Tag: 2023

  • របកគំហើញ​ថ្មី​ស្ដីពី «បទពិសោធន៍​ជិត​ស្លាប់»៖ ខួរក្បាលនៅ​តែ​ដំណើរ​ការបាន​​រហូត​ដល់​ 60 នាទី ក្រោយពី​បេះដូង​ឈប់ដើរ​

    របកគំហើញ​ថ្មី​ស្ដីពី «បទពិសោធន៍​ជិត​ស្លាប់»៖ ខួរក្បាលនៅ​តែ​ដំណើរ​ការបាន​​រហូត​ដល់​ 60 នាទី ក្រោយពី​បេះដូង​ឈប់ដើរ​

    ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​បាន​រកឃើញ​ថា ខួរក្បាល​របស់​មនុស្ស​នៅ​តែ​អាច​ដំណើរ​ការបាន​​រហូត​ដល់​មួយ​ម៉ោង​ ក្រោយពី​បេះដូង​របស់​ពួកគេ​លែង​ដើរ​។

    រលកសញ្ញា​ខួរក្បាល​ រួម​នឹង​ការស្រមៃ​អំពីជីវិតរបស់​អ្នក​ជំងឺ​​ អាចបកស្រាយ​បាន​នូវ​អ្វី​ដែល​ហៅ​ថា «បទពិសោធន៍​ជិត​ស្លាប់»។ លទ្ធផល​នៃការ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​កាល​ពី​ពេល​ថ្មី​ៗ​នេះ​បង្ហាញ​ថា ក្នុង​ចំណោម​ 10 នាក់​ដែល​បាន​ចូល​រួម​ពិសោធន៍​ គឺ​មាន​មនុស្ស 4 នាក់​អាច​រៀបរាប់​ឡើងវិញ​នូវ​អ្វី​ដែល​កើត​ឡើង​នៅ​ក្នុង​អារម្មណ៍​ បន្ទាប់​ពី​ពួក​គេ​បានជួប​នឹង​ស្ថាន​ភាព​ជិត​ស្លាប់​។

    ក្រុម​អ្នក​ស្រាវជ្រាវ​ឱ្យ​ដឹង​ថា ជា​រៀង​រាល់​ឆ្នាំ មាន​មនុស្ស​ពី 350,000 នាក់ ដល់ 750,000 នាក់​នៅ​ ​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក ជួប​ករណី​បេះដូង​ឈប់​ដើរ​ ពោល​គឺ​ប្រហែល​ពី 1,000 ទៅ 2,000 នាក់​/ថ្ងៃ​ ហើយ​អត្រា​នៃ​ការ​រួច​ពី​ការ​ស្លាប់​គឺ 10%​ ដែល​ប្រហែល​នឹង​ពី 100 ទៅ 200 នាក់​។

    ការ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​ត្រូវ​បាន​ធ្វើឡើងតាំង​ពី​ឆ្នាំ 2015 និង​ប្រកាស​កាល​ពី​ដើម​ឆ្នាំ 2023​ នៅ​លើ​ទស្សនាវដ្ដី Resuscitation។

    ក្នុងរយៈ​ពេល​ប្រហែល​ 3 ឆ្នាំ​នៃ​ការ​ស្រាវជ្រាវ ក្រុម​អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​បាន​ធ្វើ​ការ​តាម​ដាន​អ្នក​ជំងឺ​ដែល​ជួប​បញ្ហា​បេះដូង​ឈប់​ដើរ​ចំនួន 567 ករណី ក្នុងនោះ​មាន 53 ករណី​ត្រូវ​បាន​សង្គ្រោះ​ ហើយ​ក្នុង​ចំណោម​នេះ​មាន 28 នាក់​អាច​ឆ្លើយសំណួរ​សម្រាប់​ការ​សិក្សាស្រាវជ្រាវ​។

    ក្នុង​ចំណោម​មនុស្ស​ 28 នាក់​ខាងលើ មាន​ 11 នាក់​ឱ្យ​ដឹង​ថា ពួក​គេ​ទទួល​បាន​បទ​ពិសោធន៍​ ឬ​អារម្មណ៍​ដូច​ទៅ​នឹង​អ្វី​ដែល​បាន​កើត​ឡើង​ក្នុងពេល​បេះដូង​ឈប់​ដើរ​, 6 នាក់​ឱ្យ​ដឹង​ថា បាន​ឆ្លង​កាត់​បទ​ពិសោធន៍​ផុត​ពី​ការ​ស្លាប់​ និង 3 នាក់​និយាយ​ថា មាន​អារម្មណ៍​ដូច​ជា​សុបិន​។

    ខួរក្បាលនៅ​តែ​ដំណើរ​ការបាន​​រហូត​ដល់​ 60 នាទី ក្រោយពី​បេះដូង​ឈប់ដើរ​

    ពួក​គេ​ទាំង​នេះ គ្មាន​អ្នក​ណា​ម្នាក់​ពិត​ជា​ដឹង​ច្បាស់​ថា បាន​ឆ្លង​កាត់​បទពិសោធន៍​ជាក់​ស្ដែងឡើយ​។ អ្នក​ជឺងឺ​ម្នាក់​ៗ សុទ្ធ​តែ​មាន​អារម្មណ៍ ឬបាន​ឆ្លង​កាត់​បទពិសោធន៍​ដោយ​ឡែក​របស់​ខ្លួន​ក្នុង​ពេល​បេះដូង​ឈប់​ដើរ រួមមាន​ដូច​ជា បាន​ជួប​សាច់​ញាតិដែល​បាន​ស្លាប់ និង​ទទួល​បាន​ការ​ណែនាំថា «ចូរ​ត្រឡប់​ទៅវិញ»។ អ្នក​ខ្លះ​ក៏​ស្រមៃ​ឃើញ​ថា ព្រលឹង​របស់​ពួក​គេ​ចេញ​ផុត​ពីរាងកាយ និង​ឈរ​មើល​វេជ្ជបណ្ឌិត​កំពុង​ជួយ​សង្គ្រោះ​ ឬ​នឹក​ឃើញ​ដល់​អតីត​កាល​។ល។

