ប្រភពព័ត៌មានបរទេសនានាបានចុះផ្សាយជាបន្តបន្ទាប់ថា ចំនួនករណីស្លាប់ និងករណីកំពុងផ្ទុកអាសន្នរោគ Wuhan (Corona) នេះ បានកើនឡើងដល់ជិត 1400 ករណី បើគិតមកទល់នឹងម៉ោង22យប់នេះ។
បណ្ដាប្រទេសដែលកំពុងរងការឆ្លងរាលដាលនៃមេរោគដ៏ប្រល័យ Corona ដែលបង្កឱ្យរលាកផ្លូវដង្ហើម និងបាត់បង់ជីវិតជាបន្តបន្ទាប់ រួមមាន៖
1.ប្រទេសចិន។ 2.ប្រទេសថៃ។ 3.ប្រទេសអូស្ត្រាលី។ 4.ប្រទេសបារាំង។ 5.ប្រទេសជប៉ុន។ 6.ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី។
7.ប្រទេសសិង្ហបុរី។ 8.កោះតៃវ៉ាន់។ 9.អាមេរិក។ 10.ប្រទេសវៀតណាម។ 11.ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង។ 12.ប្រទេសនេប៉ាល
វ៉ាក់សាំងការពារមេរោគ 2019-nCoV ដែលជាមេរោគបង្កឱ្យមានជម្ងឺរលាកសួតថ្មីនៅតំបន់ Wuhan ប្រទេសចិន អាចនឹងត្រូវគេបង្កើតឡើងរួចរាល់ និងចាប់ផ្ដើមពិសោធនៅលើមនុស្សក្នុងអំឡុងពេលប្រហែល3ខែទៀត។
ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ដ្រនៃមន្ទីរវេជ្ជសាស្ដ្រជាតិសហរដ្ឋអាមរិក ជួបគ្នាក្នុងសប្ដាហ៍នេះដើម្បីពិភាក្សា និងធ្វើការជាមួយគ្នាជាបន្ទាន់។ ដោយការកំណត់អត្តសញ្ញាណលំដាប់ហ្សែន និងកូដហ្សែន អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រអាចចាប់ផ្ដើមដំណើរការបង្កើតវ៉ាក់សាំងដោយមិនបាច់មានមេរោគគំរូ។
3ខែ គឺជារយៈពេលដែលលឿនបំផុតសម្រាប់បង្កើតថ្នាំវ៉ាក់សាំងមួយប្រភេទ ដែលធ្លាប់ត្រូវបានពិសោធនៅលើមនុស្ស។ កាលពីឆ្នាំ2003 ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រអាមេរិក ត្រូវចំណាយពេលដល់ទៅ20ខែ ទើបអាចបង្កើតបានវ៉ាក់សាំងមួយប្រភេទដែលទប់ទល់នឹងអាសន្នរោគផ្លូវដង្ហើម SARS។
ទន្ទឹមនឹងអាមេរិក អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រឯករាជជាច្រើនក្នុងពិភពលោកក៏បានរៀបគម្រោងពិសោធវ៉ាក់សាំងថ្មី និងចាត់វិធានការនានាដើម្បីទប់ទល់នឹងមេរោគថ្មី nCoV (corona)។ ដោយការសិក្សាស្រាវជ្រាវពីជ្រុងផ្សេងៗគ្នា បណ្ដាភ្នាក់ងារប្រតិកម្មនឹងអាសន្នរោគ និងសុខភាពទូទាំងពិភពលោក សង្ឃឹមថា យ៉ាងហោចណាស់ក៏នឹងមានរូបមន្តព្យាបាលមួយដែលអាចយកមកប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការនៅក្នុងអំឡុងប៉ុន្មានខែខាងមុខនេះ។
