Tag: កោសិកា

កូនមានរាងកាយធំធាត់មាំមួន មានសុខភាពរឹងប៉ឹង គឺជារឿងមួយដែលឪពុកម្តាយគ្រប់គ្នាចង់បានជាទីបំផុត រឹតតែកូនកំពុងតែស្ថិតក្នុងវ័យរៀនដើរតេះតះផងនោះ យើងមិនគួរមើលរំលងអាហារដែលមានប្រយោជន៍ ក្នុងការបំប៉នឆ្អឹងរបស់កូនឡើយ។ ថ្ងៃនេះឡា រ៉ែន មានអត្ថបទល្អៗពាក់ព័ន្ធនឹងសារធាតុអាហារដែលបំប៉នឆ្អឹងដល់កូនសម្លាញ់មកជម្រាបជូន។

តើឆ្អឹងត្រូវការអ្វីខ្លះ?

ការដែលឆ្អឹងរបស់កូនតូចអាចរឹងមាំល្មមនឹងធ្វើឱ្យរាងកាយរបស់កូនធំធាត់ឡើង ឬមានកម្ពស់ដែលកើនឡើងបាននោះ ចាំបាច់ត្រូវអាស្រ័យសារធាតុអាហារសំខាន់ 4យ៉ាងដូចតទៅ៖

1.សារធាតុរ៉ែ ៈ ដែលមានដូចជា កាលស្យូម ផូសស្វ័រ ម៉ាញេស្យូម ភ្លូអ័ររ៉ាយ ទង់ដែង ស័ង្កសី និងម៉ង់ហ្កាណេស។ សារធាតុរ៉ែទាំងអស់នេះ នឹងជួយក្នុងការបង្កើន និងបំប៉នឆ្អឹងរបស់ក្មេងតូច។

ប្រភព : សារធាតុរ៉ែទាំងអស់នេះបានមកពីសាច់សត្វ និងគ្រឿងក្នុងសត្វ ដូចជា ទឹកដោះម្តាយ សាច់ត្រី សាច់ជ្រូក សាច់គោ សាច់មាន់ ស៊ុតក្រហម ថ្លើមមាន់ បេះដូងជ្រូក និងអណ្តាតជ្រូក។

2.ប្រូតេអុីន ៈ សារធាតុសំខាន់ដែលមានតួនាទីជាច្រើនក្នុងការរីកចម្រើនធំធាត់របស់កូន តែសម្រាប់តួនាទីរបស់ប្រូតេអុីនចំពោះឆ្អឹងវិញនោះ គឺការពង្រីកខ្លួន និងបំបែកខ្លួនរបស់កោសិកាឆ្អឹង។

ប្រភព : សាច់សត្វប្រភេទផ្សេងៗ និងទឹកដោះម្តាយ។

3.វិតាមីន ៈ មានដូចជា វិតាមីនD វិតាមីនK វិតាមីនC ការពាររោគឆ្អឹងទន់ ជួយក្នុងការបង្កើន និងបំប៉នឆ្អឹង និងធ្មេញ ហើយវិតាមីនថែមទាំងជួយឱ្យរាងកាយបឺតជ្រាបជាតិកាល់ស្យូមបានល្អឡើងទៀតផង។

ប្រភព : វិតាមីនD មាននៅក្នុងសាច់សត្វផ្សេងៗ ប្រេងធញ្ញជាតិ ប៊័រ ចំណែកវិតាមីនK និងវិតាមីនC បានមកពីបន្លែស្លឹក​បៃតង និងផ្លែឈើគ្រប់ប្រភេទ។

4.ខាបូហាយដ្រេត ៈ ជាសារធាតុអាហារដែលផ្តល់នូវថាមពលដ៏គ្រប់គ្រាន់សម្រាប់កុមារ ដើម្បីឱ្យមានទម្ងន់ខ្លួនស័ក្តិសម នឹងវ័យ និងជាបច្ច័យក្នុងការប្រមូលសន្សំសម្ព័ន្ធឆ្អឹង។

ប្រភព : សម្រាប់កូនវ័យចាប់ផ្តើមទទួលអាហារបំប៉ននោះ អាចទទួលខាបូហាយដ្រេតបានពីម្សៅ ដំឡូងបារាំង នំប៉័ង និងម៉ាក់ការ៉ូនីជាដើម។

ក្រៅពីសារធាតុអាហារដែលជួយបង្កើន និងបំប៉នឆ្អឹងទាំង 4ប្រភេទដែលបានរៀបរាប់មកខាងលើនេះហើយ នៅមានប្រភេទអាហារដែលគួរហាមឃាត់ និងប្រុងប្រយ័ត្នមួយទៀតដែលអ្នកម្តាយគ្រប់រូបគួរតែដឹងដែរនោះគឺ អាហារដែលមានសូដ្យូមខ្ពស់ ដូចជាអាហាររសជាតិប្រៃ អាហារដែលមានអំបិលច្រើន-ល- ព្រោះអាហារទាំងនោះនឹងធ្វើឱ្យរាងកាយរបស់កូនបាត់បង់កាល់ស្យូមតាមទឹកនោមកាន់តែច្រើនឡើង បើសិនជាអាចទៅរួច គួរចៀសវាង និងកុំប្រថុយប្រថាននឹងការបាត់បង់កាល់ស្យូម និងកុំឱ្យកូនញៀនអាហារដែលមានជាតិប្រៃខ្លាំងផងដែរ៕

អ្នកដែលខ្លាចធាត់ ច្រើនតែខ្លាចអាហារដែលមានខ្លាញ់ច្រើន តែសម្រាប់កុមារតូចៗវិញ ខ្លាញ់សំខាន់ និងចាំបាច់ចំពោះរាងកាយមិនមែនធម្មតាឡើយ ជាពិសេសក្នុងអំឡុងពេលចាប់ផ្តើមដំបូងនៃជីវិតដែលរាងកាយ និងខួរក្បាលកំពុងវិវឌ្ឍនោះ។

កុមារតូចៗក្នុងអំឡុងវ័យ 2ខួបដំបូង ត្រូវការកម្លាំងថាមពល និងសារធាតុខ្លាញ់ច្រើនជាងមនុស្សធំ ដើម្បីឱ្យទាន់នឹងអត្រា​នៃ​ការរីកចម្រើនធំធាត់របស់រាងកាយ និងខួរក្បាលដែលកំពុងតែស្ទុះឡើងខ្លាំង ដែលចាំបាច់កុមារត្រូវតែ :

