Tag: 2022

  • គម្រោង​វិនិយោគ​ដែល​មាន​ទុន​សរុប​ជិត 4.9 ពាន់​លាន​ដុល្លារអាម៉េរិក​ ត្រូវ​បាន​កម្ពុជា​អនុម័ត​ក្នុង​ឆ្នាំ 2023

    គម្រោង​វិនិយោគ​ដែល​មាន​ទុន​សរុប​ជិត 4.9 ពាន់​លាន​ដុល្លារអាម៉េរិក​ ត្រូវ​បាន​កម្ពុជា​អនុម័ត​ក្នុង​ឆ្នាំ 2023

    ក្នុង​ឆ្នាំ​ 2023 ក្រុម​ប្រឹក្សា​អភិវឌន៍​កម្ពុជា (CDC) បាន​អនុម័ត​គម្រោងវិនិយោគ​សរុប​ចំនួន 268 ក្នុង​នោះ​មាន​គម្រោង​​វិនិយោគ​ថ្មី​ចំនួន 247 និង​គម្រោង​ពង្រីក​ផលិតកម្ម​ចំនួន 21 ដែល​មាន​ទុន​សរុប​ប្រមាណ​ជិត 4.9 ពាន់​លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក និង​អាច​បង្កើត​ការ​ងារ​បាន​ប្រមាណ 307,000 កន្លែង។ នេះ​បើ​តាម​សេចក្ដី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​របស់​ CDC ចុះ​ផ្សាយ​នា​ថ្ងៃទី 03 មករា 2024​។

    យោង​តាម​ CDC ចំនួន​គម្រោង​វិនិយោគ​ក្នុង​វិស័យ​ឧស្សាហកម្ម​បាន​រួម​ចំណែក​រហូត​ដល់ 92% នៃ​ចំនួន​គម្រោង​វិនិយោគ​សរុប​ គ្រា​ដែល​ទុន​វិនិយោគ​បាន​មក​ពី​វិស័យនេះរួម​ចំណែក​ប្រមាណ 46%​​។ ចំណែក​វិស័យ​ហេដ្ឋារចនា​សម្ព័ន្ធ​ និង​វិស័យ​ផ្សេង​ៗ​ទៀត​ ដែល​មាន​តែ 2.6% នៃ​ចំនួន​គម្រោង​វិនិយោគ​សរុប បាន​រួម​ចំណែក​ប្រមាណ 44% នៃ​ទុន​វិនិយោគ​សរុប​។

    ក្រុម​ប្រឹក្សា​អភិវឌ្ឍន៍​កម្ពុជា​ ឱ្យ​ដឹង​ថា ការ​ហូរ​ចូល​នៃ​ទុន​វិនិយោគ​ឯក​ជន​នៅក្នុង​ឆ្នាំ 2023 មាន​ការ​កើន​ឡើង​ក្នុង​រង្វង់​ប្រមាណ 22% បើ​ធៀប​នឹង​ឆ្នាំ 2022​។

    CDC បាន​បញ្ជាក់​ថា រំហូរ​ទុន​វិនិយោគ​ក្នុង​ឆ្នាំ​កន្លង ភាគ​ច្រើន​មាន​ប្រភព​មក​ពី​ប្រទេស​ចិន​ និង​ក្នុង​ស្រុក​។ ក្នុង​នោះ ប្រភព​ទុន​ពី​ចិន​រួម​មាន​រហូត​ដល់ 66% ខណៈ​ក្នុង​ស្រុក​រួម​ចំណែក 24%​។ គម្រោង​វិនិយោគ​ទាំង​នេះ ភាគ​ច្រើន​មាន​ទីតាំង​នៅ​ក្នុង​ខេត្ត​កំពង់​ស្ពឺ ខណៈ​មួយចំនួន​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ និង​បណ្ដា​ខេត្ត​នៅ​ជុំវិញ​រាជធានី​​ មាន​ដូច​ជា ខេត្ត​កណ្ដាល និង​ខេត្ត​តាកែវ ហើយ​ខ្លះ​ទៀត​ក៏​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​បណ្ដា​ខេត្ត​ដែល​មាន​ការ​អភិវឌ្ឍ​តំបន់​សេដ្ឋកិច្ច​ពិសេស​ គឺ ខេត្ត​ស្វាយ​រៀង និង​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ​​៕

  • ការ​នាំចេញ​កាហ្វេ​ក្នុង​ឆ្នាំ 2023 របស់​វៀតណាម សម្រេច​បាន​ 1.61 លាន​តោន​

    ការ​នាំចេញ​កាហ្វេ​ក្នុង​ឆ្នាំ 2023 របស់​វៀតណាម សម្រេច​បាន​ 1.61 លាន​តោន​

    យោង​តាម​អគ្គនាយកដ្ឋាន​ស្ថិតិ​របស់​វៀតណាម ឆ្នាំ 2023 ប្រទេស​នេះ​បាន​នាំ​ចេញ​កាហ្វេ​​ប្រមាណ 1.61 លាន​តោន​ កើន​ 3.1% និង​មាន​តម្លៃ​សរុប​ 4.18 ពាន់​លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក​។

    ក្នុង​ខែ​ធ្នូ 2023 ការ​នាំ​ចេញ​កាហ្វេ​របស់​វៀតណាម​ សម្រេច​បាន​ខ្ពស់​បំផុត​ក្នុង​អំឡុង 9 ខែ​កន្លង​ ពោល​គឺ 190,000 តោន​ កើន 59.3% ធៀប​នឹង​ខែ​វិច្ឆិកា 2023។ ក្នុង​ខែ​ធ្នូកន្លង តម្លៃ​នាំ​ចេញ​សម្រេច​បាន​ 538 លាន​ដុល្លារ​ កើន 51% ធៀប​នឹង​ខែ​វិច្ឆិកា 2023 និង​កើន 26.4% ធៀប​នឹង​ដំណាក់​កាល​ដូច​គ្នា​ក្នុង​ឆ្នាំ​ 2022​​។