បច្ចុប្បន្ន មន្ទីរប្រតិកម្ម និងជម្ងឺឆ្លងជាតិនៃមន្ទីរវេជ្ជសាស្ត្រចិន កំពុងរួមសហការណ៍យ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយក្រុមហ៊ុនបច្ចេកវិទ្យាជីវសាស្ត្រ Moderna របស់អាមេរិក ដើម្បីបង្កើតថ្នាំវ៉ាក់សាំងដែលយោងទៅលើអាស៊ីត ribonucleic (ARN) ដែលជាម៉ូលេគុល polyme មានតួនាទីច្រើនក្នុងផ្នែកជីវសាស្ត្រ ក្នុងការបង្កើតកូដ អានកូដ សម្រួល និងបង្ហាញហ្សែន។
ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រនៃសកលវិទ្យាល័យ Queensland នៃប្រទេសអូស្ត្រាលី ក៏កំពុងពិសោធថ្នាំវ៉ាក់សាំងមួយប្រភេទដែលអាចប្រើនៅលើរាងកាយមនុស្សក្រោមរូបភាពម៉ូលេគុល។ នេះគឺជាដំណើរការជាមូលដ្ឋានដើម្បីឱ្យរាងកាយមនុស្សអាចទប់ទល់នឹងមេរោគឆ្លងពីសត្វ។
ជាងនេះ Novavax ដែលជាក្រុមហ៊ុនមានស្នាដៃក្នុងការបង្កើតវ៉ាក់សាំងប្រឆាំងជម្ងឺ MERS ក៏កំពុងពិសោធ ដើម្បីបង្កើតថ្នាំវ៉ាក់សាំងការពារមេរោគរលាកសួតថ្មីនេះដែរ។
សកម្មភាពពិសោធន៍ និងបង្កើតថ្នាំវ៉ាក់សាំង បានក្លាយជារឿងបន្ទាន់នាបច្ចុប្បន្ន ខណៈដែលចំនួនអ្នកសា្លប់ដោយសារមេរោគរលាកសួត Wuhan បានកើនឡើងដល់ 41នាក់គិតមកដល់ថ្ងៃនេះ ចំណែកចំនួនអ្នកឆ្លងមេរោគនេះក៏កើនដល់ជាង 1000 នាក់។
ជម្ងឺរលាកសួតដែលបង្កឡើងដោយមេរោគ corona នេះ បានឆ្លងរាលដាលពីប្រទេសចិន ទៅកាន់បណ្ដាប្រទេសជាច្រើនក្នុងពិភពលោក ក្នុងនោះវាក៏បានឆ្លងទៅដល់អាមេរិក និងឥណ្ឌាផងដែរ៕
ប្រភព៖ សារព័ត៌មានបរទេស
មន្ទីរពិសោធន៍ជីវសាស្ត្រនៅតំបន់ Wuhan ដែលមានចម្ងាយពីផ្សារគ្រឿងសមុទ្រ Huanan 32 គីឡូម៉ែត្រ កំពុងត្រូវអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រសង្ស័យថា បានធ្វើឱ្យរួច 2019-nCoV (ឈ្មោះក្នុងបញ្ជីផ្លូវការនៃមេរោគរលាកសួត Wuhan ឬ corona) ដែលជាមេរោគបង្កជម្ងឺរលាកសួតដែលកំំពុងរាតត្បាតពិភពលោក។
អាសន្នរោគរលាកសួតថ្មីដែលបង្កឡើងដោយមេរោគ nCoV ជាលើកដំបូងនៅក្រុង Wuhan ដែលគេសង្ស័យថា អាចបណ្ដាលមកពីសត្វគ្មានម្ចាស់នៅក្នុងផ្សារលក់គ្រឿងសមុទ្រ Huanan។ ក្រៅពីប្រទេសចិន ជម្ងឺនេះក៏បានរាលដាលឆ្លងទៅដល់បណ្ដាប្រទេសក្នុងពិភពលោក ក្នុងនោះមានប្រទេសថៃ ជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង អាមេរិក សិង្ហបុរី នេប៉ាល បារាំង អូស្ត្រាលី ម៉ាឡេស៊ី និងវៀតណាម។
