Author: សឿន សំណាង

  • ប្រធានាធិបតី​អ៊ុយ​ក្រែ​ន ប្រកាសថា នឹង​វាយ​ដណ្ដើមយក Lysychansk មកវិញ

    ប្រធានាធិបតី​អ៊ុយ​ក្រែ​ន ប្រកាសថា នឹង​វាយ​ដណ្ដើមយក Lysychansk មកវិញ

    លោក ហ្សេ​ឡែ​ន​ស្គី ទទួលស្គាល់ថា កងទ័ព​អ៊ុយ​ក្រែ​ន បាន​ដកថយ​ចេញពី​ទីក្រុង Lysychansk ប៉ុន្តែ ប្រកាសថា នឹង​ដណ្ដើមយក​មកវិញ​ដោយ​ប្រើប្រាស់​អាវុធ​រយៈ​ចម្ងាយ​ឆ្ងាយ​របស់ បស្ចិម​លោក។

    «បើសិនជា​មេបញ្ជាការ​កងទ័ព​រប​ស់​យើង​ដក​ទាហាន​ចេញពី​ទីតាំង​មួយចំនួន​នៅក្នុង​សមរភូមិ ជាទី​ដែល​កម្លាំង​អាវុធ​ធុន​ធ្ងន់​របស់​សត្រូវ​មានប្រៀប​ជាង ប្រការនេះ​គឺមាន​ន័យ​តែ​ម្យ៉ាង​គត់ ហើយ​បញ្ហា​នេះ​ក៏​ត្រឹមត្រូវ​សម្រាប់ Lysychansk» ប្រធានាធិបតី​អ៊ុយ​ក្រែ​ន លោក វ៉ូ​ឡូ​ឌី​មៀ ហ្សេ​ឡែ​ន​ស្គី ឱ្យដឹង​ដូច្នេះ​កាលពី​ថ្ងៃទី ៣ កក្កដា។ «យើង​នឹង​ត្រលប់​មកវិញ ដោយ​ប្រើប្រាស់​យុទ្ធសាស្ត្រ​របស់​យើង និង​គាំទ្រ​ដោយ​ការផ្គត់ផ្គង់​អាវុធ​ទំនើប​ដែលមាន​កាន់តែច្រើន»។

    លោក ហ្សេ​ឡែ​ន​ស្គី បញ្ជាក់ថា រុស្ស៊ី កំពុង​ផ្ដោត​អាវុធ​ធុន​ធ្ងន់​ទៅលើ​សមរភូមិ Donbass នៅ​ភាគ​ខាងកើត​ប្រទេស ប៉ុន្តែ អ៊ុយ​ក្រែ​ន នឹង​ឆ្លើយតប​ដោយ​អាវុធ​រយៈ​ចម្ងាយ​ឆ្ងាយ ដូចជា​ប្រព័ន្ធ​កាំជ្រួច​ហ្វូង​ប្រតិកម្ម​រហ័ស HIMARS ដែល​ផ្ដល់ជំនួយ​ដោយ សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក។

    មុន​នោះ​មួយថ្ងៃ ក្រសួងការពារជាតិ​រុស្ស៊ី បានប្រកាសថា កងទ័ព​ប្រទេស​នេះ និង​ក្រុម​ផ្ដាច់ខ្លួន «បាន​រំដោះ​សាធារណរដ្ឋ​ប្រជាមានិត Lugansk (LPR)»។ យុទ្ធនាការ​យោធា​ប្រព្រឹត្តឡើង​ដោយ​ជោគជ័យ កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ​របស់ សហព័ន្ធរុស្ស៊ី និង​បណ្ដា​អង្គភាព​របស់ LPR កំពុង​គ្រប់គ្រង​ទីក្រុង Lysychansk និង​បណ្ដា​តំបន់​ប្រជុំជន​នៅក្បែរនោះ» ប្រកាស​របស់ ក្រសួងការពារជាតិ​រុស្ស៊ី មាន​ឃ្លា​សរសេរ​ដូច្នេះ។

    អ្នកជំនាញ​ផ្នែក​យោធា​នៅ បស្ចិម​លោក យល់ថា ការគ្រប់គ្រង​បាន Lysychansk គឺជា​ជ័យជម្នះ​របស់ រុស្ស៊ី។ ប្រការនេះ​មានន័យថា រុស្ស៊ី និង​ក្រុម​ផ្ដាច់ខ្លួន កំពុង​គ្រប់គ្រង​មួយ​ភាគ​ធំ​នៃ​តំបន់ Donbass ដែលមាន ២ ខេត្ត គឺ Lugansk និង Donetsk ជា​តំបន់​ដែលមាន​អណ្ដូងរ៉ែ​ច្រើន និង​វាលស្រែ​ធំធេង។

  • ថ្ងៃទី ១៣០ នៃ​សង្គ្រាម​នៅ អ៊ុយ​ក្រែ​ន ៖ រដ្ឋធានី​កៀវ បាត់បង់​ Lysychansk

    ថ្ងៃទី ១៣០ នៃ​សង្គ្រាម​នៅ អ៊ុយ​ក្រែ​ន ៖ រដ្ឋធានី​កៀវ បាត់បង់​ Lysychansk

    អ៊ុយ​ក្រែ​ន ប្រកាសថា ទាហាន​របស់​ប្រទេស​នេះ បាន​ដក​ថត​ពី​ទីក្រុង Lysychansk បន្ទាប់ពី រុស្ស៊ី ប្រកាសថា «គ្រប់គ្រង​បាន​ទាំងស្រុង» លើ​ទីក្រុង និង​ខេត្ត Lugansk។

