ទិវានារីអន្តរជាតិ 8មិនា គឺជាទិវាមួយដែលនារីជុំវិញពិភពលោកតែងប្រារព្ធពិធីដើម្បីរំឭក និងអបអរសាទរពីថ្ងៃដ៏មានអត្ថន័យនេះ។ អង្គការសហប្រជាជាតិ ក៏បានប្រារព្ធពិធីអបអរសាទរទិវានេះផងដែរ ហើយប្រទេសជាច្រើនបានកំណត់ទិវានេះ ថាជាថ្ងៃបុណ្យជាតិរបស់ខ្លួនផងដែរ។ ស្ត្រី និងបុរសត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅលើផែនដីនេះ ដើម្បីឱ្យក្លាយជាគូនឹងគ្នា ហើយត្រូវធ្វើដំណើរជាមួយគ្នាគ្រប់កិច្ចការ និងគ្រប់គ្រងលើផែនដីទាំងមូល ប៉ុន្តែពួកគេមានរូបរាង និងចិត្តគំនិតខុសពីគ្នា។ ធម្មជាតិបានផ្តល់នូវភាពរឹងមាំខាងផ្នែករាងកាយដល់បុរសក្នុងភាពជាអ្នកប្រយុទ្ធ និងជាអ្នកដឹកនាំ ទើបជំរុញឱ្យបុរសភាគច្រើនតែងប្រើឥទ្ធិពលនេះ ដើម្បីគ្របដណ្តប់លើស្ត្រី និងចាត់ទុកស្ត្រីជាភេទទន់ខ្សោយ មិនស្មើនឹងខ្លួនស្ទើរតែគ្រប់ប្រទេសទាំងអស់។ ដោយហេតុនេះហើយទើបបង្កឱ្យមានការងើបតវ៉ាពីបណ្ដានារីៗទូទាំងពិភពលោក រហូតជំរុញឱ្យមានទិវារំឭកអំពីសិទ្ធិនារី នៅថ្ងៃទី8 មីនា ជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ តើប្រវត្តិនៃថ្ងៃសិទ្ធិនារីមានដំណើររឿងបែបណាដែរ? សូមតាមដានដូចខាងក្រោមនេះ។
អំពីការទាមទារសិទ្ធិ
ដោយសារតែភាពលំអៀងមិនស្មើភាពគ្នាទើបពួកស្រីៗចាប់ផ្តើមបង្ហាញនូវភាពខ្លាំងរបស់ខ្លួនទៅកាន់បុរសៗ ហើយចាប់ផ្តើមងើបឡើងទាមទារសិទ្ធិ និងភាពស្មើភាពគ្នាជាមួយបុរសរហូតទទួលបានជោគជ័យ ដោយទទួលបានសិទ្ធិពេញបរិបូរស្មើនឹងបុរស ហើយថ្ងៃទី8 មីនានេះហើយ ដែលនារីៗទាំងអស់ទទួលបាននូវការទទួលស្គាល់ និងមានសិទ្ធិស្មើបុរស ទើបនារីៗទូទាំងពិភពលោកបានលើកថ្ងៃនេះឡើងជាថ្ងៃរំឭកពីថ្ងៃជោគជ័យរបស់ខ្លួន។ បន្ទាប់ពីនារីៗបានទទួលសិទ្ធិស្មើនឹងបុរសៗហើយ នារីទាំងអស់មានសិទ្ធិ និងសេរីភាពក្នុងការចូលប្រឡូកនៅក្នុងការងារនយោបាយ វប្បធម៌ សេដ្ឋកិច្ច និងការងារសង្គមជាតិដូចគ្នានឹងបុរសដែរ។
ប្រវត្តិនៃទិវាសិទ្ធិនារីអន្តរជាតិការប្រារព្ធទិវាសិទ្ធិនារីអន្តរជាតិមុនដំបូងបង្អស់ ចាប់ផ្តើមឡើងពីសកម្មភាពនៃចលនាការងារក្នុងបណ្ដាប្រទេសក្នុងតំបន់អាមេរិកខាងជើង និងបានរីករាលដាលទូទាំងទ្វីបអឺរ៉ុប ដែលបណ្តាលឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូរដ៏ធំមួយក្នុងសតវត្សទី20។ ដំបូងឡើយថ្ងៃបុណ្យសិទ្ធិនារីត្រូវបានប្រារព្ធឡើងនៅថ្ងៃទី28 ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ1909 ក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក។ ការរៀបចំនេះ ធ្វើឡើងដោយគណបក្សសង្គមនិយម (ក្នុងសម័យនោះ) ក្នុងគោលបំណងរំឭកពីការធ្វើកូដកម្មរបស់កម្មការិនីកាត់ដេរ ប្រឆាំងនឹងលក្ខខណ្ឌការងារក្នុងទីក្រុងញូវយ៉កកាលពីឆ្នាំ1908។
