Tag: វិធី

តាមរយ:ឧប្បត្តិហេតុជាច្រើនដងដែលតែងតែកើតឡើងនៅក្នុងហាងផ្សារទំនើបធំៗ និងភាគច្រើនៗកើតឡើងចំពោះកុមារតូចៗដោយសារតែស្ថិតក្នុងវ័យដ៏សែនរពឹស និងឪពុកម្តាយមិនបានប្រុងប្រយ័ត្នផងនោះ ទើបធ្វើឱ្យកើតឧប្បត្តិហេតុដែលមិននឹក​ស្មានដល់ឡើងបាន។ ដូច្នេះការបង្ហាត់ ឬប្រាប់កូនឱ្យចេះប្រុងប្រយ័ត្នជាមុននោះ គឺជាវិធីការពារបញ្ហាជាមុនដ៏ល្អបំផុតមួយ។ នៅក្នុងទស្សនាវដ្តី ឡារ៉ែនលេខនេះ យើងនាំគ្នាមកមើលថា នៅពេលដែលចង់នាំកូនៗទៅលេងផ្សារទំនើប តើមានរឿងអ្វីខ្លះដែលលោកឪពុកអ្នកម្តាយត្រូវប្រយ័ត្ន?

1 . ជណ្តើរយន្ត

ត្រូវធ្វើ :

• -ចាប់កាន់ដៃកូនតូចជាប់ជានិច្ច ខណ:ពេលឡើងជណ្តើរយន្ត។ ឱ្យកូនឈរបែរមុខទៅរកទិសស្របគ្នានឹងការរំកឹល​(ឡើង ឬចុះ)របស់ជណ្តើរ។
• ពិនិត្យមើលភាពរៀបរយរបស់សម្លៀកបំពាក់កូន ដូចជាជាយអាវ ជើងខោ ឬជាយសំពត់ ខ្សែចងស្បែក​ជើង -ល- ថាតើមានផ្នែកណាមួយត្រូវកៀបជាប់នៅក្នុងធ្មេញរបស់កាំជណ្តើរយន្តឬអត់?។
• នៅពេលកើតហេតុបន្ទាន់ ដូចជាជណ្តើរយន្តកំពុងកៀបកូន ឬទាញជាយខោអាវ ឬខ្សែស្បែកជើងកូនចូលទៅនោះ ចូរចុចកុងតាក់បញ្ឈប់ជណ្តើរយន្តជាបន្ទាន់(នៅជាប់នឹងបង្កាន់ដៃនៃកាំទី1)ភ្លាម។ បើស្ថិតនៅឆ្ងាយមិនអាចចុចដោយ​ខ្លួន​​ឯង​​បាន ត្រូវប្រញាប់ប្រាប់បុគ្គលិករបស់ហាង ឬអ្នកឡើងជណ្តើយន្តជាមួយគ្នា ឱ្យគេជួយចុចឱ្យក៏បាន។

មិនត្រូវធ្វើ :

• កុំឱ្យកូនអង្គុយ ឬលេង ខណ:ពេលកំពុងឡើងជណ្តើរយន្ត (សូម្បីតែការឈរបែរខ្នងដាក់ជណ្តើរក៏មិនគួរធ្វើ​ដែរ) ព្រោះវាអាចប្រថុយនឹងការត្រូវកៀបដៃ ឬជើងបានយ៉ាងងាយ។
• ចៀសវាងការយករទេះកូនក្មេងឡើងតាមជណ្តើរយន្ត តែត្រូវឡើងតាមជណ្តើរយន្តប្រអប់ជំនួសវិញ ព្រោះវា​អាច​នឹងកើតឧប្បត្តិហេតុ ដូចជារទេះរុញកូនអាចនឹងរបូតពីដៃ រអិលធ្លាក់ទៅក្រោម នាំឱ្យកើតមានគ្រោះថ្នាក់ដល់កូនបាន។

2 . ជណ្តើរយន្តប្រអប់

ត្រូវធ្វើ :

• -ការរង់ចាំឡើងជណ្តើរយន្តប្រអប់យ៉ាងមានសុជីវធម៌ និងមានសុវត្ថិភាពនោះគឺ ឈរតម្រង់ជួរគ្នាមុខ-ក្រោយ។ បើមាន​មនុស្សរង់ចាំច្រើនពេក អាណាព្យាបាលដែលមានកូនតូចគួររង់ចាំឡើង ឬចុះលើកក្រោយ(បន្ទាប់ទៀត)ក៏បាន ព្រោះការចូលទៅប្រជ្រៀតគ្នាណែននៅក្នុងប្រអប់ជណ្តើរយន្តនោះ អាចធ្វើឱ្យជណ្តើរយន្តគាំងនៅមួយកន្លែង ឬអាចបង្កជាហេតុគ្រោះថ្នាក់អ្វីផ្សេងៗបាន។
• អ្នកម្តាយត្រូវចាំសង្កេតមើល និងប្រាប់កូនកុំឱ្យឈរផ្អែកទ្វារប្រអប់ជណ្តើរយន្ត។
• នៅពេលកើតហេតុរអាក់រអួលផ្សេងៗ ដូចជាជណ្តើរយន្តប្រអប់គាំងនៅមួយកន្លែង ជាដើម លោកឪពុកអ្នក​ម្តាយ​ត្រូវតាំងស្មារតី ពិនិត្យមើលផ្ទាំងសញ្ញាបញ្ជា(នៅជិតមាត់ទ្វារជណ្តើរយន្ត)ដែលតែងមានកុងតាក់មួយដែលសរសេរថា Emergency Call ចូរចុចកុងតាក់មួយនោះ ដើម្បីប្រាប់ទៅបុគ្គលិករបស់ហាងឱ្យដឹង និងជាការសុំជំនួយ។

មិនត្រូវធ្វើ :

• -មិនត្រូវបណ្ដោយឱ្យកូនតូចហក់លោត រត់លេងប្រឡែងគ្នានៅក្នុងប្រអប់ជណ្តើរយន្ត ឬចុចកុងតាក់ឡើង-ចុះលេងនោះទេ ព្រោះអាចបណ្ដាលឱ្យជណ្តើរយន្តមានបញ្ហា និងអាចគាំងដំណើរការ។
• ខណ:ពេលរង់ចាំ មិនគួរនាំកូនតូចទៅឈរនៅជិតមាត់ទ្វារពេកទេ ព្រោះអាចនឹងត្រូវបុកដោយអ្នកដែលនៅខាងក្នុងពេលដែលទ្វារជណ្តើរយន្តបើកឡើង ដែលនឹងធ្វើឱ្យដួល និងទទួលគ្រោះថ្នាក់បាន។
• រឿងដែលត្រូវដឹង និងចាំទុកនោះគឺ ពេលមានទឹកលិច ផ្លេកបន្ទោរ រន្ទះ រញ្ជួយផែនដី និងអគ្គិភ័យ មិន​ត្រូវប្រើជណ្តើរយន្តប្រអប់ជាដាច់ខាត។

3 . ទ្វារ និងកម្រាលឥដ្ឋ

ត្រូវធ្វើ :

• -ពេលដើរចេញ ឬចូលតាមមាត់ទ្វារ ត្រូវឱ្យកូននៅចំកណ្តាលមាត់ទ្វារ ដោយមានលោកឪពុក ឬអ្នកម្តាយនៅ​ក្បែរចាប់ដៃកូន ឬលើកកូនពក៏បានដែរ។
• ពេលដើរនៅក្នុងហាង នៅក្នុងទីកន្លែងដែលស្រឡះៗក៏មិនអាចធ្វេសប្រហែសបានដែរ ព្រោះអាចនឹងមានវត្ថុដែលដាក់ពាំងពីមុខដែលយើងមិនបានមើលឃើញ ឬក៏មានទឹកដក់នៅលើកម្រាលឥដ្ឋ ជាដើម ដែលអាចធ្វើឱ្យកូនដើរបុក ឬរអិលដួលបាន។

មិនត្រូវធ្វើ :

• មិនថាកន្លែងណាក៏ដោយនៅក្នុងហាង សូមកុំបណ្តោយឱ្យកូនរត់លេងស្រេចតែចិត្តតែម្នាក់ឯងឱ្យសោះ ជាពិសេសនៅមុខមាត់ទ្វារចេញចូល ព្រោះបើសិនជាទ្វារដែលបើក-បិទដោយស្វ័យប្រវត្តិផងនោះ អាចនឹងធ្វើឱ្យកូនត្រូវទ្វារកៀប​បាន​​​។

4 . ទូថ្នាក់ៗដាក់ទំនិញ

ត្រូវធ្វើ :

• ក្នុងពេលដែលអ្នកម្តាយកំពុងដើររើសទិញទំនិញនៅក្នុងផ្សារទំនើប បើមានមនុស្សធំទៅជាមួយដែរ​ អ្នកម្ដាយអាចឱ្យអ្នកមកជាមួយនោះនាំក្មេងៗទៅលេងនៅកន្លែងរង់ចាំ ឬក្នុងភោជនីយដ្ឋានណាមួយ រង់ចាំឱ្យអ្នកម្តាយទិញឥវ៉ាន់រួចសិន សឹមជួបគ្នាវិញ។ តែបើសិនគ្មានអ្នកជួយមើលទេនោះ គួរឱ្យកូនតូចអង្គុយនៅក្នុងរទេះសម្រាប់កូនក្មេង ឬរទេះដើរទិញឥវ៉ាន់ទៅជាមួយគ្នាក៏បានដែរ។

មិនត្រូវធ្វើ :

