ការធ្វើរដ្ឋប្រហារយោធានៅមីយ៉ានម៉ា ធ្វើឱ្យគេនឹកឃើញដល់រដ្ឋប្រហារនានាដែលបានកើតឡើងក្នុងអំឡុងមួយទសវត្សរ៍កន្លងទៅនេះ ក្នុងនោះ អាហ្វ្រិកគឺជាទ្វីបដែលកើតមានអំពើរដ្ឋប្រហារច្រើនជាងគេបង្អស់។
ប្រទេសម៉ាលី (Mali) នៅអាហ្វ្រិកខាងលិច
កាលពីថ្ងៃទី 18 ខែសីហា ឆ្នាំ 2020 កងទ័ពម៉ាលីបានធ្វើរដ្ឋប្រហារនៅក្នុងមូលដ្ឋានទ័ពធំមួយនៅក្បែររដ្ឋធានី បាម៉ាកូ (Bamako)។ ក្រុមទាហានបះបោរបានស្នើឱ្យធ្វើកំណែទម្រង់នយោបាយ ការប្រគល់អំណាច និងធ្វើការបោះឆ្នោត។ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ជាច្រើនរូបរបស់រដ្ឋាភិបាលត្រូវបានចាប់ឃុំខ្លួន ក្នុងនោះមានប្រធានាធិបតី Ibrahim Boubacar Keita និងនាយករដ្ឋមន្ត្រី Boubou Cisse ផងដែរ។
ប្រទេសស៊ូដង់ (Sudan) នៅអាហ្វ្រិកខាងជើង
កងទ័ពស៊ូដង់បានផ្ដួលរំលំ និងចាប់ខ្លួនប្រធានាធិបតីកាន់អំណាចជិត 30 ឆ្នាំ Omar al-Bashir កាលពីថ្ងៃទី 11 មេសា 2019 នាំឱ្យក្រុមប្រឹក្សាយោធាឡើងកាន់អំណាច ក្រោយពីមានបាតុកម្មប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលដែលធ្វើឱ្យកក្រើកទឹកដីនេះអស់រយៈពេលជាច្រើនខែ។ Omar al-Bashir ត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទទាក់ទិននឹងអំពើសម្លាប់រង្គាលបាតុករ លួចបន្លំហិរញ្ញវត្ថុ។ បច្ចុប្បន្ន លោក Bashir កំពុងត្រូវជាប់ពន្ធនាគារ 2 ឆ្នាំ។
ហ្ស៊ីមបាវ៉េ (Zimbabwe) នៅអាហ្វ្រិកខាងត្បូង
កាលពីថ្ងៃទី 15 វិច្ឆិកា 2017 កងទ័ពរបស់ប្រទេសហ្ស៊ីមបាវ៉េ បានបង្ខំឱ្យប្រធានាធិបតី Robert Mugabe ដែលកាន់អំណាចយូរជាងគេនៅអាហ្វ្រិក ឱ្យចុះចេញពីតំណែង ក្រោយពីត្រូវបានឃុំខ្លួនក្នុងផ្ទះមួយរយៈពេល។ រដ្ឋប្រហារត្រូវបានធ្វើឡើងក្នុងបំណងរារាំង Mugabe ផ្ទេរអំណាចទៅឱ្យភរិយារបស់ខ្លួន គឺលោកស្រី Grace Mugabe។
បួរគីណាហ្វាសូ (Burkina Faso) នៅអាហ្វ្រិកខាងលិច
កងវរសេនាធំទទួលបន្ទុកការពារប្រធានាធិបតី (RSP) ដែលជាអង្គភាពពាក់កណ្ដាលកងទ័ពដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងសម័យប្រធានាធិបតី Blaise Compaore កាលពីថ្ងៃទី 16 កញ្ញា 2015 បានចាប់ខ្លួនសមាជិកគណរដ្ឋមន្ត្រីប្រទេសនេះ ក្នុងនោះមានប្រធានាធិបតីស្ដីទី Michel Kafando នាយករដ្ឋមន្ត្រី Yacouba Isasc Zida (អតីតអគ្គមេបញ្ជាការរបស់ RSP)។ មូលហេតុនៃរដ្ឋប្រហារនេះ កើតឡើងដោយសារអស្ថិរភាពនយោបាយដែលបណ្ដាលមកពីរដ្ឋប្រហារឆ្នាំ 1987។
ប្រទេសថៃ