1. ទទួលបានកម្លាំងថាមពលមួយចំណែកពីសារធាតុខ្លាញ់
2. ប្រើប្រាស់សារធាតុខ្លាញ់ទៅជួយថែទាំសុខភាពស្បែក
3. មានសារធាតុខ្លាញ់ជួយបឺតជ្រាបវិតាមីនដែលសំខាន់ៗ មានដូចជា A , D , E , K ចូលក្នុងរាងកាយ
4. បានទទួលសារធាតុខ្លាញ់ដែលចាំបាច់សម្រាប់យកទៅប្រើប្រាស់ក្នុងការសាង និងពង្រីកកោសិកាខួរក្បាល ដើម្បីត្រៀមទទួលការរៀនយល់ដឹង និងការវិវឌ្ឍផ្នែកផ្សេងៗ(ចំណុ​ចនេះសំខាន់ខ្លាំងណាស់)។

ដូច្នេះដើម្បីឱ្យរាងកាយ មានការវិវឌ្ឍឡើង រួមទាំងការរៀនយល់ដឹងរបស់កូនតូចដំណើរការទៅយ៉ាងល្អនោះ យើងនាំគ្នាមកជ្រើសរើសប្រភពសារធាតុខ្លាញ់ដែលល្អ និងមានប្រយោជន៍ឱ្យកូនៗវិញប្រសើរជាង :

1. សារធាតុខ្លាញ់នៅក្នុងទឹកដោះម្តាយ គឺជាសារធាតុខ្លាញ់ល្អមានប្រយោជន៍មុនគេបំផុតដែលកូនតូចគួរតែបានទទួល ព្រោះមានសារធាតុអាស៊ីតខ្លាញ់ចាំបាច់ដែលជួយបង្កើនដល់ការវិវឌ្ឍរបស់ខួរក្បាល រួមទាំងសារធាតុអាស៊ីតខ្លាញ់ផ្សេងៗទៀតជាង 160ប្រភេទ ដែលទោះជានៅមិនទាន់ដឹងពីមុខនាទីការងាររបស់វាក៏ដោយ តែក៏គេទទួលស្គាល់រួចហើយដែរថា វាមានប្រយោជន៍ក្នុងការវិវឌ្ឍរបស់ខួរក្បាលកុមារយ៉ាងខ្លាំង។
2. ពេលដល់វ័យដែលកុមារអាចញ៉ាំអាហារបានដូចមនុស្សធំហើយនោះ អ្នកម្តាយត្រូវជ្រើសរើសអាហារដែលជាប្រភពនៃ​សារធាតុខ្លាញ់មានប្រយោជន៍ឱ្យមកទទួលតួនាទីបន្តពីទឹកដោះម្តាយ និងមិនត្រូវភ្លេចរឿងភាពសម្បូរបែបរបស់អាហារនោះឡើយ ព្រោះគ្រប់ចំណែករបស់រាងកាយត្រូវដំណើរការទៅមុខព្រមៗគ្នា។
3. សារធាតុខ្លាញ់នេះមាននៅក្នុងសាច់ត្រីសមុទ្រ ដូចជា ត្រីឆ្ពុង ត្រីប្លាធូ ត្រីតុកកែ ត្រីសាល់ម៉ុន និងត្រីធូណាជាដើម ឬសូម្បីតែត្រីទឹកសាបប្រភេទខ្លះក៏មានសារធាតុអាស៊ីតខ្លាញ់ចាំបាច់ប្រភេទនេះដែរ ដូចជា ត្រីរ៉ស់ ត្រីដំរី ត្រីប្រា -​ ល -​ រួមទាំងប្រេងឆាប្រភេទផ្សេងៗផងដែរ ដូចជា ប្រេងសណ្តែកលឿង ប្រេងកន្ទក់ ប្រេងគ្រាប់ផ្កាឈូករត្ន និងលើកលែងតែប្រេងដូងមួយចេញ ។

សារធាតុខ្លាញ់ល្អទាំងនេះ មិនមែនមានប្រយោជន៍ចំពោះតែខួរក្បាលរបស់កូនប៉ុណ្ណោះទេ តែវានៅជួយ​ការពារសភា​វជាតិខ្លាញ់​កើនលើសដែលជាបញ្ហាចម្បងរបស់កុមារសម័យនេះបានទៀតផង៕

9 ខែពេញដែលស្ត្រីមានគភ៌ និងកូនតូចក្នុងផ្ទៃជាផ្នែកមួយនៃគ្នាទៅវិញទៅមក អីឡូវយើងនាំគ្នាមកមើលពីការចម្រើនធំធាត់ និងការវិវឌ្ឍដ៏អស្ចារ្យរបស់ទារកនៅក្នុងគភ៌ដូចតទៅ៖

.មានគភ៌ខែទី1: ចាប់ផ្តើមកកំណើត

ខែដំបូងនៅក្នុងគភ៌ម្តាយ កូនគ្រាន់តែជាតួកំណើតតូចមួយ មើលទៅដូចជាកូនបង្គាតូចមួយច្រើនជាងរូបទារកពេញរូបរាង។ មានប្រវែង​ត្រឹមតែ 4មីល្លីម៉ែត្រ មានតែក្បាល ចំណែកដងខ្លួនមានលក្ខណ:ស្រដៀងកូនក្អុក ដែលក្រោយមកនឹងក្លាយទៅជាឆ្អឹងកងខ្នង តែក្នុងអំឡុង​ពេលនេះ កូនចាប់ផ្តើមកកើតអវយវ:សំខាន់ៗហើយ រួមទាំងបេះដូងផង…ជាសញ្ញាបញ្ជាក់ពីការចាប់កំណើតនៃជីវិតមួយនៅលើផែនដីនេះហើយ។

.គភ៌ខែទី2: ទារកនៅក្នុងគភ៌ចាប់ផ្តើមកម្រើក

កូននឹងធំធាត់ជាងពីខែដំបូង ឆ្អឹងមុខនីមួយៗចាប់ផ្តើមលេចចេញជារូបរាង។ ចំណុចខ្មៅៗដែលមើលឃើញនៅចំកណ្តាល គឺប្រ​ស្រីភ្នែក​របស់កូន ចំណែកឯផ្ទៃមុខចាប់ផ្តើមមើលឃើញជារាងរៅរបស់ច្រមុះ បបូរមាត់ និងត្រចៀក។ កូនចាប់ផ្តើមមានអវយវ:សំខាន់ៗគ្រប់អស់ហើយ ដៃជើងក៏ចាប់ផ្តើមដុះ ហើយដោយសារទំហំដែលនៅតូចល្អិត ទើបធ្វើឱ្យអ្នកម្តាយអាចនៅមិនទាន់មានអារម្មណ៍ដឹងថា កូនរើ ឬកម្រើកនៅឡើយ តែការពិតវិញ កូនកម្រើកខ្លួនបានហើយ និងបេះដូងរបស់កូនចាប់ផ្តើមលោតទៀតផង។

