រឿងពិត 3យ៉ាង ពាក់ព័ន្ធនឹង “ដើមកំណើត” វីរុសកូរ៉ូណាប្រភេទថ្មី

ក្រោមការស៊ើបអង្កេតតាមរកប្រភពកំណើតរបស់មេរោគវីរុសកូរ៉ូណាប្រភេទថ្មីដែលបង្កឱ្យកើតជំងឺឆ្លងពីមេរោគ COVID-19 នាពេលបច្ចុប្បន្ន បានកើតមានពាក្យចចាមអារ៉ាម និងការផ្ដល់ព័ត៌មានក្លែងក្លាយជាច្រើន រហូតក្លាយជាចរន្តក្ដៅគគគុកមួយឡើង…ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានស៊ីនហួ បានរួបរួមរឿងពិត 3ប្រការដូចខាងក្រោម៖

1. ជំងឺឆ្លងមេរោគវីរុស COVID-19 មានដើមកំណើតពីធម្មជាតិ

ព្រឹត្តិបត្រវេជ្ជសាស្ត្រល្បីល្បាញលំដាប់ពិភពលោក ឌឹ លែនសិត (The Lancet) បានផ្សព្វផ្សាយសេចក្ដីថ្លែងការណ៍កាលពីខែកុម្ភៈ ដោយបានបដិសេធអំណះអំណាងដែលថា ជំងឺឆ្លងមេរោគវីរុស COVID-19 មិនបានមានដើមកំណើតតាមធម្មជាតិ និងថ្កោលទោសទ្រឹស្ដីសមគំនិតពាក់ព័ន្ធនឹង “អាវុធជីវសាស្ត្រ”។

សេចក្ដីថ្លែងការណ៍បញ្ជាក់ថា គណៈអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រមកពីប្រទេសជាច្រើន បានវិភាគអំពីពូជអម្បូររបស់មេរោគវីរុសកូរ៉ូណាប្រភេទថ្មីនេះ និង “បានសរុបយ៉ាងដាច់ខាតថា វីរុសកូរ៉ូណាប្រភេទថ្មីនេះ មានដើមកំណើតនៅក្នុងសត្វព្រៃ ដូចគ្នានឹងចុល្លជីវៈបង្កជំងឺថ្មីចំនួនច្រើនដទៃទៀតដែរ”។

ក្រុមអ្នកជំនាញការផ្នែកសុខភាពចំនួន 27នាក់ បានរៀបរាប់ថា “ក្រសែព័ត៌មានចចាមអារ៉ាម និងការផ្ដល់ព័ត៌មានបែបខុសឆ្គង ពាក់ព័ន្ធនឹងដើមកំណើតរបស់ជំងឺរាតត្បាតនេះ កំពុងធ្វើឱ្យខូចខាតការចែករំលែកព័ត៌មានដែលឆាប់រហ័ស ធំទូលាយ និងច្បាស់លាស់នាពេលបច្ចុប្បន្ន”។

2. ដើមកំណើតរបស់ជំងឺឆ្លងមេរោគវីរុស COVID-19 មិនទាន់បង្ហាញច្បាស់ និងមិនចាំបាច់ត្រូវតែនៅក្នុងប្រទេសចិននោះទេ

ចុង ណានសាន អ្នកជំនាញការខាងជំងឺប្រព័ន្ធដកដង្ហើមល្បីឈ្មោះរបស់ចិន បាននិយាយថា ជំងឺរាតត្បាតបានបង្ហាញខ្លួនឡើងលើកដំបូងនៅក្នុងប្រទេសចិន តែមិនចាំបាច់ត្រូវតែមានដើមកំណើតពីប្រទេសចិននោះទេ។

