បច្ចុប្បន្ន ខាងវេជ្ជសាស្រ្តបានពិសោធ និងបានទទួលស្គាល់ហើយថា ទារកនៅក្នុងផ្ទៃមានសមត្ថភាពក្នុងការទទួលដឹងអ្វីៗដែលនៅជុំវិញខ្លួនគេបានតាំងពីនៅក្នុងគភ៌របស់ម្ដាយម្ល៉េះ ដោយកម្រិតនៃការបានដឹងនោះ នឹងអភិវឌ្ឍជាសន្សឹមៗតាមអាយុគភ៌ ហើយការបានដឹងចម្បងៗដែលទារកអាចទទួលបាននោះគឺ ពន្លឺ សំឡេង ការធ្វើចលនា និងការប៉ះពាល់ផ្សេងៗ។
ការបានដឹងពីពន្លឺ
ពេលទារកនៅក្នុងគភ៌ដែលមានអាយុ 29សប្ដាហ៍ ទារកនឹងអាចបើកភ្នែក និងមើលឃើញជញ្ជាំងស្បូនដែលឱបក្រសោបខ្លួនគេ។ តមក នៅពេលអាយុគភ៌ច្រើនឡើងជារឿយៗ ជញ្ជាំងស្បូនក៏នឹងស្ដើងទៅជារឿយៗដែរ ពន្លឺពីខាងក្រៅក៏អាចឆ្លងកាត់ចូលមកខាងក្នុងស្បូនបាន។ ពន្លឺដែលឆ្លុះភ្លឺចូលមក នឹងជំរុញការទទួលដឹងរបស់ទារក ធ្វើឱ្យទារកបានស្គាល់ពីភាពផ្សេងគ្នារវាងពេលថ្ងៃ និងពេលយប់ ដែលព័ត៌មាននេះកើតឡើងពីការពិសោធខាងវេជ្ជសាស្រ្ត ដោយការសាកល្បងបញ្ចាំងពន្លឺភ្លើងចូលទៅបរិវេណស្បូន បន្ទាប់ពីនោះក៏ប្រើអេកូសាស្រ្តឆ្លុះពិសោធន៍មើលប្រតិកម្មរបស់ទារកនៅក្នុងគភ៌ និងបានរកឃើញថា ពេលបញ្ចាំងពន្លឺចូលទៅ ទារកបានលើកដៃឡើងបាំងថ្ងាសក្នុងលក្ខណៈបាំងពន្លឺ និងកម្រិតការលោតរបស់បេះដូងទារកក៏កើនឡើងខ្ពស់ជាងប្រក្រតីដែរ។
ការបានដឹងផ្នែកសំឡេង
ទារកដែលនៅក្នុងគភ៌មានអាយុ 16សប្ដាហ៍ ចាប់ផ្ដើមបានឮសំឡេងផ្សេងៗហើយ ទាំងសំឡេងបេះដូងលោតរបស់ម្ដាយ សំឡេងការហូរវិលរបស់ចរន្តឈាមរត់ ឬសូម្បីតែសំឡេងដែលលាន់ឮមកពីខាងក្រៅស្បូន ដូចជាសំឡេងជជែកគ្នារបស់ឪពុកម្ដាយ សំឡេងភ្លេង ឬសំឡេងឮខ្លាំងៗពីខ្សែភាពយន្តដែលម្ដាយកំពុងមើលទៀតផង។ ធ្លាប់មានឧទាហរណ៍ពេលដែលស្រ្តីមានគភ៌ទៅមើលខ្សែភាពយន្តដែលមានឆាកត្រូវមានសំឡេងឮខ្លាំងៗ ឬសំឡេងស្រែកឮៗ ទារកនៅក្នុងគភ៌នឹងរើទធាក់ជើងឡើង ព្រោះទារកក្នុងគភ៌បានតបស្នងនឹងសំឡេងដែលគេបានឮនោះ រួមទាំងសំឡេងនិយាយរបស់ឪពុកម្ដាយផងដែរ។ មានការពិសោធ និងអះអាងលទ្ធផលរួចហើយ អំពីអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តថា បើឪពុកម្ដាយបាននិយាយលេងជាមួយកូនតាំងពីនៅក្នុងគភ៌យ៉ាងជាប់លាប់ នៅពេលកូនប្រសូតចេញមក