ដើម្បីអភិវឌ្ឍវិស័យមូលបត្រកម្ពុជា និងជំរុញឱ្យមានការចុះបញ្ជីក្នុងផ្សារមូលបត្រកម្ពុជាពីសំណាក់ក្រុមហ៊ុននានា ថ្មីៗនេះរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានដាក់ចេញនូវអនុក្រឹត្យស្តីពីការលើកទឹកចិត្តពន្ធក្នុងវិស័យមូលបត្រ។
យោងតាមអនុក្រឹត្យលេខ០១ អនក្រ.បក ចុះហត្ថលេខាដោយសម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន កាលពីថ្ងៃ4 ខែមករា ឆ្នាំ2019 ស្តីពីការលើកទឹកចិត្តពន្ធដារក្នុងវិស័យមូលបត្រ និងបើកផ្លូវឱ្យមានក្រុមហ៊ុនជាច្រើនមកចុះបញ្ជីក្នុងផ្សារមូលបត្រកម្ពុជាដើម្បីអភិវឌ្ឍវិស័យមួយនេះឱ្យមានភាព-រីកចម្រើនទៅមុខ។
អនុក្រឹត្យនេះមានវិសាលភាពអនុវត្តចំពោះក្រុមហ៊ុន ឬសហគ្រាសបោះផ្សាយមូលបត្រកម្មសិទ្ធិ ឬមូលបត្របំណុលលើកដំបូងជាសាធារណៈដែលទទួលបានការអនុញ្ញាតពីគណៈកម្មការមូលបត្រ ហៅថា គ.ម.ក និងបានចុះបញ្ជីជួញដូរមូលបត្រនៅទីផ្សារមូលបត្រប្រតិស្រុត។
ការលើកទឹកចិត្តពន្ធដារក្នុងវិស័យមូលបត្របានផ្តល់ជូនអ្នកវិនិយោគសាធារណៈដែលកាន់កាប់ និងឬ ទិញ-លក់មូលបត្ររដ្ឋ មូលបត្រកម្មសិទ្ធិ និងឬមូលបត្របំណុលដែលបានបោះផ្សាយលក់ជាសាធារណៈ និងបានចុះបញ្ជីជួញដូរមូលបត្រនៅទីផ្សារមូលបត្រប្រតិស្រុត។ សម្រាប់គោលដៅនៃអនុក្រឹត្យនេះ គឺអ្នកវិនិយោគសាធារណៈ រួមទាំងអ្នកវិនិយោគនិវាសនជន និងអនិវាសនជន។
ក្រុមហ៊ុន ឬសហគ្រាស បោះផ្សាយមូលបត្រកម្មសិទ្ធិ និងឬមូលបត្របំណុលលើកដំបូងជាសាធារណៈ ដែលទទួលបានការអនុញ្ញាតពីគណៈកម្មការមូលបត្រ ហៅថា គ.ម.ក និងបានចុះបញ្ជីជួញដូរមូលបត្រនៅទីផ្សារមូលបត្រប្រតិស្រុត គិតចាប់ពីថ្ងៃដែលអនុក្រឹត្យនេះចូលជាធរមាន ត្រូវបំពេញបែបបទជូនអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារតាមរយៈ គ.ម.ក នៅរាល់មុនការិយបរិច្ឆេទបង់ពន្ធសម្រាប់ឆ្នាំសារពើពន្ធនីមួយៗដើម្បីទទួលបានការលើកទឹកចិត្តដោយបន្ថយពន្ធលើប្រាក់ចំណូលចំនួន 50ភាគរយនៃពន្ធលើប្រាក់ចំណូល ត្រូវបង់ក្នុងរយៈពេលនៃការទទួលបានការលើកទឹកចិត្តពន្ធដារ។
ការលើកទឹកចិត្តពន្ធដារមានរយៈពេល 3ឆ្នាំ និងត្រូវគិតចាប់ផ្តើមពីដើមឆ្នាំជាប់ពន្ធដែលមូលបត្រនោះត្រូវបានបោះផ្សាយលក់ជាសាធារណៈក្នុងករណីដែលការបោះផ្សាយលក់នោះធ្វើឡើងក្នុងអំឡុងពេល 6ខែ ដើមឆ្នាំជាប់ពន្ធនោះ ឬក៏ដើមឆ្នាំជាប់ពន្ធបន្ទាប់ពីឆ្នាំជាប់ពន្ធដែលមូលបត្រនោះត្រូវបោះផ្សាយលក់ជាសាធារណៈក្នុងករណីដែលការបោះផ្សាយលក់នោះធ្វើឡើងក្នុងអំឡុងពេល 6ខែចុងឆ្នាំជាប់ពន្ធ និងអំឡុងពេលណាមួយដែលទទួលបានការអនុញ្ញាតពីរដ្ឋមន្ត្រី ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ។
