Tag: ពិភពលោក

  • កម្ពុជា​លើកលែងការ​បង់កម្រៃគយចំពោះទំនិញមានតម្លៃក្រោមមួយ​ពាន់​ដុល្លារ

    កម្ពុជា​លើកលែងការ​បង់កម្រៃគយចំពោះទំនិញមានតម្លៃក្រោមមួយ​ពាន់​ដុល្លារ

    ប្រមុខ​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា បានប្រកាសលើកលែងការបង់ប្រាក់​សម្រាប់​​ការ​បំពេញ​បែបបទគយ ចំពោះទំនិញនាំចេញ-នាំចូល ដែលមានតម្លៃក្រោម 1,000 ដុល្លារ​អាម៉េរិក​ រួម​នឹង​ការ​កាត់​បន្ថយ​កម្រៃ​ប្រតិវេទន៍​គយ​ផងដែរ​។

    ការប្រកាសដូច​ខាង​លើ​ដែល​ត្រូវ​បានធ្វើឡើងកាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី 13 ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ 2023 នៅក្នុងវេទិកា «រាជរដ្ឋាភិបាល-ផ្នែកឯកជន» លើកទី 19 គឺ​ក្នុង​បំណង​​សម្រួលដល់ការធ្វើពាណិជ្ជកម្ម ដើម្បីលើកកម្ពស់សមត្ថភាព​​ប្រកួតប្រជែងរបស់កម្ពុជា នៅ​ក្នុង​ទីផ្សារ​ពិភពលោក​។

    សម្តេចបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត ក៏​បានប្រកាសកាត់បន្ថយកម្រៃប្រតិវេទន៍គយពី 15,000 រៀល មកនៅ​ត្រឹម​ 8,000 រៀល ក្នុងមួយប្រតិវេទន៍ ចំពោះទំនិញនាំចេញ-នាំចូល ដែលមានតម្លៃក្រោម 1,000 ដុល្លារអាម៉េរិក​ រួម​នឹង​ការលើកលែងការបង់កម្រៃស្គែន ចំពោះកុងតឺន័រ ដែលមិនបានឆ្លងកាត់ម៉ាស៊ីនស្គែន​ផងដែរ​។

    ទន្ទឹម​នឹង​នេះ ចាប់ពីថ្ងៃទី 01 ខែមករា ឆ្នាំ 2024 កម្ពុជា​ ក៏​នឹងដាក់ឱ្យអនុវត្តនូវការ​ងារ​មួយ​ចំនួន​ដូច​ខាង​ក្រោម​៖

    • វិធាន និងនីតិវិធីសម្រាប់ការរាយការណ៍អំពីទំនិញ និងការបំពេញបែបបទគយមុនពេលទំនិញមកដល់ តាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិច
    • វិធាន និងនីតិវិធីសម្រាប់ការរាយការណ៍អំពីទំនិញ និងការបំពេញបែបបទគយ ចំពោះបញ្ញើប្រៃសណីយ៍ បញ្ញើរហ័ស និងទំនិញពាណិជ្ជកម្ម តាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិចឆ្លងកាត់ព្រំដែន
    • ការធ្វើស្វ័យប្រវត្តិកម្មពេញលេញលើនីតិវិធីផ្ទៀងផ្ទាត់តម្លៃគិតពន្ធគយ និងសំអាងដើមកំណើតទំនិញក្នុងប្រព័ន្ធប្រតិវេទន៍តម្លៃគិតពន្ធគយ (CVDS)
    • ការតភ្ជាប់ប្រព័ន្ធ ដើម្បីបញ្ជូនដោយស្វ័យប្រវត្តិនូវទិន្នន័យប្រតិវេទន៍តម្លៃគិតពន្ធគយ ការបញ្ជាក់តម្លៃគិតពន្ធគយ និង ការផ្ដល់អត្រាពន្ធអនុគ្រោះ ពីប្រព័ន្ធ CVDS ទៅប្រព័ន្ធ ASYCUDA, និង
    • ការបោះពុម្ពលិខិតបញ្ជាក់ការផ្ទៀងផ្ទាត់តម្លៃគិតពន្ធគយ និងលិខិតបញ្ជាក់ការផ្ទៀងផ្ទាត់សំអាងដើមកំណើតទំនិញទម្រង់ក្រដាស អាចធ្វើឡើងក្នុងករណីមានការស្នើសុំរបស់ម្ចាស់ទំនិញ ឬ តំណាង។

    យោង​តាម​របាយការណ៍អគ្គនាយកដ្ឋានគយ និងរដ្ឋាករកម្ពុជា ការនាំចេញទំនិញរបស់កម្ពុជា ទៅកាន់ប្រទេសសំខាន់ៗចំនួន 20 ក្នុងរយៈពេល 10 ខែដំបូង​នៃឆ្នាំ 2023 សម្រេចបានប្រមាណជាង 18.5 ពាន់លានដុល្លារ​អាម៉េរិក។

     

  • Goldman Sachs ថា «សេដ្ឋកិច្ច​ពិភពលោក​នៅ​ឆ្នាំ​ 2024 នឹង​ប្រសើរ​ជាង​ការ​រំពឹង​ទុក​

    Goldman Sachs ថា «សេដ្ឋកិច្ច​ពិភពលោក​នៅ​ឆ្នាំ​ 2024 នឹង​ប្រសើរ​ជាង​ការ​រំពឹង​ទុក​

    ក្រុម​ហ៊ុន​វិនិយោគ​ផ្នែក​ធនាគារ​នៅ​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក Goldman Sachs អះអាង​ថា សេដ្ឋកិច្ច​ពិភព​លោក​ក្នុង​ឆ្នាំ​ក្រោយ​នឹង​ប្រសើរ​ជាង​ការ​រំពឹង​ទុក​របស់​មនុស្ស​ជាច្រើន​ ខណៈ​ដែល​ការ​ផលិត​នឹង​ងើប​ឡើង​វិញ ហើយ​ផលប៉ះពាល់​ពី​ការ​ដំឡើង​ការ​ប្រាក់​ក៏​ថយ​ចុះ​។

    នៅ​ក្នុង​របាយការណ៍​ដែល​បាន​ប្រកាស​កាល​ពី​ចុង​សប្ដាហ៍​កន្លង​ ធនាគារ​ Goldman Sachs (សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក) ព្យាករ​ថា សេដ្ឋកិច្ច​ពិភពលោក​នឹង​មាន​កំណើន​ 2.6% នៅ​ឆ្នាំ​ក្រោយ​ ខ្ពស់​ជាង​ការ​ប៉ាន់ស្មាន​ 2.1% របស់​ក្រុម​សេដ្ឋវិទូ​ដែល​ត្រូវ​បាន​ស្រង់មតិ និង​ចុះ​ផ្សាយ​​ដោយ Bloomberg។ សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក ក៏​ត្រូវ​បាន​រំពឹង​ថា​ មាន​កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច​ 2.1% ដែល​ខ្ពស់​ជាង​បណ្ដា​ប្រទេស​អភិវឌ្ឍ​ដទៃ​។

    ធនាគារ Goldman Sachs ក៏​យល់​ថា ភាគ​ច្រើន ផលប៉ះពាល់​ពី​ដំណើរ​ការ​រឹត​បន្តឹងសារពើពន្ធ និង​​រូបិយវត្ថុ នឹង​លែង​មាន​ទៀត​ហើយ​។ ដើម្បី​គ្រប់​គ្រង​អតិផរណា ធនាគារ​កណ្ដាល​របស់​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក (Fed) បាន​ដំឡើង​ការ​ប្រាក់​ 11 លើក​រាប់​ចាប់​ពី​ខែ​មីនា 2022​។ កាល​ពីសប្ដាហ៍​កន្លង ប្រធាន​ Fed លោក Jerome Powell បាន​បង្ហាញ​សញ្ញា​ថា នឹង​ដំឡើង​ការ​ប្រាក់​ទៀត បើ​សិន​ជា​ចាំបាច់​។

    Goldman Sachs យល់​ថា អតិផរណា​នឹង​បន្ត​ថយ​ចុះ​នៅ​ក្នុង​បណ្ដា​ប្រទេស​ដែល​មាន​សេដ្ឋកិច្ច​ជឿនលឿន​ និង​ទើប​លេច​ធ្លោ ដោយ​ចុះ​មក​នៅ​ត្រឹម​ពី 2 ទៅ 2.5%​។ ធនាគារ​នេះ​ក៏​សង្ឃឹម​ថា សកម្មភាព​ផលិត​របស់​រោង​ចក្រ​នានា​នៅ​ទូទាំង​ពិភពលោក​នឹង​ត្រូវ​បាន​ស្ដារ​ឡើងវិញ បន្ទាប់​ពី​រង​សម្ពាធ​ធ្ងន់​ធ្ងរ​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ​នេះ​៕

