ប្រធានអង្គការ NASA កាលពីថ្ងៃទី 9 វិច្ឆិកា បានឱ្យដឹងថា ជើងហោះហើរនាំមនុស្សឡើងទៅកាន់ឋានព្រះចន្ទជាលើកដំបូងក្រោយរយៈពេល 50 ឆ្នាំ នឹងមិនអាចធ្វើទៅបានមុនឆ្នាំ 2055 ឡើយ។
ប្រការនេះមានន័យថា បេសកកម្ម Artemis 3 ត្រូវបានពន្យារពេលយ៉ាងតិចមួយឆ្នាំ ធៀបនឹងថ្ងៃកំណត់ដំបូងដែលរដ្ឋាភិបាលរបស់អតីតប្រធានាធិបតី Donald Trump បានដាក់ចេញ។ មូលហេតុដែលនាំឱ្យមានការពន្យារពេលនេះ កើតឡើងដោយសារបញ្ហាផ្លូវច្បាប់ ទាក់ទិននឹងកិច្ចសន្យាក្នុងការអភិវឌ្ឍយានចុះចតលើឋានព្រះចន្ទ។
ថ្មីៗនេះ ក្រុមហ៊ុន Blue Origin របស់មហាសេដ្ឋី Jeff Bezos បានដាក់ពាក្យប្ដឹង ដោយយល់ថា NASA និងរដ្ឋាភិបាល «លម្អៀង» ទៅរក SpaceX ទាក់ទិននឹងការប្រគល់កិច្ចសន្យាអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធបាញ់បង្ហោះ និងចុះចត។ ប៉ុន្តែ ក្រោយមក NASA បានឈ្នះក្ដី។
«យើងខាតពេលអស់ជិត 7 ខែ ដោយសាររឿងក្ដី ហើយប្រការនេះបានធ្វើឱ្យបេសកកម្មចុះចតដំបូងរបស់មនុស្ស លើឋានព្រះចន្ទ (រាប់ចាប់ពីឆ្នាំ 1972) ត្រូវថយទៅក្រោយឆ្នាំ 2025» ប្រធានទីភ្នាក់ងារអវកាសអាម៉េរិក (NASA) លោក Bill Nelson បកស្រាយដូច្នេះ។ លោកបន្តថា នឹងមានការចុះចតដោយគ្មានមនុស្សបើកបរ នៅក្នុងពេលណាមួយមុនពេលមនុស្សឈានជើងជាន់ដីឋានព្រះចន្ទជាថ្មី។
NASA កំពុងតែមានគោលដៅនាំមនុស្សឡើងទៅកាន់ឋានព្រះចន្ទជាថ្មី ក្រោយរយៈពេល 5 ទសវត្សរ៍ រាប់ចាប់ពីព្រឹត្តិការណ៍ឡើងជាន់ដីព្រះចន្ទតាមរយៈកម្មវិធី Apollo 17 កាលពីឆ្នាំ 1972។ គម្រោងថ្មី (Artemis) នេះ រួមមាន បេសកកម្ម Artemis 1, 2, 3 ដែលគ្រោងអនុវត្តជាបន្តបន្ទាប់ចាប់ពីឆ្នាំ 2022។
កាលពីថ្ងៃទី 5 វិច្ឆិកា NASA បានឱ្យដឹងថា ពួកគេសម្រេចបានការងារសំខាន់ៗមួយចំនួន នៅពេលដំឡើងយានអវកាស Orion ទៅលើក្បាលរ៉ុក្កែត SLS Block 1 ដែលមានកម្ពស់ 98 ម៉ែត្រ ខាងក្នុងរោងចក្រដំឡើងនៅឯមជ្ឈមណ្ឌលអវកាស Kennedy របស់ NASA ដែលមានទីតាំងនៅរដ្ឋ Florida សហរដ្ឋអាម៉េរិក។
បេសកកម្មដំបូង (Artemis 1) គឺជាការហោះហើរគ្មានមនុស្សបើកបរ ដើម្បីពិនិត្យស្ថានភាពហោះហើរក្នុងទីអវកាសជ្រៅរបស់យាន Orion ហើយនឹងចុះចតលើផែនដីវិញ ដោយប្រើឆត្រយោង។ បើសិនជាអ្វីៗដំណើរការដោយរលូន នោះ Artemis 1 នឹងត្រូវបានបាញ់បង្ហោះនៅថ្ងៃទី 12 ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ 2022។
ចំណែកបេសកកម្ម Artemis 2 និង Artemis 3 វិញគឺ សុទ្ធតែមានអវកាសយានិកទៅជាមួយ។ តាមផែនការ Artemis 2 នៅតែប្រើប្រាស់រ៉ុក្កែត SLS Block 1 របស់ NASA ដើម្បីនាំយាន Orion ទៅហោះហើរជុំវិញឋានព្រះចន្ទ ខណៈ Artemis 3 នឹងប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធ Starship របស់ក្រុមហ៊ុន SpaceX ដើម្បីនាំយាន Orion ចុះចតលើដីឋានព្រះចន្ទ៕