    ជា​រួម លទ្ធផល​នៃ​ការ​សិក្សា​ស្រាវ​ជ្រាវ​នេះ​បាន​បង្ហាញ​ថា សកម្មភាព​របស់​ខួរ​ក្បាល​អ្នក​ជំងឺ​នៅ​តែ​ដំណើរ​ការ​បាន​រហូត​ដល់ 60 នាទី ក្រោយ​ពី​បេះដូង​បាន​ចាប់​ផ្ដើម​ឈប់​ដើរ​ និង​ចាប់​ផ្ដើម​ត្រូវ​បាន​ជួយ​សង្គ្រោះ​ពី​វេជ្ជបណ្ឌិត​៕

  • កម្ពុជា​ មាន​សមត្ថភាពកិនកែច្នៃ​អង្ករ​បាន 1,200 តោនក្នុងមួយម៉ោង

    កម្ពុជា​ មាន​សមត្ថភាពកិនកែច្នៃ​អង្ករ​បាន 1,200 តោនក្នុងមួយម៉ោង

    បច្ចុប្បន្ន កម្ពុជាមានរោងម៉ាស៊ីនខ្នាតមធ្យម និងធំចំនួន 240 ក្នុងនោះ រោងម៉ាស៊ីនចំនួន 130 មានសមត្ថភាពកិនកែច្នៃ និងឆ្លើយតបទៅតាមបទដ្ឋានស្តង់ដានាំចេញទៅទីផ្សារអន្តរជាតិ ហើយ​បច្ចុប្បន្ន​កំពុង​ទទួល​បាន​ចំណាប់​អារម្មណ៍ពី​​ទីផ្សារ​ឥណ្ឌូណេស៊ី​។

    កាល​ពី​ថ្ងៃទី 22 ខែធ្នូ ឆ្នាំ 2023 ឧកញ៉ា ចាន់ សុឃាំង ប្រធានសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា បានចូលរួមអមដំណើរ ឯកឧត្តម Santo Darmosumarto ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសាធារណៈរដ្ឋឥណ្ឌូនេស៊ីប្រចាំនៅកម្ពុជា នៅ​ក្នុង​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ចរោងចក្រកិនស្រូវមួយចំនួនដែលជាសមាជិកសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា នៅស្រុកឧត្តុង ខេត្តកំពង់ស្ពឺ ដើម្បីពិនិត្យ និងឈ្វេងយល់អំពីសង្វាក់ផលិតកម្មកិនស្រូវ សមត្ថភាពកិនកែច្នៃ បទដ្ឋានស្ដង់ដារសុវត្ថិភាពចំណីអាហារ និងបច្ចេកវិទ្យាក្នុងរោងចក្រកិនស្រូវនៅកម្ពុជា។ នេះ​បើ​តាម​​ សហព័ន្ធ​ស្រូវ​អង្ករ​កម្ពុជា​។

    បច្ចុប្បន្ន ប្រទេស​ឥណ្ឌូនេស៊ី គឺជាទីផ្សារថ្មីសម្រាប់​ការនាំចេញអង្កររបស់កម្ពុជា ក្នុង​នោះ ថ្មីៗនេះ កម្ពុជាទើបតែ​បាននាំចេញអង្ករប្រមាណជា 15,000 តោន ទៅ​កាន់​ទីផ្សារមួយ​​នេះ​។

    យោង​តាម សហព័ន្ធ​ស្រូវ​អង្ករ​កម្ពុជា​ គិតមក​ដល់ពេល​នេះ វិស័យស្រូវអង្ករកម្ពុជា មានរោងម៉ាស៊ីនខ្នាតមធ្យម និងធំចំនួន 240 ក្នុងនោះ មាន​រោងម៉ាស៊ីនចំនួន 130 ដែល​​មានសមត្ថភាពកិនកែច្នៃ និងឆ្លើយតបទៅតាមបទដ្ឋានស្តង់ដានាំចេញទៅទីផ្សារអន្តរជាតិ។ ចំណែកឯសមត្ថភាពកិនកែច្នៃអង្ករ​វិញ រោង​ម៉ាស៊ីន​កិន​ស្រូវ​ទាំង​នេះ អាច​កែច្នៃ​បាន​ 1,200 តោនក្នុងមួយម៉ោង ខណៈ​ដែល​​ឡសម្ងួតវិញ មាន​សមត្ថភាព​សម្ងួត​បាន​ជាង 42,000 តោនក្នុងមួយថ្ងៃ។

    សហព័ន្ធ​ស្រូវ​អង្ករ​កម្ពុជា ក៏​បាន​ឱ្យ​ដឹង​ថា រោងម៉ាស៊ីននៅកម្ពុជា អាចរក្សាទុក​ស្រូវបាន 2 លានតោនក្នុងមួយវគ្គ ហើយ​អាច​កិនកែច្នៃ និងផ្គត់ផ្គង់អង្ករ​បានរហូតដល់ជាង 4 លានតោនក្នុងមួយឆ្នាំ​៕

    ឧកញ៉ា ចាន់ សុឃាំង ប្រធានសហព័ន្ធ​ស្រូវ​-អង្ករ​កម្ពុជា

     

  • យាន​អវកាស​ជប៉ុន ហោះ​ចូល​ដល់​គន្លង​តារាវិថី​ព្រះចន្ទ

    យាន​អវកាស​ជប៉ុន ហោះ​ចូល​ដល់​គន្លង​តារាវិថី​ព្រះចន្ទ

    យាន​អវកាស SLIM នឹង​ត្រៀម​ខ្លួន​ចុះ​ចត​លើ​ផ្ទៃ​របស់​​ព្រះចន្ទ​នៅ​ក្នុង​ខែ​មករា​ ឆ្នាំ 2024​ ដែល​អាច​នាំ​ឱ្យ​ជប៉ុន​ក្លាយ​ជា​ប្រទេស​ទី​ប្រាំ​ធ្វើ​បាន​ដូច្នេះ​ បន្ទាប់​ពី​ សូវៀត សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក ចិន និង​ឥណ្ឌា​។

