ការនាំចេញផលិតផលម្រេចមិនមែន GI របស់កម្ពុជាទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិកើនឡើងជាង 50%
កាលពីឆ្នាំ2019 ខណៈការនាំចេញម្រេច GI កំពតបានធ្លាក់ចុះជាង27% បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំ2018។ នេះបើតាមទិន្នន័យរបស់ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ។
របាយការណ៍បានបង្ហាញថា ក្នុងឆ្នាំ2019 ការនាំចេញម្រេចមិនមែន GI របស់កម្ពុជាសម្រេចបាន 3,693.25តោន កើនឡើង 53.17% បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពី2018 ដែលមានចំនួន2,411.20តោន។
ចំណែកបរិមាណនាំចេញម្រេច GIកំពត ដែលជាដំណាំសម្គាល់ទីតាំងភូមិសាស្ត្រនៅក្នុងឆ្នាំ 2019 កន្លងទៅ ធ្លាក់ចុះជាង27% ស្មើនឹងជិត 20តោន បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំ2018។ នេះបើតាមប្រធានសមាគមលើកកម្ពស់ម្រេចកំពត។
លោក ងួន ឡាយ ប្រធានសមាគមលើកកម្ពស់ម្រេចកំពត Kampot Pepper Promotion Association បានឱ្យដឹងថា៖ “ការនាំចេញម្រេចដែលធ្លាក់ចុះនេះ មកពីកង្វះទីផ្សារ។ កាលពីឆ្នាំ2019 ការនាំចេញម្រេច GI សម្រេចបាន 50តោន ឯឆ្នាំ2018 ការនាំចេញម្រេច GI បាន 69តោន ខណៈការផលិតម្រេចក្នុងឆ្នាំ2019 ទទួលបានទិន្នផល 125តោន។ ឯទិន្នផលតិចជាងពាក់កណ្តាលត្រូវបានលក់តាមរបៀបប្រពៃណីតាមរយៈសមាគម។
លោកប្រធានសមាគម បានមានប្រសាសន៍ថា៖“ទិន្នផលម្រេចបានកើនឡើង ហើយគុណភាព គឺល្អ។ក្នុងចំណោមម្រេចដែលលក់បាន មាន 30% បានចូលទៅក្នុងទីផ្សារក្នុងស្រុក។ ភាគច្រើនសម្រាប់ហាងទេសចរណ៍ ហើយ70% ទៀតត្រូវបាននាំចេញ។ ទោះបីយ៉ាងនេះក្តី ម្រេចកំពតនៅមានតម្លៃលក់ថេរ ក្នុងនោះម្រេចខ្មៅមានតម្លៃ 15ដុល្លារ ក្នុង 1គីឡូក្រាម។ ម្រេចក្រហម ថ្លៃ 25ដុល្លារ និង 28ដុល្លារ សម្រាប់ម្រេចស”។
លោកប្រធានសមាគមលើកកម្ពស់ម្រេចកំពត បានបន្តថា កង្វះតម្រូវការកំពុងជំរុញឱ្យកសិករម្រេចកំពតមួយចំនួនធំឈប់ធ្វើស្រែ។ លោកប៉ាន់ប្រមាណថា 20 ទៅ 25% នៃកសិករខ្នាតតូច (ដែលធ្វើស្រែតិចជាង 3,000ម៉ែត្រការ៉េ) បានបោះបង់ចោលដំណាំបន្ទាប់ពីរដូវប្រមូលផលឆ្នាំនេះ។ ជាបញ្ហាប្រឈមមួយ ក្នុងចំណោមបញ្ហាប្រឈមទាំងនោះ ការផ្គត់ផ្គង់លើសតម្រូវការបណ្តាលមកពីអ្នកទិញកំពុងចាប់ផ្តើមដាំដុះដំណាំនេះដែរ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖“ការបញ្ជាទិញពីអ្នកទិញ មានការថយចុះគួរឱ្យកត់សម្គាល់ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ពីព្រោះអ្នកទិញទាំងនេះក៏កំពុងដាំម្រេចផងដែរ។ ពីពេលមុនអ្នកទិញបញ្ជាទិញម្រេចពី 10 ទៅ 20តោន ប៉ុន្តែឥឡូវនេះពួកគេត្រូវការតែ 2 ទៅ 10តោនប៉ុណ្ណោះ ពីព្រោះពួកគេកំពុងដាំម្រេចដោយខ្លួនឯង”។
លោកបញ្ជាក់ថា៖“ផលិតផលម្រេចយើង ដែលបាននាំចេញទៅទីផ្សារក្រៅស្រុក គឺនាំចេញទៅសហភាពអឺរ៉ុប អាមេរិក ជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង ហុងកុងនិងតៃវ៉ាន់។ ទោះបីយ៉ាងណា សមាគមនឹងខិតខំពង្រឹងគុណភាពម្រេច និងស្វែងរកទីផ្សារថ្មីៗបន្ថែមទៀត ហើយសព្វថ្ងៃយើងក៏កំពុងមានដៃគូថ្មី ដែលបាននាំចេញម្រេចទៅប្រទេសរុស្ស៊ី”។
សូមបញ្ជាក់ថា បច្ចុប្បន្ន សមាគមលើកកម្ពស់ម្រេចកំពត មានសមាជិកចំនួន 455នាក់ដែលបង្កើតឡើងដោយកសិករ និងក្រុមហ៊ុនដែលមានចម្ការម្រេច។ ចម្ការនេះមានផ្ទៃដីចំនួន 290ហិកតានៅក្នុងស្រុកកំពង់ត្រាច ខេត្តកំពត។\
លោក ម៉ាក់ នី ប្រធានសហព័ន្ធម្រេច និងគ្រឿងទេសកម្ពុជា បានប្រាប់កាសែត ឡារ៉ែនពាណិជ្ជថា៖“ការនាំចេញផលិតផលម្រេចមិនមែន GI របស់កម្ពុជា ទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិបានកើនឡើងជាង 50% ក្នុងឆ្នាំ2019 នេះបើតាមយើងទទួលបានតួលេខពីក្រុមហ៊ុនជាសមាជិក”។
លោក ម៉ាក់ នី បានឱ្យដឹងថា៖“ក្នុងការនាំចេញម្រេចទៅក្រៅប្រទេស ក្រុមហ៊ុននាំចេញម្រេច ក៏មានផលលំបាកដែរ ដូច្នេះទើបពួកគាត់ ចង់ឱ្យសហព័ន្ធស្នើទៅរដ្ឋាភិបាល ជួយកាត់បន្ថយលើការចំណាយផ្សេងៗឱ្យដូចការអនុវត្តរបស់សហព័ន្ធស្រូវអង្ករដែរ”។ យោងតាមប្រសាសន៍របស់លោកប្រធានសហព័ន្ធ បានមានការបញ្ជាក់ថា អ្វីដែលក្រុមហ៊ុននាំចេញម្រេចមានភាពប្រឈមនោះ គឺទីផ្សារម្រេចពិភពលោកលើសតម្រូវការ ដូច្នេះការនាំចេញមិនបានច្រើនធ្វើឱ្យបញ្ហាប្រឈមនេះធ្លាក់ដល់កសិករជាអ្នកផលិត ដូចជាការនាំចេញម្រេចកំពតទៅក្រៅប្រទេស គឺមានប្រមាណតែ 50តោន ក្នុងឆ្នាំ2019។លោកបានបញ្ជាក់ថា៖“សព្វថ្ងៃយើងមានដៃគូថ្មី ដែលយើងបាននាំចេញម្រេចទៅប្រទេសរុស្ស៊ី ប៉ុន្តែរុស្ស៊ីមិនទាន់ទទួលទិញក្នុងចំនួនច្រើននៅឡើយទេ ទោះបីជារុស្ស៊ីជាអ្នកប្រើប្រាស់ម្រេចក៏ដោយ”។