    «ការបន្ត​ការពារ​ទីក្រុង នឹង​នាំឱ្យមាន​ការបាត់​បង់ជីវិត។ ការសម្រេចចិត្ត​ដកថយ​ត្រូវបាន​ធ្វើឡើង​ដើម្បី​ការពារ​អាយុជីវិត​រប​ស់​យុទ្ធជន» កងទ័ព​អ៊ុយ​ក្រែ​ន បានប្រកាស​កាលពី​ថ្ងៃទី ៣ កក្កដា ស្ដីពី​ការសម្រេចចិត្ត​ដក​កងទ័ព​ចេញពី Lysychansk ដែលជា​តំបន់​ការពារ​ចុងក្រោយ​របស់​ពួកគេ​នៅក្នុង​ខេត្ត​ភាគ​ខាងកើត Lugansk (Luhansk)។

    មុន​នោះ​មួយថ្ងៃ ក្រសួងការពារជាតិ​រុស្ស៊ី បានប្រកាសថា កងទ័ព​ប្រទេស​នេះ និង​ក្រុម​ផ្ដាច់ខ្លួន «បាន​រំដោះ​សាធារណរដ្ឋ​ប្រជាមានិត Lugansk (LPR)»។ យុទ្ធនាការ​យោធា​ប្រព្រឹត្តឡើង​ដោយ​ជោគជ័យ កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ​របស់ សហព័ន្ធរុស្ស៊ី និង​បណ្ដា​អង្គភាព​របស់ LPR កំពុង​គ្រប់គ្រង​ទីក្រុង Lysychansk និង​បណ្ដា​តំបន់​ប្រជុំជន​នៅក្បែរនោះ» ប្រកាស​របស់ ក្រសួងការពារជាតិ​រុស្ស៊ី មាន​ឃ្លា​សរសេរ​ដូច្នេះ។

    អ្នកជំនាញ​ផ្នែក​យោធា​នៅ បស្ចិម​លោក យល់ថា ការគ្រប់គ្រង​បាន Lysychansk គឺជា​ជ័យជម្នះ​របស់ រុស្ស៊ី។ ប្រការនេះ​មានន័យថា រុស្ស៊ី និង​ក្រុម​ផ្ដាច់ខ្លួន កំពុង​គ្រប់គ្រង​មួយ​ភាគ​ធំ​នៃ​តំបន់ Donbass ដែលមាន ២ ខេត្ត គឺ Lugansk និង Donetsk ជា​តំបន់​ដែលមាន​អណ្ដូងរ៉ែ​ច្រើន និង​វាលស្រែ​ធំធេង។

    ការិយាល័យ​ឧ​ត្ត​ម​ស្នងការ​សិទ្ធិមនុស្ស​នៃ អង្គការសហប្រជាជាតិ (OHCHR) បានឱ្យដឹងថា ក្នុង​រយៈពេល​ជាង ៤ ខែ នៃ​សង្គ្រាម​នៅ អ៊ុយ​ក្រែ​ន ជន​ស៊ីវិល​ចំនួន ៤,៧៣១ នាក់​បាន​ស្លាប់ និង​ជាង ៥,៩០០ នាក់​បាន​រងរបួស។

    ឧ​ត្ត​ម​ស្នងការ​ទទួលបន្ទុក​ជ​ន​ភៀសខ្លួន​របស់ អង្គការសហប្រជាជាតិ (UNHCR) ក៏បាន​ឱ្យដឹង​ដែរ​ថា មនុស្ស​ជាង ៨.៤ លាន​នាក់ បាន​ចាក​ចេញពី ទឹកដី​អ៊ុយ​ក្រែ​ន រាប់​ចាប់តាំងពី​សង្គ្រាម​បាន​ផ្ទុះឡើង ខណៈដែល​មនុស្ស​ជាង ៧ លាន​នាក់​ដែល​កំពុង​ស្ថិតនៅ​ក្នុងប្រទេស បាន​ចាកចោល​ផ្ទះសំបែង៕

  • អ្នកការទូត​រុស្ស៊ី រាប់សិប​នាក់ ត្រូវបាន​បណ្ដេញ​ចេញពី ប៊ុល​ហ្ការី

    អ្នកការទូត​រុស្ស៊ី រាប់សិប​នាក់ ត្រូវបាន​បណ្ដេញ​ចេញពី ប៊ុល​ហ្ការី

    កាលពី​ម្សិលមិញ (៣ កក្កដា) យន្តហោះ ២ គ្រឿង ដែល​ដឹក​បុគ្គលិក​ការទូត​របស់ រុស្ស៊ី និង​សាច់ញាតិ​របស់​ពួកគេ​ចំនួន ៧០ នាក់ បាន​ហោះ​ចេញពី ប្រទេស​ប៊ុល​ហ្ការី ដោយសារ​ការបណ្ដេញរ​បស់ រដ្ឋាភិបាល​ប៊ុលហ្គារី បើទោះជា​ប្រទេស​ទាំងពីរ​មាន​ទំនាក់ទំនង​ជិតស្និទ្ធ​នឹង​គ្នា​ជាច្រើន​ឆ្នាំ​មកហើយ​ក៏ដោយ។

    ក្នុង​គ្រា​ដែល​ស្ថានការណ៍​តានតឹង​រវាង រុស្ស៊ី និង​បណ្ដា​ប្រទេស​នៅ អឺរ៉ុប កំពុង​កើនឡើង​ខ្ពស់ សារព័ត៌មាន​របស់ ប៊ុល​ហ្កា​សរី បានឱ្យដឹងថា អ្នកការទូត​រុស្ស៊ី និង​សាច់ញាតិ​របស់​ពួកគេ​ចំនួន ៧០ នាក់ បានបង្ហាញ​វត្តមាន​នៅឯ​អាកាសយាន​ដ្ឋា​ន​នៅ រដ្ឋធានី​សូ​ហ្វ៊ី​យ៉ា ដើម្បី​ត្រលប់​ទៅ ប្រទេស​រុស្ស៊ី វិញ ដោយ​ជិះ​យន្តហោះ ២ គ្រឿង​របស់ រុស្ស៊ី បន្ទាប់ពី ប៊ុល​ហ្ការី សម្រេចចិត្ត​បណ្ដេញ​អ្នកការទូត​ទាំងនេះ។

