ធាត់ជ្រុល ធាត់ឡើងចុកខ្លាញ់ជាជំងឺមួយប្រភេទ ដែលចំនួនមនុស្សកើតជំងឺនេះ បានកើនឡើងយ៉ាងឆាប់រហ័សគួរឱ្យព្រួយបារម្ភ ជាពិសេសកុមារ នាសម័យទំនើបចុងក្រោយនេះ។ ដូច្នេះការការពារការកើតជំងឺធាត់ជ្រុល តាំងពីនៅវ័យកុមារភាព ជាកត្តាចាំបាច់បំផុតក្នុងការបញ្ចៀស កុំឱ្យមានជំងឺធាត់ចុកខ្លាញ់ និងជំងឺផ្សេងៗទៀត។ ជាទូទៅ អ្នកជំងឺធាត់ជ្រុល ច្រើនតែជួបប្រទះនូវបញ្ហាមួយចំនួនដូចជា គេងស្រមុក បែកញើសខ្លាំង ពិបាកដកដង្ហើម រាងកាយពិបាកធ្វើចលនា ឆាប់ឈឺចង្កេះ ឈឺខ្នង ប្រឈមនឹងជំងឺផ្លូវចិត្ត ឆាប់អស់កម្លាំង និងមានអារម្មណ៍មិនសូវស្រណុកក្នុងខ្លួន។ មិនត្រឹមតែបញ្ហាខាងលើនោះទេ អ្នកធាត់ជ្រុល ក៏ប្រឈមនឹងជំងឺកាចសាហាវមួយចំនួនថែមទៀតផង។ ថ្ងៃនេះ ឡារ៉ែន សូមជម្រាបអំពីអាការជំងឺធាត់ជ្រុល ប្រឈមមុខនឹងជំងឺកាចសាហាវអ្វីខ្លះ?
1. សម្ពាធឈាមឡើងខ្ពស់
មនុស្សធាត់ បើសិនជាអ្នកធាត់ជ្រុល ឬមានទម្ងន់ លើសពីធម្មតានោះ អ្នកគប្បីរកវិធីបញ្ចុះទម្ងន់ ពីព្រោះការលើសទម្ងន់ ឬធាត់ជ្រុល គឺជាកត្ដាហានិភ័យមួយដែលអ្នកអាចនឹងកើតមានជំងឺលើសឈាមបានយ៉ាងងាយ។ នៅពេលដែលខ្លួនថាកាន់តែធាត់ សម្ពាធឈាមនឹងកើនឡើងដូចគ្នាដែរ។ ជាទូទៅការធាត់ជ្រុល គឺគេវាស់ដឹងនៅពេលដែលសន្ទស្សន៍ម៉ាសខ្លួនមនុស្ស (BMI) ធំជាង30។ ចំណែកសន្ទស្សន៍ម៉ាសខ្លួនចន្លោះពី25ទៅ30 គឺចាត់ទុកថាលើសទម្ងន់ហើយ។
2. ជំងឺលើសឈាម
មនុស្សធាត់ជ្រុលងាយប្រឈមនឹងជំងឺលើសឈាម ដែលខណៈសម្ពាធឈាមមានសកម្មភាពប្រឆាំងនឹងសរសៃឈាមនៅពេលដែលបេះដូងច្របាច់។ សម្ពាធឈាមនេះកើនឡើងនៅពេលដែលបេះដូងកន្ត្រាក់ និងរុញឈាមទៅកាន់សរសៃឈាម និងបន្ថយនៅពេលដែលបេះដូងរលាមកវិញ ប៉ុន្តែវាតែងតែមានបរិមាណមួយចំនួននៃសម្ពាធឈាមកើតមានលំហូវិលមិនប្រក្រតីនៅក្នុងសរសៃឈាម។ ជំងឺលើសឈាមត្រូវបានបង្កពីបេះដូងនៅពេលដែលវាច្របាច់ឈាមទៅក្នុងសរសៃឈាម និងចូលទៅក្នុងចរន្តឈាមទាំងមូល និងមួយផ្សេងទៀតបានពីសរសៃឈាមអារទែ នៅពេលដែលវាត្បៀតលំហូរឈាម។ សម្ពាធឈាមប្រែប្រួលពីមួយនាទីទៅមួយនាទី ដោយរងឥទ្ធិពលពីសកម្មភាព, ការសម្រាក, សីតុណ្ហភាពរាងកាយ, ចំណីអាហារ, អារម្មណ៍, ទីតាំង និងថ្នាំដែលអ្នកប្រើជាដើម។
3. ជំងឺហឺត