.គភ៌ខែទី3: ពីតួកំណើត ក្លាយជាទារកនៅក្នុងគភ៌

ពីតួកំណើតដ៏តូចល្អិត កូនក្លាយមកជាទារកនៅក្នុងគភ៌ដែលកាន់តែដូចមនុស្សខ្លាំងឡើង។ មានអវយវ:គ្រប់ 32មុខហើយ តែនៅមិនទាន់ពេញរូបរាងនៅឡើយ និងចាប់ផ្តើមតបស្នងនឹងអ្វីដែលជំរុញពីខាងក្រៅបានហើយ ដូចជាបើមានអ្វីមកប៉ះពោះម្តាយ ទារកនឹងងាកខ្លួនគេច ជាដើម។ ផ្ទៃមុខចាប់ផ្តើមមើលឃើញកាន់តែច្បាស់ឡើង រហូតអាចមើលឃើញថា មានចង្កា ថ្ងាស់លាតធំឡើង ក្បាល និង​​​កបញ្ឈរឡើងត្រង់ ច្រមុះចាប់ផ្តើមមានក្តោងរហូតមើលឃើញបានយ៉ាងច្បាស់ ត្របកភ្នែកមានរូបរាងច្បាស់លាស់ ហើយកូនថែមទាំងចាប់ផ្តើមចេះជញ្ជក់មាត់ និងពេលខ្លះបូញមាត់បានទៀតផង។

.គភ៌ខែទី4: មុខមាត់ដូចអ្នកណាគេហ្ន៎?

ទារកនឹងរីកធំធាត់លម្អិតតាមផ្នែកផ្សេងៗរបស់រាងកាយរហូតស្រដៀងឪពុកម្តាយ និងថែមទាំងចេះសម្តែងទឹកមុខបានទៀតផង។ កូនចាប់​ផ្តើមដុះចិញ្ចើម និងរោមភ្នែក សរសៃសក់ក៏ចាប់ផ្តើមដុះច្រើនដែរ និងមានពណ៌។ ប្រព័ន្ធប្រសាទក៏វិវឌ្ឍច្រើនឡើងដែរ។ កូនតូចចាប់ផ្តើមស្តាប់​​ឮ​​​សំឡេងខាងក្នុងពោះម្តាយ ទាំងសំឡេងបេះដូងរបស់ម្តាយ និងសម្លេងគ្រូកគ្រាក់ ឬក្រចៗនៃប្រព័ន្ធរំលាយអាហាររបស់ម្តាយ ជាដើម ខណ:ពេលជាមួយគ្នា ភ្នែកក៏ចាប់ផ្តើមដឹងពីពន្លឺដែរ។ អវយវ:ខាងក្រៅនឹងបញ្ជាក់ពីភេទបានកាន់តែច្បាស់ឡើង ធ្វើឱ្យដឹងច្បាស់ហើយថា ពេលនេះកូនជាកូនប្រុស ឬកូនស្រី។

.គភ៌ខែទី5: កូនចាប់ផ្តើមស្តាប់ឮសំឡេង

កូនចេះប៉ះម្តាយហើយ ព្រោះប្រព័ន្ធប្រសាទវិវឌ្ឍឡើងយ៉ាងល្អ រហូតអាចគ្រប់គ្រងការធ្វើការងាររបស់សាច់ដុំ រហ័សនឹងការប៉ះពាល់ និងរំកឹលខ្លួនគេចកាន់តែច្រើនឡើងពេលមានអ្វីមកប៉ះពោះម្តាយ។ ធ្មេញទឹកដោះចាប់ផ្តើមកខ្លួនឡើងនៅក្នុងអញ្ចាញ   និងតាមដងខ្លួនមានដុះរោមខ្ចីៗ(រោមត្រឡាច)។ បើចង់អ្នកម្តាយចង់និយាយជាមួយកូន ឬច្រៀងឱ្យកូនស្តាប់នោះ អំឡុងពេលនេះ គឺស័ក្តិសមល្អជាទី​​បំផុត ព្រោះកូនចាប់ផ្តើមបានឮសំឡេងពីខាងក្រៅ និងអាចតបស្នងបានហើយ។

.គភ៌ខែទី6: រូបភាពដំបូងនៅក្នុងពោះម្តាយ

រូបរាងមុខមាត់របស់កូនពេលនេះរាងដូចជាពេញបរិបូរណ៍ប្រហាក់ប្រហែលនឹងពេលជិតកើតហើយ ឯខួរក្បាលក៏វិវឌ្ឍឡើងរហូតចាប់ផ្តើមចេះចងចាំ និងរៀនយល់ដឹងអ្វីផ្សេងៗបានហើយ ព្រោះកោសិកាខួរក្បាលផ្នែកដែលមាននាទីក្នុងការដឹង ចាប់ផ្តើមធ្វើការហើយ។ ការរើរបស់កូនក្នុងអំឡុងពេលនេះក៏កើតឡើងយ៉ាងមានចេតនាច្រើនឡើងដែរ ដូចជានៅពេលមានអារម្មណ៍ខឹង ឬមានតម្រូវការអ្វីមួយជាដើម។ ប្រព័ន្ធប្រសាទខាងការឮក៏វិវឌ្ឍឡើងច្រើន រហូតចាំសំឡេងរបស់ឪពុកម្តាយបានដែរ។

.គភ៌ខែទី7: ទារកចាប់ផ្តើមចេះបញ្ចេញអារម្មណ៍

កូននៅក្នុងផ្ទៃចាប់ផ្តើមបង្ហាញពីតម្រូវការ និងអារម្មណ៍ឆ្លើយតបនឹងម្តាយបានហើយ ដូចជាបើម្តាយញ៉ាំបាយខុសពេលវេលា ឬឮសូរសំឡេងខ្លាំងៗជុំវិញខ្លួនច្រើនពេកនោះ គេនឹងធាក់ពោះម្ដាយ ហើយរើខ្លាំងដើម្បីតវ៉ាម្តាយ។ កូនចាប់ផ្តើមចេះប្រិចភ្នែក និងមើលឃើញហើយ តែបានត្រឹមតែចម្ងាយ 20 – 25សង់ទីម៉ែត្រប៉ុណ្ណោះ(ស្មើនឹងពេលកើតមកភ្លាមៗដែរ)។ អំឡុងពេលនេះ កូនចាប់ផ្តើមចេះនោម​ហើយ ដោយនោមនៅក្នុងទឹកភ្លោះក្នុងពោះម្ដាយហ្នឹងឯង។