    ការសម្រេចចិត្ត​របស់ ប៊ុល​ហ្ការី ខាងលើនេះ ត្រូវបាន​ប្រកាស​ដោយ នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ស្ដីទី Kiril Petkov ដែលជា​អ្នកមាន​និន្នាការ​ប្រឆាំង រុស្ស៊ី។ នាយករដ្ឋមន្ត្រី Petkov ដែល​ទើប​ទទួល​បរាជ័យ​ក្នុងការ​បោះឆ្នោត​ផ្ដល់​សេចក្ដីទុកចិត្ត​កាលពី​ចុងខែ​មិថុនា បានប្រកាសថា ទីក្រុង​មូ​ស្គូ ប្រើប្រាស់​យុទ្ធសាស្ត្រ «សង្គ្រាម​កូនកាត់» ដើម្បី​ផ្ដួលរំលំ​រដ្ឋាភិបាល​របស់​លោក។

    មុន​នោះ កាលពី​ថ្ងៃទី ១ កក្កដា ឯកអគ្គរដ្ឋទូត​រុស្ស៊ី បានចេញ​ឱសានវាទ​សម្រាប់ ប៊ុល​ហ្ការី ដើម្បី​លុបចោល​បទបញ្ជា​បណ្ដេញ​អ្នកការទូត​របស់ រុស្ស៊ី និង​បាន​គំរាមថា ទីក្រុង​មូ​ស្គូ នឹង​កាត់ផ្ដាច់​រាល់​ទំនាក់ទំនង​ការទូត​ជាមួយ​ប្រទេស​នេះ។

    កន្លងមក ប៊ុល​ហ្ការី បាន​គាំទ្រ​យ៉ាង​ពេញទំហឹង​ចំពោះ​វិធានការ​ដាក់ទណ្ឌកម្មរ​បស់ លោកខាងលិច ទៅលើ ទីក្រុង​មូ​ស្គូ ចាប់តាំងពី រុស្ស៊ី បាន​បើក​ការឈ្លានពាន​លើ​ទឹកដី​របស់ អ៊ុយ​ក្រែ​ន កាលពី​ជាង ៤ ខែ​មុន។ កាលពី​ចុងខែ​មេសា រុស្ស៊ី ក៏បាន​ផ្ដាច់​ប្រភព​ផ្គត់ផ្គង់​ឧស្ម័ន​ដល់ ប៊ុល​ហ្ការី ផងដែរ បន្ទាប់ពី ទីក្រុង​សូ​ហ្វ៊ី​យ៉ា បដិសេធ​សំណើ​របស់ ទីក្រុង​មូ​ស្គូ ស្ដីពី​ការទូទាត់​វិក្កយបត្រ​ដោយ​ប្រើប្រាស់​រូបិយប័ណ្ណ រូ​ប្ល​រុស្ស៊ី៕

  • លោក ហ្សេ​ឡែ​ន​ស្គី ថា រុស្ស៊ី កំពុង​គ្រប់គ្រង​ទីក្រុង និង​ទីរួមស្រុក​ជាង ២,៦០០ របស់ អ៊ុយ​ក្រែ​ន

    លោក ហ្សេ​ឡែ​ន​ស្គី ថា រុស្ស៊ី កំពុង​គ្រប់គ្រង​ទីក្រុង និង​ទីរួមស្រុក​ជាង ២,៦០០ របស់ អ៊ុយ​ក្រែ​ន

    ប្រធានាធិបតី ហ្សេ​ឡែ​ន​ស្គី បានឱ្យដឹងថា អ៊ុយ​ក្រែ​ន បាន​ដណ្ដើម​មកវិញ​នូវ​ទីក្រុង និង​ទីរួមស្រុក​ជាង ១,០០០ ខណៈដែល កងកម្លាំង​រុស្ស៊ី កំពុង​កាន់កាប់​ទីក្រុង និង​ទីរួមស្រុក​ជាង ២,៦០០។

    «ទឹកដី​ចំនួន ១០ តំបន់ ត្រូវ​រង​ឥទ្ធិពល​ដោយសារ​សង្គ្រាម រាប់​ចាប់តាំងពី​ថ្ងៃទី ២៤ កុម្ភៈ។ កងទ័ព​អ៊ុយ​ក្រែ​ន បាន​រំដោះ​ទីក្រុង និង​ទីរួមស្រុក​ចំនួន ១,០២៧ ប៉ុន្តែ រុស្ស៊ី កំពុង​គ្រប់គ្រង ២,៦១០ តំបន់» ប្រធានាធិបតី​អ៊ុយ​ក្រ​ន លោក ហ្សេ​ឡែ​ន​ស្គី បានឱ្យដឹង​កាលពី​ថ្ងៃទី ២ កក្កដា​ដូច្នេះ និង​បាន​បន្ថែមថា តំបន់​ដែល​រង​ឥទ្ធិពល​ភាគច្រើន​ត្រូវការ​ការស្ថាបនា​ឡើងវិញ និង​រាបរយ​ទីតាំង «ត្រូវបាន​កងទ័ព​រប​ស់ រុស្ស៊ី បំផ្លាញ​ទាំងស្រុង»។

    ទាក់ទិន​នឹង​ការលើកឡើង​របស់ ប្រធានាធិបតី​អ៊ុយ​ក្រែ​ន ខាងលើនេះ ភាគី​ខាង​រុស្ស៊ី មិនទាន់មាន​ប្រតិកម្ម​អ្វី​នៅឡើយ។

    សង្គ្រាម​បាន​ផ្ទុះឡើង​នៅ អ៊ុយ​ក្រែ​ន ចាប់ពី​ថ្ងៃទី ២៤ កុម្ភៈ នៅពេល រុស្ស៊ី បើក​ការឈ្លានពាន​លើ​ទឹកដី​អ្នកជិតខាង​មួយ​នេះ។ ជំហាន​បន្ទាប់​នៃ​យុទ្ធនាការ​យោធា​ពិសេស​របស់ ទីក្រុង​មូ​ស្គូ កងទ័ព​រុស្ស៊ី និង​ក្រុម​ផ្ដាច់ខ្លួន បាន និង​កំពុង​វាយ​សម្រុក​នៅ​ភាគ​ខាងកើត និង​ស្វែងរក​វិធី​ពង្រឹងកម្លាំង​នៅ​ភាគខាងត្បូង​នៃ ប្រទេស​អ៊ុយ​ក្រែ​ន៕