    យាន​ចុះ​ចត​លើ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ​ដោយ​ស្វ័យ​ប្រវត្ត​ SLIM របស់​ជប៉ុន​ បាន​ហោះ​ដល់​គន្លង​តារាវិថី​ព្រះ​ចន្ទ​កាល​ពី​ថ្ងៃទី 25 ធ្នូ 2023​ ដូច​ការ​គ្រោង​ទុក។ នេះ​បើ​តាម​ទីភ្នាក់​ងារ​ស្រាវ​ជ្រាវ​អវកាស​ជប៉ុន (ចាសា – JAXA)។ SLIM ឆ្ពោះ​ចូល​ដល់​គន្លង​តារាវិថី​ព្រះ​ចន្ទ​ នៅ​វេលា​ម៉ោង​ 13 និង 51 នាទី ថ្ងៃទី 25 ធ្នូ ម៉ោង​នៅ​កម្ពុជា​។

    យោង​តាមចាសា យាន​ SLIM កំពុង​ហោះ​ហើរ​​ទៅ​​តាម​គន្លង​គោចរ​រាង​ពង​ក្រពើ និង​ចំណាយ​ពេល​ 6.4 ម៉ោង​ ដើម្បី​ហោះ​បាន​មួយ​ជុំ​ព្រះ​ចន្ទ​ ពីកម្ពស់​ 600 គីឡូម៉ែត្រ​នៅ​តំបន់ដែល​ជិត​បំផុត និង​ 4,000 គីឡូម៉ែត្រ នៅ​តំបន់​ដែល​ឆ្ងាយបំផុត​។ នេះ​គឺជា​ជំហាន​ថ្មី​ដែល​បញ្ជាក់​ថា SLIM កំពុង​ឆ្ពោះ​ជិត​ដល់​គោលដៅ​ចុះ​ចត​លើ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ​នៅ​ថ្ងៃទី 19 មករា ឆ្នាំ 2024​។

    នេះ​នឹង​ជា​ជោគ​ជ័យ​ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ ព្រោះថា មក​ដល់បច្ចុប្បន្ន មាន​តែ​ប្រទេស​ចំនួន​បួន​ប៉ុណ្ណោះ រួម​មាន សូវៀត សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក ចិន និង​ឥណ្ឌា​ ​ដែល​បាន​បញ្ជូន​យាន​អវកាសទៅ​​ចុះ​ចត​លើផ្ទៃ​ព្រះ​ចន្ទ​ដោយ​ជោគជ័យ​។

    យាន​ SLIM ដែល​មាន​ប្រវែង 2.7 ម៉ែត្រ ត្រូវ​បាន​បាញ់​បង្ហោះ​កាល​ពី​ថ្ងៃទី 06 កញ្ញា 2023 រួម​ជាមួយ​នឹង XRISM ជា​តេឡេស្កុប​អវកាស​ប្រើ​កាំរស្មី​ X កម្លាំង​ខ្លាំង​។

    ចាសា​ឱ្យ​ដឹង​ថា SLIM មាន​បេសកកម្ម​ស្វែងរក​វិធី​ចុះ​ចត​ប្រកប​ដោយ​សុវត្ថិភាព​ ដែល​ជារឿង​​ចាំ​បាច់​សម្រាប់​យាន​ចុះ​ចត​នា​ពេល​អនាគត​៕

  • កម្ពុជា​ នឹង​ខ្វះ​អង្ករ​នាំ​ចេញនៅ​ដើម​ឆ្នាំ​ក្រោយ មុន​នឹង​ងើប​ឡើង​វិញ​នៅ​ត្រីមាស​ទីពីរ​

    កម្ពុជា​ នឹង​ខ្វះ​អង្ករ​នាំ​ចេញនៅ​ដើម​ឆ្នាំ​ក្រោយ មុន​នឹង​ងើប​ឡើង​វិញ​នៅ​ត្រីមាស​ទីពីរ​

    យោង​តាម​សហព័ន្ធ​​ស្រូវ​អង្ករ​កម្ពុជា ឆ្នាំ 2023 កម្ពុជា​នាំ​ចេញ​អង្ករ​ប្រមាណ​ 670,000 តោន​ ប៉ុន្តែ​អាច​នឹង​ខ្វះ​អង្ករ​សម្រាប់​ការ​​នាំចេញ​នៅ​ក្នុង​ត្រីមាស​ទីមួយ​នៃ​ឆ្នាំ​ 2024​។

    ឧកញ៉ា សុង​ សារ៉ន ប្រធាន​ក្រុម​ប្រឹក្សាភិបាលសហព័ន្ធ​ស្រូវ​អង្ករ​កម្ពុជា ឱ្យ​ដឹង​ថា​ ឆ្នាំ 2023 កម្ពុជា​នាំ​ចេញ​អង្ករ​ប្រមាណ 670,000 តោន ដែល​កើន​ពី 5 ទៅ 10% បើ​ធៀប​នឹង​ដំណាក់​កាល​ដូច​គ្នា​ក្នុង​ឆ្នាំ​ 2022​។ ប៉ុន្តែ លោក​ឧកញ៉ាបាន​សង្កត់​ធ្ងន់​ថា បើ​ទោះ​ជា​ការ​នាំ​ចេញ​កើន​ឡើង​បន្តិច ប៉ុន្តែ​តម្លៃ​អង្ករ​កម្ពុជា​លក់​បាន​ថ្លៃ​ជាង​ បើ​ធៀប​នឹង​តម្លៃ​មធ្យមភាគ​នៅក្នុង​ទីផ្សារ​។