    ជា​រួម ក្នុង​ឆ្នាំ 2023 ការ​នាំចេញ​កាហ្វេ​របស់វៀតណាម សម្រេច​បាន​ប្រមាណ 1.61 លាន​តោន​ ថយ​ចុះ 9.6% ធៀប​នឹង​ឆ្នាំ 2022​។ ក៏ប៉ុន្តែ ដោយ​សារកាហ្វេ​ឡើង​ថ្លៃ​​ខ្ពស់ ទើប​​តម្លៃ​នៃ​ការ​នាំ​ចេញសរុប​​នៅ​តែ​កើន​ 3.1% ដោយ​សម្រេច​បាន​ 4.18 ពាន់​លាន​ដុល្លារ​ ដែល​ជា​កំណត់​ត្រា​ថ្មី​។

    កាហ្វេ​នាំ​ចេញ​ ជាមធ្យម​ មាន​តម្លៃ​ 2,834 ដុល្លារ​/តោន​ នៅ​ក្នុង​ខែ​ធ្នូ 2023 ធ្លាក់​ថ្លៃ 5.2% ធៀប​នឹង​ខែ​មុន​ និង​កើន​ 31.1% ធៀប​នឹង​ដំណាក់​កាល​ដូច​គ្នា​ក្នុង​ឆ្នាំ 2022​។ នៅក្នុង​ឆ្នាំ 2023 កាហ្វេ​នាំ​ចេញ ជា​មធ្យម​មាន​តម្លៃ​ 2,604 ដុល្លារ​/​តោន​ កើន 14.1% ធៀប​នឹង​ឆ្នាំ 2022​៕

  • កត្តា​ជា​ច្រើន​ដែល​នាំ​ឱ្យ​គេ​សង្ឃឹម​ថា សេដ្ឋកិច្ច​ពិភពលោក​ក្នុង​ឆ្នាំ 2024 នឹង​ល្អ​ប្រសើរ​ជាង​បច្ចុប្បន្ន

    កត្តា​ជា​ច្រើន​ដែល​នាំ​ឱ្យ​គេ​សង្ឃឹម​ថា សេដ្ឋកិច្ច​ពិភពលោក​ក្នុង​ឆ្នាំ 2024 នឹង​ល្អ​ប្រសើរ​ជាង​បច្ចុប្បន្ន

    សន្ទស្សន៍​ភ្ញាក់ផ្អើលសេដ្ឋកិច្ចសកលរបស់ Citigroup បង្ហាញ​ថា ទិន្នន័យ​ជាក់​ស្ដែង​នានា​ក្នុង​ឆ្នាំ 2023 សុទ្ធ​តែ​ខ្ពស់ជាង​ការ​ព្យាករ ហើយ​នេះ​គឺជា​មូលហេតុ​ដែល​គ្រប់​គ្នាមាន​សុទិដ្ឋិនិយម​ចំពោះ​សេដ្ឋកិច្ច​របស់​ឆ្នាំ 2024​។

    ​ទំព័រ Financial Times ថ្មី​ៗ​នេះ​បាន​ចេញ​ផ្សាយ​ថា 2023 គឺជា​ឆ្នាំ​ដ៏​ប្រសើរ​មួយ​ចំពោះ​សេដ្ឋកិច្ច​ពិភពលោក នៅ​ពេល​សន្ទស្សន៍​ភ្ញាក់ផ្អើលសេដ្ឋកិច្ចសកលរបស់ Citigroup (Global’s Global Citigroup Economic Surprise Index) បង្ហាញ​ថា ទិន្នន័យ​ជាក់​ស្ដែង​នានា​ក្នុង​ឆ្នាំ 2023 សុទ្ធ​តែ​ខ្ពស់ជាង​ការ​ព្យាករ។

    និន្នាការ​សេដ្ឋកិច្ច​ខាងលើ​នេះ​ក៏​ស្ដែង​ឱ្យ​ឃើញ​នូវ​មូលហេតុ​ជា​ច្រើន​ដែល​គ្រប់​គ្នា​អាច​ជឿ​ជាក់​បាន​ចំពោះ​សេដ្ឋកិច្ច​ក្នុង​ឆ្នាំ 2024​។ ខាង​ក្រោម​នេះ​គឺជា​កត្តា​មួយ​ចំនួន​ដែល​អាច​ជំរុញ​ឱ្យ​សេដ្ឋកិច្ច​ក្នុង​ឆ្នាំ 2024 ល្អ​ប្រសើរ​ជាង​ឆ្នាំ 2023​៖

    ទីមួយ​៖ សេដ្ឋកិច្ច​ពិភពលោក​បាន​បង្ហាញ​នូវ​លទ្ធភាព​ងើប​ឡើង​វិញ​ដ៏គួរ​ឱ្យ​ចាប់​អារម្មណ៍​។ យោង​តាម​សន្ទស្សន៍​សកល​របស់ Fitch Ratings នៅ​ក្នុង​ត្រីមាស​ទីបី​នៃ​ឆ្នាំ 2023​ ផលិតផល​ក្នុង​ស្រុក​សរុប​ (GDP) របស់​ពិភព​លោក គឺ​ខ្ពស់​ជាង​ 9% បើធៀប​នឹង​ដំណាក់​កាល​មុន​វិបត្តិសុខភាព​សកល​។

    ទីពីរ​៖ អតិផរណា​កំពុង​ថយ​ចុះ​លឿន​។ អតិផរណា​របស់​ពិភពលោក​ស្ថិត​នៅក្នុង​កម្រិត 8.9% កាល​ពី​ឆ្នាំ​ 2022 ហើយ​គ្រោង​នឹង​ថយ​ចុះ​ 5.1% នៅ​ចុង​ឆ្នាំ 2024​។

    ទីបី​៖ ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​អំពី​វដ្ដ​នៃ​គោលនយោបាយ​រូបិយវត្ថុ​បែប​ «ភ្នំ​តុ (Table Mountain)» ដែល​ការ​ប្រាក់​ត្រូវ​បាន​ដំឡើង​ខ្ពស់​ខ្លាំង​ និង​រក្សាកម្រិត​កំពូល​​ក្នុង​រយៈ​ពេល​យូរ បាន​ថយ​ចុះ​។