យ៉ាងនេះក្ដី អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រមួយចំនួនគិតថា មេរោគដ៏មហាប្រល័យនេះអាចរួចចេញពីបន្ទប់ពិសោធន៍ដែលដាក់នៅក្នុងមន្ទីរសុវត្ថិភាពជីវសាស្ត្រជាតិ Wuhan (WNBL) ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងកាលពីឆ្នាំ2015។ លោក Tim Trevan អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រសុវត្ថិភាពជីវសាស្ត្រ បានឱ្យដឹងថា មេរោគ SARS ក៏ធ្លាប់បានរួចចេញពីបន្ទប់ពិសោធន៍រោគឆ្លងនៅក្រុងប៉េកាំងផងដែរ។ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្ររូបនេះបានសម្ដែងការព្រួយបារម្ភនៅពេលមេរោគរលាកសួតបន្តឆ្លងរាលដាល ហើយលោកក៏បានសង្ស័យថា មន្ទីរពិសោធន៍ខាងលើអាចមានការធ្វេសប្រហែស ធ្វើឱ្យមេរោគរួចចេញមកក្រៅ។
គួរបញ្ជាក់ថា មន្ទីរពិសោធន៍សុវត្ថិភាពជីវសាស្ត្រជាតិ Wuhan (WNBL) បានដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់កាលពីឆ្នាំ 2017 ដើម្បីពិសោធលើមេរោគគ្រោះថ្នាក់បំផុតក្នុងលោក ដូចជា SARS និង Ebola ជាដើម។ មន្ទីរពិសោធន៍នេះគឺជាផ្នែកមួយនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការណ៍រវាងចិន និងបារាំង ដើម្បីទប់ស្កាត់ និងគ្រប់គ្រងមេរោគដែលគ្រោះថ្នាក់បំផុតក្នុងលោក។
តាមសេចក្ដីរាយការណ៍នានាបញ្ជាក់ថា WNBL នេះ គឺជាមន្ទីរពិសោធន៍មួយដែលមានសុវត្ថិភាពបំផុតក្នុងពិភពលោក។
នៅព្រឹកថ្ងៃទី 25 នេះ អាជ្ញាធរខេត្រ Hubei នៃប្រទេសចិនបានបញ្ជាក់ថា មាន15ករណីបន្ថែមទៀតដែលស្លាប់ដោយសារមេរោគរលាកសួតនេះ ខណៈដែលនៅលើពិភពលោក មានអ្នកឆ្លងមេរោគនេះជាង1000នាក់។ មកដល់ពេលនេះ ចំនួនអ្នកស្លាប់ដោយមេរោគនេះ កើនដល់ 41ករណី។
ប្រទេសចិនបានបិទទ្វារមួយផ្នែកនៃមហាកំផែង និងតំបន់ល្បីៗមួយចំនួនទៀតនៅក្រុងប៉េកាំង រួមនិងទីក្រុងជាច្រើនផ្សេងទៀតដើម្បីគ្រប់គ្រងស្ថានការណ៍ ក្នងនោះ ទីក្រុងចំនួន13 ក្នុងខេត្រ Hubei ត្រូវបានដាក់បម្រាមគោចរទាំងស្រុង៕
ប្រភព៖ សារព័ត៌មានបរទេស
អាជ្ញាធរតំបន់ Wuhan បានចេញបញ្ជាឱ្យពលរដ្ឋទាំងអស់ពាក់ម៉ាស់ពេទ្យ នៅពេលចេញទៅទីសាធារណៈ ប៉ុន្តែ មនុស្សជាច្រើនបានសង្ស័យថា វាមិនអាចការពារមេរោគរលាកសួត 2019-nCoV (បច្ចុប្បន្នមេរោគ corona នេះត្រូវបានគេកត់ត្រាជាផ្លូវការក្រោមឈ្មោះ 2019-nCoV) ព្រោះវាមានសភាពស្ដើងពេក។