អ្នកស្រាវជ្រាវបានពិនិត្យមើលកត្តាវិវត្តប្រែប្រួលធ្ងន់ធ្ងររបស់ជំងឺផ្តាសាយដូចជា រលាកសួត និងរកឃើញថា អាការធាត់ជាកត្តាហានិភ័យសំខាន់មួយចំពោះលទ្ធភាពបាត់បង់ជីវិត ដោយសារមហន្តរាយនៃជំងឺផ្តាសាយ ឬផ្តាសាយតាមរដូវ។ ក្រៅពី នេះអ្នកកើតជំងឺសរសៃឈាមបេះដូង ឬសាច់ដុំសរសៃប្រសាទក៏មានការប្រឈមនៃវិវត្តប្រែប្រួលពីជំងឺផ្តាសាយខ្ពស់ជាងផងដែរ ដែលបណ្តាលឱ្យពួកគេត្រូវស្ថិតក្នុងចំណោមក្រុមអាទិភាពដែលត្រូវការចាក់វ៉ាក់សាំង និងព្យាបាលប្រឆាំងវីរុសផ្តាសាយនេះជាចាំបាច់។ ធាត់លើសទម្ងន់នឹងមានឥទ្ធិពលដល់សួត និងធ្វើឱ្យអ្នកជំងឺងាយឆ្លងជំងឺផ្សេងៗ វីរុសឆ្លងតាមផ្លូវដង្ហើម ក្នុងនោះក៏មានវីរុសផ្តាសាយផងដែរ។ ជាងនេះទៀតសម្ពាធកើនឡើងរបស់ប្រអប់ទ្រូង និងពោះផ្នែកខាងក្នុង ប្រសិនបើអ្នកធាត់ខ្លាំង អាចរារាំងសកម្មភាពដំណកដង្ហើម និងបំប្លែងខ្យល់របស់សួតមិនបានល្អថែមទៀតផង។
4. ជំងឺទឹកនោមផ្អែម
អ្នកដែលមានជំងឺធាត់ជ្រុល ទំហំចង្កេះរបស់ពួកគេចាប់ពី90សង់ទីម៉ែត្រចំពោះបុរស ហើយចំពោះស្ត្រី គឺ80សង់ទីម៉ែត្រឡើងទៅ ហាក់ដូចជាវិវត្តទៅរកជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី2។ នៅពេលដែលរាងកាយរបស់មនុស្សយើងត្រូវការជាតិខ្លាញ់ច្រើន កម្រិតអាំងស៊ុយលីននៅក្នុងខ្លួន និងប្រព័ន្ធអង់ដូគ្រីម ត្រូវបានបំផ្លាញ គឺងាយកើតជំងឺទឹកនោមផ្អែមបំផុត។
5. ជំងឺក្រពះពោះវៀន
អ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានអះអាងថា ក្រុមមនុស្សដែលមានជំងឺធាត់ជ្រុលងាយជួបប្រទះបញ្ហាសុខភាពក្រពះពោះវៀនខ្លាំងណាស់។ ហេតុនេះហើយ បញ្ហាស្ត្រេស ការគិតច្រើនពេក និងធុញថប់ក្នុងអារម្មណ៍ ក៏អាចធ្វើឱ្យមនុស្សធាត់ដុះក្បាលពោះជួបប្រទះនឹងបញ្ហារលាកក្រពះពោះវៀនខ្លាំងណាស់ដែរ ដូចជា ជំងឺដំបៅក្រពះ ឈឺក្រពះ និងរោគសញ្ញាទាក់ទងនឹងផ្លូវពោះវៀនមួយចំនួនទៀត។ នេះហើយដែលជាមូលហេតុធ្វើឱ្យមនុស្សធាត់ជ្រុលមានអាការឈឺចុកចាប់ក្នុងពោះ ហើយពេលខ្លះអាចមានបញ្ហាក្អួតចង្អោរក៏មានដែរ។
6. ប្រឈមនឹងការមិនមានកូន
ការស្រាវជ្រាវរបស់គ្រូពេទ្យកន្លងមកបានបញ្ជាក់ថា ធ្លាប់មានការព្យាបាលជាច្រើនករណីចំពោះស្ត្រីដែលមានទម្ងន់ខ្លួនលើសគឺប្រឈមនឹងបញ្ហាមិនមានកូនច្រើនជាងស្ត្រីទូទៅ ក៏ប៉ុន្តែក៏មានភាពងាយស្រួលក្នុងការព្យាបាលជាងបុរសៗផងដែរ។ ដើម្បីបង្ការចំពោះបញ្ហានេះ គ្រូពេទ្យបានណែនាំថា គូស្វាមីភរិយាដែលលំបាកក្នុងការមានកូន ត្រូវបញ្ឈប់ការជក់បារី និងកុំទទួលទានស្រាច្រើនពេក ត្រូវបញ្ចុះទម្ងន់ខ្លួនកុំឱ្យធាត់ពេក ពីព្រោះវាអាចប៉ះពាល់ដល់ការផលិតមេជីវិតរបស់ស្ត្រី។
7. ជំងឺរលាកសន្លាក់ឆ្អឹង
ភាពធាត់ជ្រុលលើសទម្ងន់ (Obesity) បានដាក់សម្ពាធ និងសង្កត់យ៉ាងធ្ងន់ទៅលើសន្លាក់ដែលបង្កើនការដាច់រហែក និងប្រឈមមុខទៅនឹងជំងឺរលាកសន្លាក់។