• មិនគួរនាំកូនដើរនៅកន្លែងដែលមានការសម្តែងអ្វីម្យ៉ាង កន្លែងដាក់តាំង ឬកន្លែងដាក់លក់ទំនិញ ឬផលិតផល​ណា​ដែល​​ងាយបែកបាក់ឡើយ ជាពិសេសគ្រឿងកែវចាន។
• ចូរប្រយ័ត្នកន្លែងណាដែលមានទូថ្នាក់ៗដាក់ទំនិញច្រើនជ្រុលពេក និងខ្ពស់ៗ ដោយមិនត្រូវឱ្យកូនដើរទៅជិតទីនោះឡើយ។

5 . រទេះដាក់ឥវ៉ាន់

• ការប្រើប្រាស់រទេះដាក់ឥវ៉ាន់ គឺជួយសម្រាលបន្ទុកក្នុងការយួរ ឬកាន់របស់របរផ្សេងៗ ងាយស្រួលក្នុងការដើររើសទិញទំនិញ តែជាញឹកញាប់ណាស់ដែលយើងសង្កេតឃើញថា រទេះដាក់ឥវ៉ាន់ បានក្លាយជារទេះដឹកកូនក្មេងតូចៗ ដូច្នេះអ្វីដែលត្រូវប្រយ័ត្ន​ឱ្យបានខ្លាំងបំផុតនោះគឺ ការប្រយឹតប្រតោងលេង លោតឡើងចុះ និងក្រោកឈរដើម្បីស្រវាចាប់យកឥវ៉ាន់ ឬរបស់របរផ្សេងៗរបស់កូនៗ ព្រោះវាអាចធ្វើឱ្យកើតឧប្បត្តិហេតុបានយ៉ាងងាយ។

ដូច្នេះ គោលការណ៍ងាយៗដែលគួរប្រត្តិបត្តិនោះគឺ កុំឱ្យកូនរបូតផុតពីខ្សែភ្នែកយើងឱ្យសោះ ព្រោះត្រឹមតែ​ប៉ុន្មាននាទីប៉ុណ្ណោះ ឧប្បត្តិហេតុអាចនឹងកើតឡើងបានជានិច្ច។ ពេលនាំកូនៗទៅលេងហាងផ្សារទំនើប លោកឪពុកអ្នក​​ម្តាយត្រូវតែធ្វើជាអ្នកសង្កេតការណ៍ ភ្នែករហ័ស ត្រចៀករហ័ស ដឹងជាមុន ប្រយ័ត្នជាមុន ដើម្បីសុវត្ថិភាពរបស់កូនជាទីស្រឡាញ់៕

សារធាតុដែក អាចនិយាយបានថា ជាសារធាតុសំខាន់មួយទៀតដែលចាំបាច់ណាស់សម្រាប់ស្រ្តីមានគភ៌ទាំងឡាយព្រោះក្រៅតែពីជួយឱ្យទារកនៅក្នុងផ្ទៃមានរាងកាយរឹងប៉ឹងមាំមួន ជួយបង្កើនគ្រាប់ឈាម និងខួរក្បាលហើយនោះ នៅបានជួយឱ្យអ្នក​មានផ្ទៃពោះមិនងាយនឹងកើតអាការងងឹតមុខ ឬខ្យល់គដួលបានទៀតផង។

ក្រៅពីនៅក្នុងសភាវប្រក្រតីដែលមនុស្សយើងត្រូវការសារធាតុដែកដើម្បីបង្កើនគ្រាប់ឈាមដល់រាងកាយរបស់ខ្លួនហើយនោះ នៅក្នុងអំឡុងពេលមានគភ៌ក៏រឹតតែជាអំឡុងពេលមួយដែលចាំបាច់ត្រូវតែបានទទួលសារធាតុដែកក្នុងបរិមាណដែលច្រើនជាងមុនផងដែរ ព្រោះបើខ្វះសារធាតុដែកនោះ ក្រៅពីអ្នកម្តាយនឹងកើតសភាវឈាមស្លេក(រាងកាយស្លេកស្លាំង)ហើយ នៅមានផលប៉ះពាល់ដល់កម្មវិធីសាង​អវយវៈផ្សេងៗ និងការរីកចម្រើនធំធាត់ទាំងខាងរាងកាយ និងខួរក្បាលរបស់ទារកនៅក្នុងផ្ទៃម្ដាយទៀតផង។

ជាប្រក្រតី នៅពេលទៅពិនិត្យគភ៌ លោកគ្រូពេទ្យនឹងធ្វើការជួសឈាមដើម្បីពិនិត្យមើលថា តើរាងកាយ និងសុខភាពរបស់អ្នកមានផ្ទៃពោះនោះមានភាពរឹងប៉ឹងមាំមួនដែរឬទេ? មានកំហាប់របស់ឈាមខ្លាំង ឬតិចប៉ុនណា? បើគ្រូពេទ្យរកឃើញថា អ្នកមានផ្ទៃពោះមានសភាវលោហិតស្លេក ឬមានភាពប្រថុយ​ប្រថានក្នុងការកើតសភាវលោហិតស្លេកនេះ លោកគ្រូពេទ្យអាចនឹងឱ្យវីតាមីនមកបំប៉នបន្ថែម ឬការពារទុកជាមុន តែវានឹងជាការ​ល្អ​បំផុត បើយើងជ្រើសរើសញ៉ាំអាហារពីធម្មជាតិដែលសម្បូរទៅដោយសារធាតុដែកនោះ ដោយចែកចេញជាសារធាតុដែកដែលរាង​កាយ​អាច​បឺតជ្រាបបានលឿន និងអាចយកទៅប្រើប្រាស់បានភ្លាមៗ ហើយនិងសារធាតុដែលរាងកាយបឺតជ្រាបបានយឺត។

• អាហារដែលផ្តល់សារធាតុដែកប្រភេទដែលរាងកាយបឺតជ្រាបបានលឿន មានដូចជា អាហារពពួកសាច់សត្វ គ្រឿងក្នុង និងអាហារសមុទ្រដែលផ្តល់នូវសារធាតុដែកខ្ពស់គឺ សួត និងថ្លើមជ្រូក កម្ពិស បង្គាក្រៀម គ្រំកំភេមជាដើម។
• អាហារដែលផ្តល់សារធាតុដែកដែលរាងកាយបឺតជ្រាបយឺត ត្រូវអាស្រ័យវីតាមីនC ជាជំនួយការក្នុងការបឺតជ្រាបនោះមានដូចជា អាហារពពួកបន្លែស្លឹកបៃតង និងគ្រាប់សណ្តែកផ្សេងៗ ស្លឹកជីបហោ ស្លឹកកន្ទំទេស និងធញ្ញជាតិពពួកគ្រាប់ល្ងស ជាដើម។

អ្នកម្តាយមានគភ៌គ្រាន់តែឧស្សាហ៍ទទួលទានអាហារខាងលើនេះឱ្យបានច្រើន គួបផ្សំនឹងការពិនិត្យរកមើលភាពខុសប្រក្រតីនៅក្នុងគភ៌ឱ្យបានជាប់ជាប្រចាំ ដើម្បីកុំឱ្យខ្លួនឯងកើតសភាវលោហិតស្លេក(ខ្វះឈាម)ដែលហុចផលប៉ះពាល់ដល់កូនតូចជាទីស្រឡាញ់នៅក្នុងផ្ទៃបាន។

ចំពោះអ្នកមានគភ៌ណាដែលនៅមិនទាន់បានធ្វើការពិនិត្យឈាម អាចសាកល្បងសង្កេតមើលដោយខ្លួនឯងក៏បានថា តើខ្លួនឯងស្ថិតក្នុងសភាវលោហិតស្លេក ឬកំពុងមានភាពប្រថុយនឹងការកើតសភាវលោហិតស្លេក ឬក៏អត់? ព្រោះអាការលោហិតស្លេក​នេះតែងបង្ហាញ​ឡើងនៅលើរាងកាយ ដូចជា ខ្លួនប្រាណឡើងស្លេកស្លាំង លឿង ដៃស្លាំង បបូរមាត់ស្លេក ឆាប់វិលមុខ និងងងឹតមុខ ខ្យល់គញឹកញាប់ ឆាប់ហត់ ស្ពឹកស្រពន់ – ល – បើរកឃើញថា ខ្លួនឯងមានអាការដូចខាងដើមនេះ ទោះជាក្នុងចំណុចណាមួយក៏ដោយ ឡា រ៉ែនសូមណែនាំឱ្យប្រញាប់ទៅជួបលោកគ្រូពេទ្យដើម្បីទទួលវីតាមីនបំប៉ន និងជួសឈាមរកមើលភាពខុសប្រក្រតីផ្សេងៗទៀតផង៕

ឪពុកម្តាយ​គ្រប់រូប​តែងតែ​ ចង់ឱ្យ​កូន​ជាទី​ស្រឡាញ់​ក្លាយជា​មនុស្ស ក្លាហាន​អង់អាច តែមានចិត្តស្លូតបូត កាន់​ធម៌​សុចរិត​នៅក្នុង​ខ្លួន ​។ អ្វីដែល​ធ្វើឱ្យ​យើងកាន់តែ​សប្បាយចិត្តទៅ​ទៀត​នោះ​ គឺពេលបាន​ឃើញ​កូន​របស់យើង​ហ៊ាន ​ប្រឈមមុខ និងដោះស្រាយ​នូវ​រាល់​បញ្ហា​បាន និង​ឈានទៅរក​ភាពជោគជ័យ​បានទៀត​ផង ​។ ​ដូច្នេះ​លោកឪពុក​អ្នក​ម្តាយ​ទាំងអស់ ​គួរតែ​អប់រំ​បុត្រ​ធីតា​របស់ខ្លួន​ឲ្យ​មាន​ភាពក្លាហាន ​ហើយ​ចំណុច​ដែល​គួរ​ អប់រំ​ និងបង្ហាត់ដល់​កូន​នោះ​មានដូចជា ​៖