    ទីបួន​៖ ការ​ផ្ទុះ​ឡើង​របស់​ទីផ្សារ​ហិរញ្ញវត្ថុ​។ សន្ទស្សន៍​លំដាប់​កំពូល​នានា​របស់ Wall Street ភាគ​ច្រើន​ជិត​ស្មើ ឬ​លើស​ពី​កម្រិត​ខ្ពស់បំផុត​ក្នុង​ខែ​ធ្នូ ឆ្នាំ​ 2023​។ ទីផ្សារ​មូលបត្រ​បំណុល​ក៏​បញ្ចប់​ឆ្នាំ​ចាស់​ប្រកប​ដោយ​ភាព​ខ្លាំង​ក្លា​។

    ចុង​ក្រោយ​៖ ឆ្នាំ​ 2023 គឺជា​ឆ្នាំ​ល្អ​ចំពោះ​វិស័យ​បច្ចេក​វិទ្យា​ ដូច​ទៅ​នឹង​អ្វី​ដែល​មនុស្ស​មួយ​ចំនួន​បាន​រំពឹង​ទុក​៕

  • ស្ត្រីដំបូងគេ​លើ​ពិភពលោក​​ដែល​មាន​ទ្រព្យ 100 ពាន់​លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក

    ស្ត្រីដំបូងគេ​លើ​ពិភពលោក​​ដែល​មាន​ទ្រព្យ 100 ពាន់​លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក

    Francoise Bettencourt Meyers ដែល​ជា​ស្ត្រី​មាន​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ​ច្រើន​ជាង​គេ​លើ​ពិភពលោក ទើប​តែ​បាន​ក្លាយ​ជា​ស្ត្រី​ដំបូងគេ​បង្អស់​​ដែល​មាន​ទ្រព្យ​ 100 ពាន់​លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក​។

    យោង​តាម​បញ្ជី​ចំណាត់ថ្នាក់​មហា​សេដ្ឋី Bloomberg Billionaire’s Index គិត​ត្រឹម​ថ្ងៃទី 28 ធ្នូ 2023 អ្នក​ស្រី Francoise Bettencourt Meyers ដែល​ជា​អ្នក​ស្នង​មរតក​ក្រុម​ហ៊ុន L’Oreal បាន​ក្លាយ​ជា​មហា​សេដ្ឋិនី​ដំបូង​គេ​លើ​ពិភពលោក ដែល​មាន​ទ្រព្យ​ 100 ពាន់​លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក​។

    បច្ចុប្បន្ន អ្នក​ស្រី​គឺជា​អ្នក​មាន​ជាង​គេ​លំដាប់​ទី 12 លើ​ពិភពលោក​ និង​នៅ​ពីលើ​មហា​សេដ្ឋី​ឥណ្ឌា លោក Mukesh Ambani​ ទៀត​ផង។ ចាប់​ពី​ដើម​ឆ្នាំ​ ទ្រព្យ​សម្បត្តិ​របស់​អ្នក​ស្រី​បាន​កើន​បន្ថែម 28.6 ពាន់​លាន​ដុល្លារ​ ដោយ​សារ​តែ​ភាគ​ហ៊ុន​ L’Oreal កើន​ឡើង 35%​។

    ចំណែក​បញ្ជី​ចំណាត់​ថ្នាក់​មហា​សេដ្ឋី​របស់ Forbes ក៏​បាន​ឱ្យ​ដឹង​ថា ទ្រព្យ​សម្បត្តិ​របស់​អ្នក​ស្រី Bettencourt Meyers កើន​ជិត​ដល់ 100 ពាន់​លាន​ដុល្លារ​ ពោល​គឺ​ 99.6 ពាន់​លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក​។

    L’Oreal Group គឺជា​ក្រុម​ហ៊ុន​ផលិត​គ្រឿង​សម្អាង​ធំបំផុត​លើ​ពិភពលោក ដោយ​មាន​យីហោ​ជា​ច្រើន មាន​ដូច​ជា Lancome និង Maybelline ជា​ដើម​។ កាល​ពី​ឆ្នាំ 2022 ក្រុម​ហ៊ុន​នេះ​រក​បាន​ប្រាក់​ចំណូល​​ជាង 38 ពាន់​លាន​អឺរ៉ូ ដែល​ស្មើ​នឹង 42 ពាន់​លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក​៕

  • ការ​នាំចេញ​​របស់កម្ពុជា​ទៅ​កាន់ទីផ្សារ​​អាម៉េរិក​សម្រេច​បានជាង 8 ពាន់​លាន​ដុល្លារ​ ខណៈទីផ្សារ​ចិន​សម្រេច​បាន​ 1.31 ពាន់​លាន​ដុល្លារ

    ការ​នាំចេញ​​របស់កម្ពុជា​ទៅ​កាន់ទីផ្សារ​​អាម៉េរិក​សម្រេច​បានជាង 8 ពាន់​លាន​ដុល្លារ​ ខណៈទីផ្សារ​ចិន​សម្រេច​បាន​ 1.31 ពាន់​លាន​ដុល្លារ

    (ភ្នំពេញ) – ក្នុង​រយៈ​ពេល 11 ខែ​ដំបូង​នៃ​ឆ្នាំ 2023 កម្ពុជា​បាន​នាំ​ចេញ​ទំនិញ​ទៅ​កាន់​ទី​ផ្សារ​អន្តរជាតិ​ក្នុង​តម្លៃ​សរុប​ជាង 20.49 ពាន់​លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក​ កើន​ 1.2% បើ​ធៀប​នឹង​រយៈ​ពេល​ដូច​គ្នា​ក្នុង​ឆ្នាំ​កន្លង​។ នេះ​បើ​តាម​ អគ្គនាយក​ដ្ឋា​ន​គយ និង​រដ្ឋាករ​កម្ពុជា​ (GDCE)​។