  • ថៃ​អញ្ជើញ​អាម៉េរិក​មក​វិនិយោគ​លើ​ «មហា​ស្ពានគោក» តម្លៃជិត 30 ពាន់​លាន​ដុល្លារ​

    ថៃ​អញ្ជើញ​អាម៉េរិក​មក​វិនិយោគ​លើ​ «មហា​ស្ពានគោក» តម្លៃជិត 30 ពាន់​លាន​ដុល្លារ​

    គម្រោង​ស្ពានគោក​ Landbridge របស់​ប្រទេស​ថៃ នឹង​រួម​មាន​​កំពង់​ផែ​ទឹក​ជ្រៅ​ចំនួន​ពីរ​ និង​បណ្ដាញ​ផ្លូវ​ល្បឿន​លឿន​ ក៏​ដូច​ជា​ផ្លូវ​ដែក​ដែល​មាន​ប្រវែង​សរុប 100 គីឡូម៉ែត្រ​ តភ្ជាប់​កំពង់​ផែ​ទាំង​ពីរ​នេះ​។

    ទំព័រ Bloomberg បាន​ផ្សាយ​ថា ប្រទេស​ថៃ​កំពុង​ហៅ​រក​ទុន​វិនិយោគ​ដែល​មាន​តម្លៃ​ច្រើន​ពាន់​លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក​ ដោយ​គ្រោង​នឹង​ផ្ដល់​ជម្រើស​មួយ​ដែល​ជំនួស​​ឈូង​សមុទ្រ​ Malacca ដែល​ជា​មួយ​ក្នុង​ចំណោម​ផ្លូវ​ដឹក​ជញ្ជូន​តាម​សមុទ្រ​ដែល​មមា​ញឹក​បំផុត​លើពិភពលោក​។

    កាល​ពី​ម្សិលមិញ នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ថៃ Srettha Thavisin បាន​ប្រាប់​ក្រុម​អ្នក​វិនិយោគ​អាម៉េរិក​នៅ San Francisco អំពី​ព័ត៌មាន​ជា​ច្រើន​ដែល​ទាក់​ទង​នឹង​គម្រោង​ដែល​មាន​ឈ្មោះ​ថា Landbridge។ គម្រោង​នេះ​នឹង​ជួយ​កាត់​បន្ថយ​ពេល​វេលា​នៃ​ការ​ធ្វើដំណើរ​រវាង​មហា​សមុទ្រ​ឥណ្ឌា និង​មហា​សមុទ្រ​ប៉ាស៊ីហ្វិក​ បាន​ជា​មធ្យម​បួន​ថ្ងៃ និង​កាត់បន្ថយ​ការ​ចំណាយ​លើ​ការ​ដឹក​ជញ្ជូន​ 15%​។

    គម្រោង​ Landbridge គ្រោង​នឹង​ត្រូវ​ចំណាយ​ទុន​វិនិយោគ​ប្រហែល​មួយ​ទ្រីលាន​បាត (ប្រហែល​នឹង 28 ពាន់​លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក) ដែល​រួម​មាន​ទាំង​កំពង់ផែ​សមុទ្រ​ដែល​នឹង​ត្រូវ​បាន​សាងសង់​នៅ​លើឧបទ្វីប​ភាគ​ខាង​ត្បូង​ប្រទេស​ថៃ​។ កំពង់​ផែ​ទឹក​ជ្រៅ​ទាំង​ពីរ​នេះ​នឹង​ត្រូវ​បាន​តភ្ជាប់​ជាមួយ​គ្នា​ដោយ​បណ្ដាញ​ផ្លូវ​ល្បឿន​លឿន​ និង​ផ្លូវ​ដែក​ប្រវែង 100 គីឡូម៉ែត្រ​។

    ស្ថិត​នៅ​ចន្លោះ​ប្រទេស​ម៉ាឡេស៊ី និង​សិង្ហបុរី ច្រកសមុទ្រ​ម៉ាឡាកា បច្ចុប្បន្ន​គឺជា​ផ្លូវ​សមុទ្រ​រយៈ​ចម្ងាយ​ខ្លី​បំផុត​ដែល​តភ្ជាប់​តំបន់​អាស៊ី​ប៉ាស៊ីហ្វិក ជាមួយ​នឹង​ប្រទេស​ឥណ្ឌា និង​មជ្ឈឹមបូព៌ា​។ ទំនិញ​ប្រហែល​ជា ¼ របស់​ពិភពលោក​ ត្រូវ​បាន​ដឹក​ជញ្ជូន​តាម​ផ្លូវ​នេះ​។

    នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ថៃ​និយាយ​ថា «មហា​គម្រោង Landbridge នេះ​ ប្រាកដ​ជា​នឹង​ក្លាយ​ជា​ផ្លូវ​ដឹក​ជញ្ជូន​ដែល​ចំណាយ​ទាប​ជាង លឿន​ជាង និង​សុវត្ថិភាព​ជាង​»។

    ប្រទេស​ថៃ​បាន​កំណត់​គោលដៅ​ថា ដល់​ឆ្នាំ 2030 មហា​គម្រោង​នេះ​នឹង​សម្រេច​បាន​ជា​ស្ថាពរ​។ អ្នក​វិនិយោគ​បរទេស​ត្រូវ​បាន​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​កាន់កាប់​ភាគ​ហ៊ុន​ជាង 50% នៅក្នុង​បណ្ដា​ក្រុម​ហ៊ុន​បណ្ដាក់​ទុន​រួម​គ្នា​របស់​ក្រុម​ហ៊ុន​បរទេស​ និង​ក្រុម​ហ៊ុន​ក្នុង​ស្រុក​ ដើម្បី​ស្ថាបនា​កំពង់​ផែ​ និង​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​ដែល​ទាក់​ទង​។ កំពង់​ផែ​ទឹក​ជ្រៅ​នៅ Ranong (ទល់​មុខ​នឹង​សមុទ្រ Andaman) និង​នៅ Chumphon (ទល់​មុខ​នឹង​ឈូង​សមុទ្រ​ថៃ) អាច​ត្រូវ​ចំណាយ​ទុន​ 630 ពាន់​លាន​បាត​៕

  • អាម៉េរិក​អនុម័ត​ឱ្យ​ប្រើប្រាស់វ៉ាក់សាំង​ដំបូង​គេ​លើ​ពិភពលោក​ដែល​ទប់​ស្កាត់​ជំងឺគ្រុន​ឈីក

    អាម៉េរិក​អនុម័ត​ឱ្យ​ប្រើប្រាស់វ៉ាក់សាំង​ដំបូង​គេ​លើ​ពិភពលោក​ដែល​ទប់​ស្កាត់​ជំងឺគ្រុន​ឈីក

    រដ្ឋបាលចំណីអាហារ និងឪសថអាម៉េរិក (FDA) កាល​ពី​ថ្ងៃទី 09 វិច្ឆិកា ឆ្នាំ 2023 បាន​អនុម័តឱ្យ​ប្រើ​ប្រាស់​​វ៉ាក់​សាំង​ដំបូង​គេ​លើ​ពិភព​លោក​ដែល​ទប់​ស្កាត់​ការ​ឆ្លង​ជំងឺ​គ្រុន​ឈីក​​ពីមូស​ដែល​មានផ្ទុក​វីរុស​ Chikungunya។

    សារព័ត៌មាន AFP ផ្សាយ​ថា នៅ​ក្នុង​របាយ​ការណ៍​មួយ FDA ​ឱ្យ​ដឹង​ថា វ៉ាក់សាំង​ទប់​ស្កាត់ជំងឺ​ដែល​កើត​ឡើង​ដោយ​សារ​​វីរុស Chikungunya ត្រូវ​បាន​អនុម័ត​ឱ្យ​ប្រើ​ប្រាស់សម្រាប់​មនុស្ស​ដែល​មាន​អាយុ​ចាប់​ពី 18 ឆ្នាំ​ឡើង​ទៅ​ ដែលប្រឈម​នឹង​ហានិភ័យ​ឆ្លង​​ខ្ពស់​ជាង​គេ​។ វ៉ាក់សាំង​នេះ​ត្រូវ​បានអភិវឌ្ឍ​ដោយ​​ក្រុម​ហ៊ុន​ Valneva របស់​អឺរ៉ុប​ ហើយ​ថា នឹង​​ត្រូវ​បាន​ដាក់​លក់​ក្នុង​ទីផ្សារ​ក្រោម​ឈ្មោះ​ថា Ixchiq។