    ក៏ប៉ុន្តែ អ្នកជំនួញ​រូប​នេះ​បាន​ព្យាករ​ថា តម្លៃ​អង្ករ​កម្ពុជា​ក្នុង​ឆ្នាំ 2024 នឹង​កើន​ឡើង​បន្ត​ទៀត​ គ្រា​ដែល​កម្ពុជា​អាច​នឹង​ខ្វះ​អង្ករសម្រាប់ការ​​នាំ​ចេញ​នៅ​ក្នុង​ត្រីមាស​ទី​មួយ​នៃ​ឆ្នាំ 2024​។ ទន្ទឹម​នឹង​នេះ លោក​ក៏​សង្ឃឹម​ថា ចាប់​ពី​ត្រី​មាស​ទី​ពីរ​នៃ​ឆ្នាំ 2024 កំណើន​នៃ​ការ​នាំ​ចេញ​អង្ករ​របស់កម្ពុជា នឹង​កើន​ឡើង​ខ្ពស់​។

    យោង​តាម​អ្នក​ជំនួញ​ខាងលើ មូលហេតុ​នៃ​បញ្ហា​កង្វះ​អង្ករ​នាំ​ចេញ​នេះ ​គឺ​ដោយ​សារ​ទិន្នផល​ស្រូវ​ដែល​ប្រមូល​បាន​ក្នុង​អំឡុង​ពី​ខែ​មករា​ដល់​ខែ​មីនា ​មិនអាច​ឆ្លើយ​តប​បាន​ចំពោះ​​តម្រូវ​ការ​​នាំចេញ​។ «ដូច្នេះ យើងមិន​​សង្ឃឹម​ថា ការ​នាំ​ចេញ​អង្ករ​នឹង​កើននៅ​​ក្នុង​ត្រីមាស​ទីមួយ ប៉ុន្តែ​យើង​សង្ឃឹម​ទៅ​លើ​ត្រី​មាស​ទីពីរ​ ព្រោះ​ពេល​នោះ​យើង​ប្រមូល​ផល​ ហើយ​បរិមាណ​អង្ករ​នាំ​ចេញ​នឹង​កើន​ឡើង​។ តម្លៃ​ស្រូវ​ក្នុង​ស្រុក​ក៏​នឹង​កើន​ឡើង​ ព្រោះ​តែ​អង្ករ​ឡើង​ថ្លៃ​» ឧកញ៉ា​ សុង​ សារ៉ន បញ្ជាក់​ដូច្នេះ​។

    នៅ​ក្នុង​ 11 ខែ​ដំបូង​នៃ​ឆ្នាំ 2023 កម្ពុជា​បាន​នាំ​ចេញ​អង្ករ​ជិត 600,000 តោន​ ដែល​មាន​តម្លៃ​សរុប​​​ជាង 420 លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក​។ ក្នុង​នោះ ចិន​គឺជា​ទីផ្សារ​នាំ​ចេញ​អង្ករ​ធំជាង​គេ​របស់​កម្ពុជា ដោយ​បាន​ទិញ​ 198,761 តោន​។ ទីផ្សារ​ធំ​បន្ទាប់​​គឺ ​បណ្ដា​ប្រទេស​នៅ​អឺរ៉ុប អាស៊ី​អាគ្នេយ៍ និង​អាហ្វ្រិក​៕

  • កម្ពុជា​បើក​ការដ្ឋាន​ស្ថាបនា​កំពង់ផែ​ទឹកជ្រៅ​ថ្មី ជំហាន​ទីមួយ​

    កម្ពុជា​បើក​ការដ្ឋាន​ស្ថាបនា​កំពង់ផែ​ទឹកជ្រៅ​ថ្មី ជំហាន​ទីមួយ​

    គម្រោងសាងសង់ចំណតផែកុងតឺន័រទឹកជ្រៅថ្មី ជំហានទីមួយ​ ត្រូវបានប្រកាស​បើកការដ្ឋានជាផ្លូវការ ជាមួយនឹងការសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការ គ្រឿងចក្រលើកដាក់ចល័តនៅគែមផែ ចំនួន​ពីរ​គ្រឿង ក្រោមអធិបតីភាពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ នៃ​សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត កាល​ពី​ម្សិល​មិញ​។

    នៅ​ក្នុង​ពិធី​ខាងលើដែល​បាន​រៀប​ចំ​ឡើង​ កាលពីព្រឹកថ្ងៃ​ទី 22 ធ្នូ 2023 ឯកឧត្ដម ប៉េង ពោធិ៍នា រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​សាធារណការនិង​ដឹក​ជញ្ជូន​ បាន​រាយការណ៍​ថា ចំណត់​​ផែកុងតឺន័រ​​ទឹក​ជ្រៅថ្មី ជំហាន​ទីមួយ មាន​ប្រវែង​ 350 ម៉ែត្រ ជម្រៅ​ទឹក​សាងសង់​ 14.5 ម៉ែត្រ អាច​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​នាវា​កុងតឺន័រមាន​ចំណុះផ្ទុក​ 6​​ ម៉ឺន​តោន ដែល​មាន​ផ្លូវ​ទឹក​ក្នុង​តំបន់​អាស៊ី​ប៉ាស៊ីហ្វិក ដឹក​ជញ្ជូន​ទៅ​មក​កំពង់ផែ​ស្វយ័ត​ក្រុង​ព្រះសីហនុ។

    លោក​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​សាធារណការ​និង​ដឹក​ជញ្ជូន បន្ថែម​ថា គម្រោងនេះ​នឹង​ប្រើ​ប្រាស់​រយៈ​ពេល​ 36 ខែ​សម្រាប់​ការ​សាងសង់​ ហើយគ្រោង​​​នឹង​បញ្ចប់​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ 2026​។

    ចំណែក​សម្ដេច​ធិបតី​ ហ៊ុន ម៉ាណែត​ វិញ មាន​ប្រសាសន៍​ថា កំពង់ផែ​ក្រុង​ព្រះ​សីហនុ គឺជា​ផែ​នាំ​មុខ​សម្រាប់​ការធ្វើពាណិជ្ជកម្ម​ក្នុងតំបន់ និង​ពិភពលោក​។ ដូច្នេះ រាជរដ្ឋាភិបាល​មាន​ផែនការ​កសាង​កំពង់ផែ​នេះ​ឱ្យ​ទៅ​ជា​មជ្ឈមណ្ឌល​ដឹក​ជញ្ជូនលំដាប់​​តំបន់​។