.គភ៌ខែទី8: ទារកចាប់ផ្តើមត្រឡប់ខ្លួន

មិនយូរប៉ុន្មានទៀតទេ កូននឹងបើកភ្នែកមើលពិភពលោកហើយ ក្នុងអំឡុងពេលនេះរូបរាងរបស់កូនមានទំហំប៉ុននឹងទារកដែលគ្រប់​កំណត់កើតហើយ តែនៅត្រូវការពេលវេលាដើម្បីវិវឌ្ឍថែមបន្តិចទៀត។ រយ:ពេលនេះកូននឹងរំកឹលខ្លួន សណ្តូកដៃ និងជើងទៅប៉ះនឹងសាច់ស្បែកពោះរបស់អ្នកម្តាយ ធ្វើឱ្យមើលឃើញស្នាមទល់ឡើងយ៉ាងច្បាស់។ ស្បែកកូនចាប់ផ្តើមឡើងពណ៌ផ្កាឈូក សក់ក្បាលចាប់​ផ្តើមដុះក្រាស់ឡើង ប្រិចភ្នែកកាន់តែញាប់ឡើង និងដល់ពេលត្រឡប់ក្បាលចុះទៅរកមាត់ស្បូនហើយ។

.គភ៌ខែទី9: ទារកត្រៀមខ្លួនចេញមកពិភពខាងក្រៅ

កូនមានរូបរាងកាយពេញបរិបូរណ៍ហើយ អវយវ:ផ្សេងៗត្រៀមខ្លួននឹងធ្វើការក្រោយពេលប្រសូតរួចជាស្រេច។ កូននឹងជម្រុះរោមខ្ចីៗនៅតាមរាងកាយចេញស្ទើរតែអស់ នៅសល់តែម្តុំស្មា ដៃ ជើង និងស្នាមផ្នត់តាមដងខ្លួនប៉ុណ្ណោះ។ ខែចុងក្រោយនៅក្នុងពិភពដ៏តូចមួយនេះ កូនមានមាឌធាត់មូលក្នុងឥរិយាបថចំកោងខ្លួននៅក្នុងស្បូន ក្បាលត្រឡប់ចុះក្រោមតម្រង់មកមាត់ស្បូន ដើម្បីត្រៀមខ្លួនចេញមកពិភពខាងក្រៅហើយ៕

ការមើលថែទាំសុខភាពរបស់ស្រ្តីមានគភ៌ ចម្បងៗក៏គឺ ការយកចិត្តទុកដាក់លើការជ្រើសរើសញ៉ាំអាហារដែលមានប្រយោជន៍ដល់រាងកាយ ព្រោះអាហារដែលល្អពិតជាជួយចិញ្ចឹម និងបំប៉នសុខភាពទារកក្នុងគភ៌ទៅដំណាលគ្នានឹងសុខភាពរបស់ម្ដាយដែរ។ តែបើស្រ្តីមានគភ៌ចង់ឱ្យកូនមានស្បែកសស្អាត សាច់ឈាមស្រស់ថ្លាមានសុខភាពល្អវិញនោះ តើត្រូវញ៉ាំអាហារអ្វីខ្លះទៅ?។ ថ្ងៃនេះ យើងមានអាហារដែលស្រ្តីមានគភ៌ញ៉ាំទៅហើយ កូនតូចនឹងមានស្បែកសស្អាតមកជម្រាបជូន…តើមានអ្វីខ្លះនោះ យើងនាំគ្នាតាមដានដូចតទៅ ៖

1-ដូងខ្ចី

ផ្លែដូងខ្ចី ជាផ្លែឈើដែលសម្បូរទៅដោយសារធាតុអាហារដែលមានប្រយោជន៍ជាច្រើន មិនថាតែកាល់ស្យូម ជាតិដែក ប៉ូតាស្យូម វីតាមីនB អាស៊ីតអាមីណូ និងថែមទាំងប្រកបទៅដោយអ័រម៉ូនអេស្រ្តូជេនខ្ពស់ ដែលជួយជំរុញការសាងខូឡាជេន និងអ៊ីឡាស្ទិកនៅលើស្បែក ជួយឱ្យស្បែកស្អាតភ្លឺថ្លា ទន់ម៉ដ្ឋខៃ និងថែមទាំងជួយបណ្ដេញវត្ថុអាក្រក់ផ្សេងៗចេញពីរាងកាយ បង្កើនប្រព័ន្ធប្រឆាំងជំងឺ កាត់បន្ថយអាការរាករូស និងជួយសម្រាលអាការអាស៊ីតហូរបញ្រ្ចាសសម្រាប់ស្រ្តីជាម្ដាយទៀតផង ដែលយើងអាចហៅបានថា ញ៉ាំចូលទៅហើយ នឹងល្អទាំងម្ដាយ រហូតដល់ទារកក្នុងគភ៌យ៉ាងពិតប្រាកដ។

2-ផ្លែឈើរសជាតិជូរ ឬផ្លែប៊ើរីផ្សេងៗ

ដែលនឹងយកមកញ៉ាំជាទឹកផ្លែឈើស្រស់ៗក៏បានដូចគ្នា មិនថាតែក្រូចឆ្មារ ក្រូចពោធិ៍សាត់ ស្រ្តប៊ើរី ប្លូ៊ប៊ើរី រ៉ាស់ប៊ើរី ម្នាស់ ឬទំពាំងបាយជូរ។ល។ ផ្លែឈើរសជាតិជូរទាំងអស់នោះមានវីតាមីនខ្ពស់ណាស់ និងនៅមានអាស៊ីតAHA ដែលចូលទៅថែបំប៉នស្បែកដោយផ្ទាល់ ជាសារធាតុប្រឆាំងរ៉ាឌីកាល់សេរី ជំរុញការសាងខូឡាជេន ជួយបំប៉នស្បែកឱ្យសថ្លាសុខភាពល្អ ជួយឱ្យកោសិកាស្បែករឹងប៉ឹង ពណ៌ស្បែកស្មើមិនមានស្នាមអុចខ្មៅ និងអាចជួយសាងក្រោះការពារដែលរឹងមាំឱ្យស្បែកអាចតតាំងនឹងសភាវមិនល្អបានទាំងអ្នកម្ដាយ និងកូនក្នុងផ្ទៃ។

