ភ្នំភ្លើង Olympus Mons ដែលមានកម្ពស់ 25 គីឡូម៉ែត្រ នៅលើផ្ទៃភពអង្គារ ទំនងជាធ្លាប់ស្ថិតនៅកណ្ដាលមហាសាគរ។
ពេលភពអង្គារនៅក្មេង និងពេញដោយទឹកកាលពីរាប់ពាន់លានឆ្នាំមុន ភ្នំភ្លើងខ្នាតធំ Olympus Mons ទំនងជាមានរូបរាងដូចទៅនឹងភ្នំភ្លើង Stromboli ឬ Savai’l នៅលើផែនដី ប៉ុន្តែធំជាងឆ្ងាយ។ ការវិភាគថ្មីត្រូវបានប្រកាសលើទស្សនាវដ្ដី Earth and Planetary Science Letters ដែលបង្ហាញអំពីចំណុចប្រហាក់ប្រហែលគ្នារវាងភ្នំភ្លើង Olympus Mons និងបណ្ដាកោះភ្នំភ្លើងសកម្មនៅលើផែនដី ផ្ដល់អំណះអំណាងថ្មីស្ដីពីអតីតកាលដែលពេញដោយទឹករាវរបស់ភពអង្គារ។ នេះបើតាម Science Alert ចុះផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី 27 កក្កដា 2023។
ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រមកពីសាកលវិទ្យាល័យ Paris-Saclay នៅប្រទេសបារាំង បានឱ្យដឹងថា ផ្នែកខាងលើនៃចង្កេះភ្នំដែលមានកម្ពស់ 6 គីឡូម៉ែត្រ ព័ទ្ធជុំវិញភ្នំភ្លើង Olympus Mons ទំនងជាបានកើតឡើងដោយសារកំអែភ្នំភ្លើងហូរចូលទៅក្នុងទឹករាវ នៅពេលរចនាសម្ព័ន្ធនេះគឺជាកោះភ្នំភ្លើងដែលធ្វើសកម្មភាពអំឡុងពេលប្រហែលនៅចុងយុគសម័យ Noachian និងដើមយុគសម័យ Hesperian។
Olympus Mons គឺជាភ្នំភ្លើងដែលមានរូបរាងដូចខែលបុរាណ កម្ពស់ 25 គីឡូម៉ែត្រ និងលាតសន្ធឹងលើផ្ទៃដីដែលធំប៉ុនប្រទេសប៉ូឡូញ។ នេះមិនត្រឹមតែជាភ្នំភ្លើងធំបំផុត ប៉ុន្តែក៏ជាភ្នំភ្លើងខ្ពស់បំផុតផងដែរ នៅក្នុងប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ។ ជើងភ្នំភ្លើងនេះមិនដូចទៅនឹងជើងភ្នំធម្មតានៅលើដីគោក ព្រោះថា នៅក្នុងរយៈកម្ពស់ប្រហែល 6 គីឡូម៉ែត្រ មានជញ្ជាំងថ្មឈរត្រង់ ព័ទ្ធស្ទើរតែជុំភ្នំ និងចាក់ចុះត្រង់ទៅក្រោម។ ប្រភពនៃជញ្ជាំងថ្មភ្នំចាក់ចុះត្រង់នេះ នៅតែជារឿងអាថ៌កំបាំងនៅឡើយ។
បច្ចុប្បន្ន ភពអង្គារគឺជាទីឋានដ៏សែនសោះកក្រោះ គ្មានទឹក និងពេញដោយខ្សាច់ ធូលី។ ទឹកនៅលើផ្ទៃរបស់ភពនេះ នៅមានខ្លះដែរ តែនៅក្នុងទម្រង់ទឹកកក។ ក៏ប៉ុន្តែ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ បានរកឃើញភ័ស្ដុតាងជាបន្តបន្ទាប់ដែលបង្ហាញថា ទឹករាវធ្លាប់គ្របដណ្ដប់ពាសពេញផ្ទៃភពអង្គារ៕