ចំពោះ “ក្រុមហ៊ុន ឬសហគ្រាសបោះផ្សាយមូលបត្រកម្មសិទ្ធិ និងឬមូលបត្របំណុលលើកដំបូងជាសាធារណៈដែលទទួលបានការអនុញ្ញាតពីគណៈកម្មការមូលបត្រ ហៅថា គ.ម.ក និងបានចុះបញ្ជីជួញដូរមូលបត្រនៅទីផ្សារមូលបត្រប្រតិស្រុត ក្នុងរយៈពេល 3ឆ្នាំ គិតចាប់ពីថ្ងៃដែលអនុក្រឹត្យនេះចូលជាធរមាន ត្រូវទទួលបានការអនុគ្រោះបំណុលពន្ធដែលរួមបញ្ជូលពន្ធលើប្រាក់ចំណូលទាំងស្រុង ពន្ធកាត់ទុក អាករលើតម្លៃបន្ថែម អាករពិសេសលើទំនិញ និងសេវាមួយចំនួន អាករស្នាក់នៅ អាករបំភ្លឺសាធារណៈ”។
ការអនុគ្រោះបំណុលពន្ធទាំងស្រុង គឺបំណុលពន្ធចាប់ពីកាលបរិច្ឆេទ N-2 ដល់ N-10 សម្រាប់ក្រុមហ៊ុន ឬសហគ្រាសដែលបានបំពេញលក្ខខណ្ឌក្នុងការចុះបញ្ជីនៅទីផ្សារគោល។ បំណុលពន្ធចាប់ពីកាលបរិច្ឆេទ N-2 ដល់ N-10 សម្រាប់សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមដែលបានបំពេញលក្ខខណ្ឌក្នុងការចុះបញ្ជីនៅទីផ្សារកំណើន។ (ឆ្នាំ N គឺជាឆ្នាំដែលក្រុមហ៊ុន ឬសហគ្រាសធ្វើការបោះផ្សាយមូលបត្រកម្មសិទ្ធិ និងឬមូលបត្របំណុលជាសាធារណៈជាលើកដំបូង)។
អនុក្រឹត្យក៏បានលើកទឹកចិត្តពន្ធកាត់ទុកដល់អ្នកវិនិយោគមូលបត្រផងដែរ ដោយអ្នកវិនិយោគសាធារណៈ ត្រូវទទួលបានការបន្ថយពន្ធកាត់ទុក50ភាគរយលើប្រាក់ និងឬភាគលាភដែលបានមកពីការកាន់កាប់ និងឬទិញមូលបត្ររដ្ឋ មូលបត្រកម្មសិទ្ធិ និងមូលបត្របំណុលសម្រាប់រយៈពេល3ឆ្នាំ គិតចាប់ពីថ្ងៃដែល អនុក្រឹត្យនេះចូលជាធរមាន។
ដោយឡែកក្រុមហ៊ុន ឬសហគ្រាសដែលមិនត្រូវបានទទួលការលើកទឹកចិត្តពន្ធលើប្រាក់ចំណូលក្នុងករណីក្រុមហ៊ុននោះជាសហគ្រាសវិនិយោគមានលក្ខណសម្បត្តិគ្រប់គ្រាន់ដែលកំពុងស្ថិតនៅក្នុងរយៈពេលលើកលែងពន្ធលើប្រាក់ចំណូល ដូចមានចែងក្នុងច្បាប់ និងបទប្បញ្ញត្តិស្តីពីការវិនិយោគនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
អគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារអាចស្នើសុំទៅក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុតាមរយៈ គ.ម.