1. បណ្តុះ​ផ្នត់គំនិត ឱ្យ​កូន​មាន​ភាពក្លាហាន : ​​យើង​អាចបង្កើត​នូវ​មោទនភាពក្នុង​គ្រួសារ ដោយ​បង្ហាញ​ពី​ជាតិ​សាសន៍របស់​ខ្លួន​ថា មាន​ភាពក្លាហាន​ជាងគេ នោះគឺយើង​បាន​បង្រៀន​ឱ្យ​កូន​មាន​ភាពក្លាហាន ក្នុង​ការធ្វើ​អ្វីមួយ ឬ​ដោះស្រាយ បញ្ហា​អ្វីមួយរួចស្រេចទៅហើយ ​។ ការបង្រៀន​កូន​ឱ្យ​យល់ដឹង​ពី​ប្រ​វ​ត្ដិ​សាស្ដ្រនៃពូជសាសន៍​បែបនេះ វា អាចជា​ការជំរុញ​ឱ្យ​កូន​កាន់តែ​មានទឹក​ចិ​ត្ដ​អង់អាច​ក្លាហានឡើងទៀតដែរ​ ។​
2. ត្រូវ​សរសើរ​​កូន​នៅពេលណា​ដែល​គេក្លាហាន​ហ៊ាន​ប្រឈមមុខ ​និងហ៊ាន​ដោះស្រាយ : លោក​ឪ​ពុក​អ្នកម្ដាយ អាចបង្ហាត់បង្រៀនឱ្យ​កូនក្លាហានហ៊ាន​​ប្រឈមមុខនឹងបញ្ហា​នានាជាប្រចាំ​ដូចជា​ ការឡើង​និយាយ​នៅ​ចំពោះ​មុខ​សិស្ស​ដូច​គ្នា​នៅក្នុង​ថ្នាក់រៀន ចេះហ៊ានសំរេចចិត្តក្នុងការជួយសង្រ្គោះមិត្តភក្តិ ឬក៏​លេង​កីឡា ជាដើម ​។ នៅពេល​កូន​របស់​លោក​​​​អ្នកក្លាហាន​ហ៊ាន​ធ្វើ​ការងារ​ទាំងនោះ​បាន លោកឪពុកអ្នកម្តាយត្រូវតែចេះ​សរសើរ​លើក​ទឹក​ចិ​ត្ដ និង ផ្ដល់​កម្លាំង​ចិត្ដ​​​ដ​ល់​កូន ​។ ទាំងអស់នេះ គឺជា​ការបង្រៀន​ឱ្យ​កូនលោក​អ្នក កាន់​តែមានទឹកចិត្តល្អ និងមាន​ភាពក្លាហាន​ឡើងផងដែរ ​។​
3. ត្រូវ​លើក​ពី​បុគ្គល​ដែលមាន​ភាពក្លាហាន​ពិតៗក្នុងសង្គម​ប្រាប់​កូន : ​នៅពេល​គិតដល់​អ្នក​ដែលមាន​សេចក្ដីក្លាហាន គឺ​យើង​តែង​នឹកទៅដល់​កងទ័ព ពួកអ្នកស្ម័គ្រចិត្ត ពួកអ្នកជួយសង្រ្គោះ អ្នក​ពន្លត់អគ្គីភ័យ​ជាដើម ពួកគេ​ទាំង​នោះ អាច​ផ្ដល់​គំរូនៃ​ភាពក្លាហាន​ដល់​កូនរបស់លោក​អ្នកបាន ​។ ក្រៅពីនេះ អ្នក​ក៏​អាច​សរសេរ​ជា​សុភាសិត ​បិទ​ជាប់​នឹង​ជញ្ជាំង ឬ​សរសេរ​ពាក្យស្លោក​លើ​ក្ដារខៀន ដែល​បណ្តុះ​ទឹក​ចិ​ត្ដ​កូនរបស់លោក​អ្នក​ឱ្យមានភាព​ក្លាហាន ​ដូចជា “ភាព​ក្លាហាន​នឹងធ្វើឱ្យ​មនុស្សទទួល​ជោគជ័យ​” ជាដើម ​។​
4. ត្រូវបង្កើត​ទំនាក់ទំនង​ស្និទ្ធស្នាល​​ជាមួយ​កូនជាប្រចាំ : ​ជជែកលេង​ជាមួយ​កូនរបស់​អ្នកជា​ប្រចាំ និង​ដោយ​ចំហ​ រៀបរាប់ប្រាប់គេ​នូវ​អ្វីដែល​បានកើត​ឡើង​ចំពោះ​អ្នក ពេលដែលអ្នកនៅមានវ័យប៉ុនគេ និងប្រាប់​ពី​វិធី និងរបៀប​ដោះស្រាយ​​រាល់​បញ្ហា​នានា​ដែលអ្នកធ្លាប់ជួបនៅពេលនោះ ។ ប្រសិនបើ​កូន​អ្នក មាន​ភាពក្លាហាន​ហ៊ាន​និយាយប្រាប់​អ្នកវិញ ពី​បញ្ហា​របស់គេ​ដោយ​ចំហ​នោះ អ្នក​អាចនឹងជួយពន្យល់​គេឱ្យចេះ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ដោយភាពក្លាហាន និងសន្តិភាព​បាន​ ​។
5. ត្រូវ​ធ្វើជា​គំរូ​ល្អ​ដល់​កូន ​: ​គំរូនៃ​ភាពក្លាហាន ត្រូវ​ចាប់ផ្ដើម​ពី​អ្នកជា​មុន ​។ ចំពោះរឿង​អ្វីមួយ​ដែល​អ្នក​គិតថា កូនរបស់អ្នក​អាចនឹង​ពិបាក​ធ្វើបាន ឧទាហរណ៍​ដូចជា ការរាំរែក ​ជាដើម លោកឪពុកអ្នកម្តាយអាចនឹងត្រូវឡើង​រាំ ដើម្បីឱ្យ​កូន​ឃើញ​ពី​ភាពក្លាហាន​របស់​អ្នក​។ ក្រៅពីនេះ លោកអ្នក​អាច​បង្ហាញ​ឲ្យកូនបានឃើញតាមរយៈ ទង្វើ និង​សកម្ម​ភាព​ល្អៗ​ប្រចាំថ្ងៃ​ទាំងឡាយ​ណា ដែល​អ្នក​គិតថា ល្អ​ និង​ជា​គំរូ​ល្អចំពោះ​កូន ​៕

លោកសាស្រ្តចារ្យវេជ្ជបណ្ឌិត Filkenstein និងអ្នកស្រី Lisa filkenstein ជាអ្នកជំនាញការខាងការអប់រំកុមារមកពីសហរដ្ឋអាមេរិក ទាំង 2នាក់សុទ្ធតែជាអ្នកដែលមានបទពិសោធក្នុងការរៀបចំកម្មវិធីសិក្សារៀនសូត្រសម្រាប់កុមារជាង 30ឆ្នាំមកហើយនោះ បាន​ផ្តល់នូវផ្នត់គំនឹតដល់លោកគ្រូ អ្នកគ្រូ និងអាណាព្យាបាលក្នុងរឿងការវិវឌ្ឍរបស់កុមារឆ្លាត ឬកុមារពូកែជាច្រើនចំណុចដូចខាងក្រោម ៖

អ្នកណាគឺ មនុស្សពូកែ? អ្នកណាគឺ ក្មេងឆ្លាត?

យើងគ្រប់គ្នាជាមនុស្សពូកែ ពូកែគ្រប់រូបបែប អ្នកខ្លះពូកែច្រៀង អ្នកខ្លះពូកែគូររូប ពូកែប្រដាល់ ពូកែទាត់បាល់ ពូកែគឹត ពូកែនិយាយ ពូកែរាំ ជាដើម-ល- អ្នកខ្លះពូកែច្រើនយ៉ាង អ្នកខ្លះពូកែរតែម្យ៉ាងៗ។ កុមារពូកែ ឬ​កុមារឆ្លាត ភាគច្រើនៗតែមានភាពចង់ដឹង ចង់ឃើញ មានការស្រមើស្រមៃ និងមានគំនឹតច្នៃប្រឌឹតខ្ពស់ និងថែមទាំងមានចំណាប់អារម្មណ៍ធំទូលាយ តែសាលារៀនជាច្រើនមិនសូវជួយជំរុញកុមារក្នុងរឿងនេះឡើយ។ អ្នកគ្រូច្រើនតែនិយាយថា “កុំសួរច្រើនណា អង្គុយឱ្យស្ងៀមៗ” កុមារទាំងនោះក៏អង្គុយសម្លឹងស្លឺចេញទៅក្រៅបង្អួច សម្លឹងមើលមេឃ មើលដើមឈើ អណ្តែតអណ្តូង។ ហើយអ្នកគ្រូនឹងនិយាយថា “កុមារបែបនេះមានបញ្ហា មិនតាំងចិត្តរៀន អារម្មណ៍រវើរវាយ មិនស្តាប់គ្រូ​​បង្រៀន”។ នៅពេលគ្រូគិតថា មានបញ្ហា ក៏ធ្វើឱ្យមិនអាចសម្លឹងឃើញពីលក្ខណ:ផ្សេងទៀតច្រើនជាង “បញ្ហា” ឡើយ។ បើគ្រូគឹតថា មានបញ្ហា ក៏គួរតែរិះរកវិធីកែបញ្ហានេះយ៉ាងរីកចម្រើន យ៉ាងបណ្តុះគំនឹត ដែលវាជារឿងមួយពិបាកណាស់ តែក៏ជារឿងមួយដែលគួរឱ្យសាកល្បងដែរ បើគ្រូចង់ជួយកុមារៗទាំងនោះយ៉ាងពិតប្រាកដមែននោះ។

