ហេតុអ្វីអាកាសធាតុកាន់តែក្ដៅឡើងៗ?

ក្នុង​រង្វង់​ 100​ឆ្នាំ​កន្លង​ទៅ​នេះ​ ការ​កើន​ឡើង​កម្ដៅ​របស់​ផែនដី​កាន់​តែ​បង្ហាញ​ច្បាស់​ឡើង​ៗ​ ធ្វើ​ឱ្យ​អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​មាន​ការ​ព្រួយបារម្ភ។ ក្នុង​អនាគត​ កម្ដៅ​ផែនដី​ក៏​នឹង​កើន​ឡើង​បន្ត​ទៀត​ ហើយ​បន្សល់​ទុក​នូវ​ផល​វិបាក​យ៉ាង​ធ្ងន់​ធ្ងរ​។ ដូច្នេះ​តើ​បាតុភូត​ផែនដី​ឡើង​កម្ដៅ​កើត​ឡើង​ដោយ​សារ​កត្តា​អ្វី​ខ្លះ​? ការ​ឡើង​កម្ដៅ​ផែនដី​​បង្ក​ផល​វិបាក​អ្វី​ខ្លះ​? តើ​មនុស្ស​ត្រូវ​ដោះ​ស្រាយ​បញ្ហា​នេះ​ដោយ​របៀប​ណា​? ​ផែនដី​ឡើង​កម្ដៅ​បណ្ដាល​មក​ពី​កត្តា​ពីរ​សំខាន់​ រួម​មាន​ កត្តា​ធម្មជាតិ និង​កត្តា​មនុស្ស​ កត្តាធម្មជាតិ​ ការ​បញ្ចេញ​ឧស្ម័ន​មេតាន​ច្រើន​ហួស​ពី​ប៉ូល​ខាង​ជើង និង​បណ្ដា​តំបន់​ដែល​មាន​សំណើម​កម្រិត​ខ្ពស់​ កំពុង​រួម​ចំណែក​ធ្វើ​ឱ្យ​កម្ដៅ​ផែនដី​កើន​ឡើង​។ ឧស្ម័ន​មេតាន​គឺជា​ឧស្ម័ន​ផ្ទះ​កញ្ចក់​មួយ​ប្រភេទ​ដែល​អាច​រក្សា​កម្ដៅ​​ក្នុង​បរិយាកាស​។ បាតុភូត​ភ្នំ​ភ្លើង​ផ្ទុះ​ បង្កើត​បាន​ជា​ធូលី​យ៉ាង​ច្រើន​ក៏​ជា​មួយ​ក្នុង​ចំណោម​មូលហេតុ​ដែល​នាំ​ឱ្យ​អាកាសធាតុ​ក្ដៅ​។ នៅពេល​សីតុណ្ហភាព​មធ្យម​របស់​ផែនដី​កើន​ឡើង​ ផ្ទាំង​ទឹក​កក​នៅ​ឯប៉ូល​ទាំង​ពីរ​របស់​ផែនដី​ក៏​ត្រូវ​រលាយ​ និង​​ធ្វើ​ឱ្យ​ស្រទាប់​ទឹកកក​កាបូន​ឌីអុកស៊ីត ​(CO2) ដែល​នៅ​ជ្រៅ​ក្រោម​ទឹកកក​ត្រូវ​លេច​ឡើង​ ហើយ​ក៏​សាយ​ភាយ​ទៅក្នុង​បរិយាកាស​​ផែនដី​ គ្រា​ដែល​ព្រៃ​ឈើ​លើ​ផែនដី​ដែល​មាន​តួនាទី​ស្រូប​យក​ឧស្ម័ន​នេះ​ក៏​ចេះ​តែ​ហិន​ហោច​ទៅ​ៗ​។ ពេល​នេះ បរិមាណ​កាបូន​ឌីអុកស៊ីត​បាន​កើន​ឡើង​ដល់​កម្រិត​ខ្ពស់​ខ្លាំង​ លើស​ពី​សមត្ថភាព​គ្រប់​គ្រង​របស់​ធម្មជាតិ​ ទើប​ផែនដី​ត្រូវ​ឡើង​កម្ដៅ​ជា​បន្ត​បន្ទាប់​។ កត្តា​មនុស្ស​ មនុស្ស​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​ផែនដី​ឡើង​កម្ដៅ​បន្តិច​ម្ដង​ៗ​រហូត​ដល់​បច្ចុប្បន្ន តាម​រយៈ​ការ​បំភាយ​ឧស្ម័ន​ពី​សកម្មភាព​ផលិត​ ជីវភាព​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​ ទៅ​ក្នុង​បរិស្ថាន​ធម្មជាតិ​។ បច្ចុប្បន្ន បាតុភូត​ផែនដីឡើង​កម្ដៅ​ ភាគ​ច្រើន​គឺដោយ​សារ​មនុស្ស​។ សកម្មភាព​ដុត​ឥន្ធនៈ​ហ្វូស៊ីល​ ដែល​រួម​មាន​ ប្រេងសាំង ឬ​ធ្យូង​ថ្ម​ជា​ដើម​ ដែល​បង្កើត​ឱ្យ​មាន​ឧស្ម័ន​ផ្ទះ​កញ្ចក់​ បាន​ និង​កំពុង​រក្សា​កម្ដៅ​នៅ​ក្នុង​បរិយាកាស​។ ផលវិបាកដែល​កើត​ឡើង​ពី​បាតុភូត​ផែនដី​ឡើង​កម្ដៅ​ បាតុភូត​កម្ដៅ​ផែនដី​កើន​ឡើង​ នឹង​នាំ​ឱ្យ​កើត​មាន​ផល​វិបាក​ជា​ច្រើន​រៀប​មិន​អស់​ ក្នុង​នោះ​មាន​ជា​អាទិ៍​ អាកាសធាតុ​ក្ដៅ​អូស​បន្លាយ​ពេល​យូរ​ជាង​មុន​ នាំ​ឱ្យ​មាន​គ្រោះ​រាំង​ស្ងួត ឆេះព្រៃ ព្យុះ​ធូលី … Read more