យ៉ាងនេះក្ដី អ្នកជំនាញផ្នែករោគឆ្លងបានឱ្យដឹងថា របាំងមុខ (ម៉ាស់) ប្រភេទសម្រាប់ពេទ្យ ដែលប្រើម្ដងចោល វាមានតម្លៃទាប អាចបាំងច្រមុះ មាត់ ហើយអាចកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃការឆ្លងមេរោគ បើសិនប្រើប្រាស់ត្រូវតាមរបៀប និងជាប់ជាប្រចាំ។
បច្ចុប្បន្ន គេមិនទាន់ដឹងច្បាស់អំពីកម្រិតនៃប្រសិទ្ធភាពរបស់ម៉ាស់ប្រភេទនេះ នៅពេលប្រើខាងក្រៅមន្ទីរពេទ្យ។ ក្នុងការពិសោធកន្លងមក អ្នកជំនាញគ្រាន់តែបានផ្ដោតទៅលើតែប្រសិទ្ធភាពនៃម៉ាស់ពេទ្យ ប្រើក្នុងបរិស្ថានរបស់គ្រូពេទ្យប៉ុណ្ណោះ។
យោងតាមអ្នកស្រី Julie Vaishampayan ប្រធានគណកម្មការវេជ្ជសាស្ត្រសាធារណៈ និងសមាគមជម្ងឺឆ្លងអាមេរិក ម៉ាស់ពេទ្យត្រូវបានគេចាត់ទុកដូចជា “ខ្សែការពារចុងក្រោយបង្អស់”។
អ្នកស្រីបណ្ឌិតខាងលើប្រាប់ថា៖ ជាក់ស្ដែង ការលាងដៃឱ្យស្អាតបាត និងជៀសវាងការប៉ះពាល់អ្នកជម្ងឺ គឺវាសំខាន់ជាងម៉ាស់ ព្រោះថា ម៉ាស់ធម្មតា មានចន្លោះប្រហោងនៅជុំវិញមាត់ ដូច្នេះ មេរោគនៅតែអាចឆ្លងចូលទៅក្នុងផ្លូវដង្ហើមតាមរយៈចន្លោះប្រហោងនោះ។
វេជ្ជបណ្ឌិត Amesh Adalja អ្នកឯកទេសផ្នែកជម្ងឺឆ្លងនៃមជ្ឈមណ្ឌលវេជ្ជសាស្ត្រ John Hopkins សហរដ្ឋអាមេរិក ឱ្យដឹងថា ចំពោះម៉ាស់សម្រាប់ពេទ្យវះកាត់វិញ វាអាចទប់ស្កាត់គ្រាប់ល្អិតនៃជាតិរាវដែលខ្ទាតចេញពីផ្លូវដង្ហើមនៅពេលអ្នកជម្ងឺកណ្ដាស់ ឬក្អក មិនឱ្យជ្រៀតចូលទៅក្នុងមាត់ ឬច្រមុះអ្នកប្រើប្រាស់។ មេរោគរលាកសួត 2019-nCoV វាអាចឆ្លងពីមនុស្សម្នាក់ទៅមនុស្សម្នាក់ តាមរយៈគ្រាប់ល្អិតនៃជាតិរាវប៉ុណ្ណោះ។
ការសិក្សាស្រាវជ្រាវអំពីអាសន្នរោគ SARS ក្នុងឆ្នាំ2013 បានបង្ហាញថា ការប្រើប្រាស់ម៉ាស់ពេទ្យ ឬម៉ាស់ការពារសារធាតុពុល សុទ្ធតែអាចកាត់បន្ថយការឆ្លងរោគចំពោះបុគ្គលិកពេទ្យបានដល់ទៅ 85%។
បញ្ហាប្រសិទ្ធភាពនៃម៉ាស់ បច្ចុប្បន្នគេអាចទុកចិត្តបានច្រើន ប៉ុន្តែក្រុមអ្នកជំនាញផ្នែករោគឆ្លង មានការព្រួយបារម្ភអំពីការប្រើប្រាស់ម៉ាស់ខុសបច្ចេកទេស បែបនេះក៏អាចបង្កហានិភ័យនៃការឆ្លងមេរោគផងដែរ៕
ប្រភព៖ សារព័ត៌មានបរទេស
