Tag: ការងារ

  • 5រឿងសំខាន់ ដែលកូនត្រូវធ្វើឱ្យបានមុនអាយុ 3ឆ្នាំ ដើម្បីត្រៀមខ្លួនចូលរៀនមត្តេយ្យ

    5រឿងសំខាន់ ដែលកូនត្រូវធ្វើឱ្យបានមុនអាយុ 3ឆ្នាំ ដើម្បីត្រៀមខ្លួនចូលរៀនមត្តេយ្យ

    ក្មេងតូចក្នុងវ័យ 3ឆ្នាំ ជាអំឡុងវ័យដែលឪពុកម្ដាយទាំងឡាយចាប់ផ្ដើមបញ្ជូនកូនទៅសាលាហើយ ដូច្នេះទើបថ្ងៃនេះ ឡារ៉ែនមានភារកិច្ចសំខាន់ដែលឪពុកម្ដាយនឹងត្រូវបង្ហាត់វិន័យដល់កូនឱ្យចេះជួយខ្លួនឯងក្នុងកិច្ចការងារប្រចាំថ្ងៃផ្សេងៗឱ្យបានមុនពេលគេចូលដល់វ័យរៀនដើម្បីឱ្យកូនបានត្រៀមខ្លួនរួចជាស្រេចមុនចូលរៀនមត្តេយ្យ និងដើម្បីឱ្យខ្លួនគេមិនក្លាយជាបន្ទុកចំពោះអ្នកគ្រូនៅឯសាលា…ដូច្នេះយើងនាំគ្នាមកមើលថា តើមានរឿងអ្វីខ្លះដែលកូនត្រូវធ្វើឱ្យបានមុនអាយុ 3ឆ្នាំ?

    1 . បង្ហាត់ឱ្យកូនឈប់ស្រឡាញ់ដបទឹកដោះគោ

    ការដែលកូនអាយុជិត 3ឆ្នាំហើយ តែនៅតែស្រឡាញ់ដបទឹកដោះគោ ដើរកាន់ដបទឹកដោះគោគ្រប់ពេលវេលា ឬគេងមិនលក់ បើខ្វះដបទឹកដោះគោជាដើមនោះ មិនត្រឹមតែនឹងធ្វើឱ្យធ្មេញរបស់កូនមានបញ្ហានោះទេ តែនៅប្រថុយនឹងការកើតជំងឺពុកធ្មេញទៀតផង និងថែមទាំងមានផលប៉ះពាល់ដល់ការចូលរៀនត្រៀមមត្តេយរបស់កូនទៀតផង។ ដូច្នេះ នៅពេលកូនឈានចូលដល់វ័យហាត់ដើរ ឬក្នុងអំឡុងវ័យ 1-2ខួប អ្នកម្ដាយគួរចាប់ផ្ដើមបង្ហាត់ឱ្យកូនឈប់ស្រឡាញ់ដបទឹកដោះគោ ហើយបែរមកញ៉ាំទឹកដោះគោតាមរយៈបំពង់បឺត ឬកែវវិញម្ដងបានហើយ។

    2 . បង្ហាត់ឱ្យកូនចេះអង្គុយអ៊ឺអ៊ឹសក្នុងកន្ថោរ

    ក្មេងមួយចំនួនមិនព្រមចូលបន្ទប់ទឹកក្នុងអំឡុងពេលនៅសាលារៀនឡើយ ព្រោះគេមិនចេះអង្គុយលើកន្ថោរ ព្រោះធ្លាប់ស្លៀកតែខោទឹកនោម ដូច្នេះមុនអាយុ 3ខួប ឪពុកម្ដាយគួរតែបង្ហាត់កូនឱ្យចេះជួយខ្លួនឯងក្នុងរឿងនេះ ដែលការបង្ហាត់កូនឱ្យចេះអង្គុយបន្ទោបង់លើកន្ថោរនេះ ក្មេងវ័យ 3ខួបអាចហាត់រៀនបានហើយ គ្រាន់តែឪពុកម្ដាយត្រូវមានពេលវេលានៅចាំនាំកូនទៅអង្គុយបន្ទោបង់លើកន្ថោរ ឬនាំទៅចូលបន្ទប់ឱ្យបានជាប់លាប់ រហូតទាល់តែកូនហាត់ចេះ។ នៅពេលគេចេះចូលបន្ទប់ទឹកបានហើយ លុះដល់វ័យចូលរៀន គេនឹងចេះមើលថែទាំខ្លួនឯងបានមិនខាន។

    3 . បង្ហាត់ឱ្យកូនចេះញ៉ាំបាយដោយខ្លួនឯង

    ក្មេងក្នុងវ័យ 2.5 – 3ឆ្នាំដែលចូលរៀនសាលាមត្តេយ្យនឹងត្រូវញ៉ាំអាហារពេលថ្ងៃត្រង់ដំណាលគ្នា និងញ៉ាំដោយខ្លួនឯង មិនមានអ្នកមកអង្គុយបញ្ចុកដូចពេលនៅផ្ទះនោះទេ ដូច្នេះឪពុកម្ដាយគួរបង្ហាត់ឱ្យកូនមានវិន័យ ចេះញ៉ាំបាយដោយខ្លួនឯង ដួសបាយញ៉ាំខ្លួនឯងបានតាំងពីនៅតូច លុះដល់វ័យចូលសាលា គេនឹងបានជួយខ្លួនឯងដោយមិនក្លាយជាបន្ទុកចំពោះអ្នកគ្រូនៅឯសាលា។

    4 . បង្ហាត់ឱ្យកូនចេះដុសសម្អាតធ្មេញ

    សុខភាពប្រអប់មាត់របស់កូនជារឿងសំខាន់ ដែលឪពុកម្ដាយត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ និងមិនអាចបណ្ដែតបណ្ដោយបាន ដូច្នេះការបង្រៀនកូនឱ្យមានវិន័យ ចេះដុសសម្អាតធ្មេញនៅពេលព្រឹក ធ្វើឱ្យក្លាយជាទម្លាប់ប្រចាំថ្ងៃ កូនក៏នឹងចេះដុសសម្អាតធ្មេញខ្លួនឯង ក្លាយជាក្មេងស្រឡាញ់ភាពស្អាត ធ្មេញមិនពុក និងមានធ្មេញរឹងមាំ។ ពេលដល់វ័យចូលសាលា ក្មេងមត្តេយ្យត្រូវដុសសម្អាតធ្មេញមុនពេលគេង កូនក៏អាចមើលថែទាំខ្លួនឯងបាន។

    5 . បង្ហាត់ឱ្យកូនចេះមើលថែទាំរបស់

    ជាធម្មជាតិរបស់ក្មេងតូច ជាពិសេសក្មេងក្នុងវ័យមត្តេយ្យ គេនឹងនៅហួងហែងរបស់លេង គិតតែពីលេង និងតែងជក់ចិត្តនឹងការលេង រហូតអាចភ្លេចរបស់របរប្រើប្រាស់ផ្ទាល់ខ្លួន ដូច្នេះទើបឪពុកម្ដាយគួរបង្ហាត់ឱ្យកូនចេះចាំចំណាំរបស់របររបស់ខ្លួនឯង ឱ្យដឹងថា បានដាក់របស់របរខ្លួនឯងនៅត្រង់ណា និងអាចប្រាប់បានថា អ្វីជារបស់ខ្លួនឯង ដើម្បីឱ្យគេចេះមើលថែទាំរបស់របររបស់ខ្លួនឯងបាន មិនដូច្នោះទេ ពេលដល់វ័យចូលសាលា លោកឪពុកអ្នកម្ដាយច្បាស់ជានឹងត្រូវអស់លុយទិញរបស់របរឱ្យកូនម្ដងហើយម្ដងទៀតជាប់រហូតជាមិនខាន៕

  • តើឪពុកម្តាយត្រូវធ្វើដូចម្តេច ទើបកូនមានទឹកចិត្តក្លាហាន ?

    តើឪពុកម្តាយត្រូវធ្វើដូចម្តេច ទើបកូនមានទឹកចិត្តក្លាហាន ?

    ឪពុកម្តាយ​គ្រប់រូប​តែងតែ​ ចង់ឱ្យ​កូន​ជាទី​ស្រឡាញ់​ក្លាយជា​មនុស្ស ក្លាហាន​អង់អាច តែមានចិត្តស្លូតបូត កាន់​ធម៌​សុចរិត​នៅក្នុង​ខ្លួន ​។ អ្វីដែល​ធ្វើឱ្យ​យើងកាន់តែ​សប្បាយចិត្តទៅ​ទៀត​នោះ​ គឺពេលបាន​ឃើញ​កូន​របស់យើង​ហ៊ាន ​ប្រឈមមុខ និងដោះស្រាយ​នូវ​រាល់​បញ្ហា​បាន និង​ឈានទៅរក​ភាពជោគជ័យ​បានទៀត​ផង ​។ ​ដូច្នេះ​លោកឪពុក​អ្នក​ម្តាយ​ទាំងអស់ ​គួរតែ​អប់រំ​បុត្រ​ធីតា​របស់ខ្លួន​ឲ្យ​មាន​ភាពក្លាហាន ​ហើយ​ចំណុច​ដែល​គួរ​ អប់រំ​ និងបង្ហាត់ដល់​កូន​នោះ​មានដូចជា ​៖

    1. បណ្តុះ​ផ្នត់គំនិត ឱ្យ​កូន​មាន​ភាពក្លាហាន : ​​យើង​អាចបង្កើត​នូវ​មោទនភាពក្នុង​គ្រួសារ ដោយ​បង្ហាញ​ពី​ជាតិ​សាសន៍របស់​ខ្លួន​ថា មាន​ភាពក្លាហាន​ជាងគេ នោះគឺយើង​បាន​បង្រៀន​ឱ្យ​កូន​មាន​ភាពក្លាហាន ក្នុង​ការធ្វើ​អ្វីមួយ ឬ​ដោះស្រាយ បញ្ហា​អ្វីមួយរួចស្រេចទៅហើយ ​។ ការបង្រៀន​កូន​ឱ្យ​យល់ដឹង​ពី​ប្រ​វ​ត្ដិ​សាស្ដ្រនៃពូជសាសន៍​បែបនេះ វា អាចជា​ការជំរុញ​ឱ្យ​កូន​កាន់តែ​មានទឹក​ចិ​ត្ដ​អង់អាច​ក្លាហានឡើងទៀតដែរ​ ។​
    2. ត្រូវ​សរសើរ​​កូន​នៅពេលណា​ដែល​គេក្លាហាន​ហ៊ាន​ប្រឈមមុខ ​និងហ៊ាន​ដោះស្រាយ : លោក​ឪ​ពុក​អ្នកម្ដាយ អាចបង្ហាត់បង្រៀនឱ្យ​កូនក្លាហានហ៊ាន​​ប្រឈមមុខនឹងបញ្ហា​នានាជាប្រចាំ​ដូចជា​ ការឡើង​និយាយ​នៅ​ចំពោះ​មុខ​សិស្ស​ដូច​គ្នា​នៅក្នុង​ថ្នាក់រៀន ចេះហ៊ានសំរេចចិត្តក្នុងការជួយសង្រ្គោះមិត្តភក្តិ ឬក៏​លេង​កីឡា ជាដើម ​។ នៅពេល​កូន​របស់​លោក​​​​អ្នកក្លាហាន​ហ៊ាន​ធ្វើ​ការងារ​ទាំងនោះ​បាន លោកឪពុកអ្នកម្តាយត្រូវតែចេះ​សរសើរ​លើក​ទឹក​ចិ​ត្ដ និង ផ្ដល់​កម្លាំង​ចិត្ដ​​​ដ​ល់​កូន ​។ ទាំងអស់នេះ គឺជា​ការបង្រៀន​ឱ្យ​កូនលោក​អ្នក កាន់​តែមានទឹកចិត្តល្អ និងមាន​ភាពក្លាហាន​ឡើងផងដែរ ​។​
    3. ត្រូវ​លើក​ពី​បុគ្គល​ដែលមាន​ភាពក្លាហាន​ពិតៗក្នុងសង្គម​ប្រាប់​កូន : ​នៅពេល​គិតដល់​អ្នក​ដែលមាន​សេចក្ដីក្លាហាន គឺ​យើង​តែង​នឹកទៅដល់​កងទ័ព ពួកអ្នកស្ម័គ្រចិត្ត ពួកអ្នកជួយសង្រ្គោះ អ្នក​ពន្លត់អគ្គីភ័យ​ជាដើម ពួកគេ​ទាំង​នោះ អាច​ផ្ដល់​គំរូនៃ​ភាពក្លាហាន​ដល់​កូនរបស់លោក​អ្នកបាន ​។ ក្រៅពីនេះ អ្នក​ក៏​អាច​សរសេរ​ជា​សុភាសិត ​បិទ​ជាប់​នឹង​ជញ្ជាំង ឬ​សរសេរ​ពាក្យស្លោក​លើ​ក្ដារខៀន ដែល​បណ្តុះ​ទឹក​ចិ​ត្ដ​កូនរបស់លោក​អ្នក​ឱ្យមានភាព​ក្លាហាន ​ដូចជា “ភាព​ក្លាហាន​នឹងធ្វើឱ្យ​មនុស្សទទួល​ជោគជ័យ​” ជាដើម ​។​
    4. ត្រូវបង្កើត​ទំនាក់ទំនង​ស្និទ្ធស្នាល​​ជាមួយ​កូនជាប្រចាំ : ​ជជែកលេង​ជាមួយ​កូនរបស់​អ្នកជា​ប្រចាំ និង​ដោយ​ចំហ​ រៀបរាប់ប្រាប់គេ​នូវ​អ្វីដែល​បានកើត​ឡើង​ចំពោះ​អ្នក ពេលដែលអ្នកនៅមានវ័យប៉ុនគេ និងប្រាប់​ពី​វិធី និងរបៀប​ដោះស្រាយ​​រាល់​បញ្ហា​នានា​ដែលអ្នកធ្លាប់ជួបនៅពេលនោះ ។ ប្រសិនបើ​កូន​អ្នក មាន​ភាពក្លាហាន​ហ៊ាន​និយាយប្រាប់​អ្នកវិញ ពី​បញ្ហា​របស់គេ​ដោយ​ចំហ​នោះ អ្នក​អាចនឹងជួយពន្យល់​គេឱ្យចេះ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ដោយភាពក្លាហាន និងសន្តិភាព​បាន​ ​។
    5. ត្រូវ​ធ្វើជា​គំរូ​ល្អ​ដល់​កូន ​: ​គំរូនៃ​ភាពក្លាហាន ត្រូវ​ចាប់ផ្ដើម​ពី​អ្នកជា​មុន ​។ ចំពោះរឿង​អ្វីមួយ​ដែល​អ្នក​គិតថា កូនរបស់អ្នក​អាចនឹង​ពិបាក​ធ្វើបាន ឧទាហរណ៍​ដូចជា ការរាំរែក ​ជាដើម លោកឪពុកអ្នកម្តាយអាចនឹងត្រូវឡើង​រាំ ដើម្បីឱ្យ​កូន​ឃើញ​ពី​ភាពក្លាហាន​របស់​អ្នក​។ ក្រៅពីនេះ លោកអ្នក​អាច​បង្ហាញ​ឲ្យកូនបានឃើញតាមរយៈ ទង្វើ និង​សកម្ម​ភាព​ល្អៗ​ប្រចាំថ្ងៃ​ទាំងឡាយ​ណា ដែល​អ្នក​គិតថា ល្អ​ និង​ជា​គំរូ​ល្អចំពោះ​កូន ​៕
  • តិចនិកមើលថែទាំខ្លួន សម្រាប់អ្នកមានគភ៌ក្នុងខែដំបូង