  • រុស្ស៊ី រឹបអូស​យក​គម្រោង Sakhalin-2 ដើម្បី​ជាការ​ឆ្លើយតប​នឹង​ទណ្ឌកម្ម​ពី​បរទេស

    រុស្ស៊ី រឹបអូស​យក​គម្រោង Sakhalin-2 ដើម្បី​ជាការ​ឆ្លើយតប​នឹង​ទណ្ឌកម្ម​ពី​បរទេស

    កាលពី​ថ្ងៃទី ៣០ មិថុនា ប្រធានាធិបតី ពូ​ទីន បាន​ចុះហត្ថលេខា​លើ​វិធានការ​ពិសេស​ក្នុង​វិស័យ​ឥន្ធនៈ និង​ថាមពល ទាក់ទិន​នឹង «សកម្ម​ភាពមិន​ស្និទ្ធស្នាល​របស់​បរទេស»។

    យោងតាម​បទបញ្ជា​ថ្មី​នេះ ភាគហ៊ុន​របស់​បណ្ដា​ក្រុមហ៊ុន​ដែលមាន​នៅក្នុង​ក្រុមហ៊ុន​វិនិយោគ​ថាមពល Sakhalin នឹងត្រូវ​បាន​ផ្ទេរ​ទៅឱ្យ​ក្រុមហ៊ុន​មួយ​ដែល​បង្កើតឡើង​ដោយ រដ្ឋាភិបាល​រុស្ស៊ី។

    ភាគហ៊ុន​របស់​ក្រុមហ៊ុន Sakhalin គឺជា​កម្មសិទ្ធិ​របស់​ក្រុមហ៊ុន Gazprom (កាន់កាប់​ភាគហ៊ុន​ចំនួន ៥០% + ១), Dutch Shell (២៧.៥% – ១) និង Mitsui, Mitsubishi របស់ ជប៉ុន (១២.៥% និង ១០%)។

    យោងតាម​បទបញ្ជា​ខាងលើ Gazprom នឹង​ទទួលបាន ១ ភាគហ៊ុន ចំណែក​ភាគហ៊ុន​របស់​ភាគ​ហ៊ុ​និក​ក្រៅពីនេះ​នឹង​ក្លាយជា​ទ្រព្យសម្បត្តិ​របស់​ក្រុមហ៊ុន​មួយ​ដែល​នឹង​ត្រូវបាន​អាជ្ញាធរ​រុស្ស៊ី បង្កើតឡើង។

    បើសិនជា ក្រុមហ៊ុន Shell, Mitsui និង Mitsubishi មិន​ចង់/មិនអាច​ទទួល​ភាគហ៊ុន​នៅក្នុង​នីតិបុគ្គល​ថ្មី នោះ​រដ្ឋាភិបាល​រុស្ស៊ី នឹង​លក់​ភាគហ៊ុន​ទាំងនេះ៖ គណនី​ប្រភេទ C ពិសេស​នឹងត្រូវ​បាន​បើក​សម្រាប់​ពួកគេ ដើម្បី​ទទួល​ប្រាក់​ពី​ការលក់​ភាគហ៊ុន​របស់​ពួកគេ។ ក៏ប៉ុន្តែ បទបញ្ជា​ក៏បាន​លើកឡើង​នូវ​ការកំណត់​នានា​ចំពោះ​ការដក​ប្រាក់​ទាំងនេះ​ចេញពី ប្រទេស​រុស្ស៊ី ផងដែរ។

    ឯកសារ​ខាងលើ​បាន​និយាយថា ការសម្រេចចិត្ត​នេះ​ត្រូវបាន​ធ្វើឡើង​ដើម្បី​ឆ្លើយតប​នឹង​សកម្មភាព​នានា​ដែល «មិន​ស្និ​ទ្ធិ​ស្នាល និង​ខុសច្បាប់​អន្តរជាតិ» របស់ សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក និង​បណ្ដា​ប្រទេស​ដែល​ចូលរួម​ដាក់ទណ្ឌកម្ម​លើ រុស្ស៊ី៕

  • មេដឹកនាំ​កំពូល​តា​លី​បង់ ព្រមាន​ពិភពលោក រឿង​លូកដៃ​ចូល​កិច្ចការ​ផ្ទៃក្នុង​របស់ អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន

    មេដឹកនាំ​កំពូល​តា​លី​បង់ ព្រមាន​ពិភពលោក រឿង​លូកដៃ​ចូល​កិច្ចការ​ផ្ទៃក្នុង​របស់ អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន

    មេដឹកនាំ​កំពូល​របស់ តា​លី​បង់ ដែលជា​ក្រុម​ប្រដាប់អាវុធ​កំពុង​គ្រប់គ្រង ប្រទេស​អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន ព្រមាន​ពិភពលោក កុំឱ្យ​ជ្រៀតជ្រែក​កិច្ចការ​ផ្ទៃក្នុង​របស់​ពួកគេ និង​អះអាងថា ច្បាប់ Sharia គឺជា​ជម្រើស​សមស្រប​បំផុត។

    «ហេតុអ្វី​ពិភពលោក​បែរជា​ជ្រៀតជ្រែក​ចូលក្នុង​បញ្ហា​របស់​យើង? ពួកគេ​និយាយថា «ហេតុអ្វី​ពួកលោក​មិន​ធ្វើ​នេះ មិន​ធ្វើ​នោះ?»» មេដឹកនាំ​កំពូល​របស់ តា​លី​បង់ Hibatullah Akhundzada និយាយ​នៅក្នុង​សេចក្ដីថ្លែងការណ៍​មួយ​ដែល​ត្រូវបាន​ចាក់ផ្សាយ​លើ​វិទ្យុជាតិ​អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន កាលពី​ថ្ងៃទី ១ កក្កដា។