ទឹកកកដែលបានរលាយនៅលើតំបន់ខ្ពង់រាបទីបេត៍ ដោយសារបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ អាចជាកត្តាជួយរំដោះមេរោគរាប់សិបប្រភេទដែលជាប់គាំងនៅក្នុងទឹកកកតាំងពីរាប់រយ ដល់រាប់ម៉ឺនឆ្នាំមុន ហើយមេរោគចម្លែកៗ និងប្រកបដោយគ្រោះថ្នាក់ទាំងនោះ អាចនឹងបង្កគ្រោះអាសន្នដល់សុខភាព ក៏ដូចជាជីវិតមនុស្សក្នុងពិភពលោកនេះផងដែរ។
យោងតាមលទ្ធផលនៃការពិសោធស្រាវជ្រាវដែលបានចុះផ្សាយនៅលើទំព័រទិន្នន័យវិទ្យាសាស្ដ្រ bioRxiv បានឱ្យដឹងថា ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តបានរកឃើញមេរោគ 33ប្រភេទមានអាយុចាប់ពី 520 ទៅ 15,000ឆ្នាំ ដែលជាប់គាំងនៅក្នុងសមុទ្រទឹកកកដ៏ធំមួយនៅលើតំបន់ខ្ពង់រាបទីបេត៍ ភាគពាយព្យនៃប្រទេសចិន ក្នុងនោះមានមេរោគ 28ប្រភេទ មិនធ្លាប់ត្រូវបានគេស្គាល់ពីមុនមក។
លទ្ធនៃការស្រាវជ្រាវនេះត្រូវបានគេរកឃើញ បន្ទាប់ពីក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានពិនិត្យទៅលើស្នូលទឹកកកបុរាណចំនួន 2ផ្ទាំងដែលយកមកពីទន្លេទឹកកក Guliya កាលពីឆ្នាំ1992 និងឆ្នាំ2015។
មេរោគដែលត្រូវបានគេរកឃើញនៅក្នុងស្នូលទឹកកកទាំង 2នោះ មានភាពខុសគ្នាយ៉ាងច្រើន ដែលនេះអាចបណ្ដាលមកពីកត្តាអាកាសធាតុមានភាពខុសគ្នាក្នុងអំឡុងពេលទឹករាវប្រែជាកក។
ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានបង្ហាញពីការព្រួយបារម្ភចំពោះផលវិបាកនៃការរលាយទឹកកកនៅខ្ពង់រាបទីបេត៍ថា ៖ “ការដែលសមុទ្រទឹកកកបានបង្រួមផ្ទៃក្រឡារបស់វាយ៉ាងលឿនដោយសារបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ វាអាចធ្វើឱ្យបាត់បង់ទិន្នន័យស្ដីពីមេរោគទាំងនោះ ដែលវាអាចជួយឱ្យអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រដឹងអំពីអាកាសធាតុកាលពីអតីតកាល។ ប៉ុន្តែ នេះមិនមែនជាបញ្ហាធំបំផុតនោះទេ។
ការរលាយនៃទឹកកកក្នុងទន្លេទីបេត៍ អាចជាច្រកចេញមួយដែលជួយដោះលែងពពួកមេរោគ បាក់តេរី និងវីរុសដ៏គ្រោះថ្នាក់រាប់សិបប្រភេទ ចេញពីតំបន់នោះ ហើយពួកវាអាចឆ្លងមកសត្វ និងឆ្លងមកមនុស្ស ដែលជាហេតុអាចនាំឱ្យមានការផ្ទុះឡើងនូវអាសន្នរោគដូចគ្នានឹងមេរោគរលាកសួត Wuhan ដែលកំពុងរាតត្បាតពិភពលោកនាពេលបច្ចុប្បន្នដែរ៕
ប្រភព៖ សារព័ត៌មានបរទេស
មេរោគបង្ករលាកសួតថ្មី Wuhan – 6 ចំណុចដែលអ្នកត្រូវដឹងពីវា ដើម្បីការពារជីវិត
ហាងទំនិញនៅជប៉ុន ដាក់បដា “ហាមជនជាតិចិន” មិនឱ្យចូលទិញ ព្រោះខ្លាច…