យាន​លើឋាន​ព្រះ​ចន្ទ​របស់​ជប៉ុន «នៅ​មាន​ជីវិត» ក្រោយ​ដេក​កក​រយៈ​ពេល​បី​យប់​

យាន​ស្រាវ​ជ្រាវ​ SLIM របស់​ប្រទេស​ជប៉ុន បង្កើត​បាន​កំណត់​ត្រា​ដ៏​អស្ចារ្យ​ នៅ​ពេល​រស់​ឡើង​វិញ​បី​ដង ក្រោយ​ពី​បាន​ឆ្លង​កាត់​រាត្រី​ដ៏​សែន​ត្រជាក់​នៅលើឋាន​ព្រះ​ចន្ទ​ដែល​មាន​សីតុណ្ហភាព​ -183 អង្សាសេ, -130 អង្សាសេ និង -170 អង្សាសេ​។ អង្គការ​ស្រាវជ្រាវ​អភិវឌ្ឍ​វិស័យ​អវកាស​ចរណ៍​ជប៉ុន (JAXA) នា​ថ្ងៃ​ទី 24 មេសា​នេះ បាន​ឱ្យ​ដឹង​ថា យាន​ចុះ​ចត​ឆ្លាតវៃ​លើ​ឋាន​ព្រះ​ចន្ទ (SLIM) របស់​ប្រទេស​នេះ បន្ត​បង្កើត​បាន​កំណត់​ត្រា​ថ្មី នោះ​គឺ «នៅ​មាន​ជីវិត​ក្រោយ​រាត្រី​ព្រះ​ចន្ទ​ទីបី​ដែល​មាន​បរិស្ថាន​មហា​សែន​ត្រជាក់​។ យាន SLIM បាន​ចុះ​ចត​លើ​ផ្ទៃ​ព្រះ​ចន្ទ​កាល​ពីខែមករាកន្លង​ទៅ ដែល​នេះ​បាន​ជួយ​ឱ្យ​ជប៉ុន​មាន​ឈ្មោះ​ជា​ប្រទេស​ទី 5 លើ​​ពិភពលោក​ ដែល​មាន​យាន​ចុះ​ចត​ដោយជោគជ័យ​លើ​ឋានព្រះ​ចន្ទ​ បន្ទាប់​ពី​អតីត​សូវៀត សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក ចិន និង​ឥណ្ឌា​។

ព្រែកជីក​ហ្វូណនតេជោ «ល្អមើល​ផង ល្អហូបផង»

(ភ្នំ​ពេញ) – សម្ដេច​ធិបតី ហ៊ុន​ ម៉ាណែត បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ថា ប្រទេសយើងជាមហាអំណាច ពេលដែលមាន​សេដ្ឋកិច្ចខ្លាំង ដូច្នេះ​ព្រែកជីក (ហ្វូណនតេជោ) នេះ គឺបម្រើដល់ការបង្កើនសេដ្ឋកិច្ច និងជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ ប្រសាសន៍​របស់​សម្ដេច​ប្រមុខ​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ខាងលើ​នេះ ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ឡើងនា​​ព្រឹក​ថ្ងៃទី 11 ខែ​មេសា ឆ្នាំ 2024 ​នៅ​ក្នុង​ពិធី​សម្ពោធកសិដ្ឋាន​ចិញ្ចឹមគោយកទឹកដោះគិរីសួគ៌ ស្ថិតនៅ​ភូមិឱភាសាំង ឃុំកណ្តឹង ស្រុកបាទី ខេត្តតាកែវ។ សម្ដេច​ធិបតី បាន​បញ្ជាក់​ថា ព្រែក​ជីកហ្វូណនតេជោ​ «ល្អមើល​ផង និង​ល្អ​ហូប​ផង» បន្ទាប់​ពី​មាន​មតិ​រិះគន់ខ្លះ​ចំពោះ​គម្រោង​ព្រែក​ជីក​នេះ​។ គម្រោង​នេះ​​នឹង​មិន​បង្ក​ផល​ប៉ះពាល់​ដល់​បរិស្ថាន ក៏​ដូច​ជា​​មិន​បង្ក​ការ​គំរាម​កំហែង​ដល់​ប្រទេស​ជិត​ខាង​។ សូម​រំលឹក​ថា គម្រោង​ព្រែក​ជីក​ហ្វូណន​តេជោ ​មាន​ប្រវែង​ 180 ​គីឡូម៉ែត្រ ចាប់​ពី​ព្រែក​តាកែវ​នៃ​ទន្លេ​មេគង្គ​ ឆ្លង​កាត់​តាម​ព្រែក​តាឯក​នៃ​ទន្លៃ​បាសាក់ រួច​ចូល​តាម​ព្រែក​តាហ៊ីង​នៃ​ទន្លេ​បាសាក់ ស្រុក​កោះធំ​ និង​បន្ត​រហូត​ដល់​សមុទ្រ​ខេត្ត​កែប ដោយ​ឆ្លង​កាត់​ខេត្ត​ចំនួន​ 4 រួមមាន​ ខេត្ត​កណ្តាល​ ខេត្តតាកែវ​ ខេត្តកំពត​ និង​ខេត្តកែប​ ដែល​មាន​ប្រជាជន​សរុប​ប្រមាណ​ 1.6 ​លាន​នាក់​ រស់​នៅអម​សង​ខាង​ផ្លូវទឹក។ យោង​តាម​ក្រសួង​សាធារណៈការនិង​ដឹក​ជញ្ជូន​ … Read more