ធ្វើយ៉ាងណាទើបក្លាយជាការកែបញ្ហាយ៉ាងចម្រើន និងបណ្តុះគំនឹត

ក្នុងការកែបញ្ហាយ៉ាងចម្រើន និងបណ្តុះគំនឹតនេះ លោកអ្នកត្រូវបង្ហាត់ខួរក្បាលរបស់លោកអ្នកឱ្យគិត ហើយក្នុងការ​គិតកែបញ្ហាយ៉ាងចម្រើន និងបណ្តុះគំនឹតនោះ ចម្លើយដែលត្រឹមត្រូវ គឺមានច្រើនលើសពី1 ទៅទៀត។ នៅពេលជួបបញ្ហាជំហានដំបូង យើងត្រូវដឹងថា តើបញ្ហានោះគឺជាអ្វីពិតប្រាកដ?។

ជំហានបន្តទៅទៀតគឺ ការស្វែងរកធាតុពិត។ យើងត្រូវរកមើលថា តើយើងត្រូវស្វែងរកព័ត៌មានដោយវិធី​ណា? ពីនរណា? ចម្លើយដែលអាចទៅរួចគឺ ប្រភពនៃព័ត៌មានផ្សេងៗដែលអាចរកបាន គឺនៅក្នុងបណ្ណាល័យ សារព័ត៌មាន ទូរទស្សន៍ អ្នកជំនាញការ ឬព័ត៌មានពីបរទេស-ល- ដែលវានឹងជួយឱ្យយើងទទួលបាននូវផ្នត់គំនឹតល្អៗជាច្រើន។ ជំហានបន្តទៅ​ទៀតក៏គឺ ការប្រមែប្រមូលព័ត៌មានដែលទទួលបាននោះ…គឺជាការប្រមូលផ្នត់គំនឹតទាំងអស់មកដោយមិនទាន់សម្រេចចិត្ត។

ជារឿងមួយដែលគួរឱ្យសង្កេតថា នៅក្នុងបន្ទប់រៀន ពេលមានកិច្ចការខ្លះដែលត្រូវឱ្យកូនសិស្សឡើងឆ្លើយ គ្រូមួយចំនួនពេលកូន​សិស្ស​ឆ្លើយហើយ គ្រូប្រាប់ថា ខុស! សិស្សឯទៀតនឹងសើចគឹលឡើងតែម្ដង។ ពេលនោះ ក្មេងម្នាក់នោះនឹងលែងហ៊ាន​ឆ្លើយទៀតជាមិនខាន។ ក្នុងលក្ខណ:បែបនេះមិនមែនជាការបណ្តុះគំនឹតរបស់កុមារបែបចម្រើនឡើយ។

នៅពេលប្រមូលព័ត៌មានបានមកហើយ និងបានយល់ច្បាស់ពីបញ្ហាហើយ ជំហានបន្ទាប់ទៅទៀត គឺការរិះរកវិធី ឬគំនឹតល្អៗ ចម្រើនៗក្នុងការកែបញ្ហា ដូចជា នៅពេលយើងរួបរួមបញ្ហា ឬចំណុចខ្សោយនៅក្នុងរឿងណាមួយមកបានហើយ តើយើងនឹង

កែបញ្ហានេះរបៀបយ៉ាងម៉េច?។ គ្រូអាចបែងចែកកូនសិស្សជាក្រុមឱ្យធ្ចើការរួមគ្នា ដោយប្រមូលផ្តុំគំនឹតក្នុងការកែបញ្ហា។ បន្ទាប់ពី​នោះ គឺជាការដំណើរការកែបញ្ហា និងសិក្សាពីលទ្ធផល រហូតដល់កែសម្រួលបាន។

រូបបែបនៃការរៀនយល់ដឹង

ជាទូទៅ មនុស្សយើងមានវិធីរៀនយល់ដឹងច្រើនបែប។ ការដែលយើងត្រូវរៀនយ៉ាងដូចម្តេចនោះ វាកើតចេញពី​ការដែលយើងយល់ដឹងបែបណា ។ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត David Kolb បានធ្វើការសិក្សាពីការរៀនយល់ដឹងរបស់ខ្លួន ដោយវាយតម្លៃពីមេរៀនគ្រឹះដែលបានមកពីទ្រឹស្តីរបស់ John Dewey , Kurt lewin និង​ Jean Piaget ហើយសរុបបានរូបបែបរបស់​អ្នករៀន​(សិស្ស) ចេញជា 4បែបគឺ ៖

1 . អ្នកដែលប្រើប្រាស់អារម្មណ៍ (Feeler) បុគ្គលប្រភេទនេះនឹងទទួលយល់ដឹងតាមរយ:បទពិសោធ​ដោយត្រង់ ដោយប្រើសតិសម្បជញ្ញៈ និងអារម្មណ៍ដែលបានមកពីការសង្កេត។ កុមារប្រភេទនេះនឹងរៀនសូត្របានល្អជាទី​បំផុត នៅពេលមានការបញ្ចេញមតិ ការតវ៉ា ការបានស្តាប់ បានឮ និងការផ្លាស់ប្តូរគំនឹតយោបល់គ្នា។

2 . អ្នកគិតវិភាគ (Thinker)​ ជាអ្នករៀនយល់ដឹងតាមរយ:ការប្រើគំនឹត ត្រិះរិះពិចារណា រួចបង្កើតគំនឹតរួមបែប

ទ្រឹស្តី និងតាមរយ:ការសង្កេត។ កុមារប្រភេទនេះនឹងរៀនសូត្របានល្អបំផុតតាមរយ:ការស្តាប់ការបរិយាយ និងការសាក​ល្បងព័ត៌មានដោយខ្លួនឯង។

3 . អ្នកសម្រេចចិត្ត (Dicider) ជាអ្នកទទួលយល់ដឹងដោយអាស្រ័យការគឹត និងការសាកល្បងធ្វើអ្វីមួយ។ កុមារប្រភេទនេះ នឹងរៀនសូត្របានល្អ នៅពេលណាដែលមានការប្រត្តិបត្តិ(អនុវត្ត)។

4 . អ្នកគិតស្រាវជ្រាវ ច្នៃប្រឌិត (Imagination)​ ជាអ្នកដែលទទួលយល់ដឹងតាមរយ:បទពិសោធពិតដោយ​ប្រើសតិសម្បជញ្ញៈ និងអារម្មណ៍ដែលបានទទួលពីការសាកល្បងយ៉ាងពិតប្រាកដ ហើយនិងការបានធ្វើដោយផ្ទាល់។ កុមារប្រភេទ​នេះនឹងរៀនយល់ដឹងបានល្អតាមរយ:វិធីបង្រៀនបែបសិក្សាដោយខ្លួនឯង។

យ៉ាងណាក៏ដោយ វាជាការណ៍មួយដែលលំបាកនឹងបែងចែកឱ្យច្បាស់យ៉ាងដាច់ខាតណាស់ថា តើអ្នកណាបែប​ណា​​? ។ កុមារក្នុងបែបទី1 និងទី4 មានលក្ខណ:ស្រដៀងគ្នា។ ដូចគ្នានឹងកុមារប្រភេទទី2 និងទី3 ដែរ ដូច្នេះទើបគ្រូៗ​ចាំបាច់ត្រូវតែបង្រៀនកុមារដោយប្រើវិធីការបង្រៀនក្នុងរូបបែបផ្សេងៗយ៉ាងស្មើភាគគ្នា ដើម្បីផ្តល់ឱកាសដល់កុមារគ្រប់គ្នា​បានរៀនយល់​ដឹង និងបញ្ចេញសមត្ថភាពទៅតាមអ្វីដែលគេថ្នឹក លើកលែងតែគ្រូបានដឹងថា “ក្មេង” ដែលនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ខ្លួនជាក្មេងបែបណា ទើបត្រូវបង្រៀនឱ្យត្រូវនឹងលក្ខណៈការទទួលយល់ដឹងរបស់ក្មេងនោះឱ្យបានច្រើនបំផុត៕

បន្ទាប់ពីកន្លងផុតនាទីនៃក្តីរំភើបសោមនស្ស ព្រោះមានសមាជិកថ្មីដ៏តូចច្រឡឹងមួយរូបកើតថែមឡើងនៅ​ក្នុង​​គ្រួសារ​​​ហើយនោះ ជឿថា លោកឪពុកអ្នកម្តាយថ្មីថ្មោងជាច្រើននាក់ច្បាស់ជួបនូវបញ្ហាជាច្រើនរឿងនៅក្នុងជីវិតប្រចាំថ្ងៃ​មិនខាន ជាពិសេសរឿងការចិញ្ចឹមថែទាំកូនតូច ដែលឡា រ៉ែនជឿថាលោកឪពុកអ្នកម្តាយប្រហែលជាមានកង្វល់ក្នុង​ចិត្តមិន​តិច ក៏ច្រើន​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​ដែរ ព្រោះមិនដឹង​​ថា ត្រូវចាប់ផ្តើមចិញ្ចឹមថែទាំកូនសម្លាញ់យ៉ាងម៉េចខ្លះ? ដូច្នេះឡា​ រ៉ែនសូមនាំយកវិធីមើលថែ​ទាំ​កូនតូច​​​ទើប​​នឹងកើតយ៉ាងត្រឹមត្រូវមកជំរាបជូនដើម្បីជាប្រយោជន៍សំរាប់លោកឪពុកអ្នកម្តាយថ្មីថ្មោងគ្រប់គ្នាដូចខាងក្រោម ៖

