ក្រុមរដ្ឋអ៊ីស្លាមនៃប្រទេសអ៊ីរ៉ាក់ និងតំបន់ Levant និង Khorasan (Islamic State of Iraq and the Levant – Khorasan Province) ដែលហៅកាត់ថា ISIL–KP ឬ ISKP (សារព័ត៌មានខ្លះហៅថា IS-K, ISISK, IS–KP, ISIS–K ឬ Daesh–Khorasan)។ IS–K គឺជាក្រុមមហាជ្រុលនិយមដែលបានបំបែកខ្លួនចេញពី តាលីបង់ ហើយក៏បានក្លាយជាសត្រូវសួពូជនឹងគ្នា សូម្បីតែនៅពេល តាលីបង់ បានគ្រប់គ្រង អាហ្វហ្គានីស្ថាន។
តាលីបង់ ថ្ងៃទី 27 សីហា នេះ បានបញ្ជាក់ថា សមាជិករបស់ខ្លួនចំនួន 28 នាក់ ក៏បានស្លាប់ក្នុងហេតុការណ៍បំផ្ទុះគ្រាប់បែកពីរលើកនៅខាងក្រៅព្រលានយន្តហោះក្រុងកាប៊ុល កាលពីថ្ងៃទី 26 សីហា។ ក្រុមរដ្ឋអ៊ីស្លាមសាខា Khorasan (IS-K) បានចេញមុខទទួលខុសត្រូវលើការវាយប្រហារភេរវកម្មនេះ។
ក្រុមអ្នកតាមដានស្ថានការណ៍យល់ថា ហេតុការណ៍បំផ្ទុះគ្រាប់បែកនៅព្រលានយន្តហោះកាប៊ុល នឹងធ្វើឱ្យបំណុលឈាមរវាង តាលីបង់ និង IS-K កាន់តែគរលើគ្នាច្រើនឡើង។ ករណីវាយប្រហារដោយការបំផ្ទុះគ្រាប់បែកកាលពីម្សិលមិញ ប្រៀបបានទៅនឹងការរំលឹកឱ្យចាំថា សង្គ្រាមរវាង តាលីបង់ និង IS-K (ក្រុមភេរវករដែលត្រូវគេចាត់ទុកដូចជា «កូនឥតខាន់ស្លា» របស់ តាលីបង់) មិនទាន់ចប់នៅឡើយ។
ក្នុងកិច្ចសម្ភាសមួយកាលពីថ្ងៃទី 13 សីហា នៅពន្ធនាគារកាប៊ុល Abu Omar Khorasani អតីតមេបញ្ជាការរបស់ IS-K យល់ថា ការរុលទៅមុខរបស់ តាលីបង់ នៅពាសពេញប្រទេសអាហ្វហ្គានីស្ថាន គឺជាសញ្ញានៃការផ្លាស់ប្ដូរ។ ទាំង តាលីបង់ ទាំង IS-K ធ្លាប់មានគោលដៅរួមមួយ នោះគឺការដេញ «ជនក្រៅសាសនា» ឱ្យចេញពី អាហ្វហ្គានីស្ថាន។ Khorasani និយាយថា៖ «ពួកគេនឹងដោះលែងខ្ញុំ បើសិនពួកគេជាអ៊ីស្លាមសាសនិកល្អ»។
ពីរថ្ងៃក្រោយមក ក្រុម តាលីបង់ បានចូលកាន់កាប់រដ្ឋធានីកាប៊ុល គ្រប់គ្រងពន្ធនាគារ និងដោះលែងអ្នកទោសរាប់រយនាក់ ប៉ុន្តែ បានសម្លាប់ Khorasani រួមនឹងសមាជិក 8 នាក់ផ្សេងទៀតរបស់ IS-K។
កាលពី 6 ឆ្នាំមុន សមាជិកជនជាតិប៉ាគីស្ថានដែលមិនពេញចិត្តនឹង តាលីបង់ បានផ្ដាច់ខ្លួនចេញពីក្រុមនេះ ហើយបង្កើតក្រុម IS-K។ នេះគឺជាសាខាមួយក្នុងចំណោមសាខាជាច្រើនរបស់ IS ដែលបានបង្កើតឡើងបន្ទាប់ពីក្រុមឧទ្ទាមនេះបង្ហាញវត្តមាននៅភាគខាងជើងអ៊ីរ៉ាក់ កាលពីឆ្នាំ 2014 និងមានឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំងក្លា។
សមាជិករបស់ក្រុម IS-K ភាគច្រើនធ្វើសកម្មភាពនៅភាគខាងកើតនៃប្រទេសអាហ្វហ្គានីស្ថាន ក្នុងតំបន់ដែលគេស្គាល់ថា «ខេត្ត Khorasan» ដោយមានមហិច្ឆតាទាញយក អាហ្វហ្គានីស្ថាន ឱ្យមករួបរួមជាមួយតំបន់ដែលស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ IS។
