ប្រហោង​ខ្មៅ​បង្កើតបានជា​ជ្រលង​ផ្កាយ​ថ្មី​មួយ​​ជួរ​​ប្រវែង​ពីរ​សែន​ឆ្នាំ​ពន្លឺ

ក្រុម​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ​រកឃើញ​ប្រហោង​ខ្មៅ (black hole) ខ្នាត​យក្ស​មួយ​កំពុង «រត់គេច» ពី​កាឡាក់ស៊ី​របស់​វា ដែល​នេះ​អាច​បណ្ដាលមកពី​ការប៉ះទង្គិច​រវាង​ប្រហោង​ខ្មៅ និង​ប្រហោង​ខ្មៅ។

លទ្ធផល​នៃ​ការស្រាវជ្រាវ​ដែល​ត្រូវបាន​ចុះផ្សាយ​លើ​ទស្សនាវដ្ដី Astrophysical Journal Letters កាលពី​ថ្ងៃទី 06 មេសា បានឱ្យដឹងថា ប្រហោង​ខ្មៅ​ខាងលើនេះ​មាន​ម៉ាស​ធំ​ជាង 20 លាន​ដង​នៃ​ម៉ាស​ព្រះអាទិត្យ និង​ធ្វើដំណើរ​ក្នុង​ល្បឿន 6.4 លាន​គីឡូម៉ែត្រ/ម៉ោង។ វា​ត្រូវបាន​ប្រទះឃើញ​ដោយ​ចៃដន្យ​នៅពេល​អ្នកស្រាវជ្រាវ​មកពី​សាកលវិទ្យាល័យ Yale ពិនិត្យ​ទិន្នន័យ​រូបភាព​ពី​តេ​ឡេ​ស្កុប​អវកាស Hubble។

«យើង​បានឃើញ​ពន្លឺ​មួយ​ខ្សែ​ដែល​ស្ទើរតែ​ត្រង់​ជួរ (ប្រវែង 200,000 ឆ្នាំ​ពន្លឺ ដែល​មួយ​ឆ្នាំ​ពន្លឺ​ស្មើ​នឹង 9.46 ទ្រីលាន​គីឡូម៉ែត្រ) ឆ្ពោះទៅកាន់​ចំណុចកណ្ដាល​របស់​កាឡា​ក់​ស៊ី​មួយ។ ដោយសារ​មិន​ធ្លាប់​ឃើញ​ពីមុនមក យើង​ក៏​សម្រេចចិត្ត​ស្រាវជ្រាវ​ដោយ​ប្រើ​តេ​ឡេ​ស្កុប Keck I នៃ​ស្ថានីយ​សង្កេត WM Kech នៅ Hawaii» ប្រធាន​ក្រុម​ស្រាវជ្រាវ Pieter van Dokkum មកពី​សាកលវិទ្យាល័យ Yale ឱ្យដឹង​ដូច្នេះ។

ក្រុម​ស្រាវជ្រាវ​ជឿថា ព្រឹត្តិការណ៍​នេះ​កើតឡើង​ដោយសារ​ការប៉ះទង្គិច​គ្នា​រវាង​ប្រហោង​ខ្មៅ​ខ្នាត​យក្ស​ចំនួន​បី នៅពេល​កាឡាក់ស៊ី​មេ​ចំនួន​ពីរ​របស់​ពួកវា​ត្រូវ​ច្របាច់​បញ្ចូល​គ្នា​កាលពី 50 លាន​ឆ្នាំមុន។ ក្នុងនោះ កាឡាក់ស៊ី​មួយ​មាន​ប្រហោង​ខ្មៅ​ពីរ​វិល​ជុំវិញ​គ្នា ខណៈ​កាឡាក់ស៊ី​មួយទៀត​មាន​ប្រហោង​ខ្មៅ​ខ្នាត​យក្ស​ចំនួន​មួយ។ ការ​ប៉ះគ្នា​រវាង​ប្រហោង​ខ្មៅ​ទាំងបី​នេះ​កើតឡើង​យ៉ាង​ច្របូកច្របល់ ហើយ​ចុងក្រោយ​ មួយ​ក្នុងចំណោម​ប្រហោង​ខ្មៅ​ទាំងបី​នេះ​បាន​ប្រើប្រាស់​បរិមាណ​ចលនា​ពី​ប្រហោង​ខ្មៅ​ពីរ​ផ្សេងទៀត ​បោះពួយ​សំដៅទៅ​កាន់​ទី​អវកាស​ខាងក្រៅ​កាឡាក់ស៊ី​របស់​វា។

នៅពេល​ប្រហោង​ខ្មៅ​រត់គេច វា​ក៏បាន​ប៉ះ​នឹង​លំហ​របស់​អវកាស​ដែលមាន​ផ្ទុក​ពេញ​ដោយ​ធូលី ហើយ​ស្រូប​ពួកវា​នៅក្នុង​ដំណើរការ​មួយ​ដែល​ហៅថា ការប្រមូលផ្ដុំ (Accretion) នាំឱ្យ​កើតមាន​ផ្កាយថ្មីៗ​ជា​បន្ត​បន្ទាប​តាម​ពីក្រោយ​ផ្លូវ​គោចរ។

