«អ៊ីស្រាអែល​ទទួលបាន​ការ​ទទួល​ស្គាល់​ពី​អាម៉េរិក​​ក្រោយ​ពីរ​ពាន់​ឆ្នាំ» ព្រោះ​តែ​មនោសញ្ចេតនា

Eddie Jacobson មិន​ធ្លាប់​ស្នើសូមជំនួយ​ពី​​មិត្ត​ជិត​ស្និទ្ធ​ដែល​ជា​ប្រធានាធិបតី​អាម៉េរិក Harry Truman ម្ដង​ណា​ឡើយ ប៉ុន្តែ​នៅ​ខែ​មីនា 1948 លោក Eddie បាន​សូមជំនួយ​បន្ទាន់​ជា​លើក​ដំបូង​។

ក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំ​នៅ​ឯ​ការិយាល័យ​រាង​ពង​ក្រពើ (The Oval Office) ក្នុងសេតវិមាន កាល​ពី​ព្រឹក​ថ្ងៃទី 13 មីនា 1948 លោក Eddie Jacobson បាន​ស្នើ​សូម​ឱ្យ​ប្រធានាធិបតីអាម៉េរិក Truman ​ជួប​ពិភាក្សា​ជាមួយ​នឹង លោក Chaim Weizmann ដែល​ជា​អតីត​មេដឹក​នាំ​របស់​អង្គការ​ហ្ស៊ីយ៉ូនពិភពលោក​ (World Zionist Organization) និង​ជា​មេដឹក​នាំ​ផ្នែក​ស្មារតី​របស់​ចលនា​នេះ​ ដើម្បី​ទទួល​ស្គាល់​រដ្ឋ​ជ្វីហ្វ​ (អ៊ីស្រាអែល) ជា​លើក​ដំបូង​ក្រោយ​រយៈ​ពេល​ជិត 2,000 ឆ្នាំ​។

«លោក​ត្រូវ​តែ​ជួប​បណ្ឌិត Weizmann។ លោក​ត្រូវ​តែ​គាំទ្រ​រដ្ឋជ្វីហ្វ​មួយ​ដែល​ឯករាជ​» លោក Jacobson ដែល​ជា​អ្នក​ជំនួញ​អាម៉េរិក​ដើម​កំណើត​ជ្វីហ្វ​ បាន​និយាយដូច្នេះ​​ជាមួយលោក Truman ដែល​ជា​ប្រធានាធិបតី​ទី 33 របស់​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក​។

សំណើនេះ​ធ្វើ​ឱ្យ​ប្រធានាធិបតី Truman មិន​សប្បាយ​ចិត្ត និង​ខឹង​សម្បា​។ យោង​តាម​ប្រវត្តិវិទូនានា លោក​ Truman ធ្លាប់​រិះគន់​ជនជាតិ​ជ្វីហ្វ​នៅ​ក្នុង​ការ​ពិភាក្សា​លក្ខណៈ​បុគ្គល​ជា​ច្រើនលើក​​។ ក្រោយ​មក លោក Jacobson ក៏​សម្លឹង​​ឃើញ​រូប​សំណាក​មួយ​ដែល​ឆ្លាក់​រូប​ប្រធានាធិបតី Andrew Jackson នៅ​លើ​ខ្នង​សេះ​ ដែល​ដាក់​តាំង​ក្នុង​បន្ទប់​ ហើយ​ក៏​សម្រេច​ចិត្ត​ស្នើ​សូម​ម្ដង​ទៀត​។

«Harry លោក​មាន​វីរបុរស​មួយ​រូប គឺ​ Andrew Jackson។ ខ្ញុំ​ក៏​មាន​វីរបុរស​មួយ​រូប​ដែរ នោះ​គឺ​ Chaim Weizmann» លោក Jacobson និយាយ​ដូច្នេះ​ និង​បន្ត​ថា «គាត់​គឺជាជន​ជាតិ​ជ្វីហ្វ​ដ៏​អស្ចារ្យ​បំផុត​ក្នុង​សម័យ​របស់​គាត់​។ Weizmann មាន​វ័យ​ចំណាស់ និង​រាងកាយ​ស្គម​ខ្សោយ ប៉ុន្តែ​បាន​ធ្វើ​ដំណើរ​ផ្លូវ​ឆ្ងាយ​ដើម្បី​ជួប​លោក​ បែប​នេះ​ហើយ តើ​​លោក​មិន​យល់​ព្រម​ជួប​គាត់​ទៀត​ទេ​អី? ប្រការ​នេះ​មិន​ដូច​លោក​បន្តិច​ទាល់​តែ​សោះ​»។