លោកប្រធានសហព័ន្ធ បានឱ្យដឹងទៀតថា៖“យោងតាមរបាយការណ៍ចុងក្រោយ បានបង្ហាញថា បច្ចុប្បន្ន ម្រេចត្រូវបានដាំដុះនៅក្នុងខេត្តចំនួន19 លើផ្ទៃដីប្រមាណ 7,476ហិកតា ហើយផ្តល់ទិន្នផលប្រហែលជាង 2ម៉ឺនតោន ក្នុង1ឆ្នាំ ដូច្នេះកសិករត្រូវតែផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់បន្ថែម លើគុណភាពដើម្បីរក្សាតម្លៃនៃការលក់ឱ្យបានរឹងមាំ។ កសិករភាគច្រើនគិតតែពីតម្លៃប៉ុណ្ណោះ ដោយពួកគេភ្លេចពីគុណភាព។ គុណភាព គឺជាអ្វីដែលពួកគេត្រូវផ្តល់អាទិភាព”។ នេះ គឺលោកសំដៅទៅលើម្រេចទូទៅក្នុងប្រទេស ដែលមិនមែនជាផលិតផលម្រេចសម្គាល់ភូមិសាស្ត្រ GI របស់កម្ពុជាដែលជាម្រេចកំពតនោះទេ។
លោកប្រធានបានបន្តថា៖“សម្រាប់គុណភាពម្រេចកម្ពុជាយើង មានគុណភាពល្អជាងម្រេចប្រទេសវៀតណាម ដោយយើងមិនមានជាតិគីមីខ្ពស់ដូចប្រទេសវៀតណាមទេ ប៉ុន្តែគេទទួលស្គាល់ម្រេចកម្ពុជាតាមរយៈប្រទេសវៀតណាម ហើយយើងបាននាំចេញទៅវៀតណាមច្រើនជាងគេ ប្រមាណ 70% ឯប្រទេសថៃប្រមាណ15-20% សល់ពីនោះគឺផ្គត់ផ្គង់ក្នុងស្រុកប្រហែល 2-3% និងក្រៅពីនោះ គឺនាំចេញដោយខ្លួនឯង”។
លោក ម៉ាក់ នី ប្រធានសហព័ន្ធម្រេច និងគ្រឿងទេសកម្ពុជា បានបញ្ជាក់ថា៖“ តាមការមើលឃើញពីបញ្ហាប្រឈម គឺយើងបានត្រៀមខ្លួនសម្រាប់កិច្ចការឆ្នាំ2020 នេះរួចរាល់ហើយ ដោយទី1-ផ្តោតលើគុណភាពជាចម្បង ដែលបច្ចុប្បន្នម្រេចយើងត្រូវបានទទួលស្គាល់ថា មានគុណភាពល្អ និងទី2-ការស្នើសុំទៅក្រសួង ដើម្បីភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងជាមួយនឹងសហព័ន្ធម្រេចអន្តរជាតិ ដោយសារយើងមិនទាន់មានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយស្ថាប័ននេះ ហើយការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងនេះ និងជួយជំរុញការនាំចេញម្រេច និងធ្វើឱ្យអន្តរជាតិកាន់តែស្គាល់ម្រេចដែលមានគុណភាពល្អរបស់កម្ពុជា”។
យោងតាមរបាយការណ៍ក្រសួងកសិកម្មឱ្យដឹងថា កម្ពុជាបាននាំចេញម្រេចទៅកាន់ប្រទេសជាច្រើនដូចជា ប្រទេសវៀតណាម ថៃ ជប៉ុន សិង្ហបុរីកូរ៉េខាងត្បូង បារាំង អាល្លឺម៉ង់ អង់គ្លេស អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត ឥណ្ឌា តៃវ៉ាន់ ឆែក បែលហ្ស៊ិក អូស្ត្រាលី កាណាដា ស្វ៊ីស កាហ្សាក់ស្ថាន រុស្ស៊ី ហុងកុង អាមេរិក និងប៊ុលហ្គារី៕