អង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) បានចង្អុលបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់លាស់ជាច្រើនដងថា ការប្រើពាក្យ COVID-19 ជាឈ្មោះសម្រាប់ហៅជំងឺឆ្លងពីមេរោគវីរុសកូរ៉ូណាប្រភេទថ្មី គឺដើម្បីការពារការប្រើឈ្មោះហៅផ្សេងៗទៀត ដែលអាចនឹងជាការបំពាន ឬជាការបំផ្លាញកេរ្តិ៍ឈ្មោះ ដូចជាការហៅទៅតាមទីតាំងខាងភូមិសាស្ត្រ ដូចជា “វីរុសវូហាន” ជាដើម។

ការថ្លែងព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃរបស់ស្ថាប័ននេះ កាលពីពេលថ្មីៗនេះ បានបញ្ជាក់ថា ការឆ្លងរាលដាលរបស់មេរោគវីរុសកូរ៉ូណាប្រភេទថ្មី ជាប្រធានបទបញ្ហាលំដាប់ពិភពលោក និងព័ន្ធកិច្ចក្នុងការស៊ើបស្វែងរកប្រភពកំណើតរបស់មេរោគវីរុសប្រភេទនេះនៅតែកំពុងដំណើរការបន្តទៅទៀត។

3. មជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលនៃការឆ្លងរាលដាល និងដើមកំណើតមេរោគវីរុស អាចមិនមែនកន្លែងតែមួយ

សៀវភៅ “ការឆ្លងរាតត្បាតទូទៅរបស់ជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយអេស្បាញៈ1918(Spanish Flu Pandemic: 1918) របស់ កេលវីន ចេមស៍ បានបញ្ជាក់ថា ជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយធំអេស្បាញ1918 ដែលបានសម្លាប់ជីវិតមនុស្សទូទាំងពិភភពលោកប្រមាណជា 50-100លាននាក់នោះ ត្រូវបានដាក់ឈ្មោះឱ្យបែបនេះ គឺ ដោយសារតែល្បែងនយោបាយក្នុងអំឡុងសង្គ្រាមលោកលើកទី1។

ប្រទេសអេស្បាញ ដែលដាក់ខ្លួនឯករាជ្យ(មិនលម្អៀងខាងណា)ក្នុងអំឡុងសង្គ្រាមនៅពេលនោះ បានរាយការណ៍ពីការឆ្លងរាតត្បាតរបស់ជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយធំកើតថ្មី យ៉ាងបើកចំហ ដែលផ្ទុយនឹងបណ្ដាប្រទេសស្រេកឃ្លានសង្គ្រាមដទៃទៀតដែលខំព្យាយាមបិទបាំង ព្រោះត្រូវការរក្សាស្មារតី និងកម្លាំងចិត្តរបស់ទាហាន។

ខណៈដែលជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយធំប្រភេទ អេចឆ៍1 អិន1 (H1N1) ឬគ្រុនផ្ដាសាយជ្រូក ដែលឆ្លងរាលដាលក្នុងអំឡុងដើមឆ្នាំ2009 រហូតចុងឆ្នាំ2010 ត្រូវបានស្គាល់តាមរយៈចំនួនអ្នកឆ្លងមេរោគនេះដ៏ច្រើននៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក។

ក៏ប៉ុន្តែ អត្ថបទ “From where did the 2009 ‘swine-origin’ influenza A virus(H1N1) emerge?” ដែលបានផ្សព្វផ្សាយតាមរយៈព្រឹត្តិបត្រ វីរុសវិទ្យា(Virology Journal) ឆ្នាំ2009 បានបញ្ជាក់ថា ការវិភាគខាងវិទ្យាសាស្ត្រ និងការតាមដានព័ត៌មាន បានរកឃើញថា មេរោគបង្កជំងឺផ្ដាសាយជ្រូក ចាប់ផ្ដើមពីមនុស្សនៅក្នុងប្រទេសមិកស៊ិក៕

