន​ទៅកាន់​ប្រទេស​តា​ហ្ស៊ី​គី​ស្ថាន។

    ក្នុង​ថ្ងៃ​ដដែល​នោះ មេបញ្ជាការ​ពីររូប​របស់ តា​លី​បង់ បានឱ្យដឹងថា ពួកគេ​បាន​គ្រប់គ្រង​វិមាន​ប្រធានាធិបតី អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន។ មន្ត្រី​ម្នាក់​របស់​ក្រុម តា​លី​បង់ បាន​បញ្ជាក់ថា ក្រុម​នេះ​គ្រោង​នឹង​ប្រកាស​បង្កើត​រដ្ឋាភិបាល​អ៊ីស្លាម​អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន នៅក្នុង​វិមាន​នេះ៕