    តិចនិកមើលថែទាំខ្លួន សម្រាប់អ្នកមានគភ៌ក្នុងខែដំបូង

    គឺជាអំឡុងពេលសំខាន់នៅក្នុងជីវិតរបស់មនុស្សស្រីដែលកំពុងជិតក្លាយខ្លួនជាម្តាយ ទាំងការមើលថែទាំ ត្រៀមខ្លួន និងការ​ស្វា​​គមន៍សមាជិកថ្មីម្នាក់ក្នុងគ្រួសារដែលកំពុងតែជិតចាប់កំណើតឡើងក្នុងរយ:ពេលប៉ុន្មានខែខាងមុខ។ រយ:ដំបូងៗនៃការតាំងគភ៌​នេះ ភាគច្រើនស្ត្រីយើងតែងមានកង្វល់ក្នុងរឿងផ្សេងៗជាច្រើន ទាំងរឿងរូបរាង សុខភាព អារម្មណ៍ដែលប្រែប្រួល ដែលអាការទាំង​អស់​នេះអាចមានផលប៉ះពាល់ដោយត្រង់ទៅដល់កូននៅក្នុងផ្ទៃបាន ដូច្នេះឡា រ៉ែន សុំនាំយកគន្លឹះល្អៗពាក់ព័ន្ធនឹងការមើលថែទាំខ្លួន​ឯងក្នុងរយ:ដំបូងនៃការមានគភ៌នេះ មកជម្រាបជូនអនាគតអ្នកម្តាយថ្មោងថ្មីថា តើមានអ្វីខ្លះ? សូមតាមដានដូចតទៅ ៖

    1 . ទទួលទានអាហារដែលមានប្រយោជន៍

    គួរជ្រើសរើសទទួលទានអាហារឲ្យគ្រប់ទាំង 5 ក្រុម ដែលហុចផលល្អដល់សុខភាពរបស់ខ្លួនឯង និងកូនក្នុងផ្ទៃ ដោយសង្កត់ធ្ងន់លើសារធាតុ ពពួកប្រូតេអុីន កាល់ស្យូម អាស៊ីតហ្វូលិក ដើម្បីជួយអភិវឌ្ឍខួរក្បាល និងសាច់ដុំរបស់ទារកឱ្យធំធាត់បានតាមប្រក្រតី មានជាអាទិ៍ ញ៉ាំទឹកដោះគោឱ្យបានច្រើន ញ៉ាំអាហារសមុទ្រ និងបន្លែស្លឹកពណ៌បៃតងគ្មានសារធាតុគីមី ជាដើម ។ ក្នុងអំឡុងពេលមាន​គភ៌ ស្ត្រីទាំងឡាយគួរតម ឬកាត់បន្ថយការញ៉ាំទឹកតែ កាហ្វេ និងភេស្ជជៈដែលមានជាតិអាល់កុល ឬឈប់ដាច់តែម្តងក៏ជាការ​ប្រសើរដែរ។

    2 . ថែទាំសុខភាពផ្លូវចិត្តឱ្យស្រស់ស្រាយជាប់ជានិច្ច

    ដូចដែលបានដឹងហើយថា បើអ្នកម្តាយមានភាពតានតឹងក្នុងអារម្មណ៍នោះ គឺពិតជាមានផលប៉ះពាល់ដល់កូននៅក្នុងផ្ទៃមិនខាន ដូច្នេះហើយគួរលះបង់ភាពកង្វល់ខ្វល់ខ្វាយ ភាពតានតឹងក្នុងអារម្មណ៍ទាំងរឿងការងារ និងរឿងផ្សេងៗទៀតចោលឱ្យអស់ ឬ​អាចកែបញ្ហាទាំងនេះបានតាមរយ: ការរកកិច្ចការធ្វើដើម្បីបន្ធូរអារម្មណ៍ ដូចជា ស្តាប់ចម្រៀងពីរោះៗ អានសៀវភៅ ធ្វើការងារច្នៃប្រឌិតផ្សេងៗ ជាដើម។

    3 . សម្រាកក្នុង 1ថ្ងៃៗឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់

    ដោយសារតែក្នុងអំឡុងពេលនេះ អ្នកមានគភ៌នឹងចាប់ផ្តើមមានអារម្មណ៍ថា ខ្លួនឯងល្វើយ និងឆាប់ហត់នោះ ដូច្នេះគួរគេងសម្រាកឱ្យបានច្រើន ឬបន្ថែមការសម្រាកដោយការគេងឱ្យលក់ក្នុងពេលថ្ងៃ​ប្រមាណជា 1-2ម៉ោងក៏បាន។

    4 . ធ្វើលំហាត់ប្រាណស្រាលៗ ដើម្បីបង្កើនភាពរឹងប៉ឹង

    ជ្រើសរើសហាត់ប្រាណដោយឥរិយាបថស្រាលៗ ដូចជា យ៉ូហ្គា ដើរលេងជុំវិញសួនច្បារ ឬធ្វើការងារផ្ទះបែបស្រាលៗដើម្បីជួយជំរុញប្រព័ន្ធផ្សេងៗក្នុងរាងកាយឱ្យធ្វើការបានល្អ ថែមទាំងជួយឱ្យប្រសូតបានកាន់តែងាយស្រួលឡើងទៀតផង។ គួរចៀសវាងលំ​ហាត់ប្រាណណាដែលប្រើកម្លាំងច្រើន និងមានការងាក ឬបែរខ្លួនខ្លាំងៗ។

    5 . ឧស្សាហ៍ទៅជួបគ្រូពេទ្យ ដើម្បីពិនិត្យគភ៌ និងរកមើលអាការខុសប្រក្រតី

    ជាធម្មតាអ្នកមានគភ៌ខ្លះ ដែលទើបតែមានគភ៌ជាលើកដំបូងអាចនឹងមានកង្វល់ក្នុងរឿងគ្រោះថ្នាក់ អាការខុសប្រក្រតីដែលអាចហុចផលអាក្រក់ដល់កូននៅក្នុងផ្ទៃ ដូច្នេះបើមានអាការខុសប្រក្រតី ឬអាការប្លែកៗណាមួយ ដូចជា ចុកឆ្អល់ញឹកញាប់ ឬចាញ់កូនខ្លាំងក៏គួរតែទៅជួបគ្រូពេទ្យ ឬទៅត្រួតពិនិត្យគភ៌តាមការណាត់របស់ពេទ្យឱ្យបានជាប់ជានិច្ច។

    សរុបមកវិញ ឡា រ៉ែន ចង់ជម្រាបស្រ្តីមានគភ៌ទាំងឡាយថា ចូរធ្វើចិត្តឱ្យសប្បាយៗ កុំតានតឹងអារម្មណ៍ និងកង្វល់ចិត្តខ្លាំងពេកអី គួរបណ្តោយអារម្មណ៍ឱ្យសប្បាយៗ ត្រៀមខ្លួនស្វាគមន៍កូនតូចសម្លាញ់នៅថ្ងៃខាងមុខដោយអារម្មណ៍ស្រស់ស្រាយវិញប្រសើរជាង

  • វិធីបង្ហាត់កូនឱ្យមានភាពឆ្លាតវាងវៃ ទាំង IQ, EQ, CQ, MQ, PQ, AQ និង SQ

    វិធីបង្ហាត់កូនឱ្យមានភាពឆ្លាតវាងវៃ ទាំង IQ, EQ, CQ, MQ, PQ, AQ និង SQ

    មិនថាឪពុកម្ដាយណា ក៏ដូចឪពុកម្ដាយណាដែរ គឺសុទ្ធតែចង់ឱ្យកូនធំធាត់ឡើងក្លាយជាមនុស្សដែលមានគុណភាព ទាំងផ្នែកសតិបញ្ញា និងផ្លូវចិត្ត។ ក្នុងយុគសម័យមួយ ឪពុកម្ដាយអាចនឹងចាប់អារម្មណ៍តែរឿងការបង្ហាត់កូនសម្លាញ់ឱ្យមាន IQល្អ តែលុះពេលវេលាកន្លងទៅ ក៏ចាប់ផ្ដើមនាំគ្នាយកចិត្តទុកដាក់រឿង EQ កាន់តែខ្លាំងឡើង តែ…ប៉ុនហ្នឹងនៅមិនទាន់គ្រប់គ្រាន់ទេ ថ្ងៃនេះ ឡារ៉ែន នឹងនាំលោកឪពុកអ្នកម្ដាយទាំងអស់មកស្គាល់ពីភាពឆ្លាតវាងវៃទាំង 7ផ្នែកដែលក្មេងៗគួរតែមានដើម្បីឱ្យពួកគេចេះសម្របខ្លួនរស់នៅក្នុងពិភពលោកដែលកាន់តែពិបាករស់នៅនេះបានយ៉ាងមានសេចក្ដីសុខ និងមានជោគជ័យក្នុងជីវិត។

    IQ ៈ ភាពឆ្លាតវៃខាងសតិបញ្ញា

    IQ(Intelligence Quotient) ឬភាពឆ្លាតវៃខាងសតិបញ្ញា…ប្រហែលជាភាពឆ្លាតវាងវៃមួយដែលលោកឪពុកអ្នកម្ដាយធ្លាប់ស្គាល់ច្បាស់រួចមកហើយ ព្រោះនរណាៗក៏ចង់ឱ្យកូនឆ្លាត និងទទួលបានភាពជោគជ័យដូចគ្នាទាំងអស់។ ដូច្នេះហើយទើបឪពុកម្ដាយគួរតែជំរុញ IQ ដល់កូន ដើម្បីឱ្យក្មេងៗចេះគិតវិភាគ ដែលអាចធ្វើឱ្យទទួលបានជោគជ័យក្នុងការរៀនយល់ដឹងពីអ្វីផ្សេងៗបាន។