អំឡុងពាក់កណ្ដាលឆ្នាំ 2014 ប្រទេសថៃបានធ្លាក់ទៅក្នុងវិបត្តិអស្ថិរភាពនយោបាយ នៅពេលបាតុកម្មរបស់ក្រុមប្រឆាំងបានកើតមានទ្រង់ទ្រាយធំ នាំឱ្យមានការប៉ះទង្គិចគ្នារវាងក្រុមប្រឆាំងនិងក្រុមគាំទ្រត្រកូល Shiawatra។
ខែឧសភា ឆ្នាំ 2014 កងទ័ពថៃបានធ្វើរដ្ឋប្រហារ ដោយប្រើជ័យឃោសន៍ «ផ្សះផ្សាជាតិ»។ រដ្ឋប្រហារនេះបានទម្លាក់នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ លោកស្រី Yingluck Shinawatra និងដកហូតអំណាចរបស់លោក Thaksin Shinawatra ដែលជាបងប្រុសរបស់លោកស្រី Yingluck។
ប្រទេសអេហ្ស៊ីប នៅភាគឦសាននៃទ្វីបអាហ្វ្រិក
ឆ្នាំ 2012 ក្រុម «បងប្អូនមូស្លីម/ភាតរភាពមូស្លីម» (Muslim Brotherhood) បានឆ្លៀតយកបញ្ហាអស្ថិរភាពនយោបាយនៅអេហ្ស៊ីប ក្រោយប្រធានាធិបតី Hosni Mubarak ត្រូវបានផ្ដួលរំលំកាលពីឆ្នាំ 2011 ជួយឱ្យលោក Mohamed Morsi ឡើងកាន់អំណាច។ ប៉ុន្តែ នៅខែកក្កដា 2013 ក្រោយពីបាតុកម្ម និងអស្ថិរភាពដែលទាក់ទងនឹងការដឹកនាំរបស់ក្រុមភាតរភាពមូស្លីម អគ្គមេបញ្ជាការកងទ័ពអេហ្ស៊ីប ឧត្ដមសេនីយ៍ Abdel Fattah al-Sisi បានធ្វើរដ្ឋប្រហារយោធា ទម្លាក់ប្រធានាធិបតី Mohamed Morsi។ ក្រុមភាតរភាពមូស្លីម ក្រោយមកក៏ត្រូវបានបញ្ចូលទៅក្នុងបញ្ជីភេរវកម្ម។
សាធារណរដ្ឋអាហ្វ្រិកកណ្ដាល (Central African Republic)
ថ្ងៃទី 24 មីនា 2013 សាធារណរដ្ឋអាហ្វ្រិកកណ្ដាល បានធ្លាក់ទៅក្នុងវិបត្តិនយោបាយនៅពេលកងកម្លាំង Seleka ដែលភាគច្រើនជាអ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាម បានផ្ដួលរំលំប្រធានាធិបតី Francois Bozize ដែលជាអ្នកកាន់សាសនាគ្រិស្ត។ មេដឹកនាំរដ្ឋប្រហារ Michel Jotodia បានឡើងធ្វើជាប្រធានាធិបតី ខណៈ Bozizet ត្រូវរត់ភៀសខ្លួនទៅកាន់ កាមេរូន។
ហ្គីណេប៊ីសូ (Guinea-Bissau)
ថ្ងៃទី 12 មេសា 2012 រដ្ឋប្រហារបានកើតឡើងនៅចំពេលដែលការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីជុំទីពីរដើម្បីជ្រើសរើសបេក្ខភាព Carlos Gomes Junior និង Kumba Iala ជិតចូលមកដល់។
កងទ័ពហ្គីណេប៊ីសូបានគ្រប់គ្រងប្រទេសស្ទើរតែទាំងស្រុង។ ប្រធានាធិបតីស្ដីទី Raymund Pereira និងអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជាបេក្ខភាពប្រធានាធិបតី លោក Gomes Junior ក៏ត្រូវបានចាប់ខ្លួន។ ខែមេសា 2014 Jose Mario Vaz មកពីបក្ស អាហ្វ្រិកដើម្បីឯករាជ្យរបស់ហ្គីណេប៊ីសូនិងកាបវែរ ត្រូវបានជ្រើសរើសជាប្រធានាធិបតីនៅក្នុងការបោះឆ្នោតសភា៕
ប្រភព៖ Sputnik