លោក Truman យក​ម្រាម​ដៃ​គោះ​លើ​តុ រួច​បង្វិល​កៅអី​មក​វិញ​។ លោក​ក៏​បាន​ផ្លាស់​ប្ដូរ​ការ​សម្រេច​ចិត្ត​។ «បាន​ហើយ លោក​ទំពែក​ក្បាល​រឹង​។ លោក​ឈ្នះ​។ ខ្ញុំ​នឹង​ជួប Weizmann»។

ការ​យល់​ព្រម​ខាងលើ​បាន​នាំ​ឱ្យ​មាន​ជំនួប​ជា​សម្ងាត់​វាង​លោក Truman និង​ Weizmann នា​ប៉ុន្មាន​ថ្ងៃ​ក្រោយ​មក ក្នុង​នោះ ប្រធានាធិបតី​អាម៉េរិក​បាន​សន្យា​ថា នឹង​គាំទ្រ​ដល់​កិច្ច​ខិត​ខំ​បង្កើត​រដ្ឋ​អ៊ីស្រាអែល​។

ប្រធានាធិបតីអាម៉េរិក Harry S. Truman (ឆ្វេង) និងលោក Eddie Jacobson នៅ Kansas រដ្ឋ Missouri កាលពីខែធ្នូ ឆ្នាំ 1947

មនោសញ្ចេតនាម​រវាង​លោក Truman និង Jacobson បានចាប់​ផ្ដើម​នៅ​ឯ​ទីក្រុង Kansa រដ្ឋ Missouri ។ Jacobson កើត​ឆ្នាំ 1891 ហើយ​ធំដឹង​ក្ដី​នៅ​តំបន់ Lower East Side ក្នុងទីក្រុង​ New York City មុន​ពេល​រើ​ទៅ​រស់​នៅ​ក្នុង​ទីក្រុង Kansas។ ឪពុក​ម្ដាយ​របស់​លោក Jacobson គឺជា​ជនជាតិ​ជ្វីហ្វ​ដ៏ក្រីក្រ មក​ពី​លីទុយអានី​ (Lithuania)។

ឆ្នាំ​ 1906 Jacobson ដែល​មាន​វ័យ 15 ឆ្នាំ និង​​បាន​ឈប់​រៀន កំពុង​តែ​ផ្ញើ​វិក្កយបត្រ​ទូទាត់​​ប្រាក់​ទៅ​ឱ្យ​ហាង​ទំនិញ​មួយ​នៅ​ក្បែរ​ធនាគារ​ជាតិ Union ក៏​បាន​ជួប Truman ដែល​ពេល​នោះ​ជា​បុគ្គលិក​ឃ្លាំង​ប្រាក់​ និង​មាន​អាយុ 22 ឆ្នាំ​។ ពួក​គេ​បាន​ភ្ជាប់​ទំនាក់ទំនង​នឹង​គ្នា​ជា​ថ្មី​នៅ​ឆ្នាំ 1917 ក្នុង​តំបន់ Fort Sill រដ្ឋ Oklahoma ជា​ទី​ដែល​ពួក​គេ​ត្រូវ​បាន​បង្វឹក​ដើម្បី​ចូល​រួម​ធ្វើ​សកម្មភាព​ក្នុង​សង្គ្រាម​លោក​លើក​ទី​មួយ​។ ពួក​គេ​បាន​ក្លាយ​ជាមិត្ត​ និង​រួម​គ្នា​គ្រប់​គ្រង​អាហារដ្ឋាន​មួយ​ក្នុង​បន្ទាយ​ ដើម្បី​រៃអង្គាស​ប្រាក់​សម្រាប់​ទិញ​សម្ភារៈ​​ប្រើ​ប្រាស់​ឱ្យ​មិត្ត​រួម​ក្រុម​។