    ការ​អនុម័ត​របស់ FDA នេះ​ ត្រូវ​បាន​រំពឹង​ថា នឹង​បង្កើន​ល្បឿន​នៃ​ការ​ដាក់​ពង្រាយ​វ៉ាក់សាំង​ Ixchiq នៅ​តាម​បណ្ដា​ប្រទេស​ដែល​សម្បូរ​វីរុស Chikungunya ​ជាង​គេ​ មាន​ជា​អាទិ៍ ទ្វីប​អាហ្វ្រិក តំបន់​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍ និង​តំបន់​មួយ​ចំនួន​នៅ​ទ្វីប​អាម៉េរិក​​ជា​ដើម​។

    ជំងឺគ្រុនឈីក​បង្ក​ឡើង​ដោយ​វីរុស Chikungunya ឬ​ហៅ​ថា ​វីរុស​ឈីក និង​បណ្ដាល​មកពី​មូស​ខ្លា​ញី​ Aedes aegypti (the yellow fever mosquito) ខាំ ជាពិសេស​នៅ​ពេលថ្ងៃ ហើយ​អាច​កើត​មាន​ចំពោះ​មនុស្ស​គ្រប់​វ័យ​ និង​ឆ្លង​ពី​មនុស្ស​ម្នាក់​ទៅ​មនុស្ស​ម្នាក់​ផ្សេង​ទៀត​។

    ​មជ្ឈមណ្ឌល​ជាតិ​ប្រយុទ្ធ​នឹង​ជំងឺគ្រុនចាញ់​ ប៉ារ៉ាស៊ីតសាស្រ្ត និង​បាណកសាស្រ្ត នៃ​ក្រសួង​សុខាភិបាលកម្ពុជា​ បាន​ឱ្យ​ដឹង​ថា ជំងឺ​គ្រុន​ឈីក​មាន​រោគ​សញ្ញា​សំខាន់​ៗ​ចំនួន​បី រួម​មាន គ្រុនក្តៅពី 3 ទៅ 4 ថ្ងៃ, ឈឺ​សន្លាក់​ឆ្អឹង​​ និងមាន​ស្នាម​កន្ទួល ឬ​ក្រហម​លើ​ស្បែកដូច​កើត​ស្អូច ឬ​កញ្ជ្រឹល។ ​ជំងឺ​គ្រុន​ឈីក​​មិន​បណ្តាល​ឱ្យ​​អ្នក​ជំងឺ​ស្លាប់ លើក​លែង​តែ​វា​កើត​រួមគ្នា​ជាមួយ​ជំងឺ​ផ្សេងៗ ដូច​ជា​ជំងឺ​គ្រុនឈាម គ្រុនចាញ់ ឬ​ជំងឺ​រលាក​ស្រោមខួរ​ជា​ដើម។

    យោង​តាម​អង្គការ​សុខភាព​ពិភពលោក​​ (WHO) រាប់​ចាប់​តាំង​ពី​ត្រូវ​បាន​រក​ឃើញ​លើក​ដំបូង​នៅ​ប្រទេស​តង់ហ្សានីកាល​ពី​ឆ្នាំ 1952​ វីរុសឈីកនេះ​បាន​ឆ្លង​រាល​ដាល​ដល់​ប្រទេស​ និង​ដែន​ដី​ជាង 110 រួច​ហើយ​។

    AFP ឱ្យ​ដឹង​ថា អ្នក​ជំនាញ​ផ្នែក​សុខាភិបាល​សាធារណៈ​បាន​សម្ដែង​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​ថា វីរុស​ Chikungunya អាច​បង្ក​ឱ្យ​មាន​វិបត្តិ​សុខភាព​​សកល​នៅ​ក្នុងពេល​​អនាគត​ នៅ​ពេល​ការ​ប្រែ​ប្រួល​អាកាស​ធាតុ​ជំរុញ​ឱ្យ​មូស​ចម្លង​វីរុស​នេះ​ទៅ​កាន់​តំបន់​ថ្មី​ៗ​នៅ​ទូទាំង​ពិភពលោក​៕

  • ប្រទេស​ថៃ ត្រៀម​កម្លាំង​ម្ភៃ​លាន​នាក់​ដើម្បី​បង្កើត​ចំណូល​បួន​ទ្រីលាន​បាត​/ឆ្នាំ

    ប្រទេស​ថៃ ត្រៀម​កម្លាំង​ម្ភៃ​លាន​នាក់​ដើម្បី​បង្កើត​ចំណូល​បួន​ទ្រីលាន​បាត​/ឆ្នាំ

    រាជរដ្ឋាភិបាល​ថៃ​ទើបតែបាន​​ប្រកាស​ផែនការ​ប្រើ​ប្រាស់កម្លាំង​ទន់​ដើម្បី​ជួយ​បង្កើត​ប្រាក់​ចំណូល​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​ប្រហែល​ 4 ទ្រីលាន (4,000,000,000,000.00) បាត​ នៅក្នុង​រង្វង់​បួន​ឆ្នាំ​ខាង​មុខ​ ដោយ​ការ​ចាប់​ផ្ដើម​អនុវត្ត​​គម្រោង​បណ្ដុះបណ្ដាល​កម្លាំង​ពលកម្ម​ 20 លាន​នាក់​ សម្រាប់​ការ​អភិវឌ្ឍ​ឧស្សាហកម្ម​ច្នៃ​ប្រណិត​ចំនួន 11 វិស័យ និង​ជំរុញ​កម្លាំង​ទន់​របស់​ប្រទេស​នេះ​នៅ​ទូទាំង​ពិភពលោក​។

    គំនិត​ថ្មី​របស់​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​ថៃនេះ នឹង​ត្រូវ​បាន​ចែក​ជា​បី​ដំណាក់​កាល​ ក្នុង​នោះ​ដំណាក់​កាល​ដំបូង​នឹង​ត្រូវ​បាន​អនុវត្ត​ក្នុង​រយៈ​ពេល 100 ថ្ងៃ និង​ផ្ដោត​ទៅ​លើ​ការ​បង្កើត​បណ្ដា​ទីតាំង​ព្រឹត្តិការណ៍​ កែ​សម្រួល​បទ​បញ្ជា​នានា​ដែល​ទាក់​ទង​នឹង​ក្រសួង​វប្បធម៌​ និង​ការ​ប្រារព្ធ​ពិធី​បុណ្យ​ទាំង​ឡាយ​នៅ​ក្នុង​រដូវ​រងា​។

    ដំណាក់​កាល​ទីពីរ​ដែល​អូស​បន្លាយ​ដល់​ខែ​មេសា​ឆ្នាំ​ 2024 នឹង​ផ្ដោត​លើ​គំនិត​ផ្ដួច​ផ្ដើម «គ្រួសារ​មួយ​ – អំណាច​ទន់​មួយ» ដែល​នឹង​ត្រូវ​​អនុវត្ត​ជាមួយ​​នឹង​សំណើ​បង្កើត​អាជ្ញាធរ​គ្រប់​គ្រង​មាតិកម្ម​ច្នៃ​ប្រឌិត​ថៃ (THACCA)។

    ដំណាក់​កាល​នេះ​ មនុស្ស​ 20 លាន​នាក់​ មក​ពី​ 20 លាន​គ្រួសារ​ នឹង​ត្រូវ​បាន​បណ្ដុះ​បណ្ដាល​ ដើម្បី​អភិវឌ្ឍ​អំណាច​ទន់​របស់​ប្រទេស​ជាតិ ដែល​បង្ក​បង្កើត​ឡើង​ពី​វិស័យឧស្សាហកម្ម​ច្នៃ​ប្រឌិត​ចំនួន 11 រួម​មាន​ ម្ហូប​អាហារ កីឡា ពិធីបុណ្យ ទេសចរណ៍​ តន្ត្រី សៀវ​ភៅ ភាព​យន្ត ល្បែង​កម្សាន្ត សិល្បៈ ការរចនា​ និងការ​ច្នៃ​​ម៉ូដែល​​សម្លៀក​បំពាក់។ ក្នុង​ដំណាក់​កាល​នេះ ពិធី​បុណ្យ​ជះទឹក (ចូល​ឆ្នាំថ្មី) និង​វេទិកា​អំណាច​ទន់​ នឹង​ត្រូវ​បាន​ប្រារព្ធ​ឡើង​នៅ​ប្រទេស​ថៃ​។