    វិធីជំរុញ IQ ដល់កូនសម្លាញ់

    • អានរឿងនិទានឱ្យកូនស្ដាប់តាំងពីកូននៅតូចៗ។
    • ឱ្យកូនញ៉ាំអាហារដែលមានគុណប្រយោជន៍គ្រប់ចំនួន។
    • បង្ហាត់កូនឱ្យចេះគិតវិភាគតាមរយៈហ្គេមងាយៗស្រួលៗ មិនពិបាកគិត សមនឹងវ័យ។
    • ឱ្យក្មេងៗបានគេងសម្រាក និងហាត់ប្រាណយ៉ាងសមល្មម ដើម្បីឱ្យខួរក្បាលរបស់គេបានទទួលការអភិវឌ្ឍយ៉ាងពេញទំហឹង។

    EQ ៈ ភាពឆ្លាតវាងវៃខាងអារម្មណ៍

    បន្ទាប់ពី IQ លោកឪពុកអ្នកម្ដាយទាំងឡាយក៏ប្រហែលជាធ្លាប់ដឹងពី EQ(Emotional Quotient) ឬភាពឆ្លាតវៃខាង អារម្មណ៍ខ្លះៗហើយមិនខាន។ យើងទាំងអស់គ្នាជឿថា បើសិនកូនជាទីស្រឡាញ់បានទទួលការអភិវឌ្ឍ IQ ល្អ តែ EQ មិនល្អ ក៏អាចនឹងធ្វើឱ្យគេបរាជ័យក្នុងជីវិតបានដែរ ដូចជា អាចក្លាយជាក្មេងរៀនពូកែដែលមិនអាចទប់ទល់នឹងបញ្ហា ឬភាពអស់សង្ឃឹមបានរហូតឈានឆ្ពោះទៅរកការបំផ្លាញខ្លួនឯងដូច្នោះដែរ។ ឪពុកម្ដាយអាចអភិវឌ្ឍ EQ ឱ្យកូនបានតាមវិធីដូចតទៅនេះ ៈ

    វិធីជំរុញ EQ ដល់កូនសម្លាញ់

    • ផ្ដល់សេចក្ដីស្រឡាញ់ ភាពកក់ក្ដៅដល់កូនតាំងពីកូននៅតេះតះ ដើម្បីសាងអារម្មណ៍ជឿទុកចិត្ត សម្ព័ន្ធភាពជិតស្និទ្ធ។
    • បង្រៀនក្មេងតូចៗឱ្យស្គាល់ពីអារម្មណ៍របស់ខ្លួនឯង បង្រៀនឱ្យកូនស្គាល់ឈ្មោះរបស់អារម្មណ៍ផ្សេងៗដែលកំពុងកើតឡើងចំពោះគេ។
    • បង្ហាត់ក្មេងៗឱ្យចេះចាត់ការជាមួយអារម្មណ៍ផ្សេងៗយ៉ាងស័ក្តិសម រួមទាំងឪពុកម្ដាយខ្លួនឯងក៏ត្រូវយល់ និងដឹងពីវិធីចាត់ការអារម្មណ៍របស់កូនដែរ។
    • បង្ហាត់ឱ្យក្មេងៗចេះកែបញ្ហាដោយខ្លួនឯង ដោយឪពុកម្ដាយនឹងលូកដៃចូលជួយនៅពេលដែលហួសពីកម្លាំងរបស់កូនប៉ុណ្ណោះ។

    CQ ៈ ភាពឆ្លាតវៃក្នុងការចាប់ផ្ដើមច្នៃបង្កើត

    CQ (Creativity Quotient) ជាភាពឆ្លាតវៃក្នុងការគិត ចាប់ផ្ដើមច្នៃបង្កើតអ្វីថ្មីៗ ដែលនេះជារឿងសំខាន់ខ្លាំងណាស់សម្រាប់កុមារក្នុងយុគសម័យដែលពោរពេញទៅដោយតម្រូវការអៃឌៀប្លែកថ្មី និងការកែសម្រួលខ្លួន។ ឪពុកម្ដាយអាចជួយឱ្យកូនអភិវឌ្ឍ CQ របស់គេបានតាមវិធីផ្សេងៗ ដូចខាងក្រោមនេះ ៈ

    វិធីជំរុញ CQ ឱ្យកូនជាទីស្រឡាញ់

    • បង្កើតការនឹកស្រមៃដល់ក្មេងៗ ដូចជា និទានរឿងឱ្យស្ដាប់ បបួលគូររូប ស្ដាប់បទភ្លេង ឬកិច្ចការងារផ្សេងៗតាមដែលក្មេងៗចូលចិត្ត។
    • ជំរុញឱ្យកូនគិតជាបន្តបន្ទាប់ ជាក្មេងប៉ឹនសួរ ប៉ឹនសង្កេត និងប៉ឹនឆ្ងល់។
    • ឱ្យកូនបានធ្វើអ្វីផ្សេងៗដោយខ្លួនឯង មិនយករង្វង់គំនិតរបស់ឪពុកម្ដាយមកគ្របសង្កត់ពីលើកូន ព្រមទាំងកោតសរសើរលើភាពឧស្សាហ៍ព្យាយាមរបស់ក្មេងៗពេលគេតាំងចិត្តធ្វើអ្វីផ្សេងៗ។
    • នាំក្មេងៗចេញទៅរៀនយល់ដឹងពីរឿងរ៉ាវផ្សេងៗដែលមានប្រយោជន៍ ដូចជានាំទៅសារមន្ទី ឬទស្សនាការសម្ដែងសម្រាប់កុមារ។

    (នៅមានត)

  • រាងកាយទារក ដែលអ្នកម្តាយត្រូវតែស្គាល់…

    រាងកាយទារក ដែលអ្នកម្តាយត្រូវតែស្គាល់…

    ព្រោះតែរាងកាយកូនតូចនៅខ្ចី គួរឱ្យថ្នាក់ថ្នម ទើបតម្រូវឱ្យលោកឪពុកអ្នកម្តាយត្រូវតែនៅចាំមើលថែទាំយ៉ាងដិតដល់ ជាពិ​សេស​​​​រឿងសុខភាពរាងកាយកូនតូច។ ថ្ងៃនេះយើងនាំគ្នាមកស្គាល់អំពីការធ្វើការងាររបស់អវយវៈសំខាន់ផ្សេងៗនៅលើរាងកាយកូនតូច ព្រមទាំងវិធីមើលថែទាំដ៏ត្រឹមត្រូវទាំងអស់គ្នា។

    បង្ហើយ : គឺជាផ្នែកមួយរបស់លលាដ៍ក្បាលដែលនៅមិនទាន់ជាប់គ្នាណែនល្អ ទើបកើតមានជាកន្លែងទន់ៗមួយនៅលើក្បាល។ ពេលយើងសង្កត់នឹងទ្រុឌចុះ ដែលទាំងអស់មាន 2កន្លែង គឺបង្ហើយមុខ មានរាង 4ជ្រុង និងបង្ហើយក្រោយ មានរាងត្រីកោណដែលមានទំហំតូចជាង។ បង្ហើយមុខនឹងឡើងរឹងនៅពេលកូនតូចអាយុបាន 1ឆ្នាំទៅ 1ឆ្នាំកន្លះ ចំណែកបង្ហើយក្រោយនឹងឡើងរឹងនៅ​ពេលអាយុបានប្រមាណ 6ខែ។

    ចំណុចគួរប្រយ័ត្ន ៖ កុំកង្វល់បារម្ភក្នុងការប៉ះពាល់បង្ហើយ គ្រាន់តែប្រយ័ត្នកុំចុចសង្កត់ ឬប៉ះខ្លាំងៗទៅបានហើយ។ បើស្ទាបប៉ះទៅឃើញថា ទ្រុឌចុះខ្លាំង ហើយកូនតូចនៅស្ងៀម មិនលេង មិនសើចញញឹម មិនរវើកដូចសព្វដង ភ្នែករាងខូង នោះជាសញ្ញាបញ្ជាក់ថា ​កូនអាចកើតអាការខ្វះជាតិទឹកធ្ងន់ធ្ងរ ឬបើឃើញថា បង្ហើយឡើងប៉ោងទុល មិនលោតដូចចង្វាក់ជីពចរ នោះបញ្ជាក់ថា កូនតូចអាចមានបញ្ហាពាក់ព័ន្ធនឹងខួរក្បាល គួរនាំកូនតូចទៅជួបលោកគ្រូពេទ្យជាបន្ទាន់។

    ស្លឹកត្រចៀក : គឺជាអវយវៈសំខាន់ក្នុងការស្តាប់ និងឮ កើតឡើងដោយសាររលកសំឡេងធ្វើដំណើរទៅប៉ះនឹងក្រដាសត្រចៀក ឆ្លងកាត់ឆ្អឹងត្រចៀកមកសសៃប្រសាទត្រចៀក រួចមកដល់ខួរក្បាល ដូច្នេះហើយទើបត្រចៀកមានភាពសំខាន់ដល់ការរៀនយល់ដឹងពីអ្វីៗជុំវិញខ្លួន តាមរយ:ការស្តាប់សំឡេង ការបានឮ។ បើសិនជាកើតមានភាពខុសប្រក្រតីទាក់ទងនឹងការបានឮតាំងពីតូច ការវិវឌ្ឍខាងការ​និយាយក៏មានបញ្ហាដែរ។

    ចំណុចគួរប្រយ័ត្ន ៖ អាចម៍ត្រចៀកនឹងជួយការពារសត្វល្អិតៗ ដូចជាស្រមោច ឬចៃឆ្កែមិនឱ្យចូលបាន ដូច្នេះអ្នកម្ដាយមិនគួរខ្វេះ ឬកេះត្រចៀកឡើយ ព្រោះមិនត្រឹមតែធ្វើឱ្យអាចម៍ត្រចៀកចូលទៅញ៉ុកណែននៅខាងក្នុងប៉ុណ្ណោះទេ តែនៅអាចធ្វើឱ្យកូនតូចឈឺត្រចៀក ឬក្រដាសត្រចៀកអាចនឹងធ្លុះបានទៀតផង។ ជាធម្មតាអាចម៍ត្រចៀកដែលកើតឡើងនោះ នៅពេលដែលវាមានច្រើន វានឹងជ្រុះចេញមកក្រៅ​ដោយឯកឯង។ ចំណែកទារកដែលបានឮជាធម្មតា ត្រូវតែចេះញញឹម ចេះមើលមុខ សម្លឹងភ្នែក និងបែរមើលតាមសំឡេងបាន តែបើកន្លងផុតទៅ 6ខែហើយ នៅតែធ្វើដូចការរៀបរាប់មកមិនបាន នោះបង្ហាញថា កូនតូចអាចនឹងមានបញ្ហាខាងការស្តាប់ឮហើយ ដូច្នេះគួរតែនាំកូនតូចទៅប្រឹក្សាជាមួយលោកគ្រូពេទ្យ។

    កែវភ្នែក : តាមធម្មជាតិ ក្រពេញទឹកភ្នែកអាចបង្ហូរទឹកភ្នែកចេញមកបាន ដែលប្រកបទៅដោយ អេនហ្សៃម៍ ឡៃសូហ្សៃម៍ (Lysozyme) អាចបំផ្លាញសម្បកកោសិការបស់មេរោគបាក់តេរីបាន ដូច្នេះទើបទឹកភ្នែកជាសារធាតុរលាយដែលការពារការឆ្លងមេរោគនៅក្នុងកែវភ្នែក ។ បើមានវត្ថុចម្លែកចូលក្នុងកែវភ្នែក ក្រពេញទឹកភ្នែកនឹងធ្វើការ ដោយបញ្ចេញទឹកភ្នែកមកភ្លាម ដើម្បីលាងសម្អាតវត្ថុចម្លែកនោះចេញ។

    ចំណុចគួរប្រយ័ត្ន ៖ មិនគួរប៉ះពាល់ ឬរវល់នឹងកែវភ្នែកកូនតូចឡើយ តែបើឃើញមានភាពខុសប្រក្រតីណាមួួយ ដូចជា ភ្នែក​ពណ៌សមិនស តែមានពណ៌ក្រហមព្រឿងៗ ភ្នែកហើមឡើងក្រហម ភ្នែកសើមមានទឹកភ្នែកដក់ជាប់រហូត ឃើញមានចំណុចសៗ​នៅ​​ក្នុងប្រស្រីភ្នែក ភ្នែកញាក់ៗ គ្រាប់ភ្នែកញ័រៗ មានអាចម៍ភ្នែកពណ៌លឿងលាយបៃតង ពេលបើកភ្នែក ត្របកភ្នែកបើក​ឡើងមិនស្មើគ្នា ឬអាយុ 2-3​ ខែហើយ តែនៅមិនទាន់ចេះមើលមុខឪពុកម្តាយ ភ្នែកប៉ះពន្លឺមិនបាន ធ្វើភ្នែកក្រឡឺតក្រឡាប់មិនកើត ពេលសម្លឹងមើលទៅខាងៗក៏បែរទៅទាំងក្បាលជាដើម …បើសង្កេតឃើញមានកើតអាការមួយណាក្នុងចំណោមអាការទាំងអស់ដែលបានរៀបរាប់មកនោះ លោកឪពុកអ្នកម្តាយគួរប្រញាប់នាំកូនទៅជួបលោកគ្រូពេទ្យដើម្បីពិនិត្យកែវភ្នែកកូនជាបន្ទាន់។