  • យាន​អវកាស​គ្មាន​មនុស្សបើក​បរ​ Cygnus ត្រឡប់​មក​កាន់​ផែនដី

    យាន​អវកាស​គ្មាន​មនុស្សបើក​បរ​ Cygnus ត្រឡប់​មក​កាន់​ផែនដី

    យាន​អវកាស Cygnus បាន​ចាកចេញពី​ស្ថានីយ​អវកាស​អន្តរជាតិ (ISS) ដោយ​ជោគ​ជ័យ​ បន្ទាប់​ពី​​បាន​បញ្ចប់​បេសកកម្ម​ដឹក​ទំនិញ​ឱ្យ​ណាសា និង​ដៃគូសហការ​អន្តរជាតិ​របស់​ណាសា​។

    យាន​អវកាស​គ្មាន​មនុស្ស​បើក​បរ​ Cygnus របស់​ក្រុម​ហ៊ុន Northrop Grumman កាល​ពី​វេលា​ម៉ោង 8 និង 6 នាទី​ព្រឹក ​ថ្ងៃទី 22 ធ្នូ ត្រូវ​នឹង​ម៉ោង​ប្រហែល 20 ថ្ងៃ​ទី 23 ធ្នូ​ ម៉ោង​នៅ ​កម្ពុជា បាន​ចាក​ចេញ​ផុត​ពីដៃ​រ៉ូបូត​របស់​​ ISS បន្ទាប់​ពី​បាន​បំពេញ​បេសកកម្ម​រយៈ​ពេល​ 4 ខែ​។ នេះ​បើ​តាម​យោង​តាម​ទីភ្នាក់​ងារ​អវកាស​អាម៉េរិក​ (ណាសា – NASA)។

    ដូច្នេះ Cygnus បាន​ចាកចេញ​ពី ISS ដោយ​ជោគ​ជ័យ ក្រោយ​ពី​បញ្ចប់​បេសកកម្ម​ប្រគល់​ទំនិញទម្ងន់​ជាង 3,700 គីឡូក្រាម​ ដែល​រួម​មាន​ ឧបករណ៍​ស្រាវជ្រាវ​ផ្នែក​វិទ្យាសាស្ត្រ គ្រឿង​សំណង់​អវកាស ផលិត​ផល​ពាណិជ្ជកម្ម ឧបករណ៍​បច្ចេក​វិទ្យា និង​ទំនិញ​ជា​ច្រើន​មុខ​ផ្សេង​ទៀត ឱ្យ​ណាសា និង​ដៃ​គូ​សហការ​អន្តរជាតិ​របស់​ណាសា​។

    យាន​អវកាស Cygnus បាន​ភ្ជាប់​ខ្លួន​ទៅ​នឹង​ ISS កាល​ពី​ថ្ងៃទី 04 សីហា ឆ្នាំ 2023​។ នេះ​គឺជា​បេសកកម្ម​ដឹក​ទំនិញ​ទៅ​តាម​សេវាពាណិជ្ជកម្ម​លើក​ទី 19 របស់​ក្រុម​ហ៊ុន Northrop Grumman ដែល​ធ្វើ​ឡើង​សម្រាប់​ណាសា​៕

  • ហេតុអ្វី​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក ​គេច​ផុត​ពី​វិបត្តិ​សេដ្ឋកិច្ច?

    ហេតុអ្វី​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក ​គេច​ផុត​ពី​វិបត្តិ​សេដ្ឋកិច្ច?

    ការព្យាករ​ជាច្រើន​បាន​បង្ហាញ​ថា សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក អាច​ធ្លាក់​ទៅក្នុង​វិបត្តិ​សេដ្ឋកិច្ច​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ 2023 ប៉ុន្តែ​ពេល​នេះ ស្ថានការណ៍​បាន​ផ្លាស់ប្ដូរ​ទាំង​ស្រុង​។

    រយៈ​ពេល​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​មក​នេះ Wall Street តែង​តែ​យល់​ថា សេដ្ឋកិច្ចអាម៉េរិក​នឹង​ធ្លាក់​ទៅ​ក្នុង​វិបត្តិ​ មុន​ពេល​រដូវ​បោះ​ឆ្នោត​ជ្រើស​រើស​ប្រធានាធិបតី​មក​ដល់​នៅ​ចុង​ឆ្នាំ 2024​។ ក្នុង​ដំណាក់​កាល​នោះដែរ ក៏​មាន​សេដ្ឋវិទូ​ជា​ច្រើន​​បាន​ព្យាករ​ថា អាម៉េរិក​ជិត​ជួប​វិបត្តិ​សេដ្ឋកិច្ច​។

    ក៏ប៉ុន្តែ មួយ​ឆ្នាំ​ក្រោយ​មក ពួក​គេ​បាន​ផ្លាស់​ប្ដូរ​យោបល់​។ ថ្វី​បើ​ពុំ​មាន​អ្វី​ជា​រឿង​ប្រាកដ​ ប៉ុន្តែ​លទ្ធភាព​ដែល​ សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក ជួប​វិបត្តិ​សេដ្ឋកិច្ច​ក្នុង​ឆ្នាំ​រយៈ​ពេល​ខ្លី កំពុង​តែ​ថយ​ចុះ​បន្តិច​ម្ដងៗ​។

    ដូច្នេះ តើ​ហេតុ​អ្វី​បាន​ជា​ សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក​​ គេច​ផុត​ពី​វិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច​?