    ដំណាក់​កាល​ចុង​ក្រោយ​នៃ​គំនិត​ផ្ដួច​ផ្ដើម​នេះ​គ្រោង​នឹង​អូស​បន្លាយ​ដល់​ខែ​តុលា 2024​។ បណ្ដា​ព្រឹត្តិការណ៍​មហោស្រព​ភាព​យន្ត និង​តន្ត្រី​ នឹង​ត្រូវ​បាន​ជំរុញ​បន្ថែម​ដើម្បី​គាំទ្រ​ដល់​អំណាច​ទន់​របស់​ប្រទេស​ថៃ​ ក្នុង​ការ​ចូល​រួម​ក្នុង​ព្រឹត្តិការណ៍​សកល​នានា។ ក្រសួង​ការ​បរទេស​​នឹង​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​ទាំងស្រុង​តាម​រយៈ​ការ​ប្រឹង​ប្រែង​របស់​អ្នក​ការ​ទូត​ និង​ទីប្រឹក្សា​ពាណិជ្ជកម្មថៃនៅតាម​បណ្ដា​ប្រទេសលើ​ពិភពលោក​។

    ក្រសួង​វប្បធម៌​ថៃ​កំណត់​គោលដៅ​បង្កើត​តម្លៃ​សេដ្ឋកិច្ច​នៅ​ក្នុង​បណ្ដា​វិស័យ​ជាក់​លាក់​ មាន​ជា​អាទិ៍ ភាព​យន្ត ការ​រចនា​សម្លៀក​បំពាក់​ ម្ហូប​អាហារ​-ភេសជ្ជៈ កីឡា តន្ត្រី ទេសចរណ៍-​វប្បធម៌ អក្សរសិល្ប៍ សិល្បៈសហសម័យ សុខាភិបាល-សុខភាព​ សុសវែរ-ល្បែង​កម្សាន្ត ក្នុង​បំណង​រក​​ប្រាក់ចំណូល​​ឱ្យ​បាន​ 300 ដល់ 400 លាន​បាត​ពី​ព្រឹត្តិការណ៍​នីមួយ​ៗ​។

    ក្រសួង​វប្បធម៌​ថៃ​ក៏​សហការ​ជាមួយ​វិទ្យាស្ថាន​គ្រប់​គ្រង​ពាណិជ្ជកម្ម​ Sasin របស់សាកល​វិទ្យាល័យ​ Chulalongkorn ដើម្បី​បង្កើត​សន្ទស្សន៍​ស្ថិតិវប្បធម៌​ វាស់​ស្ទង់​ផលប៉ះពាល់​របស់​បណ្ដា​សកម្មភាព​វប្បធម៌​ចំពោះ​សេដ្ឋកិច្ច​ប្រទេស​នេះ​ផងដែរ​។ វិធីសាស្ត្រ​គ្រប់ជ្រុង​ជ្រោយ​នេះគឺ​ធ្វើឡើង​ក្នុង​គោលដៅលើក​កម្ពស់​អំណាច​ទន់​របស់​ប្រទេស​ថៃ ក៏​ដូច​ជា​តម្លៃ​សេដ្ឋកិច្ច និង​វប្បធម៌​របស់​ប្រទេស​នេះ នៅ​លើ​ឆាក​អន្តរជាតិ​៕

  • វិស័យ​ទេសចរណ៍​កម្ពុជា​ងើប​ឡើង​វិញ​ គ្រា​ដែល​ភ្ញៀវ​បរទេស​វិល​មក​ជា​បណ្ដើរ​ៗ

    វិស័យ​ទេសចរណ៍​កម្ពុជា​ងើប​ឡើង​វិញ​ គ្រា​ដែល​ភ្ញៀវ​បរទេស​វិល​មក​ជា​បណ្ដើរ​ៗ

    កម្ពុជា​រំពឹង​ខ្ពស់​ទៅ​លើ​កំណើន​ទេសចរ​អន្តរជាតិ​​នៅ​ក្នុង​រដូវ​បុណ្យនា​​ចុង​ឆ្នាំ​នេះ​ និង​បាន​ត្រៀម​ខ្លួន​រួច​រាល់​សម្រាប់​ការ​ធ្វើ​បដិសណ្ឋារកិច្ច​ចំពោះ​ភ្ញៀវ​ដែល​មក​ទស្សនា​តំបន់​ទេសចរណ៍​ល្បីៗ​ ពិសេស​គឺ​អង្គរវត្ត​។

    លោក ហុង​ ប៉ូលីន ដែល​មាន​បទ​ពិសោធន៍​ជា​មគ្គុទេសក៍​​ទេសចរណ៍​ជាង​មួយ​ទសវត្សរ៍​ ហើយ​បច្ចុប្បន្ន​ជា​ម​គ្គុ​ទេស​ក៍​ទេសចរណ៍នៅ​តំបន់​អង្គរ​ បាន​សម្ដែង​ការ​សប្បាយ​រីក​រាយ​នៅ​ពេល​ឃើញ​ទេសចរ​បរទេស​ជា​ច្រើន​វិល​ត្រលប់​មក​វិញ។ យោង​តាម​ម​គ្គុ​ទេស​ក៍​ទេសចរណ៍​រូប​នេះ វិស័យ​ទេសចរណ៍​កម្ពុជា​កំពុង​តែ​បង្ហាញ​សញ្ញាវិជ្ជមាន​ច្រើន​ បន្ទាប់​ពី​រង​ផល​ប៉ះពាល់​ដោយ​សារ​កូវីដ-19។

    លោក ប៉ូលីន និយាយ​ថា «ក្រោយ​ពី​កូវីដ-19​ ត្រូវ​បាន​គ្រប់គ្រង ទេសចរ​ក៏​ចាប់​ផ្ដើម​វិល​ត្រលប់​មក​កាន់​អង្គរវត្ត​ក្នុង​ចំនួន​កើន​ឡើង​ពី​មួយ​ថ្ងៃ​ទៅ​មួយថ្ងៃ​។ ពិសេស​គឺ​នៅ​ខែ​តុលា និង​ខែវិច្ឆិកា ខ្ញុំ​ឃើញ​ថា ចំនួន​ភ្ញៀវ​​បរទេស​ដែល​វិល​ត្រលប់មក​កម្ពុជា​ ពិត​ជា​ច្រើន​»។

    លោក ហុង ប៉ូលីន បច្ចុប្បន្នជាមគ្គុទេសក៍ទេសចរណ៍នៅតំបន់អង្គរ

    លោក ស៊ិន ច័ន្ទសិរីវុត្ថា អនុរដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យអាកាសចរណ៍ស៊ីវិលកម្ពុជា​ បាន​ឱ្យ​ដឹង​ថា ក្នុងសប្ដាហ៍​កន្លង​ ចំនួន​ភ្ញៀវ​ទេសចរណ៍​អន្តរជាតិ​មក​ដល់ព្រលាន​យន្តហោះ​សៀម​រាប បាន​​កើនជាមធ្យម​ប្រហែល 2,700 នាក់​/ថ្ងៃ​។ ភាគ​ច្រើន​ពួក​គេ​មក​ពី​បណ្ដា​ប្រទេស​ក្នុង​តំបន់​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​ (75%) និង​អឺរ៉ុប (25%)។ តួលេខ​នេះ​បាន​បង្ហាញ​អំពី​ការ​ងើប​ឡើង​វិញ​យ៉ាង​ខ្លាំង​ក្លា​របស់វិស័យ​ទេសចរណ៍​របស់​កម្ពុជា​។

    ក្នុង​ 9 ខែ​ដំបូង​នៃ​ឆ្នាំ 2023 កម្ពុជា​ទាក់​ទាញ​ទេសចរ​បរទេស​បាន​ 3.92 លាន​នាក់​ កើន​ 211% បើធៀប​នឹង​ដំណាក់​កាល​ដូចគ្នា​ក្នុង​ឆ្នាំ 2022​។ ភ្ញៀវ​​ថៃឈរ​លំដាប់​លេខមួយ​​ក្នុង​ចំណោម​ភ្ញៀវ​បរទេស​ដែល​បាន​មក​ទស្សនា​កម្ពុជា​ ខណៈ​ដែល​វៀតណាម និង​ចិន​ឈរ​លំដាប់​លេខ​ពីរ​ និង​លេខ​បី​។

    អ្នកនាំពាក្យអាកាសចរណ៍ស៊ីវិលកម្ពុជា អះអាង​ថា ​ចាប់​ពីចុង​ខែ​តុលា​ឆ្នាំ 2023 ដល់​ខែ​មីនា​ឆ្នាំ 2024 ចំនួន​ជើង​ហោះហើរ​មក​កាន់​ព្រលាន​យន្តហោះ​សៀម​រាប​នឹង​កើន​ឡើង​ដល់ 40 ជើង​ជា​រៀង​រាល់​សប្ដាហ៍​ ខណៈ​ចំនួន​ក្រុម​ហ៊ុន​អាកាសចរណ៍​នឹង​កើន​​ពី​ 9 ឡើង​ដល់ 10 ក្រុម​ហ៊ុន​។ យោងតាម​លោក ស៊ិន ច័ន្ទសិរីវុត្ថា វិស័យ​ទេសចរណ៍​កម្ពុជា​បាន​ត្រៀម​ខ្លួន​រួចរាល់ និង​បាន​ធ្វើ​គ្រប់​យ៉ាង​ដើម្បី​ត្រៀម​សម្រាប់​ការ​វិល​ត្រលប់​របស់​ភ្ញៀវ​អន្តរជាតិ​។