    ច្រមុះ : ច្រមុះមានតួនាទីដកដង្ហើម និងហឹតក្លិនផ្សេងៗ។ នៅក្នុងច្រមុះមានរោមតូចៗជាច្រើនដើម្បីការពារកម្ទេចលម្អងធូលី ឬសត្វល្អិតដែលប៉ុនប៉ងចូលទៅក្នុងផ្លូវដង្ហើម ព្រមទាំងមានតួនាទីចាំស្ទាក់ចាប់វត្ថុចម្លែកដែលស្រូបចូលទៅ និងកណ្តាស់ចេញមកវិញ។ សាច់ជាលិកាដែលក្រាលខាងក្នុងប្រហោងច្រមុះ នឹងបំពេញតួនាទីបញ្ចេញជាតិទឹកមកចិញ្ចឹមប្រហោងច្រមុះ ពេលដកដង្ហើមចូលទៅ ជាតិទឹកនៅក្នុងច្រមុះជាអ្នកបន្ថែមសំណើមឱ្យខ្យល់។ បើសាច់ជាលិកាក្នុងច្រមុះរលាក ទឹកច្រមុះនឹងត្រូវបានបញ្ចេញមកច្រើនជាងធម្មតា។

    ចំណុចគួរប្រយ័ត្ន ៖​​ ពេលកូនតូចមិនស្រួលខ្លួន កើតផ្តាសាយ តែងតែមានទឹកសំបោរច្រើន អ្នកម្ដាយគួរយកក្រណាត់ជ្រលក់ទឹកអំបិលជូតថ្នមៗ។ បើប្រើសំឡីត្បារត្រចៀកជូតសម្អាត ត្រូវប្រយ័ត្នពេលកូនតូចរើ ព្រោះអាចនាំឱ្យកើតឧប្បត្តិហេតុបាន ។ រឿង​ដែល​​​​ត្រូវប្រយ័ត្ននោះគឺ អ្នកម្ដាយកុំយកម្រាមដៃរបស់ខ្លួនទៅកេះច្រមុះកូន ព្រោះក្រចកដៃអាចធ្វើឱ្យរយះសាច់ច្រមុះកូនតូចបាន។ ចំណែកច្រមុះដែលមានស្នាមអុចៗសៗ ស្រដៀងមុនខ្សាច់នោះ មិនបាច់កេះចេញទេ ព្រោះវាគ្មានបណ្តាលឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់អ្វីទេ។

    ក្រចកដៃ : ក្រចកដៃមានតួនាទី អេះ កេះ កោស ខ្វាច ហែកចំណីអាហារ ឬរបស់ផ្សេងៗឱ្យក្លាយជាបំណែកតូចៗ។​ ក្រចកដៃ-ជើងរបស់កុមារតូចៗ ក៏ដូចក្រចកដៃ-ជើងរបស់មនុស្សធំដែលឆាប់វែងដែរ។ គេសង្កេតឃើញថា អត្រានៃការដុះរបស់ក្រចកដៃ តែងវែងលឿនជាងក្រចកជើងដល់ទៅ 2ដង ដូច្នេះហើយទើបយើងត្រូវកាត់ក្រចកដៃញឹកញាប់ជាងក្រចកជើង។ ជាធម្មតាគេនិយមកាត់ក្រចករៀងរាល់ 1 – 2សប្តាហ៍ម្តង ចំណែកលក្ខណៈរបស់ក្រចក ជាធម្មតាច្រើនមានពណ៌ផ្កាឈូកស្តើងៗ រាបស្មើគ្នា គ្មានស្នាមរួញ ឬកោងងឡើយ។

    ចំណុចគួរប្រយ័ត្ន ៖ ពេលកាត់ក្រចកដៃឱ្យកូនតូច ត្រូវប្រយ័ត្នកុំឱ្យប៉ះសាច់កូន គួរធ្វើនៅពេលដែលកូនតូចគេងលក់។ គួរជ្រើសរើសប្រើកន្រ្តៃកាត់ក្រចកសម្រាប់ទារក និងពេលកាត់ហើយ គួររូស​ក្រចកឱ្យទាលផង ហើយបើឃើញមានអ្វីខុសប្រក្រ​តីដែលកើតឡើងនៅលើក្រចកកូនតូច គួរទៅប្រឹក្សាជាមួយលោកគ្រូពេទ្យ ដូចជា ក្រចកឡើងពណ៌ខ្មៅជាំ ឬមានពណ៌ខុស​ប្រក្រតី ក្រចកដុះចេញមកវៀច រួញ ក្រឹន ឬផ្សេងទៀត។ល។

    រន្ធផ្ជិត : ជាប្រក្រតី ចំណែករបស់ទងផ្ជិតនឹងស្ងួតជាបណ្តើរៗ ហើយជ្រុះដោយខ្លួនឯងក្នុងរយ:ពេល 2-3សប្តាហ៍ តែគេក៏​ធ្លាប់ជួបប្រទះដែរថា ទារកខ្លះអាចប្រើពេលយូរជាងនេះទៅទៀត។ តាមការណែនាំរបស់លោកគ្រូពេទ្យ គោលការណ៍នៃ​ការសម្អាត គឺជាវិធីមួយដែលល្អបំផុត ដើម្បីការពារការឆ្លងមេរោគដែលអាចបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់កូនតូចបាន។

    ចំណុចគួរប្រយ័ត្ន ៖ បើទងផ្ចិត និងស្រទាប់ស្បែកជុំវិញឡើងពណ៌ក្រហម និងមានធំក្លិន នោះបញ្ជាក់ថា អាចមានឆ្លងមេរោគ ឬបើសង្កេតឃើញផ្ចិតរបស់កូនឡើងសើម ផ្ចិតរលាកក្លាយ មានឈាមចេញមកតាមផ្ចិត…អ្នកម្តាយគួរប្រញាប់នាំកូនទៅជួបគ្រូពេទ្យជាបន្ទាន់។ សម្រាប់ផ្ចិតប៉ោង ឬទុលឡើង អ្នកម្តាយមិនគួរកង្វល់បារម្ភឡើយ ព្រោះផ្ចិតនឹងរួញចូលវិញដោយឯកឯងក្នុងអំឡុងពេល 2 – 3ខែ ឬមានទារកខ្លះអាចយូរដល់ 1ឆ្នាំក៏មាន។

    ស្បែក : ទារកក្នុងវ័យទើបនឹងកើត អ្នកម្តាយអាចសង្កេតឃើញថា នៅលើស្បែករបស់កូនមានស្នាមអុចៗក្រហមៗពេញ​ខ្លួន ដែលភាគច្រើននឹងរលប់បាត់ទៅវិញដោយឯកឯងនៅពេលដែលធំឡើងជាបណ្តើរៗ តែស្នាមដែលបង្ហាញពីភាពខុសប្រក្រតីខ្លះ ដូចជា ស្នាមនៅលើមុខ ស្នាមនៅលើកំប៉េះគូទ គួរតែប្រញាប់រកមើលមូលហេតុ និងមើលថែទាំតាមអាការ។

    ចំណុចគួរប្រយ័ត្ន ៖ ភាពស្អាតបាតមានអនាម័យ គឺជារឿងសំខាន់ណាស់សម្រាប់ស្បែករបស់ទារក ដូច្នេះបើឃើញមានស្នាមដែលគួរឱ្យសង្ស័យ ដូចជាស្នាមនៅលើគូទ ជាដើម គួរតែសម្អាត ឬជូតឱ្យស្អាត និងផ្លាស់កន្ទបឱ្យរៀងរាល់ពេលបន្ទាប់ពី​ទារកបន្ទោបង់រួច និងមិនគួរស្លៀកខោទឹកនោមគ្រប់ពេលវេលានោះទេ គួរស្លៀកក្រណាត់កន្ទបផាឌិប ឬក៏ឱ្យស្បែកកូនបានប៉ះនឹងខ្យល់អាកាសខ្លះផង៕

  • អាហារផ្អែមបែបណា ដែលស័ក្តិសមនឹងស្រ្តីមានផ្ទៃពោះបំផុត

    អាហារផ្អែមបែបណា ដែលស័ក្តិសមនឹងស្រ្តីមានផ្ទៃពោះបំផុត

    អាហារដែលមានរសជាតិផ្អែមជាអាហារដែលត្រូវមាត់មនុស្សជាច្រើន រសជាតិផ្អែមជួយជំរុញភាពឃ្លានអាហារបានយ៉ាងល្អ ហើយមនុស្សភាគច្រើនក៏និយមអាហាររសជាតិផ្អែម រហូតដល់លើសពីតម្រូវការរបស់រាងកាយ ដែលជាមូលហេតុបណ្តាលឱ្យកើតជម្ងឺផ្សេងៗបានដែរ។ ដូច្នេះពេលនេះយើងនាំគ្នាមកស្គាល់ពីអាហាររសជាតិផ្អែមថា តើគួរបរិភោគប៉ុនណាទើបសមរម្យល្មមសម្រាប់ស្រ្តីអ្នកមានផ្ទៃពោះ។

    លោកគ្រូពេទ្យបានណែនាំឱ្យអ្នកមានផ្ទៃពោះ គ្រប់គ្រងការបរិភោគអាហារដែលមានរសជាតិផ្អែម ឱ្យស្ថិតនៅ​ក្នុងកម្រិតសមល្មម គឺកុំបរិភោគតាមចិត្តចង់ កាត់បន្ថយអាហារផ្អែមឱ្យបានច្រើនបំផុត និងគ្រប់គ្រងការបរិភោគជាតិស្ករ ឬបង្អែមដូចខាងក្រោមនេះ ៖

    • ញ៉ាំទឹកផ្លែឈើស្រស់ដែលមិនដាក់ស្ករ ជំនួសភេស្ជជៈកំប៉ុង។
    • កាត់បន្ថយស្ករក្នុងការផ្សំគ្រឿងម្ហូបអាហារចំនួនពាក់កណ្តាលពីទម្លាប់ចាស់។
    • បរិភោគផ្លែឈើស្រស់ និងបន្លែឱ្យបានច្រើន ព្រោះវានឹងធ្វើឱ្យរាងកាយទទួលបានជាតិស្ករល្អយ៉ាងគ្រប់គ្រាន់។
    • ចៀសវាងអាហារកញ្ចប់ ឬកំប៉ុងផ្សេងៗ តែបើចាំបាច់ត្រូវបរិភោគ គួរមើលពីគ្រឿងផ្សំថា តើមានជាតិស្ករតិច ឬច្រើនប៉ុនណា។
    • ខ្ពុរមាត់ ឬដុសធ្មេញក្រោយពេលបាយ ឬក្រោយពេលបរិភោគបង្អែមរួច និងគួរប្រើខ្សែអំបោះខាត់សម្អាតធ្មេញយ៉ាងហោចណាស់ 1ថ្ងៃម្តង ដើម្បីកុំឱ្យមានកម្ទេចអាហារនៅជាប់សេសសល់តាមប្រឡោះធ្មេញ។
    • បើសិនត្រូវប្រើស្ករ គួរជ្រើសរើសប្រើស្ករអំពៅ ជំនួសស្ករ-ស។
    • មិនគួរបរិភោគស្ករ-សលើសពី 3ស្លាបព្រាបាយក្នុង 1ថ្ងៃឡើយ (សម្រាប់មនុស្សដែលមានរាងកាយមាំមួន)។
    • ជាធម្មតា ពេលយើងបរិភោគបាយ បន្លែ និងផ្លែឈើនោះ គឺយើងបានទទួលជាតិស្ករគ្រប់គ្រាន់តាមតម្រូវការរបស់រាងកាយស្រាប់ទៅហើយ ។

    តើយើងទទួលបានរសជាតិផ្អែមដោយវិធីណា?