    ក្នុង​ 20 ខែ​កន្លង ធនាគារ​កណ្ដាល​អាម៉េរិក (Fed) បាន​ធ្វើ​គ្រប់​យ៉ាង​ដើម្បី​គ្រប់គ្រង​សេដ្ឋកិច្ច​អាម៉េរិក ក្នុង​បំណង​កាត់បន្ថយ​អតិផរណា​។ ពួក​គេ​យល់​ច្បាស់​ថា ប្រការ​នេះ​អាច​ធ្វើ​ឱ្យ​មនុស្ស​រាប់លាន​នាក់​បាត់​បង់​ការ​ងារ​។

    ក្នុង​អំឡុង​ពេល​នោះ Fed បាន​ដំឡើង​ការ​ប្រាក់​ 11 លើក​។ ប៉ុន្តែ Fed មិន​បាន​ដំឡើង​ការ​ប្រាក់​លឿន​ និង​ខ្លាំង​ដូច​កាល​ពី​ 40 ឆ្នាំ​មុន​។ កាល​ពី​ទសវត្សរ៍​ឆ្នាំ 1980 Fed បាន​ដំឡើង​ការ​ប្រាក់​យ៉ាង​ខ្ពស់​ ធ្វើ​ឱ្យ​សេដ្ឋកិច្ច​ធ្លាក់​ក្នុង​វិបត្តិ​អាក្រក់​បំផុត​នៅ​ក្នុង​អំឡុង 50 ឆ្នាំ​។

    Fed ក៏​បាន​លក់​ចោល​មូលបត្រ​បំណុល​រាប់​ទ្រីលាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក​ ដែល​បាន​ទិញ​ក្នុង​រយៈ​ពេល​ច្រើន​ឆ្នាំ​មុន​នោះ​។ ទង្វើ​នេះ​បាន​កាត់បន្ថយ​តម្រូវ​ការ​មូលបត្រ​បំណុល​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ នាំ​ឱ្យ​អត្រា​ការ​ប្រាក់​កើន​ឡើង​ខ្ពស់​។ អត្រាការប្រាក់​នៃ​កម្ចី​ប្រើ​ប្រាស់ កម្ចី​ទិញ​ផ្ទះ បណ្ណ​ឥណទានជា​ដើម ក៏​ត្រូវ​បាន​អូស​ឡើង​ទៅ​តាម​ ធ្វើ​ឱ្យ​ទីផ្សារ​អចលន​ទ្រព្យ​អាម៉េរិក​ធ្លាក់​ចុះ​។

    ទោះ​យ៉ាង​នេះ​ក៏ដោយ ក្រោយ​ពី​អនុវត្ត​គោល​នយោបាយ​គ្រប់​គ្រង​សេដ្ឋកិច្ច​បាន​ពីរ​ឆ្នាំ Fed ក៏​ធ្វើ​បាន​សម្រេច​នូវ​អ្វី​ដែល​គ្រប់​គ្នា​គិត​ថា​មិន​អាចទៅ​រួច​ នោះ​គឺ​ការ​គ្រប់​គ្រង​អតិផរណាបាន​​ ដោយ​មិន​រុញ​សេដ្ឋកិច្ច​ឱ្យ​ធ្លាក់​ក្នុង​វិបត្តិ​ បើ​ទោះ​មិន​អាច​បំពេញ​ចិត្ត​មនុស្ស​​គ្រប់​រូប​បាន​ក៏​ដោយ​៕

  • សហរដ្ឋ​អាម៉េរិកដើរ​ជិត​ដល់​គោលដៅ​ផលិត​អគ្គិសនី​ស្អាត និង​ស្ទើរ​តែ​គ្មាន​ដែន​កំណត់

    សហរដ្ឋ​អាម៉េរិកដើរ​ជិត​ដល់​គោលដៅ​ផលិត​អគ្គិសនី​ស្អាត និង​ស្ទើរ​តែ​គ្មាន​ដែន​កំណត់

    ក្រុមអ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​នៅ California បាន​បោះមួយ​ជំហៀន​ទៀត​នៅក្នុង​ដំណើរការ​ផលិត​ថាមពល​ពី​ប្រតិកម្ម​នុយក្លេអែរ​បែប​ថ្មី ​ហៅ​ថា Nuclear fusion ដែល​នឹង​អាច​ផ្គត់​ផ្គង់ប្រភព​​អគ្គិសនី​ស្អាត​ ស្ទើរ​តែ​មិន​ចេះ​រីក​ស្ងួត​ ដល់​ពិភពលោក​។

    ក្រុម​អ្នក​ស្រាវជ្រាវ​នៅបន្ទប់​បញ្ឆេះ​ជាតិ NIF (The National Ignition Facility) ​នៃ​មន្ទីរពិសោធន៍​ជាតិ​ Lawrence Livermore ស្ថិត​ក្នុង​រដ្ឋ California (LLNL) បង្កើត​បាន​ប្រតិកម្ម​បែប​ប្រមូល​ផ្ដុំ​អាតូម​បញ្ចេញ​ថាមពល​ច្រើន​ជាង​ការ​ប្រើ​ប្រាស់​ជា​លើក​ដំបូង នៅ​ក្នុង​ដំណើរ​ការ​មួយ​ដែល​ហៅ​ថា «បញ្ឆេះ​ភ្លើង» កាល​ពី​ខែ​ធ្នូ 2022​។ ឆ្នាំ​នេះ ពួក​គេ​សម្រេច​បាន​ជោគ​ជ័យ​ខាងលើ​ចំនួន​បី​ដង​បន្ថែម​ទៀត​។ ប្រការ​នេះ​គឺជា​ជំហៀន​ដ៏​សំខាន់​ដែល​ឆ្ពោះ​ទៅ​រក​ដំណោះ​ស្រាយ​សម្រាប់​បញ្ហា​អាកាសធាតុ​ដែលកើត​ឡើងដោយ​សារ​ការ​ដុត​ឥន្ធនៈ​នានា​។ នេះ​បើ​តាម CNN ចុះ​ផ្សាយ​កាល​ពី​ថ្ងៃទី 21 ធ្នូ​។

