(អង់គ្លេស) – វត្ថុបុរាណមួយដែលមានអាយុកាលជិត 2,000 ឆ្នាំ មានប្រវែងប្រហែល 16 សង់ទីម៉ែត្រ អាចដើរតួនាទីជាឧបករណ៍បម្រើផ្លូវភេទរបស់ជនជាតិរ៉ូមម៉ាំងបុរាណនៅចក្រភពអង់គ្លេស។
វត្ថុបុរាណនេះត្រូវបានក្រុមបុរាណវិទូរកឃើញកាលពីឆ្នាំ 1992 នៅក្នុងប្រឡាយមួយនៅឯបន្ទាយរ៉ូម៉ាំង Vindolanda ក្បែររូបសំណាក Hadrian នៅប្រទេសអង់គ្លេស ដែលជាសំណង់បញ្ជាក់ពីព្រំដែនភាគពាយព្យរបស់ចក្រភពរ៉ូម។
វត្ថុបុរាណអាយុកាលជិត 2,000 ឆ្នាំនេះ ដំបូងឡើយត្រូវបានគេយល់ថាជាឧបករណ៍ដេរប៉ាក់។ ក៏ប៉ុន្តែ ក្រោយពីបានពិនិត្យមើលយ៉ាងលំអិត ក្រុមបុរាណវិទូសន្និដ្ឋានថា នេះគឺជាលិង្គសិប្បនិម្មិត។ វត្ថុចម្លាក់ដែលមានប្រវែង 160 មិល្លីម៉ែត្រនេះអាចត្រូវបានប្រើប្រាស់ជាឧបករណ៍ផ្លូវភេទ។ បើសិនពិតជាបែបនេះមែន នោះវាគឺជាភស្ដុតាងតែមួយគត់ស្ដីពីលិង្គនៅក្នុងយុគសម័យរ៉ូម៉ាំង នេះបើតាមបុរាណវិទូ Rob Collins សាស្ត្រាចារ្យនៅសាកលវិទ្យាល័យ Newcastle អង់គ្លេស។
យោងតាមក្រុមស្រាវជ្រាវខាងលើ វត្ថុនេះអាចត្រូវបានប្រើប្រាស់ដោយម្ចាស់ទាសករដើម្បីដាក់ទណ្ឌកម្ម ឬប្រើប្រាស់សិទ្ធិគ្រប់គ្រង និងស្ដារអំណាច។ ក្រៅពីនេះ បុរាណវិទូបានសន្និដ្ឋានថា វត្ថុនេះក៏អាចត្រូវបានដាក់នៅលើរូបសំណាកអ្វីមួយនៅក្បែរផ្លូវ ហើយអ្នកធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់អាចស្ទាបដើម្បីសុំសេចក្ដីសុខ។ ជាងនេះវាក៏អាចត្រូវបានប្រើប្រាស់ជាអង្រែសម្រាប់បុកឱសថបុរាណផងដែរ។ បច្ចុប្បន្ន វត្ថុបរាណនេះត្រូវបានដាក់តាំងនៅក្នុងសារមន្ទីរ Vindolanda នៅចក្រភពអង់គ្លេស៕