ស្ថិតក្នុងស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ននេះ ជំងឺរលាកផ្លូវដង្ហើមធ្ងន់ធ្ងរ កូរ៉ូណា(COVID-19) បានធ្វើឱ្យ មានការប្រឈមដ៏ធំមួយទៀត ក្នុងចំណោមបញ្ហាប្រឈមដែលមានសម្រាប់ប្រទេសក្នុងសកលលោក ពិសេសសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្ម និងការអន់ថយនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ច។
ថ្លែងក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានកាលពីថ្ងៃទី24 ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ2020 នៅវិមានសន្តិភាព សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាបានគូសបញ្ជាក់ថា ជំងឺកូវីដ19 (COVID-19) បានធ្វើឱ្យប្រទេសមួយចំនួនធ្លាក់ក្នុងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចផងដែរ។
“ផលប៉ះពាល់ជំងឺ COVID -19 បានមកដល់មិនអាចព្យាករ ទុកមុនបានអំពីទំហំរបស់វា ហើយកំពុងបង្កឱ្យមានផលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរ ដល់សេដ្ឋកិច្ចប្រទេសនានានៅក្នុងតំបន់អាស៊ី និងអាចរុញច្រានឱ្យប្រទេសមួយចំនួនធ្លាក់ក្នុងវិបត្តិ។ ប្រការនេះបានបង្កើតឱ្យមានការព្រួយបារម្ភ ចំពោះនិយោជកផងដែរ”។ នេះបើតាមប្រសាសន៍សម្តេចតេជា។
សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានមានប្រសាសន៍បន្ថែមថា ៖“រដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសជាច្រើនបានដាក់ចេញនូវវិធានការជាច្រើន ដើម្បីធ្វើការស្រោចស្រង់ ក្នុងគោលបំណង កាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់ និងគាំទ្រលើកស្ទួយកំណើនសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់។ ទន្ទឹមនេះជំងឺកូវីដ19នេះ បានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់វិស័យសំខាន់ៗនៃសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាផងដែរ។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានថ្លែងបញ្ជាក់ថា៖ “វិស័យ2របស់កម្ពុជាដែលរងផលប៉ះ ពាល់ធ្ងន់ជាង គេគឺ1-វិស័យទេសចរណ៍ ដោយសារអ្នកទេសចរភ័យលែងហានធ្វើដំណើរកម្សាន្ត និងទី2-វិស័យកាត់ដេរ ដោយសារខ្វះវត្ថុធាតុដើម បិទរោងចក្រមួយចំនួន នៅប្រទេសចិនមិនទាន់ដំណើរការឡើងវិញជាប្រក្រតី”។