ក្រោយ​សង្គ្រាម ពួក​គេ​ក៏​បាន​សហការគ្នា​រក​ស៊ី​។ នៅ​ឆ្នាំ 1919 លោក Truman និង​លោក Jacobson ក៏​បាន​សម្រេច​ចិត្ត​បើក​ហា​ង​លក់​សម្លៀក​បំពាក់​មួយ​នៅ​កណ្ដាល​ក្រុង Kansas។

ឆ្នាំ 1935 លោក Truman បាន​ក្លាយ​ជា​តំណាង​រាស្ត្រ​នៅ​សភា​ជាន់​ខ្ពស់​របស់​រដ្ឋ​ Missouri សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក​។​ Truman និង Jacobson នៅតែរក្សា​ទំនាក់​ទំនង​នឹង​គ្នា​។ Jacobson បបួល Truman ទៅ​បរបាញ់ និង​ស្ទួច​ត្រី​ក្នុង​ទន្លេ Missouri ជា​ញឹក​ញាប់​។

ក្រោយ​មក Harry Truman ក៏​ក្លាយ​ជា​អនុប្រធានាធិបតី​អាម៉េរិក នៅ​ក្នុង​រដ្ឋការ​លោក Franklin D. Roosevelt នៅ​ឆ្នាំ 1945​។ ក្នុង​ខែ​មេសា 1945 លោក Truman ក៏​ក្លាយ​ជា​ប្រធានាធិបតី​ ពេល​លោក Roosevelt បាន​ទទួល​មរណភាព​។

រាជាណាចក្រ​អ៊ីស្រាអែល​របស់​ជន​ជាតិ​ជ្វីហ្វ ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង​កាល​ពី​សតវត្សរ៍​ទី 11 មុន​គ្រិស្តសករាជ​។ ឆ្នាំ 586 មុន​គ្រិស្តសករាជ ចក្រភព​បាប៊ីឡូន​ (Babylon) ដណ្ដើម​បាន​ដែន​ដី​នេះ​ ហើយ​តំបន់​នេះ​ក្រោយ​មក​ក៏​ស្ថិត​ក្រោម​ការ​គ្រប់​គ្រង​របស់​ចក្រ​ភព​ពែរ្ស (អ៊ីរ៉ង់) និង​ចក្រភព​រ៉ូម​។ ចាប់​ពី​ឆ្នាំ 641 ជនជាតិ​អារ៉ាប់​ក៏​គ្រប់​គ្រង​ដែន​ដី​នេះ​ក្នុង​រយៈ​ពេល​ 1,300 ឆ្នាំ​។ វត្តមាន​របស់​ជនជាតិ​ជ្វីហ្វ​លើ​ទឹក​ដី​នេះ​ក៏​ថយ​ចុះ​ច្រើន​ ខណៈ​ដែល​ពួក​គេ​មួយ​ចំនួន​រត់​ទៅ​រស់​នៅ​ក្នុង​ដែន​ដី​ដទៃ​ មាន​ដូច​ជា​ អឺរ៉ុប​ជា​ដើម​។ ឆ្នាំ 1516 ចក្រភព​អូតូម៉ង់ (Ottoman) ក៏​វាយ​យក​បាន​ដែន​ដី​នេះ និង​បាន​ហៅ​វា​ថា ប៉ាលេស្ទីន​អាតូម៉ង់​។​

ចលនាហ្ស៊ីយ៉ូននិយម (Zionist Movement) បាន​ងើប​ឡើង​ចាប់​ពី​ឆ្នាំ 1881 គ្រាដែល​សហគមន៍​​ទាំង​ឡាយ​របស់​ជនជាតិ​ជ្វីហ្វ​ដែល​រស់នៅ​​ឆ្ងាយ​ពី​ទឹក​ដី មាន​បំណង​វិល​ត្រលប់​ចូល​ «ដែន​ដី​អ៊ីស្រាអែល» និង​មានបំណង​បង្កើត​រដ្ឋ​ជ្វីហ្វ​។ ជនជាតិ​ជ្វីហ្វ​ពី​អឺរ៉ុប និង​រុស្ស៊ី​ជា​ដើម បាន​ត្រលប់​ទៅ​រស់​នៅ​ក្នុង​អតីត​ទឹក​ដី​របស់​ខ្លួន​ដែល​​ប៉ាលេស្ទីនរបស់​​អូតូម៉ង់​កំពុង​គ្រប់​គ្រង​។