3-សាច់ត្រី

នៅក្នុងសាច់ត្រីមានជាតិប្រូតេអ៊ីនខ្ពស់ដែលងាយរំលាយ និងបឺតជ្រាបបានងាយ។ ជួយឱ្យគ្រោងសាងសាច់ស្បែកមានភាពរឹងមាំ និងថែមទាំងមានអាស៊ីតខ្លាញ់អូមេហ្កា3 និងអូមេហ្កា6 ដែលជួយឱ្យស្បែកមើលទៅមានសំណើម និងសុខភាពល្អ និងមានបរិមាណជាតិខ្លាញ់ដែលល្មមសមរម្យជាក្រោះការពារសភាវមិនល្អផ្សេងៗបាន និងថែមទាំងជួយបំប៉នខួរក្បាលទាំងរបស់អ្នកម្ដាយ និងទារកក្នុងគភ៌ទៀតផង។

4-សណ្ដែកលឿង និងផលិតផលធ្វើពីសណ្ដែកលឿងផ្សេងៗ

ដូចជា ទឹកតៅហ៊ូ តៅហ៊ូដុំប្រភេទផ្សេងៗ ទឹកសណ្ដែកលឿង-ល- ព្រោះនៅក្នុងសណ្ដែកលឿងសម្បូរទៅដោយអៃសូហ្វ្លាវ៉ូន និងនៅមានអាស៊ីតអាមីណូដែលជួយតតាំងសភាវមិនល្អផ្សេងៗ ធ្វើឱ្យស្បែករឹងប៉ឹង ស្អាតភ្លឺថ្លា ហើយសណ្ដែកលឿងថែមទាំងជួយជំរុញវិវឌ្ឍនាការរបស់កូនក្នុងគភ៌បានទៀតផង។

5-ធញ្ញជាតិប្រភេទផ្សេងៗ រួមទាំងស៊ុតមាន់ផង

ទាំងប្រូតេអ៊ីនដែលមាននៅក្នុងធញ្ញជាតិ និងក្នុងស៊ុតមាន់ នឹងរួមកម្លាំងជាមួយខេរ៉ាទីន ជួយក្នុងការការពារស្បែកពីសភាវមិនល្អផ្សេងៗ ភ្ជាប់កោសិកាស្បែក ជួសជុលសាច់ភ្នាស ប្រឆាំងនឹងមេរោគបាក់តេរី ធ្វើឱ្យស្បែករឹងមាំ អាចទប់ទល់នឹងសភាវអាកាសធាតុក្ដៅសើមរបស់ប្រទេសយើងបាន។

6-មើមរមៀត

ឱសថបុរាណតុបតែងពណ៌ និងក្លិនអាហារប្រភេទនេះ យើងទាំងអស់គ្នាដឹងច្បាស់ថា មើមរមៀតមានគុណសម្បត្តិធ្វើឱ្យស្បែករឹងមាំ ព្រោះមានសារធាតុប្រឆាំងរ៉ាឌីកាល់សេរីខ្ពស់ ទើបអាចជួយការពារស្បែកពីពន្លឺថ្ងៃ ធ្វើឱ្យស្បែកម៉ដ្ឋស្អាត ពណ៌ស្បែកស្មើ និងថែមទាំងជួយឱ្យស្រ្តីមានគភ៌កើតអាការចាញ់កូនតិចតួច និងក្រៅពីនេះនៅជួយបញ្ចេញទឹកដោះបានច្រើនក្រោយពេលឆ្លងទន្លេរួច និងថែទាំសុខភាពរាងកាយទាំងម្ដាយ និងកូនតូចឱ្យរឹងមាំទៀតផង។

អាហារស្បែកស្អាតប្រភេទនីមួយៗដែលបានរៀបរាប់មក សុទ្ធតែមិនពិបាករកឡើយនៅក្នុងប្រទេសយើង។ ពិតហើយថា អាហារទាំងនេះមិនអាចផ្លាស់ប្ដូរពូជអម្បូរបានមែន តែអ្វីដែលអាហារទាំងនោះអាចជួយបានពិតប្រាកដនោះគឺ វាជួយឱ្យសាច់ស្បែករឹងមាំ មិនងាយរងប្រតិកម្មចាញ់ អាចបង្កើនភាពតតាំងប្រឆាំងនឹងសភាវមិនល្អផ្សេងៗ និងថែទាំសុខភាពរាងកាយឱ្យរឹងប៉ឹងជាមួយគ្នាទាំងម្ដាយ និងកូន៕

ព្រោះតែរាងកាយកូនតូចនៅខ្ចី គួរឱ្យថ្នាក់ថ្នម ទើបតម្រូវឱ្យលោកឪពុកអ្នកម្តាយត្រូវតែនៅចាំមើលថែទាំយ៉ាងដិតដល់ ជាពិ​សេស​​​​រឿងសុខភាពរាងកាយកូនតូច។ ថ្ងៃនេះយើងនាំគ្នាមកស្គាល់អំពីការធ្វើការងាររបស់អវយវៈសំខាន់ផ្សេងៗនៅលើរាងកាយកូនតូច ព្រមទាំងវិធីមើលថែទាំដ៏ត្រឹមត្រូវទាំងអស់គ្នា។

បង្ហើយ : គឺជាផ្នែកមួយរបស់លលាដ៍ក្បាលដែលនៅមិនទាន់ជាប់គ្នាណែនល្អ ទើបកើតមានជាកន្លែងទន់ៗមួយនៅលើក្បាល។ ពេលយើងសង្កត់នឹងទ្រុឌចុះ ដែលទាំងអស់មាន 2កន្លែង គឺបង្ហើយមុខ មានរាង 4ជ្រុង និងបង្ហើយក្រោយ មានរាងត្រីកោណដែលមានទំហំតូចជាង។ បង្ហើយមុខនឹងឡើងរឹងនៅពេលកូនតូចអាយុបាន 1ឆ្នាំទៅ 1ឆ្នាំកន្លះ ចំណែកបង្ហើយក្រោយនឹងឡើងរឹងនៅ​ពេលអាយុបានប្រមាណ 6ខែ។

