ទឹកមូត្រជាវត្ថុរាវដែលត្រូវបានបញ្ចេញចោលពីរាងកាយ ដោយក្រលៀននឹងត្រងយកវត្ថុមិនល្អ និងវត្ថុដែលច្រើនជ្រុលពេក ចេញពីឈាមហើយបញ្ចេញមកក្រៅជាទឹកនោម និងរក្សាទុកចំណែកដែលមានប្រយោជន៍នៅក្នុងលោហិត។ ទឹកមូត្រប្រក្រតីនឹងមានពណ៌លឿងស្រាលស្រដៀងពណ៌ចំបើង រាងថ្លា និងទឹកមូត្រដែលចេញមកថ្មីៗនឹងមានក្លិនក្រអូបស្រាលៗ តែបើទុកចោលយូរនឹងនឹងមានក្លិនឆួលពីការដែលមេរោគបាក់តេរីរំលាយយូរៀទៅជាអ៊ែមម៉ូនៀ។
ទឹកមូត្រខុសប្រក្រតីរបស់កុមារដែលគួរដឹងមានដូចតទៅ ៈ
1 – ទឹកមូត្រពណ៌ក្រហម
ទឹកមូត្រពណ៌ក្រហម អាចបណ្តាលមកពីហេម៉ូគ្លោប៊ីន( hemoglobin ) ក្នុងគ្រាប់ឈាមក្រហមដែលបែក ដោយសារតែកើតជំងឺខ្វះ G-6-PD នៅក្នុងគ្រាប់ឈាមក្រហម គ្រាប់ឈាមក្រហមនឹងងាយបែកបើគ្រុនក្តៅខ្លាំង ឬញ៉ាំថ្នាំប្រភេទខ្លះ ដូចជា ស៊ុលហ្វា ខ្លរែមហ្វេហ្វ៊ីខល ជាដើម។ ទឹកមូត្រនឹងមានពណ៌ក្រហមចជាំ ស្រដៀងទឹកកូកាកូឡា ឬទឹកតែចាស់ ក្មេងនឹងស្លេកស្លាំងយ៉ាងឆាប់រហ័ស។ ភាគច្រើនរបស់ទឹកមូត្រពណ៌ក្រហមកើតចេញពីការមានឈាមចេញនៅក្នុងប្រព័ន្ធតម្រងនោម ដោយមានមូលហេតុច្រើនយ៉ាងដូចជា ៈ
ក – ការឆ្លងមេរោគបាក់តេរី ឬវីរុសនៅក្នុងប្រព័ន្ធតម្រងនោម អាការដែលប្រទះឃើញគឺ ក្មេងច្រើនតែគ្រុនក្តៅខ្លួន នោមញឹកញាប់ នោមផ្សា និងពិបាកនោម ជាដើម។
ខ – ជំងឺរលាកក្រលៀនភ្លាមៗ
គ – ក្រួសក្នុងបង្ហួរនោម
ឃ – កើតឧបត្តិហេតុ ដូចជាជិះកង់ដួល អវយវៈភេទបោកប៉ះនឹងកែបកង់ ជាដើម
ង – ដុះសាច់នៅក្នុងបង្ហួរនោម តែមានតិចតួចបំផុត
លក្ខណៈការនោមចេញមកមានឈាម បើឈាមចេញមកពីក្រលៀន ឬបង្ហួរក្នុងក្រលៀន នឹងមានទឹកមូត្រពណ៌ក្រហមរហូតពេញមួយការបន្ទោបង់ តែបើមានឈាមចេញមកមិនច្រើន ក៏នឹងឃើញមានទឹកមូត្រមានពណ៌ក្រហមនៅពេលដំបូង បន្ទាប់ពីនោះទឹកម៉ូត្រនឹងមានពណ៌ប្រក្រតីវិញ។ បើមានឈាមចេញពីបង្ហួរនោម ឬរន្ធបើករបស់បង្ហួរនោមនោះ ទឹកនោមនឹងមានពណ៌ក្រហមនៅពេលចេញមកដំបូងៗ តែបន្ទប់ពីនោះមកទឹកនោមនឹងមានពណ៌ប្រក្រតីវិញ។