    យោង​តាមស្ថិតិ​របស់ GDCE ការ​នាំ​ទំនិញ​ពី​កម្ពុជា​ទៅ​កាន់​ សហរដ្ឋ​​អាមេរិក សម្រេច​បាន​ 8.14 ​ពាន់​លាន​ដុល្លារ​ នៅ​ក្នុង​ 11 ខែ​ដំបូង​នៃ​ឆ្នាំ 2023 ដែលនេះ​​​ប្រហែល​នឹង​ 39.7% បើ​ធៀប​នឹង​តម្លៃ​​នាំចេញ​សរុប​ ប៉ុន្តែ​ថយ​ចុះ 0.9% បើ​​ធៀប​នឹង​ 11 ខែ​ដំបូង​នៃ​ឆ្នាំ​ 2022​។ សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក បច្ចុប្បន្ន​គឺជា​ទីផ្សារ​នាំ​ចេញ​ធំជាង​គេ​របស់​កម្ពុជា​។

    ក្រៅ​ពី​ទីផ្សារ​ខាងលើ កម្ពុជា​ក៏​នៅ​មាន​ទីផ្សារ​នាំ​ចេញ​ធំៗ​មួយ​ចំនួន​ផ្សេង​ទៀត ក្នុង​នោះ​វៀតណាម​ជា​ទីផ្សារ​នាំ​ចេញ​ធំទីពីរ​របស់​កម្ពុជា ដោយ​តម្លៃ​នៃ​ការ​នាំ​ចេញ​សម្រេច​បាន​ 2.61 ពាន់​លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក​ ខណៈ​ដែលទីផ្សារ​​ចិនសម្រេច​បាន​ 1.31 ពាន់​លាន​ដុល្លារ​ ជប៉ុន​សម្រេច​បាន​ 1.06 ពាន់​លាន​ដុល្លារ​ និង​កាណាដា​សម្រេច​បាន​ជាង 774 ពាន់​លាន​ដុល្លារ​​។​

    ​ជា​រួម តម្លៃ​នៃ​ការ​នាំ​ចេញ​ទំនិញ​ទៅ​កាន់​ទីផ្សារ​ធំៗ​ចំនួន​ប្រាំ​ខាងលើ រួម​ចំណែក​រហូត​ដល់ 67.8% នៅ​ក្នុង​តម្លៃ​នាំ​ចេញ​សរុបជាង 20.49 ពាន់​លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក​របស់​កម្ពុជា​ ក្នុង​រង្វង់ 11 ខែ​ដំបូង​នៃ​ឆ្នាំ​នេះ​ និង​កើន 4.45% បើ​ធៀប​នឹង​រយៈ​ពេល​ដូច​គ្នា​ក្នុង​ឆ្នាំ 2022​៕

  • កម្ពុជា​ នឹង​ខ្វះ​អង្ករ​នាំ​ចេញនៅ​ដើម​ឆ្នាំ​ក្រោយ មុន​នឹង​ងើប​ឡើង​វិញ​នៅ​ត្រីមាស​ទីពីរ​

    កម្ពុជា​ នឹង​ខ្វះ​អង្ករ​នាំ​ចេញនៅ​ដើម​ឆ្នាំ​ក្រោយ មុន​នឹង​ងើប​ឡើង​វិញ​នៅ​ត្រីមាស​ទីពីរ​

    យោង​តាម​សហព័ន្ធ​​ស្រូវ​អង្ករ​កម្ពុជា ឆ្នាំ 2023 កម្ពុជា​នាំ​ចេញ​អង្ករ​ប្រមាណ​ 670,000 តោន​ ប៉ុន្តែ​អាច​នឹង​ខ្វះ​អង្ករ​សម្រាប់​ការ​​នាំចេញ​នៅ​ក្នុង​ត្រីមាស​ទីមួយ​នៃ​ឆ្នាំ​ 2024​។

    ឧកញ៉ា សុង​ សារ៉ន ប្រធាន​ក្រុម​ប្រឹក្សាភិបាលសហព័ន្ធ​ស្រូវ​អង្ករ​កម្ពុជា ឱ្យ​ដឹង​ថា​ ឆ្នាំ 2023 កម្ពុជា​នាំ​ចេញ​អង្ករ​ប្រមាណ 670,000 តោន ដែល​កើន​ពី 5 ទៅ 10% បើ​ធៀប​នឹង​ដំណាក់​កាល​ដូច​គ្នា​ក្នុង​ឆ្នាំ​ 2022​។ ប៉ុន្តែ លោក​ឧកញ៉ាបាន​សង្កត់​ធ្ងន់​ថា បើ​ទោះ​ជា​ការ​នាំ​ចេញ​កើន​ឡើង​បន្តិច ប៉ុន្តែ​តម្លៃ​អង្ករ​កម្ពុជា​លក់​បាន​ថ្លៃ​ជាង​ បើ​ធៀប​នឹង​តម្លៃ​មធ្យមភាគ​នៅក្នុង​ទីផ្សារ​។

    ក៏ប៉ុន្តែ អ្នកជំនួញ​រូប​នេះ​បាន​ព្យាករ​ថា តម្លៃ​អង្ករ​កម្ពុជា​ក្នុង​ឆ្នាំ 2024 នឹង​កើន​ឡើង​បន្ត​ទៀត​ គ្រា​ដែល​កម្ពុជា​អាច​នឹង​ខ្វះ​អង្ករសម្រាប់ការ​​នាំ​ចេញ​នៅ​ក្នុង​ត្រីមាស​ទី​មួយ​នៃ​ឆ្នាំ 2024​។ ទន្ទឹម​នឹង​នេះ លោក​ក៏​សង្ឃឹម​ថា ចាប់​ពី​ត្រី​មាស​ទី​ពីរ​នៃ​ឆ្នាំ 2024 កំណើន​នៃ​ការ​នាំ​ចេញ​អង្ករ​របស់កម្ពុជា នឹង​កើន​ឡើង​ខ្ពស់​។