    មេដឹកនាំ​កំពូល​តា​លី​បង់ ដែល​មិន​ធ្លាប់បាន​បង្ហាញខ្លួន​នៅ​ទីសាធារណៈ​ចាប់តាំងពី​ក្រុម​នេះ​ដណ្ដើមបាន​អំណាច​នៅ អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន កាលពី​ខែសីហា ២០២១ ត្រូវបាន​គេ​ជឿថា បាន​ចូលរួម​កិច្ចប្រជុំ​មួយ​ដែលមាន​អាចារ្យ ឬ​អ្នកបួស​ប្រហែល ៣,០០០ នាក់ នៅ រដ្ឋធានី​កា​ប៊ុល។ កិច្ចប្រជុំ​នេះ​ត្រូវបាន​ធ្វើឡើង​ពីថ្ងៃ​ទី ៣០ មិថុនា ដល់​ថ្ងៃទី ២ កក្កដា។

    វត្តមាន​របស់លោក Akhundzada នៅក្នុង​កិច្ចប្រជុំ​នេះ ត្រូវបាន​សាទរ​ដោយ​ការស្រែក​ហ៊ោ​ថា «រដ្ឋ​អេ​មី​រ៉ា​ត​អ៊ិ​ស្លាម​អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន​ម៉ឺនឆ្នាំ»។ នេះ​គឺជា​ឈ្មោះ​ផ្លូវការ​របស់ រដ្ឋ​អា​ហ្វ​ហ្គា​នី​ស្ថាន ក្រោម​ការដឹកនាំ​របស់​ក្រុម​តា​លី​បង់។

    ប្រភពព័ត៌មាន​ឱ្យដឹងថា អ្នក​ដែល​ចូលរួម​កិច្ចប្រជុំ​ខាងលើ​នោះ សុទ្ធតែជា​បុរស។ ពួកគេ​ក៏បាន​ពិភាក្សា​អំពី​បញ្ហា​ទាក់ទិន​នឹង​ការអប់រំ​ក្មេងស្រី​ផងដែរ។

    ចាប់តាំងពី​បាន​ឡើងកាន់​អំណាច​កាលពី​ខែសីហា​ឆ្នាំ​កន្លង តា​លី​បង់ បាន​រឹតបន្តឹង​យ៉ាងខ្លាំង​ចំពោះ​សិទ្ធិ​មូលដ្ឋាន​របស់​ស្ត្រី។ កាលពី​ខែឧសភា តា​លី​បង់ បានអនុម័ត​បទបញ្ជា​មួយ​ដែល​ណែនាំ​ឱ្យ​ស្ត្រី​នៅផ្ទះ និង​ត្រូវ​បិទបាំង​មុខ​បើសិន​ចេញ​ទីសាធារណៈ។

    មុន​នោះ តា​លី​បង់ ក៏​ធ្វើឱ្យមាន​ការចាប់អារម្មណ៍​ផងដែរ នៅពេល​ហាម​ស្ត្រី​ជិះ​យន្តហោះ​ដោយ​មិនមាន​បុរស​ទៅជា​មួយ។ ទន្ទឹមនឹងនេះ ពួកគេ​ក៏​ស្នើឱ្យ​ឧទ្យាន​នានា​បើកទ្វារ​សម្រាប់​ស្ត្រី និង​បុរស ដាច់ដោយឡែក​ពីគ្នា បូករួម​ទាំង​ប្ដី​ប្រពន្ធ​ផងដែរ។ តា​លី​បង់ ក៏បាន «ក្បត់» ពាក្យសន្យា​ដែល​មុន​នោះ​ពួកគេ​និយាយថា នឹង​បើក​សាលារៀន​សម្រាប់​សិស្សស្រី។

    ប៉ុន្តែ តា​លី​បង់ បាន​បញ្ជាក់ថា ពួកគេ​បាន​ប្ដូរផ្លាស់​ធៀប​នឹង​អំឡុងពេល​កាន់អំណាច​កាលពី​ជាង ២០ ឆ្នាំមុន។ កាលណោះ ពួកគេ​ហាម​ស្ត្រី​រៀនសូត្រ ទៅធ្វើ​ការ ឬ​ចេញពីផ្ទះ បើ​មិនមាន​បុរស​អមដំណើរ។

    តា​លី​បង់ ក៏បាន​អះអាងថា កំពុងតែ​អនុវត្ត​ច្បាប់​ដែល​អនុញ្ញាតឱ្យ​ស្ត្រី​ទទួលផល​ប្រយោជន៍​ទៅតាម​ច្បាប់​សាសនា​អ៊ិ​ស្លាម និង​វប្បធម៌​របស់ អា​ហ្វ​ហ្កា​នី​ស្ថាន។ ក៏ប៉ុន្តែ ការកំណត់​ដ៏​តឹងរឹង​នាពេលថ្មីៗនេះ បានធ្វើឱ្យ​តា​លី​បង់ ត្រូវ​រង​ការរិះគន់​យ៉ាងខ្លាំង​ក្លា អម​ជាមួយនឹង​ការមន្ទិលសង្ស័យ​ពី​សហគមន៍​អន្តរជាតិ៕

  • រោងចក្រ​ស្រូបយក​កាបូនឌីអុកស៊ីត (CO2) ដោយផ្ទាល់​ធំជាងគេ​ក្នុង​ពិភពលោក

    រោងចក្រ​ស្រូបយក​កាបូនឌីអុកស៊ីត (CO2) ដោយផ្ទាល់​ធំជាងគេ​ក្នុង​ពិភពលោក

    ក្រុមហ៊ុន Climeworks ដែលមាន​ទីស្នាក់ការ​ក​ណ្ដា​ល​នៅ ប្រទេស​ស្វ៊ី​ស កាលពី​ថ្ងៃទី ២៩ មិថុនា ២០២២​ បាន​បើក​ការដ្ឋាន​សាងសង់​រោងចក្រ​ប្រមូល​កាបូនឌីអុកស៊ីត​ដោយផ្ទាល់ (DAC) ទី​ពីរ​របស់ខ្លួន នៅ ប្រទេស អ៊ី​ស្លង់។

