រដ្ឋាភិបាលហ្វីលីពីន យល់ថា ជំនួយផ្នែកយោធាដែលប្រទេសនេះទទួលបានពីសហរដ្ឋអាមេរិក ប្រៀបស្មើនឹង «ខ្ទង់ប្រាក់រាយ» និងបានអំពាវនាវឱ្យទីក្រុងវ៉ាស៊ីងតោន បង្កើនទំហំកញ្ចប់ជំនួយហិរញ្ញវត្ថុមកឱ្យទីក្រុងម៉ានីល។
«បើសិនជាយើងមានទំនាក់ទំនងយ៉ាងស្អិតល្មួតជាមួយនឹងសម្ព័ន្ធមិត្តដែលមានអំណាចខ្លាំង ខ្ញុំគិតថា វាគួរតែអមជាមួយនឹងជំនួយហិរញ្ញវត្ថុខ្នាតធំ។ យើងទទួលបាន 3.9 ពាន់លានដុល្លារ តើនេះគឺជាខ្ទង់ប្រាក់ដ៏ធំ ឬយ៉ាងណា? វាគ្រាន់តែជាខ្ទង់ប្រាក់រាយប៉ុណ្ណោះ បើធៀបនឹងជំនួយ (របស់អាមេរិក) សម្រាប់ប្រទេសផ្សេង» លោក Harry Roque អ្នកនាំពាក្យរបស់លោកប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន Rodrigo Duterte ថ្លែងកាលពីថ្ងៃទី 15 កុម្ភៈ។
អ្នកនាំពាក្យខាងលើ បានដកស្រង់លទ្ធផលនៃការស្រាវជ្រាវរបស់មជ្ឈមណ្ឌល Stimson ដែលមានមូលដ្ឋាននៅសហរដ្ឋអាមេរិក បានបង្ហាញថា ប្រទេសហ្វីលីពីន ទទួលបានប្រាក់ជំនួយ 3.9 ពាន់លានដុល្លារពីសហរដ្ឋអាមេរិក សម្រាប់ការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងក្រុមភេរវកម្ម ដំណាក់កាលឆ្នាំ 2000-2017 ដែលវាតិចជាងឆ្ងាយបើធៀបនឹង 16.4 ពាន់លានដុល្លារដែលសហរដ្ឋអាមេរិកបានជួយដល់ប្រទេសប៉ាគីស្ថាន នៅក្នុងដំណាក់កាលដូចគ្នា។
ស្ថានទូតអាមេរិកប្រចាំរដ្ឋធានីម៉ានីល មិនទាន់បញ្ចេញប្រតិកម្មអ្វីទៅនឹងការលើកឡើងនេះនៅឡើយ។ កាលពីខែធ្នូ 2020 ស្ថានទូតអាមេរិកបានឱ្យដឹងថា ហ្វីលីពីន កំពុងទទួលបានជំនួយច្រើនជាងគេបង្អស់ពីសហរដ្ឋអាមេរិក នៅក្នុងតំបន់ឥណ្ឌា-ប៉ាស៊ីហ្វិក ជាមួយនឹងសព្វាវុធដែលមានតម្លៃឡើងដល់ 689 លានដុល្លារ។
ប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន ធ្លាប់បានរអ៊ូរទាំថា រដ្ឋាភិបាលអាមេរិក មិនបានអនុវត្តទៅតាមកិច្ចសន្យាដែលបានធ្វើជាមួយកងទ័ពប្រទេសនេះ ដូចជាករណីដែលទីក្រុងម៉ានីលយល់ព្រមចំណាយប្រាក់ដើម្បីទិញកាំជ្រួចនាំផ្លូវ ពីរដ្ឋាភិបាលរបស់អតីតប្រធានាធិបតី Donald Trump ប៉ុន្តែ មិនទទួលបានចម្លើយ។ លោក Duterte កាលពីសប្ដាហ៍មុន ក៏បានស្នើឱ្យអាមេរិកសងប្រាក់មកវិញ បើសិនជាចង់រក្សា «កិច្ចព្រមព្រៀងទស្សនកិច្ចប្រដាប់អាវុធ VFA» (Philippines–United States Visiting Forces Agreement) ដែលអនុញ្ញាតឱ្យទីក្រុងវ៉ាស៊ីងតោន ដាក់ពង្រាយកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធនៅប្រទេសនេះ។
VFA គឺជាកិច្ចព្រមព្រៀងមួយដែលត្រូវបានហ្វីលីពីន និងសហរដ្ឋអាមេរិកបង្កើតឡើងកាលពីឆ្នាំ 1998 ដើម្បីជាមូលដ្ឋានច្បាប់ អនុញ្ញាតឱ្យមានវត្តមានកងទ័ពអាមេរិកនៅលើទឹកដីហ្វីលីពីន និងគាំទ្រដល់កិច្ចព្រមព្រៀងការពាររួម ដែលធានាថា ប្រទេសទាំងពីរនឹងជួយគាំទ្រផ្នែកយោធាដល់គ្នា នៅក្នុងករណីដែលទឹកដីរបស់ពួកគេនៅក្នុងមហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិក ត្រូវរងការវាយប្រហារ។
ប្រធានាធិបតី Duterte កាលពីឆ្នាំទៅ ក៏ធ្លាប់បានប្រកាសរំលាយកិច្ចព្រមព្រៀង VFA ផងដែរ ក្រោយពីសមាជិកព្រឹទ្ធសភាហ្វីលីពីន Ronald “Bato” dela Rosa ត្រូវសហរដ្ឋអាមេរិកបដិសេធការផ្ដល់ទិដ្ឋាការ ព្រោះតែរងការចោទប្រកាន់ថា បានសម្លាប់មនុស្សដោយគ្មានការកាត់ទោស ក្នុងគ្រាកំពុងកាន់កាប់តំណែងជាមេបញ្ជាការប៉ូលិសជាតិហ្វីលីពីន ទាក់ទងនឹងយុទ្ធនាការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងក្រុមជួញដូរគ្រឿងញៀន។
លោក Duterte បានផ្អាកបណ្ដោះអាសន្ននូវការរំលាយកិច្ចព្រមព្រៀង VFA នៅក្នុងស្ថានការណ៍ Covid-19 កំពុងឆ្លងរាលដាល។ ប៉ុន្តែ កាលពីខែធ្នូ ឆ្នាំ 2020 លោកបានបន្តគំរាមថា នឹងបញ្ចប់កិច្ចព្រមព្រៀងនេះ បើសិនអាមេរិកមិនផ្ដល់វ៉ាក់សាំង Covid-19 យ៉ាងតិច 20 លានដូស មកឱ្យហ្វីលីពីន៕
ប្រភព៖ Reuters