ចំណុចគួរប្រយ័ត្ន ៖ កុំកង្វល់បារម្ភក្នុងការប៉ះពាល់បង្ហើយ គ្រាន់តែប្រយ័ត្នកុំចុចសង្កត់ ឬប៉ះខ្លាំងៗទៅបានហើយ។ បើស្ទាបប៉ះទៅឃើញថា ទ្រុឌចុះខ្លាំង ហើយកូនតូចនៅស្ងៀម មិនលេង មិនសើចញញឹម មិនរវើកដូចសព្វដង ភ្នែករាងខូង នោះជាសញ្ញាបញ្ជាក់ថា ​កូនអាចកើតអាការខ្វះជាតិទឹកធ្ងន់ធ្ងរ ឬបើឃើញថា បង្ហើយឡើងប៉ោងទុល មិនលោតដូចចង្វាក់ជីពចរ នោះបញ្ជាក់ថា កូនតូចអាចមានបញ្ហាពាក់ព័ន្ធនឹងខួរក្បាល គួរនាំកូនតូចទៅជួបលោកគ្រូពេទ្យជាបន្ទាន់។

ស្លឹកត្រចៀក : គឺជាអវយវៈសំខាន់ក្នុងការស្តាប់ និងឮ កើតឡើងដោយសាររលកសំឡេងធ្វើដំណើរទៅប៉ះនឹងក្រដាសត្រចៀក ឆ្លងកាត់ឆ្អឹងត្រចៀកមកសសៃប្រសាទត្រចៀក រួចមកដល់ខួរក្បាល ដូច្នេះហើយទើបត្រចៀកមានភាពសំខាន់ដល់ការរៀនយល់ដឹងពីអ្វីៗជុំវិញខ្លួន តាមរយ:ការស្តាប់សំឡេង ការបានឮ។ បើសិនជាកើតមានភាពខុសប្រក្រតីទាក់ទងនឹងការបានឮតាំងពីតូច ការវិវឌ្ឍខាងការ​និយាយក៏មានបញ្ហាដែរ។

ចំណុចគួរប្រយ័ត្ន ៖ អាចម៍ត្រចៀកនឹងជួយការពារសត្វល្អិតៗ ដូចជាស្រមោច ឬចៃឆ្កែមិនឱ្យចូលបាន ដូច្នេះអ្នកម្ដាយមិនគួរខ្វេះ ឬកេះត្រចៀកឡើយ ព្រោះមិនត្រឹមតែធ្វើឱ្យអាចម៍ត្រចៀកចូលទៅញ៉ុកណែននៅខាងក្នុងប៉ុណ្ណោះទេ តែនៅអាចធ្វើឱ្យកូនតូចឈឺត្រចៀក ឬក្រដាសត្រចៀកអាចនឹងធ្លុះបានទៀតផង។ ជាធម្មតាអាចម៍ត្រចៀកដែលកើតឡើងនោះ នៅពេលដែលវាមានច្រើន វានឹងជ្រុះចេញមកក្រៅ​ដោយឯកឯង។ ចំណែកទារកដែលបានឮជាធម្មតា ត្រូវតែចេះញញឹម ចេះមើលមុខ សម្លឹងភ្នែក និងបែរមើលតាមសំឡេងបាន តែបើកន្លងផុតទៅ 6ខែហើយ នៅតែធ្វើដូចការរៀបរាប់មកមិនបាន នោះបង្ហាញថា កូនតូចអាចនឹងមានបញ្ហាខាងការស្តាប់ឮហើយ ដូច្នេះគួរតែនាំកូនតូចទៅប្រឹក្សាជាមួយលោកគ្រូពេទ្យ។

កែវភ្នែក : តាមធម្មជាតិ ក្រពេញទឹកភ្នែកអាចបង្ហូរទឹកភ្នែកចេញមកបាន ដែលប្រកបទៅដោយ អេនហ្សៃម៍ ឡៃសូហ្សៃម៍ (Lysozyme) អាចបំផ្លាញសម្បកកោសិការបស់មេរោគបាក់តេរីបាន ដូច្នេះទើបទឹកភ្នែកជាសារធាតុរលាយដែលការពារការឆ្លងមេរោគនៅក្នុងកែវភ្នែក ។ បើមានវត្ថុចម្លែកចូលក្នុងកែវភ្នែក ក្រពេញទឹកភ្នែកនឹងធ្វើការ ដោយបញ្ចេញទឹកភ្នែកមកភ្លាម ដើម្បីលាងសម្អាតវត្ថុចម្លែកនោះចេញ។

ចំណុចគួរប្រយ័ត្ន ៖ មិនគួរប៉ះពាល់ ឬរវល់នឹងកែវភ្នែកកូនតូចឡើយ តែបើឃើញមានភាពខុសប្រក្រតីណាមួួយ ដូចជា ភ្នែក​ពណ៌សមិនស តែមានពណ៌ក្រហមព្រឿងៗ ភ្នែកហើមឡើងក្រហម ភ្នែកសើមមានទឹកភ្នែកដក់ជាប់រហូត ឃើញមានចំណុចសៗ​នៅ​​ក្នុងប្រស្រីភ្នែក ភ្នែកញាក់ៗ គ្រាប់ភ្នែកញ័រៗ មានអាចម៍ភ្នែកពណ៌លឿងលាយបៃតង ពេលបើកភ្នែក ត្របកភ្នែកបើក​ឡើងមិនស្មើគ្នា ឬអាយុ 2-3​ ខែហើយ តែនៅមិនទាន់ចេះមើលមុខឪពុកម្តាយ ភ្នែកប៉ះពន្លឺមិនបាន ធ្វើភ្នែកក្រឡឺតក្រឡាប់មិនកើត ពេលសម្លឹងមើលទៅខាងៗក៏បែរទៅទាំងក្បាលជាដើម …បើសង្កេតឃើញមានកើតអាការមួយណាក្នុងចំណោមអាការទាំងអស់ដែលបានរៀបរាប់មកនោះ លោកឪពុកអ្នកម្តាយគួរប្រញាប់នាំកូនទៅជួបលោកគ្រូពេទ្យដើម្បីពិនិត្យកែវភ្នែកកូនជាបន្ទាន់។