ប្រភព ៖ សារព័ត៌មានបរទេស

អត្ថបទពេញនិយម

អាការ​តាំង​គភ៌ថ្មីៗ និង14សញ្ញា​បញ្ជាក់ថាអ្នក​កំពុង​ជិត​ក្លាយជា​ម្តាយ​គេ​ហើយ

សម្រាប់​អាការ​របស់​អ្នក​តាំង​គភ៌​រយៈដំបូងៗ តើ​យើង​នឹង​ដឹង​យ៉ាងណា​បាន​ថា កំពុងតែ​មានគភ៌​ឬក៏​អត់? ព្រោះ​ក្នុង​រយៈ​ពេល​1សប្តាហ៍​ដំបូង អាច​និយាយបានថា ជា​អំឡុង​ពេលដែល​មិនសូវ​បង្ហាញ​អាការ​ប៉ុន្មាន​ឡើយ ហើយ​បើ​អីុចឹង តើនារីៗយើង​នឹង​ដឹង ហើយ​ប្រាកដ​ក្នុង​ចិត្ត​យ៉ាងណា​បាន​ទៅ​ថា...

អាការ9យ៉ាង​នៃ​អ្នក​ចាប់ផ្តើម​មាន​ផ្ទៃពោះ ដែលនារីៗទាំងឡាយ​គួរ​ដឹង

សញ្ញា​នៃ​ការតាំង​គភ៌​មិន​មែនមាន​ត្រឹមតែ​ការ​ក្អួតចង្អោរ​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ ព្រោះ​អាការ​របស់​អ្នកមាន​ផ្ទៃពោះ​ក្នុង​រយៈ​ដំបូង​អាច​មិន​ដូចគ្នា​ទាំងអស់​នោះទេ អ្នកខ្លះ​ចាញ់​ខ្លាំង ឬ​អ្នកខ្លះ​សឹងតែ​គ្មាន​អាការ​ចាញ់កូន​សោះ​ក៏មាន ឯ​អ្នក​ខ្លះទៀត​កើត​អាការប្លែកៗដែល​ធ្វើឱ្យ​យល់ច្រឡំ​ថា ជា​អាការ​ជំងឺ​អ្វីមួយ​ទៅវិញ ដូច្នេះ​នៅពេលនេះ ឡា​រ៉ែ​ន សូម​រួបរួម​អាការ​របស់​អ្នកមាន​ផ្ទៃពោះ​ក្នុងលក្ខណៈផ្សេងៗមក​ជម្រាប​ជូនជ្រាប...

ត្រូវតែដឹង… អាការឈឺពោះផ្នែកខាងស្ដាំបញ្ជាក់ប្រាប់ពីជំងឺអ្វីខ្លះ?

នរ​ណាៗ​ក៏​ដឹង​ដែរ​ថា​ អាការ​ឈឺពោះ​នេះ​ នៅពេល​ដែល​វា​កើតឡើង​ហើយ​ តែងតែ​សាង​នូវ​ក្ដី​លំបាក​ដល់​រាងកាយ​របស់​យើង​ខ្លាំង​ណាស់​ មិនថា​តែ​ឈឺពោះ​ផ្នែក​ខាងឆ្វេង​ ឬផ្នែក​ខាងស្ដាំ​ឡើយ​។ បើសិនជា​អាការ​ឈឺ​ក្នុង​លក្ខណៈ​នោះ​កើតឡើង​ចំពោះ​យើង​ញឹកញាប់​ នោះ​វា​អាច​ជា​សញ្ញា​មួយ​ដែល​ប្រាប់​ឱ្យ​យើង​ដឹង​អំពី​បញ្ហា​សុខភាព​ដែល​កំពុង​ជិត​មកដល់​ ដូច្នេះ​សូម​ឱ្យ​នឹក​ឃើញ​ជាប់​ជានិច្ច​ថា​...

វិធីពន្លឿនការមករដូវប្រចាំខែ ឱ្យធ្លាក់លឿនជាងមុន មិនមានគ្រោះថ្នាក់ និងទទួលបានផលល្អ

ការមករដូវ គឺជារឿងធម្មតាសម្រាប់ស្ត្រី ប៉ុន្តែស្ត្រីមួយចំនួនអាចមានបញ្ហាមករដូវមិនប្រក្រតី ហើយមានស្ត្រីខ្លះឆាប់មករដូវ ខ្លះទៀតបាត់រដូវ រដូវមកមិនទៀងទាត់ ឬមករដូវយឺតជាដើម។ ស្ត្រីខ្លះអាចរាំងរដូវរហូតដល់គិតថា អ្នកមានផ្ទៃពោះម្តងទៀត...