ទារកនឹងអាចចងចាំសំឡេងឪពុក និងម្ដាយបានភ្លាមតែម្ដង និងអាចឆ្លើយតបដោយការព្យាយាមបែរទៅរកប្រភពសំឡេងរបស់ឪពុក និងម្ដាយ ដោយទារកនឹងមានប្រតិកម្ម និងញែកសំឡេងរបស់ឪពុកម្ដាយ ពីសំឡេងរបស់អ្នកដទៃបានភ្លាមៗក្រោយពីប្រសូតចេញមក និងអាចចងចាំឪពុកម្ដាយបានក្នុងអំឡុងពេល 4ថ្ងៃបន្ទាប់ពីប្រសូតចេញមក ទោះជាខ្សែភ្នែកអាចមើលឃើញក្នុងរយៈចម្ងាយត្រឹមតែ 1អ៊ិញក្ដី។
ក្រៅពីនោះ បើសិនជាក្នុងអំឡុងពេលដែលតាំងគភ៌ ស្រ្តីជាម្ដាយបានចាក់បទភ្លេងដែលមានបរិយាកាសបែបកក់ក្ដៅស្រទន់ មានអារម្មណ៍ត្រជាក់ ដូចជាភ្លេងក្លាសស៊ិក ព្រមជាមួយនឹងការនិយាយជាមួយកូនយ៉ាងជាប់លាប់ផងនោះ ពេលកូនប្រសូតចេញមក និងស្រែកយំ ការចាកបទភ្លេងដដែលដែលធ្លាប់បានបើកឱ្យកូនស្ដាប់ បែរជាមានផលធ្វើឱ្យទារកមានអារម្មណ៍ស្ងប់ទៅវិញបានយ៉ាងគួរឱ្យចម្លែកចិត្ត។ ទាំងអស់នេះ ដោយសារតែទារកអាចចងចាំសំឡេងបទភ្លេងដែលគេធ្លាប់បានឮកាលពីពេលនៅក្នុងគភ៌ ដែលសភាវនេះ ទារកនឹងមានអារម្មណ៍ថាមានសុវត្ថិភាព និងស្ងប់ស្ងាត់ទៅវិញ។
ការបានដឹងពីការប៉ះពាល់ និងការធ្វើចលនា
ដោយសារតែទារកកាលពីពេលនៅក្នុងគភ៌ត្រូវអណ្ដែតទៅមក និងរឹតតែស្រ្តីជាម្ដាយធ្វើចលនាផងនោះ រាងកាយរបស់ទារកនៅក្នុងគភ៌ក៏នឹងមានចលនាទៅមកដូចគ្នាដែរ។ ការមានចលនាក្នុងលក្ខណៈអណ្ដែតទៅមកនេះ ទារកនឹងប៉ះពាល់ជាមួយស្រទាប់ផ្នែកខាងក្នុងរបស់ស្បូនគ្រប់ពេល ដែលមានផលល្អដល់ការអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធប្រសាទទទួលអារម្មណ៍របស់ទារក។ ក្រៅពីនេះ ទារកនៅបានស្គាល់ពីការសម្របខ្លួន និងស្គាល់ពីការរក្សាលំនឹងរបស់រាងកាយទៀតផង។
ដូច្នេះយើងឃើញថា ទារកនៅក្នុងគភ៌មានសមត្ថភាពក្នុងការទទួលដឹង និងចងចាំអារម្មណ៍ផ្សេងៗពីសភាពជុំវិញខ្លួនបាន ដូច្នេះហើយទើបឪពុកម្ដាយគួរប្រយ័ត្នប្រយែងឱ្យខ្លាំងជាមួយសភាពបរិស្ថានដែលនៅជុំវិញខ្លួនក្នុងអំឡុងពេលតាំងគភ៌ ព្រោះរឿងទាំងអស់នោះ អាចហុចផលប៉ះពាល់ដល់ទារកក្នុងគភ៌បាន។ បើយើងចេះនាំយករឿងទាំងអស់នេះមកកែច្នៃប្រើដើម្បីបង្កើនការរៀនយល់ដឹងរបស់ទារកក្នុងគភ៌ផងនោះ វានឹងធ្វើឱ្យកើតផលល្អៗចំពោះកូនមិនខាន៕