    មនុស្សយើងឆាប់ទទួលយករសជាតិផ្អែមខ្លាំងបំផុត ព្រោះនៅលើអណ្តាតមានក្រពេញទទួលរសជាតិផ្អែមច្រើនជាងរសជាតិផ្សេងៗ ដូច្នេះបើយើងបរិភោគអាហារដែលមានរសជាតិផ្អែមញឹកញាប់ នឹងធ្វើឱ្យយើងញៀនរសជាតិផ្អែម​ ជា​​ពិសេសការបរិភោគស្ករដែលយើងដាក់នៅក្នុងអាហារផ្សេងៗនោះ នឹងធ្វើឱ្យរាងកាយយើងទទួលបានជាតិស្ករច្រើនជ្រុលដោយមិន​ដឹង​ខ្លួន ទាំងអាហារពីធម្មជាតិក៏មានជាតិស្ករស្រាប់ទៅហើយ មានដូចជា ៖

    • ខាបូហាយដ្រេត ពេលឆ្លងកាត់កម្មវិធីរំលាយអាហារហើយ វានឹងក្លាយទៅជាជាតិស្ករ គ្លុយខូស ហើយនឹងត្រូវបានបឺត​​ជ្រាបចូលទៅក្នុងខ្សែលោហិតជាបន្ត ទៅធ្វើជាថាមពលការងារដល់កោសិកាអវយវៈផ្សេងៗ។
    • ផ្លែឈើស្ទើរតែគ្រប់ប្រភេទមានជាតិស្ករជាចំណែកផ្សំដោយធម្មជាតិស្រាប់ទៅហើយ និងអាចយកទៅប្រើប្រាស់បានភ្លាមតែម្តង។
    • អាហារកញ្ចប់ និងអាហារកំប៉ុងផ្សេងៗ ដូចជា ទឹកញាំសាលាដ ទឹកដោះគោ យ៉ាអួ នំខេក ឬសូម្បីតែទឹកស៊ីអ៊ីវក៏មានស្ករជាចំណែកផ្សំដែរ៕
  • តើស្រ្តីមានគភ៌ គួរជ្រើសរើសពាក់ស្បែកជើងបែបណាដើម្បីសុវត្ថិភាពខ្លួនឯង និងកូនក្នុងផ្ទៃ?

    តើស្រ្តីមានគភ៌ គួរជ្រើសរើសពាក់ស្បែកជើងបែបណាដើម្បីសុវត្ថិភាពខ្លួនឯង និងកូនក្នុងផ្ទៃ?

    ចង់ក្លាយជានារីដែលមើលមកឃើញស្អាត មានមន្តស្នេហ៏តាំងពីក្បាលដល់ចុងជើង ចូរកុំមើលរំលងស្បែកជើងដែលយើងត្រូវពាក់ដើររាល់ថ្ងៃនោះឱ្យសោះ ជាពិសេសក្នុងអំឡុងពេលមានគភ៌ ដែលជើងត្រូវទទួលទ្រទម្ងន់ខ្លួនដែលកាន់តែកើនជារឿយ​ៗ រហូតដល់គួរឱ្យអាណិត។ ដូច្នេះហើយទើបការជ្រើសរើសស្បែកជើងរបស់អ្នកមានផ្ទៃពោះដែលត្រូវពាក់ឱ្យសប្បាយជើង និងមានសុវត្ថិភាពនោះ គឺជារឿងសំខាន់ខ្លាំងណាស់ ។

    ការជ្រើសរើសស្បែកជើងសម្រាប់ទៅធ្វើការងារក្រៅផ្ទះ

    • . ស្រ្តីមានគភ៌គួរជ្រើសរើសពាក់ស្បែកជើងដែលគ្មានកែងខ្ពស់ ដើម្បីការពារទាំងការរអិលដួល និងការឈឺខ្នង-​ ចង្កេះ​ផង ។
    • ជ្រើសរើសពាក់ស្បែកជើងណាដែលស័ក្តិសមនឹងរូបរាងជើង ដែលអាចទទួលទ្រទម្ងន់ខ្លួនស្រ្តីមានគភ៌ និងទប់ទល់ការប៉ះទង្គិចបាន​​យ៉ាងល្អ។
    • កុំជ្រើសរើសយក ឬពាក់ស្បែកជើងតាមលេខដែលខ្លួនធ្លាប់ពាក់ដោយមិនបានល ព្រោះទំហំជើងអាចប្រែប្រួលនៅពេលមានគភ៌ និងពេល​ពាក់​ហើយ គួរទុក​ឱ្យនៅសល់ចន្លោះរវាងចុងម្រាមជើង និងចុងស្បែកជើងប្រវែង 1សង់ទីម៉ែត្រ​។
    • ពិនិត្យមើលបាតស្បែកជើងណាដែលតោងស្អិតនឹងកម្រាលឥដ្ឋ និងជ្រើសរើសយកពណ៌ណាដែលលេចច្បាស់ជាងសម្លៀកបំពាក់ដែលពាក់ទៅធ្វើការ និងមើលទៅឃើញរាងផ្លូវការបន្តិច។
    • បើត្រូវឈរធ្វើការយូរ គួរពាក់ស្បែកជើងដែលមានបាតរាបស្មើ ស្បែកទន់ៗ ដើម្បីកាត់បន្ថយការឈឺស្រពន់របស់សាច់ដុំជើង និងបាតជើង។
    • ឈានចូលដល់ត្រីមាសទី3 នៃការមានគភ៌ គួរចៀសវាងស្បែកជើងណាដែលពិបាកពាក់នៅពេលធ្វើការ ដូចជា ស្បែកជើងដែលមានខ្សែចង ខ្សែរឹតបន្តឹង ឬមានក្បាលគន្លឹះដែលធ្វើឱ្យត្រូវឱន-ងើបៗនៅពេលពាក់ចូល ឬពេលដោះចេញ ជាដើម។

    ការជ្រើសរើសស្បែកជើងសម្រាប់ពាក់ធ្វើការនៅផ្ទះ

    • . ក្នុងអំឡុងពេលមានគភ៌ ជើងនឹងហើម ហើយធំជាប្រក្រតី ដូច្នេះគួរជ្រើសរើសប្រើស្បែកជើងណាដែលមានលក្ខណៈធំទូលាយ ហើយស្រាល ពាក់ហើយសប្បាយស្រួលជើង ដូចជាស្បែកជើងសម្រាប់ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ ឬស្បែកជើងផ្ទាត់ជាដើម។
    • ជ្រើសរើសបែប ឬម៉ូតណាដែលសមគ្នានឹងរូបរាងបាតជើងរបស់ខ្លួនបំផុត ដូចជាកន្លែងធំបំផុតរបស់ស្បែកជើង និងបាតជើងរបស់យើងគួរតែឱ្យមាន​ទំហំប៉ុនគ្នា។
    • ជ្រើសរើសពាក់ស្បែកជើងណាដែលមានបាតតោងស្អិតនឹងកម្រាលឥដ្ឋ មិនងាយរអិល បាតខាងក្នុងទន់ ទទួលរង នឹងការប៉ះ ឬបុកបាន ដើម្បីកាត់បន្ថយការឈឺជង្គង់ និងឈឺ-កជើងជាដើម។
    • ជាធម្មតាបាតជើងរបស់មនុស្សយើងច្រើនតែមានទំហំខុសគ្នាបន្តិច ដូច្នេះគួរវាស់បាតជើងទាំងសងខាងជាមុនសិន មុននឹងទិញ និងត្រូវ​រើស​យកតាមខ្នាតជើងដែលធំ។
    • ជ្រើសរើសពាក់ស្បែកជើងណាដែលមានភាពយឺតយារ ពង្រីកខ្លួនតាមរូបរាងបាតជើងរបស់យើងបានល្អ។ មិនត្រូវទិញស្បែកជើងណាដែលរឹប​ណែនដោយសារតែគិតថា ពាក់យូរទៅ វាគង់តែយារនោះទេ។
    • តមពាក់ស្បែកជើងកែងចោត ព្រោះអាចប្រថុយប្រថាននឹងការជំពប់ជើងដួល និងធ្វើឱ្យឈឺខ្នងទៀតផង។
    • បើចង់ឱ្យល្អមែនទែន គួរជ្រើសរើសពាក់ស្បែកជើងសុខភាព ដែលផលិតឡើងដើម្បីទ្រទម្ងន់របស់ជើង និងបាតជើងរបស់ស្រ្តីមានគភ៌ជាពិសេសទើបជាការប្រសើរ។
    • ពេលវេលាដ៏សមស្របបំផុតដែលអ្នកមានផ្ទៃពោះគួរទិញស្បែកជើង គឺពេលថ្ងៃរសៀល ព្រោះពេលនេះជើងរបស់ស្រ្តីមានគភ៌នឹងហើម និងរីកធំជាងពេលធម្មតា៕
  • ជួយកូនឱ្យរៀនយល់ដឹងតាមរយៈការធ្វើកិច្ចការផ្ទះ

    ជួយកូនឱ្យរៀនយល់ដឹងតាមរយៈការធ្វើកិច្ចការផ្ទះ

    លោកឪពុកអ្នកម្តាយខ្លះអាចនឹងកើតអាការមិនត្រូវចិត្តភ្លាមៗតែម្ដង នៅពេលដែលកូនកំពុងធ្វើកិច្ចការផ្ទះហើយទាក់ ឬរអាក់រអួលក្នុងចំណុចដែលខ្លួនគិតថា “ងាយ”​ ឬជួនកាលកូនធ្វើខុសដោយសារតែគេមិនទាន់បានសង្កេតឃើញចំណុចអ្វីម៉្យាងនោះ ឪពុកម្ដាយក៏ស្រាប់តែបញ្ចេញអាការខឹងដាច់ក្បាល​ ដាច់​​​កន្ទុយ ធ្វើហាក់ដូចជាអ្វីៗលែងអាចកែខៃបានអ៊ីចឹង។ បណ្ដាលឱ្យបរិយាកាសក្នុងការធ្វើកិច្ចការផ្ទះរបស់កូន ប្រែទៅជាស្រងូតស្រងាត់ដូចគ្នា​នឹងបេះដូងរបស់កូនដែលត្រូវស្វិតទ្រោមអស់ដែរ។

    បើមិនចង់ឱ្យអំឡុងពេលនៃការធ្វើកិច្ចការផ្ទះក្លាយជាអំឡុងពេលដ៏អាក្រក់សម្រាប់ទាំងខ្លួនលោកអ្នក និងកូនសម្លាញ់របស់យើងនោះ ពេលនេះទស្សនាវដ្តី ឡារ៉ែនមានអត្តបទស្រាវជ្រាវវិភាគមួយដែលនឹងណែនាំអំពីវិធីធ្វើឱ្យម៉ោងធ្វើកិច្ចការផ្ទះរបស់កូនក្លាយជាម៉ោងនៃការរៀនយល់​​ដឹង​ដ៏ល្អមកជម្រាបជូន ព្រោះអ្នកវិភាគស្រាវជ្រាវបានរកឃើញថា ការដែលឪពុកម្តាយ “សម្លឹងមើលអ្វីជុំវិញខ្លួនក្នុងន័យល្អ ចិត្តត្រជាក់ៗ ផ្តល់នូវការគាំទ្រ និងផ្តល់នូវតម្លៃចំពោះការរៀនយល់ដឹង” នោះវានឹងក្លាយទៅជាជំនួយដ៏សំខាន់មួយដែលធ្វើឱ្យកុមារ “បានរៀនចេះដឹង” យ៉ាងពិតៗពីទម្រង់ហ្វឹកហាត់ទាំងអស់នោះ​។

    ផ្ទុយទៅវិញ ការដែលឪពុកម្តាយសម្លឹងឃើញកិច្ចការផ្ទះរបស់កូនគ្រាន់តែជាអ្វីមួយដែលត្រូវធ្វើឱ្យតែរួចៗពីដៃ ឬក៏ដាច់ខាតត្រូវតែធ្វើចេញមកឱ្យបានល្អស្អាតជ្រុលពេក លើសសមត្ថភាពរបស់ក្មេង(ដោយការបញ្ជាឱ្យសរសេតាម ឬឪពុក​ម្តាយ​ធ្វើជំនួស) ដើម្បីឱ្យបានពិន្ទុល្អៗពីលោកគ្រូនោះ ទាំងអស់នេះគឺជាការទាញកូនឱ្យធ្លាក់ក្នុងរង្វង់នៃការរៀនសូត្រដែលមិនត្រឹមត្រូវ​ទៅវិញទេ។

    ការវិភាគស្រាវជ្រាវមួយនេះបានសិក្សាពីការប្រព្រឹត្តរបស់កុមារថ្នាក់បឋមទី4​ ហើយនិងអាណាព្យាបាលចំនួន 135នាក់ ដោយអ្នកស្រាវជ្រាវមកពីមហាវិទ្យាល័យ Bengurion ប្រទេស អ៊ីស្រាអែល ដែលលោកវេជ្ជបណ្ឌឹត Idit Kartz ជាម្ចាស់នៃការងារវិភាគស្រាវជ្រាវនេះបានរៀបរាប់ថា ៖

    “ឪពុកម្តាយអាចបង្កើតទំនោរចិត្តដល់កូនក្នុងការធ្វើកិច្ចការផ្ទះបានដោយការយល់ព្រមឱ្យកូនៗធ្វើកិច្ចការផ្ទះ​ដោយខ្លួនឯង មិនចូលទៅលូកលាន់ជ្រុលហួសពេក រួមទាំងមើលរំលងការខុសឆ្គងបន្តិចបន្តួចរបស់កូនខ្លះផង បើវាជាការធ្វើឱ្យកុមារ​សប្បាយ​​រីក​រាយក្នុងការធ្វើកិច្ចការផ្ទះរបស់គេនោះ”

    ក្រៅពីនោះ ការរៀបចំបរិយាកាសខាងក្នុងផ្ទះឱ្យមានភាពទាក់ទាញដល់ការចង់ធ្វើកិច្ចការផ្ទះរបស់កុមារ គឺជារឿងល្អ​​​​ប្រសើរមួយ​ ព្រោះ​​​បើ​បរិយាកាសល្អ មានឧបករណ៏សម្រាប់រៀនគ្រប់គ្រាន់ កុមារនឹងមានអារម្មណ៍ថា មាន​ចិត្តចង់រៀន ចង់ធ្វើជា​មិនខាន៕

  • មានគភ៌ដោយមិនមានកើតអាការនៃការមានគភ៌

    មានគភ៌ដោយមិនមានកើតអាការនៃការមានគភ៌

    សំណួរ ៈ ខ្ញុំចាប់ផ្ដើមតាំងគភ៌ តែគ្មានកើតអាការរបស់ការតាំងគភ៌សោះ ទើបខ្ញុំមានអារម្មណ៍នឹកកង្វល់ថា តើវាប្រក្រតីដែរទេ? ឬក៏មានន័យថា ខ្ញុំអាចនឹងកំពុងរលូត?

