ក្រសួងពាណិជ្ជកម្មបានសម្រេចបង្កើតក្រុមការងារ ដើម្បីរៀបចំគោលនយោបាយយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍគ្រាប់ស្វាយចន្ទីនៅកម្ពុជា ដើម្បីលើកកម្ពស់ផលិតផល និងការនាំចេញគ្រាប់ស្វាយចន្ទី ដោយលោក ចាន់ រ៉ាស៊ី អនុរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ជាអ្នកដឹកនាំក្រុមការងារដែលទើបបង្កើតថ្មីនេះ នឹងធ្វើការសិក្សា ប្រមូលព័ត៌មានទាក់ទងនឹងចង្វាក់ផលិតកម្មគ្រាប់ស្វាយចន្ទី ជាការបណ្តាក់ទុនខាងវិស័យកសិកម្ម ។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន បានឱ្យដឹងថា៖ “ក្រុមនេះមានសមាសភាព 13រូប មកពីក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល។ ក្រុមការងារបច្ចេកទេស នឹងសម្របសម្រួលផែនការ សកម្មភាព កិច្ចប្រជុំផ្តល់យោបល់លើរបាយការណ៍បច្ចុប្បន្នភាពចង្វាក់ផលិតកម្មគ្រាប់ស្វាយចន្ទី និងសិក្ខាសាលាពិគ្រោះយោបល់ សិក្សាស្រាវជ្រាវ សែ្វងរកដៃគូ និងសហប្រតិបត្តិការជាមួយដៃគូពាក់ព័ន្ធ និងដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ក្នុងគោលបំណងបង្កើតគោលនយោបាយគ្រាប់ស្វាយចន្ទីកម្ពុជា”។
យោងតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍ ដែលបានចុះហត្ថលេខាដោយ ឯកឧត្តម ប៉ាន សូរស័ក្តិ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម កាលពីថ្ងៃទី25 ខែកុម្ភៈ បានឱ្យដឹងថា ព័ត៌មានប្រមូលបាន នឹងត្រូវបានបញ្ចូលសម្រាប់ការរៀបចំគោលនយោបាយ សម្រាប់ដំណាំនៅកម្ពុជា។ ក្រុមការងារត្រូវបានចាត់ឱ្យធ្វើការសិក្សា និងស្រាវជ្រាវ ដើម្បីប្រមូលព័ត៌មាន ទាក់ទងនឹងខ្សែចង្វាក់ផលិតកម្មគ្រាប់ស្វាយចន្ទី ស្វែងរកធាតុចូលសម្រាប់ធ្វើសេចក្តីព្រាងគោលនយោបាយយុទ្ធសាស្ត្រ លើគ្រាប់ស្វាយចន្ទីនៅកម្ពុជាទៀតផង។
បន្ទាប់ពីចងក្រងព័ត៌មានរួចហើយ សេចក្តីព្រាងគោលនយោបាយ នឹងត្រូវដាក់ជូនរាជរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីត្រួតពិនិត្យ និងអនុម័ត មុនពេលអនុវត្តជាគោលនយោបាយជាតិស្តីពីការអភិវឌ្ឍគ្រាប់ស្វាយចន្ទីនៅកម្ពុជា។ ក្រុមនេះក៏នឹងរៀបចំសិក្ខាសាលា និងរៀបចំព្រឹត្តិការណ៍ប្រកួតអាជីវកម្មនៅក្នុងឧស្សាហកម្មស្វាយចន្ទី និងឧស្សាហកម្មកសិកម្មដទៃទៀតផងដែរ។
សេចក្តីព្រាងគោលនយោបាយនេះ ត្រូវបានអនុវត្ត ពីព្រោះផលិតកម្មគ្រាប់ស្វាយចន្ទីរបស់ប្រទេសកម្ពុជាមានការកើនឡើងគួរឱ្យកត់សម្គាល់ ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។ ទោះយ៉ាងណាក្ដីដោយសារតែការអភិវឌ្ឍដំណាំកសិផលនេះ កង្វះដំណើរការខាងកែច្នៃគ្រាប់ស្វាយចន្ទីឆៅនៅក្នុងស្រុក ហើយគ្រាប់ឆៅនេះ នៅតែសំខាន់សម្រាប់ការនាំចេញ និងត្រូវការបណ្តាក់ទុនឱ្យបានពេញលេញផងដែរ។