. ផ្ងូតទឹកឲ្យកូនតូច : គួរងូតទឹកឲ្យកូនតូចក្នុងមួយថ្ងៃ 2 ដង ព្រឹក-ល្ងាច (ព្រឹកអាចនៅពេលថ្ងៃបន្តិច និងល្ងាចមុនពេលព្រលប់) ដោយត្រៀមឧបករណ៍សំរាប់ងូតទឹកដូចជា សាប៊ូដុសខ្លួន សាប៊ូកក់សក់ អេប៉ុងដុសខ្លួន កន្សែងជូត​ខ្លួន និងចានដែកងូតទឹកដែលមានបន្ទះការពាររអឹល ។ ត្រៀមទឹកនៅក្នុងចានដែកឲ្យមានសីតុណ្ហភាពសមល្មម មិនត្រជាក់​ពេក ឬក្តៅពេក បន្ទាប់មកទើបក្បង់ទឹកមកលាបលើខ្លួនកូនថ្នមៗ ដើម្បីឲ្យកូនបានសំរួលខ្លួនជាមុនសឹន រួចហើយទើបកក់​សក់កូនតូចមុនគេបង្អស់ ។ សំរាប់ការផ្ងូតទឹកសំអាតខ្លួនឲ្យកូនតូចនេះ ចូរសង្កត់ធ្ងន់លើការសំអាតតាមចំណុចគន្លាក់ផ្សេងៗ ជាពិសេស គល់ភ្លៅ គន្លាក់អាចម៍ ក្លៀក និងរន្ធគូទជាដើម ។ ចំពោះការផ្ងូតទឹកឲ្យកូនតូចនេះ បើអ្នកម្តាយថ្មីថ្មោងណាមិន​សូវជឿជាក់លើខ្លួនឯងនោះ អាចប្រើវិធីងូតទឹកដោយការដាក់កូនឲ្យគេងនៅលើក្រណាត់កៅស៊ូ ហើយយកអេប៉ុងសើមៗមក​ជូតសំអាត​ខ្លួនកូនតូចក៏បានដែរ ។

. ជូតសំអាតយ៉ាងថ្នមៗ និងទន់ភ្លន់ : គឺជារឿងដែលអ្នកម្តាយត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ និងមើលថែយ៉ាងហ្មត់ចត់ ជាពិសេសការលាង និងជូតសំអាតម្តុំភ្ជឹត និងអវយវ:ភេទដែលច្រើនកើតមានភាព​សើមអាប់ ដូច្នេះគួរធ្វើការជូតសំអាតដោយអាល់កុល 70% រៀងរាល់លើក ក្រោយពេលផ្ងូតទឹករួច រហូតទាល់គល់ភ្ជឹតជ្រុះ និងភ្ជឹតឡើងស្ងួត ។ ហាមប្រើម្សៅ​រោយ​​​ពីលើ​ភ្ជឹតទារកជាដាច់ខាត ព្រោះអាចធ្វើឲ្យកើតការឆ្លងមេរោគបាន ចំណែកអវយវ:ភេទ និងគូទក៏មិនគួរមើលរំលងដែរ នៅពេល​កូនតូចបន្ទោបង់រួចហើយត្រូវប្រញាប់ជូតសំអាតភ្លាម ដោយប្រើសំឡីជ្រលក់ទឹកជូតស្នាមបស្សាវ: និងឧច្ចារ:ដែល​ប្រឡាក់លើខ្លួនកូនចេញយ៉ាងថ្នមដៃ ដោយជូតពីខាងមុខទៅខាងក្រោយ ហើយយកកន្សែងពោះគោជូតប្តឹតឲ្យស្ងួតល្អ បន្ទាប់​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​ពីនោះមកទើបស្លៀកក្រណាត់កន្ទប ឬខោទឹកនោមឲ្យ ។

ខោអាវរបស់កូនតូច : គួរជាឈុតដែលធ្វើពីក្រណាត់កូតុងកប្បាស់ សាច់ទន់ខ្យល់ចេញចូលបាន មិនហប់អាចជាអាវដៃវែង ឬដៃខ្លីបែបមានខ្សែចងខាងមុខ ឬខាងក្រោយ ។ ចំណែកខោវិញគួរប្រើបែបមានខ្សែយឺតធូរៗ ឬចងខ្សែដើម្បីឲ្យងាយស្រួលស្លៀក និងដោះចេញ ។ បើក្នុងរដូវរងា ចូរជ្រើសយកឈុតណាដែលរាងក្រាស់បន្តិច ដើម្បីជួយគ្រប់គ្រងសីតុណ្ហភាពរបស់រាងកាយកូនតូច ។

. ហាត់សង្កេត សម្លេងយំ និងអាការរបស់កូនតូច : ការបញ្ចេញសម្លេងផ្សេងៗ ទាំងការស្រែកបែបប្រឹងស្រែកថ្ងូរនៅក្នុងបំពង់ក ការញញឹម រួមទាំងការយំផង សុទ្ធតែជាវិធីដែលទារកប្រើទំនាក់ទំនងជាមួយអ្នកម្តាយទាំងអស់ ថានៅក្នុងខណ:ពេលហ្នឹងកូនចង់បានអ្វី អាចកំពុងឃ្លានទឹកដោះ មិនសប្បាយខ្លួនដោយសារឈឺថ្កាត់ ជាដើម ដូច្នេះលោកឪពុកអ្នកម្តាយគួរតែចាំសង្កេតមើលកូនតូចជាប់ជាប្រចាំ ថាអាការទាំងអស់នេះ តើកូនចង់ប្រាប់ពីអ្វីឲ្យយើងដឹង ។

. ទឹកដោះម្តាយសំខាន់បំផុត : ដូចបានដឹងច្បាស់គ្រប់គ្នាហើយថា ទឹកដោះម្តាយគឺជាប្រភពនៃសា​រជាតិ​អាហារចំបងៗរបស់​​ទារកពេញរយ:ពេល 1 ឆ្នាំតំបូង ព្រោះសារជាតិអាហារដែលមាននៅក្នុងទឹកដោះគឺជាវត្ថុចាំបាច់ ជា​ភោជ​​​​​នាហារដែលល្អចំពោះសុខភាពរបស់ទារក ហុចផលដល់ការធំធាត់ និងការវិវឌ្ឍន៍របស់កូនតូចខ្លាំងណាស់ ជា​ពិសេសទារក​ដែលអាយុបាន 6 សប្តាហ៍ នឹងចាប់ផ្តើមរីកចំរើនធំធាត់យ៉ាងឆាប់រហ័ស ដែលអាចធ្វើឲ្យកូនតូចឆាប់ឃ្លានញឹកញាប់ជាងមុន ដូច្នេះអ្នកម្តាយគួរឲ្យកូនសម្លាញ់បានមឺមដោះឲ្យបានច្រើនជាងមុនដែរ ។

. ភ្ជាប់សម្ព័ន្ធនៃក្តីស្រឡាញ់ឲ្យជិតស្នឹទ្ធ : ព្រោះតែការធ្វើឲ្យកូនមានអារម្មណ៍កក់ក្តៅ និងបានទទួលនូវក្តីស្រឡាញ់ គឺជាការជួយភ្ជាប់សម្ព័ន្ធរវាងម្តាយ និងកូនឲ្យកាន់តែកើនច្រើនឡើង មិនថាតែការកំរើកដៃជើងរបស់កូនថ្នមៗ ធ្វើម៉ាស្សាឲ្យស្រាលៗ រួមទាំងការបីឱបកូនពេលបំបៅដោះ ឬពេលបីបំពេរកូន គឺសុទ្ធតែជាការភ្ជាប់សម្ព័ន្ធឲ្យកូនញញឹម និងមានសេចក្តីសុខ ។

ទោះនៅក្នុងរយ:តំបូងៗ លោកឪពុកអ្នកម្តាយអាចនឹងត្រូវសំរបសំរួលខ្លួន រៀនយល់ដឹង និងត្រូវត្រៀម​ខ្លួនជានិច្ចក្នុងការមើលថែទាំកូនតូចខ្លាំងជាពិសេស រហូតដល់នឿយហត់ ធុញថប់ និងគ្មានពេលវេលាសំរាកគ្រប់គ្រាន់ក៏​ដោយ តែការប្រែប្រួលរបស់កូនដែលរីកចំរើនធំធាត់ជាបណ្តើររៀងរាល់ថ្ងៃ រួមទាំងស្នាមញញឹមតូចៗដែលបង្ហាញឡើងនៅ

លើផ្ទៃមុខរបស់កូនសម្លាញ់ សូមជឿចុះថា វានឹងជួយលុបបំបាត់ភាពនឿយហត់ទាំងឡាយ និងបន្ថែមនូវសេចក្តីសុខដល់​ក្រុមគ្រួសាររបស់លោកអ្នកមិនខាន ៕

ឧប្បត្តិហេតុ គឺជារឿងដែលមិនអាចស្មានដឹងមុនថា វានឹងកើតឡើងនៅពេលណា ចំពោះអ្នកណា និងរបៀបណានោះទេ ដូច្នេះស្រ្តីដែលកំពុងមានគភ៌ គួរមើលថែទាំ និងប្រុងប្រយ័ត្នខ្លួនឯងឱ្យបានល្អ និងព្យាយាមចៀសវាងពីអ្វីដែលអាចបណ្តាលឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់ដល់ខ្លួនឯង និងកូនក្នុងផ្ទៃ ដូចជា អ្នកមានគភ៌ច្រើនតែរអឹលដួលក្នុងបន្ទប់ទឹក ជាដើម ដូច្នេះគួររកបន្ទះ​ការពារការ​​​​រអឹលយកមកក្រាលពីលើកម្រាលឥដ្ឋដើម្បីការពារជាមុន តែបើសិនជាមានឧប្បត្តិហេតុកើតឡើងយ៉ាងនឹកស្មានមិនដល់នោះ ស្រ្តីមានគភ៌ត្រូវ​ពិនិត្យ​មើលខ្លួនឯងឱ្យច្បាស់លាស់ថា តើរឿងដែលកើតឡើងនោះ វាមានប៉ះពាល់អីធ្ងន់ធ្ងរដល់ខ្លួនឯង និងកូនក្នុងផ្ទៃឬក៏អត់?