    ចម្លើយ ៈ នៅពេលអ្នកនឹកដល់ការតាំងគភ៌ អ្នកច្រើនតែបានឮរឿងពាក់ព័ន្ធនឹងអាការក្នុងអំឡុងត្រីមាសដំបូង ដូចជា ចាញ់កូននៅពេលព្រឹក ឈឺក្រហាយក្នុងទ្រូង អស់កម្លាំងល្វើយ និងឈឺណែនសុដន ជាដើម។ អ្នកអាចនឹងនឹកឃើញរូបភាពខ្លួនឯងដែលកំពុងក្អួតចង្អោរនៅក្នុងបន្ទប់ទឹកក្នុងអំឡុងខែដំបូង តែទោះជាស្រ្តីអាចមានអាការនៃការមានគភ៌មួយចំនួនមែន តែក៏មានអ្នកខ្លះអាចមិនដែលមានអាការអ្វីប្លែកពេញមួយរយៈពេលមានគភ៌សោះក៏មានដែរ ហើយនេះគឺជារឿងប្រក្រតីសម្រាប់មនុស្សក្រុមនេះ។

    តើពេលណាទើបចាប់ផ្ដើមកើតមានអាការនៃការតាំងគភ៌?

    អាការភាគច្រើន ជាពិសេសក្អួតចង្អោរ ហើមពោះ ឬឈឺខ្នង ច្រើនតែមិនបានចាប់ផ្ដើមកើតតាំងពីថ្ងៃដំបូងក្នុងអំឡុងសប្ដាហ៍ដំបូងៗនៃការតាំងគភ៌នោះទេ។ ក្រោយពីការពិនិត្យការតាំងគភ៌ទទួលបានផលវិជ្ជមាន ច្រើនតែមិនមានអាការអ្វីប្លែកទេ រហូតទាល់តែឈានចូលដល់សប្ដាហ៍ទី6 ឬទី7 នៃការតាំងគភ៌។

    ស្រ្តីមានគភ៌ម្នាក់ដែលជាមិត្តភក្តិរបស់ស្មេរ បានរៀបរាប់ថា “ខ្ញុំគិតថា ខ្លួនឯងនឹងចាប់ផ្ដើមមានអាការរបស់ការតាំងគភ៌តាំងពីដំបូងតែម្ដង ដោយសារខ្ញុំពិនិត្យគភ៌ទទួលបានលទ្ធផលវិជ្ជមាន(មានបុត្រ)​ និងដឹងថា ជីវិតចាប់ពីពេលនេះទៅនឹងផ្លាស់ប្ដូរខុសពីមុនស្រឡះមិនខាន…ហើយខ្ញុំគិតថា ខ្ញុំគួរតែមានអារម្មណ៍ដឹងថា វានឹងមានការប្រែប្រួលអ្វីខ្លះកើតឡើងជាមួយរាងកាយរបស់ខ្ញុំ?…តែនេះ អត់មានសោះ! វាធ្វើឱ្យស្ទើរតែឆ្កួតតែម្ដង។ ខ្ញុំសរសេរចម្ងល់របស់ខ្ញុំផ្ញើទៅមន្ទីរសម្ភព គេប្រាប់ថា គេនឹងមកពិនិត្យមើលខ្ញុំ តែបន្ទាប់ពីនោះមក សុខៗ ពេលខ្ញុំភ្ញាក់ឡើងនៅពេលព្រឹកថ្ងៃមួយ ខ្ញុំមានអារម្មណ៍មិនស្រួលក្នុងពោះយ៉ាងខ្លាំង ពេលនោះខ្ញុំតាំងគភ៌បានជិត 8សប្ដាហ៍ ហើយបន្ទាប់ពីនោះ ខ្ញុំមិនដែលមានសេចក្ដីសុខជាមួយការក្អួតចង្អោរខ្លាំងដល់ថ្នាក់នេះពីមុនមកសោះក្នុងមួយជីវិតនេះ(អាការចាញ់កូនចាប់ផ្ដើម)”។

    ជួនកាល វាគ្រាន់តែជាការព្យាយាមរកការអធិប្បាយណាមួយពាក់ព័ន្ធនឹងអាការខាងរាងកាយដែលកំពុងកើតឡើង ដូចជាមានស្រ្តីមួយចំនួនដែលកើតអាការរបស់ការតាំងគភ៌ តែបែរជាគិតថា បណ្ដាលមកពីហេតុផលផ្សេងៗ ដូចជាអាការមុនពេលមានវដ្ដរដូវ ឬកើតគ្រុនផ្ដាសាយធំទៅវិញ តែការអធិប្បាយពីអាការរបស់ការតាំងគភ៌ដោយអាការផ្សេងៗនោះ គឺជារឿងដែលប្រក្រតី និងអាចធ្វើឱ្យកើតក្ដីកង្វល់បាន។

    ស្រ្តីមានគភ៌ម្នាក់ទៀតបាននិយាយថា “ខ្ញុំមានអារម្មណ៍នឿយល្វើយខ្លាំងណាស់ ខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថាខ្លួនឯងមិនបានធ្វើការងារធ្ងន់ជាងប្រក្រតីទេ តែបែរជាមានអារម្មណ៍ថា ងងុយគេងខ្លាំងជាងប្រក្រតី។ ពេលខ្ញុំសួរគ្រូពេទ្យពាក់ព័ន្ធនឹងការដែលខ្ញុំគ្មានកើតអាការរបស់ការតាំងគភ៌សោះ ហើយយើងចាប់ផ្ដើមជជែកគ្នាអំពីអាការផ្សេងៗដែលខ្ញុំកើតមាននោះ ពេទ្យប្រាប់ថា ស្រ្តីមានគភ៌ម្នាក់ៗតែងមានអាការខុសប្លែកពីគ្នា និងមិនចាំបាច់ទៅកង្វល់ច្រើនឡើយ បើខ្ញុំគ្មានកើតអាការអ្វីសោះនោះ”

    តើអ្នកគួរធ្វើយ៉ាងណា បើសិននៅតែមានអារម្មណ៍កង្វល់?

    អ្នកមិនចាំបាច់ត្រូវកង្វល់ជាមួយនឹងការដែលគ្មានកើតអាការរបស់ការតាំងគភ៌នោះទេ។ មានស្រ្តីមានគភ៌ជាច្រើននាក់ដែលគ្មានការប្រែប្រួលកើតឡើងសោះ និងមានអារម្មណ៍សុខសប្បាយល្អធម្មតា។ ក្នុងពេលជាមួយគ្នា អ្វីដែលអ្នកគួរកង្វល់នោះគឺ បើសិនជាអាការទាំងនោះបាត់ទៅវិញយ៉ាងឆាប់រហ័សក្នុងអំឡុងត្រីមាសទី1 ដែលវាអាចជាការបញ្ជាក់ប្រាប់ថា មានការថយចុះរបស់អ័រម៉ូនដែលបង្ហាញអំពីភាពខុសប្រក្រតីរបស់ការតាំងគភ៌។ បើអ្នកមានអាការដាស់តឿនខុសប្រក្រតីអ្វីម្យ៉ាងរបស់ការតាំងគភ៌ គួរទូរស័ព្ទរកគ្រូពេទ្យអ្នកពិនិត្យគភ៌ ឬបើមានចំណុចសង្ស័យ​អ្វីម្យ៉ាង គួរទូរស័ព្ទសុំការណែនាំពីគ្រូពេទ្យអ្នកពិនិត្យគភ៌គ្រប់ពេល៕

  • 3មាន និង 4មិន…គន្លឹះក្នុងការចិញ្ចឹមកូនប្រុស-ស្រី

    3មាន និង 4មិន…គន្លឹះក្នុងការចិញ្ចឹមកូនប្រុស-ស្រី

    ទោះជាប្រទេសកម្ពុជាយើងជាប្រទេសមួយដែលបើកទូលាយក្នុងការទទួលយកមនុស្សភេទទី3 ក៏ដោយ តែបេះដូងរបស់​មនុស្សដែលជាឪពុក និងម្តាយក៏នៅតែមិនចង់ឱ្យកូនក្លាយទៅជាមនុស្សភេទបែបនោះដែរ។ ថ្ងៃនេះ ឡារ៉ែន មានចំណុចប្រតិបត្តិដែលពាក់ព័ន្ធក្នុងរឿងនេះមក​ជម្រាបជូនលោកឪពុក និងអ្នកម្តាយ គឺ 3មាន និង 4មិន ដែលជាគន្លឹះក្នុងការចិញ្ចឹមកូនឱ្យត្រឹមត្រូវតាមភេទរបស់គេ។

    – 3មាន…តើអ្នកម្តាយមានឬទេ?

    1. ការយល់ដឹងដ៏ប្រពៃ : មនុស្សដែលជាឪពុក-ម្តាយ មានចំណែកធំធេងណាស់ក្នុងការកំណត់លក្ខណៈខាងភេទដល់កូនប្រុស កូនស្រីរបស់ខ្លួន។ ឪពុក និងម្តាយ និងមនុស្សជុំវិញខ្លួនគួរមានការយល់ដឹងក្នុងរឿងភេទរបស់កូន។ ពេលចង់ជជែកនិយាយ ចង់លេងសើច ឬចង់ធ្វើកិច្ចការងារណាមួយជាមួយកូន ត្រូវតែគិតដល់បែបបទខាងភេទរបស់កូនជាមុនជានិច្ច ដើម្បីឱ្យបានប្រតិបត្តិខ្លួនចំពោះកូនយ៉ាងត្រឹមត្រូវ និងស័ក្តិសម។
    2. ការសម្តែងចេញដ៏ប្រពៃ : ឪពុក និងម្តាយគួរមានការសម្តែងចេញចំពោះកូនយ៉ាងស័ក្តិសមតាមភេទ ដោយប្រតិបត្តិជាមួយកូនប្រុស កូនស្រីឱ្យខុសពីគ្នា។ បើកូនជាក្មេងប្រុស ពេលប្រឡែងលេងជាមួយកូន មានដូចជាហក់លោត តោងទាញ ឬសូម្បីតែឱ្យកូនរុញ-អូសវត្ថុធ្ងន់ៗ ដែលបង្ហាញឱ្យឃើញពីភាពរឹងមាំ ចំណែកកូនស្រីក៏លេងមួយបែបផ្សេងទៀត គឺលេងជាមួយកូនយ៉ាងទន់ភ្លន់ ថ្នមៗ ដូចជាឱ្យកូនលេងតុក្កតា លេងដេរប៉ះ ឬលេងដាំស្លបាយឡុកបាយឡជាដើម។
    3. មានអ្វីៗជុំវិញខ្លួនដែលប្រពៃ : ឪពុក-ម្តាយគួររៀបចំស្ថានភាពជុំវិញខ្លួនឱ្យស័ក្តិសមនឹងភេទរបស់កូន ដូចជា ពណ៌សម្លៀកបំពាក់ជាដើម ៈ កូនប្រុស ចូរឱ្យប្រើប្រាស់ពណ៌ផ្ទៃមេឃ កូនស្រីឱ្យជ្រើសរើសយកពណ៌ផ្កាឈូក ឬកូនប្រុសត្រូវឱ្យស្លៀកខោ និងកូនស្រីឱ្យស្លៀកសំពត់។ របស់លេងកូនប្រុស គឺតុក្កតាមនុស្សយន្ត កាំភ្លើង ឬឡាន ឯរបស់លេងកូនស្រីគឺ តុក្កតាកូនក្រមុំ ខ្សែកគ្រាប់អង្កាំ ឬចិញ្ចៀន ជាដើម ឯរបស់តុបតែងបន្ទប់វិញ កូនប្រុស គឺ​រូបភាព រថក្រោះ ឡានប្រណាំង រូបទាហាន ដែលបង្ហាញពីភាពជាកូនប្រុស ឯបន្ទប់កូនស្រីគួរមានរូបភាព នាងទេពអប្សរ ផ្កាកុលាប ដែលបង្ហាញពីភាពជាសុភាពនារី។

    – 4មិន…តើអ្នកម្តាយមានបានធ្វើទេ?

