ជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល (Hemorrhagic stroke) គឺជាជំងឺកើតឡើងនៅពេលដែលចរន្តឈាមផ្នែកណាមួយរបស់ខួរក្បាល ត្រូវបានកាត់ផ្ដាច់ ឬត្រូវបានកាត់បន្ថយ អាចនាំឱ្យកោសិកាខួរក្បាលស្លាប់យ៉ាងលឿន បើមិនមានអុកស៊ីហ្សែនដឹកជញ្ជូនដោយឈាមទៅចិញ្ចឹម ធ្វើឱ្យខួរក្បាលខូចជារាងរហូត អ្នកជំងឺត្រូវពិការ ឬបាត់បង់ជីវិតក៏មាន។
ការស្រាវជ្រាវនៅសហរដ្ឋអាម៉េរិកកាលពីឆ្នាំ 2016 ទៅលើអ្នកជំងឺជាង 172,000 នាក់ដែលបានចូលពេទ្យដោយសារជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល ខ្វះឈាមក្នុងខួរក្បាល បានបង្ហាញថា ជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាលកើនឡើងនៅពេលអាកាសធាតុចុះត្រជាក់ និងសីតុណ្ហភាពខុសគ្នាឆ្ងាយរវាងពេលថ្ងៃ និងពេលយប់។
ចំណែកការស្រាវជ្រាវនៅប្រទេសអាល្លឺម៉ង់វិញ បានបង្ហាញថា សីតុណ្ហភាពថយចុះ 2.9 អង្សាសេក្នុងរង្វង់ 24 ម៉ោង ហានិភ័យកើតជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាលកើន 11%។ ហានិភ័យនេះមានអត្រាខ្ពស់ជាងចំពោះមនុស្សដែលមានជំងឺលើសឈាម ជំងឺទឹកនោមផ្អែម និងជំងឺទាក់ទងនឹងបេះដូង។
ដោយឡែក ការស្រាវជ្រាវនៅប្រទេសប្រេស៊ីលដែលធ្វើឡើងលើមនុស្សចំនួន 56,000 នាក់ដែលបានស្លាប់ដោយសារជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាលក្នុងរយៈពេលជាង 10 ឆ្នាំ ក៏បានសន្មតថា សីតុណ្ហភាពធ្លាក់ចុះបណ្ដាលឱ្យករណីស្លាប់ដោយសារជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាលកើនឡើង ពិសេសចំពោះមនុស្សវ័យលើសពី 65 ឆ្នាំ។
ក្រុមអ្នកជំនាញយល់ថា ការខ្ជិលហាត់ប្រាណក្នុងរដូវរងាគឺជាកត្តារួមចំណែកមួយដែលនាំឱ្យកើតជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល។
ដើម្បីទប់ស្កាត់ជំងឺនេះ វេជ្ជបណ្ឌិតណែនាំឱ្យជៀសវាងប៉ះពាល់អាកាសធាតុ ឬធាតុត្រជាក់ភ្លាមៗ ពិសេសធាតុត្រជាក់ក្រោម 15 អង្សា និងត្រូវស្លៀកពាក់ក្រាស់ៗនៅពេលចេញទៅខាងក្រៅដែលមានអាកាសធាតុត្រជាក់ ហើយត្រូវតាមដានសម្ពាធឈាមនៅពេលអាកាសធាតុប្រែប្រួល។
ក្នុងរដូវត្រជាក់ មនុស្សគួរតែធ្វើលំហាត់ប្រាណឱ្យបានញឹកញាប់ដើម្បីជួយដល់លំហូរឈាមក្នុងរាងកាយ។ អ្នកដែលលើសទម្ងន់គួរតែសម្រកឱ្យបានសមស្រប និងកាត់បន្ថយអាហារប្រៃ អាហារមានខ្លាញ់ច្រើន។ អ្នកមានហានិភ័យកើតជំងឺខាងលើ ល្អបំផុតគឺត្រូវឈប់ផឹកស្រា ឈប់ជក់បារី និងចៀសវាងអារម្មណ៍តានតឹង៕