ផែនទី​របស់​ប្រទេស​អ៊ីស្រាអែល និង​ប៉ាលេស្ទីន ចាប់​ពី​ឆ្នាំ 1947​ដល់​បច្ចុប្បន្ន

ក្រោយ​សង្គ្រាម​លើក​ទីមួយ​បាន​បញ្ចប់​ អង់គ្លេស​បាន​ផ្ដួល​អាតូម៉ង់ និង​ដណ្ដើម​បាន​តំបន់​​ខាងលើ ហើយ​ហៅ​វា​ថា ដែន​ដី​គ្រប់គ្រង​មាន​កាល​កំណត់​ប៉ាលេស្ទីន​។ ក្រោយ​សង្គ្រាម​លោក​លើក​ទីពីរ ជនជាតិ​ជ្វីហ្វ​នៅ​លើ​ដែន​ដី​នេះ​មាន​កាន់​តែ​ច្រើន​ ធ្វើ​ឱ្យ​ក្ដី​ស្រមៃ​ស្ដីពី​ការ​បង្កើត​រដ្ឋ​ជ្វីហ្វ​ ​ត្រូវបាន​ជំរុញ​បន្ថែម​។

ថ្ងៃទី 29 វិច្ឆិកា 1947 អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​បាន​អនុម័ត​ផែនការ​បែង​ចែក​ទឹក​ដី​ប៉ាលេស្ទីន​ជា​ប្រទេស​ពីរ​ដាច់ពី​គ្នា គឺ​ប្រទេស​ជ្វីហ្វ (អ៊ីស្រាអែល) និង​អារ៉ាប់ (ប៉ាលេស្ទីន)​។ អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ប្រគល់​របប​អន្តរជាតិ​ពិសេស​ទៅ​ឱ្យ​ទីក្រុង​ Jerusalem។ ភាគី​ខាង​ជ្វីហ្វ​បាន​យល់​ព្រមតាម​ផែនការ​នេះ​​ ខណៈ​អារ៉ាប់​បាន​បដិសេធ​។

ដើម្បី​ទាក់​ទាញ​ការ​គាំទ្រ​របស់​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក​​ ក្រុម​មេដឹក​នាំ​ចលនាហ្ស៊ីយ៉ូននិយម​ ក៏​បាន​ទាក់​ទង​លោក Jacobson ដើម្បី​ពឹង​ឱ្យ​លោក​បញ្ចុះ​បញ្ចូល ស្នើ​សូម​ឱ្យ​​ប្រធានាធិបតី​ Truman ជួប​ Weizmann។

ក្រសួង​ការ​បរទេស​អាម៉េរិក​ កាល​នោះ​កំពុង​រង​សម្ពាធ​ពី​ក្រុម​អ្នក​គាំទ្រ​អារ៉ាប់​ និង​មាន​គម្រោង​ដកថយ​ពី​ផែនការ​​បែង​ចែក​ទឹក​ដី​របស់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​។ ក៏ប៉ុន្តែ ចុង​ក្រោយ​ លោក Truman ក៏​បាន​សម្រេច​ចិត្ត​គាំទ្រ​ទាំងស្រុង​ទៅវិញ​ បន្ទាប់​ពី​បាន​ជួប​លោក Weizmann។

ថ្ងៃទី 14 ឧសភា 1948 អ៊ីស្រាអែល​ ក៏​ប្រកាស​ឯករាជ​។ 11 នាទី​ក្រោយ​ ប្រធានាធិបតី​ Truman ក៏​ប្រកាស​ទទួលស្គាល់​ប្រទេស​អ៊ីស្រាអែល​។ លោក Weizmann បាន​ក្លាយ​ជា​ប្រធានាធិបតី​ដំបូង​របស់​ប្រទេស​អ៊ីស្រាអែល​៕

Advertisement