    យោង​តាម​អ្នក​ជំនួញ​ខាងលើ មូលហេតុ​នៃ​បញ្ហា​កង្វះ​អង្ករ​នាំ​ចេញ​នេះ ​គឺ​ដោយ​សារ​ទិន្នផល​ស្រូវ​ដែល​ប្រមូល​បាន​ក្នុង​អំឡុង​ពី​ខែ​មករា​ដល់​ខែ​មីនា ​មិនអាច​ឆ្លើយ​តប​បាន​ចំពោះ​​តម្រូវ​ការ​​នាំចេញ​។ «ដូច្នេះ យើងមិន​​សង្ឃឹម​ថា ការ​នាំ​ចេញ​អង្ករ​នឹង​កើននៅ​​ក្នុង​ត្រីមាស​ទីមួយ ប៉ុន្តែ​យើង​សង្ឃឹម​ទៅ​លើ​ត្រី​មាស​ទីពីរ​ ព្រោះ​ពេល​នោះ​យើង​ប្រមូល​ផល​ ហើយ​បរិមាណ​អង្ករ​នាំ​ចេញ​នឹង​កើន​ឡើង​។ តម្លៃ​ស្រូវ​ក្នុង​ស្រុក​ក៏​នឹង​កើន​ឡើង​ ព្រោះ​តែ​អង្ករ​ឡើង​ថ្លៃ​» ឧកញ៉ា​ សុង​ សារ៉ន បញ្ជាក់​ដូច្នេះ​។

    នៅ​ក្នុង​ 11 ខែ​ដំបូង​នៃ​ឆ្នាំ 2023 កម្ពុជា​បាន​នាំ​ចេញ​អង្ករ​ជិត 600,000 តោន​ ដែល​មាន​តម្លៃ​សរុប​​​ជាង 420 លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក​។ ក្នុង​នោះ ចិន​គឺជា​ទីផ្សារ​នាំ​ចេញ​អង្ករ​ធំជាង​គេ​របស់​កម្ពុជា ដោយ​បាន​ទិញ​ 198,761 តោន​។ ទីផ្សារ​ធំ​បន្ទាប់​​គឺ ​បណ្ដា​ប្រទេស​នៅ​អឺរ៉ុប អាស៊ី​អាគ្នេយ៍ និង​អាហ្វ្រិក​៕

  • សហរដ្ឋ​អាម៉េរិកដើរ​ជិត​ដល់​គោលដៅ​ផលិត​អគ្គិសនី​ស្អាត និង​ស្ទើរ​តែ​គ្មាន​ដែន​កំណត់

    សហរដ្ឋ​អាម៉េរិកដើរ​ជិត​ដល់​គោលដៅ​ផលិត​អគ្គិសនី​ស្អាត និង​ស្ទើរ​តែ​គ្មាន​ដែន​កំណត់

    ក្រុមអ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​នៅ California បាន​បោះមួយ​ជំហៀន​ទៀត​នៅក្នុង​ដំណើរការ​ផលិត​ថាមពល​ពី​ប្រតិកម្ម​នុយក្លេអែរ​បែប​ថ្មី ​ហៅ​ថា Nuclear fusion ដែល​នឹង​អាច​ផ្គត់​ផ្គង់ប្រភព​​អគ្គិសនី​ស្អាត​ ស្ទើរ​តែ​មិន​ចេះ​រីក​ស្ងួត​ ដល់​ពិភពលោក​។

    ក្រុម​អ្នក​ស្រាវជ្រាវ​នៅបន្ទប់​បញ្ឆេះ​ជាតិ NIF (The National Ignition Facility) ​នៃ​មន្ទីរពិសោធន៍​ជាតិ​ Lawrence Livermore ស្ថិត​ក្នុង​រដ្ឋ California (LLNL) បង្កើត​បាន​ប្រតិកម្ម​បែប​ប្រមូល​ផ្ដុំ​អាតូម​បញ្ចេញ​ថាមពល​ច្រើន​ជាង​ការ​ប្រើ​ប្រាស់​ជា​លើក​ដំបូង នៅ​ក្នុង​ដំណើរ​ការ​មួយ​ដែល​ហៅ​ថា «បញ្ឆេះ​ភ្លើង» កាល​ពី​ខែ​ធ្នូ 2022​។ ឆ្នាំ​នេះ ពួក​គេ​សម្រេច​បាន​ជោគ​ជ័យ​ខាងលើ​ចំនួន​បី​ដង​បន្ថែម​ទៀត​។ ប្រការ​នេះ​គឺជា​ជំហៀន​ដ៏​សំខាន់​ដែល​ឆ្ពោះ​ទៅ​រក​ដំណោះ​ស្រាយ​សម្រាប់​បញ្ហា​អាកាសធាតុ​ដែលកើត​ឡើងដោយ​សារ​ការ​ដុត​ឥន្ធនៈ​នានា​។ នេះ​បើ​តាម CNN ចុះ​ផ្សាយ​កាល​ពី​ថ្ងៃទី 21 ធ្នូ​។

    ក្រុម​ស្រាវ​ជ្រាវ​នានា ក្នុង​អំឡុង​ច្រើន​ទសវត្សរ៍​កន្លង បាន​ប្រឹង​ប្រែងរកវិធី​ប្រើប្រាស់​ថាមពល​នុយក្លេអែរ ដែល​ធ្វើ​ត្រាប់​តាម​ដំណើរ​ការ​របស់​ព្រះ​​អាទិត្យ​។ ក្រោយពី​សម្រេច​បាន​ថាមពល​ស្អាត​កាល​ពី​ឆ្នាំ​កន្លង ជំហាន​សំខាន់​បន្ទាប់​គឺ​ការ​បញ្ជាក់​អំពី​ដំណើរ​ការ​ដែល​អាច​ធ្វើ​ឡើង​វិញ​ជា​បន្ត​បន្ទាប់​។