Hafiz Saeed Khan មេភេរវករដែលជាអ្នកបង្កើត IS-K ត្រូវបាន អាមេរិក សម្លាប់កាលពីឆ្នាំ 2016 ហើយត្រូវជំនួសដោយ Shahab Muhajir ដែលជាពលរដ្ឋ អ៊ីរ៉ាក់។ តាំងពីដំបូង តាលីបង់ និង IS-K បានចាត់ទុកគ្នាជាសត្រូវទៅហើយ ដោយសារតែមានគំនិតផ្ទុយគ្នា ក៏ដូចជាការប្រជែងគ្នាខ្លាំងក្លាក្នុងការដណ្ដើមទឹកដី។
តាលីបង់ កាលណោះ ត្រូវប្រឈមនឹងកងទ័ពដែលដឹកនាំដោយ សហរដ្ឋអាមេរិក នៅ អាហ្វហ្គានីស្ថាន ប៉ុន្តែក៏ត្រូវធ្វើសង្គ្រាមប្រឆាំងនឹងគូសត្រូវសួពូជមួយទៀត នោះគឺ IS-K។
មន្ត្រីការពារជាតិ អាមេរិក ឱ្យដឹងថា តាលីបង់ ពេលខ្លះ ទទួលបានការគាំទ្រពីប្រទេសមួយចំនួន ក្នុងនោះមានទាំង សហរដ្ឋអាមេរិក ផងដែរ ក្នុងការប្រយុទ្ធតតាំងប្រឆាំង IS-K។ IS-K ត្រូវបានវាយឱ្យខ្ចាត់ខ្ចាយពី អាហ្វហ្គានីស្ថាន ឬត្រូវលាក់ខ្លួនពួនអាត្មា។ តាលីបង់ ជួបឧបសគ្គតិចតួចបំផុតពីការប្រឆាំងរបស់ IS-K នៅក្នុងសង្គ្រាមដណ្ដើមទឹកដី អាហ្វហ្គានីស្ថាន បន្ទាប់ពី អាមេរិក ប្រកាសដកទ័ព។
ពេល អាមេរិក បើកការវាយប្រហារកាន់កាប់ អាហ្វហ្គានីស្ថាន ក្រោយករណីភេរវកម្មថ្ងៃទី 11 កញ្ញា ឆ្នាំ 2001 តាលីបង់ មានសម្ព័ន្ធមិត្តតិចតួចណាស់។ តាលីបង់ ត្រូវលោកខាងលិចរិះគន់ ព្រោះតែទទួលយកសមាជិក al-Qaeda ដែលធ្លាប់ត្រូវគេចាត់ទុកជាក្រុមភេរវករ។
ទំនាក់ទំនងរវាង តាលីបង់ និង al-Qaeda កាលណោះក៏មិនល្អប៉ុន្មានដែរ។ សមាជិក តាលីបង់ ជាច្រើន ខឹងខ្លាំងនៅពេល Osama bin Laden ប្រើប្រាស់ អាហ្វហ្គានីស្ថាន ជាមូលដ្ឋាន ចាប់ពីចុងទសវត្សរ៍ 1990។ ករណីភេរវកម្មថ្ងៃទី 11 កញ្ញា និងយុទ្ធនាការសង្គ្រាមលុកលុយរបស់ អាមេរិក នៅ អាហ្វហ្គានីស្ថាន ធ្វើឱ្យ តាលីបង់ និង al-Qaeda ត្រូវលាក់ខ្លួន។
ស្ថាបនិករបស់ តាលីបង់ Mullah Omar ទំនងជាមិនបានដឹងមុនអំពីការវាយប្រហារភេរវកម្មថ្ងៃទី 11 កញ្ញា ហើយទំនាក់ទំនងរវាងលោក និង លោក bin Laden ក្រោយមកក៏មានការប្រេះឆា។ ក្រោយពី អាមេរិក បានកម្ចាត់ bin Laden កាលពីឆ្នាំ 2011 ឯកសារដែលប្រមូលបាន បង្ហាញថា មេដឹកនាំ al-Qaeda កាលណោះមានទំនាក់ទំនងតិចតួចបំផុតជាមួយនឹងមេដឹកនាំ តាលីបង់ Omar។
«IS មានផែនការសកល។ នៅពេលគ្រប់គ្នាសួរថា អ្នកណាពិតជាអាចតំណាងឱ្យសាសនាអ៊ីស្លាម និងសហគមន៍អ៊ីស្លាមទាំងមូល ពិតណាស់ យើងនឹងទាក់ទាញបានចំណាប់អារម្មណ៍ច្រើនជាង» Abu Omar Khorasani អតីតមេបញ្ជាការរបស់ IS-K និយាយមុនពេលត្រូវគេសម្លាប់។
ប្រទេសមួយចំនួន បានចាប់ផ្ដើមចាត់ទុក តាលីបង់ ជាកងកម្លាំងដែលមានសក្ដានុពលក្នុងការទប់ស្កាត់មហិច្ឆតាសកលរបស់ IS។ Bruce Hoffman អ្នកជំនាញផ្នែកសន្តិសុខមកពីសាកលវិទ្យាល័យ Georgetown និយាយថា៖ «គ្រប់គ្នាចាប់ផ្ដើមនិយាយថា តាលីបង់ អាចជាក្រុមដែលយើងបញ្ចុះបញ្ចូលបាន»។
មូលហេតុទាំងឡាយខាងលើ កំពុងរុញច្រាន IS-K និង តាលីបង់ ឱ្យធ្លាក់ទៅក្នុងសង្គ្រាមយូរអង្វែងទៅមុខទៀត…