អ្នកស្លាប់ដោយសារឆ្លងជម្ងឺរលាកសួត Wuhan កើនជិតទ្វេដង៖ ពលរដ្ឋចិនកំពុងភ័យខ្លាច…
មេរោគរលាកសួតថ្មី Wuhan បានឆ្លងដល់ប្រទេសជិតខាងកម្ពុជា
ឱពុក និងកូនជនជាតិចិន 2នាក់ ដែលបានចូលសម្រាកព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យ Cho Ray ប្រទេសវៀតណាម ត្រូវបានគេរកឃើញថា មានផ្ទុកមេរោគដែលបង្កជំងឺរលាកសួតថ្មី Wuhan (មេរោគ corona)។ នេះជាករណីដំបូងដែលត្រូវបានគេកត់សម្គាល់នៅក្នុងប្រទេសនេះ។
កាលពីយប់ម្សិលមិញ (23 ធ្នូ) តំណាងមន្ទីរពេទ្យ Cho Ray នៃប្រទេសវៀតណាម បានបញ្ជាក់ថា ក្រុមគ្រូពេទ្យបានរកឃើញ 2នាក់ឱពុក និងកូនជនជាតិចិន មានផ្ទុកមេរោគរលាកសួតថ្មីនេះ។ អ្នកជំងឺជាឱពុកមានឈ្មោះថា Li Ding អាយុ 66ឆ្នាំ និងកូនប្រុសឈ្មោះ Li Zichao អាយុ 28ឆ្នាំ។
មូលហេតុដំបូងដែលនាំឱ្យឱពុក និងកូនប្រុសមានផ្ទុកមេរោគនេះ គេនៅមិនទាន់ដឹងនៅឡើយ ប៉ុន្តែគេជឿថា ម្នាក់ក្នុងចំណោមពួកគេអាចឆ្លងពីអ្នកដទៃ រួចក៏ចម្លងបន្ត។
Cho Ray គឺជាមន្ទីរពេទ្យធំ និងល្បីឈ្មោះបំផុតមួយរបស់វៀតណាម។ មន្ទីរពេទ្យនេះស្ថិតក្នុងក្រុងហូជីមិញ (សៃហ្គន ឬព្រៃនគរ) ដែលមានចម្ងាយពីក្រុងបាវិត ខេត្តស្វាយរៀង របស់កម្ពុជាប្រហែល 70គីឡូម៉ែត្រ បើធ្វើដំណើរតាមផ្លូវជាតិលេខ1។
សូមបញ្ជាក់ថា មេរោគ Corona ប្រភេទថ្មី ដែលធ្វើឱ្យកើតជំងឺរលាកសួត និងសម្លាប់មនុស្សយ៉ាងឆាប់រហ័សនេះ បានរាលដាលដល់ប្រទេសថៃ ជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង និងកោះតៃវ៉ាន់ ហើយថ្មីៗនេះវាបានឆ្លងមកដល់ប្រទេសវៀតណាម ធ្វើឱ្យប្រជាជននៅក្បែរប្រទេសទាំងនេះមានការភ័យខ្លាច៕
ប្រភព៖ សារព័ត៌មានបរទេស
មេរោគបង្ករលាកសួតថ្មី Wuhan – 6 ចំណុចដែលអ្នកត្រូវដឹងពីវា ដើម្បីការពារជីវិត
ហាងទំនិញនៅជប៉ុន ដាក់បដា “ហាមជនជាតិចិន” មិនឱ្យចូលទិញ ព្រោះខ្លាច…
អ្នកស្លាប់ដោយសារឆ្លងជម្ងឺរលាកសួត Wuhan កើនជិតទ្វេដង៖ ពលរដ្ឋចិនកំពុងភ័យខ្លាច…
មេរោគ Corona ប្រភេទថ្មី ដែលធ្វើឱ្យកើតជម្ងឺរលាកសួត និងសម្លាប់មនុស្សយ៉ាងឆាប់រហ័ស បានរាលដាលដល់ប្រទេសថៃ ជប៉ុន កូរ៉េខខាងត្បូង ហើយថ្មីៗនេះវាបានឆ្លងទៅដល់កោះតៃវ៉ាន់ បណ្ដាលឱ្យពិភពលោកភ័យខ្លាចជាខ្លាំង។ ដើម្បីការពារជីវិតរបស់យើងកុំឱ្យឆ្លងមេរោគនេះ តើយើងត្រូវធ្វើដូចម្ដេចខ្លះ?
