អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុន លោក Abe អះអាងថា សម្ព័ន្ធមិត្ត ជប៉ុន-អាម៉េរិក មិនអាចឱបដៃឈរមើលនោះឡើយ បើសិនជា ចិនដីគោក វាយប្រហារ ចិនតៃវ៉ាន់។
«ស្ថានការណ៍អាសន្ននៅ តៃវ៉ាន់ គឺជាស្ថានការណ៍អាសន្នរបស់ ជប៉ុន ដូច្នេះ វាក៏ជាស្ថានការណ៍អាសន្នចំពោះសម្ព័ន្ធភាព ជប៉ុន-អាម៉េរិក។ ប្រជាជននៅ ទីក្រុងប៉េកាំង ពិសេសគឺប្រធានាធិបតី ស៊ី ជីនពីង មិនត្រូវយល់ខុសអំពីប្រការនេះ» លោក Shinzo Abe អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុន ថ្លែងដូច្នេះនៅក្នុងវេទិកាតាមប្រព័ន្ធវីដេអូ ដែលត្រូវបានរៀបចំឡើងដោយវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវគោលនយោបាយតៃវ៉ាន់ នាថ្ងៃនេះ។
លោក Abe ថ្លែងថា ប្រជុំកោះ Senkaku ដែល ចិន ហៅថា Diaoyu និងកោះនានាដូចជា Sakishima, Yonaguni របស់ ជប៉ុន មានចម្ងាយពី កោះតៃវ៉ាន់ ត្រឹមតែ ១០០ គីឡូម៉ែត្រប៉ុណ្ណោះ។ ការវាយប្រហារប្រដាប់អាវុធមួយសំដៅលើ កោះតៃវ៉ាន់ នឹងជាការគំរាមកំហែងដ៏ធំសម្រាប់ ជប៉ុន។
លោក Abe បានលាលែងពីតំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រីកាលពីឆ្នាំមុន ប៉ុន្តែ លោកនៅតែមានឥទ្ធិពលខ្លាំងនៅក្នុងបក្សប្រជាធិបតេយ្យសេរី ដែលកំពុងកាន់អំណាច។
លោក Abe បញ្ជាក់ថា «តៃវ៉ាន់ ដែលមានកម្លាំងខ្លាំងក្លាជាង រីកចម្រើន និងធានាសេរីភាព សិទ្ធិមនុស្ស ក៏ជាផលប្រយោជន៍របស់ ជប៉ុន។ ពិតណាស់ ប្រការនេះក៏ជាផលប្រយោជន៍របស់ពិភពលោកទាំងមូល»។
ទីក្រុងប៉េកាំង តែងតែចាត់ទុក កោះតៃវ៉ាន់ ជាខេត្តមួយរបស់ខ្លួនដែលរង់ចាំតែការបង្រួបបង្រួមប៉ុណ្ណោះ ហើយថា ចិន ត្រៀមខ្លួនជាស្រេចក្នុងការដណ្ដើមយក កោះតៃវ៉ាន់ ត្រលប់មកវិញ បើទោះជាត្រូវប្រើកម្លាំងបាយ។
ចំណែក អាម៉េរិក វិញ មិនមានទំនាក់ទំនងផ្លូវការជាមួយ កោះតៃវ៉ាន់ ប៉ុន្តែជាអ្នកផ្គត់ផ្គង់អាវុធដល់កោះនេះ។ កាលពីខែមុន រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាម៉េរិក Antony Blinken ថ្លែងថា អាម៉េរិក និងសម្ព័ន្ធមិត្ត នឹង «ធ្វើសកម្មភាព» បើសិន ចិនដីគោក ប្រើអាវុធដើម្បីប្ដូរផ្លាស់ស្ថានការណ៍នៅលើ កោះតៃវ៉ាន់៕