    ខុស​ពី​ប្រតិកម្ម​នុយក្លេអែរ​បែប​បំបែក​អាតូម (Nuclear fission) ដែល​ប្រើប្រាស់​នៅ​ក្នុង​បណ្ដា​រោង​ចក្រ​ថាមពល​នុយក្លេអែរ​លើ​ពិភពលោក​បច្ចុប្បន្ន ប្រតិកម្ម​នុយក្លេអែរ​បែប​ប្រមូល​ផ្ដុំ​អាតូម (ជាធម្មតា​គឺអាតូម​របស់ deuterium និង tritium) ដែល​ហៅ​ថា Nuclear fusion គឺ​មិន​បញ្ចេញ​សារធាតុ​វិទ្យុសកម្ម​ឡើយ​។ ប្រតិកម្ម​នុយក្លេអែរ​បែប​ប្រមូល​ផ្ដុំ​អាតូមដែល​កើត​ឡើង​នៅ​ក្នុង​ស្នូល​របស់​ព្រះ​អាទិត្យ​ និង​ផ្កាយ​ដទៃ​ គឺជា​ការ​ប៉ះគ្នា​រវាង​​អាតូម​ចាប់ពី​ពីរ​ឡើងទៅ បង្កើត​បាន​ជា​អាតូម​ដែល​ធំជាង​មុន​ និង​បញ្ចេញ​ថាមពល​មហា​សាល​។

    មាន​វិធីជា​ច្រើន​ដែល​អាច​បង្កើត​ថាមពល​ពីប្រតិកម្ម​ Nuclear fusion ប៉ុន្តែនៅ​ឯ NIF ក្រុម​អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​បាញ់​រស្មី​ឡាស៊ែរ​ប្រហែល​ 200 កាំ ទៅ​លើ​គ្រាប់​ឥន្ធនៈ​អ៊ីដ្រូសែន​នៅ​ខាង​ក្នុង​កាប៊ីន​ពេជ្រ​ទំហំ​ប៉ុន​គ្រាប់​ម្រេច​ ដែល​ដាក់​ក្នុង​ដុំ​មួយ​ធ្វើ​ពី​មាស​។ កាំរស្មី​ឡាស៊ែរ​ធ្វើ​ឱ្យ​ផ្នែក​ខាង​ក្រៅ​របស់​ដុំ​មាស​ឡើង​កម្ដៅ​ បង្កើត​បាន​ជា​ការ​ផ្ទុះ​យ៉ាង​រហ័ស​ជា​ច្រើន​ បញ្ចេញ​ថាមពល​ក្នុង​ទម្រង់​កម្ដៅ​។ ដូច្នេះ គេ​អាច​បញ្ជាក់​បាន​ថា ប្រតិកម្ម​ខាងលើ​គឺអាច​បង្កើត​បាន​ថាមពល​។

    បន្ទាប់​មក​ទៀត នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ 2023 នេះ ក្រុម​ខាងលើ​ក៏​បាន​បន្ត​ធ្វើ​ការ​ពិសោធ​បន្ថែម​ជា​ច្រើន​លើកទៀត​​ ហើយ​ក៏​ទទួល​បាន​លទ្ធផល​ល្អ​គួរ​ជា​ទី​ពេញ​ចិត្ត​។

    ទោះជា​យ៉ាង​ណា​ក៏ដោយ ក្រុម​អ្នក​ស្រាវជ្រាវ​ត្រូវ​ការ​ពេល​វេលា​ និង​ការ​ពិសោធ​ជា​ច្រើន​ទៀត​ មុន​នឹង​សម្រេច​បាន​ទ្រង់​ទ្រាយ​ដែលអាច​ផ្គត់​ផ្គង់​ដល់​បណ្ដាញ​អគ្គិសនី​៕

  • កម្ពុជា​ គឺជា​ទីផ្សារ​នាំ​ចេញចំណី​សត្វ​​ធំជាង​គេ​លំដាប់​ទីពីរ​របស់​ វៀតណាម

    កម្ពុជា​ គឺជា​ទីផ្សារ​នាំ​ចេញចំណី​សត្វ​​ធំជាង​គេ​លំដាប់​ទីពីរ​របស់​ វៀតណាម

    យោង​តាម​ស្ថិតិ​របស់​អគ្គនាយកដ្ឋាន​គយវៀតណាម ការ​នាំ​ចេញ​ចំណី​សត្វនៅ​ក្នុង​ 11 ខែ​ដំបូង​នៃ​ឆ្នាំ 2023 ​របស់​ប្រទេស​នេះ​ សម្រេច​បាន​ជាង 1.11 ពាន់​លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក ក្នុង​នោះ កម្ពុជា​ គឺជា​ទីផ្សារ​នាំ​ចេញធំលំដាប់​ទីពីរ​របស់​ វៀតណាម​។

    ក្នុងខែ​វិច្ឆិកា 2023 ការ​នាំចេញ​ចំណី​សត្វរបស់​វៀតណាម ទៅ​កាន់​ប្រទេស​​ចិន ដែល​ជា​ទីផ្សារ​នាំ​ចេញ​ចំណី​សត្វ​ធំជាង​គេ​បង្អស់របស់​ វៀតណាម បាន​ថយ​ចុះ 28% ធៀប​នឹង​ខែ​តុលា ឆ្នាំ 2023​ ប៉ុន្តែ​កើន 12% បើ​ធៀប​នឹង​ខែ​វិច្ឆិកា 2022​ ដោយ​សម្រេច​បាន​ជាង 43.47 លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក​។ ក្នុង​ 11 ខែ​ដំបូង​នៃ​ឆ្នាំ 2023 ការ​នាំ​ចេញ​​ចំណីសត្វ​​របស់​ វៀតណាម ទៅ​កាន់​ទីផ្សារ​មួយ​នេះ​​​​​​​​​​​ សម្រេច​បាន 539.75 លាន​ដុល្លារ​ កើន​ជាង 32% បើធៀប​នឹង​ដំណាក់​កាល​ដូច​គ្នា​ក្នុង​ឆ្នាំ 2022​ និង​រួម​ចំណែកជាង 48% នៅ​ក្នុង​ការ​នាំចេញ​ចំណី​សត្វ​សរុប​របស់​ វៀតណាម​។