អាម៉េរិក​នឹង​អភិវឌ្ឍ​យាន​ផ្គត់ផ្គង់ឥន្ធនៈ​​នៅលើ​គន្លង​តារាវិថី​ផែនដី

យាន​ APS-R នឹង​ផ្គត់ផ្គង់​សេវា​កម្ម​ចាក់​ប្រេងឥន្ធនៈ​សម្រាប់​បណ្ដា​យាន​សម​ស្រប​ នៅ​លើ​គន្លង​តារាវិថី​ជុំវិញ​ផែនដី កម្ពស់​ប្រហែល 35,800 គីឡូម៉ែត្រ​ ពីលើ​ខ្សែ​អេក្វាទ័រ​​។ នៅ​លើ​គន្លង​តារា​វិថី​ផែនដី មាន​ផ្កាយ​រណប​ និង​យាន​អវកាស​រាប់​ពាន់​​ ប៉ុន្តែពួក​វា​សុទ្ធ​តែ​ប្រឈម​នឹង​បញ្ហា​ធំ​មួយ​ នោះ​គឺ​ «ឆាប់អស់​ឥន្ធនៈ»។ បញ្ហា​នេះ​តែង​តែ​បណ្ដាល​ឱ្យ​ផ្កាយ​រណប​ត្រូវ​ឈប់​ដំណើរ​ការ​ បើ​ទោះ​ឧបករណ៍​នានា​នៅ​មាន​ស្ថាន​ភាព​ល្អ​។ ដើម្បី​ដោះ​ស្រាយ​បញ្ហា​នេះ វិទ្យាស្ថាន​ស្រាវ​ជ្រាវ​ភាគ​និរតី​ (SwRI) នៅសហរដ្ឋ​អាម៉េរិក បាន​រៀប​ផែនការ​អភិវឌ្ឍ​យាន​អវកាស​ដែល​អាច​ផ្គត់ផ្គង់​សេវា​ចាក់​ឥន្ធនៈ​នៅ​ទីអវកាស​។ ពួក​គេ​នឹង​អភិវឌ្ឍ​យាន​អវកាស​គំរូ​ដែល​មាន​ឈ្មោះ​ថា Astroscale Prototype Servicer for Refueling (APS-R) ដើម្បី​ផ្គត់​ផ្គង់​ប្រេង​ឥន្ធនៈ​សម្រាប់​យាន​សមស្រប​ នៅ​លើ​គន្លង​តារាវិថី​ជុំវិញ​ផែនដី កម្ពស់​ប្រហែល 35,800 គីឡូម៉ែត្រ​ ​ពីខាង​លើ​ខ្សែ​អេក្វាទ័រ​។ APS-R នឹង​គោចរ​ទៅ​តាម​គន្លង​គោចរ​មូល​ដែល​ស្រប​នឹង​រង្វិល​ជុំ​របស់ផែនដី​។ យាន​អវកាស​នេះ​នឹង​ដឹក​ជញ្ជូន​ឥន្ធនៈ hydrazine ពី​ស្ថានីយ​ ទៅ​កាន់​ផ្កាយ​រណប​ដែល​ត្រូវ​ការ​ឥន្ធនៈ​។ វា​អាច​ផ្ដល់​សេវាកម្ម​សម្រាប់​រាល់​យាន​អវកាស​ដែល​មាន​រន្ធ​បញ្ចូល​ឥន្ធនៈ​សម​ស្រប​នឹង​ក្បាល​ទូយោ​របស់យាន​​ APS-R​។ SwRI កំណត់​គោល​ដៅ​អភិវឌ្ឍ​យាន​ដឹក​ជញ្ជូន​ដើម្បី​នាំ​ APS-R ឡើងទៅ​កាន់​ទីអវកាស​ ក្នុង​រយៈ​ពេល​ 16 ខែ​ទៀត​។ នៅពេល​ដំណាក់​កាល​រចនា និង​អភិវឌ្ឍ​យាន​ដឹក​ជញ្ជូន​ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ឡើង​រួច​រាល់ SwRI នឹង​បញ្ចូល​ទំនិញ​ដែល Astroscale ផ្គត់ផ្គង់​ … Read more