យោងតាមការផ្សព្វផ្សាយរបស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា កិច្ចប្រជុំគណៈកម្មាធិការជាន់ខ្ពស់អាស៊ាន លើកទី19 នៅទីក្រុងហាណូយប្រទេសវៀតណាម ថ្ងៃទី22 ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ2020កន្លងមកនេះ ឱ្យដឹងថា ការឆ្លើយតបនឹងផលប៉ះពាល់នេះ គោលនយោបាយមួយចំនួនត្រូវ បានលើកឡើង ដូចជា ការរក្សាឱ្យបាននូវកម្រិតអតិផរណា ការបង្កើនការចំណាយរបស់រដ្ឋាភិបាល ធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវកម្លាំងពលកម្មនិងបច្ចេកវិទ្យា ការផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានចំពោះការ ចំណាយទប់ទល់នឹងការរីករាលដាលនៃមេរោគនេះ បង្កើនហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងការតភ្ជាប់ក្នុងតំបន់អាស៊ានជាដើម។
កំណើនសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ានត្រូវបានព្យាករថា អាចនឹងថមថយពី 4.9% ក្នុងឆ្នាំ 2019 មកត្រឹម4.5% នៅឆ្នាំ2020 ដោយសារការរីករាលដាលនៃមេរោគកូរ៉ូណា (COVID-19) ដែលអាចមានហានិភ័យចំពោះសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់រយៈពេលមធ្យម និងជះឥទ្ធិពលខ្លាំង លើផ្នែកសេវា ការវិនិយោគ និងការប្រើប្រាស់របស់ប្រជាជន។
មូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ(IMF)ក៏បានព្រមានដែរថា ការរីករាលដាលវីរុសកូរ៉ូណាដែលបណ្ដាលឱ្យមនុស្សស្លាប់នឹងមានប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក ខណៈក្រុមរដ្ឋមន្ដ្រីក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុក្រុមប្រទេស G20 និងប្រធានធនាគារកណ្ដាលបានថ្លឹងថ្លែងផលប៉ះពាល់សេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួន ។
លោកស្រី Kristalina Georgieva ប្រធាន IMF បានឱ្យដឹងថា ការរីករាលដាលនេះនឹងកាត់បន្ថយប្រហែល 0,1 % ពីកំណើនសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក និងរារាំងកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសចិនមកនៅត្រឹម5.6% នៅឆ្នាំនេះ។យើងក៏កំពុងសម្លឹងមើលសេណារីយោ កាន់តែអាក្រក់ដែលការរីករាលដាលរបស់វីរុសនេះបន្តក្នុងរយៈពេលកាន់តែវែង និងកាន់តែច្រើនទៀតទូទាំងពិភពលោក និងផលវិបាកកំណើនសេដ្ឋកិច្ចមានរយៈពេលកាន់តែវែងផងដែរ។
លោកបណ្ឌិតហុង វណ្ណៈ អ្នកស្រាវជ្រាវសេដ្ឋកិច្ចនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ប្រាប់ឡារ៉ែន ពាណិជ្ជថា៖“តាមពិតបើគិតទៅតាមការព្យាករសេដ្ឋកិច្ចយើងនឹងមាន6.0-6.5%នៃផលិតផលសរុបរបស់ប្រទេសក្នុងឆ្នាំនេះ។ សញ្ញាណនេះបើជំងឺកូវីដ នៅតែបន្តសកម្មភាពវាអាចបន្តទៅដល់ឆ្នាំ 2021 ទៀត។ ដូច្នេះវិស័យទេសចរណ៍ នឹងមានផលប៉ះពាល់ជាងគេ រួមទាំងរោងចក្រជាច្រើនដែលត្រូវប៉ះពាល់ក្នុងរឿងEBA ដែលជាបញ្ហាធំ ដែលចំនួនប៉ះពាល់ អាចដល់ទៅ 100 លានដុល្លារ។ ព្រោះបើតាមគណនាចំនួន 20% នៃទឹកប្រាក់ 600លានដុល្លារ ដែលជាផលប៉ះពាល់នៃវិស័យនេះទាំងមូល”។