    រោងចក្រ​ឧស្សាហកម្ម​ប្រមូល CO2 ដោយផ្ទាល់​ទី​ពីរ​របស់ Climeworks នេះ​មាន​ឈ្មោះថា Mammoth។ វា​ក៏មាន​ហេ​ដ្ឋា​រចនាសម្ព័ន​ដូច​ទៅនឹង​រោងចក្រ​ដំបូង Orca របស់​ពួកគេ ប៉ុន្តែ​មាន​កម្លាំង​ស្រូបយក CO2 បាន​ចំនួន៣៦,០០០ តោន​ជា​រៀងរាល់ឆ្នាំ។ តាម​គម្រោង ការសាងសង់​រោងចក្រ​នេះ​នឹងត្រូវ​ចំណាយពេល​ពី ១៨ ដល់ ២៤ ខែ។ ដូច​ទៅនឹង Orca ថាមពល​កកើត​ឡើងវិញ​នឹង​ត្រូវបាន​ប្រើប្រាស់​ដើម្បី​ដំណើរការ​ប្រព័ន្ធ​ស្រូបយក និង​រក្សាទុក CO2។

    Climeworks គ្រប់គ្រង​បច្ចេកវិទ្យា​ស្រូបយក CO2 ដោយផ្ទាល់​ពី​បរិយាកាស​ដ៏​ទំនើប និង​បាន​ដំណើរការ​រោងចក្រ​អគ្គិសនី​មិន​បំ​ភាយ​ឧស្ម័ន​ពុល​ដំបូង​គេ​បង្អស់​ក្នុង​ពិភពលោក​កាលពី​ឆ្នាំ ២០១៧ ដោយមាន​កិច្ចសហការ​ជាមួយ​ក្រុមហ៊ុន​រក្សាទុក CO2 ឈ្មោះ CarbFix។ កាលពី​ឆ្នាំ ២០១៦ CarbFix បាន​អភិវឌ្ឍ​បច្ចេកវិទ្យា​បំប្លែង CO2 ទៅជា​រ៉ែ ដោយ​ប្រើពេល​មិន​ដល់ ២ ឆ្នាំ មិនមែន​រាប់រយ ឬ​រាប់ពាន់​ឆ្នាំ​ដូច​ធម្មតា​របស់​ធម្មជាតិ​នោះឡើយ។

    Orca គឺជារោងចក្រស្រូបយកកាបូនឌីអុកស៊ីត (CO2) ដោយផ្ទាល់ដំបូង របស់ក្រុមហ៊ុន Climeworks

    រោងចក្រ​អគ្គិសនី​សាកល្បង​នោះ អាច​ស្រូបយក CO2 ចំនួន ១២.៥ តោន ដោយ​សុវត្ថិភាព ដោយ​ប្រើពេល​​ត្រឹម​តែ ៣ ខែ​ប៉ុណ្ណោះ ដែល​នេះ​បាន​បើកផ្លូវ​ឱ្យ Orca ដែលជា​រោងចក្រ​ប្រមូល CO2 ដោយផ្ទាល់​ដំបូង​របស់ Climeworks ចាប់ផ្ដើម​ដំណើរការ​នៅ អ៊ី​ស្លង់ កាលពី​ឆ្នាំ​កន្លង។ Orca ដែល​អាច​ស្រូបយក CO2 បាន ៤,០០០ តោន/ឆ្នាំ មាន​រូបរាង​ដូច​ទៅ​បន្ទប់​ម៉ូឌុល ដែល​អាច​ផ្ទុក​តម្រួត​លើ​គ្នា​បាន។

    បច្ចុប្បន្ន មនុស្សលោក​កំពុងតែ​បំ​ភាយ​ឧស្ម័ន​កាបូនឌីអុកស៊ីត​ជាង ៣០ ពាន់​លាន​តោន​ទៅក្នុង​បរិយាកាស​ជា​រៀងរាល់ឆ្នាំ ដូច្នេះ ក្រុមហ៊ុន Climeworks ត្រូវការ​រោងចក្រ​ដូច Mammoth និង Orca ជាច្រើន​ទៀត​ដើម្បី​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​បំពុលបរិស្ថាន​នេះ៕

  • ពិធីសារ​ចូល​ជា​សមាជិក​ណា​តូ របស់ ហ្វាំ​ង​ឡង់ និង ស៊ុយអែត នឹង​ត្រូវបាន​ចុះហត្ថលេខា​នៅ​ដើមខែ​នេះ

    ពិធីសារ​ចូល​ជា​សមាជិក​ណា​តូ របស់ ហ្វាំ​ង​ឡង់ និង ស៊ុយអែត នឹង​ត្រូវបាន​ចុះហត្ថលេខា​នៅ​ដើមខែ​នេះ

    កាលពី​ថ្ងៃទី ៣០ មិថុនា អគ្គលេខាធិការ​នៃ​អង្គការ​សន្ធិសញ្ញា​អា​ត្ល​ង់​ទិ​ក​ខាងជើង (NATO) បានប្រកាសថា ពិធីសារ​ចូល​ជា​សមាជិក​សម្ព័ន្ធមិត្ត​យោធា​ណា​តូ របស់ ប្រទេស​ហ្វាំ​ង​ឡង់ និង ស៊ុយអែត នឹង​ត្រូវបាន​ចុះហត្ថលេខា​នៅ​សប្ដាហ៍​ក្រោយ។