    ក្នុង​ 11 ខែ​ដំបូង​នៃ​ឆ្នាំនេះ ​ការ​នាំ​ចេញ​ទំនិញ​នេះ​មក​កាន់​ ​កម្ពុជា ដែល​ជា​ទីផ្សារ​នាំចេញ​ចំណី​សត្វ​ធំជាង​គេ​លំដាប់​ទីពីរ​របស់ វៀតណាម ​សម្រេច​បាន​ជាង 155 លាន​ដុល្លារ​ ដោយ​កើន 0.9% បើ​ធៀប​នឹង​ដំណាក់​កាល​ដូច​គ្នា​ក្នុង​ឆ្នាំ​កន្លង និង​រួម​ចំណែក 14% ក្នុង​ការ​នាំ​ចេញ​ចំណី​សត្វ​សរុប​របស់​ វៀតណាម​។

    ទីផ្សារ​នាំ​ចេញ​ធំជាង​គេ​លំដាប់​ទីបីរបស់ វៀតណាម សម្រាប់​មុខ​ទំនិញ​នេះ​គឺ ម៉ាឡេស៊ី​ ដោយ​សម្រេច​បាន​ជាង 108 លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក ​កើន​ជាង 30% បើធៀប​នឹង​ 10 ខែ​ដំបូង​នៃ​ឆ្នាំ 2022​៕

  • បរិភោគ​​ក្រោយ​ម៉ោង​នេះ​ ហានិភ័យដាច់​សរសៃឈាម​ខួរក្បាលនឹង​កើន​បន្ថែម​ 28 ភាគ​រយ

    បរិភោគ​​ក្រោយ​ម៉ោង​នេះ​ ហានិភ័យដាច់​សរសៃឈាម​ខួរក្បាលនឹង​កើន​បន្ថែម​ 28 ភាគ​រយ

    ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​បាន​ធ្វើ​ការ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​រយៈ​ពេល 7 ឆ្នាំ និង​បាន​រកឃើញ​ថា ពេល​វេលា​នៃ​ការ​បរិភោគ​អាហារ​ពេលល្ងាច អាច​ប៉ះពាល់​ដល់​សុខភាព​បេះដូង និង​បង្កើន​ហានិភ័យ​កើត​ជំងឺ​ដាច់សរសៃ​ឈាម​ខួរ​ក្បាល​ ដែល​នាំ​ឱ្យ​ស្លាប់​មួយ​ចំហៀង​ខ្លួន​ជាដើម។

    ក្រុម​អ្នក​ជំនាញ​មក​ពី​សាកលវិទ្យាល័យ​ Sorbonne Paris Nord នៃ​ប្រទេស​បារាំង បាន​ធ្វើ​ការ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​ វាយ​តម្លៃ​ស្ថានភាព​សុខភាព​របស់​មនុស្ស​ 103,389 នាក់​ នៅ​ក្នុង​រង្វង់ 7 ឆ្នាំ​ ហើយ​​​បាន​រកឃើញ​ថា ការ​បរិភោគ​អាហារ​ពេល​ល្ងាច​មុន​ម៉ោង​ 20 (ម៉ោង​ 8 យប់) នឹង​ល្អ​សម្រាប់​សុខភាព​។ ក្រុម​ស្រាវជ្រាវ​បាន​ពិនិត្យ​មើល​កាល​វិភាគ​នៃ​ការ​បរិភោគ​​អាហារ​របស់​អ្នក​ស្ម័គ្រ​ចិត្ត​ដែល​បាន​កត់​ត្រា​ចាប់​តាំង​ពី​ឆ្នាំ 2009 ដល់ 2022​។

    យោង​តាម​របាយការណ៍​របស់​វិទ្យាស្ថានជាតិ​​ស្រាវជ្រាវ​ផ្នែកសុខាភិបាល​ និង​សុខភាព​បារាំង ដែល​បាន​ប្រកាស​កាល​ពី​ថ្ងៃទី 14 ធ្នូ 2023 ក្រុម​អ្នកស្រាវជ្រាវ​រក​ឃើញ​ថា 1/3 នៃ​អ្នក​ស្ម័គ្រ​ចិត្ត​ខាងលើ បរិភោគ​អាហារ​ពេល​ល្ងាច​មុន​ម៉ោង​ 8 យប់ ខណៈ​ដែល 1/3 ផ្សេង​ទៀត​បរិភោគ​នៅ​ម៉ោង 9 យប់​។ ក្នុង​ដំណាក់​កាល​នៃ​ការ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ មាន​ប្រហែល 2,000 ករណី កើត​ជំងឺ​បេះដូង​។

    នៅពេល​ពិនិត្យ​ទៅលើ​ពេល​វេលា​នៃ​ការ​បរិភោគ​អាហារ​ពេល​ល្ងាច​របស់​អ្នក​ដែល​កើត​ជំងឺ​បេះដូងទាំងនេះ  អ្នក​ស្រាវជ្រាវបាន​​រក​ឃើញ​ថា អ្នក​បរិភោគ​ក្រោយម៉ោង 9 យប់ មាន​ហានិភ័យ​កើត​ស្ត្រូក (ជំងឺ​ដាច់​សរសៃឈាម​ខួរក្បាល) ឬ​អាការ​ខ្វះឈាម​ខួរក្បាល​មួយ​រយៈ​ពេល​ខ្លី​ ខ្ពស់​ជាង​ 28% បើ​ធៀប​នឹង​អ្នក​​ដែល​បរិភោគ​អាហារ​មុន​​ម៉ោង​ 8 យប់​​៕