    ក្រុម​ស្រាវ​ជ្រាវ​នានា ក្នុង​អំឡុង​ច្រើន​ទសវត្សរ៍​កន្លង បាន​ប្រឹង​ប្រែងរកវិធី​ប្រើប្រាស់​ថាមពល​នុយក្លេអែរ ដែល​ធ្វើ​ត្រាប់​តាម​ដំណើរ​ការ​របស់​ព្រះ​​អាទិត្យ​។ ក្រោយពី​សម្រេច​បាន​ថាមពល​ស្អាត​កាល​ពី​ឆ្នាំ​កន្លង ជំហាន​សំខាន់​បន្ទាប់​គឺ​ការ​បញ្ជាក់​អំពី​ដំណើរ​ការ​ដែល​អាច​ធ្វើ​ឡើង​វិញ​ជា​បន្ត​បន្ទាប់​។

    ខុស​ពី​ប្រតិកម្ម​នុយក្លេអែរ​បែប​បំបែក​អាតូម (Nuclear fission) ដែល​ប្រើប្រាស់​នៅ​ក្នុង​បណ្ដា​រោង​ចក្រ​ថាមពល​នុយក្លេអែរ​លើ​ពិភពលោក​បច្ចុប្បន្ន ប្រតិកម្ម​នុយក្លេអែរ​បែប​ប្រមូល​ផ្ដុំ​អាតូម (ជាធម្មតា​គឺអាតូម​របស់ deuterium និង tritium) ដែល​ហៅ​ថា Nuclear fusion គឺ​មិន​បញ្ចេញ​សារធាតុ​វិទ្យុសកម្ម​ឡើយ​។ ប្រតិកម្ម​នុយក្លេអែរ​បែប​ប្រមូល​ផ្ដុំ​អាតូមដែល​កើត​ឡើង​នៅ​ក្នុង​ស្នូល​របស់​ព្រះ​អាទិត្យ​ និង​ផ្កាយ​ដទៃ​ គឺជា​ការ​ប៉ះគ្នា​រវាង​​អាតូម​ចាប់ពី​ពីរ​ឡើងទៅ បង្កើត​បាន​ជា​អាតូម​ដែល​ធំជាង​មុន​ និង​បញ្ចេញ​ថាមពល​មហា​សាល​។

    មាន​វិធីជា​ច្រើន​ដែល​អាច​បង្កើត​ថាមពល​ពីប្រតិកម្ម​ Nuclear fusion ប៉ុន្តែនៅ​ឯ NIF ក្រុម​អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​បាញ់​រស្មី​ឡាស៊ែរ​ប្រហែល​ 200 កាំ ទៅ​លើ​គ្រាប់​ឥន្ធនៈ​អ៊ីដ្រូសែន​នៅ​ខាង​ក្នុង​កាប៊ីន​ពេជ្រ​ទំហំ​ប៉ុន​គ្រាប់​ម្រេច​ ដែល​ដាក់​ក្នុង​ដុំ​មួយ​ធ្វើ​ពី​មាស​។ កាំរស្មី​ឡាស៊ែរ​ធ្វើ​ឱ្យ​ផ្នែក​ខាង​ក្រៅ​របស់​ដុំ​មាស​ឡើង​កម្ដៅ​ បង្កើត​បាន​ជា​ការ​ផ្ទុះ​យ៉ាង​រហ័ស​ជា​ច្រើន​ បញ្ចេញ​ថាមពល​ក្នុង​ទម្រង់​កម្ដៅ​។ ដូច្នេះ គេ​អាច​បញ្ជាក់​បាន​ថា ប្រតិកម្ម​ខាងលើ​គឺអាច​បង្កើត​បាន​ថាមពល​។

    បន្ទាប់​មក​ទៀត នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ 2023 នេះ ក្រុម​ខាងលើ​ក៏​បាន​បន្ត​ធ្វើ​ការ​ពិសោធ​បន្ថែម​ជា​ច្រើន​លើកទៀត​​ ហើយ​ក៏​ទទួល​បាន​លទ្ធផល​ល្អ​គួរ​ជា​ទី​ពេញ​ចិត្ត​។

    ទោះជា​យ៉ាង​ណា​ក៏ដោយ ក្រុម​អ្នក​ស្រាវជ្រាវ​ត្រូវ​ការ​ពេល​វេលា​ និង​ការ​ពិសោធ​ជា​ច្រើន​ទៀត​ មុន​នឹង​សម្រេច​បាន​ទ្រង់​ទ្រាយ​ដែលអាច​ផ្គត់​ផ្គង់​ដល់​បណ្ដាញ​អគ្គិសនី​៕

  • ឥណ្ឌណេស៊ី ចាប់​ផ្ដើម​ដំណាក់កាល​ទីបី​នៃ​គម្រោងកសាង​​រដ្ឋធានី​ថ្មី

    ឥណ្ឌណេស៊ី ចាប់​ផ្ដើម​ដំណាក់កាល​ទីបី​នៃ​គម្រោងកសាង​​រដ្ឋធានី​ថ្មី

    កាល​ពី​ថ្ងៃទី 20 ធ្នូ 2023 ឥណ្ឌូណេស៊ី​ បាន​សម្ពោធ​​​ដំណាក់​កាល​ទីបី​នៃ​គម្រោង​កសាង​រដ្ឋធានី​ថ្មី (IKN) Nusantara នៅក្នុង​ខេត្ត Kalimantan ខាង​កើត ដែល​ស្ថិត​នៅ​លើកោះ Borneo ក្រោម​អធិបតីភាព​ប្រធានាធិបតី Joko Widodo ។

    យោង​តាម​សារព័ត៌មាន​នានា​ នៅ​ក្នុង​ពិធី​សម្ពោធ​បើក​ការដ្ឋាន​សាងសង់​មន្ទីរ​ពេទ្យ​ពហុព្យាបាល​មជ្ឈិម ដែលមាន​ឯកទេស​ខាង​បេះដូង​ និង​ជំងឺ​ដាច់​សរសៃ​ឈាម​ខួរក្បាល ប្រធានាធិបតី Joko Widodo លើក​ឡើង​ថា នេះ​គឺជា​មន្ទីរពេទ្យ​ទីបួន​ដែល​ត្រូវ​បាន​សាងសង់​នៅ Nusantara ក្នុង​រយៈ​ពេល​បី​ខែ​កន្លង​មក​នេះ​។