ច្រមុះ : ច្រមុះមានតួនាទីដកដង្ហើម និងហឹតក្លិនផ្សេងៗ។ នៅក្នុងច្រមុះមានរោមតូចៗជាច្រើនដើម្បីការពារកម្ទេចលម្អងធូលី ឬសត្វល្អិតដែលប៉ុនប៉ងចូលទៅក្នុងផ្លូវដង្ហើម ព្រមទាំងមានតួនាទីចាំស្ទាក់ចាប់វត្ថុចម្លែកដែលស្រូបចូលទៅ និងកណ្តាស់ចេញមកវិញ។ សាច់ជាលិកាដែលក្រាលខាងក្នុងប្រហោងច្រមុះ នឹងបំពេញតួនាទីបញ្ចេញជាតិទឹកមកចិញ្ចឹមប្រហោងច្រមុះ ពេលដកដង្ហើមចូលទៅ ជាតិទឹកនៅក្នុងច្រមុះជាអ្នកបន្ថែមសំណើមឱ្យខ្យល់។ បើសាច់ជាលិកាក្នុងច្រមុះរលាក ទឹកច្រមុះនឹងត្រូវបានបញ្ចេញមកច្រើនជាងធម្មតា។

ចំណុចគួរប្រយ័ត្ន ៖​​ ពេលកូនតូចមិនស្រួលខ្លួន កើតផ្តាសាយ តែងតែមានទឹកសំបោរច្រើន អ្នកម្ដាយគួរយកក្រណាត់ជ្រលក់ទឹកអំបិលជូតថ្នមៗ។ បើប្រើសំឡីត្បារត្រចៀកជូតសម្អាត ត្រូវប្រយ័ត្នពេលកូនតូចរើ ព្រោះអាចនាំឱ្យកើតឧប្បត្តិហេតុបាន ។ រឿង​ដែល​​​​ត្រូវប្រយ័ត្ននោះគឺ អ្នកម្ដាយកុំយកម្រាមដៃរបស់ខ្លួនទៅកេះច្រមុះកូន ព្រោះក្រចកដៃអាចធ្វើឱ្យរយះសាច់ច្រមុះកូនតូចបាន។ ចំណែកច្រមុះដែលមានស្នាមអុចៗសៗ ស្រដៀងមុនខ្សាច់នោះ មិនបាច់កេះចេញទេ ព្រោះវាគ្មានបណ្តាលឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់អ្វីទេ។

ក្រចកដៃ : ក្រចកដៃមានតួនាទី អេះ កេះ កោស ខ្វាច ហែកចំណីអាហារ ឬរបស់ផ្សេងៗឱ្យក្លាយជាបំណែកតូចៗ។​ ក្រចកដៃ-ជើងរបស់កុមារតូចៗ ក៏ដូចក្រចកដៃ-ជើងរបស់មនុស្សធំដែលឆាប់វែងដែរ។ គេសង្កេតឃើញថា អត្រានៃការដុះរបស់ក្រចកដៃ តែងវែងលឿនជាងក្រចកជើងដល់ទៅ 2ដង ដូច្នេះហើយទើបយើងត្រូវកាត់ក្រចកដៃញឹកញាប់ជាងក្រចកជើង។ ជាធម្មតាគេនិយមកាត់ក្រចករៀងរាល់ 1 – 2សប្តាហ៍ម្តង ចំណែកលក្ខណៈរបស់ក្រចក ជាធម្មតាច្រើនមានពណ៌ផ្កាឈូកស្តើងៗ រាបស្មើគ្នា គ្មានស្នាមរួញ ឬកោងងឡើយ។

ចំណុចគួរប្រយ័ត្ន ៖ ពេលកាត់ក្រចកដៃឱ្យកូនតូច ត្រូវប្រយ័ត្នកុំឱ្យប៉ះសាច់កូន គួរធ្វើនៅពេលដែលកូនតូចគេងលក់។ គួរជ្រើសរើសប្រើកន្រ្តៃកាត់ក្រចកសម្រាប់ទារក និងពេលកាត់ហើយ គួររូស​ក្រចកឱ្យទាលផង ហើយបើឃើញមានអ្វីខុសប្រក្រ​តីដែលកើតឡើងនៅលើក្រចកកូនតូច គួរទៅប្រឹក្សាជាមួយលោកគ្រូពេទ្យ ដូចជា ក្រចកឡើងពណ៌ខ្មៅជាំ ឬមានពណ៌ខុស​ប្រក្រតី ក្រចកដុះចេញមកវៀច រួញ ក្រឹន ឬផ្សេងទៀត។ល។

រន្ធផ្ជិត : ជាប្រក្រតី ចំណែករបស់ទងផ្ជិតនឹងស្ងួតជាបណ្តើរៗ ហើយជ្រុះដោយខ្លួនឯងក្នុងរយ:ពេល 2-3សប្តាហ៍ តែគេក៏​ធ្លាប់ជួបប្រទះដែរថា ទារកខ្លះអាចប្រើពេលយូរជាងនេះទៅទៀត។ តាមការណែនាំរបស់លោកគ្រូពេទ្យ គោលការណ៍នៃ​ការសម្អាត គឺជាវិធីមួយដែលល្អបំផុត ដើម្បីការពារការឆ្លងមេរោគដែលអាចបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់កូនតូចបាន។

ចំណុចគួរប្រយ័ត្ន ៖ បើទងផ្ចិត និងស្រទាប់ស្បែកជុំវិញឡើងពណ៌ក្រហម និងមានធំក្លិន នោះបញ្ជាក់ថា អាចមានឆ្លងមេរោគ ឬបើសង្កេតឃើញផ្ចិតរបស់កូនឡើងសើម ផ្ចិតរលាកក្លាយ មានឈាមចេញមកតាមផ្ចិត…អ្នកម្តាយគួរប្រញាប់នាំកូនទៅជួបគ្រូពេទ្យជាបន្ទាន់។ សម្រាប់ផ្ចិតប៉ោង ឬទុលឡើង អ្នកម្តាយមិនគួរកង្វល់បារម្ភឡើយ ព្រោះផ្ចិតនឹងរួញចូលវិញដោយឯកឯងក្នុងអំឡុងពេល 2 – 3ខែ ឬមានទារកខ្លះអាចយូរដល់ 1ឆ្នាំក៏មាន។

ស្បែក : ទារកក្នុងវ័យទើបនឹងកើត អ្នកម្តាយអាចសង្កេតឃើញថា នៅលើស្បែករបស់កូនមានស្នាមអុចៗក្រហមៗពេញ​ខ្លួន ដែលភាគច្រើននឹងរលប់បាត់ទៅវិញដោយឯកឯងនៅពេលដែលធំឡើងជាបណ្តើរៗ តែស្នាមដែលបង្ហាញពីភាពខុសប្រក្រតីខ្លះ ដូចជា ស្នាមនៅលើមុខ ស្នាមនៅលើកំប៉េះគូទ គួរតែប្រញាប់រកមើលមូលហេតុ និងមើលថែទាំតាមអាការ។