Mori JP Tower ៖ អគារ​ទប់​ទល់​នឹង​រញ្ជួយ​ដី​ខ្ពស់​ជាង​គេ​នៅ​ជប៉ុន

(តូក្យូ) – Mori JP Tower ដែលជា​អគារ​ខ្ពស់​បំផុត​នៅប្រទេស​ជប៉ុន (325.2 ម៉ែត្រ) មានទីតាំង​នៅ​​តំបន់ Azabudai Hills។ អគារ​ Mori JP Tower​ មាន​សមត្ថភាព​ទប់​ទល់​នឹង​គ្រោះ​រញ្ជួយ​ដី​ដែល​មាន​កម្លាំង​រហូត​ដល់ 9 រិចទ័រ​។ អគារ​នេះ​ក៏មាន​លក្ខណៈ​ល្អ​ប្រសើរ​សម្រាប់​បរិស្ថាន​ផងដែរ ព្រោះ​អគ្គិសនី​ទាំង​អស់​គឺ​មាន​ប្រភព​ពី​ថាមពល​អាច​កកើត​ឡើងវិញ​ ខណៈ​ដែល​ទឹក​ភ្លៀង​ត្រូវ​បាន​ប្រើ​ប្រាស់​ឡើង​វិញ​សម្រាប់​ការ​ស្រោច​រុក្ខជាតិ និង​អនាម័យ​។ ខាង​ក្នុង​ Mori JP Tower មាន​បន្ទប់​ការិយាល័យ និង​បន្ទប់​ស្នាក់​នៅ​ចំនួន 64 ជាន់​​ រួម​នឹង​សម្ភារៈ​ទំនើប​ៗ​។ អគារ​នេះ​ត្រូវ​បាន​រំពឹង​ថា នឹង​ក្លាយ​ជា​និមិត្តរូប​ថ្មី​របស់រាជធានី​តូក្យូ​ ដោយ​​មាន​សុវត្ថិភាព​ ស្ថិរភាព និង​ទាន់​សម័យ​។

ផ្លូវ​ដែល​វែង​ជាង​គេ​បង្អស់​លើ​ពិភពលោក

យោងតាម​សៀវភៅ​កំណត់ត្រា​ពិភពលោក Guinness ផ្លូវ Pan-American Highway គឺជា​ផ្លូវ​ល្បឿន​លឿន​ដែល​វែង​ជាង​គេលើពិភពលោក​ ដោយ​មាន​ប្រវែង​ 30,000 គីឡូម៉ែត្រ រាប់​ចាប់​ពី​ Alaska របស់​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក​ រហូត​ដល់​តំបន់​ចុង​ភាគ​ខាង​ត្បូង​របស់​អាហ្សង់ទីន​។ ការ​ផ្ដួច​ផ្ដើម​គំនិត​ស្ដីពី​ផ្លូវ​ល្បឿន​លឿន​តភ្ជាប់​ទ្វីប​អាម៉េរិក ត្រូវ​បាន​លើក​ឡើង​ជា​លើក​ដំបូង​កាល​ពី​ឆ្នាំ 1923 ដោយ​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក​។ ឆ្នាំ 1924​ ការ​ចរចា​​រវាង​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក និង​បណ្ដា​ប្រទេសនៅ​តំបន់​​អាម៉េរិក​ឡាទីន​ ក៏​សម្រេច​បាន​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​រួម​ និង​ត្រូវ​បាន​ចុះ​ហត្ថលេខា​កាល​ពី​ឆ្នាំ 1937​​។ ក៏ប៉ុន្តែ ជាក់​ស្ដែង មក​ដល់​បច្ចុប្បន្ន ផ្លូវ​ល្បឿន​លឿន​ Pan-American នេះ​ មិន​ទាន់​ត្រូវ​បាន​តភ្ជាប់​គ្នា​ទាំង​ស្រុង​នៅ​ឡើយ​។ តំបន់​មួយ​​ដែល​មិន​ទាន់​តភ្ជាប់​នឹង​ផ្លូវ​ល្បឿន​លឿន​នេះ​ ស្ថិត​នៅ​ Darien Gap ​ប្រវែង​ 160 គីឡូម៉ែត្រ ដែល​​ជា​ចំណុច​ភ្ជាប់​រវាង​​ប្រទេស​ប៉ាណាម៉ា និង​ប្រទេស​កូឡុំប៊ី​។ តំបន់ Darien Gap ពុំ​ទាន់​មាន​ផ្លូវ​ណា​មួយ​រត់​ឆ្លង​កាត់​​ ព្រោះ​តែជា​​តំបន់​ព្រៃ មាន​​ភ្លៀង​ធ្លាក់​ទៅ​តាម​រដូវ និង​បញ្ហា​បរិស្ថាន​ ហើយ​​​ជា​ពិសេស​ តំបន់​នេះ​ត្រូវ​បាន​គេ​ចាត់​ទុក​ថា​ សម្បូរ​គ្រោះ​ថ្នាក់ អសន្តិសុខ ​ព្រោះ​តែ​មាន​​ក្រុម​ប្រដាប់​អាវុធ​ ក្រុម​ជួញ​ដូរ​គ្រឿង​ញៀន​ជា​ច្រើន​ធ្វើ​សកម្មភាព​​។ បើ​ទោះ​ជា​​តំបន់​ខាងលើ​មិន​ត្រូវ​បាន​ភ្ជាប់​ក៏​ដោយ ផ្លូវ​ល្បឿន​លឿន … Read more

ប្រព័ន្ធ​ផ្កាយ​មាន​ភព​​ 6 នេះ ត្រូវ​បានសង្ស័យ​ថា «មាន​ជីវិត​ឆ្លាតវៃ»

អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​ជឿ​ថា អាច​រក​ឃើញ​បច្ចេកវិទ្យា​ពី​ភព​ផែនដី​ នៅ​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​ផ្កាយ HD 110067 ជា​ទី​ដែល​មាន​ភព​រហូត​ដល់ 6 កំពុង​វិល​ជុំវិញ​គ្នា​យ៉ាង​ល្អ​ឥតខ្ចោះ។ ត្រូវ​បាន​រកឃើញ​កាល​ពី​ឆ្នាំ 2023 ប្រព័ន្ធ​ HD 110067 ដែល​មាន​ផ្កាយ​ក្រិន​ពណ៌​ទឹក​ក្រូច​នៅ​ចំកណ្ដាល​ ហើយ​នៅ​​ជុំវិញ​គឺជា​ភព​ចំនួន​ 6 ដែល​មាន​គន្លង​គោចរ​ប្រទាក់​ក្រឡា​គ្នា​យ៉ាង​ល្អ​ឥត​ខ្ចោះ ដែល​ហៅ​ថា orbital resonance ត្រូវ​បាន​អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​យល់​ថា អាច​មាន​វត្តមាន​នៃ​ភាវៈរស់​។ ភព​មួយ​ដែល​ស្ថិត​នៅ​ក្បែរ​ផ្កាយ​មេ​របស់​វា​បំផុត​ បញ្ចប់​ការ​វិល​មួយ​ជុំ (មួយ​ឆ្នាំ​) ​ក្នុង​រយៈ​ពេល​ 9.1 ថ្ងៃ​របស់​ផែនដី​ ខណៈ​បណ្ដា​ភព​ជា​បន្ត​បន្ទាប់​មាន​គន្លង​គោចរ​ដែល​មាន​រយៈ​ពេល​ 13.6 ថ្ងៃ​, 20.5 ថ្ងៃ​, 30.8 ថ្ងៃ​, 41 ថ្ងៃ​ និង​ 54.7 ថ្ងៃ​។ ដូច្នេះ សមាមាត្រ​នៃ​ឥទ្ធិពល​រវាង​ភព​ដែល​នៅ​ក្បែរ​គ្នា​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​ផ្កាយ​នេះ​គឺ 3:2, 3:2, 3:2, 4:3 និង​ 4:3 ។ យោង​តាម​លទ្ធផល​នៃ​ការ​ស្រាវជ្រាវ​ដែល​ទើប​ត្រូវ​បាន​ប្រកាស​លើ​ទស្សនាវដ្ដីវិទ្យាសាស្ត្រ Research Notes of the AAS ភាព​ប្រទាក់​ក្រឡា​គ្នា​ល្អ​ឥតខ្ចោះ​នេះ​ ជួយ​ឱ្យ​ភព​ទាំង​ … Read more

ស្ថានីយអវកាស​នៅ​លើ​ដី​ដំបូង​របស់​ប្រទេសចិន​

មូលដ្ឋាន​ថ្មី​ដែល​មាន​សមត្ថភាព​បង្ហាញត្រាប់​តាម​​បរិស្ថាន​ស្ថានីយ​អវកាស​ចំនួន​ 9 យ៉ាង​ អនុញ្ញាត​ឱ្យ​អ្នក​វិទ្យា​សាស្ត្រធ្វើ​ការ​​ពិសោធ​​ផ្នែក​អវកាស​ជា​ច្រើន​ប្រភេត​ នៅ​លើ​ផែនដី​ដោយ​ផ្ទាល់​។ ហេដ្ឋារចនា​សម្ព័ន្ធ​ស្រាវជ្រាវ​ និង​ធ្វើ​ត្រាប់​តាម​បរិស្ថាន​អវកាស​ (SESRI) ដែល​ត្រូវ​បាន​ចាត់​ទុក​ថា​ ជា​ស្ថានីយ​អវកាស​លើ​ដី​ដំបូង​របស់​ប្រទេស​ចិន​ បាន​ឆ្លង​ផុត​ដំណាក់​កាល​វាយ​តម្លៃ​នៅ​​ខេត្ត​ Heilongjiang ភាគ​ឦសាន​ប្រទេសចិន​ កាល​ពី​ថ្ងៃទី 27 កុម្ភៈ​។ ស្ថានីយ​អវកាស​លើក​ដីនេះ ត្រូវ​បាន​សាងសង់​ដោយ​​វិទ្យាស្ថាន​ស្រាវជ្រាវ​អវកាស​ និង​វិទ្យាសាស្ត្រ​វត្ថុ​ធាតុ​ នៃ​វិទ្យាស្ថាន​បច្ចេក​វិទ្យា​ខេត្ត​ Heilongjiang (HIT) សហការ​ជាមួយ​ក្រុម​ហ៊ុន​បច្ចេកវិទ្យា​ និង​វិទ្យាសាស្ត្រអាកាសចរណ៍​​អវកាស​​​ចិន​។ នៅ​ក្នុង​មូលដ្ឋាន​នេះ មាន​អគារ​ពិសោធន៍​ចំនួន​​បួន​ រួម​មាន​ អគារ​បរិស្ថាន​អវកាស​ទាំងស្រុង, អគារ​វិទ្យាសាស្ត្រ​ផ្លាស្មា​អវកាស​, អគារ​​បរិស្ថាន​ម៉ាញ៉េទិច​អវកាស និង​ទីតាំង​ពង្រីក​​ពូជ​សត្វ​។ តាម​ផែនការ​ SESRI ​អាច​​ធ្វើ​ត្រាប់​តាម​កត្តា​បរិស្ថាន​អវកាស​ចំនួន​ 9 ប្រភេទ​ មាន​ជា​អាទិ៍​ សុញ្ញកាស​ សីតុណ្ហ​ភាព​ខ្ពស់ និង​ទាប ភាគ​ល្អិត​​ផ្ទុក​អគ្គិសនី​ វិទ្យុសកម្ម​អេឡិច​ត្រូ​ម៉ាញ៉េទិច ធូលី​អវកាស ផ្លាស្មា កម្លាំង​ទំនាញ​ខ្សោយ​ ឧស្ម័ន​អព្យាក្រឹត និង​មីក្រូ​ទំនាញ​។ យោង​តាម​អ្នក​ស្រាវ​ជ្រាវ​នៅ​សភា​វិទ្យាសាស្ត្រ​ចិន​ ស្ថានីយ​អវកាស​លើ​ដី​នេះ​នឹង​ក្លាយ​ជា​កន្លែង​បណ្ដុះ​បណ្ដាល​ធន​ធាន​មនុស្ស​ជាន់​ខ្ពស់​​នៅ​ប្រទេស​ចិន​។ គិត​ត្រឹម​ខែ​មិថុនា 2023 មាន​ស្ថាប័ន​ជាង 110 ​មក​ពី​​ប្រទេស​ និង​ដែន​ដី​ជាង​ … Read more

