លោកប្រធានាធិបតីនៃសហរដ្ឋអាមេរិក ដូណាល់ ត្រាំ ធ្លាប់បានប្រាប់បណ្ដាទីប្រឹក្សា កាលពីសប្ដាហ៍កន្លងទៅថា ត្រូវការទាហាន 10,000នាក់ ប្រចាំការក្នុងទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន ឌីស៊ី ដើម្បីរារាំងហេតុការណ៍ចលាចល ករណីប៉ូលិសសម្លាប់បុរសស្បែកខ្មៅ “ចច ហ្វ្លយដ៍” ប៉ុន្តែ តម្រូវការនេះ ត្រូវបាន ទាំងរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិ និងមេដឹកនាំកងទ័ព មិនលេងចូល…។ នេះបើតាមការរាយការណ៍របស់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានរ៉យទ័រ។
ការទាមទាររបស់លោក ត្រាំ ក្នុងអំឡុងពេលពិភាក្សាគ្នានៅក្នុងបន្ទប់ធ្វើការរាងពងក្រពើកាលពីថ្ងៃចន្ទ(ទី1មិថុនា)កន្លងទៅ បានបង្ហាញឱ្យឃើញថា មេដឹកនាំសហរដ្ឋអាមេរិក បម្រុងនឹងបញ្ជូនទាហានប្រដាប់អាវុធ បង្ក្រាបបាតុកម្មនៅក្នុងទីក្រុងនានា រួចជាស្រេចទៅហើយ ទោះជាមានសំឡេងជំទាស់ពីមេដឹកនាំមន្ទីរបញ្ចកោណក៏ដោយ។
មន្ត្រីលំដាប់ខ្ពស់ ដែលមិនមានបំណងបញ្ចេញឈ្មោះ បានបង្ហើបឱ្យដឹងថា លោក ម៉ាក អេស្ពើរ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ, លោកឧត្ដមសេនីយ៍ឯក ម៉ាក មីលលីយ៍ នាយរួមសេនាធិការ និងលោក វីលៀម បារ៍ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ បានព្យាយាមដាស់តឿនលោកត្រាំ ឱ្យបញ្ឈប់គំនិតក្នុងការបញ្ជូនទាហានទៅបង្ក្រាបប្រជាជន ហើយពួកគេបាន “ប្រកែកគ្នាយ៉ាងខ្លាំងក្លា”។
បន្ទាប់ពីនោះមក លោកត្រាំ ហាក់ដូចជាបន្ថយតម្រូវការនោះ និងពេញចិត្តនឹងការប្រើប្រាស់កងកម្លាំងការពារមាតុភូមិ(National Guard) មកគ្រប់គ្រងស្ថានការណ៍វិញ ជាជម្រើសដែលខាងមន្ទីរបញ្ចកោណបានណែនាំ និងជាវិធីដដែលមួយ ដែលសហរដ្ឋអាមេរិកធ្លាប់បានប្រើដើម្បីចាត់ការវិបត្តិចលាចលក្នុងប្រទេសរួចមកហើយ។
មេដឹកនាំមន្ទីរបញ្ចកោណ បានទាក់ទងទៅអភិបាលរដ្ឋនានា ដើម្បីស្នើសុំឱ្យបញ្ជូនកងកម្លាំងការពារមាតុភូមិចូលមកក្នុងក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន និងមានការប្រមូលផ្ដុំអាជ្ញាធរដែលគ្រប់គ្រងច្បាប់ផ្នែកផ្សេងៗទៀតផង តែវិធានការចម្បងដែលធ្វើឱ្យលោក ត្រាំ ពេញចិត្តបំផុតនោះ គឺប្រហែលជាបញ្ជារបស់ លោក អេស្ពើរ ដែលបានបញ្ជាឱ្យទាហានក្នុងកងហោះហើរ 82 និងអង្គភាពដទៃទៀតក្នុងទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន ឌីស៊ី ស្ថិតក្នុងសភាពប្រុងជើងការជាស្រេច។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់សហរដ្ឋអាមេរិកម្នាក់ បានបញ្ជាក់ថា “ការមានទាហានដែលស្ថិតក្នុងសភាពប្រុងជើងការជាស្រេច តែមិនទាន់ដល់ថ្នាក់ចូលទៅប្រចាំការនៅក្នុងទីក្រុង គឺជារឿងដែលគ្រប់គ្រាន់ហើយសម្រាប់លោកប្រធានាធិបតីនៅពេលនោះ”។
លោករដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ វីលៀម បារ៍ បានអះអាងនៅក្នុងកម្មវិធី Face the Nation ខាងស្ថានីយទូរទស្សន៍ CBS កាលពីថ្ងៃទី7 មិថុនា ថា មិនមានទាហានប្រចាំការប្រក្រតី(Active duty troops) ត្រូវបញ្ជូនចូលមកតាមផ្លូវថ្នល់ក្នុងក្រុងវ៉ាស៊ីនតោននៅឡើយ តែមានតម្រួតយោធាស្ថិតនៅក្នុងតំបន់ក្បែរៗនោះ។ លោកនិយាយថា “យើងបញ្ជាឱ្យពួកគេ ស្ទែនបាយ ក្រែងលោមានភាពចាំបាច់មែនទែនណាមួយ”។
ការព្យាយាមរបស់លោកត្រាំ ដែលចង់អូសទាញទាហានចូលមកជួយបញ្ឈប់ការជំនុំតវ៉ា ដែលមានដើមកំណើតមកពីបញ្ហាការរើសអើងពូជសាសន៍ បានបង្កឱ្យមានសំឡេងរិះគន់ពីអតីតនាយទាហានលំដាប់ខ្ពស់ជាច្រើននាក់ រួមទាំងលោក ចេមស៍ មេតធីស អតីតរដ្ឋមន្ត្រីការពារប្រទេស និងជាឧត្ដមសេនីយផ្កាយ4 វ័យចូលនិវត្តន៍ ដែលជាធម្មតា មិនដែលរវីរវល់នឹងរឿងនយោបាយឡើយ។
លោករដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិ អេស្ពើរ បានបញ្ជាក់នៅក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍កាលពីថ្ងៃពុធ(ទី3 មិថុនា)កន្លងទៅថា លោកមិនយល់ស្របចំពោះការប្រើច្បាប់បង្ក្រាបចលាចល Insurrection Act ដែលនឹងអនុញ្ញាតឱ្យមានការប្រមូលផ្ដុំទាហានប្រចាំការ ចូលមកបង្ក្រាបក្រុមអ្នកជំនុំតវ៉ាឡើយ ដោយសេចក្ដីថ្លែងការណ៍នោះ បានជំទាស់នឹងឥរិយាបថរបស់លោក ត្រាំ និងជំនួយការលំដាប់ខ្ពស់ទាំងឡាយ និងថែមទាំងមានការនិយាយថា មេដឹកនាំសហរដ្ឋអាមេរិក ដល់ថ្នាក់ស្រែកគំហកដាក់លោក អេស្ពើរ បន្ទាប់ពីការថ្លែងការណ៍បានបញ្ចប់ទៀតផង។
ហេតុការណ៍នេះ ថែមទាំងបានធ្វើឱ្យមនុស្សជាច្រើនមានការទស្សន៍ទាយថា តើលោកត្រាំ នឹងបណ្ដេញលោកអេស្ពើរចេញពីតំណែងឬទេទៀតផង តែលោកស្រី ខេយ៍លីហ៍ មេកអេណានីយ៍ អ្នកនាំពាក្យរបស់សេតវិមាន បានអះអាងថា លោកត្រាំ “នៅមានភាពជឿជាក់លើលោករដ្ឋមន្ត្រី អេស្ពើរ” នៅឡើយ។
លោក អេស្ពើរ បានចេញកំណត់ហេតុមួយទៅកាន់ក្រុមមន្ត្រី នៃក្រសួងការពារជាតិកាលពីថ្ងៃអង្គារ(ទី2 មិថុនា) ដោយបានដាស់តឿនថា “ពួកយើងមានតួនាទីត្រូវការពារសិទ្ធិរបស់ពលរដ្ឋអាមេរិកាំង ក្នុងការមានសេរីភាព ក្នុងការបញ្ចេញគំនិតយោបល់ និងជួបជំនុំគ្នាដោយសន្តិភាព” ខណៈដែលលោកឧត្ដមសេនីយ៍ឯក មីលលីយ៍ ក៏បានថ្លែងដាស់តឿនពលទាហានគ្រប់រូប ឱ្យចងចាំពាក្យសម្បថ ដែលបានធ្វើនៅចំពោះមុខរដ្ឋធម្មនុញ្ញអាមេរិកាំងដែលថា នឹងការពារសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការជួបជំនុំយ៉ាងសន្តិភាព ដូចគ្នា៕
ប្រភព៖ សារព័ត៌មានបរទេស
ប្រែសម្រួលដោយ តាវ៉ែនតា