វិធី 3យ៉ាងក្នុងកាេពិនិត្យមើលរាងកាយរបស់អ្នកមានគភ៌ក្រោយពេលកើតមានឧប្បត្តិហេតុណាមួយ ៖

1 . ពិនិត្យមើលថា តើមានអាការឈឺគភ៌ដែរឬទេ?

នៅពេលកើតមានឧប្បត្តិហេតុកើតឡើង ស្រ្តីមានគភ៌ត្រូវពិនិត្យមើលថា តើផ្ទៃពោះមានទៅបោកប៉ះនឹងអ្វីដែរឬ​ទេ? ហើយបើមិនមានអាការឈឺចុកចាប់អ្វីទេនោះ គឺរាប់ថាជាសំណាងល្អរបស់អ្នកហើយ តែបើកើតមានអាការបន្តិចឈឺ បន្តិចបាត់ទៅវិញនោះ បញ្ជាក់ថា អាចនឹង​មានការប្រសូតមុនពេលកំណត់ហើយ និងបើសឹនឈឺបែបរឹងៗក្នុងពោះរហូត នោះបញ្ជាក់ថាស្បូនអាច​នឹងសកខ្លួនមុនពេលកំណត់។ តែបើសិនជាឈឺពោះខ្លាំង និងមានអាការឈឺនៅលើមាត់ស្បូន និងអាចមានការធ្លាក់ឈាមផងនោះ បើសិនជួបអាការបែបនេះ កុំបង្អង់យូរ ត្រូវប្រញាប់ទៅមន្ទីពេទ្យជាបន្ទាន់!។

2 . ពិនិត្យមើលថា តើមានឈាមចេញមកតាមមាត់ស្បូនដែរឬទេ?

ព្រោះថាបើសឹនមានឈាមចេញមកនោះ អាចនឹងទៅរួចដែលថា ស្បូនសកខ្លួន បើមានឈាមចេញមកតិច ក៏មិនសូវជា​គ្រោះ​ថ្នាក់អីប៉ុន្មានទេ អាចព្យាបាលបាន តែបើមានឈាមចេញមកច្រើនដែលអាចបណ្តាលឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់ដល់អ្នកម្តាយនោះ លោកគ្រូពេទ្យអាចនឹងត្រូវឱ្យធ្វើការប្រសូតភ្លាមតែម្តង ដោយមិនបាច់គិតថា គភ៌មានអាយុប៉ុន្មានហើយនោះទេ។

3 . ពិនិត្យមើលថា តើកូននៅរើល្អដូចមុនដែរឬទេ?

បន្ទាប់ពីអ្នកម្តាយមានគភ៌ទទួលរងឧប្បត្តិហេតុហើយ បើកូននៅក្នុងផ្ទៃនៅតែរើធាក់ដូចប្រក្រតីនោះ ប្រហែលជាគ្មានបញ្ហាអ្វី​ទេ តែបើកូននៅស្ងៀម លែងរើ ទោះជាធ្វើការជំរុញហើយក៏នៅតែមិនរើដដែលនោះ អ្នកម្តាយត្រូវប្រញាប់ទៅមន្ទីរពេទ្យជាបន្ទាន់ហើយកុំបង្អង់យូរ!។

ឧប្បត្តិហេតុគឺជារឿងដែលមិនអាចការពារជាមុនបានទេ តែអាចរកវិធីចៀសវាងបាន តែបើកើតមានឧប្បត្តិហេតុឡើងមែននោះ ចូរអ្នកម្តាយចាំទុកថា កុំឈឺពោះ កុំធ្លាក់ឈាម កូននៅរើធាក់ដដែល បើមានអាការបីយ៉ាងនេះ បញ្ជាក់ថា អ្នកម្តាយ និងកូនក្នុងផ្ទៃនៅមានសុវត្ថិភាពល្អដដែលទេ៕

ការឆុងទឹកដោះគោ ជាដំណាក់កាលគ្រឹះដំបូងក្នុងការចិញ្ចឹមកូនដែលអាចហៅបានថា ជាចំណេះដឹងមូលដ្ឋានសម្រាប់ស្រ្តីជាម្ដាយគ្រប់រូប ហើយអ្នកម្ដាយគ្រប់គ្នាក៏ប្រហែលជាដឹងពីវិធីការឆុងទឹកដោះគោស្រាប់ហើយ តែដឹងទេថា រឿងដែលយើងគិតថាងាយ និងធ្វើតាមបែបដែលនរណាៗក៏គេធ្វើដែរនោះ អាចជាវិធីឆុងទឹកទឹកដោះគោដែលស្រ្តីជាម្ដាយទាំងអស់យល់ច្រឡំមករហូត ជាពិសេសការឆុងទឹកដោះគោឱ្យទារកអាយុ 0-3ខែ ដែលប្រព័ន្ធរំលាយអាហារនៅមិនទាន់ល្អពេញលេញ។ ការឆុងទឹកដោះគោដែលមិនត្រឹមត្រូវ អាចធ្វើឱ្យកូនកើតអាការហើមពោះ មិនស្រួលពោះ បត់ខ្លួនចុះឡើងញឹកញាប់ និងយំរករឿងមិនឈប់ក៏មាន ដូច្នេះ មុននឹងឆុងទឹកដោះគោឱ្យកូន អ្នកម្ដាយនាំគ្នាមកពិនិត្យមើលសិនប្រសើរជាងថា តើបានធ្វើរឿងទាំងអស់នេះដែរឬទេ?

1.ដាក់ម្សៅទឹកដោះគោចូលទៅក្នុងដបមុនដាក់ទឹក…ការពិតវិញ ត្រូវដាក់ទឹកចូលសិន មុននឹងដួសម្សៅទឹកដោះគោដាក់ចូលទៅ

អ្នកម្ដាយជាច្រើនតែងស៊ាំធ្លាប់ជាមួយការដួសម្សៅទឹកដោះគោដាក់ចូលដបទឹកដោះគោ រួចហើយទើបដាក់ទឹកចូលទៅ។ ការធ្វើបែបនេះ គឺជារឿងដែលមិនត្រឹមត្រូវសោះតែម្ដង ព្រោះការដែលអ្នកម្ដាយដាក់ម្សៅទឹកដោះគោចូលទៅមុន នឹងធ្វើឱ្យបរិមាណរបស់ទឹកតិចជាងការពិត ធ្វើឱ្យកូនតូចបានទទួលទឹកដោះគោក្នុងបរិមាណដែលខាប់ជ្រុល និងអាចធ្វើឱ្យកូនកើតអាការទល់លាមកបាន។

2.ប្រើទឹកក្ដៅឆុងទឹកដោះគោ…ការពិតទៅ ត្រូវប្រើទឹកដាំឆ្អិនដែលទុករហូតទាល់តែត្រជាក់ស្មើនឹងសីតុណ្ហភាពក្នុងបន្ទប់

ការដែលអ្នកម្ដាយប្រើទឹកក្ដៅឆុងទឹកដោះគោឱ្យកូន គឺជារឿងដែលមិនត្រឹមត្រូវឡើយ ព្រោះទឹកក្ដៅនឹងធ្វើឱ្យទឹកដោះគោផ្ដុំគ្នាជាដុំៗ និងបំផ្លាញសារធាតុអាហារមួយចំនួនដែលមាននៅក្នុងម្សៅទឹកដោះគោ។ ទឹកដាំឆ្អិនដែលមានសុវត្ថិភាពសម្រាប់កូនគួរដាក់នៅក្នុងដបស្អាតដែលធ្វើពីកែវ មិនមែនប្លាស្ទិកដែលមានប្រតិកម្មជាមួយទឹកក្ដៅនោះទេ។

3.ក្រឡុកឡើង-ចុះខ្លាំងៗរហូតទឹកដោះបាញ់ចេញឆ្វាចពីក្បាលដប…គឺជាវិធីដែលខុស ព្រោះការពិតទៅ គ្រាន់តែលុញ ឬបង្វិលដបជុំវិញក៏គ្រប់គ្រាន់ហើយ