    កាល​ពី​ថ្ងៃទី 02 វិច្ឆិកា 2023 ក្រសួង​ទេសចរណ៍​កម្ពុជា ក៏​បាន​ចេញ​សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពី «កម្ពុជាជាគោលដៅទេសចរណ៍ឈានមុខគេលើពិភពលោក ផ្នែកទេសចរណ៍វប្បធម៌ និងដំណើរកម្សាន្តរបស់យុវជន ឆ្នាំ 2023»​ បន្ទាប់​ពី​មាន​កម្មវិធី​​បោះ​ឆ្នោត​ជ្រើស​រើស​​​តាម​អ៊ីនធើរណិត​ ដោយ​ក្រុម​អ្នក​ជំនាញ និងសាធារណជន​ពី​ជុំវិញ​ពិភពលោក​ ដែល​រៀប​ចំ​ដោយ​ក្រុម​ហ៊ុន​ World Travel Awards នៅ​ចក្រភព​អង់គ្លេស។

    នៅ​ព្រឹក​ថ្ងៃទី 04 ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ 2023 កម្ពុជា​ក៏​បាន​ទទួល​ភ្ញៀវបរទេស​ចូលមកកម្សាន្តនៅខេត្តព្រះសីហនុ តាមនាវាទេសចរណ៍មួយ​គ្រឿង ឈ្មោះ VIKING ORION របស់ប្រទេសន័រវែស​ ដែល​ដឹក​មនុស្ស​សរុប​ 1,337 នាក់​ ផងដែរ​៕

  • WB ថា អត្រានៃភាពក្រីក្រ​នៅ​​កម្ពុជា​ អាចនឹងកើន 6% នៅឆ្នាំ 2040

    WB ថា អត្រានៃភាពក្រីក្រ​នៅ​​កម្ពុជា​ អាចនឹងកើន 6% នៅឆ្នាំ 2040

    របាយការណ៍ស្តីពីអាកាសធាតុ និងការអភិវឌ្ឍន៍សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា (CCDR) របស់ធនាគារពិភពលោក (World Bank – WB) ដែលត្រូវ​បាន​ចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី 16 តុលា 2023 បានបញ្ជាក់អំពីភាពបន្ទាន់នៃ​ការ​ដោះ​ស្រាយ​​បញ្ហា​អាកាសធាតុ ការបំភាយឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ និងផ្ដល់​អនុសាសន៍សម្រាប់​ការ​ដោះ​ស្រាយ​បញ្ហា​នេះផងដែរ​។

    របាយការណ៍នេះ​​របស់ WB បានអះអាងថា សមិទ្ធផលសេដ្ឋកិច្ចរីកចម្រើនដែលកម្ពុជា​សម្រេច​បានកន្លងមក កំពុងមាន​ការ​គំរាមកំហែង​ពី​បញ្ហាអាកាសធាតុ​​។ គោលដៅរបស់កម្ពុជាដែល​ចង់​ក្លាយ​ជាប្រទេសចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់នៅឆ្នាំ 2030 អាចនឹងនៅតែមិនទាន់សម្រេចបាន ប្រសិនបើមិនមានវិធានការ​តឹង​រ៉ឹង​ និង​គ្រប់​គ្រាន់ នៅ​​ក្នុង​ការ​ដោះស្រាយបញ្ហាអាកាសធាតុ។

    របាយការណ៍នេះក៏​បានព្រមានអំពីការធ្លាក់ចុះនៃ​ផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប​របស់​កម្ពុជា​ រហូតដល់ 9% នៅឆ្នាំ 2050 និងការកើនឡើងរបស់​អត្រានៃភាពក្រីក្ររហូតដល់ 6% នៅឆ្នាំ 2040។

    WB បានរៀបរាប់​អំពី​កត្តាជាច្រើនដែលជាមូលហេតុនាំ​ឱ្យ​មាន​ការព្រួយបារម្ភខាង​លើ ក្នុង​នោះ​ក៏​មាន​​ទាំងឧបសគ្គផ្នែកច្បាប់ដែលទាក់ទងនឹងពាណិជ្ជកម្ម ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធពាណិជ្ជកម្ម ការវិនិយោគក្នុងស្រុកនៅតិច និងការកើនឡើងបំណុលឯកជនជា​ដើម​។ ក្រៅ​ពី​នេះ កត្តាម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចពីខាងក្រៅ ដែល​មាន​ដូច​ជា​បញ្ហា​ទីផ្សារ ឬប្រភពហិរញ្ញប្បទាននៅមាន​កម្រិត​ជា​ដើម​ ក៏​​អាច​នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានៅតែប្រឈមនឹងការប៉ះពាល់​។

    លើស​ពី​នេះ “ភាពងាយរងគ្រោះផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជា កើនឡើងបន្ថែមទៀត ដោយសារ​បញ្ហា​អាកាសធាតុ ដែលបន្ថែមភាពស្មុគស្មាញដល់ការ​អភិវឌ្ឍន៍» លោក Mariam Sherman នាយកធនាគារពិភពលោកប្រចាំប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា កម្ពុជា និងឡាវ បញ្ជាក់ដូច្នេះ​។

    លោក Manuela V Ferro អនុប្រធានធនាគារពិភពលោកប្រចាំតំបន់អាស៊ីបូព៌ា និងប៉ាស៊ីហ្វិក និយាយ​ថា កម្ពុជាត្រូវដោះស្រាយផលប៉ះពាល់ធ្ងន់​ធ្ងរ​នៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុមកលើសេដ្ឋកិច្ច និង​ដាក់វិធានការតឹងរ៉ឹង​​ក្នុងការ​កាត់បន្ថយការបំភាយកាបូន។

    ការ​ប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ​គឺជា​ដើម​ហេតុ​នៃ​គ្រោះ​ធម្មជាតិ​នានា​។ ឧទាហរណ៍ គិតពីឆ្នាំ 2019 មកនេះ​ កម្ពុជា​ បាន​ខាត​បង់គិតជាតម្លៃសេដ្ឋកិច្ចប្រហែល 100 លានដុល្លារក្នុងផលិតកម្មស្រូវ ដែលបណ្តាលមកពីគ្រោះរាំងស្ងួតបង្កឡើងដោយបាតុភូតអាកាស​ធាតុ El Nino។ ក្រៅ​ពី​នេះ ក្នុងខែកញ្ញា ឆ្នាំ 2022 ប្រទេសកម្ពុជា ក៏បានជួបនឹងជំនន់ទឹកភ្លៀងខ្លាំងបំផុតក្នុងអំឡុងបីឆ្នាំ ប៉ះពាល់ដល់គ្រួសាររាប់​ម៉ឺន​គ្រួ។

    ធនាគារពិភពលោក ក៏បានលើកទឹកចិត្តឱ្យវិស័យឯកជន បញ្ជូលវិធានការឆ្លើយតបនឹងបញ្ហា​អាកាសធាតុ ទៅក្នុងការវិនិយោគ​ផងដែរ​៕

  • ​វៀតណាម​​ចង់​​ទិញ​ម៉ាស៊ីន​ព្យាបាល​ជំងឺ​មហា​រីកទំនើប​ចុង​ក្រោយ​បង្អស់​​ តម្លៃ​ជាង​មួយ​រយ​លាន​​ដុល្លារ​អាម៉េរិក​/គ្រឿង

    ​វៀតណាម​​ចង់​​ទិញ​ម៉ាស៊ីន​ព្យាបាល​ជំងឺ​មហា​រីកទំនើប​ចុង​ក្រោយ​បង្អស់​​ តម្លៃ​ជាង​មួយ​រយ​លាន​​ដុល្លារ​អាម៉េរិក​/គ្រឿង

    ប្រធាន​មន្ទីរ​ពេទ្យ​ជោរៃរបស់​វៀតណាម បាន​ដាក់​សំណើ​ទិញ​ម៉ាស៊ីន​វិទ្យុសកម្ម​ប្រូតុង​ដើម្បី​​ព្យាបាល​ជំងឺ​មហា​រីក​ ចំនួន​ពីរ​គ្រឿង សម្រាប់​រដ្ឋធានី​ហាណូយ និង​ទីក្រុង​ហូជីមិញ ក្នុង​នោះ​ ម៉ាស៊ីន​នេះ​​​មាន​តម្លៃ​យ៉ាង​តិច​ប្រហែល​ពី​ 101,719,000.00 ដុល្លារ​អាម៉េរិក​។