    1. មិនបានបង្រៀនកូនរឿងភេទ : កូនក្នុងវ័យនេះអាចរៀនយល់ដឹងបានហើយថា ខ្លួនឯងជាភេទអ្វី តាមរយៈការដែលឪពុក-ម្តាយហៅ និងកំណត់បែបបទឱ្យត្រូវតាមភេទរបស់កូន ទាំងការតុបតែងខ្លួន ការលេងរបស់លេង ការហៅឈ្មោះ ឬការហៅឈ្មោះលេង ជាដើម តែការមិនបានបង្រៀនកូនថា កូនជាស្រីត្រូវ​តែ​សុភាព​រាប​សា មិនមែនមកលោតហក់បែបនេះទេ ឬជាកូនប្រុសត្រូវតែម៉ឺងម៉ាត់ រឹងមាំ មកយំបែបនេះមិនល្អទេណា៎ និងមិនបានបង្រៀនឱ្យកូនដឹងថា កូនជាស្រី ឬជាកូន​ប្រុសតាំងពីតូចៗមកនោះ ក៏អាចនឹងធ្វើឱ្យកូនមិនកើតមានភាពយល់ដឹងដែលច្បាស់លាស់ក្នុងភេទខ្លួនឯងបានដូចគ្នា។
    2. មិនធ្វើជាគំរូដ៏ល្អ : ឪពុក-ម្តាយប្រតិបត្តិខ្លួនមិនស័ក្តិសមនឹងភេទរបស់ខ្លួនឯង ដូចជាម៉ាក់ជួសជុលផ្ទះ លាបជញ្ជាំងផ្ទះ ប៉ាដេរប៉ះខោអាវ រៀបចំផ្កាដាក់ក្នុងថូ ឪពុកគ្មានភាពជាអ្នកដឹកនាំ ធ្វើខ្លួនម្ញិកម្ញ៉ក់ តែម្តាយបែរជាកាចម៉ឺងម៉ាត់ហ្មត់ចត់ ជាអ្នកដឹកនាំគ្រួសារ។ ទាំងអស់នេះ​នឹងធ្វើឱ្យកូន​មាន​ការវិល​វល់យល់ច្រឡំក្នុងបែបបទខាងភេទបាន។
    3. មិននិយាយស្ដីខុសភេទ : និយាយជាមួយកូនមិនត្រឹមត្រូវ ដូចជានិយាយ “បាទ” ជាមួយកូនស្រី ឬនិយាយ “ចាស” ជាមួយកូនប្រុស ឬមិនបានបង្ហាត់ឱ្យកូន​ស្រីឆ្លើយ “ចាស” និងកូនប្រុសឆ្លើយ “បាទ” និងរួមទាំងពេលកូនប្រុសចេះជួយយកអាសាក្មេងស្រី ក៏មិនបាននិយាយសរសើរកូនថា ពូកែមែន! សុភាពបុរសគេត្រូវធ្វើអុីចឹង…ជាដើម។
    4. មិនជិតស្និទ្ធជាមួយកូន : ឪពុកមិនចូលមកលេងជិតស្និទ្ធជាមួយកូនប្រុស ម្តាយមិនចូលមកលេងជិតស្និទ្ធជាមួយកូនស្រី ធ្វើឱ្យកូនមិនអាចចម្លងយកបែបបទប្រចាំភេទរបស់ខ្លួនបាន ព្រោះការដែលឪពុក-ម្តាយចូលមកលេងជិតដិតស្និទ្ធស្នាលជាមួយកូនប្រុស-កូនស្រីនេះ គឺជាការជួយឱ្យកូនបានស្គាល់ពីបែបបទភេទរបស់ខ្លួនឯងបានយ៉ាងច្បាស់៕
  • បង្ហាត់កូនតូចឱ្យមានការវិវឌ្ឍទាំងរាងកាយ និងផ្លូវចិត្តដ៏ល្អតាំងពីនៅក្នុងគភ៌

    បង្ហាត់កូនតូចឱ្យមានការវិវឌ្ឍទាំងរាងកាយ និងផ្លូវចិត្តដ៏ល្អតាំងពីនៅក្នុងគភ៌

    ក្តីស្រឡាញ់ និងសម្ព័ន្ធទាក់ទងរវាងម្តាយ និងកូន…ចាប់ផ្តើមឡើងតាំងពីអ្នកម្តាយមានគភ៌ថ្មីៗ ភ្លាមៗម៉្លេះ អ្វីៗ​​​​គ្រប់​យ៉ាងដែលពាក់ព័ន្ធជាមួយអ្នកម្តាយសុទ្ធតែហុចផលទៅដល់កូនតូចក្នុងគភ៌ជានិច្ច ទាំងខាងរូបកាយ អារម្មណ៍ និងផ្លូវចិត្ត។ បើសិនជាស្ត្រីមានគភ៌មានសុខភាពផ្លូវចិត្តល្អ កូនតូចដែលនៅក្នុងគភ៌ក៏មានការវិវឌ្ឍល្អដែរ តែផ្ទុយទៅវិញ…បើស្ត្រីមានគភ៌ស្ថិតក្នុងសភាវផ្លូវចិត្តដែលមានភាពតឹងតែងធុញថប់ ឆាប់ខឹង ឬឆាប់ភ័យបារម្ភជាប់ជាប្រចាំ ​ដែលមួយចំណែកបណ្តាលមកពីកម្រិតអ័រម៉ូននៅក្នុងរាងកាយមានការប្រែប្រួល និងមួយចំណែកទៀតមកពីអារម្មណ៍ដែលចេះតែគិតថា ខ្លួនឯងនឹងចុះអន់ថយទាំងខាងរូបរាងកាយ មុខមាត់ និងការចងចាំនៅពេលតាំងគភ៌នោះ កូនតូចនៅក្នុងគភ៌ក៏នឹងបានទទួលផលប៉ះពាល់មិនល្អ រហូតដល់មានការវិវឌ្ឍយឺតយ៉ាវទៅតាមនោះដែរ។

    ដូច្នេះហើយទើបការត្រៀមខ្លួនធ្វើជាអ្នកម្តាយដ៏ល្អ គឺជារឿងមួយសំខាន់បំផុត និងអាចធ្វើបានយ៉ាងងាយៗដូចខាងក្រោមនេះ៖

    .ធ្វើចលនារាងកាយ…

    ជួយអភិវឌ្ឍខួរក្បាលកូន…ការធ្វើចលនានៅទីនេះមានន័យថា ធ្វើចលនារាងកាយយ៉ាងសមល្មមដែលនឹងហុច​ផលល្អដល់ទឹកភ្លោះនៅក្នុងស្បូន និងសភាពជុំវិញខ្លួនកូនតូចនៅក្នុងគភ៌ ធ្វើឲ្យកូនតូចមានអារម្មណ៍ដូចបានទទួលការប៉ះពាល់​ដោយដៃរបស់អ្នកម្តាយផ្ទាល់ ជួយអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធសរសៃប្រសាទទទួលដឹង និងអារម្មណ៍ ហើយថែមទាំងមានការពត់ពេនខ្លួន​ប្រាណ​​​​​​​​ទៅតាមចង្វាក់ការធ្វើចលនារបស់ម្តាយទៀតផង។ តែចំណុចគួរប្រយ័ត្ន គឺកុំធ្វើចលនាខ្លាំងៗ និងច្រើន ឬយូរជ្រុល​ពេក ព្រោះនឹងធ្វើឱ្យកូនតូចមិនបានសម្រាក និងហត់តាមម្ដាយដែរ ហើយទារកនៅក្នុងគភ៌អាចនឹងបញ្ចេញអាការធាក់ ឬរើយ៉ាងធុញថប់ជាដើម។

    .សំឡេង…

    ជួយអភិវឌ្ឍអារម្មណ៍របស់កូន…ដោយសារប្រព័ន្ធសរសៃប្រសាទខាងការស្តាប់របស់កូនតូចក្នុងគភ៌ចាប់ផ្តើមធ្វើការពេលអាយុបាន 18សប្តាហ៍ និងការបានឮនឹងវិវឌ្ឍបន្តទៅទៀតជារឿយៗតាមលំដាប់នោះ រលកសំឡេងដែលមានគ្រោងសាងដ៏សក្តិសមល្អនឹងជួយជំរុញបណ្តាញសរសៃប្រសាទដែលពាក់ព័ន្ធជាមួយការបានឮឱ្យអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធការងារបានកាន់តែលឿនឡើង។ នៅពេលកូនតូចប្រសូតចេញមកហើយនឹងធ្វើឱ្យសមត្ថភាពក្នុងការរៀងលំដាប់ការគិតនៅក្នុងខួរក្បាល មានអារម្មណ៍ធូរស្រាល និងអាចចងចាំរឿងរ៉ាវផ្សេងៗបានយ៉ាងល្អ។

    ទារកនឹងមានការអភិវឌ្ឍសមត្ថភាពក្នុងការទទួលដឹងពាក់ព័ន្ធនឹងចង្វាក់របស់សំឡេងតាំងពីនៅក្នុងគភ៌ម្ដាយ អាចឆ្លើយតបនឹងសំឡេងដែលមានចង្វាក់លឿន និងយឺតបាន។ ចេះបែងចែកសំឡេងដែលធ្លាប់ស្គាល់តាំងពីនៅក្នុងគភ៌ម្ដាយ ដូចជាសំឡេង​ម៉ាក់ សំឡេងប៉ា ដែលបើសិនជាសំឡេងដែលល្អៗផងនោះ ទារកនឹងកើតក្តីសប្បាយចិត្ត និងមានអារម្មណ៍ល្អ។ ការដែលស្ត្រីមានគភ៌ឧស្សាហ៍និយាយជាមួយកូនតូចក្នុងផ្ទៃ រួមទាំងការបើកបទភ្លេងបំពេរផងនោះនឹងជួយសាងសម្ព័ន្ធភាពដ៏ល្អរវាងម្តាយ និងទារកបាន។

    .អាហារ…

    ជួយបង្កើនការអភិវឌ្ឍរបស់កូន…អាហារដែលអ្នកម្តាយទទួលទានចូលទៅ នៅមិនទាន់បញ្ជូនទៅដល់​ទារកភ្លាមៗទេ តែសារជាតិអាហារផ្សេងៗទាំងនោះនឹងស្ថិតនៅក្នុងខ្លួនអ្នកម្តាយ ព្រោះលំហូរវឹលនៃឈាមរបស់អ្នកម្តាយ និងកូននៅផ្សេងពីគ្នា តែមានចំណុចតភ្ជាប់គ្នាតាមរយ:ទងសុក ហើយសារធាតុអាហារដែលល្អៗនឹងត្រូវបឺតជញ្ជក់ទៅឱ្យកូនតាមរយ:ទងសុកនេះឯង។ ដូច្នេះបើអ្នកម្តាយចង់ឱ្យកូនបានទទួលសារធាតុអាហារដែលល្អ មានផលល្អដល់ការវិវឌ្ឍរបស់ទារកនោះ គួរតែទទួលទានអាហារឱ្យគ្រប់ 5ប្រភេទក្រុម ដើម្បី​ឱ្យកូនតូចអាចទាញយកទៅប្រើប្រាស់ក្នុងបរិមាណដែលគ្រប់គ្រាន់ ។

    ការដែលទារកអាចបឺតជញ្ជក់យកសារធាតុអាហារបានល្អ ឬមិនល្អនោះ វាអាស្រ័យនៅលើ​​​​​ទងសុកដែរ បើទងសុកមានទំហំ​តូច ការបឺតជញ្ជក់អាហារនឹងបានតិចជាងទងសុកដែលមានទំហំធំ តែវិធីដែលល្អបំផុតនោះគឺ អ្នកម្តាយត្រូវទទួលទានអា​ហារ​​ដែលមានប្រយោជន៍ឱ្យបានច្រើនបំផុត ដើម្បីមានផលល្អដល់ការវិវឌ្ឍរបស់ទារកនៅក្នុងគភ៌ ។