ការក្រឡុកឡើង-ចុះបែបខ្លាំង គឺជាវិធីប្រក្រតីដែលអ្នកម្ដាយទាំងឡាយចូលចិត្តធ្វើ ប៉ុន្តែវាជាវិធីដែលធ្វើឱ្យកើតពពុះច្រើនបំផុត ហើយការដែលកូនជញ្ជក់ពពុះខ្យល់ចូលទៅ ក៏នឹងធ្វើឱ្យកើតហ្គាសនៅក្នុងក្រពះ ជាមូលហេតុមួយដែលធ្វើឱ្យកូនហើមពោះ និងមិនស្រួលក្នុងពោះ។ វិធីបន្ថយអាការហើមពោះរបស់កូន គឺលើកកូនឡើងឱ្យភើក្រោយពេលមឹមឆ្អែត និងមិនក្រឡុកដបទឹកដោះគោឡើង-ចុះខ្លាំងៗ តែចូរប្រើវិធីលុញដបឱ្យវិលជុំវិញដោយបាតដៃទាំងសងខាងវិញ នឹងធ្វើឱ្យម្សៅទឹកដោះគោ និងទឹកចូលគ្នាបានដោយមិនកើតមានពពុះ។

4.ឆុងទឹកដោះគោច្រើនជ្រុល រហូតកូនបៅមិនអស់…ការពិត គួរឆុងល្មមតែកូនបៅអស់ទើបជាការប្រសើរ

ឆុងទឹកដោះគោល្មមតែកូនបៅអស់ ឬបើកូនបៅមិនអស់ ទឹកដោះគោដែលសល់ អាចរក្សាទុកបានក្នុងសីតុណ្ហភាពប្រក្រតី តែមិនគួរលើសពី 1ម៉ោងឡើយ។ ក្រៅពីនេះ ការឆុងទឹកដោះគោឱ្យកូនបៅច្រើនជ្រុលពេក អាចធ្វើឱ្យកើតសភាវ Overfeeding ឬរាងកាយបានទទួលទឹកដោះគោលើសពីចាំបាច់ ដូច្នេះឆុងល្មមតែកូនអាចបៅអស់ ដោយអ្នកម្ដាយអាចគណនាបរិមាណទឹកដោះគោដែលកូនតូចត្រូវការក្នុង 1ពេលៗ វានឹងជួយបន្ថយអាការក្អែរទឹកដោះ ឬក្អួតចេញមកវិញចំពោះទារកអាយុ 0-3ខែបាន។

មានបច្ច័យជាច្រើនដែលធ្វើឱ្យអ្នកម្ដាយចាំបាច់ត្រូវតែឆុងទឹកដោះគោឱ្យកូនបៅ មិនថាតែអ្នកម្ដាយដែលប្រសូតដោយការវះកាត់ មិនសូវមានទឹកដោះ ឬទឹកដោះក្រចេញ ឬអ្នកម្ដាយដែលមានបញ្ហាខាងសុខភាពក្ដី តែសូមកុំភ្លេចថា “ទឹកដោះម្ដាយ” គឺជាអាហារដ៏ល្អបំផុតសម្រាប់កូនតូចវ័យ 0-6ខែ ហើយទឹកដោះម្ដាយ គឺជាអាហារចម្បងដែលល្អចំពោះកូនខ្លាំងបំផុត៕

“សុដន់ ឬដោះ” ត្រូវបានធម្មជាតិសាងឡើងដើម្បីផលិតទឹកដោះឱ្យកូនដែលជាទារកទើបនឹងកើត តែខណៈពេលជាមួយគ្នា ក៏ជាផ្នែកមួយដែលធ្វើឱ្យស្ត្រីមានមន្តស្នេហ៍ក្នុងខ្សែភ្នែកបុរសដែរ ដូច្នេះហើយទើបមានស្ត្រីជាម្ដាយមួយចំនួនកង្វល់បារម្ភរឿងសុដន់យារធ្លាក់ក្រោយពេលមានកូន និងឱ្យកូនបៅទឹកដោះគោ ជំនួសការឱ្យកូនបៅទឹកដោះខ្លួនឯង ព្រោះតែយល់ថា “ឱ្យកូនបៅដោះយូរៗទៅ នឹងធ្វើឱ្យដោះធ្លាក់យារ!!” ទាំងការពិតវិញ ចង់ឱ្យកូនបៅដោះ ឬមិនឱ្យកូនបៅដោះ ក៏សុដន់ស្ត្រីជាម្ដាយត្រូវតែយារធ្លាក់គ្រប់តែគ្នាហ្នឹង…បើមិនចេះមើលថែទាំខ្លួន។

មូលហេតុបណ្ដាលមកពីអ្វី?

• គ្រាន់តែមានគភ៌ ក៏យារបាត់ទៅហើយ ៈ សុដន់របស់មនុស្សស្រីនឹងចាប់ផ្ដើមយារតាំងពីពេលចាប់ផ្ដើមតាំងគភ៌ម្ល៉េះ។ មូលហេតុ មកពីទំហំរបស់ “សុដន់” ដែលនឹងមានការរីកធំឡើង ដើម្បីត្រៀមជាស្រេចក្នុងការផលិតទឹកដោះឱ្យកូន និងបរិវេណក្បាលសុដន់ក៏នឹងធំឡើង និងមានពណ៌ស្រអាប់ឡើងដែរ។ សរសៃឈាមខ្មៅនឹងមានខ្នាតធំឡើង រហូតមើលឃើញយ៉ាងច្បាស់ ដូច្នេះទោះជាក្រោយពេលឆ្លងទន្លេ មិនបានឱ្យកូនបៅដោះក៏ដោយ ក៏នៅតែយារដូចគ្នា ដោយនឹងចាប់ផ្ដើមយារធ្លាក់ចុះម្ដងបន្តិចៗ ហើយនឹងខ្លាំង ឬតិចប៉ុនណា អាស្រ័យលើទំហំរបស់សុដន់ បរិមាណខ្លាញ់ក្នុងខ្លួន និងអាយុរបស់ស្រ្តីខ្លួនឯង។
• ក្រុមអ្នកម្ដាយដែលមានទឹកដោះច្រើនខ្លាំងពេក ៈ ស្ត្រីជាម្ដាយដែលឡើងដោះខ្លាំង មានឱកាសសុដន់រីកយារខ្លាំងជាងស្ត្រីជាម្ដាយដែលមានសុដនតូច ព្រោះសុដន់ក៏ដូចប៉ឺតប៉ោងដែរ ពេលវាប៉ោង វាក៏ណែនខ្លាំង ពេលឈប់ឱ្យកូនបៅដោះ វាក៏ធូរស្ពេតខ្លាំងដូចគ្នា។ តែទាំងអស់នេះ ក៏មិនមែនមានន័យថា វានឹងកើតឡើងចំពោះស្ត្រីជាម្ដាយគ្រប់គ្នានោះដែរ ព្រោះបើសិនជាស្ត្រីជាម្ដាយមើលថែទាំខ្លួនឯងបានល្អ ចេះហាត់ប្រាណពង្រឹងសាច់ដុំសុដន់ ទោះជាកូនញឹក(ច្រើន) ឬឱ្យកូនបៅដោះរយៈពេលយូរប៉ុនណា ក៏សុដន់អាចនឹងត្រឡប់មកតែងណែនដូចដើមបានដែរ។

បច្ច័យផ្សេងៗទៀតដែលមិនពាក់ព័ន្ធនឹងការឱ្យកូនបៅដោះ

1. បារី ៈ មិនជឿ ក៏ត្រូវតែជឿដែរថា បារីជាវត្ថុគ្រោះថ្នាក់ដែលធ្វើឱ្យស្រ្តីសុដនយារខ្លាំងជាងឱ្យកូនបៅទៅទៀត។
2. អាយុ ៈ មិនថានឹងមានកូន ឬមិនមានកូននោះទេ នៅពេលមនុស្សស្រីអាយុកើនច្រើនឡើង “ភាពចាស់ជរា” នឹងធ្វើឱ្យសុដន់យារធ្លាក់ទៅតាមវ័យជាបណ្ដើរៗ។
3. អម្បូរពូជ ៈ បើសិនជាម្ដាយ ឬលោកយាយរបស់អ្នកមានអម្បូរពូជសុដនយារធ្លាក់ អ្នកខ្លួនឯងក៏មានភាគរយខ្ពស់ក្នុងការដែលសុដននឹងយារធ្លាក់បានដូចគ្នា។
4. ភាពធាត់ ៈ ស្រ្តីមានគភ៌មិនគួរបណ្ដោយខ្លួនឱ្យធាត់ជ្រុលពេកទេ! ព្រោះទម្ងន់ខ្លួនដែលឡើងលឿន ចុះលឿន នឹងធ្វើឱ្យស្បែកយារធ្លាក់​ដែលមិនមែនត្រឹមតែសុដន់ប៉ុណ្ណោះទេ គឺទូទាំងដងខ្លួនតែម្ដង។
5. ពាក់អាវទ្រនាប់ដែលមិនសមល្មមនឹងសុដន ៈ រឹបណែនជ្រុល ឬរលុងជ្រុលពេករហូតមិនអាចទទួលទ្រទម្ងន់របស់សុដន់បាន។

មកដល់ពេលនេះហើយ ឡារ៉ែនជឿថា ស្រ្តីដែលមានកូន មិនថាទីបំផុតទៅ សុដន់នឹងតឹងណែន ឬនឹងយារធ្លាក់ក្ដី ក៏ប្រហែលជាមិនសំខាន់ស្មើនឹងការបំបៅដោះកូនដែរ ព្រោះខ្លាំងជាការបំបៅដោះកូនដើម្បីឱ្យកូនបានទទួលសារធាតុអាហារដែលមានប្រយោជន៍ពីទឹកដោះម្ដាយនោះ ការលើកកូនបីឱ្យបៅដោះ គឺជាការបញ្ជូនក្ដីស្រឡាញ់ ភាពកក់ក្ដៅដែលគ្មានវិធីណាល្អស្មើនឹងវិធីនេះឡើយ៕