    នេះគឺជាម៉ាស៊ីន​បាញ់​​កាំរស្មី​ពី​ក្រៅទំនើប​បំផុត​នាបច្ចុប្បន្ន​ ដែល​អនុញ្ញាត​​ឱ្យ​បាញ់​​វិទ្យុសកម្ម​សម​ស្រប​ និង​សុក្រឹតទៅ​កាន់​ដុំ​គីស សូម្បី​តែពួក​វា​​​មាន​រូប​រាង​ស្មុគ​ស្មាញ​ និង​ស្ថិត​នៅ​ក្បែរ​អវយវៈ​មិន​មាន​ជំងឺ​ និង​ងាយ​ប្រតិកម្ម​។ វិធីសាស្ត្រ​នេះ​នឹង​ដោះ​ស្រាយ​បាន​នូវ​ចំណុច​អវិជ្ជមាន​នៃ​ការ​ព្យាបាល​ដោយ​ម៉ាស៊ីន​បង្កើន​ល្បឿន​លីនេអ៊ែរ​ LINAC (Linear Accelerator) ដែល​អាច​បង្ក​ផលប៉ះពាល់​ច្រើន​។

    ការព្យាបាលដោយម៉ាស៊ីនបង្កើនល្បឿនលីនេអ៊ែរ Linear Accelerator (ឆ្វេង) អាចបង្កផលប៉ះពាល់ច្រើន បើធៀបនឹងម៉ាស៊ីនវិទ្យុសកម្មប្រូតុង (ស្ដាំ)

    ការ​ស្រាវជ្រាវ​មួយ​បង្ហាញ​ថា វៀតណាម​មាន​អ្នក​ជំងឺមហា​រីក​ប្រមាណ 9,000 នាក់​ ដែល​ត្រូវ​ការ​ការ​ព្យាបាល​ដោយ​ម៉ាស៊ីន​បច្ចេកវិទ្យា​ថ្មី​បំផុត​នេះ​។ បន្ទប់​វិទ្យុសកម្ម​ប្រូតុង​មួយ​អាច​ព្យាបាល​អ្នក​ជំងឺ​ប្រហែល 300 នាក់ ក្នុង​មួយ​ឆ្នាំ​ ដូច្នេះ វៀតណាម​ ត្រូវ​ការ​ម៉ាស៊ីន​ទំនើប​ចុង​ក្រោយ​នេះ​ប្រហែល 30 គ្រឿង​។ ក៏ប៉ុន្តែ បច្ចុប្បន្ន ប្រទេស​នេះ​មិន​ទាន់​មាន​មួយ​គ្រឿង​ណា​នៅ​ឡើយ​។

    មូលហេតុ​នេះ​ហើយ ​ក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំ​មួយ​នៅ​សភា​ជាតិ​វៀតណាម កាល​ពី​ថ្ងៃទី 01 វិច្ឆិកា ប្រធាន​មន្ទីរពេទ្យ​ជោរៃ លោក ង្វៀន ទ្រីធឹក យល់ថា ការ​បំពាក់​ម៉ាស៊ីន​វិទ្យុសកម្មប្រូតុង​​គឺជា​រឿង​ចាំបាច់​ និង​បន្ទាន់​។ លោក​បាន​ដាក់​សំណើ​ទិញ​ម៉ាស៊ីន​វិទ្យុសកម្ម​ប្រូតុង​ដើម្បី​​ព្យាបាល​ជំងឺ​មហា​រីក​ ចំនួន​ពីរ​គ្រឿង សម្រាប់​រដ្ឋធានី​ហាណូយ និង​ទីក្រុង​ហូជីមិញ ក្នុង​នោះ​ ម៉ាស៊ីន​មួយ​គ្រឿង​ៗ​មាន​តម្លៃ​ប្រហែល​ពី​ 101,719,000.00 ទៅ 122,062,800.00 ដុល្លារ​អាម៉េរិក​។

    ម៉ាស៊ីនវិទ្យុសកម្មប្រូតុងមួយគ្រឿងមានតម្លៃប្រហែលពី 101,719,000.00 ទៅ 122,062,800.00 ដុល្លារអាម៉េរិក

    បច្ចុប្បន្ន នៅ​លើ​ពិភពលោក​មាន​មជ្ឈមណ្ឌល​ព្យាបាល​ជំងឺ​មហារីក​ជាង 120 កន្លែង​ កំពុង​ប្រើ​ប្រាស់​ម៉ាស៊ីនវិទ្យុសកម្មប្រូតុង​។ បណ្ដា​ប្រទេស​អភិវឌ្ឍ​លើពិភពលោក មាន​ជា​អាទិ៍ សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក ជប៉ុន អាល្លឺម៉ង់ បារាំង អង់គ្លេស រុស្ស៊ី ចិន​ និង​ប្រទេស​មួយ​ចំនួន​នៅ​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍ (សិង្ហបុរី និង​ថៃ) សុទ្ធ​តែ​មាន​ម៉ាស៊ីន​ទំនើប​នេះ​៕

  • «អ៊ីស្រាអែល​ទទួលបាន​ការ​ទទួល​ស្គាល់​ពី​អាម៉េរិក​​ក្រោយ​ពីរ​ពាន់​ឆ្នាំ» ព្រោះ​តែ​មនោសញ្ចេតនា

    «អ៊ីស្រាអែល​ទទួលបាន​ការ​ទទួល​ស្គាល់​ពី​អាម៉េរិក​​ក្រោយ​ពីរ​ពាន់​ឆ្នាំ» ព្រោះ​តែ​មនោសញ្ចេតនា

    Eddie Jacobson មិន​ធ្លាប់​ស្នើសូមជំនួយ​ពី​​មិត្ត​ជិត​ស្និទ្ធ​ដែល​ជា​ប្រធានាធិបតី​អាម៉េរិក Harry Truman ម្ដង​ណា​ឡើយ ប៉ុន្តែ​នៅ​ខែ​មីនា 1948 លោក Eddie បាន​សូមជំនួយ​បន្ទាន់​ជា​លើក​ដំបូង​។

    ក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំ​នៅ​ឯ​ការិយាល័យ​រាង​ពង​ក្រពើ (The Oval Office) ក្នុងសេតវិមាន កាល​ពី​ព្រឹក​ថ្ងៃទី 13 មីនា 1948 លោក Eddie Jacobson បាន​ស្នើ​សូម​ឱ្យ​ប្រធានាធិបតីអាម៉េរិក Truman ​ជួប​ពិភាក្សា​ជាមួយ​នឹង លោក Chaim Weizmann ដែល​ជា​អតីត​មេដឹក​នាំ​របស់​អង្គការ​ហ្ស៊ីយ៉ូនពិភពលោក​ (World Zionist Organization) និង​ជា​មេដឹក​នាំ​ផ្នែក​ស្មារតី​របស់​ចលនា​នេះ​ ដើម្បី​ទទួល​ស្គាល់​រដ្ឋ​ជ្វីហ្វ​ (អ៊ីស្រាអែល) ជា​លើក​ដំបូង​ក្រោយ​រយៈ​ពេល​ជិត 2,000 ឆ្នាំ​។

    «លោក​ត្រូវ​តែ​ជួប​បណ្ឌិត Weizmann។ លោក​ត្រូវ​តែ​គាំទ្រ​រដ្ឋជ្វីហ្វ​មួយ​ដែល​ឯករាជ​» លោក Jacobson ដែល​ជា​អ្នក​ជំនួញ​អាម៉េរិក​ដើម​កំណើត​ជ្វីហ្វ​ បាន​និយាយដូច្នេះ​​ជាមួយលោក Truman ដែល​ជា​ប្រធានាធិបតី​ទី 33 របស់​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក​។

    សំណើនេះ​ធ្វើ​ឱ្យ​ប្រធានាធិបតី Truman មិន​សប្បាយ​ចិត្ត និង​ខឹង​សម្បា​។ យោង​តាម​ប្រវត្តិវិទូនានា លោក​ Truman ធ្លាប់​រិះគន់​ជនជាតិ​ជ្វីហ្វ​នៅ​ក្នុង​ការ​ពិភាក្សា​លក្ខណៈ​បុគ្គល​ជា​ច្រើនលើក​​។ ក្រោយ​មក លោក Jacobson ក៏​សម្លឹង​​ឃើញ​រូប​សំណាក​មួយ​ដែល​ឆ្លាក់​រូប​ប្រធានាធិបតី Andrew Jackson នៅ​លើ​ខ្នង​សេះ​ ដែល​ដាក់​តាំង​ក្នុង​បន្ទប់​ ហើយ​ក៏​សម្រេច​ចិត្ត​ស្នើ​សូម​ម្ដង​ទៀត​។

