ប្រធានាធិបតីនៃប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងលោក មូនជេអុីន (Moon Jae-In) បានសន្យាជាមួយសម្តេចអគ្គសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃកម្ពុជាថា នឹងជំរុញអ្នកវិនិយោគកូរ៉េខាងត្បូងមកបណ្តាក់ទុននៅកម្ពុជាឱ្យបានកាន់តែច្រើនថែមទៀត។ ជាពិសេសចាប់ឱកាសវិនិយោគលើវិស័យហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ។
លោក Moon Jae-In ប្រធានាធិបតីនៃប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង បានមានប្រសាសន៍បែបនេះនៅក្នុងជំនួបស្វាគមន៍ និងពិភាក្សាការងារជាមួយសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន កាលពីថ្ងៃទី4 ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ2020 នៅទីក្រុងសេអ៊ូល ជាទីដែលសម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី អញ្ជើញចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលពិភពលោក ឆ្នាំ2020 របស់អង្គការសហព័ន្ធសន្តិភាពសកល។
ក្នុងជំនួបពិភាក្សាការងាររវាងសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន និងលោកប្រធានាធិបតីកូរ៉េ បានកត់សម្គាល់ពីការរីកចម្រើននូវទំនាក់ទំនង និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងប្រទេសទាំង2 ដែលបានឈានដល់ដំណាក់កាលដ៏ល្អប្រសើរមួយនាពេលបច្ចុប្បន្ន។ សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានលើកឡើងថា ទំហំពាណិជ្ជកម្មរវាងកម្ពុជា និងកូរ៉េខាងត្បូងកាលពីឆ្នាំមុនបានកើនឡើងដល់ជាង 1ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ដោយសម្ដេចបានលើកឡើងពីលទ្ធផលផ្លែផ្កា ដែលជាលទ្ធផលនៃចំណងទាក់ទងដ៏រឹងមាំរវាងប្រទេសទាំង2។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានប្រកាសព័ត៌មាននេះ នៅក្នុងជំនួបជាមួយប្រជាជនកម្ពុជាជាង 1,000នាក់ កាលពីថ្ងៃទី3 ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ2020 នៅទីក្រុងសេអ៊ូល ប្រទេសកូរ៉េ ក្នុងអំឡុងកិច្ចប្រជុំកំពូលសហព័ន្ធសន្តិភាពពិភពលោក (the Universal Peace Federation ឬ UPF) កិច្ចប្រជុំកំពូលពិភពលោកឆ្នាំ2020 ដែលព្រឹត្តិការណ៍នេះបានបញ្ចប់នៅថ្ងៃទី5 ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ2020។
សូមបញ្ជាក់ថា ទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគី(កម្ពុជា-កូរ៉េ) មានតម្លៃសរុប 1,032ពាន់លានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ
2019។ ក្នុងនោះការនាំចេញរបស់កម្ពុជាទៅកាន់ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង មានចំនួន 335លានដុល្លារ ខណៈកម្ពុជាបាននាំចូលទំនិញពីប្រទេសកូរ៉េវិញ មានតម្លៃ 696លានដុល្លារ។ កម្ពុជាបាននាំចូលក្រណាត់កូតុង ភេសជ្ជៈ គ្រឿងអេឡិចត្រូនិក រួមទាំងឧបករណ៍ប្រើប្រាស់ក្នុងស្រុក ឱសថ និងផលិតផលប្លាស្ទិក មកពីប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង។
សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានបន្ថែមថា៖“នេះគឺជាអតុល្យភាពក្នុងពាណិជ្ជកម្ម ហើយនេះដោយសារតែតម្រូវការរបស់យើងមានខ្ពស់ សម្រាប់ទំនិញរបស់កូរ៉េខាងត្បូង ដែលភាគច្រើនជារថយន្ត និងទូរទស្សន៍ ហើយទំហំពាណិជ្ជកម្មនឹងមិនកើនឡើងទេ បើគ្មានទំនាក់ទំនងការទូតល្អ រវាងប្រទេសទាំង2”។
គិតចាប់ពីឆ្នាំ1994 ដល់ឆ្នាំ2019 គម្រោងវិនិយោគរបស់កូរ៉េខាងត្បូង ដែលបានចុះបញ្ជីនៅក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា (CDC) មានចំនួន 215គម្រោង ក្នុងទំហំទឹកប្រាក់ជិត 5ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក។ ក្នុងនោះមាន 123គម្រោង បានវិនិយោគទៅលើរោងចក្រ ជាមួយទុនវិនិយោគ 486លានដុល្លារ បង្កើតការងារជូនប្រជាជនបានប្រមាណ 8ម៉ឺនកន្លែង។ កូរ៉េខាងត្បូងក៏ជាប្រទេសទី2 ផងដែរ ជាអ្នកវិនិយោគបរទេសផ្ទាល់ ធំជាងគេនៅកម្ពុជាបន្ទាប់ពីចិន។ នេះជាការកត់សម្គាល់របស់សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី ក្នុងឱកាសជួបសំណេះសំណាលជាមួយបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរដែលរស់នៅក្នុងកូរ៉េខាងត្បូង។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានបញ្ជាក់ថា “ទំហំពាណិជ្ជកម្មរវាងកម្ពុជា-កូរ៉េ បានកើនឡើងជាលំដាប់ ហើយការកើនឡើងនេះមិនអាចកាត់ផ្តាច់ចេញបានទេពីទំនាក់ទំនងការទូតដ៏ល្អរវាងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងរដ្ឋាភិបាលកូរ៉េ”។
សម្តេចក៏បានលើកឡើងអំពីផ្លែផ្កានៃទំនាក់ទំនងការទូតយ៉ាងល្អនេះ ដែលធ្វើឱ្យកម្ពុជា អាចនាំចេញផ្លែស្វាយដោយផ្ទាល់មកកាន់ប្រទេសកូរ៉េ ចាប់តាំងពីខែមករា ឆ្នាំ2020 មក។ ការនាំចេញផ្លែស្វាយទៅកាន់ប្រទេសកូរ៉េនេះ គឺជាការរីកចម្រើនថ្មីរបស់កម្ពុជា ដែលអាចតម្រូវបានតាមស្តង់ដាទីផ្សារក្នុងប្រទេសជឿនលឿន ដូចជាប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងនេះជាដើម។
ការនាំចេញផ្លែស្វាយទៅទីផ្សារប្រទេសកូរ៉េដ៏ធំនេះ ផ្តល់ឱកាសដល់អ្នកដាំស្វាយនៅកម្ពុជា ពង្រីកអាជីវកម្មរបស់ខ្លួនកាន់តែធំជាងមុន ព្រោះថា ផ្លែស្វាយទាំងនោះមិនមែនត្រឹមតែផ្គត់ផ្គង់សម្រាប់តែប្រជាជនកូរ៉េជាង 50លាននាក់នោះទេ គឺអាចផ្គត់ផ្គង់ដល់ភ្ញៀវទេសចរដែលមកលេងប្រទេសកូរ៉េផងដែរ។
សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានថ្លែងថា៖“ប្រភពទីផ្សារដែលយើងនាំមកកូរ៉េ វាក៏ជាផ្នែកមួយនៃការជំរុញការដាំដុះនៅប្រទេសកម្ពុជា ហើយយើងកំពុងតែស្វែងរកឱកាសក្នុងការនាំចេញនូវមុខទំនិញផ្សេងៗបន្ថែមទៀត អ៊ីចឹងផ្លែស្វាយកម្ពុជា មិនអន់ជាងផ្លែស្វាយរបស់បណ្ដាប្រទេសអាស៊ានប៉ុន្មានទេ”។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី ក៏បានណែនាំដល់អ្នកនាំចេញស្វាយមកកាន់ប្រទេសកូរ៉េទាំងអស់ដែរថា