ថ្មីៗនេះប្រទេសកម្ពុជាយើងបានបង្ហាញពីការធ្វើពាណិជ្ជកម្មសេរីរវាងកម្ពុជា និងចិន ដែលធ្វើឱ្យទីផ្សារផលិតផលគ្រប់យ៉ាង ដោយក្នុងនោះរួមទាំងកសិកម្មផងកាន់តែមានភាពធំទូលាយ។
ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី បណ្ឌិត សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជា បានលើកឡើងថា ចំពោះមុខពាណិជ្ជកម្មសេរីជាមួយនឹងចិន កម្ពុជាអាចនឹងទទួលផលចំណេញច្រើន ឬមិនសូវចំណេញ អាស្រ័យលើការខិតខំប្រឹងប្រែងលើគ្រប់ផ្នែកទាំងអស់។ លោកថាបើនិយាយពីការធ្វើពាណិជ្ជកម្មសេរី គេមិននិយាយរឿងជួយនោះទេ តែគេនិយាយពីផលចំណេញទៅវិញទៅមក។ ហេតុនេះបើយើងចេះចាប់ឱកាសយើងនឹងអាចចំណេញ ហើយការចាប់ឱកាសនេះទៀតសោតក៏គួរតែមើលឱ្យច្បាស់លាស់ផងដែរពីអ្វីដែលចិនមាន និងអ្វីដែលយើងមាន។
បណ្ឌិត សុខ ទូច បានបញ្ជាក់ថា ឃើញឱកាសទីផ្សារច្រើនក្នុងពាណិជ្ជកម្មសេរីកុំខំដាំស្ពៃ ដាំខ្ទឹម ឬខាងបន្លែខ្លាំងពេក។ រឿងបន្លែនេះ កម្ពុជាយើងធ្វើមិនឈ្នះចិនទេ ព្រោះនៅប្រទេសចិនគេដាំគ្រប់កន្លែង។ រាជបណ្ឌិតសភាក៏ធ្លាប់បានស្រាវជ្រាវផងដែរថា ស្ពៃមួយចំនួនដូចជាស្ពៃបូកគោជាដើម ដែលយើងនាំចូលពីវៀតណាម តាមពិតមិនមែនជារបស់វៀតណាមទេ តែវារបស់ចិន ដែលឆ្លងកាត់វៀតណាមទើបមកដល់កម្ពុជា។ ក្រោយមានពាណិជ្ជកម្មសេរី វានឹងចាប់ផ្តើមមានតម្លៃថោក ហើយនាំចូលដោយផ្ទាល់មកកម្ពុជា។ ហេតុនេះបើនិយាយរឿងបន្លែ ចិនពូកែណាស់ យើងគួរចាប់ផ្នែកផ្សេងទើបបាន។
លោកបណ្ឌិត សុខ ទូច បាននិយាយថា៖ «បើយើងសំឡឹងទៅចិន យើងអាចចាប់យកផ្នែកអង្ករ កៅស៊ូ ម្រេច និងសាច់ជាដើម»។
អ្នកជំនាញខាងលើបានបញ្ជាក់ផងដែរថា អ្វីដែលអាចធ្វើបានគឺចិញ្ចឹមសត្វ។ ហើយការចិញ្ចឹមសត្វនោះទៀតសោត ក៏ចាំបាច់ត្រូវមានគោលការណ៍ឱ្យបានច្បាស់លាស់ កុំឱ្យត្រីដែលនាំចេញពីកម្ពុជាសុទ្ធតែចិនជាអ្នកមកជួលដីខ្មែរចិញ្ចឹមហើយនាំចេញទៅវិញដដែល។ ចំណែកឯអ្នកជំនាញកសិកម្ម ក៏ដូចគ្នា ត្រូវតែពង្រឹងសមត្ថភាព និងវិជ្ជាជីវៈឱ្យបានល្អ៕