    «Harry លោក​មាន​វីរបុរស​មួយ​រូប គឺ​ Andrew Jackson។ ខ្ញុំ​ក៏​មាន​វីរបុរស​មួយ​រូប​ដែរ នោះ​គឺ​ Chaim Weizmann» លោក Jacobson និយាយ​ដូច្នេះ​ និង​បន្ត​ថា «គាត់​គឺជាជន​ជាតិ​ជ្វីហ្វ​ដ៏​អស្ចារ្យ​បំផុត​ក្នុង​សម័យ​របស់​គាត់​។ Weizmann មាន​វ័យ​ចំណាស់ និង​រាងកាយ​ស្គម​ខ្សោយ ប៉ុន្តែ​បាន​ធ្វើ​ដំណើរ​ផ្លូវ​ឆ្ងាយ​ដើម្បី​ជួប​លោក​ បែប​នេះ​ហើយ តើ​​លោក​មិន​យល់​ព្រម​ជួប​គាត់​ទៀត​ទេ​អី? ប្រការ​នេះ​មិន​ដូច​លោក​បន្តិច​ទាល់​តែ​សោះ​»។

    លោក Truman យក​ម្រាម​ដៃ​គោះ​លើ​តុ រួច​បង្វិល​កៅអី​មក​វិញ​។ លោក​ក៏​បាន​ផ្លាស់​ប្ដូរ​ការ​សម្រេច​ចិត្ត​។ «បាន​ហើយ លោក​ទំពែក​ក្បាល​រឹង​។ លោក​ឈ្នះ​។ ខ្ញុំ​នឹង​ជួប Weizmann»។

    ការ​យល់​ព្រម​ខាងលើ​បាន​នាំ​ឱ្យ​មាន​ជំនួប​ជា​សម្ងាត់​វាង​លោក Truman និង​ Weizmann នា​ប៉ុន្មាន​ថ្ងៃ​ក្រោយ​មក ក្នុង​នោះ ប្រធានាធិបតី​អាម៉េរិក​បាន​សន្យា​ថា នឹង​គាំទ្រ​ដល់​កិច្ច​ខិត​ខំ​បង្កើត​រដ្ឋ​អ៊ីស្រាអែល​។

    ប្រធានាធិបតីអាម៉េរិក Harry S. Truman (ឆ្វេង) និងលោក Eddie Jacobson នៅ Kansas រដ្ឋ Missouri កាលពីខែធ្នូ ឆ្នាំ 1947

    មនោសញ្ចេតនាម​រវាង​លោក Truman និង Jacobson បានចាប់​ផ្ដើម​នៅ​ឯ​ទីក្រុង Kansa រដ្ឋ Missouri ។ Jacobson កើត​ឆ្នាំ 1891 ហើយ​ធំដឹង​ក្ដី​នៅ​តំបន់ Lower East Side ក្នុងទីក្រុង​ New York City មុន​ពេល​រើ​ទៅ​រស់​នៅ​ក្នុង​ទីក្រុង Kansas។ ឪពុក​ម្ដាយ​របស់​លោក Jacobson គឺជា​ជនជាតិ​ជ្វីហ្វ​ដ៏ក្រីក្រ មក​ពី​លីទុយអានី​ (Lithuania)។

    ឆ្នាំ​ 1906 Jacobson ដែល​មាន​វ័យ 15 ឆ្នាំ និង​​បាន​ឈប់​រៀន កំពុង​តែ​ផ្ញើ​វិក្កយបត្រ​ទូទាត់​​ប្រាក់​ទៅ​ឱ្យ​ហាង​ទំនិញ​មួយ​នៅ​ក្បែរ​ធនាគារ​ជាតិ Union ក៏​បាន​ជួប Truman ដែល​ពេល​នោះ​ជា​បុគ្គលិក​ឃ្លាំង​ប្រាក់​ និង​មាន​អាយុ 22 ឆ្នាំ​។ ពួក​គេ​បាន​ភ្ជាប់​ទំនាក់ទំនង​នឹង​គ្នា​ជា​ថ្មី​នៅ​ឆ្នាំ 1917 ក្នុង​តំបន់ Fort Sill រដ្ឋ Oklahoma ជា​ទី​ដែល​ពួក​គេ​ត្រូវ​បាន​បង្វឹក​ដើម្បី​ចូល​រួម​ធ្វើ​សកម្មភាព​ក្នុង​សង្គ្រាម​លោក​លើក​ទី​មួយ​។ ពួក​គេ​បាន​ក្លាយ​ជាមិត្ត​ និង​រួម​គ្នា​គ្រប់​គ្រង​អាហារដ្ឋាន​មួយ​ក្នុង​បន្ទាយ​ ដើម្បី​រៃអង្គាស​ប្រាក់​សម្រាប់​ទិញ​សម្ភារៈ​​ប្រើ​ប្រាស់​ឱ្យ​មិត្ត​រួម​ក្រុម​។

    ក្រោយ​សង្គ្រាម ពួក​គេ​ក៏​បាន​សហការគ្នា​រក​ស៊ី​។ នៅ​ឆ្នាំ 1919 លោក Truman និង​លោក Jacobson ក៏​បាន​សម្រេច​ចិត្ត​បើក​ហា​ង​លក់​សម្លៀក​បំពាក់​មួយ​នៅ​កណ្ដាល​ក្រុង Kansas។

    ឆ្នាំ 1935 លោក Truman បាន​ក្លាយ​ជា​តំណាង​រាស្ត្រ​នៅ​សភា​ជាន់​ខ្ពស់​របស់​រដ្ឋ​ Missouri សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក​។​ Truman និង Jacobson នៅតែរក្សា​ទំនាក់​ទំនង​នឹង​គ្នា​។ Jacobson បបួល Truman ទៅ​បរបាញ់ និង​ស្ទួច​ត្រី​ក្នុង​ទន្លេ Missouri ជា​ញឹក​ញាប់​។

    ក្រោយ​មក Harry Truman ក៏​ក្លាយ​ជា​អនុប្រធានាធិបតី​អាម៉េរិក នៅ​ក្នុង​រដ្ឋការ​លោក Franklin D. Roosevelt នៅ​ឆ្នាំ 1945​។ ក្នុង​ខែ​មេសា 1945 លោក Truman ក៏​ក្លាយ​ជា​ប្រធានាធិបតី​ ពេល​លោក Roosevelt បាន​ទទួល​មរណភាព​។

    រាជាណាចក្រ​អ៊ីស្រាអែល​របស់​ជន​ជាតិ​ជ្វីហ្វ ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង​កាល​ពី​សតវត្សរ៍​ទី 11 មុន​គ្រិស្តសករាជ​។ ឆ្នាំ 586 មុន​គ្រិស្តសករាជ ចក្រភព​បាប៊ីឡូន​ (Babylon) ដណ្ដើម​បាន​ដែន​ដី​នេះ​ ហើយ​តំបន់​នេះ​ក្រោយ​មក​ក៏​ស្ថិត​ក្រោម​ការ​គ្រប់​គ្រង​របស់​ចក្រ​ភព​ពែរ្ស (អ៊ីរ៉ង់) និង​ចក្រភព​រ៉ូម​។ ចាប់​ពី​ឆ្នាំ 641 ជនជាតិ​អារ៉ាប់​ក៏​គ្រប់​គ្រង​ដែន​ដី​នេះ​ក្នុង​រយៈ​ពេល​ 1,300 ឆ្នាំ​។ វត្តមាន​របស់​ជនជាតិ​ជ្វីហ្វ​លើ​ទឹក​ដី​នេះ​ក៏​ថយ​ចុះ​ច្រើន​ ខណៈ​ដែល​ពួក​គេ​មួយ​ចំនួន​រត់​ទៅ​រស់​នៅ​ក្នុង​ដែន​ដី​ដទៃ​ មាន​ដូច​ជា​ អឺរ៉ុប​ជា​ដើម​។ ឆ្នាំ 1516 ចក្រភព​អូតូម៉ង់ (Ottoman) ក៏​វាយ​យក​បាន​ដែន​ដី​នេះ និង​បាន​ហៅ​វា​ថា ប៉ាលេស្ទីន​អាតូម៉ង់​។​