    លោក​សម្ដែង​ក្ដី​សង្ឃឹម​ថា នៅ​ពេល​មន្ទីរពេទ្យ​ទាំង​នេះ​ផ្ដើម​​ដំណើរ​ការ​ចាប់​ពី​ឆ្នាំ 2024​ ប្រជាជន​នឹង​មិន​ចាំបាច់​ធ្វើ​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ប្រទេស​ជិត​ខាង​ដូច ម៉ាឡេស៊ី សិង្ហបុរី ឬ​ទៅ​កាន់​ប្រទេស​ជប៉ុន និង​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក​ ដើម្បី​ព្យាបាល​ជំងឺ​ដូច​មុន​ទៀត​ឡើយ។

    មុន​នោះ អាជ្ញាធរ​គ្រប់​គ្រង​ IKN (OIKN) បាន​ឱ្យ​ដឹង​ថា ពិធី​សម្ពោធ​បើក​ការដ្ឋាន​ដំណាក់​កាល​ទីបី​នៃ​គម្រោង​កសាង​រដ្ឋធានី​ថ្មី​ដែល​មាន​តម្លៃ​ជាង 30 ពាន់​លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិកនេះ នឹង​ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ឡើង​នៅ​ថ្ងៃទី 20-21 ខែ​ធ្នូ 2023 នៅ​ក្នុង​តំបន់​ចំនួន​បី គឺ តំបន់​បៃតង តំបន់​ស្ថាប័ន​រដ្ឋ និង​តំបន់​អេកូឡូស៊ី​។

    យោង​តាម​អ្នក​នាំពាក្យ​របស់ OIKN លោក Troy Pantouw ដំណាក់កាល​ទីបី​រួម​មាន បណ្ដា​គម្រោង​ដាំព្រៃ​ឈើ ប្រព័ន្ធ​គមនាគមន៍​ដែល​ដំណើរ​ការ​ដោយ​អគ្គិសនី សណ្ឋាគារ មន្ទីរ​ពេទ្យ រួម​នឹង​គម្រោង​ជា​ច្រើន​ផ្សេង​ទៀត ដែល​មានទុន​វិនិយោគ​សរុបប្រមាណ 645 លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក​។

    ឥណ្ឌូណេស៊ី បាន​ប្រកាស​អំពី​គម្រោង​រើ​រដ្ឋធានី​ចេញពីកោះជ្វា (Java) ដែល​មាន​ប្រជាជន​ច្រើនជាង​គេ​លើពិភពលោក កាល​ពី​ខែ​មេសា 2019​។ ប៉ុន្មាន​ខែ​ក្រោយ​មក ប្រធានាធិបតី​ប្រទេស​នេះ​ក៏​បាន​ប្រកាស​ថា ​ស្រុក Penajam Paser ខាង​ជើង និង Kutai Kertanegara នៃ​ខេត្ត Kalimantan ខាង​កើត ត្រូវ​បាន​ជ្រើស​រើស​ជា​ទីតាំង​សម្រាប់​កសាង​រដ្ឋធានីថ្មី​។

    បើ​តាម​ផែនការ Nusantara នឹង​ដើរ​តួនាទី​ជា​មជ្ឈមណ្ឌលរដ្ឋបាល​​របស់​ឥណ្ឌូណេស៊ី ក្នុង​គ្រា​ដែល​រដ្ឋធានី​បច្ចុប្បន្ន គឺ ហ្សាការតា​ នឹង​ក្លាយ​ជា​មជ្ឈមណ្ឌល​សេដ្ឋកិច្ច និង​ហិរញ្ញវត្ថុ​។ Nusantara នឹង​ត្រូវ​បាន​គ្រប់​គ្រង​ដូច​ទៅ​នឹង​តំបន់​ស្វយ័ត ទៅ​តាម​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ក្នុង​នោះ មេដឹក​នាំ​រដ្ឋធានី​ថ្មី​នេះ​នឹង​មាន​ឋានៈ​ជា​រដ្ឋមន្ត្រី​៕

  • គម្រោង​វិនិយោគ​ថ្មី​ចំនួន 15 ទទួល​បាន​ការ​អនុម័ត​ពី​ក្រុម​ប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍​កម្ពុជា ក្នុង​ពីរ​សប្ដាហ៍​ដើម​ខែ​ធ្នូ

    គម្រោង​វិនិយោគ​ថ្មី​ចំនួន 15 ទទួល​បាន​ការ​អនុម័ត​ពី​ក្រុម​ប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍​កម្ពុជា ក្នុង​ពីរ​សប្ដាហ៍​ដើម​ខែ​ធ្នូ

    ក្នុងរយៈពេលពីរ​សប្តាហ៍នៃខែធ្នូ ឆ្នាំ 2023 កន្លង​ទៅ ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា បាន​សម្រេ​ចចេញ​វិញ្ញាបនបត្រ​ចុះ​បញ្ជី​គម្រោង​វិនិយោគ​ចំនួន ​15 ​ដែល​មាន​ទុន​វិនិយោគ​សរុប​ប្រមាណ​ជាង​ 247​ លាន​ដុល្លារ​អាម៉េរិក ​និង​អាច​បង្កើត​ការ​ងារ​បាន​ប្រមាណ​ជាង​ 16,000​ កន្លែង។

    ព័ត៌មាន​ខាងលើ​នេះ​ត្រូវ​បាន​ ក្រុម​ប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍​កម្ពុជា (CDC) ចេញ​ផ្សាយ​កាល​ពី​ថ្ងៃទី 20 ខែ​ធ្នូ ឆ្នាំ 2023​។

    ព័ត៌មានលម្អិត សូម​អាន​សេចក្ដី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​របស់​ CDC ដែល​មាន​ដូច​ខាង​ក្រោម​៖