សូមគោរពតាមស្តង់ដាអនាម័យឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ធ្វើយ៉ាងណាកុំរកស៊ីលក់ផ្លូវ ដែលនាំឱ្យប៉ះពាល់ដល់ការធ្វើពាណិជ្ជកម្មរបស់ខ្លួនផង និងប៉ះពាល់ដល់កេរ្តិ៍ឈ្មោះ ប្រទេសជាតិផងដែរ។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី ក៏បានបញ្ជាក់ទៀតដែរថា៖“តាំងពីឆ្នាំ1996 ដល់ឆ្នាំ2018 កូរ៉េខាងត្បូងបានផ្តល់ជំនួយឥតសំណងជាង 300លានដុល្លារអាមេរិក ហើយឆ្នាំ2019 កន្លងទៅជំនួយឥតសំណង មាន 17លានដុល្លារ និងឆ្នាំ2020 កូរ៉េគ្រោងនឹងផ្តល់ឱ្យកម្ពុជា 24លានដុល្លារថែមទៀត។ គិតត្រឹមខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ2019 កូរ៉េខាងត្បូងផ្តល់កម្ចីសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍប្រមាណ 889 លានដុល្លារ បើកប្រើប្រាស់អស់ 442លានដុល្លារ ហើយការត្រៀមផ្តល់នៅឆ្នាំ2019 ដល់ឆ្នាំ 2023 ប្រមាណ 700លានដុល្លារបន្ថែមទៀតសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍គម្រោងចំនួន10”។
ជាមួយគ្នានេះ រដ្ឋាភិបាលទាំង2 បានផ្លាស់ប្តូរយោបល់គ្នា ដើម្បីជំរុញការវិនិយោគពាណិជ្ជកម្ម និងទេសចរណ៍ រួមទាំងការហោះហើរត្រង់រវាងប្រទេសទាំង2 ទៀតផង។ បច្ចុប្បន្ននេះ មានជើងហោះហើរចំនួន 50ជើងក្នុង 1សប្តាហ៍ រវាងប្រទេសកម្ពុជា និងប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង ដែលស្ថិតក្នុងចំណោមចំណាត់ថ្នាក់ទាំង10 សម្រាប់ការមកដល់នៃទីផ្សារទេសចរណ៍កម្ពុជា។ កាលពីឆ្នាំមុន ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាបានស្វាគមន៍ភ្ញៀវទេសចរសរុប ចំនួន 254,874នាក់ មកពីប្រទេសកូរ៉េ ដែលនេះជាការថយចុះ 15% បើប្រៀបធៀបទៅនឹងឆ្នាំមុន(2018)។
លើសពីនេះទៀត ទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំង2 ក៏ត្រូវបានឆ្លុះបញ្ចាំងនៅក្នុងកិច្ចជំនួបនេះផងដែរថា មាននិស្សិតកម្ពុជាជាង 400នាក់ កំពុងបន្តការសិក្សានៅសាកលវិទ្យាល័យ និងមានពលករខ្មែរជាង 65,000នាក់កំពុងធ្វើការនៅក្នុងប្រទេសកូរ៉េ។ បើតាមប្រសាសន៍របស់សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃកម្ពុជា ហើយពលករទាំងនោះបានផ្ញើប្រាក់ប្រមាណ 400លានដុល្លារទៅឪពុកម្តាយរបស់ពួកគេជារៀងរាល់ឆ្នាំ។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានបន្ថែមថា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងរដ្ឋាភិបាលកូរ៉េ បានចាប់ផ្តើមបង្កើតឱ្យមានការចរចា ការធ្វើពាណិជ្ជកម្មសេរីរវាងកម្ពុជា-កូរ៉េ ដែលជាឱកាសឱ្យកម្ពុជា ពង្រីកអាចទីផ្សារនៅប្រទេសកូរ៉េកាន់តែធំឡើង។
សម្តេចតេជោ បានមានប្រសាសន៍ថា៖“រដ្ឋាភិបាលទាំង2 បានចាប់ផ្តើមធ្វើការសិក្សាលើកិច្ចព្រមព្រៀងតំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរី នៅពេលវាក្លាយជាការពិត វានឹងអនុញ្ញាតឱ្យប្រទេសកម្ពុជាមានឱកាសមួយទៀត ដើម្បីពង្រីកទីផ្សាររបស់ខ្លួននៅក្នុងប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង”។
កាលពីចុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំមុន កិច្ចព្រមព្រៀងដើម្បីធ្វើការសិក្សាលើកិច្ចព្រមព្រៀងតំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរី ត្រូវបានចុះហត្ថលេខារវាងរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្មកូរ៉េខាងត្បូង លោក Yoo Myung-hee ជាមួយឯកឧត្តម ប៉ាន សូរស័ក្តិ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្មនៅក្នុងទីក្រុងប៊ូសានប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង ដែលអាចត្រូវចំណាយពេល 1ឆ្នាំក្នុងការសិក្សា។
កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីនេះ ត្រូវបានគេចាត់ទុកថា ជាយន្តការពាណិជ្ជកម្មដ៏សំខាន់មួយ ដែលនឹងជួយក្រុមហ៊ុនកូរ៉េខាងត្បូង ឱ្យជ្រាបចូលកាន់តែជ្រៅមកក្នុងប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍មួយនេះជាមួយនឹងសក្តានុពលនៃកំណើនដ៏លេចធ្លោ ខណៈដែលវាក៏អនុញ្ញាតឱ្យព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក្លាយជាទីផ្សារសក្តានុពលថ្មីសម្រាប់ការនាំចេញរបស់ខ្លួនផងដែរ។
សូមជម្រាបថា ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង មានកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរី ដែលបានចូលជាធរមានជាមួយប្រទេសសិង្ហបុរី ក្នុងឆ្នាំ2006 និងជាមួយប្រទេសវៀតណាមក្នុងឆ្នាំ2015។
ដោយឡែកសម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានថ្លែងក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលសហព័ន្ធសន្តិភាពពិភពលោក (UPF) ថា ប្រធានបទនៃវេទិកានេះ គឺពិតជាមានសារៈសំខាន់ និងចាំបាច់ ស្របពេលដែលប្រជាជាតិទាំងអស់ក្នុងពិភពលោក កំពុងប្រឈមនឹងបញ្ហាជាច្រើន ដែលបង្កផលប៉ះពាល់ និងគំរាមដល់សន្តិភាព កំណើនសេដ្ឋកិច្ច វិបុលភាព និងភាពសុខដុមរមនារបស់ប្រជាជនក្នុងសកលលោក។
សម្ដេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃកម្ពុជា បានលើកឡើងថា រាជរដ្ឋាភិបាលបានយល់ច្បាស់ថា ការបន្តរក្សាបាននូវសន្តិភាព គឺមិនអាចកាត់ផ្ដាច់បានពីការផ្ដល់ឱកាសស្មើគ្នាជូនប្រជាជន គ្រប់រូបនូវផ្លែផ្កានៃការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច ក៏ដូចជាអភិវឌ្ឍន៍ធនធានមនុស្សឱ្យក្លាយជាធនធានដែលមានសក្តានុពលមិនចេះរីងស្ងួតផងដែរ។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី ក៏បានមានប្រសាសន៍ផងដែរថា ប្រទេសកម្ពុជានឹងធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ី-អឺរ៉ុបលើកទី1 ក្រោមប្រធានបទ“ការពង្រឹងពហុភាគីនិយមដើម្បីកំណើនរួម”នៅខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ2020 ខាងមុខ ក្នុងគោលបំណងបង្កើតការមូលមតិគ្នាជាអន្តរជាតិ ប្រកបដោយថាមពលស្ដីពីសារៈសំខាន់នៃក្របខ័ណ្ឌពហុភាគីក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហា និងការប្រឈមរបស់ពិភពលោក៕