ទ្រឹស្ដី​ស្ដីពី​ប្រហោង​ខ្មៅ​រត់គេច​ត្រូវបាន​លើកឡើង​ដំបូង​នៅក្នុង​ទសវត្សរ៍​ឆ្នាំ 1970។ បើសិន​ការសង្កេត​បន្ទាប់ពី​តេ​ឡេ​ស្កុប​អវកាស James Webb និង​ស្ថានីយ​សង្កេត​កាំរស្មី X Chandra អាច​បញ្ជាក់​ពី​ការសន្និដ្ឋាន​របស់​ក្រុម​អ្នកស្រាវជ្រាវ​ខាងលើ នោះ​វា​អាច​ពង្រឹង​ទ្រឹស្ដី​ដែលមាន​អាយុ 50 ឆ្នាំ​មួយ​នេះ៕

អត្ថបទពេញនិយម

អាការ​តាំង​គភ៌ថ្មីៗ និង14សញ្ញា​បញ្ជាក់ថាអ្នក​កំពុង​ជិត​ក្លាយជា​ម្តាយ​គេ​ហើយ

សម្រាប់​អាការ​របស់​អ្នក​តាំង​គភ៌​រយៈដំបូងៗ តើ​យើង​នឹង​ដឹង​យ៉ាងណា​បាន​ថា កំពុងតែ​មានគភ៌​ឬក៏​អត់? ព្រោះ​ក្នុង​រយៈ​ពេល​1សប្តាហ៍​ដំបូង អាច​និយាយបានថា ជា​អំឡុង​ពេលដែល​មិនសូវ​បង្ហាញ​អាការ​ប៉ុន្មាន​ឡើយ ហើយ​បើ​អីុចឹង តើនារីៗយើង​នឹង​ដឹង ហើយ​ប្រាកដ​ក្នុង​ចិត្ត​យ៉ាងណា​បាន​ទៅ​ថា...

អាការ9យ៉ាង​នៃ​អ្នក​ចាប់ផ្តើម​មាន​ផ្ទៃពោះ ដែលនារីៗទាំងឡាយ​គួរ​ដឹង

សញ្ញា​នៃ​ការតាំង​គភ៌​មិន​មែនមាន​ត្រឹមតែ​ការ​ក្អួតចង្អោរ​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ ព្រោះ​អាការ​របស់​អ្នកមាន​ផ្ទៃពោះ​ក្នុង​រយៈ​ដំបូង​អាច​មិន​ដូចគ្នា​ទាំងអស់​នោះទេ អ្នកខ្លះ​ចាញ់​ខ្លាំង ឬ​អ្នកខ្លះ​សឹងតែ​គ្មាន​អាការ​ចាញ់កូន​សោះ​ក៏មាន ឯ​អ្នក​ខ្លះទៀត​កើត​អាការប្លែកៗដែល​ធ្វើឱ្យ​យល់ច្រឡំ​ថា ជា​អាការ​ជំងឺ​អ្វីមួយ​ទៅវិញ ដូច្នេះ​នៅពេលនេះ ឡា​រ៉ែ​ន សូម​រួបរួម​អាការ​របស់​អ្នកមាន​ផ្ទៃពោះ​ក្នុងលក្ខណៈផ្សេងៗមក​ជម្រាប​ជូនជ្រាប...

ត្រូវតែដឹង… អាការឈឺពោះផ្នែកខាងស្ដាំបញ្ជាក់ប្រាប់ពីជំងឺអ្វីខ្លះ?

នរ​ណាៗ​ក៏​ដឹង​ដែរ​ថា​ អាការ​ឈឺពោះ​នេះ​ នៅពេល​ដែល​វា​កើតឡើង​ហើយ​ តែងតែ​សាង​នូវ​ក្ដី​លំបាក​ដល់​រាងកាយ​របស់​យើង​ខ្លាំង​ណាស់​ មិនថា​តែ​ឈឺពោះ​ផ្នែក​ខាងឆ្វេង​ ឬផ្នែក​ខាងស្ដាំ​ឡើយ​។ បើសិនជា​អាការ​ឈឺ​ក្នុង​លក្ខណៈ​នោះ​កើតឡើង​ចំពោះ​យើង​ញឹកញាប់​ នោះ​វា​អាច​ជា​សញ្ញា​មួយ​ដែល​ប្រាប់​ឱ្យ​យើង​ដឹង​អំពី​បញ្ហា​សុខភាព​ដែល​កំពុង​ជិត​មកដល់​ ដូច្នេះ​សូម​ឱ្យ​នឹក​ឃើញ​ជាប់​ជានិច្ច​ថា​...