នៅឆ្នាំ1910 ក្រុមអ្នកសង្គមនិយមបានធ្វើការជួបជុំគ្នានៅទីក្រុងកូប៉េនហាជ (Copenhagen)ប្រទេសដាណឺម៉ាក ជាលក្ខណៈអន្តរជាតិ ដើម្បីគោរពដល់ចលនាសិទ្ធិនារី និងគ្រាំទ្រឱ្យនារីៗមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតជាសកល។ សំណើរនេះ ត្រូវបានយល់ព្រមជាឯកច្ឆន្ទៈ ក្នុងសន្និសីទដែលមានស្ត្រីចូលរួមចំនួន100នាក់ មកពី17ប្រទេស។
មួយឆ្នាំក្រោយមក មានការបង្ហាញពីលទ្ធផលនៃជំនួបផ្តួចផ្តើមគំនិតក្នុងទីក្រុងកូប៉េនហាជ ដដែលស្តីពីថ្ងៃបុណ្យសិទ្ធិនារីត្រូវបានធ្វើឡើងដំបូងគេនៅថ្ងៃទី19 ខែមីនា ក្នុងប្រទេសចំនួន3 មានប្រទេសអូទ្រីស ប្រទេសដាណឺម៉ាក និងប្រទេសស្វីស ដោយមានស្ត្រី និងបុរសចូលរួមជួបជុំគ្នា ច្រើនជាងមួយលាននាក់ ដើម្បីទាមទារសិទ្ធិក្នុងការបោះឆ្នោតជាសាកល និងការបញ្ឈប់ការរើសអើងលើស្ត្រីក្នុងវិស័យការងារនៅក្នុងសង្គម។
ក្នុងឆ្នាំ1913-1914 ថ្ងៃបុណ្យសិទ្ធិនារីអន្តរជាតិបានក្លាយជាយន្តការសម្រាប់ធ្វើការតវ៉ាក្នុងសង្គ្រាមលោកលើកទីមួយ។ ស្ត្រីជនជាតិរុស្សីបានប្រារព្វធ្វើថ្ងៃបុណ្យសិទ្ធិនារីអន្តរជាតិរបស់ខ្លួននៅថ្ងៃអាទិត្យ ចុងខែកុម្ភៈ។ រីឯនៅប្រទេសផ្សេងៗទៀតក្នុងទ្វីបអឺរ៉ុប ស្ត្រីទាំងអស់ក៏បានប្រារព្ធទិវានេះនៅថ្ងៃទី8 មីនា និងនៅថ្ងៃជាបន្តបន្ទាប់ ខណៈពេលដែលស្ត្រីផ្សេងទៀតបានធ្វើការតវ៉ាប្រឆាំងនឹងសង្គ្រាម និងចូលរួមធ្វើសកម្មភាពក្នុងជួរកងទ័ពដូចជាបុរសដែរ។
នៅក្នុងឆ្នាំ1917 ស្ត្រីជនជាតិរុស្ស៊ីបានជ្រើសរើសការតវ៉ា និងធ្វើបាតុកម្មម្តងទៀត ដោយដាក់ចំណងជើងនៃការតវ៉ានេះថា “នំបុ័ង និងសន្តិភាព”កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ចុងខែកុម្ភៈ (ត្រូវជាថ្ងៃទី8 មីនាក្នុងប្រតិទិនគ្រីកូរី)។ បួនថ្ងៃក្រោយមក ស្តេចត្សារ(Czar) បានដាក់រាជ្យ ហើយរាជរដ្ឋាភិបាលបណ្តោះអាសន្នបានផ្តល់សិទ្ធិដល់ស្ត្រីក្នុងការបោះឆ្នោតដូចគ្នាដែរ។
បន្ទាប់មក អង្គការសហប្រជាជាតិបានជ្រើសរើសថ្ងៃ8 មីនា ជាថ្ងៃចាប់ផ្តើមប្រារព្ធទិវាសិទ្ធិនារីអន្តរជាតិ។ 2ឆ្នាំក្រោយមក នៅក្នុងខែធ្នូ ឆ្នាំ1977 មហាសន្និបាតបានអនុម័តសេចក្តីសម្រេចប្រកាសជាសាធារណៈឱ្យសមាជិកទាំងអស់នៃអង្គការសហប្រជាជាតិ ប្រារព្ធថ្ងៃបុណ្យសិទ្ធិនារីជារៀងរាល់ឆ្នាំ ស្របទៅតាមប្រពៃណី និងប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ខ្លួន។ មហាសន្និបាតក៏បានរំឭកឡើងវិញពីតួនាទីរបស់ស្ត្រីក្នុងកិច្ចការសន្តិភាព ការអភិវឌ្ឍ ការជំរុញឱ្យបញ្ឈប់នូវការរើសអើងភេទ ព្រមទាំងការពង្រឹងឱ្យមានការគាំទ្រដល់ស្ត្រីក្នុងការប្រើប្រាស់សិទ្ធិរបស់ខ្លួនឱ្យបានពេញលេញ។
ពិសេស អង្គការសហប្រជាជាតិបានចាប់ផ្តើមអនុម័តសន្ធិសញ្ញា និងច្បាប់ជាបន្តបន្ទាប់ទៀតស្ទើររាល់ឆ្នាំ ដើម្បីជួយពង្រឹងសិទ្ធិនារីបន្ថែមទៀត ខណៈពេលដែលថ្ងៃបុណ្យសិទ្ធិនារី ត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើឡើងជារៀងរាល់ឆ្នាំ រហូតដល់ពេលបច្ចុប្បន្ន ដោយសង្ឃឹមថា សិទ្ធិសេរីភាពរបស់ស្ត្រីនឹងត្រូវបានអនុវត្តទូទាំងពិភពលោកជាមិនខាន៕