រោង​ចក្រ​ផលិត​ឱសថ​ក្នុង​ទីអវកាស​ ហោះ​ត្រឡប់​មក​កាន់​ផែនដី

(សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក) – កាប៊ីន​យាន W-1 ដែល​ដឹក​ធាតុ​រាវ​នៃ​ថ្នាំ​ព្យាបាល​ HIV និង​ជំងឺ​រលាក​ថ្លើម​ប្រភេទ​ C របស់​ក្រុម​ហ៊ុន Varda Space Industries ត្រឡប់មក​កាន់​ផែនដី​ ក្រោយ​រយៈ​ពេល​ជិត 8 ខែ​ ដែល​​បាន​ស្ថិត​នៅ​លើ​គន្លង​តារាវិថី​ ហើយ​គ្រោង​នឹង​ចុះ​ដល់​ដី​ដោយ​ប្រើ​ប្រាស់​ឆត្រ​យោង​ នៅ​វេលាម៉ោង​ 03:40 ថ្ងៃទី 22 កុម្ភៈ ម៉ោង​នៅ​កម្ពុជា​។ យោង​តាម Space កាប៊ីន​យាន​ពី​បេសក​កម្ម W-1 របស់​ក្រុម​ហ៊ុន Varda Space Industries ចុះ​ចត​ពី​លើ​តំបន់​ភាគ​ខាង​ជើង​របស់​រដ្ឋ Utah កាល​ពី​ល្ងាច​ថ្ងៃទី 21 កុម្ភៈ នាំ​មក​ជាមួយ​នូវ​ធាតុ​រាវ​របស់​ឱសថ​ប្រឆាំង​វីរុស​ដែល​អភិវឌ្ឍ​នៅ​លើ​គន្លង​តារាវិថី​ផែនដី​។ ជោគ​ជ័យ​នេះ​ធ្វើ​ឱ្យ​ Varda ក្លាយ​ជា​ក្រុម​ហ៊ុន​ទីបី​ដែលបញ្ជា​ឱ្យ​​យាន​អវកាស​ត្រឡប់​មក​វិញ​ប្រកប​ដោយ​សុវត្ថិភាព​។ ក្រុម​ហ៊ុន​ទីមួយ និង​ទីពីរ​ដែល​បាន​ទទួលជោគជ័យ​ដូច​គ្នា​នេះ​គឺ SpaceX ដែល​មាន​កាប៊ីន​យាន Dragon និង Boeing ដែល​មាន​កាប៊ីនយាន Starliner។ Varda បាន​រៀប​គម្រោង​ក្លាយ​ជា​ក្រុម​ហ៊ុន​ធំមួយ​ដែល​ផលិត​នៅ​ខាង​ក្រៅ​ផែនដី។ «ការ​ចាត់​ចែង​វត្ថុធាតុ​ក្នុង​បរិស្ថាន​មាន​ទំនាញ​ផែនដី​តិច​បំផុត​ ផ្ដល់​នូវ​បរិស្ថាន​ពិសេស​ដែល​នៅលើ​ផែនដី​មិន​មាន​។ ផល​ប្រយោជន៍ភាគ​ច្រើន​គឺ​បាន​​មក​ពី​ការ​មិន​មាន​បាតុភូត​ចរន្តជា​ដើម​នៅ​ក្នុង​​វត្ថុធាតុ​រាវ​ … Read more