8. ជំងឺថ្លើម
តាមលំដាប់កត្តាហានិភ័យនៃការកើតជំងឺរលាកថ្លើមគ្រប់ប្រភេទចំពោះប្រទេសនៅអាស៊ី ករណីដែលជួបច្រើនគឺបណ្តាលមកពីការឆ្លងមេរោគរលាកថ្លើមប្រភេទ B និង C ការទទួលទានគ្រឿងស្រវឹង មានខ្លាញ់កកក្នុងថ្លើម រួមទាំងការរលាកថ្លើមជាដើម។ ជំងឺទាំងនេះមិនបានបង្ហាញរោគសញ្ញាឱ្យអ្នកជំងឺដឹងខ្លួនជាមុនទេថា ពួកគេកំពុងប្រឈមមុខនឹងការកើតជំងឺមហារីកថ្លើម បើសិនជាគេមិនបានទៅពិភាក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យយ៉ាងទៀងទាត់។ តែការដែលសំខាន់ អ្នកជំងឺធាត់ គឺមិនមានរោគសញ្ញាច្បាស់លាស់នោះទេ ដែលធ្វើឱ្យពិបាកក្នុងការធ្វើការវិនិច្ឆ័យជាខ្លាំង។ អាការមនុស្សធាត់ គឺឈឺពោះត្រង់ចុងដង្ហើមបែបឈឺបាត់ៗ ហើយនៅពេលជំងឺកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរអាចមានអាការខ្លួនលឿង ភ្នែកលឿង និងឈឺពោះខ្លាំង។ ចំពោះមនុស្សធាត់ដែលអាចប្រឈមមុខនឹងការកើតជំងឺមហារីកថ្លើមត្រូវប្រញាប់មកពិភាក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យជំនាញជាបន្ទាន់។ តែក្នុងដំណាក់កាលនេះការព្យាបាលឱ្យជាដាច់ក៏លំបាកដូចគ្នាដែរ។
9. ជំងឺតម្រងនោម
មនុស្សធាត់ជ្រុលភាគច្រើនតែងមានជំងឺខ្សោយតម្រងនោម ដែលជំងឺនេះកំពុងតែកើនឡើងគួរឱ្យកត់សម្គាល់ពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ ដោយសារតែជំងឺនេះមិនមានរោគសញ្ញាណាមួយស្ដែងចេញឡើងជាក់ច្បាស់នោះទេ ហើយនៅពេលដែលមានរោគសញ្ញាលេចចេញឡើងមកគឺ វាអាចស្ថិតនៅដំណាក់កាលធ្ងន់ធ្ងរ ឬដំណាក់កាលចុងក្រោយបាត់ទៅហើយ។ ដំណាក់កាលនេះគឺជាដំណាក់កាលដ៏គ្រោះថ្នាក់ អាចប៉ះពាល់ដល់អាយុជីវិត ដែលលោកអ្នកត្រូវចាំបាច់ធ្វើការលាងឈាម ដើម្បីជួយសង្គ្រោះអ្នកជំងឺ និងជំហ៊ានបន្ទាប់គឺឈានដល់ការត្រៀមប្តូរតំរងនោមដើម្បីបន្តនូវគុណភាពជីវិតមួយដ៏ប្រសើរ។ ដើម្បីដឹងនៅមុខងារតម្រងនោម គឺយើងត្រូវមើលឈាមពី Créatinine។ Créatinine គឺជាការផលិតចុងក្រោយនៃកាតាបូលីសរបស់សាច់ដុំ វាបញ្ចេញចោលតាមតម្រងនោម ប្រសិនបើតម្រងនោមខ្សោយ វានឹងកើនឡើង។ ដូច្នេះអ្នកមិនគួរបណ្ដោយខ្លួនឱ្យធាត់ជ្រុលនោះទេ ហើយគួរតែរកវិធីសាស្រ្តទប់ស្កាត់កុំឱ្យឡើងទម្ងន់ខ្លាំង និងស្រកទម្ងន់ខ្លាំង។ បើអ្នកឡើងទម្ងន់ខុសពីធម្មតា គួរប្រញាប់ទៅជួបជាមួយគ្រូពេទ្យ ដើម្បីធ្វើការប្រឹក្សាយោបល់ឱ្យបានទាន់ពេលវេលា ព្រោះថាការឡើងទម្ងន់ខ្លាំងខុសពីធម្មតា ច្រើនតែទាក់ទងនឹងការកើតជំងឺទឹកនោមផ្អែម៕