មេរោគ Corona (Coronavirus) ដែលជាមូលហេតុនាំឱ្យរលាកសួតចម្លែកដែលបានកើតឡើងនៅតំបន់ Wuhan ប្រទេសចិន គឺជាមេរោគប្រភេទថ្មីបំផុតដែលទើបត្រូវបានរកឃើញ ដូច្នេះ នៅមានប្រការជាច្រើនដែលអ្នកវិទ្យាសាស្ដ្រមិនដឹងច្បាស់អំពីមេរោគនេះ។ យ៉ាងនេះក្ដី បើតាមទូរទស្សន៍ CNN ដោយសារតែប្រភេទមេរោគថ្មីនេះគឺជា “បងប្អូន” របស់មេរោគដែលធ្លាប់បានបង្កឱ្យមានអាសន្នរោគ SARS និង MERS ដូច្នេះអ្នកវិទ្យាសាស្ដ្រក៏ក្ដាប់បានមូលដ្ឋានគ្រឹះស្ដីពីមេរោគនេះ។
អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ Leo Poon ដែលជាអ្នកបានវិភាគមេរោគ corona យល់ថា ប្រភេទមេរោគថ្មីនេះប្រាកដជាបានកើតនៅលើសត្វ រួចហើយបានឆ្លងមកមនុស្ស។
លោក Poon ដែលជាអ្នកឯកទេសខាងមេរោគនៅសកលវិទ្យាល័យវេជ្ជសាស្ត្រសាធារណៈហុងកុងបានថ្លែងថា ៖ “អ្វីដែលយើងខ្ញុំដឹងនោះគឺថា វាបង្កឱ្យមានជម្ងឺរលាកសួត ហើយក្រោយមកវាក៏មិនមានប្រតិកម្មអ្វីជាមួយនិងការព្យាបាលដោយថ្នាំសម្លាប់មេរោគ (មានន័យថា មេរោគនេះនឹងមិនងាប់ បើទោះប្រើថ្នាំសម្លាប់វាក៏ដោយ)។ ប្រការនេះគេមិនភ្ញាក់ផ្អើល ព្រោះថាមេរោគ SARS ក៏ធ្លាប់ឆក់យកជីវិតអ្នកជម្ងឺរហូតដល់10% នៃអ្នកកើតរោគនេះ។
ខាងក្រោមនេះ គឺជាអ្វីដែលលោកអ្នកត្រូវដឹងអំពីមេរោគដ៏កាចសាហាវនេះ៖
មេរោគ corona គឺជាអ្វី?
យោងតាមជ្ឈមណ្ឌលបង្ការ និងគ្រប់គ្រងអាសន្នរោគអាមេរិក មេរោគ corona គឺជាត្រកូនធំមួយដែលរួមមានប្រភេទផ្សេងៗគ្នា ដែលមានភាគច្រើននៅលើសត្វ។ ក្នុងករណីកម្រមួយចំនួន ពួកមេរោគនេះ អាចឆ្លងពីសត្វមកមនុស្ស។
អាការរបស់អ្នកជម្ងឺបន្ទាប់ពីបានឆ្លងមេរោគ corona
មេរោគប្រភេទនេះ បណ្ដាលឱ្យអ្នកជម្ងឺជួបបញ្ហាលើប្រព័ន្ធដង្ហើម ចាប់ពីស្រាល ដល់មធ្យម ស្រដៀងទៅនឹងអាការគ្រុនក្ដៅ។
រោគសញ្ញាដែលបង្ហាញថា បានឆ្លងមេរោគនេះ រួមមាន ហៀរសម្បោរ ក្អក ឈឺបំពង់.ក ហើយអាចឈឺក្បាល និងក្ដៅខ្លួន។ រោគសញ្ញាទាំងនេះ អាចអូសបន្លាយច្រើនថ្ងៃ។
សម្រាប់មនុស្សដែលមានប្រព័ន្ធការពាររាងកាយខ្សោយ មនុស្សចាស់ កុមារជាដើម មេរោគ corona នេះ នឹងធ្វើឱ្យកើតជម្ងឺទាក់ទិននឹងផ្លូវដង្ហើបផ្នែកខាងក្រោម ដូចជារលាកសួត ឬរលាកទងសួត។
របៀបឆ្លងនៃមេរោគនេះ
ក្រុមមេរោគ corona អាចឆ្លងរាលដាលតាមរយៈការប៉ះពាល់រវាងមនុស្ស និងសត្វ។ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រយល់ថា ក្រុមមេរោគ corona ដូចជា MERS បានចាប់ផ្ដើមឆ្លងពីសត្វឩដ្ឋមកមនុស្ស ខណៈដែលអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រសង្ស័យថា សត្វសំពោចក្រអូបគឺជាដើមហេតុដែលនាំឱ្យជម្ងឺ SARS ផ្ទុះឡើង។
ចំពោះមនុស្ស មេរោគនេះនឹងឆ្លងពីអ្នកនេះ ទៅអ្នកនោះ តាមរយៈជាតិទឹករងៃ ឬទឹកសម្បោរ ហើយវាក៏អាចឆ្លងតាមខ្យល់បន្ទាប់ពីអ្នកកើតជម្ងឺនេះកណ្ដាស់ ឬចាប់ដៃគ្នា។
មេរោគនេះក៏អាចឆ្លងតាមរយៈការប៉ះចំរបស់ដែលអ្នកកើតជម្ងឺនេះបានកាន់ ព្រោះបន្ទាប់ពីបានប៉ះ ពួកគេប្រាកដជាយកដៃដែលជាប់មេរោគនោះទៅជូតមាត់ ភ្នែក ឬច្រមុះ។ អ្នកដែលបានថែទាំអ្នកជម្ងឺនេះក៏អាចឆ្លងរោគ នៅពេលច្រឡំដៃកាន់ចំរបស់ដែលអ្នកជម្ងឺបានប្រើដោយដៃទទេ នេះបើតាម CDC (មជ្ឈមណ្ឌលគ្រប់គ្រងនិងបង្ការអាសន្នរោគ) នៃសហរដ្ឋអាមេរិក។
ព្យាបាលមេរោគ corona ដោយវិធីណា?