ប្រធាននាយកដ្ឋានកសិ-ឧស្សាហកម្មនៃក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ បានឱ្យដឹងថា មន្ត្រីមកពីនាយកដ្ឋាននេះ នឹងចូលរួមជាមួយក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ដើម្បីធ្វើសេចក្តីព្រាងគោលនយោបាយជាតិថ្មី។
លោក ខាន់ សំបាន ប្រធាននាយកដ្ឋានកសិ-ឧស្សាហកម្មមានប្រសាសន៍ថា៖“យើងកំពុងធ្វើការ ដើម្បីជំរុញការផលិតគ្រាប់ស្វាយចន្ទីនៅក្នុងប្រទេស ដូច្នេះការធ្វើការងារជាមួយក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម មន្ត្រីក្រសួងកសិកម្មនឹងចូលរួមជាមួយចំណេះដឹងខាងបច្ចេកទេស”។
លោកបន្ថែមថា តម្លៃគ្រាប់ស្វាយចន្ទី បច្ចុប្បន្នគឺ 1.25 ទៅ 1.5ដុល្លារក្នុង 1គីឡូក្រាម អាស្រ័យលើគុណភាពនៃគ្រាប់ ដោយការផលិតគ្រាប់ស្វាយចន្ទីនៅតែរំពឹងថា នឹងមានកំណើនល្អ នៅឆ្នាំ2020។
យោងតាមទិន្នន័យពីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ បានឱ្យដឹងថា ប្រទេសកម្ពុជា បាននាំចេញគ្រាប់ស្វាយចន្ទីចំនួន 202,318តោនកាលពីឆ្នាំមុន ទៅកាន់ទីផ្សារបរទេសកើនឡើង ជិត 100% ពីចំនួន 101,973 តោនក្នុងឆ្នាំ2018។
ដូច្នេះ នៅឆ្នាំ2019 កម្ពុជាបាននាំគ្រាប់ស្វាយចន្ទីឆៅ ទៅលក់លើទីផ្សារអន្តរជាតិ បានដល់ទៅជាង 20ម៉ឺនតោន ពោលគឺ ច្រើនជាងការនាំចេញឆ្នាំ2018 ដល់ទៅ 2ដង។ នេះបើតាមតួលេខផ្តល់ដោយក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ។
កាលពីឆ្នាំ2018 សមាគមស្វាយចន្ទីវៀតណាម បានចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សរណៈយោគយល់គ្នា (MoU) ជាមួយក្រសួងកសិកម្មកម្ពុជា ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាជំរុញការនាំចេញគ្រាប់ស្វាយចន្ទីឆៅរបស់កម្ពុជា ឱ្យបានដល់ 1លានតោននៅឆ្នាំ2028។ តាមរយៈអនុស្សរណៈនេះ គេត្រូវមានការវិនិយោគធំ និងពន្លាតផ្ទៃដីដាំដើមស្វាយចន្ទី នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបន្ថែមទៀត។
សូមបញ្ជាក់ថា ពេលចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សរណៈនេះ កម្ពុជាមានផ្ទៃដីដាំស្វាយចន្ទីចំនួន ប្រមាណតែ 10ម៉ឺនហិកតា ដែលផ្តល់ទិន្នផលបានជាង 10ម៉ឺនតោន។ ដូច្នេះ កម្ពុជាត្រូវពង្រីកផ្ទៃដីដាំដុះ 1ជា5 ពោលគឺ 50ម៉ឺនហិកតា នៅឆ្នាំ2022 និងត្រូវសហការជាមួយអ្នកជំនាញវៀតណាម ដើម្បីបង្កើនទិន្នផល។ នៅប្រទេសវៀតណាម ដើមស្វាយចន្ទី 1ហិកតា ផ្តល់ផលប្រមាណ 2តោន ពោលគឺច្រើនជាងកម្ពុជាចំនួន 2ដង។