    ចលនាហ្ស៊ីយ៉ូននិយម (Zionist Movement) បាន​ងើប​ឡើង​ចាប់​ពី​ឆ្នាំ 1881 គ្រាដែល​សហគមន៍​​ទាំង​ឡាយ​របស់​ជនជាតិ​ជ្វីហ្វ​ដែល​រស់នៅ​​ឆ្ងាយ​ពី​ទឹក​ដី មាន​បំណង​វិល​ត្រលប់​ចូល​ «ដែន​ដី​អ៊ីស្រាអែល» និង​មានបំណង​បង្កើត​រដ្ឋ​ជ្វីហ្វ​។ ជនជាតិ​ជ្វីហ្វ​ពី​អឺរ៉ុប និង​រុស្ស៊ី​ជា​ដើម បាន​ត្រលប់​ទៅ​រស់​នៅ​ក្នុង​អតីត​ទឹក​ដី​របស់​ខ្លួន​ដែល​​ប៉ាលេស្ទីនរបស់​​អូតូម៉ង់​កំពុង​គ្រប់​គ្រង​។

    ផែនទី​របស់​ប្រទេស​អ៊ីស្រាអែល និង​ប៉ាលេស្ទីន ចាប់​ពី​ឆ្នាំ 1947​ដល់​បច្ចុប្បន្ន

    ក្រោយ​សង្គ្រាម​លើក​ទីមួយ​បាន​បញ្ចប់​ អង់គ្លេស​បាន​ផ្ដួល​អាតូម៉ង់ និង​ដណ្ដើម​បាន​តំបន់​​ខាងលើ ហើយ​ហៅ​វា​ថា ដែន​ដី​គ្រប់គ្រង​មាន​កាល​កំណត់​ប៉ាលេស្ទីន​។ ក្រោយ​សង្គ្រាម​លោក​លើក​ទីពីរ ជនជាតិ​ជ្វីហ្វ​នៅ​លើ​ដែន​ដី​នេះ​មាន​កាន់​តែ​ច្រើន​ ធ្វើ​ឱ្យ​ក្ដី​ស្រមៃ​ស្ដីពី​ការ​បង្កើត​រដ្ឋ​ជ្វីហ្វ​ ​ត្រូវបាន​ជំរុញ​បន្ថែម​។

    ថ្ងៃទី 29 វិច្ឆិកា 1947 អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​បាន​អនុម័ត​ផែនការ​បែង​ចែក​ទឹក​ដី​ប៉ាលេស្ទីន​ជា​ប្រទេស​ពីរ​ដាច់ពី​គ្នា គឺ​ប្រទេស​ជ្វីហ្វ (អ៊ីស្រាអែល) និង​អារ៉ាប់ (ប៉ាលេស្ទីន)​។ អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ប្រគល់​របប​អន្តរជាតិ​ពិសេស​ទៅ​ឱ្យ​ទីក្រុង​ Jerusalem។ ភាគី​ខាង​ជ្វីហ្វ​បាន​យល់​ព្រមតាម​ផែនការ​នេះ​​ ខណៈ​អារ៉ាប់​បាន​បដិសេធ​។

    ដើម្បី​ទាក់​ទាញ​ការ​គាំទ្រ​របស់​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក​​ ក្រុម​មេដឹក​នាំ​ចលនាហ្ស៊ីយ៉ូននិយម​ ក៏​បាន​ទាក់​ទង​លោក Jacobson ដើម្បី​ពឹង​ឱ្យ​លោក​បញ្ចុះ​បញ្ចូល ស្នើ​សូម​ឱ្យ​​ប្រធានាធិបតី​ Truman ជួប​ Weizmann។

    ក្រសួង​ការ​បរទេស​អាម៉េរិក​ កាល​នោះ​កំពុង​រង​សម្ពាធ​ពី​ក្រុម​អ្នក​គាំទ្រ​អារ៉ាប់​ និង​មាន​គម្រោង​ដកថយ​ពី​ផែនការ​​បែង​ចែក​ទឹក​ដី​របស់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​។ ក៏ប៉ុន្តែ ចុង​ក្រោយ​ លោក Truman ក៏​បាន​សម្រេច​ចិត្ត​គាំទ្រ​ទាំងស្រុង​ទៅវិញ​ បន្ទាប់​ពី​បាន​ជួប​លោក Weizmann។

    ថ្ងៃទី 14 ឧសភា 1948 អ៊ីស្រាអែល​ ក៏​ប្រកាស​ឯករាជ​។ 11 នាទី​ក្រោយ​ ប្រធានាធិបតី​ Truman ក៏​ប្រកាស​ទទួលស្គាល់​ប្រទេស​អ៊ីស្រាអែល​។ លោក Weizmann បាន​ក្លាយ​ជា​ប្រធានាធិបតី​ដំបូង​របស់​ប្រទេស​អ៊ីស្រាអែល​៕

  • រថយន្ត​ប្រើ​អគ្គិសនី​​ពី​ព្រះអាទិត្យ​ឈ្នះ​ពាន​រង្វាន់​ក្នុង​ការ​ប្រកួត​ចម្ងាយ​បី​ពាន់​គីឡូម៉ែត្រ​

    រថយន្ត​ប្រើ​អគ្គិសនី​​ពី​ព្រះអាទិត្យ​ឈ្នះ​ពាន​រង្វាន់​ក្នុង​ការ​ប្រកួត​ចម្ងាយ​បី​ពាន់​គីឡូម៉ែត្រ​

    (អូស្ត្រាលី) – ដោយ​សារ​មាន​រូប​រាង​ពិសេស​ រថយន្ត​ដំណើរ​ការ​ដោយ​អគ្គិសនី​ពី​ព្រះ​អាទិត្យ​របស់​ក្រុម​ប្រណាំង​មួយ​របស់​បែលហ្ស៊ិក ដណ្ដើម​បាន​ជ័យ​ជំនះ​​ក្នុង​ការ​ប្រកួត​រយៈ​ចម្ងាយ​ 3,000 គីឡូម៉ែត្រ បើ​ទោះ​អាកាសធាតុ​មិន​អំណោយ​ផល​។

    នេះ​ជា​លើក​ទីពីរ​ជាប់​ៗ​គ្នា​ហើយ​ដែល​ក្រុម​ប្រណាំង​ឡាន​មក​ពី​បែលហ្ស៊ិក​ ដណ្ដើម​បាន​ចំណាត់​ថ្នាក់​លេខ​មួយ​នៅ​ពាន​រង្វាន់ Bridgestone World Solar Challenge (BWSC) ជា​ការ​ប្រកួត​ប្រណាំង​ឡាន​មួយ​នៅ​អូស្ត្រាលី​ ដែល​មាន​ការ​ចូលរួម​ពី​រថយន្ត​ដំណើរ​ការ​ដោយ​ថាមពល​ព្រះ​អាទិត្យទំនើប​ៗ​​រាប់​សិប​គ្រឿង​ រួម​នឹង​​វិស្វករ និង​និស្សិត​ជា​ច្រើន​ក្រុម​មក​ពី​ជុំវិញ​ពិភពលោក​។ ការ​ប្រកួត​រថយន្ត​នេះ​មាន​រយៈ​ចម្ងាយ​ 3,000 គីឡូម៉ែត្រ ចាប់​ផ្ដើម​ពី​ Darwin ទៅ​កាន់​ Adelaide។

    ការ​ប្រកួត​ខាងលើ​នេះ​ចាប់​ផ្ដើម​ពី​ម៉ោង​ 8 ព្រឹក ដល់​ម៉ោង​ 5 ល្ងាច ហើយ​ក្រុម​នីមួយ​ៗ​ត្រូវ​តែ​ផ្គត់​ផ្គង់​គ្រប់​យ៉ាង​ដោយ​ខ្លួន​ឯង​។

    ក្នុង​ព្រឹត្តិការណ៍​ប្រកួត​ក្នុង​ឆ្នាំ 2019 ក្រុម​របស់​បែលហ្ស៊ិក​បាន​ឈ្នះ​ ក្រោយ​ពី​រថយន្ត​នាំ​មុខ​គេ​ដែល​ជា​របស់​ប្រទេស​ហូឡង់​បាន​ឆេះ​។ ក្នុង​ការ​ប្រណាំងឆ្នាំ​នេះ​ ក្រុម​របស់​បែលហ្ស៊ិក​ដែល​មាន​ឈ្មោះ​ថា Innoptus រក្សា​គម្លាត់​ពី​ក្រុម​ហូឡង់​ស្ទើរ​តែ​ពេញ​មួយ​ប្រកួត​ និង​ទទួល​បាន​ជោគ​ជ័យ​ក្នុង​ការ​ប្រកួត​ 34 ម៉ោង 4 នាទី និង 41 វិនាទី​ លឿន​ជាង​ជិត​ 5 នាទី បើធៀប​នឹង​ឆ្នាំ 2019​។

    ចំណាត់​ថ្នាក់​លេខពីរ​គឺ​បាន​ទៅ​លើ​ក្រុម​របស់​ហូឡង់ Twente ដោយ​ប្រើ​ប្រាស់​ពេល​វេលា​ 34 ម៉ោង 24 នាទី និង 58 វិនាទី។