មកដល់ពេលនេះ គេមិនទាន់រកឃើញវិធីព្យាបាលប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពនៅឡើយ។ ករណីជាទូទៅ អាការនៃជម្ងឺនេះនឹងបាត់ទៅវិញឯកឯង។ គ្រូពេទ្យនឹងឱ្យលេបថ្នាំបំបាត់ការឈឺចាប់ឬថ្នាំបំបាត់គ្រុន។
យោងតាម CDC ការនៅក្នុងបន្ទប់ដែលមានសំណើមសមល្មម ឬងូតទឹកក្ដៅ ក៏អាចជួយកាត់បន្ថយការឈឺបំពង់ក និងក្អក។
អ្នកជម្ងឺគួរតែញ៉ាំទឹកឱ្យបានច្រើន សម្រាក និងគេងកាន់តែច្រើន កាន់តែល្អ។ ករណីដែលអាការកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ លោកអ្នកត្រូវតែទៅរកពេទ្យជាបន្ទាន់។
ទប់ស្កាត់ជម្ងឺដែលបង្កឡើងដោយមេរោគ corona
បច្ចុប្បន្ន មិនទាន់មានវ៉ាក់សាំងការពារមេរោគ corona នៅឡើយ។ ការពិសោធទៅលើវ៉ាក់សាំងការពារមេរោគ MERS កំពុងស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលនៃការអភិវឌ្ឍ។
ប៉ុន្តែ លោកអ្នកអាចកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃការឆ្លងមេរោគនេះ ដោយការចៀសវាងការនៅក្បែរអ្នកជម្ងឺ។ រៀងរាល់ថ្ងៃ គួរកុំយកដៃដែលមិនទាន់លាងនឹងសាប៊ូទៅប៉ះមាត់ ភ្នែក និងច្រមុះ។ ចូរលាងដៃដោយប្រើសាប៊ូឱ្យបានញឹកញាប់ និងឱ្យបានយ៉ាងតិច20វិនាទី។ បើសិនលោកអ្នក គឺជាអ្នកជម្ងឺ សូមនៅសម្រាកក្នុងបន្ទប់ ចៀសវាងនៅក្បែរអ្នកផ្សេង។
ចូរបិទមាត់ និងច្រមុះ នៅពេលកណ្ដាស់។ លោកអ្នកត្រូវលាងសម្អាតដោយសាប៊ូនូវរបស់ដែលលោកអ្នកបានកាន់ ដើម្បីកុំឱ្យឆ្លងទៅអ្នកផ្សេង។
មេរោគ corona និងអ្នកមានផ្ទៃពោះ
ជាមួយនឹងស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ មេរោគ corona អាចបង្កផលវិបាកធ្ងន់ និងគ្រោះថ្នាក់ជាងគេ។ មានករណីស្ត្រីមានផ្ទៃពោះដែលឆ្លងមេរោគ corona ប្រភេទ MERS បានធ្វើឱ្យកូនក្នុងផ្ទៃត្រូវបាត់បង់ជីវិត កាលពីឆ្នាំ2014៕
ប្រភព៖ សារព័ត៌មានបរទេស
ហាងទំនិញនៅជប៉ុន ដាក់បដា “ហាមជនជាតិចិន” មិនឱ្យចូលទិញ ព្រោះខ្លាច…
អ្នកស្លាប់ដោយសារឆ្លងជម្ងឺរលាកសួត Wuhan កើនជិតទ្វេដង៖ ពលរដ្ឋចិនកំពុងភ័យខ្លាច…