    លោក Jens Stoltenberg អគ្គលេខាធិការ​នៃ​អង្គការ​ណា​តូ ឱ្យដឹងថា សេចក្ដីសម្រេច​ផ្លូវការ​ស្ដីពី​ការអញ្ជើញ ហ្វាំ​ង​ឡង់ និង ស៊ុយអែត ចូល​ជា​សមាជិក​របស់ ណា​តូ ត្រូវបាន​លើកឡើង​នៅក្នុង​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​របស់ សម្ព័ន្ធមិត្ត​យោធា​នេះ​កាលពី​ថ្ងៃទី ៣០ មិថុនា។

    ណា​តូ នឹង​ចុះហត្ថលេខា​ជា​ផ្លូវការ​លើ​ពិធីសារ​ចូល​ជា​សមាជិក​របស់​ប្រទេស​ទាំងពីរ​នៅក្នុង​ថ្ងៃទី ៥ កក្កដា ដោយមាន​វត្តមាន​រប​ស់ រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួងការបរទេស​នៃ ប្រទេស​ហ្វាំ​ង​ឡង់ និង ប្រទេស​ស៊ុយអែត។

    លោក Jens Stoltenberg ក៏បាន​បន្ថែមថា សន្និបាត​កំពូល​របស់ ណា​តូ លើក​នេះ បានអនុម័ត​លើ «និយមន័យ​នៃ​យុទ្ធសាស្ត្រ​ថ្មី» ហើយ​បណ្ដា​សមាជិក​របស់ ណា​តូ ក៏មាន​ផែនការ​គាំទ្រ និង​ការពារ​ចំពោះ​ការដឹកជញ្ជូន​ធញ្ញជាតិ​ចេញពី ប្រទេស​អ៊ុយ​ក្រែ​ន តាមផ្លូវ​គោក និង​ផ្លូវទឹក​ផងដែរ។

    អគ្គលេខាធិការ​នៃ​អង្គការ​ណា​តូ ឱ្យដឹងថា លោក​សង្ឃឹមថា កងទ័ព​រុស្ស៊ី នឹង​ដកថយ​ពី អ៊ុយ​ក្រែ​ន កាន់តែ​ឆាប់​កាន់តែ​ល្អ ដើម្បី​បញ្ចប់សង្គ្រាម ហើយ​ថា ណា​តូ បាន​ត្រៀម​រួចរាល់​ហើយ​សម្រាប់​ទប់ទល់​នឹង​សកម្មភាព​ទាំងឡាយណា​ដែល​អាច​ត្រូវបាន រុស្ស៊ី ធ្វើឡើង​នាពេលខាងមុខ៕

  • ប្រេងសាំង​ឡើងថ្លៃ សម្តេច ហ៊ុន សែន អំពាវនាវ​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​ទិញ​យានយន្ត​ប្រើ​អគ្គិសនី

    ប្រេងសាំង​ឡើងថ្លៃ សម្តេច ហ៊ុន សែន អំពាវនាវ​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​ទិញ​យានយន្ត​ប្រើ​អគ្គិសនី

    បងប្អូន​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែលមាន​ថវិកាល្មមៗគួរ​ចាប់ផ្តើម​ប្ដូរ​ទៅ​ទិញ​រថយន្ត​ប្រើប្រាស់​អាគុយ ឬ​អគ្គិសនី​វិញ​ដោយសារតែ​សាំង​ឡើងថ្លៃ នេះ​បើតាម​ប្រសាសន៍​របស់​ប្រមុខ​រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ថ្លែង​នៅក្នុង​ពិធី​អបអរសាទរ​ទិវា​មច្ឆជាតិ ០១ កក្កដា ដែល​ប្រារព្ធ​ឡើង​នៅ​ទីតាំង​អាងទឹក​ត្រពាំងថ្ម ស្ថិត​ក្នុងភូមិ​ត្រពាំងថ្ម ឃុំ​ប៉ោយចារ ស្រុក​ភ្នំស្រុក ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ កាលពី​ព្រឹក​មិញ។

    ការ​ជិះ​យានយន្ត​អគ្គិសនី ថ្វីបើ​យឺត​ជាង​យានយន្ត​ប្រើ​ប្រេងសាំង​ក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែ​វា​មាន​សុវត្ថិភាព និង​សន្សំសំច័យ​ប្រាក់​បាន​ច្រើន។

    “ខ្ញុំ​មើលឃើញ​ផលប្រយោជន៍ ២ យ៉ាង​គឺ ទីមួយ ការកាត់បន្ថយ​ការចំណាយ​លើ​ថ្លៃ​សាំង និង​ទី​ពីរ​គឺ កាត់បន្ថយ​គ្រោះថ្នាក់​ចរាចរណ៍។ អីចឹង​ទេ អ្នកមាន​លុយ​ទិញ អាច​ទិញ​អា​ព្រូស និង​ឡាន​ប្រើ​អាគុយ ឬ​អគ្គិសនី” សម្ដេច ហ៊ុន សែន អំពាវនាវ​ដូច្នេះ។

    ទន្ទឹមនឹង​ការអំពាវនាវ​ឱ្យ ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា ងាក​មក​ទិញ និង​ប្រើប្រាស់​យានយន្ត​អគ្គិសនី ប្រមុខ​រាជរដ្ឋាភិបាល សម្តេច​តេ​ជោ ក៏បាន​ស្នើឱ្យ​ស្ថានីយ៍​ប្រេងឥន្ធនៈ​នានា បង្កើត​កន្លែង​សម្រាប់​បញ្ចូល​ថាមពល​អាគុយ ឬ​ថ្ម​ផងដែរ។