វិធីការដាក់ទោសដោយការ “វាយ” មិនថាតែវាយតិចៗស្រាលៗ វាយខ្លាំងៗ ឬវាយកំប៉េះគូទនោះទេ គឺសុទ្ធតែជាការប្រើអំពើហិង្សាដែលមិនបង្កឱ្យកើតមានការផ្លាស់ប្ដូរទង្វើរបស់កូនឡើយ តែបែរជារឹតតែធ្វើឱ្យកូនតតាំង និងអាចនឹងមានផលអាក្រក់ទៅលើទង្វើច្រងេងច្រងាងរបស់កូននាពេលអនាគតបានទៀតផង។ ដូច្នេះថ្ងៃនេះ ឡារ៉ែន នឹងមកជម្រាបជូនអ្នកម្ដាយទាំងឡាយថា បើកូនឌឺរឹងយ៉ាងគ្មានហេតុផល ឬមានទង្វើដែលមិនស័ក្តិសមណាមួយ តើឪពុកម្ដាយអាចដាក់ទោសកូនបែបណាបានខ្លះ ដើម្បីជាការបង្រៀនឱ្យគេដឹងថា អ្វីដែលគេកំពុងធ្វើហ្នឹង មិនមែនជារឿងដែលត្រឹមត្រូវទេ និងមិនចាំបាច់ត្រូវប្រើអំពើហិង្សាគ្រប់គ្រងទង្វើខុសៗបន្តិចបន្តួចរបស់កូនឡើយ។

ក្មេងអាយុតិចជាង 1ឆ្នាំ គ្មានហេតុផលអ្វីដែលត្រូវដាក់ទោសកូនឡើយ

គ្មានហេតុផលអ្វីសោះឡើយក្នុងការដាក់ទោសកូនដែលមានអាយុស្ថិតក្នុងអំឡុង 1-3ខួប ព្រោះកូនក្នុងវ័យតេះតះនេះមានឱកាសតិចណាស់ក្នុងការធ្វើរឿងអ្វីមួយដែលសមគួរទទួលយក ច្រើនជាងការដាក់ទោសត្រឹមតែបន្តិចបន្តួច ដូច្នេះបើឪពុកម្ដាយចង់ដាក់ទោសកូន ត្រូវតែនឹកឃើញជាប់ជានិច្ចថា ការដាក់ទោសនោះត្រូវតែជារឿងដែលចាំបាច់បំផុតប៉ុណ្ណោះ។

• ដើម្បីឱ្យបានផលល្អ ៈ បើកូនមានទង្វើដែលមិនល្អ ការដាក់ទោសគួរតែធ្វើឡើងភ្លាមៗ កុំពន្យារពេល មិនដូច្នោះទេ ការតភ្ជាប់គ្នារវាងទង្វើមិនល្អ នឹងលទ្ធផលរបស់ទង្វើនោះនឹងរលប់បាត់ពីគំនិតរបស់ក្មេង ដែលនឹងធ្វើឱ្យក្មេងមិនយល់ថា តើគេធ្វើខុសអ្វី ហេតុអីបានដាក់ទោសគេ?។
• ភាពធ្ងន់ធ្ងររបស់ទោស ៈ ត្រូវឱ្យសមល្មមនឹងទង្វើខុសនោះ។
• កុំសម្លុតថានឹងបោះបង់កូនចោល ហើយដើរចេញជាដាច់ខាត ៈ មិនត្រឹមតែធ្វើឱ្យកូនតូចមានអារម្មណ៍តានតឹង មិនយល់ន័យនោះទេ តែនៅធ្វើឱ្យឪពុកម្ដាយធ្វើខុសនឹងពាក្យសម្ដីទៀតផង។

វិធីការដាក់ទោសដោយមិនចាំបាច់ “វាយ”

1.ឈប់បង្ហាញពីសេចក្ដីស្រឡាញ់ ៈ កូនត្រូវការសេចក្ដីស្រឡាញ់ និងការទទួលយកពីឪពុកម្ដាយខ្លាំងបំផុត ហើយដូចគ្នាដែរ កូននឹងគ្មានសេចក្ដីសុខឡើយ បើត្រូវឪពុកម្ដាយធ្វើព្រងើយដាក់។ លោកអ្នកអាចដាក់ទោសកូនដោយវិធីនេះបាន អាចនឹងក្នុងរយៈពេលខ្លីៗ 30 ឬ 60វិនាទី រួចពន្យល់យ៉ាងខ្លីៗឱ្យកូនបានដឹងថា អ្នកមិនសប្បាយចិត្តចំពោះទង្វើដែលមិនស័ក្តិសមរបស់កូន ដូចជា “យើងមិនវាយអ្នកដទៃ” ជាដើម។

2.ដំឡើងសំឡេង ធ្វើសំឡេងមាំៗ ៈ តែមិនគួរប្រើវិធីនេះញឹកញាប់ពេកទេ និងគួរធ្វើនៅពេលណាដែលបន្ទាន់ៗប៉ុណ្ណោះ មិនដូច្នោះទេ សំឡេងមាំៗរបស់អ្នកដែលកូនធ្លាប់ស្ដាប់បង្គាប់នោះ នឹងត្រូវថយចុះភាពស័ក្តិសិទ្ធិ និងក្រោយពីធ្វើសំឡេងមាំៗហើយ ត្រូវព្យាយាមមិនខឹងយូរឡើយ ព្រោះធម្មជាតិរបស់ក្មេងតូច ផ្លូវចិត្តរបស់គេនឹងត្រឡប់ទៅរកសភាវប្រក្រតីវិញក្នុងរយៈពេលតែមិនប៉ុន្មាននាទីប៉ុណ្ណោះ។

3.ទទួលបានសិទ្ធិពិសេស ឬរបស់លេង ៈ គួរប្រាប់កូនតូចជាមុនថា គេត្រូវតែបញ្ឈប់ទង្វើមិនល្អ និងត្រូវប្រាប់ថា នឹងដាក់ទោសគេយ៉ាងណា ដូចជា “បើកូនមិនឈប់គប់របស់លេងចោលទេ កូននឹងលែងបានរបស់លេងទៀត” ឬ “ព្រោះកូនមិនចេះចែករបស់លេងឱ្យគេលេងផង នឹងមិនបានលេងទាំងពីរនាក់”។ អ្វីដែលសំខាន់គឺ “ប្រាប់” ហើយ ឪពុកម្ដាយត្រូវរក្សាពាក្យសម្ដីផង មិនដូច្នោះទេ កូននឹងចងចាំថា លោកអ្នកមិនបានធ្វើមែនទែនទេ(គ្រាន់តែសម្លុត) ហើយលើកក្រោយគេនឹងធ្វើទៀត ឬមានទង្វើមិនល្អជាញឹកញាប់។

**កុំព្យាយាមសម្លុតថានឹងដាក់ទោសកាន់តែធ្ងន់ឡើង ដូចជា “បើកូនមិនឈប់ កូននឹងមិនបានទៅលេងផ្សារអ៊ីអនទេថ្ងៃនេះ” បើកូននៅតែមិនឈប់ “ឈប់ភ្លាម! បើនៅតែមិនឈប់ទៀត នឹងលែងបានទៅលេងផ្សារអ៊ីអនមួយអាទិត្យតែម្ដង” បែបនេះ គឺជាការកំណត់កំហុសដែលធំជ្រុលពេកសម្រាប់ក្មេង។

4.សុំពេលសម្រាក ៈ តិចនិកនេះបានផលល្អបំផុតជាមួយក្មេងអាយុ 2ខួប ចាប់ផ្ដើមពីការដាស់តឿនជាមុនថា តើមានទង្វើណាខ្លះដែលនឹងហុចផលដល់ “ពេលសម្រាក”។ នៅពេលកើតមានទង្វើនោះឡើង កូនត្រូវទៅអង្គុយនៅកៅអីក្មេងរពឹស ឬទៅក្នុងបន្ទប់របស់គេភ្លាមតែម្ដង។ ពេលវេលាសម្រាកគួរតែខ្លី និងពាក់ព័ន្ធនឹងកំហុស ដូចជា “កូននឹងត្រឡប់មកលេងវិញបាន នៅពេលស្រួលបួលឡើងវិញ”។

ក្រៅពីនេះ ការវាយកំប៉េះគូទដើម្បីដាក់ទោស សម្រាប់ក្មេងតូចវិញ អ្នកជំនាញផ្នែកកុមារមិនណែនាំឱ្យធ្វើតទៅទៀតទេ ព្រោះបើសិនជាអាចជ្រើសរើសវិិធីផ្សេងបាន ក៏គួរតែចៀសវាងការដាក់ទោសដោយការវាយ ព្រោះទោះជាវាយគូទតិចៗ ក៏ជាការប្រើអំពើហិង្សាគ្រប់គ្រងកំហុសបន្តិចបន្តួចរបស់កូន ដែលមិនហុចផលល្អដល់កូនឡើយ និងថែមទាំងធ្វើឱ្យឪពុកម្ដាយខ្លួនឯងមានអារម្មណ៍ខុសទៀតផង ពេលដាក់ទោសកូនដោយការវាយ៕