    ទារកនៅក្នុងគភ៌…គឺជាវ័យនៃការពឹងពាក់លើអ្នកម្តាយ មិនទាន់អាចជួយ ឬឆ្លើយតបនឹងតម្រូវការរបស់ខ្លួន​ឯង​បាន​​ទេ ដូច្នេះបើអ្នកម្តាយចិញ្ចឹម និងថែទាំយ៉ាងត្រឹមត្រូវនោះ វានឹងហុចផលឱ្យកូនតូចកើតមានអារម្មណ៍កក់ក្តៅ ជឿជាក់លើសុវត្ថិភាព រហូតដល់មានការវិវឌ្ឍដ៏ល្អឡើងតាមលំដាប់ជាមិនខាន៕

  • 6តម្រូវការផ្នែកផ្លូវចិត្តរបស់កូន ដែលឪពុកម្ដាយត្រូវតែឱ្យ

    6តម្រូវការផ្នែកផ្លូវចិត្តរបស់កូន ដែលឪពុកម្ដាយត្រូវតែឱ្យ

    សេចក្ដីត្រូវការផ្នែកផ្លូវចិត្តរបស់កុមារ មានភាពខុសប្លែកពីគ្នាខ្លះៗទៅតាមវ័យរបស់ពួកគេ តែអាចសរុបបែបត្រួសៗបានថា រឿងតទៅនេះមានភាពចាំបាច់ និងជាតម្រូវការសម្រាប់កុមារគ្រប់រូប។

    1 . សេចក្ដីស្រឡាញ់ ភាពកក់ក្ដៅ

    កុមារមានអារម្មណ៍ចង់ឱ្យឪពុកម្ដាយ ឬអ្នកចិញ្ចឹមមើលថែស្រឡាញ់រូបគេ មានអារម្មណ៍ថា ខ្លួនឯងគឺជាសេចក្ដីត្រូវការ និងមានតម្លៃសម្រាប់ឪពុកម្ដាយ មានអារម្មណ៍ថា ខ្លួនឯងត្រូវបានទទួលស្គាល់។ អាណាព្យាបាលមិនគួរធ្វើឱ្យកុមារមានអារម្មណ៍ថា ឪពុកម្ដាយស្អប់រូបគេ មិនចូលចិត្តរូបគេ ស្រឡាញ់លម្អៀង បដិសេធ ឬមិនត្រូវការ ជាចំណែកដែលលើស បង្ខំចិត្តចិញ្ចឹមរូបគេ និងមិនគួរធ្វើឱ្យមានអារម្មណ៍ថា រូបគេមានចំណុចខ្សោយ ឬតូចចិត្តតូចថ្លើមឡើយ។ អាកប្បកិរិយារបស់មនុស្សធំមានឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំងលើផ្លូវចិត្តរបស់កុមារ ដូច្នេះរឿងសំខាន់ដែលចង់និយាយដល់នោះគឺ កុមារត្រូវការសេចក្ដីស្រឡាញ់យ៉ាងស័ក្តិសម មិនមែនស្រឡាញ់ខ្លាំងយ៉ាងគ្មានព្រំដែន ដូចជា តាមចិត្តគ្រប់បែបយ៉ាងដោយគ្មានហេតុផល រហូតធ្វើឱ្យក្លាយជាមនុស្សតាមតែចិត្តខ្លួនឯងគ្រប់ពេលវេលា មិនអាចអត់ធន់ជាមួយសភាវដែលមនុស្សប្រក្រតីធម្មតាអត់ធន់បាន រហូតក្លាយជាចំណុចមិនល្អខាងបុគ្គលភាពនោះទេ។

    2 . ជំរុញវិវឌ្ឍនាការយ៉ាងស័ក្តិសម

    ការជំរុញវិវឌ្ឍនាការដែលស័ក្តិសមនេះ អាស្រ័យលើវ័យរបស់កុមារ ដូចជា វ័យទារកកើតដំបូងត្រូវការ ការព បី ការប៉ះពាល់ ការញញឹម ការជជែកនិយាយជាមួយដើម្បីឱ្យបានឮសំឡេង។ ដល់ធំឡើងក៏ត្រូវការថែមឡើង ដូចជា ការលេង ការជជែកនិយាយ របស់លេងដែលស័ក្តិសមនឹងវ័យ ក៏នឹងជួយជំរុញបានល្អដែរ។ សម្រាប់ក្មេងក្នុងខួប 1ឆ្នាំដំបូង ដើម្បីជំរុញការបានឮ ការប្រើខ្សែភ្នែក គួរប្រើរបស់លេងដែលមានចលនា និងមានពណ៌ស្រស់ៗ និងមានសំឡេង។ លុះធំឡើងទៀត កុមារនឹងត្រូវការការជំរុញដើម្បីបង្កើនការធ្វើចលនា គួរប្រើប្រាស់សាច់ដុំផ្នែកផ្សេងៗ ដូចជាការប្រើម្រាមដៃ ការប្រើម្រាមជើង និងផ្សេងៗទៀត។ ការជំរុញផ្សេងៗនេះមានលទ្ធផលខាងផ្លូវចិត្តដែលទទួលបាន គឺកុមារនឹងមានអារម្មណ៍បានទទួលសេចក្ដីស្រឡាញ់ ការចាប់អារម្មណ៍ និងដែលសំខាន់គឺ បានជំរុញអារម្មណ៍ចង់ដឹងចង់ឃើញ ចាប់អារម្មណ៍ចំពោះបរិស្ថានជុំវិញ មានអារម្មណ៍សប្បាយ ចង់ពិសោធ ចង់សាកល្បងធ្វើ ធ្វើឱ្យមានអារម្មណ៍ថាមានភាពជឿជាក់ក្នុងចិត្ត ហ៊ានសម្ដែងចេញតាមនោះដែរ។

    3 . អារម្មណ៍កក់ក្ដៅ និងសុវត្ថិភាព

    អារម្មណ៍កក់ក្ដៅ និងសុវត្ថិភាពរបស់កុមារបានមកពីបរិស្ថានជុំវិញខ្លួន ជាពិសេសឪពុកម្ដាយ។ បើឪពុកម្ដាយមានសម្ព័ន្ធភាពល្អចំពោះគ្នា គ្រួសារមានសេចក្ដីសុខស្ងប់ស្ងាត់ កុមារនឹងមិនមានអារម្មណ៍ភ័យខ្លាចថា នឹងត្រូវបោះបង់ចោលឡើយ។ ជាញឹកញាប់គេរកឃើញថា ក្មេងមានអាការខាងផ្លូវកាយ ដូចជាឈឺក្បាល ឈឺពោះដោយគ្មានជំងឺខាងរាងកាយជាមូលហេតុឡើយ តែបែរជាពាក់ព័ន្ធនឹងពេលដែលកុមារកើតមានអារម្មណ៍ធុញថប់តានតឹង មានអារម្មណ៍ខ្លាចពេលដែលឃើញឪពុកម្ដាយឈ្លោះគ្នា វាយតប់គ្នា ឬកំពុងជិតលែងលះគ្នា។ ក្រៅពីនោះ កុមារនៅត្រូវការមានអារម្មណ៍ថា មនុស្សធំអាចការពាររូបគេបាន មិនបណ្ដោយឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់លើរូបគេ។ កុមារគួរតែបានទទួលការការពារពីគ្រោះថ្នាក់ខាងរាងកាយ ដូចជាឧប្បត្តិហេតុផ្សេងៗ និងគួរតែបានទទួលការការពារមិនឱ្យប៉ះពាល់ដល់ផ្លូវចិត្តធ្ងន់ធ្ងរ ដូចជា ទិដ្ឋភាពគ្រោះថ្នាក់ដែលគួរឱ្យភ័យរន្ធត់ខ្លាំង ទិដ្ឋភាពពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងផ្លូវភេទដែលមិនសមរម្យ ជាដើម និងគួរត្រៀមកាយ ត្រៀមចិត្តដល់កុមារសម្រាប់ហេតុការណ៍សំខាន់ៗ ដូចជា ការមានប្អូន ឬការវះកាត់ ជាដើម។

    4 . ពាក្យណែនាំ និងការគាំទ្រ

    កុមារត្រូវការពាក្យណែនាំ ឬការចង្អុលបង្ហាញអំពីមនុស្សធំថា អ្វីជាអ្វី ដូចជា តួនាទីដែលស័ក្តិសមតាមភេទរបស់ក្មេងប្រុស ឬក្មេងស្រី ការប្រតិបត្តិខ្លួនក្នុងសង្គម តម្លៃនៃការនិយម រហូតទៅដល់វប្បធម៌ប្រពៃណីផ្សេងៗ និងគួរផ្ដល់ការគាំទ្រជួយយកអាសាក្នុងរឿងផ្សេងៗដែលមើលឃើញថាសមរម្យ ដូចជា កិច្ចការងារដែលកុមារត្រូវការបំពេញ អាចជួយលើផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ ឬជួយរកវត្ថុឧបករណ៍ជួយក្នុងការប្រើគំនិត ជាដើម។

    5 . ភាពជាបលាប់ជានិរន្តរ៍ និងការមានព្រំដែន

    ទាំង 2យ៉ាងមានភាពសំខាន់ក្នុងការធ្វើឱ្យកុមាររៀនយល់ដឹងថា អ្វីត្រូវ អ្វីខុស អ្វីធ្វើបាន ឬមិនបាន មិនច្របូកច្របល់ខាងការគិត និងការប្រតិបត្តិ។ ច្បាប់ទម្លាប់ដែលប្រើ គួរតែមានហេតុផល និងមានការប្រតិបត្តិយ៉ាងជាប់លាប់តាំងពីដើមដល់ចប់ ដូចជា មិនឱ្យពាក់ស្បែកជើងចូលផ្ទះ ព្រោះនឹងធ្វើឱ្យផ្ទះកខ្វក់ ជាដើម ក៏គួរតែធ្វើបែបហ្នឹងជារៀងរហូត មិនមែនពេលមានអ្នកបម្រើក្នុងផ្ទះក៏ពាក់បាន ឬពេលម្ដាយជូតសម្អាតផ្ទះដោយខ្លួនឯង ក៏ពាក់មិនបាន ឬដូចជា ថ្ងៃមួយ មិនព្រមអនុញ្ញាតឱ្យធ្វើរឿងអ្វីមួយ តែដល់ថ្ងៃក្រោយមកទៀត បែរជាអនុញ្ញាតឱ្យធ្វើទៅវិញ ជាដើម។

    មនុស្សធំមួយចំនួនមិនប្រាកដនៅក្នុងចិត្តថា អ្វីដែលគួរហាមក្មេង អ្វីមិនគួរហាម ខ្លាចបណ្ដោយតាមចិត្តពេក ឬតឹងរ៉ឹងខ្លាំងជ្រុលពេក ជាដើម ដូច្នេះចូរប្រកាន់យកគោលការណ៍ងាយៗ 3យ៉ាងដែលកុមារមិនអាចធ្វើបានយ៉ាងពិតប្រាកដគឺ ៈ

    • ការធ្វើបាបខ្លួន(វាយតប់ខ្លួនឯង) រួមទាំងការលេងដែលបង្កគ្រោះថ្នាក់ ដូចជាលេងវត្ថុមុតស្រួចជាដើម។
    • ការធ្វើបាប(វាយតប់)អ្នកដទៃ។
    • ការបំផ្លាញវត្ថុរបស់របរ។

    6 . ផ្ដល់ឱកាសឱ្យប្រើថាមពលក្នុងការច្នៃបង្កើត

    វ័យកុមារ ជាវ័យដែលមានកម្លាំងថាមពលក្នុងខ្លួនខ្លាំង កុមារត្រូវការបានទទួលឱកាសឱ្យប្រើប្រាស់ថាមពលទៅលើការច្នៃបង្កើត ដូចជាការលេង ការហាត់ប្រាណក្នុងការលេងកីឡាផ្សេងៗ មានមានកិច្ចការងារផ្សេងៗដែលស័ក្តិសម។ បើមនុស្សធំមើលមិន

    ឃើញភាពសំខាន់ពីចំណុចនេះ អាចត្រូវការឱ្យកុមារនៅយ៉ាងស្ងប់ស្ងាត់រៀបរយជាប់រហូតនោះ អាចនឹងធ្វើឱ្យកុមារក្លាយជាក្មេងមានសម្ពាធក្នុងចិត្ត មិនហ៊ានបង្ហាញចេញ ស្ពឹកស្រពន់ ខ្ជិលច្រអូស មិនរួសរាយស្រស់ថ្លា គ្មានគំនិតចាប់ផ្ដើមល្អៗក្នុងការច្នៃបង្កើត៕