    ក្នុងឱកាស​នេះដែរ សម្ដេច​តេ​ជោ ក៏បាន​មានប្រសាសន៍ថា មូលហេតុ​ដែលនាំឱ្យ​ប្រេង​ឡើងថ្លៃ​ខ្ពស់​គឺ​ដោយសារ​វិបត្តិ​សង្គ្រាម​រវាង រុស្ស៊ី និង អ៊ុយ​ក្រែ​ន។ យោងតាម តួលេខ​ពី​ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ប្រមុខ​រាជរដ្ឋាភិបាល​ឱ្យដឹងថា តម្លៃ​ឧស្ម័ន​ហ្គាស​បាន​កើនឡើង ៣៥.៨% ហើយ​ប្រទេស​មួយចំនួន​ក្នុង​ពិភពលោក​កំពុង​ខ្វះ​ប្រេង​ប្រើប្រាស់ ដូចជា ស្រីលង្កា និង ឡាវ ជាដើម។

    សម្ដេច ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថា នៅ កម្ពុជា មិនទាន់មាន​បញ្ហា​ខ្វះ​ប្រេង​នៅឡើយ ប៉ុន្តែ​ត្រូវតែ​មានការ​បម្រុង​ទុកជាមុន៕

  • គម្រោង​ផ្លូវដែក​ឡាវ-វៀតណាម នឹង​ជួយ​ឱ្យ​ការដឹកជញ្ជូន​រវាង ប្រទេស​ថៃ ឡាវ វៀតណាម និង ចិន បាន​ងាយស្រួល​ថែមទៀត

    គម្រោង​ផ្លូវដែក​ឡាវ-វៀតណាម នឹង​ជួយ​ឱ្យ​ការដឹកជញ្ជូន​រវាង ប្រទេស​ថៃ ឡាវ វៀតណាម និង ចិន បាន​ងាយស្រួល​ថែមទៀត

    រដ្ឋាភិបាល​ឡាវ បាន​បើកភ្លើង​ខៀវ​សម្រាប់​លទ្ធភាព​នៃ​ការសិក្សា​លើ​គម្រោង​ផ្លូវ​រថភ្លើង​មួយ​ខ្សែ​ដែល​អនុញ្ញាតឱ្យ​ការដោះដូរ​ទំនិញ និង​ការដឹកជញ្ជូន​រវាង ប្រទេស​ថៃ ឡាវ វៀតណាម និង ចិន មាន​ភាពរលូន​ជាង​មុន។

    សារព័ត៌មាន Lao Economic Daily បាន​រាយការណ៍​ថា ពិធី​ចុះហត្ថលេខា​លើ​អនុស្សរណៈ​នៃ​ការយោគយល់ (MOU) មួយ​ត្រូវបាន​ធ្វើឡើង​កាលពី​ម្សិលមិញ រវាង រដ្ឋាភិបាល​ឡាវ និង​ក្រុមហ៊ុន Petro Trade នៅឯ ទីស្ដីការ​ក្រសួងផែនកា​រ និង​វិនិយោគ របស់ ប្រទេស​នេះ ទាក់ទិន​នឹង​គម្រោង​ផ្លូវដែក​ដែល​នឹង​ត​ភ្ជាប់ រដ្ឋធានី​វៀងចន្ទន៍ ជាមួយនឹង​ទីក្រុង Thakhek ក្នុង​ខេត្ត Khammoune ប្រទេស​ឡាវ ដែលជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​ផ្លូវ​រថភ្លើង​មួយ​ខ្សែ​ត​ភ្ជាប់​ពី ឡាវ ទៅ វៀតណាម។

    គម្រោង​ផ្លូវ​រថភ្លើង​ឡាវ-វៀតណាម (LVRP) នេះ​គឺជា​ផ្លូវ​រថភ្លើង​ល្បឿន​លឿន​ដោយ​ថាមពល​អគ្គិសនី​មានតម្លៃ ៥ ពាន់​លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក។ គម្រោង​ដែល​នឹង​អនុញ្ញាតឱ្យ​ប្រើប្រាស់​ក្បាលរថភ្លើង​អគ្គិសនី​នេះ នឹងមាន​ប្រវែង​ប្រហែល ៤៥២ គីឡូម៉ែត្រ។

    ក្នុងដំណាក់កាល​ដំបូង ផ្លូវដែក​នេះ​នឹង​ត​ភ្ជាប់​ស្រុក Thakhek ក្នុង​ខេត្ត Khammouane របស់ ឡាវ ជាមួយនឹង​កំពង់ផែ Vung Ang ក្នុង ប្រទេស​វៀតណាម ដែលមាន​ប្រវែង​ប្រហែល ១៣៩ គីឡូម៉ែត្រ។ ក្នុងដំណាក់កាល​ទី​ពីរ វា​នឹង​ត​ភ្ជាប់​ផ្លូវដែក​ពី Thakhek ទៅកាន់ រដ្ឋធានី​វៀងចន្ទន៍ ដែលមាន​ប្រវែង​ប្រហែល ៣១២ គីឡូម៉ែត្រ​បន្ថែមទៀត។

    គម្រោង​ផ្លូវដែក​ឡាវ-វៀតណាម ត្រូវបាន​សិក្សា និង​ពិនិត្យ​តាំងពី​ឆ្នាំ ២០១៥។ គម្រោង​នេះ​នឹង​អនុញ្ញាតឱ្យ​ការដឹកជញ្ជូន​ទំនិញ​ពី​កំពង់ផែ Vung Ang របស់ វៀតណាម មកកាន់​ផ្លូវដែក​ឡាវ-វៀតណាម ហើយ​ឆ្ពោះទៅកាន់​កំពង់ផែ​ស្ងួត Thanaleng និង​សួន​ឧស្សាហកម្ម​ដឹកជញ្ជូន​វៀងចន្ទន៍ បាន​ដោយ​រលូន។

    តាមរយៈ​ការតភ្ជាប់​ជាមួយនឹង មជ្ឈមណ្ឌល​ដឹកជញ្ជូន​វៀងចន្ទន៍ ផ្លូវដែក​ខាងលើ​ក៏​នឹង​ជួយ​ឱ្យ​ការដោះដូរ​ទំនិញ និង​ការដឹកជញ្ជូន​រវាង ប្រទេស​ថៃ ឡាវ វៀតណាម និង ចិន បាន​ងាយស្រួល​ថែម​មួយកម្រិត​ទៀត៕