បើឪពុកម្តាយផ្តល់ប្រវត្តិការបន្ទោបង់ទឹកនោមយ៉ាងល្អិតល្អន់ រួមទាំងអាការផ្សេងៗទៀតផងនោះ ការព្យាបាលនឹងអាចធ្វើបានយ៉ាងត្រឹមត្រូវ និងឆាប់រហ័ស។
2 – ទឹកម៉ូត្រល្អក់
ទឹកម៉ូត្រឡើងល្អក់អាចបណ្តាលមកពីការទម្លាក់កកររបស់សារធាតុហ្វ៉សហ្វេត, យូរេត តែភាគច្រើនច្រើនបណ្តាលមកពីការឆ្លងមេរោគនៅក្នុងប្រព័ន្ធបញ្ចេញទឹកម៉ូត្រ ច្រើនមានមូលហេតុពីមេរោគបាក់តេរីនៅក្នុងពោះវៀនធំ អ្នកជំងឺច្រើនតែមានគ្រុនក្តៅ ពេលខ្លះកម្តៅឡើងខ្ពស់រហូតដល់រងាញាក់ ពិបាកបត់ជើងតូច ឈឺពេលប្រឹងបត់ជើងតូច ទឹកម៉ូត្រមានក្លិនឆួល ពេលខ្លះទឹកម៉ូត្រមានឈាម ឈឺម្តុំៗខាងក្រោមក្បាលពោះបើសិនជាមានការរលាកប្លោកនោម ឬឈឹបរិវេណខ្នងចង្កេះទាំងសងខាងបើសិនជារលាកតម្រងនោម មេរោគបាក់តេរីច្រើនតែចូលក្នុងបង្ហួរនោម និងជួបប្រទះនៅលើក្មេងស្រីច្រើនជាងក្មេងប្រុស។ ការបង្ហាត់ឱ្យក្មេងចេះសម្អាតបរិវេណអវយវៈបន្ទោបង់ និងជូតឱ្យស្ងួតអាចជួយកាត់បន្ថយការឆ្លងមេរោគបាន។
3 – នោមតិច
បើញ៉ាំទឹកតិចជាងតម្រូវការរបស់រាងកាយ ក្រលៀននឹងព្យាយាមរក្សាទឹកទុកដើម្បីរក្សតុល្យការទឹករបស់រាងកាយ ធ្វើឱ្យនោមតិច មានពណ៌លឿងចាស់។ បើក្មេងមិននោមលើសពី 12 ម៉ោង ត្រូវប្រញាប់នាំទៅមន្ទីរពេទ្យ ព្រោះអាចនឹងកើតសភាវគាំងក្រលៀនភ្លាមៗបាន។
4 – នោមច្រើន
ការបន្ទោបង់ទឹកនោមច្រើន ច្រើនតែបណ្តាលមកពីការបានទទួលទឹកច្រើនលើសតម្រូវការរបស់រាងកាយ ដោយក្រលៀននឹងបញ្ចេញចំនួនទឹកដែលលើសចេញ ធ្វើឱ្យទឹកនោមមានពណ៌ស្លេក ពេលខ្លះដូចទឹកធម្មតា។ ក្រៅអំពីនេះអាចបណ្តាលមកពីជាតិស្ករ នៅក្នុងទឹកនោម ឬបានទទួលថ្នាំបញ្ចុះទឹកម៉ូត្រ ធ្វើឱ្យក្រលៀនបញ្ចេញតឹកចេញមកច្រើនជាងប្រក្រតី ឬមានភាពខុសប្រក្រតីក្នុងខួរក្បាល ដូចជា ជំងឺ Diabetes insipidus ជាដើម។
រឿងរបស់ទឹកមូត្រ យើងអាចសង្កេតឃើញភាពខុសប្រក្រតីបានងាយបំផុត តែពេលខ្លះការព្យាបាលក៏មិនមែនងាយស្រួលជានិច្ចនោះដែរ ចូរប្រឹក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យភ្លាមៗ ជាពិសេសបើជាកូនចៅរបស់យើងផងនោះ៕