រថភ្លើង​ «ហោះ​លើ​ផ្លូវ​ដែក» របស់​ចិន​ បង្កើត​បាន​កំណត់​ត្រា​ល្បឿន​​ថ្មី​

សាជីវកម្ម​ឧស្សាហកម្ម និង​វិទ្យាសាស្ត្រ​អវកាស​ចិន​ (CASIC) បង្កើត​បាន​កំណត់​ត្រា​ល្បឿន​ថ្មី​​របស់​​រថភ្លើង​អណ្ដែត​ដើរ​ដោយ​កម្លាំង​មេដែក​ ឬ​ហៅ​ថា Maglev Train (Maglev ជា​ពាក្យ​កាត់​របស់​ពាក្យ magnetic levitation) បើក​ផ្លូវ​សម្រាប់​ប្រព័ន្ធ​រថភ្លើង​ Hyperloop ល្បឿន​មហា​លឿន​ នា​ពេល​អនាគត​។ បើ​ទោះ​ជា​ល្បឿន​ពិត​ប្រាកដ​ដែល​ខ្សែ​រថភ្លើង​នេះ​សម្រេច​បាន​គឺជា​ព័ត៌មាន​សម្ងាត់​ ប៉ុន្តែ CASIC ឱ្យ​ដឹង​ថា ពួក​គេ​បាន​ឈាន​ដល់​ជំហាន​ដ៏សំខាន់​នៅ​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​តេស្ត​នា​ពេល​ថ្មី​ៗ​នេះ​។ នេះ​បើ​តាម Sun ចុះ​ផ្សាយ​កាល​ពី​ថ្ងៃទី 22 កុម្ភៈ 2024​។ យោង​តាម CASIC នេះ​គឺជា​លើក​ដំបូង​ដែល​រថភ្លើង​ Maglev ឈាន​ដល់​កម្រិត​អណ្ដែត​ស្ថិរភាព​ នៅ​ពេល​​ផ្លាស់​ទី​ក្នុង​បំពង់​សុញ្ញកាស​កម្រិត​ទាប​ ដោយ​ប្រើប្រាស់​ផ្លូវ​រថភ្លើង​សម្រាប់​ការ​ពិសោធ​ ​ប្រវែង​ 2 គីឡូម៉ែត្រ​ ដែល​ស្ថាបនា​រួច​រាល់​កាល​ពី​ខែ​វិច្ឆិកា 2023​។ CASIC បង្ហើប​ឱ្យ​ដឹង​ថា លទ្ធផល​បាន​បំបែក​កំណត់​ត្រា​មុន​នោះ​ (623 គីឡូម៉ែត្រ​/ម៉ោង) របស់​រថភ្លើង​ Maglev មួយ​ខ្សែ​ដែល​ធ្វើ​ដំណើរ​ក្នុង​បរិស្ថាន​ធម្មតា​កាល​ពី​ខែ​តុលា 2023​។ បច្ចេកវិទ្យា​ Maglev ជួយ​ឱ្យ​រថភ្លើង​អណ្ដែត​ពី​លើ​ផ្លូវ​ដែក​ ​លុប​បំបាត់​ភាព​កកិត​​នៅ​ពេល​ធ្វើ​ដំណើរ​តាម​បំពង់​សុញ្ញកាស​កម្រិត​ទាប​​។ ស្ថានភាព​ក្បែរ​សុញ្ញកាស​ (ស្ទើរ​តែ​គ្មាន​ខ្យល់ ឬ​ម៉ូលេគុល) កាត់​បន្ថយ​កម្លាំង​កកិត​​របស់​ខ្យល់​ … Read more

ផ្កាយ​រណប​រ៉ាដា​របស់​វៀតណាម នឹង​ហោះ​ឡើង​ទៅ​កាន់​គន្លង​គោចរ​នៅ​ដើម​ឆ្នាំ 2025

LOTUSat-1 ដែល​ជា​ផ្កាយ​រណបបច្ចេកវិទ្យា​​រ៉ាដា​ដំបូង​របស់​វៀតណាម គ្រោង​នឹង​អភិវឌ្ឍ​រួច​រាល់​នៅ​ក្នុង​ខែ​មីនា និង​ត្រូវ​បាញ់​បង្ហោះ​ឡើង​ទៅ​កាន់​គន្លង​គោចរ​នៅ​ដើម​ឆ្នាំ 2024​។ នេះ​បើ​តាមអគ្គនាយករង​នៃ​មជ្ឈមណ្ឌល​អវកាស​វៀតណាម​។ ផ្កាយ​រណប​ LOTUSat-1 មាន​ទម្ងន់​ 600 គីឡូក្រាម ប្រើ​ប្រាស់​បច្ចេកវិទ្យា​រ៉ាដា​ថ្មី​បំផុត​ អាច​មើល​ឃើញវត្ថុ​ទំហំ​ចាប់ពី​មួយ​ម៉ែត្រ​នៅ​លើ​ដី​ ព្រម​ទាំង​មាន​សមត្ថភាព​សង្កេត​មើល​ទាំង​ថ្ងៃ​ទាំង​យប់​។ LOTUSat-1 នឹង​ផ្ដិត​យក​រូប​ភាព​ និង​ផ្ដល់​ទិន្នន័យ​ច្បាស់​ការណ៍​ដើម្បី​កាត់​បន្ថយ​ផល​ប៉ះ​ពាល់​នៃ​​គ្រោះ​ធម្មជាតិ​ ការ​ប្រែ​ប្រួល​អាកាសធាតុ ការ​គ្រប់​គ្រង​ធនធាន​ធម្មជាតិ និង​បរិស្ថាន។ ក្រុម​ហ៊ុន NEC គឺជា​អ្នក​អភិវឌ្ឍ​ ផលិត​ផ្កាយ​រណប LOTUSat-1 និង​បណ្ដុះ​បណ្ដាល​ធនធាន​មនុស្ស​ដល់​វៀតណាម នៅ​ប្រទេស​ជប៉ុន​។ ការ​បណ្ដុះ​បណ្ដាល​ធនធាន​មនុស្ស​នេះ​គឺ​ក្នុង​បំណង​ផ្ទេរ​បច្ចេកវិទ្យា​នៃ​ការ​អភិវឌ្ឍ ការ​ដឹក​ជញ្ជូន និង​ការ​ប្រើប្រាស់​រូប​ភាព​ពី​ផ្កាយ​រណប​។ យោង​តាម​មជ្ឈមណ្ឌល​អវកាស​វៀតណាម ផ្កាយ​រណប LOTUSat-1 ស្ថិត​ក្នុង​គម្រោង​ «បង្ការ ទប់​ទល់​គ្រោះ​ធម្មជាតិ​ និង​ការ​ប្រែ​ប្រួល​អាកាសធាតុ​ ដោយ​ប្រើ​ប្រាស់​ផ្កាយ​រណប​សង្កេត​ផែនដី»។ គម្រោង​នេះ​ត្រូវ​បាន​បើក​ដំណើរ​ការ​នៅ​ហាណូយ​ ចាប់​ពី​ខែ​កញ្ញា​ 2012 ដោយ​ប្រើ​ប្រាស់​ទុន​ ODA របស់​ជប៉ុន​ និង​ទុន​បដិភាគ​របស់​វៀតណាម​។ ការ​អភិវឌ្ឍ​ផ្កាយ​រណប LOTUSat-1 គ្រោង​នឹង​រួច​រាល់​ជាស្ថាពរ​នៅ​ក្នុង​ខែ​មីនា ឆ្នាំ 2024​ ហើយ​អាច​បាញ់​បង្ហោះ​ឡើង​ទៅ​កាន់​គន្លង​តារាវិថី​ក្នុង​រង្វង់​ពី​ខែ​ធ្នូឆ្នាំ 2024 ដល់​ខែ​កុម្ភៈ 2025​។ សូម​បញ្ជាក់​ថា … Read more