ឈឺពោះខាងស្តាំ… អាការឈឺនេះបញ្ជាក់ពីជំងឺអ្វីបានខ្លះ?

ឈឺពោះខាងស្តាំញឹកញាប់ រហូតចាប់ផ្តើមនឹកចម្លែកចិត្តចំពោះខ្លួនឯង ថាអេះ៎? អាការឈឺពោះខាងស្តាំនេះកំពុងតែប្រាប់ពី ហេតុអ្វីម្យ៉ាងនៅក្នុងរាងកាយឱ្យយើងដឹងទេដឹង?។ អាការឈឺពោះខាងស្តាំ មិនថាតែផ្នែកខាងលើ ខាងក្រោម ឬឈឺពោះម្តុំក្រោមឆ្អឹងជំនីនោះឡើយ គ្រប់អាការឈឺពោះដែលកើតឡើងសុទ្ធតែមានដើមកំណើតរបស់វាទាំងអស់...

ថ្នាក់ដឹកនាំនៃក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ កៀរគរក្រុមហ៊ុនជប៉ុនឱ្យមកបណ្ដាក់ទុនវិនិយោគនៅកម្ពុជាបន្ថែមទៀត

(ភ្នំពេញ)៖ ឯកឧត្តមឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី សាយ សំអាល់ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ បានទទួលជួបសម្ដែងការគួរសម និងពិភាក្សាការងារជាមួយសមាគមជប៉ុន-កម្ពុជា...

កម្ពុជាក្លាយជាម្ចាស់ផ្ទះរៀបចំកម្មវិធីប្រគល់ពាន​រង្វាន់​​អាស៊ានសម្រាប់​អាជីវកម្ម​ និងធុរកិច្ច​​ ឆ្នាំ២០២៤

ភ្នំពេញ ៖​  ពាន​រង្វាន់​​អាស៊ាន ​សម្រាប់​អាជីវកម្ម​ និងធុរកិច្ច​​ ដែល​បានជួយ​កិច្ច​ការ​សង្គម​ប្រចាំឆ្នាំ ២០២៤ ​ត្រូវ​បានរៀបចំឡើង​នៅរាជធានីភ្នំពេញ​ប្រទេស​កម្ពុជា កាលពីរាត្រីថ្ងៃទី...

ពិព័រណ៍ពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា នឹងចាប់ផ្តើមនៅពាក់កណ្តាលខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៤នេះហើយ

ជាព្រឹត្តិការណ៍ប្រវត្តិសាស្រ្តរបស់ប្រទេសកម្ពុជាមួយទៀត ដែលជាឱកាសដ៏ល្អសម្រាប់ភ្ញៀវជាតិ និងភ្ញៀវអន្តរជាតិ ដែលជាពាណិជ្ជករ ផលិតករ វិនិយោគិន និងសាធារណជន ដើម្បីមកជួបជុំគ្នា មានទំនាក់ទំនងជាមួយគ្នាជាលក្ខណៈផ្លូវការ...

សម្ដេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត ៖ វិថីតេជោសន្តិភាពឆ្នេរអង្កោល ជាសរសៃឈាមមួយដ៏សំខាន់ សម្រាប់ការតភ្ជាប់សហគមន៍ទេសចរណ៍

សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃកម្ពុជា នាព្រឹកថ្ងៃទី១១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤ ក្នុងឱកាសអញ្ជើញសម្ពោធដាក់ឱ្យដំណើរការជាផ្លូវការនូវវិថីតេជោសន្តិភាពឆ្នេរអង្កោល នៅខេត្តកែប...

អត្ថបទស្រដៀងគ្នា