ចំណុចគួរប្រយ័ត្ន ៖ ភាពស្អាតបាតមានអនាម័យ គឺជារឿងសំខាន់ណាស់សម្រាប់ស្បែករបស់ទារក ដូច្នេះបើឃើញមានស្នាមដែលគួរឱ្យសង្ស័យ ដូចជាស្នាមនៅលើគូទ ជាដើម គួរតែសម្អាត ឬជូតឱ្យស្អាត និងផ្លាស់កន្ទបឱ្យរៀងរាល់ពេលបន្ទាប់ពី​ទារកបន្ទោបង់រួច និងមិនគួរស្លៀកខោទឹកនោមគ្រប់ពេលវេលានោះទេ គួរស្លៀកក្រណាត់កន្ទបផាឌិប ឬក៏ឱ្យស្បែកកូនបានប៉ះនឹងខ្យល់អាកាសខ្លះផង៕

អាហារដែលមានរសជាតិផ្អែមជាអាហារដែលត្រូវមាត់មនុស្សជាច្រើន រសជាតិផ្អែមជួយជំរុញភាពឃ្លានអាហារបានយ៉ាងល្អ ហើយមនុស្សភាគច្រើនក៏និយមអាហាររសជាតិផ្អែម រហូតដល់លើសពីតម្រូវការរបស់រាងកាយ ដែលជាមូលហេតុបណ្តាលឱ្យកើតជម្ងឺផ្សេងៗបានដែរ។ ដូច្នេះពេលនេះយើងនាំគ្នាមកស្គាល់ពីអាហាររសជាតិផ្អែមថា តើគួរបរិភោគប៉ុនណាទើបសមរម្យល្មមសម្រាប់ស្រ្តីអ្នកមានផ្ទៃពោះ។

លោកគ្រូពេទ្យបានណែនាំឱ្យអ្នកមានផ្ទៃពោះ គ្រប់គ្រងការបរិភោគអាហារដែលមានរសជាតិផ្អែម ឱ្យស្ថិតនៅ​ក្នុងកម្រិតសមល្មម គឺកុំបរិភោគតាមចិត្តចង់ កាត់បន្ថយអាហារផ្អែមឱ្យបានច្រើនបំផុត និងគ្រប់គ្រងការបរិភោគជាតិស្ករ ឬបង្អែមដូចខាងក្រោមនេះ ៖

• ញ៉ាំទឹកផ្លែឈើស្រស់ដែលមិនដាក់ស្ករ ជំនួសភេស្ជជៈកំប៉ុង។
• កាត់បន្ថយស្ករក្នុងការផ្សំគ្រឿងម្ហូបអាហារចំនួនពាក់កណ្តាលពីទម្លាប់ចាស់។
• បរិភោគផ្លែឈើស្រស់ និងបន្លែឱ្យបានច្រើន ព្រោះវានឹងធ្វើឱ្យរាងកាយទទួលបានជាតិស្ករល្អយ៉ាងគ្រប់គ្រាន់។
• ចៀសវាងអាហារកញ្ចប់ ឬកំប៉ុងផ្សេងៗ តែបើចាំបាច់ត្រូវបរិភោគ គួរមើលពីគ្រឿងផ្សំថា តើមានជាតិស្ករតិច ឬច្រើនប៉ុនណា។
• ខ្ពុរមាត់ ឬដុសធ្មេញក្រោយពេលបាយ ឬក្រោយពេលបរិភោគបង្អែមរួច និងគួរប្រើខ្សែអំបោះខាត់សម្អាតធ្មេញយ៉ាងហោចណាស់ 1ថ្ងៃម្តង ដើម្បីកុំឱ្យមានកម្ទេចអាហារនៅជាប់សេសសល់តាមប្រឡោះធ្មេញ។
• បើសិនត្រូវប្រើស្ករ គួរជ្រើសរើសប្រើស្ករអំពៅ ជំនួសស្ករ-ស។
• មិនគួរបរិភោគស្ករ-សលើសពី 3ស្លាបព្រាបាយក្នុង 1ថ្ងៃឡើយ (សម្រាប់មនុស្សដែលមានរាងកាយមាំមួន)។
• ជាធម្មតា ពេលយើងបរិភោគបាយ បន្លែ និងផ្លែឈើនោះ គឺយើងបានទទួលជាតិស្ករគ្រប់គ្រាន់តាមតម្រូវការរបស់រាងកាយស្រាប់ទៅហើយ ។

តើយើងទទួលបានរសជាតិផ្អែមដោយវិធីណា?

មនុស្សយើងឆាប់ទទួលយករសជាតិផ្អែមខ្លាំងបំផុត ព្រោះនៅលើអណ្តាតមានក្រពេញទទួលរសជាតិផ្អែមច្រើនជាងរសជាតិផ្សេងៗ ដូច្នេះបើយើងបរិភោគអាហារដែលមានរសជាតិផ្អែមញឹកញាប់ នឹងធ្វើឱ្យយើងញៀនរសជាតិផ្អែម​ ជា​​ពិសេសការបរិភោគស្ករដែលយើងដាក់នៅក្នុងអាហារផ្សេងៗនោះ នឹងធ្វើឱ្យរាងកាយយើងទទួលបានជាតិស្ករច្រើនជ្រុលដោយមិន​ដឹង​ខ្លួន ទាំងអាហារពីធម្មជាតិក៏មានជាតិស្ករស្រាប់ទៅហើយ មានដូចជា ៖

• ខាបូហាយដ្រេត ពេលឆ្លងកាត់កម្មវិធីរំលាយអាហារហើយ វានឹងក្លាយទៅជាជាតិស្ករ គ្លុយខូស ហើយនឹងត្រូវបានបឺត​​ជ្រាបចូលទៅក្នុងខ្សែលោហិតជាបន្ត ទៅធ្វើជាថាមពលការងារដល់កោសិកាអវយវៈផ្សេងៗ។
• ផ្លែឈើស្ទើរតែគ្រប់ប្រភេទមានជាតិស្ករជាចំណែកផ្សំដោយធម្មជាតិស្រាប់ទៅហើយ និងអាចយកទៅប្រើប្រាស់បានភ្លាមតែម្តង។
• អាហារកញ្ចប់ និងអាហារកំប៉ុងផ្សេងៗ ដូចជា ទឹកញាំសាលាដ ទឹកដោះគោ យ៉ាអួ នំខេក ឬសូម្បីតែទឹកស៊ីអ៊ីវក៏មានស្ករជាចំណែកផ្សំដែរ៕