ប្រទេស​មួយ​នៅ​ទ្វីប​អាម៉េរិក​ សាកល្បង​ធ្វើ​ការ​បួន​ថ្ងៃ​ក្នុង​មួយ​សប្ដាហ៍

សាធារណរដ្ឋដូមីនីក (Dominica) ​សាកល្បងធ្វើ​ការ​បួន​ថ្ងៃ​ក្នុង​មួយ​សប្ដាហ៍​ ប៉ុន្តែ​ កម្មករ និយោជិត​នៅ​តែ​ទទួល​បាន​ប្រាក់​ខែ​ដូច​មុន​។ រដ្ឋាភិបាល​នៃ​សាធារណរដ្ឋ​ដូមីនីក ប្រកាស​ថា គំនិត​ផ្ដួច​ផ្ដើម​ស្ដី​ពី​ការ​ធ្វើ​ការ​បួន​ថ្ងៃ​ក្នុង​មួយ​សប្ដាហ៍ ​នឹង​ចាប់​ផ្ដើម​អនុវត្ត​ពី​ខែ​កុម្ភៈ 2024។ ក្នុង​នោះ បណ្ដា​ក្រុម​ហ៊ុន​អាច​ស្ម័គ្រ​ចិត្ត​សាកល្បង​ប្រើ​ប្រាស់​កាលវិភាគ​ធ្វើការ​នេះ​ក្នុង​រង្វង់​ 6 ខែ​។ កម្មករ និយោជិត​នៅ​សាធារណរដ្ឋ​ដូមីនីក នឹង​បាន​ធ្វើ​ការ​តែ​ 36 ម៉ោង​ក្នុង​មួយ​សប្ដាហ៍ ជំនួស​ឱ្យ​ 44 ម៉ោង​ ចាប់​ពី​ថ្ងៃ​ចន្ទ​ដល់​ថ្ងៃ​ព្រហស្បតិ៍​ និង​នៅ​តែ​ទទួល​បាន​ប្រាក់​បៀវត្សរ៍​ដូច​ដើម​។ «គំនិត​ផ្ដួច​ផ្ដើម​នេះ​ផ្ដល់​អាទិភាព​ដល់​មនុស្ស​ជាតិ​ កែលម្អ​សុខភាព​ និង​សុខុមាលភាព​ ព្រម​ទាំង​ជំរុញ​ផលិតភាព​ការ​ងារ​ឱ្យ​មាន​និរន្តរភាព និង​សម​ស្រប​នឹង​បរិស្ថាន​» រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ការ​ងារ​របស់​សាធារណរដ្ឋ​ដូមីនីក លោក Luis Miguel de Camps បញ្ជាក់​ដូច្នេះ​។ សារព័ត៌មាន​នានា​បាន​ឱ្យ​ដឹង​ថា បណ្ដា​ក្រុម​ហ៊ុន​ដែល​គ្រោង​នឹង​ចាប់​ផ្ដើម​សាកល្បង​ធ្វើ​ការ​បួន​ថ្ងៃ​ក្នុង​មួយ​សប្ដាហ៍​ រួម​មាន ក្រុម​ហ៊ុន​ទូរគមនាគមន៍ អគ្គិសនី ក្រុម​ហ៊ុន​ធានារ៉ាប់រង​ជាតិ​ផ្នែក​សុខាភិបាល និង​ក្រុម​ហ៊ុន​ទាំង​ឡាយ​ដែល​ប្រើ​ប្រាស់​គ្រឿង​ចក្រ​ធុន​ធ្ងន់​។ សាកល​វិទ្យាល័យ​មួយ​របស់​ប្រទេស​នេះ ត្រូវ​បាន​ប្រគល់​ភារកិច្ច​វាយ​តម្លៃ​លទ្ធផល​នៃ​ការ​សាកល្បង​នេះ​។ ក្នុង​នោះ ពួក​គេ​នឹង​ផ្ដោត​សំខាន់ទៅ​​លើ​ការ​តាម​ដាន​សុខភាព​ ក៏​ដូច​ជា​ទំនាក់​ទំនង​រវាង​ការ​ងារ​ និង​ជីវភាពរស់​នៅ​​របស់​កម្មករ និយោជិត៕