វៀតណាម បានជំរុញលើកទឹកចិត្ត ឱ្យកម្ពុជាបង្កើនការដាំដុះដើមស្វាយចន្ទី ដោយផ្តល់ជាគ្រាប់ពូជ និងបច្ចេកទេសដាំដុះ។ ការធ្វើវិនិយោគនៅកម្ពុជា សម្រាប់វៀតណាមជាការងាយ ព្រោះកម្ពុជានឹងក្លាយជាប្រទេសអ្នកផ្គត់ផ្គង់ដ៏ជាក់លាក់មួយ ហើយនៅជិតគ្នា។ ផ្នែកមធ្យោបាយដឹកជញ្ជូនក៏ជិត ចំណាយក៏តិច មិនបាច់ស្តុកទុកយូរ ដូច្នេះ គ្រាប់ស្វាយចន្ទី នឹងរក្សាគុណភាពបានខ្ពស់ ប្រសើរជាងគ្រាប់ស្វាយចន្ទីឆៅ នាំចូលមកពីអាហ្វ្រិក។
លោកឧកញ៉ា លឹម ហេង អនុប្រធានសភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា បានប្រាប់កាសែតឡារ៉ែនពាណិជ្ជឱ្យដឹងថា៖ “ខ្ញុំធ្លាប់ឃើញក្រសួងកសិកម្មបានទំនាក់ទំនងទីផ្សារដែរ ហើយបានជំរុញឱ្យក្រុមហ៊ុនវៀតណាមខាងផលិតស្វាយចន្ទី ដែលមកជួបរដ្ឋមន្ត្រីកសិកម្មកន្លងមក ឱ្យជួយរកទីផ្សារគ្រាប់ស្វាយចន្ទីរបស់កសិករខ្មែរ។ ចំណែកក្រុមហ៊ុន គឺគាត់ចង់ឱ្យកសិករខ្មែរដាំស្វាយចន្ទីផ្គត់ផ្គង់ឱ្យគាត់ ហើយឱ្យតែមាន(គ្រាប់ស្វាយចន្ទី) ប៉ុន្មានក៏គាត់ទិញយកទាំងអស់។ ព្រោះគាត់ធ្លាប់ទិញគ្រាប់ស្វាយចន្ទីពីប្រទេសអាហ្វ្រិកមានតម្លៃថ្លៃពេក”។
លោកឧកញ៉ាបានមានប្រសាសន៍ថា៖“ខ្ញុំគិតថា នេះជាការរកទីផ្សារដល់កសិករយើងសម្រាប់ដំណាំស្វាយចន្ទី នេះជាការល្អ តែប្រសិនបើមានគោលនយោបាយ ដូចដែលក្រសួងពាណិជ្ជកម្មបានរៀបចំឡើងនេះទៀត វារឹតតែប្រសើរសម្រាប់ដំណាំស្វាយចន្ទី។ ខ្ញុំគាំទ្រការបង្កើតក្រុមការងារបច្ចេកទេសសម្រាប់សិក្សា ដែលមានភារកិច្ចស្រាវជ្រាវ និងចងក្រងសេចក្តីព្រាងគោលនយោបាយយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍ស្វាយចន្ទីនៅកម្ពុជា នេះជាការល្អ”។
លោកឧកញ៉ា លឹម ហេង បានបញ្ជាក់ថា៖ “គោលនយោបាយស្វាយចន្ទី នឹងជួយលើកកម្ពស់ចង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ ខណៈកម្ពុជាកង្វះរោងចក្រកែច្នៃគ្រាប់ស្វាយចន្ទី។ ខ្ញុំគិតថា ប្រសិនបើយើងមានគោលនយោបាយស្វាយចន្ទី គឺជាសញ្ញាល្អ ដែលវានឹងផ្តល់ជាជំនួយបច្ចេកទេសដល់កសិករ ហើយក៏នឹងជួយទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគនៅពេលអនាគតផងដែរ។ ម្យ៉ាងទៀត ដើម្បីកុំឱ្យឈ្មួញកំណត់តម្លៃ ឬទម្លាក់តម្លៃ ស្រេចតែនឹងចិត្ត”។
តាមរបាយការណ៍ របស់ក្រសួងកសិកម្ម បានបង្ហាញតួលេខថា ផ្ទៃដីសរុបនៃការដាំដុះស្វាយចន្ទីមាន149,660 ហិកតា ទូទាំងប្រទេស។ ជិត 60% ត្រូវបានប្រមូលផល ដែលអាចផ្តល់ទិន្នផលបាន 116,343តោន កាលពីឆ្នាំមុន ហើយដើមស្វាយចន្ទីជាង 500,000ហិកតា ត្រូវបានគ្រោងនឹងដាំ។ ចំណែកទិសដៅសំខាន់ៗសម្រាប់ការនាំចេញគ្រាប់ស្វាយចន្ទីរបស់ប្រទេសកម្ពុជា គឺប្រទេសវៀតណាម រុស្ស៊ី កូរ៉េខាងត្បូង ចិន មីយ៉ាន់ម៉ា ប៉េរូ ឥណ្ឌា អូស្ត្រាលី កោះតៃវ៉ាន់ សិង្ហបុរី ម៉ាឡេស៊ី និងអារ៉ាប៊ី សាអ៊ូឌីត៕