វិធីពន្លឿនការមករដូវប្រចាំខែ ឱ្យធ្លាក់លឿនជាងមុន មិនមានគ្រោះថ្នាក់ និងទទួលបានផលល្អ

ការមករដូវ គឺជារឿងធម្មតាសម្រាប់ស្ត្រី ប៉ុន្តែស្ត្រីមួយចំនួនអាចមានបញ្ហាមករដូវមិនប្រក្រតី ហើយមានស្ត្រីខ្លះឆាប់មករដូវ ខ្លះទៀតបាត់រដូវ រដូវមកមិនទៀងទាត់ ឬមករដូវយឺតជាដើម។ ស្ត្រីខ្លះអាចរាំងរដូវរហូតដល់គិតថា អ្នកមានផ្ទៃពោះម្តងទៀត...

ឈឺពោះខាងស្តាំ… អាការឈឺនេះបញ្ជាក់ពីជំងឺអ្វីបានខ្លះ?

ឈឺពោះខាងស្តាំញឹកញាប់ រហូតចាប់ផ្តើមនឹកចម្លែកចិត្តចំពោះខ្លួនឯង ថាអេះ៎? អាការឈឺពោះខាងស្តាំនេះកំពុងតែប្រាប់ពី ហេតុអ្វីម្យ៉ាងនៅក្នុងរាងកាយឱ្យយើងដឹងទេដឹង?។ អាការឈឺពោះខាងស្តាំ មិនថាតែផ្នែកខាងលើ ខាងក្រោម ឬឈឺពោះម្តុំក្រោមឆ្អឹងជំនីនោះឡើយ គ្រប់អាការឈឺពោះដែលកើតឡើងសុទ្ធតែមានដើមកំណើតរបស់វាទាំងអស់...

ការវិនិយោគក្នុងវិស័យសំណង់ឆ្នាំ២០២៤ ធ្លាក់ចុះប្រមាណ ១៥.១៧ភាគរយ ធៀបទៅនឹងឆ្នាំ២០២៣

ភ្នំពេញ ៖ យោងតាមរបាយការណ៍ក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ បានឲ្យដឹងថា នៅក្នុងឆ្នាំ២០២៤​នេះ គម្រោង​វិនិយោគ​ក្នុងវិស័យសំណង់​ទូទាំង​ប្រទេស​មានចំនួន ២...

អគ្គនាយកដ្ឋានសំណង់ នៃក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ បាននិងកំពុងអនុវត្តការងារសំខាន់ៗចំនួន៥

ជាការឆ្លើយតបទៅនឹងយុទ្ធសាស្រ្តបញ្ចកោណដំណាក់កាលទី១ របស់រាជរដ្ឋាភិបាល អគ្គនាយកដ្ឋានសំណង់ នៃក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ បាន និងកំពុងបន្តអនុវត្តការងារតាមតួនាទី និងភារកិច្ច...

ខេត្តសៀមរាបនឹងរៀបចំពិព័រណ៍ទេសចរណ៍ កម្ពុជា-ចិន នាដើមខែធ្នូនេះ

ក្រសួងទេសចរណ៍ សហការជាមួយស្ថានទូតចិនប្រចាំកម្ពុជា និងផ្នែកឯកជន ត្រៀមនឹងរៀបចំពិព័រណ៍ទេសចរណ៍ កម្ពុជា-ចិន ដែលនឹងប្រព្រឹត្តទៅចាប់ពីថ្ងៃទី៦-៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៤ នៅខេត្តសៀមរាប។...

និស្សិត​ផ្នែកស្ថាបត្យកម្មមួយ​ក្រុម ​បង្ហាញ​គម្រោង​កែលម្អរសួនច្បារ​ផ្សារចាស់ ជា​តំបន់លំហ​បៃតង​សម្រាប់​សកម្មភាព​សហគមន៍ និង​ទាក់ទាញ​ទេសចរ

ភ្នំពេញ ៖ សួនច្បារ​ផ្សារ​ចាស់​មាន​ទីតាំង​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​ខណ្ឌដូនពេញ រាជធានីភ្នំពេញ ដោយ​លាត​សន្ធឹង​ពី​ផ្សារ​រាត្រី​ជិត​មាត់ទន្លេ រហូត​ដល់​ស្ថានីយ​អយស្ម័យយានកម្ពុជា, បច្ចុប្បន្ន​សួន​មួយ​នេះ មាន​បញ្ហា​ប្រឈម​មួយ​ចំនួន​ដូចជា​ការ​កកស្ទះ​ចរាចរណ៍​ដោយ​សារ​ចំណត បញ្ហា​បរិស្ថាន...

ថ្នាក់ដឹកនាំនៃក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ កៀរគរក្រុមហ៊ុនជប៉ុនឱ្យមកបណ្ដាក់ទុនវិនិយោគនៅកម្ពុជាបន្ថែមទៀត

(ភ្នំពេញ)៖ ឯកឧត្តមឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី សាយ សំអាល់ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ បានទទួលជួបសម្ដែងការគួរសម និងពិភាក្សាការងារជាមួយសមាគមជប៉ុន-កម្ពុជា...

អត្ថបទស្រដៀងគ្នា