  • យុវវ័យ​សិង្ហបុរី ចូលចិត្ត​ជួលរថយន្ត​​ជាជាងទិញ​រថយន្ត

    យុវវ័យ​សិង្ហបុរី ចូលចិត្ត​ជួលរថយន្ត​​ជាជាងទិញ​រថយន្ត

    យោង​តាម​ស្ថិតិ​នា​ពេល​ថ្មី​ៗ​នេះ នៅ​ប្រទេស​សិង្ហបុរី សេវា​ចែក​រំលែក​រថយន្ត និង​រថយន្ត​សម្រាប់​ជួល កំពុង​តែ​ «ផ្ទុះ​» ការ​គាំទ្រ​ពី​សំណាក់​យុវវ័យ​ ដោយ​សារ​តែ​មូលហេតុ​ច្រើន​យ៉ាង​។

    ទំព័រ​ Straits Times ឱ្យ​ដឹង​ថា ចំនួន​រថយន្ត​សម្រាប់​ជួល​នៅ​ប្រទេស​សិង្ហបុរី បាន​កើន​ 11.3% បើ​ធៀប​នឹង​ដំណាក់​កាល​ដូច​គ្នា​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំកន្លង​ ដោយ​កើន​ជិត​ដល់ 73,000 គ្រឿង​។

    តំណាង​របស់​ក្រុម​ហ៊ុន​រថយន្ត​ឈ្នួល GetGo ឱ្យ​ដឹង​ថា ក្រុម​ហ៊ុន​នេះ​កំពុងបន្ត​ការ​ពង្រីង​សេវាកម្ម​របស់​ខ្លួន​។ កាល​ពី​ខែ​កុម្ភៈ GetGo ប្រមូល​ទុន​បាន​ 20 លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក ដើម្បី​អភិវឌ្ឍ​ក្រុម​រថយន្ត​ឈ្នួល​របស់​ខ្លួន​ ហើយ​បច្ចុប្បន្ន មាន​ជាង 2,100 គ្រឿង​។ ក្រុម​ហ៊ុន​នេះ​បាន​កំណត់គោល​ដៅ​ មាន​រថយន្តអគ្គិសនី​ 10,000 គ្រឿង​នៅ​ត្រឹម​ឆ្នាំ​ 2030​។

    ចំណែក​តំណាង​ក្រុម​ហ៊ុន​រថយន្ត​ឈ្នួល​រយៈ​ពេល​យូរ​ Kinto Singapore វិញ បាន​ឱ្យ​ដឹង​ថា សេវា​រថយន្ត​ឈ្នួល​របស់​ពួក​គេកំពុង​កើន​ 20% ជា​រៀង​រាល់​ខែ​ ចាប់​ពី​ឆ្នាំ 2022​។ បច្ចុប្បន្ន តម្លៃ​ជួល​រថយន្ត​ទាប​បំផុត​គឺ​ចាប់​ពី​ 1,600 ដុល្លារ​អាម៉េរិក​ ក្នុង​មួយ​ខែ​។

    យោង​តាម PGS Walter Theseira របស់​សាកល​វិទ្យា​ល័យ​វិទ្យាសាស្ត្រ​សង្គម​សិង្ហបុរី ចំនួន​រថយន្ត​ឈ្នួល​ កន្លង​មក​ធ្លាប់​បាន​ធ្លាក់​ចុះ​នៅក្នុង​អំឡុង​វិបត្តិ​សុខ​ភាព​សាកល ប៉ុន្តែ​ក្រោយ​មក​ក៏​ងើប​ឡើង​វិញយ៉ាង​លឿន​ ដោយ​សារ​កត្តា​ជា​ច្រើន​។

    មូលហេតុ​សំខាន់​ៗ​មួយ​ចំនួន​ដែល​បាន​ជួយ​ជំរុញ​កំណើន​នៃ​រថយន្ត​ឈ្នួល​ឱ្យ​ងើប​ឡើង​វិញ រួម​មាន ការ​ងើប​ឡើងវិញ​នៃ​វ័យ​ទេសចរណ៍​ ក្រោយ​សម័យ​កូវីដ-19​ ពិសេស​គឺភ្ញៀវ​មក​ពី​ប្រទេស​ចិន​។ មូលហេតុ​ទីពីរ​នោះ​គឺ លិខិត​អនុញ្ញាត​សម្រាប់​ការ​​ក្លាយ​ជា​ម្ចាស់រថយន្ត​នៅ​ប្រទេស​សិង្ហបុរី មាន​តម្លៃ​ខ្ពស់​ខ្លាំង​។ បញ្ហា​នេះ​ធ្វើ​ឱ្យ​ប្រជាជន​ជា​ច្រើន​មិន​ពេញ​ចិត្ត ប៉ុន្តែ​ក៏​មាន​មនុស្ស​ជា​ច្រើន​យល់​ថា នេះ​ជា​វិធី​ល្អ​ដើម្បី​ជួយ​ទប់​ទល់​នឹង​ការ​កក​ស្ទះ​ចរាចរណ៍​។

    យោង​តាម​ក្រុម​ហ៊ុន GetGo «ការ​ផ្លាស់​ប្ដូរ​គំនិតស្ដី​ពី​ការក្លាយជា​ម្ចាស់​រថយន្ត និង​ការ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ទៅ​លើ​ស្ថិរភាព» របស់​យុវវ័យ​ ​ក៏​រួម​ចំណែក​ជួយ​ឱ្យ​សេវា​កម្ម​ជួល​រថយន្តមាន​ការ​កើន​ឡើង​ខ្ពស់​។

    និន្នាការ​ខាងលើ​នេះ​មិន​មែន​កើត​មាន​តែ​នៅក្នុង​ប្រទេស​​សិង្ហបុរីឡើយ។ យោង​តាមសារព័ត៌មាន Washington Post នៅ​សហរដ្ឋអាម៉េរិក យុវវ័យ​ក៏​​កំពុង​មាន​និន្នាការ​ដូច​នៅ​សិង្ហបុរី​។ ក្រៅ​ពី​នេះ​ ក៏​អាច​នៅមាន​ប្រទេស​ជា​ច្រើន​ផ្សេង​ទៀត​ដែល​កំពុង​ «ចូលចិត្តជួលរថយន្ត​ជាង​ទិញ​រថយន្ត»៕