លោកបណ្ឌិតបានបញ្ជាក់ថា បើតាមខ្ញុំគិត វាមានផលប៉ះពាល់ទំហំធំ នៅក្នុងនោះផលិតកម្ម ទាំងអស់ត្រូវគាំង។ សកម្មភាពលក់ដូររបស់ពលរដ្ឋមានសភាពតានតឹង ពោលគឺស្របពេលដែលជនជាតិចិនបានចាកចេញ បន្ទាប់ពីការប្រកាសបិទហ្គេមអនឡាញ ក៏ត្រូវនឹងមេរោគកូវីដ19 បានកើតឡើងផងដែរ ដែលជាអកុសល ធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចយើងត្រូវទទួលរងនូវបញ្ហា។
លោកបណ្ឌិតបានបញ្ជាក់ដែរថា បើយើងមើលទៅសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ដែលទទួលរងពីបញ្ហា ជំងឺកូវីដ19 គឺមាន2 ព្រោះបញ្ហានៃជំងឺនេះវាមានលក្ខណៈជាសកលហើយ ធ្វើឱ្យឥទ្ធិពលរបស់វាដែលបានធ្វើឱ្យកម្ពុជាទទួលរង គឺមានការពាក់ព័ន្ធនឹងវិស័យភ្ញៀវទេសចរ ពិសេសទេសចរជនជាតិចិន ដែលពីមុនមានចំនួនក្នុង 1ឆ្នាំប្រមាណ 200លាននាក់ សម្រាប់សកល និងមកទេសចរណ៍នៅកម្ពុជាដល់ទៅ 2 លាននាក់តែឥឡូវបានថយចុះដល់ទៅ 90%។
បញ្ហាមួយទៀតគឺបញ្ហារោងចក្រមួយចំនួនដែលកំពុងដំណើរការ ត្រូវទទួលរងនូវការខ្វះវត្ថុធាតុដើម មិនអាចផ្គត់ផ្គង់បានដោយសារជំងឺកូវីដ19 ដែលកើតឡើងនៅប្រទេសចិន ធ្វើឱ្យរោងចក្រមួយចំនួន នៅប្រទេសចិនមិនទាន់ដំណើរការឡើងវិញបាន ស្របពេល ដែលបញ្ហា EBA ក៏បានកើតឡើងផងដែរ។
លោកបណ្ឌិតបានបញ្ជាក់ទៀតថា៖“ដូច្នេះសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសមួយបើមានបញ្ហាផ្ទួនៗគ្នាពេក វាធ្វើឱ្យជួបប្រទះនូវវិបត្តិជាក់ជាមិនខានឡើយ។ តែយើងឃើញរាជរដ្ឋាភិបាលបានចាត់វិធានការ បន្ទាន់ ដូចជាការលើកទឹកចិត្តដល់វិស័យអចលនទ្រព្យ ដែលតម្លៃត្រឹម 7ម៉ឺន គឺរដ្ឋមិនយកពន្ធប្រថាប់ត្រា និងការមិនយកពន្ធ 4 ខែសម្រាប់សណ្ឋាគារ នៅខេត្តសៀមរាបជាដើម”។
ក្រៅពីនោះរាជរដ្ឋាភិបាលក៏បានស្វែងរកអ្នកវិនិយោគ ដែលក្នុងរយៈពេលនេះមានការទទួលបានអ្នកវិនិយោគ ដោយទទួលបានទឹកប្រាក់ក្នុងចំនួនច្រើនគួរសម ក៏ប៉ុន្តែបើតាមផលប៉ះពាល់មិនអាចទូទាត់គ្នាបានទេ ព្រោះថាវាអាចទើបនឹងចាប់ផ្តើមដោយយើងមិនអាចប៉ាន់ស្មានបានព្រោះបញ្ហាវាស្ទួនគ្នាពេក។
លោកបណ្ឌិត ហុង វណ្ណៈ បានបញ្ជាក់ផងដែរថា៖ “បើតាមខ្ញុំគិត វាមិនទាន់ដល់ដំណាក់ការដែលយើងមិនអាចថាទប់ទល់ស្ថានការណ៍បាននោះទេ ពីព្រោះរដ្ឋាភិបាលយើងបានត្រៀមប្រាក់បម្រុងសម្រាប់ប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួន ក្នុងចំនួនសមស្រប សម្រាប់ប្រការក្នុងស្ថានការណ៍អាក្រក់។ ជាមួយគ្នានេះដែររដ្ឋាភិបាល ក៏បានធ្វើការកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុសាធារណៈ រួមទាំងប្រាក់ចំណូលពីពន្ធដារ គយ និងការវិនិយោគផងនោះ យើងអាចធ្វើឱ្យចំណូលនោះទូទាត់ក្នុងចំណាយចរន្តបានក្នុងកាលៈទេសៈចាំបាច់នេះ។ ក្នុងស្ថានការណ៍ដែលរដ្ឋាភិបាលនៅបន្តការគ្រប់គ្រងដោយម៉ឺងម៉ាត់ទៅលើប្រព័ន្ធប្រាក់ចំណូល នោះយើងនៅអាចទប់ទល់បញ្ហាមូយផ្នែកណាមួយបាន”៕