ក ដើម្បីបញ្ឈប់ការលើកទឹកចិត្តពន្ធដារ និងការអនុគ្រោះបំណុលពន្ធ ក្នុងករណីក្រុមហ៊ុន ឬសហគ្រាសបោះផ្សាយមូលបត្រកម្មសិទ្ធិ ឬមូលបត្របំណុលលើកដំបូងជាសាធារណៈមិនបានដាក់លិខិតប្រកាសសារពើពន្ធប្រចាំខែ តាមកាលកំណត់របស់រដ្ឋបាលសារពើពន្ធ។ មិនបានដាក់លិខិតប្រកាសសារពើពន្ធប្រចាំឆ្នាំសម្រាប់ឆ្នាំសារពើពន្ធ និងបង់ប្រាក់ពន្ធតាមកាលកំណត់ នឹងមិនអនុញ្ញាតឱ្យរដ្ឋបាលសារពើពន្ធធ្វើសវនកម្មលើបញ្ជីកាគណនេយ្យ ឬឯកសារផ្សេងៗនិងមិនបានបង់ពន្ធអាករទាំងអស់ ពន្ធបន្ថែម និងការប្រាក់ដែលបានកំណត់សម្រាប់រយៈពេលជាប់ពន្ធ ដែលបានធ្វើសវនកម្មរួចដោយរដ្ឋបាលសារពើពន្ធ។
ដោយឡែកក្រុមហ៊ុន ឬសហគ្រាសដែលទទួលបានការលើកទឹកចិត្តពន្ធលើប្រាក់ចំណូលមិនបានអនុវត្តតាមច្បាប់ស្តីពីការបោះផ្សាយ និងការជួញដូរមូលបត្រមហាជន និងបទប្បញ្ញត្តិនានាពាក់ព័ន្ធនឹងវិស័យ មូលបត្រ គ.ម.ក អាចស្នើសុំទៅក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហរិញ្ញវត្ថុ ដើម្បីបញ្ឈប់ការលើកទឹកចិត្តពន្ធបាន។
ចំពោះក្រុមហ៊ុនដែលបានបោះផ្សាយមូលបត្រកម្មសិទ្ធិ ឬមូលបត្របំណុលលើកដំបូងសាធារណៈ និងដែលបានចុះបញ្ជីជួញដូរមូលបត្រនៅទីផ្សារមូលបត្រប្រតិស្រុតរួចហើយ តែមិនទាន់ទទួលបានការលើកទឹកចិត្តពន្ធដារនោះ ក៏ត្រូវបានផ្តល់ការលើកទឹកចិត្តពន្ធដារផងដែរ។
លោកឧកញ៉ា ហួត អៀងតុង ប្រធានអគ្គនាយកនៃគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ហត្ថាកសិករ លីមីតធីតដែលជាស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុដំបូងគេដែលបានបោះផ្សាយលក់មូលបត្របំណុលនៅក្នុងផ្សារមូលបត្រកម្ពុជា បានថ្លែងថា វាជារឿងល្អ ដែលអាចជួយជំរុញផ្សារហ៊ុននៅកម្ពុជាកាន់តែល្អប្រសើរឡើង។
លោកឧកញ៉ាបន្ថែមថា ការអនុគ្រោះពន្ធនេះ គឺជាការចាប់ផ្តើមដ៏ត្រឹមត្រូវ ដោយសារតែក្រុមហ៊ុនមួយចំនួនធំបានចាប់ផ្តើមអនុវត្តតាមច្បាប់ តាមទម្លាប់ គោលការណ៍បានត្រឹមត្រូវច្រើនហើយ ដូចជាទៅលើប្រព័ន្ធគណនេយ្យ ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រង និងអភិបាលកិច្ចល្អ។ លោកឧកញ៉ាបន្តថា ក្រុមហ៊ុនទាំងអស់នោះបានបំពេញបានល្អច្រើនទៅលើគុណវុឌ្ឍិ ជាពិសេសទៅលើប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រង ហិរញ្ញវត្ថុ និងអភិបាលកិច្ចល្អ។
លោកឧកញ៉ាបន្តទៀតថា៖“វាជាការលើកទឹកចិត្តមួយដ៏ល្អពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ការលើកទឹកចិត្តនេះអាចនឹងជំរុញឱ្យមានក្រុមហ៊ុនច្រើនឡើងក្នុងទីផ្សារហ៊ុន ហើយខ្ញុំជឿថា ប្រជាជនចាប់ផ្តើមយល់ និងមានទំនុកចិត្តលើផ្សារហ៊ុន ដូចនេះវាជាការចាប់ផ្តើមដ៏ល្អមួយ”៕
